Cùng với sự tăng trưởng và phát triển nền kinh tế của đất nước, lĩnh vực tài chính kế toán là một trong những vấn đề được đảng và nhà nước quan tâm hàng đầu với mục tiêu là làm như thế nào để tình hình tài chính của Doanh nghiệp luôn ở thế vững chắc, hoạt động sản xuất kinh doanh một cách có hiệu quả. nghiệp vụ hạch toán kế toán là một trong những công cụ đắc lực góp phần quan trọng và đóng góp to lớn cho các doanh nghiệp chủ động trong nền kinh tế thị trường:
Trong những năm qua đất nước ta đã có sự phát triển vượt bậc, ngành xây dựng là một ngành kinh tế kỹ thuật đã đóng góp to lớn trong quá trình phát triển kinh tế của đất nước.
Trong cơ chế thị trường, để đứng vững trên thị trường cạnh tranh và có lợi nhuận các doanh nghiệp luôn nỗ lực cố gắng để tìm mọi cách để giảm chi phí sản xuất trên một đơn vị sản phẩm dẫn đến việc giảm giá thành và tăng cường chất lượng sản phẩm để thắng thế trên thị trường cạnh tranh đây là mục tiêu phấn đấu hàng đầu của toàn doanh nghiệp.
Ý tthức được tầm quan trọng của vấn đề này, em mạnh dạn chọn lĩnh vực "Hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm trong nghành xây dựng" làm đề tài nghiên cứu.
46 trang |
Chia sẻ: lvbuiluyen | Lượt xem: 1695 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm trong nghành xây dựng, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
H¹ch to¸n CFSX vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong nghµnh x©y dùng
Lêi nãi ®Çu
Cïng víi sù t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ cña ®Êt níc, lÜnh vùc tµi chÝnh kÕ to¸n lµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò ®îc ®¶ng vµ nhµ níc quan t©m hµng ®Çu víi môc tiªu lµ lµm nh thÕ nµo ®Ó t×nh h×nh tµi chÝnh cña Doanh nghiÖp lu«n ë thÕ v÷ng ch¾c, ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh mét c¸ch cã hiÖu qu¶. nghiÖp vô h¹ch to¸n kÕ to¸n lµ mét trong nh÷ng c«ng cô ®¾c lùc gãp phÇn quan träng vµ ®ãng gãp to lín cho c¸c doanh nghiÖp chñ ®éng trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng:
Trong nh÷ng n¨m qua ®Êt níc ta ®· cã sù ph¸t triÓn vît bËc, ngµnh x©y dùng lµ mét ngµnh kinh tÕ kü thuËt ®· ®ãng gãp to lín trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt níc.
Trong c¬ chÕ thÞ trêng, ®Ó ®øng v÷ng trªn thÞ trêng c¹nh tranh vµ cã lîi nhuËn c¸c doanh nghiÖp lu«n nç lùc cè g¾ng ®Ó t×m mäi c¸ch ®Ó gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt trªn mét ®¬n vÞ s¶n phÈm dÉn ®Õn viÖc gi¶m gi¸ thµnh vµ t¨ng cêng chÊt lîng s¶n phÈm ®Ó th¾ng thÕ trªn thÞ trêng c¹nh tranh ®©y lµ môc tiªu phÊn ®Êu hµng ®Çu cña toµn doanh nghiÖp.
ý tthøc ®îc tÇm quan träng cña vÊn ®Ò nµy, em m¹nh d¹n chän lÜnh vùc "H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong nghµnh x©y dùng" lµm ®Ò tµi nghiªn cøu.
ch¬ng I.
Kh¸i qu¸t chung vÒ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cña nghµnh x©y dùng
A-Tæng quan vÒ chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gÝa thµnh:
I- Kh¸i niÖm vµ ph©n lo¹i chi phÝ:
1-Kh¸i NiÖm:
Trong nÒn s¶n xuÊt x· héi, bÊt kú mét doanh nghiÖp nµo dï s¶n xuÊt ra s¶n phÈm vËt chÊt, phôc vô cho nhu cÇu s¶n xuÊt hay phôc vô cho nhu cÇu tiªu dïng th× tÊt yÕu ph¶i kÕt hîp ba yÕu tè ®ã lµ :
+T liÖu s¶n xuÊt (m¸y mãc , thiÕt bÞ nhµ xëng kho tµng bÕn b·i...).
+§èi tîng lao ®éng( ®ã lµ nguyªn nhiªn vËt liÖu...)
