Khai thác - Phát triển du lịch gắn liền với gìn giữ - bảo tồn tại khu du lịch sinh thái tràng an tỉnh Ninh Bình

BỘ GIÁO DỤC VÀ ðÀO TẠO ---------- CÔNG TRÌNH DỰ THI GIẢI THƢỞNG “SINH VIÊN NGHIÊN CỨU KHOA HỌC” NĂM 2008 TÊN CÔNG TRÌNH: KHAI THÁC - PHÁT TRIỂN DU LỊCH GẮN LIỀN VỚI GÌN GIỮ - BẢO TỒN TẠI KHU DU LỊCH SINH THÁI TRÀNG AN TỈNH NINH BÌNH THUỘC NHÓM NGÀNH: XH1a SINH VIÊN NGHIÊN CỨU KHOA HỌC 2008 BỘ GIÁO DỤC VÀ ðÀO TẠO TÓM TẮT CÔNG TRÌNH Ninh Bình là một tỉnh giàu tiềm năng du lịch trong số 63 tỉnh - thành phố của Việt Nam. Với ñịnh hướng lấy du lịch làm ngành kinh tế trọng tâm, Ninh Bình ñã ñề ra các mục tiêu cụ thể cho vấn ñề phát triển - khai thác và bảo tồn các di tích thắng cảnh của tỉnh. ðịnh hướng phát triển du lịch của Ninh Bình giai ñoạn 2005 - 2010 là lấy việc phát triển khu du lịch sinh thái Tràng An làm trọng tâm, thúc ñẩy ngành du lịch của tỉnh phát triển. Khu du lịch sinh thái Tràng An bắt ñầu ñi vào xây dựng từ năm 2003 và dự kiến hoàn thành vào năm 2015. Năm 2008, nhân kỷ niệm 1040 năm ðinh Bộ Lĩnh lên ngôi Hoàng ñế, Khu du lịch sinh thái Tràng An mở cửa khai trương giai ñoạn I vào Tuần lễ du lịch Ninh Bình (08- 14/04/2008) và ðại lễ Phật ðản Liên Hợp Quốc lần thứ V (17/05/2008). Dự kiến khu du lịch sinh thái Tràng An sẽ hoàn thành cơ bản vào năm 2010 nhằm chào mừng và cùng với Hà Nội sẽ là 2 ñịa ñiểm chính tổ chức kỷ niệm “1.000 năm Thăng Long - ðông ðô - Hà Nội”. Khu du lịch sinh thái Tràng An ñã nhận ñược nhiều sự quan tâm và ñầu tư lớn từ các cấp chính quyền. ðây là một khu sinh thái ñược ñầu tư xây dựng với quy mô quốc gia và có các ñịnh hướng phát triển tầm khu vực và quốc tế. Hiện nay, với 2 trọng ñiểm tham quan là Quần thể hang ñộng Tràng An và Khu văn hoá tâm linh Núi chùa Bái ðính, khu du lịch sinh thái Tràng An ñang thu hút ñược sự chú ý của ñông ñảo khách nội ñịa và một lượng không nhỏ khách quốc tế. Do mới ñưa vào khai thác du lịch, hạ tầng cơ sở chưa hoàn thiện, chưa có ñội ngũ quản lý… nên chắc chắn hoạt ñộng của khu du lịch sinh thái Tràng An còn gặp nhiều khó khăn và nhiều vấn ñề bất cập yêu cầu ñược giải quyết. Một trong những vấn ñề quan trọng và ñược quan tâm Khai thác - phát triển du lịch gắn liền với gìn giữ và bảo tồn tại khu du lịch sinh thái Tràng An - Tỉnh Ninh Bình SINH VIÊN NGHIÊN CỨU KHOA HỌC 2008 BỘ GIÁO DỤC VÀ ðÀO TẠO nhiều nhất, ñó là vấn ñề cân bằng giữa việc khai thác, phát triển giá trị kinh tế - du lịch với việc giữ gìn và bảo tồn các giá trị văn hoá - lịch sử - tinh thần của khu du lịch . Hiện tại, dự án “Xây dựng khu du lịch sinh thái Tràng An” với sự chỉ ñạo của Chính phủ, Sở Du lịch Ninh Bình làm chủ ñầu tư và Doanh nghiệp Xây dựng Xuân Trường chịu trách nhiệm thi công là dự án lớn nhất và quy mô nhất tại Tràng An. Bên cạnh việc hoàn thành dự án “Xây