Kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty thương mại và du lịch Hồng Trà

LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc Tr­êng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 1 ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KHOA TOÁN -------- Đề tài: Kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty Thương mại và Du lịch Hồng Trà … Đà Nẵng, 06/2008 LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc Tr­êng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 2 Lêi më ®Çu Chúng ta đều biết rằng hoạt động của bất kỳ doanh nghiệp nào cũng gắn liền với thị trường, phải nắm bắt được thị trường để quyết định vấn đề then chốt: sản xuất cái gì? sản xuất cho ai? và với chi phí là bao nhiêu? Quá trình sản xuất của doanh nghiệp là sự kết hợp đồng bộ giữa ba yếu tố: tư liệu lao động, đối tượng lao động và sức lao động để tạo ra sản phẩm mà doanh nghiệp mong muốn. Sự phát triển vững mạnh của một doanh nghiệp phụ thuộc vào nhiều nhân tố trong đó khả năng ứng xử giá linh hoạt, biết tính toán chi phí, biết khai thác những tiềm năng sẵn có của mình để giảm chi phí tới mức thấp nhất và đạt được lợi nhuận như mong muốn. Tổ chức tốt công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm sẽ đảm bảo tính đúng, tính đủ giá thành sản phẩm. Trong nền kinh tế thị trường có sự cạnh tranh gay gắt như hiện nay, các doanh nghiệp luôn phấn đấu hạ giá thành, nâng cao chất lượng sản phẩm nhằm cạnh tranh với các doanh nghiệp khác. Thông tin chi phí, giá thành có ý nghĩa sâu sắc với công tác quản trị doanh nghiệp bởi vì trên cơ sở đó, người quản lý mới xây dựng được cơ cấu chi phí sản xuất, cơ cấu sản phẩm sao cho hợp lý nhất. Nhận thức được tầm quan trọng của vấn đề trên em đ• chọn đề tài: "Kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty Thương mại và Du lịch Hồng Trà" để làm đề tài cho luận văn tốt nghiệp của mình. Mục tiêu của luận văn là vận dụng lý luận về kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm đ• học ở trường và nghiên cứu thực tiễn từ đó phân tích, đưa ra một số ý kiến đề xuất nhằm hoàn thiện công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty. Néi dung luËn v¨n gåm 3 phÇn (ngoµi më ®Çu vµ kÕt luËn). PhÇn thø nhÊt: C¬ së lý luËn chung vÒ kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt. PhÇn thø hai: Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty Th­¬ng m¹i vµ Du lÞch Hång Trµ. PhÇn thø ba: Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë C«ng ty Th­¬ng m¹i vµ Du lÞch Hång Trµ. MÆc dï ®· rÊt cè g¾ng song thêi gian thùc tËp cßn Ýt, kh¶ n¨ng vµ kinh nghiÖm cña b¶n th©n cßn h¹n chÕ nªn ch¾c ch¾n luËn v¨n kh«ng tr¸nh khái LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc Tr­êng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 3 nh÷ng thiÕu sãt. RÊt mong nhËn ®­îc ý kiÕn ®ãng gãp cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ b¹n bÌ. LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc Tr­êng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 4 PhÇn I C¬ së lý luËn chung vÒ kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt I. Kh¸i qu¸t chung vÒ chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi ¸thµnh s¶n phÈm 1. Chi phÝ s¶n xuÊt. 1.1. Kh¸i niÖm: §Ó tiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, doanh nghiÖp ph¶i biÕt kÕt hîp 3 yÕu tè c¬ b¶n, ®ã lµ: t­ liÖu lao ®éng, ®èi t­îng lao ®éng vµ søc lao ®éng. Hao phÝ cña nh÷ng yÕu tè nµy biÓu hiÖn d­íi h×nh thøc gi¸ trÞ gäi lµ CPSX. Nh­ vËy, CPSX lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé hao phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt hãa, vµ c¸c chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c mµ doanh nghiÖp ®· chi ra ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm hoÆc thùc hiÖn cung cÊp lao vô, dÞch vô trong mét kú nhÊt ®Þnh. 1.2. Ph©n lo¹i: Tïy theo viÖc xem xÐt chi phÝ ë gãc ®é kh¸c nhau, môc ®Ých qu¶n lý chi phÝ kh¸c nhau mµ chóng ta lùa chän tiªu thøc ph©n lo¹i chi phÝ cho phï hîp. Trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt ng­êi ta th­êng ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo c¸c c¸ch sau: 1.2.1. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh theo néi dung, tÝnh chÊt kinh tÕ cña chi phÝ. Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy, ng­êi ta c¨n cø vµo néi dung, tÝnh chÊt kinh tÕ cña chi phÝ kh«ng ph©n biÖt chóng ph¸t sinh ë ®©u, dïng vµo môc ®Ých g× ®Ó chia thµnh c¸c yÕu tè chi phÝ, bao gåm: * Chi phÝ nguyªn vËt liÖu. * Chi phÝ nh©n c«ng. * Chi phÝ khÊu hao TSC§. * Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi. * Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c. ý nghÜa cña c¸ch ph©n lo¹i nµy cho ta biÕt tû träng vµ kÕt cÊu cña tõng lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt mµ doanh nghiÖp ®· chi ra trong mét kú nhÊt ®Þnh. 1.2.2. Ph©n lo¹i CPSX theo môc ®Ých vµ c«ng dông cña chi phÝ. Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy, ng­êi ta c¨n cø vµo môc ®Ých vµ c«ng dông cña chi phÝ ®Ó chia toµn bé CPSX theo c¸c kho¶n môc sau: * Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp (NVLTT). * Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp (NCTT). * Chi phÝ s¶n xuÊt chung bao gåm 6 yÕu tè: chi phÝ nh©n viªn ph©n LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc Tr­êng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 5 x­ëng; chi phÝ vËt liÖu; chi phÝ dông cô s¶n xuÊt; chi phÝ dÞch vô mua ngoµi; chi phÝ khÊu hao TSC§; chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c. C¸ch ph©n lo¹i nµy cã t¸c dông qu¶n lý CPSX theo ®Þnh møc, cung cÊp sè liÖu cho c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n phÈm, lµ c¬ së ®Ó lËp ®Þnh møc CPSX vµ kÕ ho¹ch gi¸ thµnh cho kú sau. 1.2.3. Ph©n lo¹i CPSX theo mèi quan hÖ víi khèi l­îng c«ng viÖc, s¶n phÈm hoµn thµnh. Theo c¸ch nµy CPSX ®­îc chia thµnh: * Chi phÝ kh¶ biÕn (biÕn phÝ). * Chi phÝ bÊt biÕn (®Þnh phÝ). C¸ch ph©n lo¹i nµy cã t¸c dông lín ®èi víi qu¶n trÞ kinh doanh ®Ó ph©n tÝch ®iÓm hßa vèn vµ phôc vô cho c¸c quyÕt ®Þnh qu¶n lý cÇn thiÕt ®Ó h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, t¨ng hiÖu qu¶ kinh doanh. 