+Søc lao ®éng cña con ngêi [bao gåm thÓ lùc(søc c¬ b¾p) vµ trÝ lùc(søc thÇn kinh)] cña con ngêi.
Qu¸ tr×nh kÕt hîp nµy ®· t¹o ra ba lo¹i chi phÝ riªng biÖt ®ã lµ chi phÝ vÒ t liªu s¶n xuÊt ,chi phÝ vÒ ®èi tîng lao ®éng vµ chi phÝ vÒ nh©n c«ng. §©y chÝnh lµ chi phÝ ®Çu vµo trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, s¶n xuÊt hµng ho¸, c¸c chi phÝ nµy biÓu hiÖn díi d¹ng gi¸ trÞ gäi lµ chi phÝ s¶n xuÊt.
Nh vËy nãi mét c¸ch kh¸i qu¸t (chi phÝ s¶n xuÊt lµ chi phÝ vÒ mÆt lao ®éng sèng vµ chi phÝ vÒ m¨tj lao ®éng vËt ho¸ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp).§èi víi Doanh NghiÖp(DN) x©y dùng th× chi phÝ nµy ®îc gäi lµ chi phÝ x©y dùng vµ chi phÝ ngoµi x©y dùng.
Chi phÝ lµ mét kh¸i niÖm réng ®Ó sö lý vµ ph©n bæ sö dông chi phÝ mét c¸ch cã hiÖu qu¶ th× c¸c nhµ qu¶n lý vµ c¸c chuyªn gia vÒ tµi chÝnh kÕ to¸n ph¶i ph©n lo¹i chi phÝ:
2-Ph©n lo¹i chi phÝ:
Ph©n lo¹i chi phÝ cã t¸c dông rÊt lín trong qu¸ tr×nh lËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt còng nh qu¶n lý vµ sñ dông hîp lý nguån kinh phÝ cña doanh nghiÖp. Cã rÊt nhiÒu tiªu thøc ph©n lo¹i, theo chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh ë ViÖt Nam hiÖn nay cã mét sè c¸ch ph©n lo¹i chi phÝ nh sau:
2.1- Ph©n lo¹i chi phÝ theo néi dung kinh tÕ:
Chi phÝ s¶n uÊt trong kú ®îc ph©n chia thµnh:
-Chi phÝ NVL trùc tiÕp(621).
-Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp.
-Chi phÝ c«ng cô dông cô.
-Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh(TSC§).
-Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi.
-Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn.
*C¸c yÕu tè chi phÝ nµy trong kú nÕu ph¸t sinh ë ph©n xëng, tæ ®éi, hoÆc trong DN x©y dùng lµ tæ ®éi th× tËp hîp vµo c¸c kho¶n môc (621,622,627) ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n xuÊt trong kú.
*NÕu ph¸t sinh trong b¸n hµng, qu¶n lý doanh nghiÖp th× tËp hîp vµo hai kho¶n môc (641,642) ®Ó tÝnh gÝa thµnh toµn bé vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶.
*T¸c dông: Cho biÕt kÕt cÊu , tû träng cña tõng yÕu tè chi phÝ s¶n xuÊt vµ lµ c¬ së ®Ó lËp dù to¸n vµ lËp kÓ ho¹ch cung øng vËt t, kÕ ho¹ch vÒ tiÒn l¬ng nhu cÇu vèn lu ®éng ®Þnh møc, nã lµ c¬ së cho kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo yÕu tè.
2.2- Ph©n lo¹i theo kho¶n môc chi phÝ:
-Chi phÝ nguyªn vËt liÖu (NVL) trùc tiÕp.
-Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp.
-Chi phÝ s¶n xuÊt chung.
®èi víi doanh nghiÖp cã chi phÝ m¸y thi c«ng.
*t¸c dông: Nã cho biÕt x¸c ®Þnh râ ®èi tîng ph¸t sinh chi phÝ, vµ cã t¸c dông t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó x©y dùng møc ®é ¶nh hëng cña c¸c nh©n tè kh¸c nhau vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ phôc vô cho viÖc h¹ch to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
2.3-Ph©n lo¹i chi phÝ theo mèi quan hÖ vµ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt:
Ph©n lo¹i theo c¸ch nµy bao gåm hai lo¹i:
+Chi phÝ trùc tiÕp: Lµ chi phÝ liªn quan trùc tiÕp tíi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ t¹o ra s¶n phÈm( c¸c chi phÝ nµy ph¸t sinh chñ yÕu ë ph©n xëng, tæ ®éi) c¸c chi phÝ nµy tËp hîp cho tõng c«ng tr×nh , h¹ng môc c«ng tr×nh ®éc lËp.
