Kế toán nghiệp vụ thanh toán không dùng tiền mặt tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Đông Á chi nhánh An Giang

ĐẠI HỌC AN GIANG KHOA KINH TẾ - QUẢN TRỊ KINH DOANH TĂNG TRIỆU MỸ HƯƠNG KẾ TOÁN NGHIỆP VỤ THANH TOÁN KHÔNG DÙNG TIỀN MẶT TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐÔNG Á CHI NHÁNH AN GIANG Chuyên ngành : Kế Toán Doanh Nghiệp KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC Long Xuyên, tháng 05 năm 2009 ĐẠI HỌC AN GIANG KHOA KINH TẾ - QUẢN TRỊ KINH DOANH KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC KẾ TOÁN NGHIỆP VỤ THANH TOÁN KHÔNG DÙNG TIỀN MẶT TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐÔNG Á CHI NHÁNH AN GIANG Chuyên ngành : Kế Toán Doanh Nghiệp Sinh viên thực hiện : TĂNG TRIỆU MỸ HƯƠNG Lớp : DH6KT1 Mã số SV: DKT052190 Người hướng dẫn : Ths. TRÌNH QUỐC VIỆT Long Xuyên, tháng 05 năm 2009 CÔNG TRÌNH ĐƯỢC HOÀN THÀNH TẠI KHOA KINH TẾ - QUẢN TRỊ KINH DOANH ĐẠI HỌC AN GIANG Người hướng dẫn: Thạc sĩ Trình Quốc Việt (Họ tên, học hàm, học vị và chữ ký) Người chấm, nhận xét 1: ………………………… (Họ tên, học hàm, học vị và chữ ký) Người chấm, nhận xét 2: ………………………… (Họ tên, học hàm, học vị và chữ ký) Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm bảo vệ luận văn Khoa Kinh tế - Quản trị kinh doanh ngày ….. tháng ….. năm ………… NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN F G .................................................................................................. .................................................................................................. .................................................................................................. .................................................................................................. .................................................................................................. .................................................................................................. .................................................................................................. .................................................................................................. .................................................................................................. .................................................................................................. .................................................................................................. .................................................................................................. .................................................................................................. .................................................................................................. .................................................................................................. .................................................................................................. .................................................................................................. .................................................................................................. .................................................................................................. .................................................................................................. .................................................................................................. NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN PHẢN BIỆN 1 F G .................................................................................................... .................................................................................................... .................................................................................................... .................................................................................................... .................................................................................................... .................................................................................................... .................................................................................................... .................................................................................................... .................................................................................................... .................................................................................................... .................................................................................................... .................................................................................................... .................................................................................................... .................................................................................................... .................................................................................................... .................................................................................................... .................................................................................................... .................................................................................................... .................................................................................................... .................................................................................................... .................................................................................................... NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN PHẢN BIỆN 2 F G .................................................................................................... .................................................................................................... .................................................................................................... .................................................................................................... .................................................................................................... .................................................................................................... .................................................................................................... .................................................................................................... .................................................................................................... .................................................................................................... .................................................................................................... .................................................................................................... .................................................................................................... .................................................................................................... .................................................................................................... .................................................................................................... .................................................................................................... .................................................................................................... .................................................................................................... .................................................................................................... .................................................................................................... LỜI CẢM ƠN Trong suốt thời gian thực tập và viết khóa luận, tôi đã nhận được sự giúp đỡ từ rất nhiều người. Trước tiên, tôi xin gởi lời cảm ơn đến gia đình tôi, nhất là ba mẹ của tôi – người đã sinh ra tôi, chăm sóc, giáo dục và nuôi dưỡng tôi đến ngày hôm nay. Họ là những người luôn âm thầm bảo vệ và che chở cho tôi, giúp đỡ tôi cả về vật chất lẫn tinh thần, cung cấp cho tôi nguồn tài chính trong suốt quá trình học tập và thực hiện nghiên cứu. Em xin cảm ơn Trường Đại học An Giang cùng toàn thể cán bộ giảng viên của trường đã tạo điều kiện tốt cho em trong suốt thời gian học tập tại đây, với đầy đủ các trang thiết bị và sách báo cần thiết. Em xin cảm ơn quý thầy cô Khoa Kinh tế - Quản trị kinh doanh trường Đại học An Giang đã tận tình dạy dỗ, đem hết lòng nhiệt tình và kiến thức của mình để truyền đạt, dìu dắt em ngay từ khi em bước chân vào trường, giúp cho em có được những kiến thức nền tảng vững chắc trong quá trình học tập, thực hiện nghiên cứu cũng như nghề nghiệp tương lai sau này. Em xin cảm ơn thầy Trình Quốc Việt đã hướng dẫn, giúp đỡ và chỉnh sửa những sai sót của em trong suốt thời gian thực hiện khóa luận. Em xin cảm ơn Ban Giám Đốc cùng tập thể các anh chị của Ngân hàng Đông Á An Giang đã tạo cơ hội cho em được thực tập tại đây và đã rất nhiệt tình hướng dẫn em trong suốt thời gian qua. Tôi cũng xin gởi lời cảm ơn đến tất cả các bạn, những người đã giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập. Sự nhiệt tình của các bạn là một trong những động lực lớn thúc đẩy tôi học tập ngày một tốt hơn. Cuối cùng, tôi xin kính chúc sức khỏe đến tất cả mọi người. Trân trọng kính chào! Trang i TÓM TẮT Phát triển nghiệp vụ thanh toán không dùng tiền mặt có ý nghĩa đặc biệt trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam giai đoạn hiện nay. Đây là bước quan trọng góp phần minh bạch hoá nền kinh tế, từng bước hạn chế các giao dịch tài chính - tiền tệ không minh bạch, giao dịch ngầm thông qua các báo cáo và chứng từ kế toán. Tạo cơ sở giúp Chính phủ ra được các chính sách quản lý hiệu quả, như: kiểm soát thuế thu nhập cá nhân, chống thất thu thuế, kiểm soát các giao dịch bất hợp pháp, chống tham nhũng… Các mục tiêu nghiên cứu được đặt ra nhằm làm rõ hơn về nghiệp vụ cũng như kế toán nghiệp vụ thanh toán không dùng tiền mặt được thực hiện như thế nào, có ý nghĩa ra sao đối với Ngân hàng và các tổ chức kinh tế, mối liên hệ giữa lý thuyết và thực tế. Tôi chọn Ngân hàng thương mại cổ phần Đông Á An Giang làm nơi thực hiện nghiên cứu với đối tượng nghiên cứu là kế toán thanh toán không dùng tiền mặt. Trong quá trình thực hiện đề tài, tôi đã sử dụng phương pháp quan sát, trao đổi trực tiếp và ghi chép số liệu để nghiên cứu. Bên cạnh đó, tôi cũng đã sử dụng một số sách và thông tin trên các website để làm tài liệu tham khảo. Kết cấu của đề tài gồm 6 chương: Chương 1 Tổng quan Chương 2 Giới thiệu Ngân hàng TMCP Đông Á Chương 3 Những vấn đề chung về nghiệp vụ và kế toán thanh toán không dùng tiền mặt trong Ngân hàng. Chương 4 Nghiệp vụ thanh toán không dùng tiền mặt và công tác kế toán nghiệp vụ tại Ngân hàng Đông Á chi nhánh An Giang. Chương 5 Một số giải pháp hoàn thiện công tác kế toán thanh toán không dùng tiền mặt. Chương 6 Kết luận. Kết quả nghiên cứu sẽ là một nguồn tư liệu để các đối tượng quan tâm đến Ngân hàng, nhất là các tổ chức kinh tế nắm được các hình thức thanh toán không dùng tiền mặt được sử dụng phổ biến ở Việt Nam; thấy được sự cần thiết của việc thanh toán bằng hình thức này. Qua đó làm rõ tầm quan trọng của Ngân hàng trong nền kinh tế, nếu không có Ngân hàng thì việc thanh toán sẽ gặp nhiều rủi ro hơn và nhiều nguy hại cho nền kinh tế. Trang ii MỤC LỤC .....................................................................................................................................Trang CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN.............................................................................................. 1 1. Lý do chọn đề tài ......................................................................................................... 1 2. Mục tiêu nghiên cứu..................................................................................................... 2 3. Phạm vi nghiên cứu...................................................................................................... 2 4. Phương pháp nghiên cứu.............................................................................................. 2 CHƯƠNG 2 GIỚI THIỆU NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐÔNG Á ..... 4 1. Lịch sử hình thành và phát triển................................................................................... 4 1.1. Ngân hàng thương mại cổ phần Đông Á ......................................................... 4 1.2. Ngân hàng thương mại cổ phần Đông Á - chi nhánh An Giang ............................ 6 2. Cơ cấu tổ chức.............................................................................................................. 7 3. Nội dung hoạt động...................................................................................................... 9 4. Chức năng và nhiệm vụ các phòng ban........................................................................ 9 5. Tổ chức kế toán:......................................................................................................... 10 5.1. Kế toán tiền gửi .................................................................................................... 