Xây dựng và phát triển các cụm công nghiệp vừa và nhỏ song song với các KCN, KCX là một trong những hướng đi mới , sang tạo trong sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá của Thủ Đô Hà Nội cũng như cả nước nói chung.
Kể từ ngày 15/10/1998 tại công văn số 17/CP – KCN của thủ tướng Chính phủ đồng ý để Uỷ ban nhân dân Thành phố Hà Nội xây dựng thí điểm 2 cụm công nghiệp vừa và nhỏ huyện Gia Lâm và Thanh Trì Hà Nội để di chuyển một số nhà máy, xí nghiệp trong nôi thành nhằm tập trung sản xuất, chống ô nhiểm môi trường. Đến nay Thành phố Hà Nội đã có 18 dự án xây dựng cụm công nghiệp đang đựoc triển khai với tổng diện tích quy hoạch gần 800ha. Trong đó 9 cụm đã hoàn thành xây dựng cơ sở hạ tầng và có tỷ lệ lấp đầy khá cao. Một số cụ công nghiệp đang tiến hành giải phóng mặt bằng, triển khai dự án.
Sự hình thành và phát triển các cụm công nghiệp trong gần 10 năm trở lại đây đã mở ra hướng đi mới cho phát triển công nghiệp vừa và nhỏ của thủ đô cũng như cả nước. Góp phần giúp chúng ta cải cách hành chính, đổi mới cơ chếquản lý, giảm thiểu đến mức tối sự phiền hà, phức tạp cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ trong việc mở rộng đầu tư cũng như trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh.
Trong bối cảnh như vậy, việc hoàn thiện quản lý nhà nước đối với các cụm công nghiệp vừa và nhỏ là một nhiệm vụ quan trọng ảnh hưởng tới khả năng thu hút vốn đầu tư và hiệu quả hoạt động của các cụm công nghiệp.
Tuy nhiên trong thời gian qua, hoạt động quản lý nhà nước đối với cụm công nghiệp vừa và nhỏ còn gạp nhiều khó khăn. Nguyên nhân chính là do đây là mô hình mới mẻ, có đặc thù riêng không hoàn toàn giống như các KCN, KCX.
Nhận thức được tầm quan trọng của công tác quản lý nhà nước đối với các cụm công nghiệp, qua thời gian thực tập tại Ban quản lý các KCN & CX Hà Nội, với sự hướng dẫn của thầy giáo và quá trình tham khảo khảo thực tiễn quản lý nhà nước nói chung, tôi đã quyết định chọn đề tài “Hoàn thiện QLNN đối với các cụm công nghiệp vừa và nhỏ trên địa bàn Hà Nội” làm chuyên đề tốt nghiệp của mình.
75 trang |
Chia sẻ: lvbuiluyen | Lượt xem: 2794 | Lượt tải: 5
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Hoàn thiện quản lý nhà nước đối với các cụm công nghiệp (khu công nghiệp) vừa và nhỏ trên địa bàn Hà Nội, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
LỜI MỞ ĐẦU
Xây dựng và phát triển các cụm công nghiệp vừa và nhỏ song song với các KCN, KCX là một trong những hướng đi mới , sang tạo trong sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá của Thủ Đô Hà Nội cũng như cả nước nói chung.
Kể từ ngày 15/10/1998 tại công văn số 17/CP – KCN của thủ tướng Chính phủ đồng ý để Uỷ ban nhân dân Thành phố Hà Nội xây dựng thí điểm 2 cụm công nghiệp vừa và nhỏ huyện Gia Lâm và Thanh Trì Hà Nội để di chuyển một số nhà máy, xí nghiệp trong nôi thành nhằm tập trung sản xuất, chống ô nhiểm môi trường. Đến nay Thành phố Hà Nội đã có 18 dự án xây dựng cụm công nghiệp đang đựoc triển khai với tổng diện tích quy hoạch gần 800ha. Trong đó 9 cụm đã hoàn thành xây dựng cơ sở hạ tầng và có tỷ lệ lấp đầy khá cao. Một số cụ công nghiệp đang tiến hành giải phóng mặt bằng, triển khai dự án.