+Chi phÝ gi¸n tiÕp: Lµ chi phÝ cho ho¹t ®éng tæ chøc, phôc vô qu¶n lý(chi phÝ ngoµi ph©n xëng tæ ®éi) nã kh«ng t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn qu¸ tr×nh t¹o ra s¶n phÈm, nã kh«ng tÝnh trùc tiÕp cho tõng ®èi tîng cô thÓ.
*T¸c dông: Qu¸ tr×nh ph©m lo¹i theo tiªu thøc nµy gióp cho DN qu¶n lý chÆt chÏ h¬n tõng lo¹i h×nh chi phÝ vµ tËp hîp chóng vµo chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp(642).
II-Kh¸i niÖm vµ ph©n lo¹i gi¸ thµnh:
1- Kh¸i niÖm:
*Gi¸ thµnh ®îc biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña c¸c lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt ®· hoµn thµnh lªn thµnh phÈm , hµng ho¸ vµ dÞch vô. Trong ngµnh x©y dùng th× ®ã lµ chi phÝ hoµn thµnh lªn nh÷ng h¹ng môc c«nh tr×nh.
+§Ó ®¸nh gi¸ ®îc chÊt lîng s¶n xuÊt kinh doanh cña mét DN th× chi phÝ bá ra ph¶i ®îc xem xÐt ®anhs gi¸ trong mèi quan hÖ víi c¸c chØ tiªu gi¸ thµnh(kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh). Trªn c¬ së nµy th× gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé c¸c kho¶n chi phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ cã cã liªn quan ®Õn khèi lîng s¶n phÈm, c«ng viÖc ®· hoµn thµnh.
2-Ph©n lo¹i gi¸ thµnh:
*ChØ tiªu gi¸ thµnh lµ mét c«ng cô ®¾c lùc cho viÖc h¹ch to¸n kÕ to¸n vµ quyÕt ®Þnh lç l·i trong s¶n xuÊt, kinh doanh. C¸c nhµ qu¶n lý ph©n lo¹i chi phÝ nh sau:
2.1-Ph©n lo¹i nguån sè liÖu ®Ó tËp hîp gi¸ thµnh:
+Gi¸ thµnh ®Þnh møc: Lµ c¸c chi phÝ kÕ ho¹ch ®Ó hoµn thµnh nªn thµnh phÈm dÞch vô h¹ng môc c«ng tr×nh.
+Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch: Lµ c¸c chi phÝ kÕ ho¹ch ®Ó hoµn thµnh nªn thµnh phÈm, dÞch vô ,h¹ng môc c«ng tr×nh.
+Gi¸ thµng thùc tÕ: Lµ c¸c chi phÝ thùc tÕ do DN bá ra ®Ó hoµn thµnh lªn thµnh phÈm dÞch vô, h¹ng môc c«ng tr×nh.
2.2-Ph©n lo¹i theo n¬i ph¸t sinh chi phÝ:
+Gi¸ thµnh c«ng xëng(Zcx): Lµ c¸c chi phÝ ph¸t sinh trong c«ng xëng, tæ ®éi, ®Ó hoµn thµnh nªn thµnh phÈm dÞch vô.
+Gi¸ thµnh toµn bé: Lµ gÝ c«ng xëng thùc tÕ céng víi c¸c chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp vµ chi phÝ b¸n hµng.
Z toµn bé =Z c«ng xëng thùc tÕ +chi phÝ b¸n hµng + chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp.
Tæng gi¸ thµnh c«ng xëng thùc tÕ gi¸ trÞ s¶n phÈm chi phÝ ph¸t gi¸ trÞ s¶n
cña thµnh phÈm dÞch vô = dÞch vô dë dang +sinh trong kú -phÈm dë dang
®Çu kú cuèi kú.
3-Sù cÇn thiÕt ph¶i h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm:
*H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm võa lµ yªu cÇu chñ quan cña doanh nghiÖp võa lµ nhu cÇu kh¸ch quan cña kh¸ch hµng.
§©y lµ mét chØ tiªu quan träng rÊt quan träng cho viÖc ph©n tÝch ®¸nh gi¸, tæ chøc qu¶n lý cña doanh nghiÖp.