10 5.2. Kế toán cho vay (tín dụng)................................................................................... 11 5.3. Kế toán liên hàng ................................................................................................. 11 5.4. Kế toán thẻ ........................................................................................................... 11 5.5. Kế toán chi tiêu nội bộ ......................................................................................... 11 5.6. Kế toán tài sản và ngoại bảng............................................................................... 11 5.7. Kế toán vốn và kinh doanh ngoại tệ ..................................................................... 11 5.8. Tập hợp chứng từ. ................................................................................................ 11 5.9. Kế toán tổng hợp và báo cáo thống kê ................................................................. 11 CHƯƠNG 3 NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ NGHIỆP VỤ VÀ KẾ TOÁN THANH TOÁN KHÔNG DÙNG TIỀN MẶT TRONG NGÂN HÀNG.................................... 12 1. Khái niệm ................................................................................................................... 12 1.1. Thanh toán không dùng tiền mặt.......................................................................... 12 1.2. Kế toán thanh toán không dùng tiền mặt ............................................................. 12 2. Đặc điểm .................................................................................................................... 12 3. Ý nghĩa ....................................................................................................................... 12 4. Những quy định chung............................................................................................... 13 4.1. Cơ sở pháp lí của hệ thống thanh toán không dùng tiền mặt ............................... 13 4.2. Các quy định chung về thanh toán không dùng tiền mặt ..................................... 13 5. Các hình thức thanh toán không dùng tiền mặt trong Ngân hàng.............................. 14 5.1. Thanh toán bằng Séc ............................................................................................ 14 5.2. Thanh toán bằng Ủy nhiệm chi ............................................................................ 16 5.3. Thanh toán bằng Ủy nhiệm thu ............................................................................ 16 5.4. Thanh toán bằng Thư tín dụng ............................................................................. 17 Trang iii 5.5. Thanh toán bằng Thẻ ngân hàng .......................................................................... 18 6. Nguyên tắc thanh toán................................................................................................ 19 7. Tổ chức công tác kế toán không dùng tiền mặt ......................................................... 19 CHƯƠNG 4 NGHIỆP VỤ THANH TOÁN KHÔNG DÙNG TIỀN MẶT VÀ CÔNG TÁC KẾ TOÁN NGHIỆP VỤ TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐÔNG Á CHI NHÁNH AN GIANG................................................................. 21 1. Thanh toán bằng Séc .................................................................................................. 22 1.1. Thủ tục phát hành Séc .......................................................................................... 22 1.2. Quy trình phát hành và thanh toán Séc ................................................................ 22 1.3. Tài khoản sử dụng ................................................................................................ 23 1.4. Quy trình hạch toá ................................................................................................ 23 2. Thanh toán bằng ủy nhiệm chi: .................................................................................. 25 2.1. Thủ tục phát hành ủy nhiệm chi ........................................................................... 25 2.2. Quy trình lập chứng từ và thanh toán ủy nhiệm chi............................................. 25 2.3. Tài khoản sử dụng ................................................................................................ 25 2.4. Quy trình hạch toán.............................................................................................. 26 3. Thanh toán bằng thẻ ngân hàng.................................................................................. 32 3.1. Các loại thẻ sử dụng trong thanh toán.................................................................. 32 3.2. Những đối tượng liên quan đến thẻ ngân hàng .................................................... 32 3.3. Một số quy định khi sử dụng thẻ ngân hàng ........................................................ 33 3.4. Thủ tục phát hành thẻ ngân hàng ......................................................................... 37 3.5. Quy trình thanh toán bằng thẻ .............................................................................. 38 3.6. Tài khoản sử dụng ................................................................................................ 38 3.7. Quy trình hạch toán.............................................................................................. 40 CHƯƠNG 5 MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN THANH TOÁN KHÔNG DÙNG TIỀN MẶT ............................................................. 50 1. Đánh giá công tác kế toán tại DAB – AG:................................................................. 50 2. Một số kiến nghị và giải pháp góp phần hoàn thiện công tác kế toán: ...................... 52 3. Một số kiến nghị khác:............................................................................................... 53 CHƯƠNG 6 KẾT LUẬN................................................................................................ 54 PHỤ LỤC........................................................................................................................... a TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................................ y Trang iv DANH MỤC HÌNH Trang Hình 2.1: Sơ đồ cơ cấu tổ chức ........................................................................................... 8 Hình 2.2: Mô hình cơ cấu kế toán .................................................................................... 10 Hình 4.1: Quy trình phát hành và thanh toán séc .............................................................. 22 Hình 4.2: Quy trình lập chứng từ và thanh toán ủy nhiệm chi..........................