Sự hình thành và phát triển các cụm công nghiệp trong gần 10 năm trở lại đây đã mở ra hướng đi mới cho phát triển công nghiệp vừa và nhỏ của thủ đô cũng như cả nước. Góp phần giúp chúng ta cải cách hành chính, đổi mới cơ chếquản lý, giảm thiểu đến mức tối sự phiền hà, phức tạp cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ trong việc mở rộng đầu tư cũng như trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh.
Trong bối cảnh như vậy, việc hoàn thiện quản lý nhà nước đối với các cụm công nghiệp vừa và nhỏ là một nhiệm vụ quan trọng ảnh hưởng tới khả năng thu hút vốn đầu tư và hiệu quả hoạt động của các cụm công nghiệp.
Tuy nhiên trong thời gian qua, hoạt động quản lý nhà nước đối với cụm công nghiệp vừa và nhỏ còn gạp nhiều khó khăn. Nguyên nhân chính là do đây là mô hình mới mẻ, có đặc thù riêng không hoàn toàn giống như các KCN, KCX.
Nhận thức được tầm quan trọng của công tác quản lý nhà nước đối với các cụm công nghiệp, qua thời gian thực tập tại Ban quản lý các KCN & CX Hà Nội, với sự hướng dẫn của thầy giáo và quá trình tham khảo khảo thực tiễn quản lý nhà nước nói chung, tôi đã quyết định chọn đề tài “Hoàn thiện QLNN đối với các cụm công nghiệp vừa và nhỏ trên địa bàn Hà Nội” làm chuyên đề tốt nghiệp của mình.
Đây là đề tài mới, chứa nhiều vấn đề thực tiễn và lý luận có ý nghĩa quan trọng trong công cuộc phát triển công nghiệp vừa và nhỏ trên địa bàn Hà Nội và cả nước.
CHƯƠNG 1
CỤM CÔNG NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ - QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI CỤM CÔNG NGHIÊP VỪA VÀ NHỎ
1.1. Cụm công nghiệp vừa và nhỏ
1.1.1. Khái niệm về cụm công nghiệp vừa và nhỏ
Trong thời gian qua, các cơ sở công nghiệp của các nước đang phát triển phần lớn do hạn chế về vốn nên có quy mô nừa và nhỏ, phân bố phân tán, khả năng xử lý ô nhiễm và bảo vệ môi trường thấp. Đất đai có giới hạn, dân số ngày càng gia tăng, trong khi đó chi tiêu của chính phủ cần tập trung vào việc phát triển hạ tầng cơ sở cả về hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội. Để đáp ứng những yêu cầu trên, việc phát triển công nghiệp cần khuyến khích mọi thành phần kinh tế và phải tuân theo quy hoạch nhằm tiết kiểmtong đầu tư, có điều kiện dễ dàng để kiểm soát và có biện pháp bảo vệ môi trường một cách thuận lợi và hữu hiệu nhất.
Bởi vậy, các nước cần tạo một môi trường hoạt động thuận lợi cho các nhà đầu tư cả về môi trường pháp lý, cơ sở hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội, để thu hút đầu tư theo quy hoạch và phù hợp với phát triển kinh tế xã hội trước mắt cũng như lâu dài của đất nước. Để thực hiện các mục tiêu trên các nước đang phát triển đã thành lập các khu vực đặc biệt với những ưu đãi về tài chính, thuận lợi về cơ sở hạ tầng để thu hút đầu tư. Xuất phát từ mục tiêu đó đã hình thành các khu vực sản xuất tập trung và khái niệm về khu công nghiệp ra đời.
Cụm công nghiệp là khái niệm được sử dụng khá phổ biến và thường xuyên trong quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá của các nước tư bản, đặc biệt là sau cuộc cách mạng khoa học công nghệ trên thế giới trong những năm 1970 – 1980 của thế kỷ trước. Với mô hình này đã cho phép hạ thấp chi phí đầu tư cơ sở hạ tầng, nâng cao hiệu quả sử dụng đất.
Tại Việt Nam, trong quá trình phát triển của đất nước thì khái niệm Cụm công nghiệp được ra đời từ khi có công văn số 17/CP – KCN 15/10/1998 đồng ý cho UBND Thành phố Hà Nội xây dựng thí điểm 2 Cụm công nghiệp vừa và nhỏ huyện Gia Lâm và Thanh Trì Hà Nội để di chuyển dần một số nhà máy, xí nghiệp trong nội thành ra ngoại thành nhằm tập trung sản xuất , chống ô nhiễm môi trường.