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, gi¸ c¶ cña c¸c yÕu tè ®Çu vµo lu«n biÕn ®éng, doanh nghiÖp muèn th¾ng thÕ trong c¹ch tranh th× tÊt yÕu ph¶i lËp kÕ ho¹ch c¸c kho¶n môc chi phÝ vµ chuyÓn nã vµo gi¸ thµnh sao cho phï hîp víi nhu cÇu cña ngêi tiªu dïng, còng nh ph¶i tÝnh to¸n chi tiÕt nh÷ng kho¶n chi phÝ cÇn thiÕt vÒ nh©n c«ng m¸y mãc thiÕt bÞ, kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. H¬n n÷a h¹ch to¸n chi phÝ mét c¸ch chÝnh x¸c, sÏ gi¶m ®îc chi phÝ cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm vµ dÉn ®Õn kh¶ n¨ng h¹ gi¸ thµnh, tÊt yÕu sÏ th¾ng thÕ träng thÞ trêng c¹ch tranh, chÝnh v× vËy h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ nhu cÇu tÊt yÕu cña mäi doanh nghiÖp.
B-Néi dung h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c¸c doanh nghiÖp x©y dùng:
** C¸c lu ý tríc khi tæ chøc h¹ch to¸n:
+ViÖc h¹ch to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh lµ mét chØ tiªu quan träng trong mäi doanh nghiÖp, tuú tõng lo¹i h×nh doanh nghiÖp cô thÓ mµ kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ, ph©n bæ vµ h¹ch to¸n ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ cuèi cïng cña s¶n xuÊt kinh doanh. Tuy nhiªn ®Ó ph¸t huy vai trß cña m×nh vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao th× kÕ to¸n cÇn ph¶i lu ý mét sè ®iÓm sau:
-KÕ to¸n cÇn ph¶i x¸c ®Þnh ®óng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ.
-Ph¶i kÞp thêi, chÝnh x¸c toµn bé chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt.
-X¸c ®Þnh ph¹m vi giíi h¹n cña chi phÝ ph¸t sinh vµ ®èi tîng chÞu chi phÝ ®ã.
TRªn thùc tÕ mçi DN th× tuú theo quy tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm dÞch vô tr×nh ®é qu¶n lý, vµ nhu cÇu sö dông th«ng tin mµ ®èi tîng tËp hîp chi phÝ cã thÓ lµ:
+Mçi lo¹i chi tiÕt.
+Nhãm chi tiÕt.
+Mçi lo¹i s¶n phÈm, mçi lo¹i dÞch vô.(Mçi ®¬n ®Æt hµng, mçi c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh).
*Sau khi ®· x¸c ®Þnh ®îc ®èi tîng tËp hîp chi phÝ th× kÕ to¸n cÇn më sæ ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cho ®èi tîng ®ã cho ba kho¶n môc(621,622,627).
I-Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ trµnh s¶n phÈm trong doanh nghiÖp x©y dùng.
1-Nh÷ng yªu cÇu ®Æt ra khi h¹ch to¸n kÕ to¸n:
KÕ to¸n ph¶i tu©n thñ 11 nguyªn t¾c sau:
-Nguyªn t¾c thùc thÓ kinh doanh.
-Nguyªn t¾c ho¹t ®éng liªn tôc.
-Nguyªn t¾c kú kÕ to¸n.
-Nguyªn t¾c thíc ®o gi¸ trÞ thèng nhÊt.
-nguyªn t¾c gi¸ phÝ thùc tÕ.
-Nguyªn t¾c x¸c ®Þnh doanh thu.
-Nguyªn t¾c phï hîp.
-Nguyªn t¾c kh¸ch quan.
-Nguyªn t¾c c«ng khai.
-Nguyªn t¾c nhÊt qu¸n.
-Nguyªn t¾c träng yÕu.
*C¨n cø trªn nh÷ng nguyªn t¾c nµy kÕ to¸n cÇn x¸c ®Þnh ®óng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ, x¸c ®Þnh ®óng ®èi tîng ®Ó tÝnh gÝ thµnh, ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh cã thÓ lµ mçi lo¹i chi tiÕt, bé phËn ®¬n ®Æt hµng, c«ng tr×nh hoÆc lµ h¹ng môc c«ng tr×nh.
+Khi x¸c ®Þnh ®îc ®èi tîng tËp hîp chi phÝ th× kÕ to¸n cÇn ph¶i tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cho ®èi tîng ®ã vµo ba kho¶n môc ®ã lµ :(621,622,627).
2-Qu¸ tr×nh h¹ch to¸n.
a-H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn:
Sau ®©y lµ hÖ thèng c¸c tµi kho¶n ®îc sö dông ®Ó h¹ch to¸n:
a1-Tµi kho¶n 621(chi phÝ NVL trùc tiÕp).
Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó tËp hîp chi phÝ NVL dïng trong kú vµ ®Õn cuèi kú tËp hîp sang tµi kho¶n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.
Bªn nî: Gi¸ NVL thùc tÕ dïng trùc tiÕp cho chÕ t¹o s¶n phÈm, x©ydùng.
Bªn cã: KÕt chuyÓn vËt liÖu thõa sau khi xuÊt trong kú vµo c¸c tµi kho¶n (152,153).
KÕt chuyÓn chi phÝ vËt liÖu tiªu dïng trong kú vµo tµi kho¶n 154.
Tµi kho¶n 621 cuèi kú kh«ng cã sè d ®îc më chi tiÕt cho tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh.
a2-Tµi kho¶n 622 (chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp)
Bªn nî: Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp trong kú.
Bªn cã: KÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vµo tµi kho¶n 154.
Tµi kho¶n 622 kh«ng cã sè d cuèi kú, më chi tiÕt cho tõng ®èi tîng.
a3-Tµi kho¶n 627 (chi phÝ s¶n xuÊt chung).
Bªn nî: Chi phÝ s¶n xuÊt trùc tiÕp chung trong kú.
Bªn nî: Tr¶ l¹i sè kh«ng dïng hÕt vÒ ®èi tîng bá ra trong kú.
;KÕt chuyÓn vÒ tµi kho¶n 154 ®Ó tÝnh gi¸ thµnh.
Tµi kho¶n 627 cuèi kú kh«ng cã sè du, ph©n bæ cho tõng ®èi tîng vµ ®Ó tËp hîp chi phÝ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh.
a4-Tµi kho¶n 623 (chi phÝ m¸y thi c«ng).
Trong h¹ch to¸n th× kÕ to¸n cÇn c¨n cø c¸c yÕu tè chi phÝ phôc vô cho ®éi m¸y thi c«ng ®Ó tËp hîp chi phÝ cho tõng ®èi tîng, c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh.
Bªn nî: Chi phÝ liªn quan ®Õn m¸y thi c«ng.
Bªn cã: KÕt chuyÓn chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng vÒ tµi kho¶n154.
Tµi kho¶n 623 cã s¸u tµi kho¶n cÊp hai:
-TK6231(chi phÝ nh©n c«ng sö dông m¸y).
-TK6232(chi phÝ vËt liÖu sö dông m¸y).
-TK6233(chi phÝ c«ng cô cho m¸y).
-TK6234(chi phÝ khÊu hao m¸y).
-TK6237(chi phÝ dÞch vô mua ngoµi).
-TK6238(chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c).
a5-Tµi kho¶n 154 (chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang).
Bªn nî: TÊt c¶ chi phÝ dïng trong kú ®Ó s¶n xuÊt s¶n phÈm.
Bªn cã: Gi¸ trÞ phÕ liÖu thu håi, s¶n phÈm háng kh«ng söa ch÷a ®îc.
D nî: Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang cuèi kú.
2.2-Tr×nh tù h¹ch to¸n:
**Kh¸i niªm:
Chi phÝ NVL trùc tiÕp lµ chi phÝ NVL chÝnh, phô mµ doanh nghiÖp xuÊt dïng cho s¶n xuÊt trùc tiÕp ®èi tîng ®ã.
