Hệ số co dãn Cung - Cầu

BÀI 4 HỆ SỐ CO GIÃN Chương 5, Nguyên lý kinh tế học, N.Gregory Mankiw Chương 3, Nguyên lý kinh tế học Vi mô, ĐH KTQD Chương 2, Những vấn đề cơ bản về kinh tế học Vi mô, HV Tài chính Nội dung I/Hệ số co giãn của cầu II/Hệ số co giãn của cung Hệ số co giãn Là công cụ dùng để đo lường mức độ phản ứng của người mua và người bán trước những thay đổi của thị trường. Giúp phân tích cung & cầu chính xác hơn. I/Hệ số co giãn của cầu (Elastricity of demand-ED) Khái niệm: Là sự thay đôỉ % của lượng cầu chia cho sự thay đổi % của các yếu tố quyết định cầu. 3 loại hệ số co giãn của cầu: 1/ HS co giãn của cầu theo giá (EDP) 2/ HS co giãn của cầu theo thu nhập (EDI) 3/ HS co giãn chéo của cầu đối với giá của hàng hóa khác (EDPy) Trong chương này, khi tính % thay đổi 1 đại lượng nào đó, dù là tăng hay giảm, ta lấy: (số lớn hơn – số nhỏ hơn) x 100% số lớn hơn (vì thông thường tăng thì ta chia cho số nhỏ hơn làm mốc, giảm thì chia cho số lớn hơn  ra 2 đáp số khác nhau) CHÚ Ý 1/ Co giãn của cầu theo giá (Price Elastricity of demand-EDP) a. Khái niệm * Mục đích tính: so sánh thay đổi lượng cầu với các mức giá, phản ứng của cầu với các hàng hoá khác nhau  Nhận xét:  EDp Khi P tăng 1% thì lượng cầu giảm 8%. * Co giãn đoạn (giữa 2 điểm) Công thức: (Phương pháp trung điểm) EDP = (Q2-Q1)(P2+P1) (P2-P1)(Q2+Q1) Ví dụ: |EDP|= (110-120)(7+6) = 0,565 (7-6)(110+120) Nếu giá của 1 bông hoa hồng Đà Lạt tăng từ 6 nghìn đồng lên 7 nghìn đồng và số lượng hoa được bán giảm từ 120 bông/ngày xuống còn 110 bông/ngày thì hệ số co giãn của cầu mua hoa sẽ là bao nhiêu ? Bài tập Giả sử cầu đối với mặt hàng bút bi của 1 cửa hàng được ước lượng như sau: Q= 120-20P 1/Lập biểu cầu về bút bi 2/Tìm co giãn của cầu theo giá tại các điểm P=6, P=5, P=0 3/Tìm co giãn của cầu theo giá trong đoạn từ P=6 đến P=5 FMT - MICROECONOMICS - 2007 Giải 2/ Co giãn điểm Tại P=6: EDP= -20 x 6/0= - Tại P=5: EDP= -20 x 5/20= -5 Tại P=0: EDP=-20 x 0/120=0 3/Co giãn khoảng EDP= (0-20)(6+5) = -11 (6-5)(0+20) FMT - MICROECONOMICS - 2007 1/ Biểu cầu: Phân loại độ co giãn của cầu theo giá 1/ |EDP| 1 4/ EDP = 0 5/ |EDP| = + Q 0 P D  |EDP| 1, cầu co giãn tương đối, lúc này đường cầu thoải, khi giá thay đổi thì lượng cầu thay đổi nhiều D Q 0 P  EDP = 0, cầu hoàn toàn không co giãn, đường cầu là đường thẳng đứng song song với trục tung, khi giá thay đổi thì lượng cầu không thay đổi. Q 0 P  |EDP| = + (dương vô cùng), cầu co dãn hoàn toàn, đường cầu nằm ngang song song với trục hoành, lúc này khi giá tăng thì lượng cầu bằng không. d. Các nhân tố ảnh hưởng đến co giãn của cầu theo giá Lượng thu nhập chi cho hàng hoá (tỷ trọng giá trên thu nhập) Phạm vi thị trường của hàng hóa: mặt hàng thay đổi giá trong phạm vi rộng hay hẹp Sự sẵn có của hàng hoá thay thế Giới hạn thời gian: thời gian tìm nguồn hàng hóa thay thế e. Tổng doanh thu và hệ số co giãn của cầu theo giá Tổng doanh thu (Total revenue) là lượng tiền do người mua trả và người bán nhận khi bán một hàng hóa nào đó. Tổng doanh thu được tính bằng giá của hàng hóa nhân với số lượng mà hàng hóa đó bán được.  