Đây là một mô hình mới với nước ta. Cụm công nghiệp là một hình thức tổ chức sản xuất công nghiệp theo lãnh thổ, nó ra đời gắn liền với quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước.
Dựa trên cơ sở trên ta có thể hiểu khái niệm về Cụm công nghiệp như sau: Cụm công nghiệp vừa và nhỏ là khu chuyên sản xuất công nghiệp và thực hiện các dịch vụ hỗ trợ sản xuất công nghiệp , có ranh giới địa lý rõ ràng , có quy hoặch chi tiết, có hạn tầng kỹ thuật dồng bộ, không có dân cư sinh sống và được UBND Thành phố quyết định thành lập.
Bên cạnh khái niệm về Cụm công nghiệp, qua quá trình nghiên cứu và tham khảo tác giả xin giới thiệu thêm một số các khái niệm lien quan tới Cụm công nghiệp như:
- Doanh nghiệp đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật Cụm công nghiệp : Là Doanh nghiệp có tư cách pháp nhân được Ủy ban nhân dân Thành phố chỉ định hoặc là Doanh nghiệp trúng thầu dự án thực hiện xây dựng, quản lý, khai thác hạ tầng kỹ thuật Cụm công nghiệp.
- Doanh nghiệp quản lý, khai thác hạ tầng kỹ thuật Cụm công nghiệp :Là Doanh nghiệp có tư cách pháp nhân được Ủy ban nhân dân Thành phố giao nhiệm vụ quản lý, khai thác hạ tầng kỹ thuật Cụm công nghiệp.
- Doanh nghiệp Cụm công nghiệp : Là Doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế, có tư cách pháp nhân được thuê đất, thuê lại đất đã có hạ tầng kỹ thuật hoặc thuê, mua lại nhà xưởng trong Cụm công nghiệp để tổ chức hoạt động sản xuất kinh doanh, dịch vụ trong Cụm công nghiệp.
- Giá cho thuê lại đất có hạ tầng kỹ thuật : là đơn giá tính theo m2 bao gồm chi phí phần đất đầu tư cho cơ sở hạ tầng trong Cụm công nghiệp và giá thuê đất nguyên thổ theo quy định của Ủy ban nhân dân Thành phố tại địa bàn đóng Cụm công nghiệp.
- Phí quản lý : Là kinh phí để duy tu, bảo dưỡng hạ tầng kỹ thuật Cụm công nghiệp mà Doanh nghiệp Cụm công nghiệp có trách nhiệm đóng hàng năm cho Doanh nghiệp đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật Doanh nghiệp quản lý, khai thác hạ tầng kỹ thuật theo hợp đồng đã kí kết
- Suất đầu tư : Là chi phí đầu tư xây dựng 1m2 đất có đủ hạ tầng kỹ thuật theo quyết định đầu tư của Ủy ban nhân dân Thành phố để cho Doanh nghiệp thuê trong Cụm công nghiệp
Chi phí để tính suất đầu tư bao gồm các khoản kinh phí: chuẩn bị đầu tư, giải phóng mặt bằng, xây dựng các hạng mục hạ tầng kỹ thuật ( San nền, đường, hệ thống cấp thoát nước và xử lý nước thải, chiếu sáng, hàng rào, cây xanh, nhà điều hành và các hạng mục khác) trừ khoản kinh phí được Thành phố hỗ trợ ghi rõ trong quyết định đầu tư.
Diện tích đất để tính suất đầu tư là toàn bộ diện tích đất các Doanh nghiệp được thuê trong Cụm công nghiệp ( bao gồm cả diện tích đất để xây dưngh nhà xưởng cho thuê hoặc công trình phụ trợ để kinh doanh); không tính phần diện tích đất sử dụng chung như: đường, hè đường, thoát nước, hàng rào chung Cụm công nghiệp, trạm điện, khu xử lý nước thải, nhà điều hành và các hạng mục công cộng khác.