*H¹ch to¸n chi phÝ NVL trùc tiÕp:
TK152
TK621(ct)
TK152
TK154(ct)
Sau ®©y lµ s¬ ®å biÓu diÔn ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n:
gi¸ trÞ vËt liÖu xuÊt kho cho c«ng gi¸ trÞ thùc tÕ NVL dïng
tr×nh. kh«ng hÕt trong kú
TK111,112.141,311,331
NVL mua ngoµi ®a vµo s¶n xuÊt cuèi kú kÕt chuyÓn gi¸ trÞ
s¶n xuÊt thi c«ng kh«ng qua kho cña sè NVL vÒ tµi kho¶n
tæng hîp cña®èi tîng
TK411,336,3388
NVL®îc cÊp gãp ®i vay ®a
vµo s¶n xuÊt trùc tiÕp ®èi tîng
*H¹ch to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp:
+Kh¸i niÖm:
Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp lµ sè tiÒn l¬ng vµ 19% trÝch nép theo l¬ng cña c«ng nh©n s¶n xuÊt trùc tiÕp ®èi tîng:
Ph¬ng ph¸p tËp hîp h¹ch to¸n theo s¬ ®å sau ®©y:
TK334 TK622(ct) TK154 TiÒn l¬ng ph¶i tr¶ c«ng nh©n
trùc tiÕp s¶n xuÊt x©y dùng
Cuèi kú kÕt chuyÓn chi phÝ nµy vÒ
tµi kho¶n tæng h¬p cña ®èi tîng
TK338(2,3,4)
19% trÝch nép theo l¬ng
c«ng nh©n s¶n xu¸t trùc tiÕp
TK 335
møc trÝch tríc l¬ng nghØ phÐp
theo kÕ ho¹ch cña c«ng nh©n
s¶n xuÊt trùc tiÕp
**H¹ch to¸n chi phÝ m¸y thi c«ng:
+Kh¸i niÖm:Lµ toµn bé chi phÝ vÒ sö dông m¸y hoµn thµnh khèi lîng x©y dùng trong kú .Qu¸ tr×nh h¹ch to¸n nµy phô thôc vµo tõng doanh nghiÖp:
*§èi víi doanh nghiÖp cã m¸y thi c«ng:
+Qu¸ tr×nh h¹ch to¸n theo s¬ ®å sau:
-Truêng hîp 1: Doanh nghiÖp h¹ch to¸n riªng m¸y thi c«ng.
TK152,111,112 TK621 TK154 K623(®éi sx)
gi¸ xuÊt thùc tÕ phôc
vô m¸y thi c«ng KÕt chuyÓn chi phÝ NVL
Chi phÝ m¸y thi c«ng
TK334,338(2,3,4) TK622
Chi phÝ nh©nc«ng trùc tiÕp KÕt chuyÓn chi phÝ
phôc vô m¸y thi c«ng nh©n c«ng
TK214 TK627
KhÊu hao m¸y thi c«ng KÕt chuyÓn chi phÝ
s¶n xuÊt chung
**Trêng hîp 2: Doanh nghiÖp kh«ng h¹ch to¸n m¸y thi c«ng riªng.
TK334,338(2,3,4) TK623 TK154
TiÒn l¬ng vµ 19% theo l¬ng TK 152
CNSX trùc tiÕp VËt liÖu dïng
kh«ng hÕt
TK152
Gi¸ thùc tÕ NVL cho m¸y thi c«ng
TK153
C«ng cô dông cô xuÊt dïng KÕt chuyÓn cho ®èi tîng
mét kú cho m¸y thi c«ng
TK214
Chi phÝ khÊu hao TSC§
m¸y thi c«ng
TK1421,335
Chi phÝ tr¶ tríc, ph©n bæ trÝch tríc
trong kú cho s¶n xuÊt m¸y thi c«ng
TK111,112,331,141
Tæng tiÒn thanh to¸n
TK133
VAT
§èi víi doanh nghiÖp ®i thuª m¸y
S¬ ®å h¹ch to¸n m¸y thi c«ng nh sau:
TK111,112,331 TK623(627) TK154
Tæng tiÒn thanh to¸n thuª KÕt chuyÓn chi phÝ m¸y
m¸y vµ ®éi thi c«ng thi c«ng thuª ngoµi
**H¹ch to¸n chi phÝ tr¶ tríc:
+ Kh¸i niÖm: Chi phÝ tr¶ tríc trong kú lµ chi phÝ ®· thùc tÕ ph¸t sinh kú ®ã nhng sö dông cho c¶ c¸c kú sau ®ã bao gåm:
-C«ng cô dông cô xuÊt dïng trong kú sö dông nhiÒu kú.
-L·i thuª tµi s¶n cè ®Þnh tµi chÝnh.
-Gi¸ trÞ söa ch÷a lín tµi s¶n cè ®Þnh ngoµi kÕ ho¹ch.
TiÒn thuª TSC§ ho¹t ®éng tr¶ tríc trong nhiÒu kú.
TiÒn ®iÖn níc, ®iÖn tho¹i, l·i tiÒn vay tr¶ tríc nhiÒu kú.
+C¸c chi phÝ tr¶ tríc nµy ®îc gäi lµ chi phÝ chê ph©n bæ, vµ khi ph¸t sinh ®îc tËp hîp vµo tµi kho¶n 1421(chi phÝ chê ph©n bæ).Sang kú sau th× ph©n bæ dÇn chi phÝ nµy cho ®èi tîng sö dông.