dựng khu du lịch sinh thái Tràng An” ñúng dự kiến, Tỉnh Ninh Bình cũng khuyến khích các nhà ñầu tư quan tâm ñầu tư xây dựng hạ tầng cơ sở, khu lưu trú… tại khu du lịch sinh thái Tràng An. Trong quá trình xây dựng, bảo tồn và khai thác, ban quản lý dự án ñã có những giải pháp cho vấn ñề ñược nêu trên và bước ñầu thực hiện các giải pháp ñó. Tuy nhiên việc cân bằng giữa bảo tồn và khai thác là một việc khá khó khăn, thực tế giải quyết vấn ñề còn chưa triệt ñể. Sự tác ñộng qua lại giữa bảo tồn và khai thác là sự tác ñộng có ý nghĩa biện chứng, vấn ñề này vừa có thể là yếu tố thúc ñẩy, vừa có thể là yếu tố kìm hãm cho việc giải quyết vấn ñề còn lại. Công trình nghiên cứu khoa học chỉ ra và làm rõ 5 tác ñộng giữa khai thác tới bảo tồn, và 5 tác ñộng theo hướng ngược lại; phân tích các giải pháp thực tế ñã ñược sử dụng ñể giải quyết mối quan hệ này. Qua ñó rút nhìn nhận, ñánh giá các biện pháp hiệu quả cần tiếp tục phát huy và chỉ ra các mặt hạn chế cần tìm giải pháp khắc phục. Căn cứ vào thực trạng khai thác, bảo tồn tại khu du lịch sinh thái Tràng An, các giải pháp cụ thể ñã ñược áp dụng ñể giải quyết vấn ñề cân bằng hai mặt bảo tồn và khai thác; xét trong hoàn cảnh cụ thể của khu du lịch sinh thái Tràng An, công trình nghiên cứu ñưa ra các giải pháp nhằm giải quyết triệt ñể các vấn ñề còn tồn tại, giải quyết các vấn ñề phát sinh trong quá trình quản lý. Trong ñó, bao gồm hai nhóm giải pháp: các giải pháp về vấn ñề bảo tồn góp phần giữ gìn và nâng cao giá trị kinh tế khu Khai thác - phát triển du lịch gắn liền với gìn giữ và bảo tồn tại khu du lịch sinh thái Tràng An - Tỉnh Ninh Bình SINH VIÊN NGHIÊN CỨU KHOA HỌC 2008 BỘ GIÁO DỤC VÀ ðÀO TẠO du lịch; các giải pháp về vấn ñề khai thác kinh tế du lịch gắn liền với vấn ñề bảo tồn. Các giải pháp ñược ñề xuất trong công trình có ý nghĩa thực tế trong giai ñoạn 2002 - 2015 và quá trình phát triển sau ñó, khi ñưa vào thực tiễn cần phải ñược kiểm tra, ñánh giá mức ñộ hiệu quả ñổi với từng giai ñoạn phát triển của khu du lịch, ñưa ra ñược phương án tối ưu. Với quy mô và tốc ñộ phát triển hiện tại cũng như dự kiến, khu du lịch sinh thái Tràng An trong thời gian tới sẽ nhanh chóng trở thành khu du lịch Quốc gia, thu hút ñông ñảo khách du lịch nội ñịa và quốc tế. Với mục tiêu phát triển khu du lịch sinh thái Tràng An trở thành Di sản Thiên nhiên Thế giới và Cố ñô Hoa Lư trở thành Di sản Văn hoá Thế giới, du lịch Ninh Bình cần ñặc biệt quan tâm tới vấn ñề bảo tồn các giá trị sinh thái - văn hoá - tư tưởng - lịch sử - tinh thần tại ñây ñồng thời phát triển kinh tế du lịch, làm tiền ñề thúc ñẩy kinh tế xã hội phát triển. Khai thác - phát triển du lịch gắn liền với gìn giữ và bảo tồn tại khu du lịch sinh thái Tràng An - Tỉnh Ninh Bình SINH VIÊN NGHIÊN CỨU KHOA HỌC 2008 BỘ GIÁO DỤC VÀ ðÀO TẠO MỤC LỤC LỜI NÓI ðẦU 01 PHẦN I: TỔNG QUAN VỀ KHU DU LỊCH SINH THÁI TRÀNG AN 03 I.Khái quát về khu du lịch sinh thái Tràng An 03 1.Khu du lịch sinh thái Tràng An trong tổng thể ngành du lịch 03 2.Các phân khu chức năng của khu du lịch sinh thái Tràng An 05 II.Các giá trị văn hoá - du lịch 17 1.Khu du lịch sinh thái Tràng An và giá trị lịch sử - văn hóa - tinh thần 17 2.Khu du lịch sinh thái Tràng An và giá trị kinh tế - du lịch 21 PHẦN II: THỰC TRẠNG VỀ VẤN ðỀ KHAI THÁC - BẢO TỒN TẠI KHU DU LỊCH SINH THÁI TRÀNG AN 24 I.Thực trạng khai thác tại khu du lịch sinh thái Tràng An 24 1.Các dự án hướng ñến khai thác khu du lịch sinh thái Tràng An 24 2.Các vấn ñề phát sinh trong quá trình khai thác 26 II.Thực trạng bảo tồn tại khu du lịch sinh thái Tràng An 30 1.Tình hình bảo tồn tại khu du lịch sinh thái Tràng An 30 2.Các vấn ñề phát sinh trong quá trình bảo tồn 34 III.Mối quan hệ giữa khai thác và bảo tồn 36 1.Những tác ñộng của khai thác tới vấn ñề bảo tồn 36 2.Những tác ñộng của bảo tồn tới vấn ñề khai thác 38 3.Thực trạng giải quyết mối quan hệ giữa khai thác và bảo tồn 40 PHẦN III: NHỮNG GIẢI PHÁP KHAI THÁC - PHÁT TRIỂN DU LỊCH ðẢM BẢO GIỮ GÌN VÀ BẢO TỒN TẠI KHU DU LỊCH SINH THÁI TRÀNG AN 45 I. Phƣơng hƣớng phát triển du lịch - dịch vụ giai ñoạn 2005 - 2010 tại khu du lịch sinh thái Tràng An 45 II. Các giải pháp về vấn ñề khai thác - bảo tồn tại khu du lịch sinh thái Tràng An 47 1.Giải pháp bảo tồn góp phần giữ gìn và nâng cao giá trị kinh tế 47 2.Giải pháp khai thác kinh tế du lịch gắn liền với vấn ñề bảo tồn 54 KẾT LUẬN 66 Khai thác - phát triển du lịch gắn liền với gìn giữ và bảo tồn tại khu du lịch sinh thái Tràng An - Tỉnh Ninh Bình SINH VIÊN NGHIÊN CỨU KHOA HỌC 2008 BỘ GIÁO DỤC VÀ ðÀO TẠO DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT Từ viết tắt Nội dung hoàn chỉnh HðND Hội ñồng nhân dân THCS Trung học cơ sở THPT Trung học phổ thông Thung Thung lũng UBND Uỷ ban nhân dân UNESCO United Nations Educational Scientific and Cultural Organization - Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hoá của Liên hiệp quốc USD ðô la Mỹ VNð Việt Nam ñồng DANH MỤC BẢNG BIỂU STT Nội dung Trang 1. Các kỷ lục ñã ñược xác nhận tại Chùa Bái ðính 10 2. Cơ cấu sử dụng ñất của khu du lịch sinh thái Tràng An 25 Khai thác - phát triển du lịch gắn liền với gìn giữ và bảo tồn tại khu du lịch sinh thái Tràng An - Tỉnh Ninh Bình - 1 - LỜI NÓI ðẦU Ninh Bình là một tỉnh giàu tiềm năng về du lịch trong hệ thống các tỉnh thành Việt Nam. Vì vậy trong nhiều năm trở lại ñây, Ninh Bình ñã xác ñịnh du lịch là ngành kinh tế trọng ñiểm, cần ñược quan tâm, ñầu tư và phát triển. Theo quy hoạch tổng thể phát triển du lịch tỉnh Ninh Bình, toàn tỉnh ñã quy hoạch làm 7 khu du lịch chính. Trong ñó, khu du lịch sinh thái Tràng An nằm