1.2.4. Ph©n lo¹i CPSX theo mèi quan hÖ víi quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm. CPSX ®­îc chia thµnh 2 lo¹i: * Chi phÝ c¬ b¶n. * Chi phÝ chung. C¸ch ph©n lo¹i nµy cã t¸c dông gióp cho c¸c nhµ qu¶n lý doanh nghiÖp x¸c ®Þnh ®óng ph­¬ng h­íng vµ biÖn ph¸p sö dông tiÕt kiÖm chi phÝ ®èi víi tõng lo¹i, nh»m h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, lao vô dÞch vô. 1.2.5. Ph©n lo¹i CPSX theo ph­¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ vµo c¸c ®èi t­îng chÞu chi phÝ. Toµn bé CPSX ®­îc chia thµnh: * Chi phÝ trùc tiÕp. * Chi phÝ gi¸n tiÕp. C¸ch ph©n lo¹i nµy cã ý nghÜa ®èi víi viÖc x¸c ®Þnh ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ CPSX cho c¸c ®èi t­îng mét c¸ch ®óng ®¾n vµ hîp lý. 2. Gi¸ thµnh s¶n phÈm. 2.1. Kh¸i niÖm: Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé c¸c chi phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt hãa cã liªn quan ®Õn khèi l­îng c«ng t¸c, s¶n phÈm, lao vô hoµn thµnh. Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lµ qu¸ tr×nh thèng nhÊt bao gåm 2 mÆt: chi phÝ s¶n xuÊt vµ kÕt qu¶ s¶n xuÊt. TÊt c¶ c¸c kho¶n chi phÝ ph¸t sinh (ph¸t sinh trong kú, kú tr­íc chuyÓn sang) vµ c¸c chi phÝ trÝch tr­íc cã liªn quan ®Õn khèi l­îng s¶n phÈm lao vô, dÞch vô hoµn thµnh trong kú sÏ t¹o nªn chØ tiªu gi¸ thµnh s¶n phÈm. Nãi c¸ch kh¸c, gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé c¸c kho¶n LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc Tr­êng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 6 chi phÝ mµ doanh nghiÖp bá ra bÊt kÓ kú nµo nh­ng cã liªn quan ®Õn khèi l­îng s¶n phÈm hoµn thµnh trong kú. 2.2. Ph©n lo¹i. 2.2.1. Ph©n lo¹i theo thêi ®iÓm tÝnh vµ nguån sè liÖu ®Ó tÝnh gi¸ thµnh. Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy, chØ tiªu gi¸ thµnh ®­îc chia lµm 3 lo¹i: * Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch: ViÖc tÝnh to¸n x¸c ®Þnh gi¸ thµnh kÕ ho¹ch ®­îc tiÕn hµnh tr­íc khi b­íc vµo kinh doanh do bé phËn kÕ ho¹ch thùc hiÖn. Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch ®­îc tÝnh trªn c¬ së chi phÝ s¶n xuÊt kÕ ho¹ch vµ s¶n l­îng kÕ ho¹ch, ®ång thêi ®­îc xem lµ môc tiªu phÊn ®Êu cña doanh nghiÖp, lµ c¨n cø ®Ó so s¸nh, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch h¹ gi¸ thµnh cña doanh nghiÖp. * Gi¸ thµnh ®Þnh møc: Gièng nh­ gi¸ thµnh kÕ ho¹ch, viÖc tÝnh gi¸ thµnh ®Þnh møc còng ®­îc thùc hiÖn tr­íc khi tiÕn hµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm vµ ®­îc tÝnh trªn c¬ së c¸c ®Þnh møc chi phÝ hiÖn hµnh vµ tÝnh cho tõng ®¬n vÞ s¶n phÈm. * Gi¸ thµnh thùc tÕ: Kh¸c víi 2 lo¹i gi¸ thµnh trªn, gi¸ thµnh thùc tÕ cña s¶n phÈm chØ cã thÓ tÝnh to¸n ®­îc sau khi ®· kÕt thóc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm vµ dùa trªn c¬ së c¸c chi phÝ s¶n xuÊt thùc tÕ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm tËp hîp ®­îc trong kú. 2.2.2. Ph©n lo¹i gi¸ thµnh theo ph¹m vi tÝnh to¸n vµ néi dung chi phÝ cÊu thµnh trong gi¸ thµnh. Theo c¸ch nµy, gi¸ thµnh s¶n phÈm bao gåm: * Gi¸ thµnh s¶n xuÊt (hay gi¸ thµnh c«ng x­ëng): lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh tÊt c¶ c¸c chi phÝ ph¸t sinh liªn quan ®Õn viÖc s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm trong ph¹m vi ph©n x­ëng s¶n xuÊt (chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ s¶n xuÊt chung). * Gi¸ thµnh toµn bé (hay gi¸ thµnh tiªu thô): lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh tÊt c¶ c¸c chi phÝ ph¸t sinh liªn quan ®Õn viÖc s¶n xuÊt, tiªu thô s¶n phÈm vµ ®­îc tÝnh theo c«ng thøc: Gi¸ thµnh toµn bé cña s¶n phÈm = Gi¸ thµnh s¶n xuÊt cña s¶n phÈm + Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp + Chi phÝ b¸n hµng 3. Mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm Chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau v× néi dung c¬ b¶n cña chóng ®Òu lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña hao phÝ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt hãa mµ doanh nghiÖp ®· bá ra cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt. Do ®ã, vÒ b¶n chÊt chóng gièng nhau nh­ng chi phÝ s¶n xuÊt lµ c¬ së ®Ó tÝnh to¸n x¸c ®Þnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Tuy vËy gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm cã nh÷ng mÆt kh¸c nhau sau: - Chi phÝ s¶n xuÊt lu«n g¾n liÒn víi mét thêi kú ph¸t sinh chi phÝ, cßn gi¸ LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc Tr­êng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 7 thµnh s¶n phÈm g¾n liÒn víi khèi l­îng s¶n phÈm, c«ng viÖc lao vô s¶n xuÊt ®· hoµn thµnh. - Chi phÝ s¶n xuÊt kh«ng chØ liªn quan ®Õn s¶n phÈm lao vô ®· hoµn thµnh mµ cßn liªn quan ®Õn s¶n phÈm háng, s¶n phÈm lµm dë dang cuèi kú, c¶ nh÷ng chi phÝ trÝch tr­íc nh­ng thùc tÕ ch­a ph¸t sinh. Gi¸ thµnh s¶n phÈm l¹i liªn quan ®Õn s¶n phÈm lµm dë dang cuèi kú tr­íc chuyÓn sang. II. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm 1. §èi t­îng vµ ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt 1.1. §èi t­îng kÕ to¸n tËp hîp CPSX: §èi t­îng tËp hîp CPSX lµ nh÷ng ph¹m vi, giíi h¹n mµ CPSX cÇn ®­îc tËp hîp phôc vô cho viÖc kiÓm tra, gi¸m s¸t, tæng hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt, ®èi t­îng kÕ to¸n tËp hîp CPSX cã thÓ lµ:  Tõng ph©n x­ëng, bé phËn s¶n xuÊt.  Tõng giai ®o¹n quy tr×nh c«ng nghÖ hay toµn bé quy tr×nh c«ng nghÖ.  Tõng s¶n phÈm, nhãm s¶n phÈm.  Tõng ®¬n ®Æt hµng. 1.2. Ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp CPSX. 1.2.1. Tµi kho¶n sö dông.  TK 621: Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp (NVLTT).  TK 622: Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp (NCTT).  TK 627: Chi phÝ s¶n xuÊt chung.  TK 154: Chi phÝ s¶n xuÊt dë dang.  TK 631: Gi¸ thµnh s¶n xuÊt. Ngoµi ra, kÕ to¸n cßn sö dông mét sè tµi kho¶n kh¸c nh­: TK 155, TK 157, TK 335, TK 338, TK 142 1.2.2. Ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ vËt liÖu trùc tiÕp: Chi phÝ NVLTT lµ nh÷ng chi phÝ ®­îc sö dông trùc tiÕp cho viÖc chÕ t¹o s¶n xuÊt s¶n phÈm (nguyªn vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô, nhiªn liÖu). Trong tr­êng hîp nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp cã liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ, kÕ to¸n ph¶i lùa chän tiªu thøc hîp lý ®Ó ph©n bæ cho c¸c ®èi t­îng liªn quan theo c«ng thøc sau: 1 i i C C x T T    C1: chi phÝ NVLTT ph©n bæ cho ®èi t­îng i C: Tæng chi phÝ NVLTT ®· tËp hîp cÇn ph©n bæ T1: Tæng tiªu chuÈn ph©n bæ Ti: Tiªu chuÈn ph©n bæ cña ®èi t­îng i LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc Tr­êng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 8 §Ó tËp hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu TT kÕ to¸n sö dông TK 621 "Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp". TK nµy cã thÓ më chi tiÕt cho tõng ®èi t­îng vµ kh«ng cã sè d­ cuèi kú. Tr×nh tù h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp theo phô lôc 01 Phô lôc 01 KÕ to¸n chi phÝ NVLTT Chó thÝch: (1) Gi¸ thùc tÕ NVL xuÊt dïng trùc tiÕp cho s¶n xuÊt chÕ t¹o s¶n phÈm (2a) TrÞ gi¸ NVL mua dïng trùc tiÕp cho s¶n xuÊt chÕ t¹o s¶n phÈm (2b) ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ (3) TrÞ gi¸ NVL dïng kh«ng hÕt, phÕ liÖu thu håi (4) KÕt chuyÓn vµ ph©n bæ chi phÝ NVLTT vµo c¸c ®èi t­îng chÞu chi phÝ (5) Chi phÝ NVL v­ît trªn møc b×nh th­êng tÝnh vµo gi¸ vèn hµng b¸n. 1.2.3. Ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. Chi phÝ NCTT th­êng ®­îc tÝnh trùc tiÕp vµo ®èi t­îng chi phÝ cã liªn quan. Tr­êng hîp chi phÝ NCTT cã liªn quan tíi nhiÒu ®èi t­îng th× cã thÓ tËp hîp chung råi tiªu thøc ph©n bæ thÝch hîp (gièng nh­ c«ng thøc ë môc 1.2.2). Chi phÝ CNTT lµ toµn bé sè chi phÝ vÒ tiÒn c«ng vµ c¸c kho¶n kh¸c ph¶i tr¶ cho ng­êi lao ®éng trùc tiÕp s¶n xuÊt bao gåm (l­¬ng chÝnh, l­¬ng phô vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng). TK 111, 112, 141, 331 TK 621 TK 154 (TK 631) TK 152 (TK 611) TK 152 TK 632 TK 133.1 (1) (3) (4) (5) (2a) (2b) LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc Tr­êng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 9 §Ó tËp hîp chi phÝ NCTT, kÕ to¸n sö dông TK 622 "Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp" TK nµy cã thÓ hiÖn më chi tiÕt cho c¸c ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh vµ kh«ng cã sè d­ cuèi kú. Tr×nh tù h¹ch to¸n cho phÝ NCTT theo phô lôc 02. Phô lôc 02 KÕ to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp Chó thÝch: (1) TiÒn c«ng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt (2) TrÝch tr­íc tiÒn l­¬ng nghØ phÐp cña c«ng nh©n s¶n xuÊt (3) TrÝch BHXH, BHYT, KPC§ (4) KÕt chuyÓn vµ ph©n bæ chi phÝ NCTT vµo c¸c ®èi t­îng chÞu chi phÝ (5) Chi phÝ nh©n c«ng v­ît trªn møc b×nh th­êng tÝnh vµo gi¸ vèn hµng b¸n 1.2.4. Ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung: Chi phÝ s¶n xuÊt chung lµ c¸c chi phÝ liªn quan ®Õn viÖc phôc vô, qu¶n lý s¶n xuÊt trong ph¹m vi c¸c ph©n x­ëng, tæ ®éi, bé phËn s¶n xuÊt. Chi phÝ s¶n xuÊt chung cã thÓ ®­îc tËp hîp trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp cho tõng s¶n phÈm. §Ó tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung, kÕ to¸n sö dông TK 627 "Chi phÝ s¶n xuÊt chung", TK627 ®­îc më chi tiÕt cho c¸c tµi kho¶n cÊp 2: TK 627.1: Chi phÝ nh©n viªn ph©n x­ëng TK 622 TK 334 TK 335 TK 338 TK 154 (TK 631) TK 632 (2) (1) (3) (4) (5) LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc Tr­êng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 10 TK 627.2: Chi phÝ vËt liÖu TK 627.3: Chi phÝ dông cô s¶n xuÊt TK 627.4: Chi phÝ khÊu hao TSC§ TK 627.7: Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi TK 627.8: Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c. Do cho phÝ s¶n xuÊt chung liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh, v× vËy cÇn ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung theo c¸c tiªu thøc nh­: Theo giê c«ng cña c«ng nh©n s¶n xuÊt, theo tiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n s¶n xuÊt Møc CPSX chung; ph©n bæ cho tõng; ®èi t­îng = Tiªu thøc ph©n bæ cho tõng ®èi t­îng x Tæng CPSX chung cÇn ph©n bæ Tæng tiªu thøc ph©n bæ cña tÊt c¶ c¸c ®èi t­îng Tr×nh tù h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung theo phô lôc 03 Phô lôc 03: KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung TK 334, TK 338 TK 111, 112, 331 TK 152, TK 153 TK 154, (TK631) TK 214 TK 632 TK 627 TK 133.1 ThuÕ GTGT (1) (2) (3) (4) (5) (6) ®­îc khÊu trõ LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc Tr­êng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 11 Chó thÝch: (1) TËp hîp chi phÝ nh©n c«ng (2) TËp hîp chi phÝ vËt liÖu, dông cô s¶n xuÊt (3) TËp hîp chi phÝ khÊu hao TSC§ (4) TËp hîp chi phÝ dÞch vô mua ngoµi, c¸c chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c (5) KÕt chuyÓn vµ ph©n bæ CPSX chung vµo c¸c ®èi t­îng chÞu chi phÝ (6) Chi PhÝ s¶n xuÊt chung cè ®Þnh kh«ng ph©n bæ tÝnh vµo gi¸ vèn hµng b¸n 1.2.5. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt toµn doanh nghiÖp. §Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cña toµn doanh nghiÖp, kÕ to¸n tïy thuéc vµo viÖc ¸p dông ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n b¸n hµng tån kho mµ chi phÝ s¶n xuÊt ®­îc tËp hîp theo mét trong hai ph­¬ng ph¸p sau: a. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn. Theo ph­¬ng ph¸p KKTX kÕ to¸n sö dông TK 154 "Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang". Tµi kho¶n nµy ®­îc më chi tiÕt theo tõng ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ cã sè d­ cuèi kú. TK 154 cã kÕt cÊu nh­ sau: Bªn nî: KÕt chuyÓn chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp chi phÝ NCTT, chi phÝ s¶n xuÊt chung. Bªn cã: - TrÞ gi¸ phÕ liÖu thu håi - Gi¸ thµnh thùc tÕ cña s¶n phÈm hµng hãa ®· chÕ t¹o xong nhËp kho hoÆc chuyÓn ®i b¸n hµng. D­ nî: Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang cuèi kú. Tr×nh tù h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh theo ph­¬ng ph¸p KKTX ®­îc kh¸i qu¸t theo phô lôc 04. LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc Tr­êng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 12 Phô lôc 4: S¬ ®å kÕ to¸n tËp hîp CPSX toµn doanh nghiÖp (Ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn) Chó thÝch: (1) KÕt chuyÓn chi phÝ NVLTT (2) KÕt chuyÓn chi phÝ NCTT (3) KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt chung (4) Gi¸ trÞ phÕ liÖu thu håi, kho¶n båi th­êng ph¶i thu (5) Gi¸ thµnh thùc tÕ s¶n phÈm hoµn thµnh nhËp kho (6) Gi¸ thµnh thùc tÕ s¶n phÈm b¸n ngay, göi b¸n b. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú. Theo ph­¬ng ph¸p KK§K kÕ to¸n sö dông TK 631 "Gi¸ thµnh s¶n xuÊt" tµi kho¶n nµy ®­îc më chi tiÕt theo ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ kh«ng cã sè d­ cuèi kú. TK 631 cã kÕt cÊu nh­ sau: Bªn nî: - KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang ®Çu kú tõ TK 154 sang. TK 621 TK 622 TK 627 TK 155 TK 632, 157 TK 152, 138 TK 154 D®k: xxx Dck: xxx (1) (2) (3) (6) (5) (4) LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc Tr­êng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 13 - KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt trùc tiÕp ph¸t sinh trong kú (®· tËp hîp ë c¸c TK 621, TK 622, TK 627). Bªn cã: - Chi phÝ s¶n xuÊt cña c«ng viÖc cßn dë dang cuèi kú kÕt chuyÓn sang TK154 "Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang" - Gi¸ thµnh s¶n xuÊt cña c«ng viÖc lao vô, dÞch vô hoµn thµnh trong kú. Tr×nh tù h¹ch to¸n CPSX toµn doanh nghiÖp theo ph­¬ng ph¸p KK§K ®­îc kh¸i qu¸t theo phô lôc 05. Phô lôc 05: S¬ ®å kÕ to¸n tËp hîp CPSX toµn doanh nghiÖp (Ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú) Chó thÝch: (1) KÕt chuyÓn gi¸ trÞ SPDD ®Çu kú (2) KÕt chuyÓn chi phÝ NVLTT (3) KÕt chuyÓn chi phÝ NCTT (4) KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt chung (5) KÕt chuyÓn gi¸ trÞ SPDD cuèi kú (6) Gi¸ trÞ phÕ liÖu thu håi, tiÒn båi th­êng ph¶i thu (7) Gi¸ thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh (nhËp kho, göi b¸n hoÆc b¸n ngay) TK 631 TK 154 TK 621 TK 622 TK 627 TK 154 TK 152, 138 TK 632 (1) (2) (3) (4) (7) (6) (5) LuËn v¨n tèt nghiÖp NguyÔn TuÊn Ngäc Tr­êng §H Qu¶n lý vµ Kinh doanh Hµ Néi - Khoa Tµi chÝnh KÕ to¸n 14 2. §¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi kú. S¶n phÈm dë dang lµ nh÷ng s¶n phÈm ®ang trong qu¸ tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt, ch­a ®Õn kú thu ho¹ch ch­a hoµn thµnh, ch­a tÝnh vµo khèi l­îng bµn giao thanh to¸n). §¸nh gi¸ SPDD lµ x¸c ®Þnh phÇn CPSX tÝnh cho SPDD cuèi kú. Tïy thuéc vµo møc ®é, thêi gian tham gia cña chi phÝ vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt chÕ t¹o s¶n phÈm vµ yªu cÇu tr×nh ®é qu¶n lý cña doanh nghiÖp mµ vËn dông ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ SPDD cuèi kú cho phï hîp. 2.1. §¸nh gi¸ SPDD theo chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp hoÆc chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh trùc tiÕp. Theo ph­¬ng ph¸p nµy, chØ tÝnh cho SPDD cuèi kú ph©n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp hoÆc chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh trùc tiÕp, cßn chi phÝ kh¸c tÝnh c¶ cho s¶n phÈm hoµn thµnh. C«ng thøc tÝnh. Gi¸ trÞ SPDD cuèi kú = SPD D§K tÝnh theo chi phÝ NVLTT + Chi phÝ NVLTT ph¸t sinh TK x Sè l­îng s¶n phÈm quy ®æi Sè l­îng SP hoµn thµnhTK + Sè l­îng SPDDCK Ph­¬ng p