+Chi phÝ thêi kú trong kú(641,642) mµ cã phÇn kh«ng phï hîp víi doanh thu kú ®ã th× phÇn ®ã ®îc gäi lµ chi pghÝ tr¶ tríc chê kÕt chuyÓn vµ ®îc tËp hîp vµo tµi kho¶n1422(chi phÝ chê kÕt chuyÓn). Sang kú sau khi nã phï hîp víi doanh thu th× kÕt chuyÓn vÒ TK911 ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶:
*Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n ®îc m« t¶ theo s¬ ®å sau:
TK1531 TK1421 TK641,642,627
C«ng cô dông cô x©y dùng
trong kú
TK 342
L·i thuª TSC§ tµi chÝnh Hµng kú ph©n bæ dÇn chi phÝ
nµy cho ®èi tîng sö dông
TK 2413
Gi¸ trÞ söa ch÷a lín TSC§
ngoµi kÕ ho¹ch
TK111,112,311 Tæng tiÒn thuª TSC§, ho¹t ®éng
®iÖn níc... nhiÒu kú
TK133
VAT
+VËy ta cã s¬ ®å chi phÝ tr¶ tríc kÕt chuyÓn:
TK641,642 TK1422 TK911
KÕt chuyÓn PhÇn kh«ng phï hîp KÕt chuyÓn chi phÝ kú nµy khi nã
chi phÝ thêi kú víi doanh thu kú nµy phï hîp víi doanh thu kú sau PhÇn phï hîp víi doanh thu kú ®ã
**H¹ch to¸n chi phÝ tr¶ tríc chi phÝ trÝch tríc:
+Kh¸i niªm:
Chi phÝ ph¶i tr¶ trong kú lµ c¸c chi phÝ cha thùc tÕ ph¸t sinh chi tr¶ trong kú nhng ®· ®ang sö dông chi phÝ ®ã cho s¶n xuÊt kinh doanh trong kú:
VÝ dô nh:
-TrÝch tríc ®Ó söa ch÷a lín TSC§ trong kÕ ho¹ch.
-TrÝch tríc tiÒn thuª TSC§ ho¹t ®éng sau nhiÒu kú.
-TrÝch tríc tiÒn ®iÖn níc, ®iÖn tho¹i ,l·i tiÒn vay tr¶ sau nhiÒu kú.
-TrÝch truíc ®Ó b¶o dìng, duy tu, s¶n phÈm hµng ho¸ háng.
+C¸c chi phÝ nµy khi trÝch tríc trong kú th× ®îc tËp hîp vµo tµi kho¶n 335(chi phÝ ph¶i tr¶). Khi nµo chi phÝ nµy thùc tÕ ph¸t sinh chi tr¶ th× trõ vµo trÝch tríc.
*Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n the0 s¬ ®å sau ®©y:
TK334 TK335 TK622
L¬ng nghØ phÐp thùc tÕ cña TrÝch tríc l¬ng nghØ phÐp cña
CNSX trùc tiÕp d· ph¸t sinh c«ng nh©ns¶n xuÊt trùc tiÕp
TK 2413 TK 627,641,642 Gi¸ trÞ söa ch÷a lín TSC§ trong TrÝch tríc ®Ó söa ch÷a lín
kÕ ho¹ch ®· thùc tÕ ph¸t sinh TSC§ trong kÕ ho¹ch
TK 111, 112 TK 113
VAT
TiÒn thuª TSC§ ho¹t ®éng ®iÖn níc, l·i TrÝch tríc tiÒn thuª TSC§, tiÒn
tiÒn vay ®· thùc tÕ ph¸t sinh chi tr¶ ®iÖn níc tr¶ sau nhiÒu kú
TK 154 (5,6) TK 642
Gi¸ trÞ söa ch÷a, gÝa trÞ háng cña s¶n TrÝch tríc l·i tiÒn vay
phÈm hµng ho¸, dÞch vô ®· xÈy ra tr¶ sau nhiÒu kú
TK 721 TK 6415
Sè trÝch tríc söa ch÷a lín TrÝch tríc ®Ó b¶o dìng, duy tu
dïng kh«ng hÕt s¶n phÈm hµng ho¸ háng
*Trong trêng hîp nÕu DN cã tiÒn vay tr¶ l·i vay ®Òu hµng kú th× h¹ch to¸n:
Nî TK:642
Cã TK: 111,112 Sè l·i vay tr¶ hµng kú.
+NÕu DN cã tiÒn vay cho x©y dùng c¬ b¶n th× kÕ to¸n h¹ch to¸n l·i vay vµo chi phÝ ®Çu t x©y dùng c¬ b¶n cña TSC§ ®ã( cho c¶ hîp ®ång).
