Kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty tư vấn thí nghiệm công trình giao thông 1
Nội dung bài luận văn gồm 3 phần: Phần I: Lý luận chung về kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm ở doanh nghiệp sản xuất. Phần II: Tình hình thực tế về công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty tư vấn thí nghiệm công trình giao thông I. Phần III: Đáng giá chung và một số ý kiến đề xuất nhằm hoàn thiện công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty tư vấn thí nghiệm công trình giao thông I Phần I những vấn đề lý luận về tổ chức hạch toán ch phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm trong các đơn vị khảo sát thiết kế. 1.1Đặc điểm hoạt động khảo sát thiết kế tác động đến công tác hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm: Khảo sát thiết kế là một công việc quan trọng, được tiến hành trước khi bắt đầu bất kỳ công trình xây dựng nào và nó quyết định đến sự thành công và chất lượng công trình đó. Công việc khảo sát thiết kế có thể được coi như một bộ phận của ngành xây dựng cơ bản vì kết quả của có được sử dụng cho việc xây lắp, thi công công trình. Những đặc điểm hết sức riêng biệt này được biểu hiện xuyên suốt trong quá trình hình thành nên sản phẩm cũng như trong đặc điểm của sản phẩm khảo sát thiết kế. 1.1.1Đặc điểm của sản phẩm khảo sát thiết kế: Trong các ngành sản xuất vật chất, các sản phẩm sản xuất ra thường có hình thái vật chất cụ thể, với nhiều mẫu m•, chủng loại, quy cách riêng.Tuy nhiên, sản phẩm khảo sát thiết kế lại rất đặc biệt.Đó là các dự án khả thi,dợ án tiền khả thi, các bản vẽ thiết kế.cho từng công trình, hạng mục công trình.Như vậy, các sản phẩm này mang tính đơn chiếc, thời gian sản xuất kéo dài, theo chu kỳ khác nhau, kết cấu phức tạp.Đối với các báo cáo nghiên cứu khả thi, tiền khả thi thì thời gian hoàn thành sản phẩm ngắn, tứ 3 đến 6 tháng, còn đối với các đồ án thiết kế thì có thể kéo dài từ 2 đến 3 năm mới kết thúc.Mỗi sản phẩm lại có yêu cầu về kỹ thuật, đặc biệt là có sự đòi hỏi lớn về lao động chất xám của con người. Chính vì thế, đồi với các sản phẩm khảo sát thiết kế, chi phí về vật hoá chỉ chiếm một tỷ lệ rất nhỏ trong tổng chi phí về còn lao động sống kết tinh trong sản phẩm lại chiếm trên 50% tổng chi phí. Điều này đòi hỏi kế toán chi phí sản xuất và tinhds giá thành sản phẩm phải xác định cho mình một phương pháp và trình tự hạch toán thích hợp sao cho vừa đúng chế độ kế toán hiện hành, vừa linh hoạt, phù hợp với đặc thù sản phẩm, đồng thời đáp ứng được yêu cầu của doanh nghiệp mình. Bên cạnh đó, kết cấu sản phẩm khảo sát thiết kế thường rất phức tạp do trong quá trình sản xuất phải thực hiện nhiều phương thức thi công(khảo sát tại hiện trường kết hợp vơi thiết kế trong doanh nghiệp). Chính vì thế, chi phí phát sinh cho từng công trình rất đa dạng và không hoàn toàn giống nhau cho mỗi công trình. Điều này gây ra nhiều khó khăn cho việc tập hợp và khân loại chi phí theo khoản mục, do đó ảnh hưởng đến việc phân tích sự biến động của chi phí đến giá thành theo từng yếu tố chi phí. Đồng thời, việc quản lý hạch toán chi phí, giá thành sản phẩm cũng đòi hỏi phải được tỏ chức chặt chẽ hơn ở hiện trường cũng như tại doanh nghiệp. Việc đánh giá sản phẩm cũng không chỉ đơn thuần tính trên tổng sản lượng mà còn được phản ánh qua chi phí phát sinh được tập hợp riêng cho từng công trình, hạng mục công trình hoặc công việc cụ thể. Một đặc điểm nữa là cũng như các sản phẩm của ngành xây dựng cơ bản, các sản phẩm khảo sát thiết kế thường không được nhập kho sau khi hoàn thành mà được chuyển ngay cho khách hàng theo gía dự toán (giá chỉ định thầu) hoặc giá thoả thuận với chủ đầu tư (giá đấu thầu) sau khi được phê duyệt. Vì thế, tính chất sản phẩm của hàng hóa không được thể hiện rõ do giá cả, người mua, người bán đ• được xác định trước khi tiến hành sản xuất. Chất lượng của sản phẩm khảo sát thiết kế có ảnh hưởng lớn đến các công trình sau này. Vì thế, sau khi thiết kế xong và giao lại cho khách hàng theo bản vẽ thiết kế, đơn vị phải cử cán bộ đi theo dõi việc thực hiện (giám sát thi công, chạy thử.). Sản phẩm chỉ được coi là hàon thành khi công trình trên giấy của khách hàng đ• được nghiệm thu đưa vào sử dụng. Do đặc thù của sản phẩm, đơn vị sẽ nhậ được số tiền tạm ứng trước khi thiết kế sản phẩm khoảng 20% đến 30% giá trị công trình và bên A sẽ được giữ lại 5% giá trị công trình sau khi quyết toán. Đặc điểm trên cũng dẫn tới việc sau khi công trình bàn giao cho người sử dụng, các khoản chi phí vẫn có thể phát sinh và do đó kế toán vẫn phải tiếp tục theo dõi, tập hợp để xử lý. 1.1.2 Đặc điểm quá trình thực hiện hoạt động khảo sát thiết kế: Hoạt động khảo sát thiết kế của các đơn vị chủ yếu được thực hiện bởi hình thức chỉ định thầu của cơ quan Nhà nước cấp trên hoặc đấu thầu. Chính vì thế, trong quá trình sản xuất kinh doanh doanh nghiệp khảo sát thiết kế sẽ không phỉ tiến hành các hoạt động xúc tiến tiêu thụ, do đó chi phí lưu thông trong các doanh nghiệp này hầu như không có. Mặt khác, do giá của sản phẩm được xác định trước khi sản xuất theo giá đấu thầu hoặc giá chỉ định thầu nên doanh nghiệp phải dự toán một cách chính xác chi phí cho từng công trình, hạng mục công trình dựa trên các định mức về chi phí của Bộ xây dựng, của cơ quan cấp trên hoặc theo các định mức ban hành trong nội bộ đơn vị. Quá trình khảo sát thiết kế thường gồm hai quá trình nối tiếp nhau là khảo sát và thiết kế. Hai quá trình này có quan hệ chặt chẽ vơúi nhau. Kết quả của giai đoạn trước là tiền đề để tiến hành giai đoạn sau. Tuy nhiên, hai gia đoạn này lại được tiến hành theo những phương thức khác nhau, các loại chi phí phát sinh không chỉ khác nhau về lượng mà còn khác nhau cả về chất. Chính vì thế,kế toán cần phải có phương thức phân bổ chi phí phù hợp đồng thời cũng phải xác định được phương pháp tính giá hợp lý. Trong thực tế, do thời gian tiến hành sản xuất sản phẩm khảo sát thiết kế kéo dài nên công việc khảo sát thiết kế thường được tiến hành song song với nhau, vừa khảo sát địa hình, địa chất, vừa thiết kế. Bởi vậy, công tác kế toán cần theo dõi và xác định chi phí chính xác cho từng công trình, hạng mục công trình cũng như theo từng đơn vị phát sinh chi phí. Như vậy, đặc điểm riêng biệt của ngành khảo sát thiết kế đ• chi phối rất lớn tới công tác hạch toán chi phi sản xuất và tinh giá thành sản phẩm. Tuy nhiên cũng như kế toán ở các ngành sản xuất khác, kế toán ở các đơn vị khảo sát thiết kế vẫn đảm bảo các chức năng cung cấp và phản ánh chính xácm, kịp thời và đầy đủ các thông tin phục vụ cho công tác quản lý doanh nghiệp.