1.1.2. Đặc điểm của các Cụm công nghiệp vừa và nhỏ
Về mục đích xây dựng:
- Quy tập những Doanh nghiệp đã tồn tại từ những thập niên trước mà đến nay còn tồn tại rải rác trong những khu dân cư, gây ô nhiểm môi trường
- Thu hút đầu tư của những Doanh nghiệp vừa và nhỏ trong nước. Thu hút vốn đầu tư để phát triển công nghiệp theo quy hoạch là mục tiêu quan trọng của các Cụm công nghiệp, với tính chất là “vùng lãnh thổ” hoạt động trong môi trường đầu tư chung về cơ sở hạ tầng.
- Giải quyết vấn đề căng thẳng về mặt bằng sản xuất kinh doanh của nhiều Doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Về thủ tục thành lập
Do UBNN Thành phố ra quyết định thành lập
Về chủ đầu tư
Các Doanh nghiệp trong nước có đủ năng lực và kinh nghiệm xây dựng và quản lý Cụm công nghiệp làm chủ đầu tư
Về mô hình quản lý
Tồn tại nhiều mô hình quản lý các Cụm công nghiệp vừa và nhỏ như: Ban quản lý dự án các huyện; công ty khai thác hạ tầng Cụm công nghiệp; UBND Thành phố thành lập Ban quản lý Cụm công nghiệp trực thuộc UBND quận/huyện nơi có Cụm công nghiệp
Đối tượng thuê đất trong Cụm công nghiệp
Các Doanh nghiệp vừa và nhỏ trong nước, đang cần mặt bằng sản xuất kinh doanh nhưng không đủ tiềm lực hoạt động trong các KCN tập trung.
1.1.3. Sự cần thiết hình thành các Cụm công nghiệp vừa và nhỏ
Trong sự nghiệp CNH – HĐH của nước ta, phát triển công nghiệp là nhiệm vụ được ưu tiên hàng đầu, muốn vậy việc tăng tốc độ đầu tư cho phát triển công nghiệp là việc làm cần gấp rút thực hiện. Bên cạnh việc thu hút đầu tư của các Doanh nghiệp nước ngoài có vốn lớn, công nghệ hiện đại thì việc phát triển các Doanh nghiệp trong nước mà đa phần là các Doanh nghiệp vừa và nhỏ là rất quan trọng.
Thực tế thời gian qua cho thấy sự phát triển nhanh chóng của các Doanh nghiệp vừa và nhỏ đã làm diện mạo ngành công nghiệp thay đổi đáng kể theo hướng tích cực.
Tuy nhiên quá trình quản lý thực tế đã nhận thấy một số vấn đề nảy sinh cần hoàn thiện như :
- Hiện còn tồn tại nhiều cơ sở sản xuất gây ô nhiễm môi trường đan xen trong các khu dân cư, khu đô thị làm ảnh huơng rất lớn đến cuộc sống dân cư trên khu vực Doanh nghiệp đóng.
- Nhiều Doanh nghiệp phải đi thuê lại mặt bằng của dân cư hoặc cơ sở sản xuất khác để hoạt động sản xuất kinh doanh do đó rất bức xúc về mặt bằng sản xuất gây ảnh hưởng tới khả năng sản xuất.
Trong khi đó nhiều khu vực đất hoang hoặc sử dụng không đạt hiệu quả dtrong sản xuất nông nghiệp do chất lượng đất kém màu mỡ..
- Có thể tiến hành sản xuất kinh doanh, các Doanh nghiệp cần thiết phải có cơ sở hạ tầng ban đầu như hệ thống cung cấp điện, cấp thoát nước, xử lý chất thải…
Việc xây dựng riêng cơ sở hạ tầng đối với từng Doanh nghiệp làm lãng phí nguồn vật lực, gây khó khăn cho các Doanh nghiệp mới tham gia sản xuất kinh doanh bởi đối với các Doanh nghiệp nhỏ, tiềm lực vốn còn yếu việc đầu tủ cơ sở hạ tầng ban đầu là khó khăn lớn.
- Các Doanh nghiệp nằm trong khu dân cư làm cho việc bảo đảm an ninh trật tự trở nên khó khăn hơn cho cả Doanh nghiệp lẫn khu dân cư.
Đặc biệt việc các Doanh nghiệp nằm rải rác trên nhiều địa bàn gây phức tạp trong công tác kiểm tra, giám sát của cơ quan chức năng.
- Đặc thù của sản xuất công nghiệp là loại hoạt động khẩn trương , nhanh chóng , kịp thời thích ứng với những biến động của thị truờng, của những tiến bộ công nghệ. Là loại hoạt động đòi hỏi sự chính xác, ăn khớp và đồng bộ.
Từ tính chất đặc thù đó của sản xuất công nghiệp cần phải có tính đồng bộ, chất lượng cao của cơ sở hạ tầng.Hoạt động quản lý điều hành phải nhanh nhạy, ít đầu mối, thủ tục đơn giản.
Để khắc phục những vấn đề trên trong quá trình phát triển công nghiệp cần quy tụ các Doanh nghiệp vào các Cụm công nghiệp tập trung. Ở đó có sẵn cơ sở hạ tâng và dịch vụ, có sẵn bộ máy quản lý, được hưởng những thủ tục đơn giản và thống nhất do Ban quản lý các KCN địa phương trực tiếp quản lý.
- Về cơ bản, xây dựng các Cụm công nghiệp vừa và nhỏ tập trung song song với phát triển các KCN lớn nhằm khắc phục điểm yếu của các Doanh nghiệp vừa và nhỏ không đủ tiềm lực để vào hoạt động trong các Khu công nghiệp lớn.Mặt khác không thể xây dựng tất cả các khu công nghiệp tập trung do hạn chế về diện tích, sự chia cắt về mặt địa lý,quy mô vốn đầu tư và năng lực quản lý của các Doanh nghiệp quản lý, khai thác hạ tầng kỹ thuật.
Khác với các khu công nghiệp tập trung đó là thường chỉ thu hút các Doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, các Doanh nghiệp có tiềm lực vốn lớn, công nghệ sản xuất và quản lý tiên tiến, các Cụm công nghiệp vừa và nhỏ có mục tiêu chủ yếu là quy tập và thu hút đầu tư của các Doanh nghiệp vừa và nhỏ, chủ yếu là các Doanh nghiệp trong nước nhằm hình thành một chuỗi cung ứng trong các Cụm công nghiệp.
Xây dựng các Cụm công nghiệp vừa và nhỏ góp phần làm tăng hiệu quả sử dụng vốn.trong Cụm công nghiệp, các Doanh nghiệp sử dụng chung hạ tầng cơ sở nên giảm được chi phí trên một đơn vị diện tích và trên một đơn vị sản phẩm. Thực hiện phát triển công nghiệp theo một quy hoặc thống nhất, kết hợp giữa quy hoặc phát triển ngành với quy hoặch lãnh thổ.
Mặt khác,việc tập trung các Doanh nghiệp vừa và nhỏ trong các Cụm công nghiệp tạo điều kiện thuận lợi trong việc xử lý chất thải công nghiệp, bảo vệ môi trường sinh thái, nâng cao hiệu quả sử dụng đất nhờ việc chuyển đổi những phần đất hoang hóa, bạc màu không thể sản xuất nông nghiệp thành đất công nghiệp.
Ngoài ra trong quá trình phát triển và quản lý các Cụm công nghiệp trên thì các thủ tục hành chính đã được giảm thiểu đến mức tối đa thông qua cơ chế “một cửa, tại chỗ”. Những chính sách đối với các Cụm công nghiệp minh bạch, rõ rành, gắn quyền và nghĩa vụ của nhà đầu tư với một hợp đồng tạo điều kiện cho các Doanh nghiệp yên tâm sản xuất.
1.1.4. Vai trò của các Cụm công nghiệp vừa và nhỏ trong sự phát triển công nghiệp vừa và nhỏ ở các địa phương
Việc hình thành các cụm công nghiệp có tác động rất lớn đối với sự nghiệp phát triển công nghiệp vừa và nhỏ ở các địa phương. Điều đó thể hiện ở các mặt sau:
Cụm công nghiệp góp phần thúc đẩy thu hút vốn đầu tư
Sự hình thành và phát triển các cụm công nghiệp gắn liền với những mục tiêu kinh tế xã hội của địa phương và mục tiêu sản xuất kinh doanh của các nhà đầu tư. Do vậy phát triển các cụm công nghiệp là nhằm:
Thu hút vốn đầu tư để phát triển công nghiệp theo quy hoạch. Đây là mục tiêu quan trong của các cụm công nghiệp, với tính chất là “vùng lãnh thổ” hoạt động trong môi trường đầu tư chung cơ sở hạ tầng, cụm công nghiệp trở thành công cụ hữu hiệu để thu hut vốn đầu tư, để mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ Đối với các hộ sản xuất thì vấn đề mặt bằng và vốn sản xuất luôn là hai vấn đề bức xúc nhất. Đây chính là các vòng luẩn quẩn của sản xuất nhỏ. Các doanh nghiệp nhỏ không có điều kiện về vốn để có thể thuê thêm mặt bằng mở rộng sản xuất kinh doanh trong khi đó muốn mở rộng quy mô sản xuất, tập trung vào phát triển các sản phẩm thì lại cần vốn lớn. việc phát triển Cụm công nghiệp chính là để giải quyết vấn đề trên.
Nâng cao năng lực sản xuất nhờ ứng dụng khoa học công nghệ.
Tập trung sản xuất trong các cụm công nghiệp đòi hỏi các doanh nghiệp phải ứng dụng công nghệ, khoa học kỹ thuật mới, tiên tiến, xây dựng lộ trình thay thế các trang thiết bị kỹ thuật cũ, lạc hậu, năng suất thấp, ô nhiểm môi trường. Trong quá trình hội nhập kinh tế hiện nay, để tránh bị tụt hậu về kinh tế, đặc biệt là trong sản xuất công nghiệp và tăng sức cạnh tranh hang xuất khẩu trên thị trường thế giới, các nước đang phát triển muốn nhanh chóng phát triển khoa học kỹ thuật của mình, nâng cao trình độ quản lý. Xây dựng cụm công nghiệp để thu hút vốn đầu tư, mở rộng sản xuất từ đó tạo điều kiện áp dụng khoa học kỹ thuật, công nghệ, nâng cao khả năng quản lý. Đây là điều rất quan trọng đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ ở nước ta khi xuất phát điểm thấp và có trình độ lạc hậu so với các nước phát triển.
Khi đầu tư vào các cụm công nghiệp các nhà đầu tư sẽ được hưởng những ưu đãi riêng của nhà nước đối với các cụm công nghiệp vsf lợi ích từ các công trình hạ tầng, kỹ thuật đồng bộ sẵn sang choa việc hoàn thiện dự án. với nhữn lợi thế như vậy, các doanh nghiệp sẽ có điều kiện giảm thiểu đến mức tối đa đầu tư ban đầu và chi phí sản xuất. Điều đó dẫn đến giảm giá thành , nâng cao chất lượng sản phẩm, đấp ứng được các yêu cầu, nhu cầu của thị trường, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh.
Chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hưỡng nâng cao tỷ trọng giá trị sản xuất công nghiệp
Công nghiệp hoá, hiện đại hoá là quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế từ lạc hậu, ít hiệu quả sang một cơ cấu ngày càng phù hợp với xu hướng của nền sản xuất hiện đại, chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng tăng dần tỷ trọng giá trị sản xuất công nghiệp, dịch vụ và thương mại, giảm dần tỷ trọng giá trị sản xuất nông nghiệp trong nền kinh tế.
Xây dựng cụm công nghiệp theo quy hoạch phát triển tổng thể về kinh tế xã hội tại những địa điểm thuận lợi vận chuyển hàng hoá, tiêu thụ sản phẩm hoặc là những nơi quy hoạch phát triển thành đô thị, khu dân cư sau này do vậy sẽ tạo môi trường thuận lội cho nhà đầu tư xây dựng chiến lược phát triển lâu dài, từ đó sản xuất công nghiệp địa phương phát triển góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng tiến bộ.
Xây dựng cụm công nghiệp nhằm tạo ra năng lực sản xuất mới, thu hút lao động, tạo liên kết với các doanh nghiệp trong nước thông qua các hợp đồng gia công, cung cấp nguyên liệu là thực tế diễn ra ở nhiều doanh nghiệp trong cả nước. cụm công nghiệp phát triển sẽ tạo điều kiện dẫn dắt công nghiệp phụ trợ, các dịch vụ cần thiết từ dịch vụ công nghiệp , tài chính ngân hang, cung cấp nguyên liệu đến dịch vụ phục vụ dân sinh phục vụ lao động trong các cụm công nghiệp. Đồng thời thu hút lao đọng vào các cụm công nghiệp sẽ tạo sự tập trung dân cư tác động đến việc phân bố lại dân cư tại những vùng có cụm công nghiệp để hình thành các đô thị công nghiệp.
1.2. Yêu cầu và nội dung quản lý nhà nước đối với các Cụm công nghiệp vừa và nhỏ
1.2.1. Sự cần thiết khách quan của quản lý nhà nước đối với các Cụm công nghiệp
Quản lý nhà nước đối với các cụm công nghiệp là một tất yếu khách quan vì những lý do:
- Quản lý nhà nước đối với Cụm công nghiệp là một chức năng đặc thù của quản lý nhà nước nói chung. Việc phát triển các Cụm công nghiệp có mối quan hệ trực tiếp tới sự phát triển công nghiệp vừa và nhỏ của địa phương cũng như của cả nước nói chung. Đồng thời nó cũng chịu sự tác động, sự chi phối của nhiều yếu tố khác như luật pháp, kinh tế, văn hóa, xã hội. Do đó nhà nước cần tiến hành quản lý quá trình hình thành và phát triển của các Cụm công nghiệp.
- Mục tiêu của Doanh nghiệp là tối đa hóa lợi nhuận, do đó nhà nước cần sử dụng quyền lực và sức mạnh của mình để điều tiết và khống chế những hành vi không có lợi của Doanh nghiệp đối với cộng đồng, khắc phục những khiếm khuyết của cơ chế thị truờng, điều chỉnh hoạt động của các Doanh nghiệp trong Cụm công nghiệp theo những mục tiêu đã định. Bởi vậy, mục tiêu của hoạt động quản lý nhà nước đối với Cụm công nghiệp là tạo ra môi trường đầu tư hấp dẫn để huy động và sử dụng có hiệu quả các nguồn vốn đầu tư, thực hiện chuyển dịch cơ cấu kinh tế, phát triển ngành công nghiệp có hiệu quả, thúc đẩy quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Chính quản lý nhà nước đối với Cụm công nghiệp vừa tạo điều kiện tối đa cho Doanh nghiệp thực hiện mục tiêu của họ, vừa hướng mục tiêu của Doanh nghiệp vào việc thực hiện tốt nhất mục tiêu chung của phát triển kinh tế xã hội. Do đó , quản lý nhà nước đối với các Cụm công nghiệp phải nhằm thu hút tối đa nguồn vốn đầu tư vào Cụm công nghiệp, thực hiện cơ cấu trong Cụm công nghiệp phù hợp với yêu cầu chuyển dịch cơ cấu nền kinh tế. Mặt khác, quản lý nhà nước đối với các Cụm công nghiệp còn nhằm phát huy ưu điểm và thế mạnh của mỗi Cụm công nghiệp, thúc đẩy quá trình hợp tác giữa các Doanh nghiệp trong Cụm công nghiệp, nâng cao sức cạnh tranh của các sản phẩm công nghiệp trong nước. Đồng thời, quản lý nhà nước đối với các Cụm công nghiệp phải nhằm khai thác được các lợi thế của phát triển công nghiệp đối với nền kinh tế quốc dân, đặc biệt phát huy được lợi thế về nguồn nhân lực, về tài nguyên thiên nhiên cũng như các nguồn lực khác của nền kinh tế. Việc quản lý nhà nước đối với các Cụm công nghiệp còn nhằm đảm bảo quyền và nghĩa vụ của các Doanh nghiệp trong Cụm công nghiệp, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho các Doanh nghiệp bên ngoài chuyển vốn vào hoạt động kinh doanh cũng như triển khái các hoạt động sản xuất kinh doanh trong Cụm công nghiệp. Qua đó phát huy vai trò của từng Doanh nghiệp cũng như của các Cụm công nghiệp đối với sự phát triển công nghiệp vừa và nhỏ.
- Thông qua việc ban hành các thể lệ, chính sách và giám sát thực thi các quy định của pháp luật thì đồng thời nhà nước đã tạo ra môi trường thuận lợi để thúc đẩy việc xây dựng, phát