*H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung:
+Kh¸i niÖm:
Chi phÝ s¶n xuÊt chung trong kú lµ chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong ph©n sëng tæ ®éi trong kú mµ kh«ng bao gåm hai chi phÝ 621,622 cña ph©n xëng tæ ®éi ®ã. C¸c chi phÝ nµy trong kú th× ®îc tËp hîp vµo TK627(chi phÝ s¶n xuÊt chung) chi tiÕt cho tõng ph©n xëng tæ ®éi vµ tËp hîp theo yÕu tè chi phÝ vµo tµi kho¶n chi tiÕt t¬ng øng lµ:
-TK 6271(chi phÝ nh©n viªn s¶n xuÊt chung).
-TK6272(chi phÝ NVL cho s¶n xuÊt chung).
-TK6273(chi phÝ c«ng cô dông cô).
-TK6274(chi phÝ khÊu hao TSC§ s dông cho s¶n xuÊt chung)
-TK6277(chi phÝ dÞch vô mua ngoµi hµng kú).
-TK6278(chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn).
*Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n theo s¬ ®å sau:
TK 334,338 (2,3,4) TK 627(ct) TK 152 L¬ng +19% trÝch nép cña Cuèi kú chi phÝ kh«ng dïng hÕt
nh©n viªn s¶n xuÊt chung
Cho ®èi tîng TK 154 (ct)
TK 152
Gi¸ thùc tÕ NVL cho Cuèi kú kÕt chuyÓn
s¶n xuÊt chung hoÆc ph©n bæ TK 154(ct) Cho ®èi tîng
TK 153 C«ng cô dông cô xuÊt dïng
mét kú cho s¶n xuÊt chung
TK 214 (1,2,3) Chi phÝ khÊu hao TSC§
trong s¶n xuÊt chung
TK 1421, 335 Chi phÝ tr¶ tríc ph©n bæ, trÝch
tríc trong kú cho SX chung
TK111, 112, 141, 311, 331 TK133 VAT
Tæng tiÒn thanh to¸n
*Chó ý:
Chi phÝ s¶n xuÊt chung ®îc ph©n bæ khi trong ph©n xëng, tæ ®éi ®ã cã s¶n xuÊt tõ hai lo¹i ®èi tîng s¶n phÈm trë lªn mµ mçi lo¹i s¶n phÈm dÞch vô ®ã lµ mét ®èi tîng riªng ®· tËp hîp ®èi tîng riªng®· t©p h¬p riªng cho tõng ®èi tuîng ëiÖc ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt TK(621,622) cho mçi lo¹i..
+ViÖc ph©n bæ chi p¬hÝ s¶n xuÊt chung cho mçi lo¹i s¶n phÈm dÞch vô ®îc lùa chän mét trong c¸c tiªu chuÈn sau ®©y sao cho phï hîp.
+T/c1: Ph©n bæ theo sè lîng thµnh phÈm dÞc vô hoµn thµnh vµ hoµn thµnh t¬ng ®¬ng mçi lo¹i s¶n phÈm vµ dÞch vô.
+T/c2: Ph©n bæ theo tiÒn l¬ng c«ng nh©n s¶n xuÊt trùc tiÕp mçi lo¹i s¶n phÈm dÞch vô.
+T/c3: Ph©n bæ theo sè giê m¸y ch¹y cña mçi lo¹i s¶n phÈm dÞch vô.
Møc chi phÝ s¶n xuÊt Tæng chi phÝ SX chung Tiªu chuÈn ph©n bæ
x
=
chung ph©n bæ trong kú cÇn ph©n bæ
cho ®èi tîng (i) Tæng tiªu chuÈn ph©n bæ cña ®èi tîng s¶n phÈm (i)
*H¹ch to¸n chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp:
+Kh¸i niÖm:
Lµ chi phÝ ph¸t sinh trong kú trong qu¶n lý doanh nghiÖp ®îc tËp hîp vµo tµi kho¶n 642(qu¶n lý doanh nghiÖp) chi tiÕt cho tõng ph©n xëng tæ ®éi vµ tËp hîp theo yÕu tè chi phÝ vµo tµi kho¶n chi tiÕt t¬ng øng lµ:
-Tk 6421(chi phÝ nh©n viªn qu¶n lý).
-Tk 6422(chi phÝ vËt liÖu).
-Tk 6423(chi phÝ c«ng cô dông cô).
-Tk 6424(chi phÝ khÊu hao).
-Tk 6427(chi phÝ dÞch vô mua ngoµi).
-Tk6428(chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn).