Hành chính và thể chế ngành lâm nghiệp

Ở cấp tỉnh: Hầu hết các tỉnh có nhiều rừng đã thành lập Ty Lâm nghiệp (sau này là Sở Lâm nghiệp). Từ cuối thập kỷ 80, một số tỉnh đã hợp nhất Sở Lâm nghiệp với Sở Nông nghiệp thành Sở Nông Lâm, một số tỉnh đồng bằng thành lập Sở Lâm nghiệp riêng. Từ năm 1994, hệ thống kiểm lâm được tổ chức lại theo Nghị định số 39/CP ngày 18 tháng 5 năm 1994 của Chính phủ về tổ chức,nhiệm vụ và quyền hạn của kiểm lâm. Phần lớn các tỉnh đã chuyển Chi cục Kiểm lâm đặt trực thuộc UBND tỉnh. ởcấp huyện: có Hạt Lâm nghiệp huyện, phòng Lâm nghiệp huyện (có nơi tổ chức thành phòng Nông Lâm, trong đó có có cán bộ chuyên trách lâm nghiệp). Sau năm 1972, ở các huyện có rừng đã tổ chức Hạt Kiểm lâm trực thuộc Chi cục Kiểm lâm cấp tỉnh, tuy vậy một số huyện vẫn giữ nguyên phòng Lâm nghiệp huyện hoặc phòng Nông Lâm. Từ 1981, ở cấp huyện đã hình thành các Ban chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân huyện, trong đócó Ban Nông nghiệp huyện, tham mưu cho UBND huyện về các lĩnh vực: Nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp, kinh tế mới, định canh định cư, quản lý ruộng đất.

pdf298 trang | Chia sẻ: tuandn | Lượt xem: 2074 | Lượt tải: 1download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Hành chính và thể chế ngành lâm nghiệp, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Bé N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n Ch−¬ng tr×nh hç trî ngµnh l©m nghiÖp & §èi t¸c CÈm Nang Ngµnh L©m NghiÖp Ch−¬ng Hµnh chÝnh vµ thÓ chÕ ngµnh l©m nghiÖp N¨m 2004 Chñ biªn NguyÔn Ngäc B×nh - Côc tr−ëng Côc L©m nghiÖp; Gi¸m ®èc V¨n phßng ®iÒu phèi Ch−¬ng tr×nh Hç trî ngµnh l©m nghiÖp (FSSP) Biªn so¹n NguyÔn V¨n L©n, Vô Tæ chøc c¸n bé NguyÔn V¨n Vò, Vô Tµi chÝnh vµ mét sè chuyªn gia dù ¸n REFAS ChØnh lý KS. Ng« §×nh Thä, Phã Côc tr−ëng Côc L©m nghiÖp ThS. NguyÔn V¨n L©n, Vô Tæ chøc c¸n bé KS. §ç Nh− Khoa, Côc KiÓm l©m GS.TS. Lª §×nh Kh¶, chuyªn gia l©m nghiÖp GS.TS. §ç §×nh S©m, chuyªn gia l©m nghiÖp ThS. TrÇn V¨n Hïng, ViÖn §iÒu tra Quy ho¹ch rõng Hç trî kü thuËt vµ tµi chÝnh: Dù ¸n GTZ-REFAS GiÊy phÐp xuÊt b¶n sè 41/XB-GT cÊp ngµy 18/11/2004, Nhµ xuÊt b¶n GTVT Lêi nãi ®Çu Hµnh chÝnh vµ thÓ chÕ ngµnh l©m nghiÖp ®−îc xem lµ bé phËn quan träng thuéc kÕt cÊu cña CÈm nang ngµnh l©m nghiÖp, trong ®ã giíi thiÖu tæng thÓ c¸c quy ®Þnh cña nhµ n−íc vÒ tæ chøc hÖ thèng cña c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ n−íc chuyªn ngµnh l©m nghiÖp tõ trung −¬ng ®Õn c¬ së, vÒ chøc n¨ng, nhiÖm vô, quyÒn h¹n cña c¸c c¬ quan ®ã nh»m t¨ng c−êng hiÖu lùc qu¶n lý nhµ n−íc vÒ rõng; nh÷ng nhiÖm vô träng t©m cña c¶i c¸ch hµnh chÝnh ngµnh trong bèi c¶nh Ch−¬ng tr×nh tæng thÓ c¶i c¸ch hµnh chÝnh nhµ n−íc vµ ChiÕn l−îc ph¸t triÓn l©m nghiÖp quèc gia giai ®o¹n 2001 - 2010 ®· ®−îc phª duyÖt; nh÷ng thñ tôc hµnh chÝnh vÒ qu¶n lý rõng vµ ®Êt l©m nghiÖp; qu¶n lý tµi chÝnh l©m nghiÖp…. §Ó ®¸p øng nhu cÇu t×m hiÓu qu¸ tr×nh ph¸t triÓn tæ chøc ngµnh l©m nghiÖp vµ thùc hiÖn theo nh÷ng quy ®Þnh cña ph¸p luËt ®èi víi c¸c c¬ quan nhµ n−íc, c¸c tæ chøc, c¸ nh©n; Dù ¸n hç trî c¶i c¸ch hÖ thèng hµnh chÝnh l©m nghiÖp (REFAS) ®−îc giao nhiÖm vô tæ chøc biªn so¹n Ch−¬ng Hµnh chÝnh vµ ThÓ chÕ ngµnh l©m nghiÖp. Tµi liÖu ®−îc biªn so¹n gåm 6 phÇn víi sù tham gia vµ céng t¸c cña c¸c chuyªn gia, c¸ nh©n cã nhiÒu kinh nghiÖm trong ngµnh l©m nghiÖp. Do tÝnh chÊt phøc t¹p vÒ vai trß, chøc n¨ng, thÈm quyÒn cña bé m¸y qu¶n lý nhµ n−íc ngµnh l©m nghiÖp, còng nh− néi dung khoa häc cña tµi liÖu, mÆc dï ®· cã nhiÒu cè g¾ng biªn so¹n nh−ng kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. Xin tr©n träng giíi thiÖu tµi liÖu nµy vµ mong nhËn ®−îc ý kiÕn ®ãng gãp quý b¸u cña b¹n ®äc ®Ó ngµy cµng hoµn thiÖn h¬n. Môc lôc Danh môc c¸c ch÷ viÕt t¾t......................................................................13 PhÇn 1. HÖ thèng tæ chøc ngµnh l©m nghiÖp........................................16 1. HÖ thèng tæ chøc ngµnh l©m nghiÖp .................................................17 1.1. Tãm t¾t diÔn biÕn tæ chøc ngµnh l©m nghiÖp tõ 1945 ®Õn 1995 ......................................................................................................18 1.1.1. Thêi kú tõ 1945 ®Õn 1975 .....................................................18 1.1.2. Thêi kú tõ 1976 ®Õn 1995 .....................................................18 1.1.3. Tæ chøc bé m¸y cña c¬ quan Bé L©m nghiÖp ....................18 1.2. Tæ chøc ngµnh l©m nghiÖp tõ 1995 ®Õn nay..............................19 1.2.1. Tæ chøc qu¶n lý nhµ n−íc vÒ l©m nghiÖp ...........................20 1.2.2. ë §Þa ph−¬ng .........................................................................21 1.3. C¸c ®¬n vÞ sù nghiÖp trùc thuéc Bé ...........................................25 1.3.1. HÖ thèng nghiªn cøu.............................................................25 1.3.2. HÖ thèng ®µo t¹o...................................................................25 1.3.3. HÖ thèng sù nghiÖp kh¸c......................................................26 .........................................261.3.4. C¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt, kinh doanh 2. Chøc n¨ng, nhiÖm vô cña hÖ thèng tæ chøc qu¶n lý nhµ n−íc chuyªn ngµnh l©m nghiÖp ......................................................................27 2.1. Tãm t¾t néi dung qu¶n lý nhµ n−íc vÒ l©m nghiÖp ..................27 2.2. Chøc n¨ng, nhiÖm vô cña hÖ thèng tæ chøc qu¶n lý nhµ n−íc vÒ chuyªn ngµnh l©m nghiÖp ....................................................28 2.2.1. Bé N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n ..........................28 2.2.2. Côc L©m nghiÖp....................................................................30 2.2.3. Côc KiÓm l©m .......................................................................35 2.2.4. Së N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n............................39 2.2.5. Chi côc KiÓm l©m (trùc thuéc UBND TØnh) ......................44 2.2.6. Uû ban nh©n d©n cÊp huyÖn ................................................48 2.2.7. Uû ban nh©n d©n cÊp x·.......................................................52 PhÇn 2. HiÖp héi L©m nghiÖp ................................................................55 1. Héi khoa häc kü thuËt l©m nghiÖp ViÖt Nam...................................55 1.1. Thµnh lËp Héi ..............................................................................57 1.2. Môc ®Ých cña Héi.........................................................................57 1.3. VÞ trÝ, ph¹m vi ho¹t ®éng ............................................................57 1.4. NhiÖm vô cña Héi ........................................................................58 1.5. Tæ chøc Héi ..................................................................................59 2. HiÖp héi Gç vµ L©m s¶n ViÖt Nam ...................................................59 2.1. Thµnh lËp HiÖp héi ......................................................................59 2.2. Môc ®Ých cña HiÖp héi ................................................................59 2.3. VÞ trÝ, ph¹m vi ho¹t ®éng ............................................................59 Hµnh chÝnh vµ thÓ chÕ ngµnh l©m nghiÖp - 2004 5 2.4. NhiÖm vô cña HiÖp héi ................................................................60 2.5. Tæ chøc HiÖp héi ..........................................................................60 PhÇn 3. Ch−¬ng tr×nh tæng thÓ c¶i c¸ch hµnh chÝnh c«ng-c¬ së.........62 1. Giíi thiÖu .............................................................................................62 2. Lé tr×nh c¶i c¸ch hµnh chÝnh ngµnh l©m nghiÖp .............................64 3. KÕ ho¹ch hµnh ®éng thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh c¶i c¸ch hµnh chÝnh cña Bé NN vµ PTNT ....................................................................67 3.1. Môc tiªu chung ............................................................................67 3.2. C¸c môc tiªu cô thÓ .....................................................................67 3.3. KÕ ho¹ch c¶i c¸ch hµnh chÝnh c«ng giai ®o¹n 2005-2010 ........67 4. KÕ ho¹ch hµnh ®éng thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh c¶i c¸ch hµnh chÝnh cña Bé N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n ®Õn n¨m 2005. .........................................................................................................68 PhÇn 4. ChiÕn l−îc nguån nh©n lùc, chuyªn ngµnh l©m nghiÖp vµ tæ chøc thùc hiÖn................................................................................69 1. Thùc tr¹ng lao ®éng ë n«ng th«n, nguån nh©n lùc vµ c«ng t¸c ®µo t¹o cña ngµnh n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n....................71 1.1. Thùc tr¹ng lao ®éng n«ng, l©m nghiÖp ë n«ng th«n.................72 1.1.1. VÒ sè l−îng ............................................................................72 1.1.2. VÒ chÊt l−îng.........................................................................73 1.2 §¸nh gi¸ chung .............................................................................74 2. T×nh h×nh nguån nh©n lùc - C«ng t¸c ®µo t¹o vµ båi d−ìng chuyªn ngµnh L©m nghiÖp (CNLN)......................................................75 2.1. Thùc tr¹ng nguån nh©n lùc cña CNLN .....................................75 2.1.1. C¸n bé kü thuËt vµ c«ng nh©n trong CNLN ......................76 2.1.2 §¸nh gÝa vµ b×nh luËn ..........................................................79 2.2. Thùc tr¹ng c«ng t¸c ®µo t¹o vµ båi d−ìng nguån nh©n lùc l©m nghiÖp ...........................................................................................84 2.2.1. ThÓ chÕ...................................................................................84 2.2.2. C«ng t¸c ®µo t¹o ...................................................................85 2.2.3. §¸nh gi¸ chung vÒ c«ng t¸c ®µo t¹o cña CNLN ................93 3. ChiÕn l−îc ph¸t triÓn nguån nh©n lùc chuyªn ngµnh l©m nghiÖp.......................................................................................................97 3.1. Ph−¬ng h−íng chung ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cña ngµnh NN vµ PTNT ............................................................................97 3.2. Môc tiªu........................................................................................98 3.2.1. Môc tiªu tæng qu¸t vµ l©u dµi ..............................................98 3.2.2. Môc tiªu tr−íc m¾t, ®Õn n¨m 2010 .....................................98 3.3. ChiÕn l−îc ph¸t triÓn nguån nh©n lùc chuyªn ngµnh LN........98 3.3.1. VÊn ®Ò ®Æt ra ®èi víi lao ®éng l©m nghiÖp trong n«ng th«n ..................................................................................................98 6 Hµnh chÝnh vµ thÓ chÕ ngµnh l©m nghiÖp - 2004 3.3.2. VÒ ®µo t¹o ph¸t triÓn nguån nh©n lùc chuyªn ngµnh l©m nghiÖp .......................................................................................99 4. Tæ chøc thùc hiÖn..............................................................................107 4.1. C«ng t¸c chØ ®¹o........................................................................107 4.2. S¾p xÕp, cñng cè vµ t¨ng c−êng hÖ thèng c¬ së ®µo t¹o CNLN.................................................................................................109 4.2.1. Quy ho¹ch hîp lý m¹ng l−íi tr−êng vµ c¬ së ®µo t¹o......109 4.2.2. X©y dùng ®éi ngò c¸n bé gi¶ng d¹y ..................................110 4.2.3. §æi míi môc tiªu, néi dung, ph−¬ng ph¸p ®µo t¹o..........112 4.2.4. T¨ng c−êng phæ cËp LN vµ khuyÕn l©m cho d©n lµm nghÒ rõng.......................................................................................112 4.3. X©y dùng chÕ ®é, chÝnh s¸ch ....................................................113 4.3.1. §èi víi ®èi t−îng ®−îc ®µo t¹o ..........................................113 4.3.2. §èi víi ®éi ngò c¸n bé, gi¸o viªn c¸c tr−êng l©m nghiÖp.............................................................................................113 4.3.3. Më réng hîp t¸c quèc tÕ ....................................................114 4.4. X©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt .............................................114 4.5. H×nh thµnh mèi liªn kÕt gi÷a ®µo t¹o n«ng, l©m nghiÖp vµ khuyÕn n«ng, khuyÕn l©m................................................................115 4.5.1. Mèi quan hÖ gi÷a ®µo t¹o n«ng, l©m nghiÖp vµ khuyÕn n«ng, khuyÕn l©m............................................................115 4.5.2. Mèi quan hÖ gi÷a ®µo t¹o l©m nghiÖp vµ ®µo t¹o n«ng nghiÖp.............................................................................................116 4.5.3. Quan hÖ gi÷a ®µo t¹o c«ng nh©n l©m nghiÖp víi ®µo t¹o nghÒ cho n«ng d©n..................................................................117 4.6. C¸c ph−¬ng ¸n −u tiªn cho ®µo t¹o l©m nghiÖp giai ®o¹n 2002-2010...........................................................................................119 4.7. §æi míi c¬ chÕ ho¹t ®éng cho Ch−¬ng tr×nh hç trî ®µo t¹o l©m nghiÖp...................................................................................122 PhÇn 5. Thñ tôc hµnh chÝnh vÒ qu¶n lý rõng, ®Êt l©m nghiÖp vµ h−íng dÉn thùc hiÖn .............................................................................126 1. Thñ tôc hµnh chÝnh vÒ qu¶n lý rõng vµ ®Êt l©m nghiÖp ...............127 1.1. Nguyªn t¾c qu¶n lý rõng tù nhiªn............................................128 1.2. Nh÷ng quy ®Þnh chung vÒ rõng tù nhiªn................................128 1.3. Nguyªn t¾c tæ chøc qu¶n lý 3 lo¹i rõng ...................................128 1.4. ThÈm quyÒn quy ho¹ch, thµnh lËp 3 lo¹i rõng .......................129 1.5. Mét sè mÉu biÓu b¸o c¸o c«ng t¸c qu¶n lý, b¶o vÖ rõng .......130 2. Qu¶n lý rõng ®Æc dông.....................................................................133 2.1. Ph©n lo¹i .....................................................................................133 2.2. Ph©n cÊp qu¶n lý .......................................................................134 2.3 Tæ chøc bé m¸y...........................................................................135 Hµnh chÝnh vµ thÓ chÕ ngµnh l©m nghiÖp - 2004 7 3. Qu¶n lý rõng phßng hé ....................................................................137 3.1. Ph©n lo¹i .....................................................................................137 3.2. Tæ chøc bé m¸y..........................................................................137 3.3. QuyÒn lîi cña c¸c hé nhËn kho¸n vµ tham gia ®Çu t− x©y dùng rõng phßng hé .........................................................................139 4. Qu¶n lý rõng s¶n xuÊt lµ rõng tù nhiªn .........................................139 4.1. Ph©n lo¹i rõng s¶n xuÊt lµ rõng tù nhiªn ................................139 4.2. Tæ chøc qu¶n lý..........................................................................139 4.3. Tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn lîi cña l©m tr−êng quèc doanh ®èi víi viÖc qu¶n lý rõng s¶n xuÊt lµ rõng tù nhiªn.............................140 4.3.1. Tr¸ch nhiÖm ........................................................................140 4.3.2. QuyÒn lîi..............................................................................140 4.4. Tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn lîi cña c¸c chñ rõng kh¸c ®èi víi viÖc qu¶n lý, kinh doanh rõng s¶n xuÊt lµ rõng tù nhiªn .............141 4.4.1. Tr¸ch nhiÖm ........................................................................141 4.4.2. QuyÒn lîi..............................................................................141 5. Qu¶n lý diÔn biÕn tµi nguyªn rõng vµ ®Êt l©m nghiÖp ..................142 5.1. Tr¸ch nhiÖm cña Bé NN vµ PTNT...........................................142 5.2. Tr¸ch nhiÖm cña c¸c c¬ quan trùc thuéc Bé NN vµ PTNT ...142 6. Qu¶n lý b¶o vÖ ®éng vËt, thùc vËt rõng quý hiÕm.........................145 6.1. Danh môc thùc vËt, ®éng vËt hoang d· quý hiÕm ..................145 6.2. Ph©n cÊp qu¶n lý .......................................................................145 6.3. ChÕ ®é qu¶n lý, b¶o vÖ .............................................................146 6.3.1. Thèng kª theo dâi ...............................................................146 6.3.2. ChÕ ®é qu¶n lý, b¶o vÖ ®éng, thùc vËt rõng quý hiÕm hoang d· nhãm I (IA,IB)..............................................................146 6.3.3. Khai th¸c, sö dông ®éng, thùc vËt rõng quý hiÕm hoang d· thuéc nhãm II (IIA, IIB)..............................................147 6.3.4. Khai th¸c, sö dông ®éng, thùc vËt rõng quý, hiÕm thuéc nhãm I, nhãm II do tæ chøc, c¸ nh©n tù bá vèn nu«i trång...............................................................................................148 6.3.5. Tr−êng hîp thó rõng thuéc lo¹i quý, hiÕm ph¸ ho¹i s¶n xuÊt hoÆc ®e däa tÝnh m¹ng con ng−êi.................................149 7. Mét sè thñ tôc hç trî kh¸c trong qu¶n lý, b¶o vÖ tµi nguyªn thiªn nhiªn.............................................................................................150 8. H−íng dÉn thùc hiÖn thñ tôc hµnh chÝnh vÒ qu¶n lý rõng vµ ®Êt l©m nghiÖp.......................................................................................150 8.1. Quy ho¹ch 3 lo¹i rõng ...............................................................150 8.1.1. Nh÷ng ®Æc ®iÓm tù nhiªn vµ kinh tÕ x· héi cña tØnh.......151 8.1.2. HiÖn tr¹ng tµi nguyªn rõng vµ ®Êt l©m nghiÖp................151 8.1.3. Nh÷ng néi dung chÝnh quy ho¹ch 3 lo¹i rõng..................151 8 Hµnh chÝnh vµ thÓ chÕ ngµnh l©m nghiÖp - 2004 8.1.4. C¸c gi¶i ph¸p thùc hiÖn......................................................152 8.2. X¸c ®Þnh ranh giíi vµ c¾m mèc c¸c lo¹i rõng .........................153 8.2.1. Nh÷ng quy ®Þnh chung.......................................................153 8.2.2. Néi dung x¸c ®Þnh ranh giíi vµ c¾m mèc c¸c lo¹i rõng ..154 8.2.3. Tæ chøc thùc hiÖn vµ qu¶n lý b¶o vÖ hÖ thèng mèc giíi ..................................................................................................157 8.2.4. Tr×nh tù thùc hiÖn...............................................................159 8.2.5. C¾m mèc ë thùc ®Þa ...........................................................166 8.2.6. Mét sè mÉu biÓu x¸c ®Þnh ranh giíi vµ c¾m mèc c¸c khu rõng ........................................................................................166 9. Thùc hiÖn c¸c thñ tôc qu¶n lý khai th¸c rõng tù nhiªn ................172 9.1. Quy ®Þnh chung..........................................................................172 9.2. X©y dùng ph−¬ng ¸n ®iÒu chÕ rõng .........................................172 9.3. ThiÕt kÕ khai th¸c, khai th¸c gç, tre nøa, l©m s¶n trong rõng s¶n xuÊt, rõng phßng hé kÕt hîp rõng s¶n xuÊt ( sau ®©y gäi chung lµ rõng s¶n xuÊt)..............................................................175 9.3.1. ThiÕt kÕ khai th¸c vµ khai th¸c chÝnh gç rõng tù nhiªn (gäi t¾t lµ khai th¸c gç rõng tù nhiªn)..............................175 9.3.2. Khai th¸c tËn dông .............................................................186 9.3.3. Khai th¸c tËn dông gç, l©m s¶n ngoµi gç trong rõng phßng hé ........................................................................................192 9.3.4. NhiÖm vô, quyÒn h¹n cña c¬ quan qu¶n lý Nhµ n−íc c¸c cÊp............................................................................................195 9.4. Thùc hiÖn c¸c thñ tôc theo dâi diÕn biÕn tµi nguyªn rõng.....199 10. Tr¸ch nhiÖm theo dâi, kiÓm tra viÖc qu¶n lý rõng vµ ®Êt l©m nghiÖp.....................................................................................................203 10.1. Tr¸ch nhiÖm cña c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ n−íc vÒ l©m nghiÖp c¸c cÊp ...................................................................................203 10.1.1. CÊp Trung −¬ng................................................................203 10.1.2. §Þa ph−¬ng ........................................................................204 10.2. Tr¸ch nhiÖm theo dâi, kiÓm tra theo tõng chuyªn ®Ò ..........206 10.2.1. §èi víi rõng tù nhiªn........................................................206 10.2.2. §èi víi viÖc c¾m mèc giíi .................................................206 10.2.3. §èi víi viÖc khai th¸c gç vµ l©m s¶n ...............................206 10.2.4. §èi víi viÖc giao rõng vµ ®Êt l©m nghiÖp .......................206 10.2.5. §èi víi nh÷ng dù ¸n lín nh− Dù ¸n trång míi 5 triÖu ha rõng...............................................................................207 10.2.6. §èi víi c¸c tr−êng hîp khÈn cÊp.....................................207 PhÇn 6. Qu¶n lý Tµi chÝnh l©m nghiÖp ...............................................208 1. Qu¶n lý c¸c kho¶n thu chi Ng©n s¸ch Nhµ n−íc cho c¸c ho¹t ®éng qu¶n lý vµ ph¸t triÓn L©m nghiÖp .............................................209 Hµnh chÝnh vµ thÓ chÕ ngµnh l©m nghiÖp - 2004 9 1.1. HÖ thèng ng©n s¸ch nhµ n−íc...................................................211 1.1.1. Tæng quan............................................................................211 1.1.2. LËp dù to¸n ng©n s¸ch ..