TR = P x Q Tổng doanh thu Copyright©2003 Southwestern/Thomson Learning Q 0 P Tổng doanh thu thay đổi như thế nào khi giá thay đổi?  Cầu co giãn ít (|EDP|1) Copyright©2003 Southwestern/Thomson Learning Q 0 P Q 0 P Khi tăng giá từ 4 nghìn lên 5 nghìn/bông, lượng cầu giảm từ 50 xuống 20 bông  Doanh thu giảm từ 200 nghìn lên 100 nghìn Cầu co giãn đơn vị (|EDP|=1) Copyright©2003 Southwestern/Thomson Learning Q 0 P Khi tăng giá từ 4 nghìn lên 5 nghìn/bông, lượng cầu giảm từ 50 xuống 40 bông  Doanh thu ko đổi Q 0 P Mèi quan hÖ gi÷a edp, p, tr 2/ Co dãn của cầu theo thu nhập ( Income elastricity of demand: EDI) Khái niệm: là sự thay đổi % của cầu chia cho sự thay đôỉ % của thu nhập. Công thức: EDI =%Q/%I= Q’(I).I/Q  EDI 1: hàng hoá xa xỉ Co giãn đoạn: EDI = (Q2 - Q1)( I2 + I1) ( I2 - I1 )( Q2 + Q1) Cầu có xu hướng co giãn hơn khi: Có nhiều hàng hóa thay thế gần gũi Hàng hóa đó là hàng hóa xa xỉ Có phạm vi thị trường hẹp Khoảng thời gian dài hơn Các yếu tố tác động đến cầu theo thu nhập Bài tập Giả sử hàm cầu của 1 hàng hóa A là Q=10I +100 1/Tính co giãn của cầu theo thu nhập đối với hàng hóa đó tại mức thu nhập là 10 triệu đồng 2/Co giãn của cầu theo thu nhập là bao nhiêu nếu thu nhập tăng lên 15 triệu đồng 3/Hàng hóa này thuộc loại hàng hóa gì? FMT - MICROECONOMICS - 2007 Giải 1/ I=10  Q= 100+100= 200 EDI = Q’ x I/Q = 10 x 10/200 = 0,5 2/ I=15  Q= 150+100= 250 EDI = (250-200)(15+10) = 0,56 (15-10)(250+200) 3/ EDI 0 khi X, Y là các hàng hoá thay thế  EDPy 1 4/ ESP = 0 5/ |ESP| = + = Qs’.P/Q Copyright©2003 Southwestern/Thomson Learning Q 0 P |ESP| 1: cung co giãn tương đối ESP = 0: cung hoàn toàn không co giãn Copyright©2003 Southwestern/Thomson Learning Q 100 0 P Copyright©2003 Southwestern/Thomson Learning Q 0 P |ESP| = +: cung co giãn hoàn toàn C¸c yÕu tè ¶nh h­ëng ESP Sự thay thế của các yếu tố sản xuất (Khả năng linh hoạt của người bán trong việc thay đổi lượng hàng hóa mà họ sản xuất.) Khoảng thời gian: Cung co giãn hơn khi thời gian dài hơn Bài tập 1/ 1 cty ước lượng độ co giãn của cầu theo giá đối với sp của mình là -0,5. Năm ngoái cty bán được 1000sp. Giả sử các ytố khác ko thay đổi, năm nay cty đặt giá bán cao hơn năm ngoái 10%. Hỏi năm nay cty bán được bao nhiêu sp? 2/ HS co giãn của cầu theo thu nhập đối với hàng hóa X là 1,2. Năm ngoái sản lượng tiêu thụ hàng hóa X là 1500 chiếc. Nếu thu nhập tăng lên 7,5% và các điều kiện khác ko đổi thì năm nay sản lượng tiêu thụ sẽ là bao nhiêu? 3/HS co giãn chéo giữa thép và nhôm là 1,3. Cty thép năm ngoái tiêu thụ được 2 triệu tấn. Năm nay, giá nhôm giảm đi 10% và các điều kiện khác ko đổi. Hỏi lượng thép cty bán được là bao nhiêu?