trong lịch trình ñầu tiên (Khu du lịch Tam Cốc - Bích ðộng - Tràng An - Cố ñô Hoa Lư)1. Khu du lịch sinh thái Tràng An là khu du lịch rộng lớn, ñộc ñáo, mang ñầy ñủ các giá trị văn hoá - lịch sử - xã hội - tôn giáo - tự nhiên, gắn liền với khu du lịch Tam Cốc - Bích ðộng và Cố ñô Hoa Lư. Với quy mô rộng lớn, mang tầm cỡ quốc gia và quốc tế, khu du lịch sinh thái Tràng An ñã thu hút ñược sự quan tâm của các cấp chính quyền và nhân dân. Với sự chỉ ñạo của ðảng, Nhà nước, Chính phủ, các Sở ban ngành liên quan, việc tôn tạo và khai thác khu du lịch sinh thái Tràng An ñã hoàn tất xong bước I và bước ñầu ñi vào khai thác giá trị du lịch - kinh tế. Với mục tiêu phát triển khu du lịch sinh thái Tràng An trở thành Di sản Thiên nhiên thế giới và Cố ñô Hoa Lư trở thành Di sản Văn hoá thế giới, khu du lịch sinh thái Tràng An ngày càng ñược tỉnh Ninh Bình quan tâm quy hoạch, mở rộng, tôn tạo, xây dựng và phát triển. Tuy nhiên, việc phát triển một khu du lịch mang nhiều giá trị ñộc ñáo như thế cần phải ñược quan tâm, có những ñịnh hướng ñúng ñắn ñể việc phát triển và khai thác du lịch gắn liền với việc gìn giữ, bảo tồn và phát huy các giá trị tự nhiên, văn hoá, xã hội và tinh thần của khu du lịch ñược ñảm bảo. Hiện nay dự án ñầu tư “Xây dựng khu du lịch sinh thái Tràng An” của Công ty xây dựng Xuân Trường với mức vốn ñầu tư gần 2.614 tỷ ñồng ñã chuẩn bị bước sang giai ñoạn thứ II. ðề tài nghiên cứu khoa học 1 Xem phụ lục I. Khai thác - phát triển du lịch gắn liền với gìn giữ và bảo tồn tại khu du lịch sinh thái Tràng An - Tỉnh Ninh Bình - 2 - “Khai thác - phát triển du lịch gắn liền với gìn giữ và bảo tồn tại khu du lịch sinh thái Tràng An - Tỉnh Ninh Bình” ra ñời là cần thiết và phù hợp trong giai ñoạn hiện nay của dự án “Xây dựng khu du lịch sinh thái Tràng An”. Với việc khảo sát tình hình thực tế; tìm hiểu, nghiên cứu các văn bản pháp quy, các chính sách, các tạp chí, báo ñài; thống kê, tổng hợp các số liệu… công trình nghiên cứu về vấn ñề khai thác du lịch gắn liền với bảo tồn trên phạm vi Khu du lịch sinh thái Tràng An thuộc tỉnh Ninh Bình trong khoảng thời gian từ năm 2002 ñến năm 2015. ðề tài nghiên cứu khoa học “Khai thác - phát triển du lịch gắn liền với gìn giữ và bảo tồn tại khu du lịch sinh thái Tràng An - Tỉnh Ninh Bình” hướng ñến việc ñánh giá các giá trị sinh thái tự nhiên, giá trị lịch sử - văn hoá - xã hội của khu du lịch sinh thái Tràng An; ñánh giá khả năng kinh tế - du lịch, thu hút ñầu tư của khu du lịch; ñồng thời ñưa ra ñược biện pháp khai thác - phát triển tiềm năng kinh tế, du lịch gắn liền với việc gìn giữ và bảo tồn tại khu du lịch sinh thái Tràng An. Với mục tiêu trên, ñề tài nghiên cứu khoa học bao gồm 3 nội dung chính sau: − Tổng quan về khu du lịch sinh thái Tràng An. − Thực trạng về vấn ñề quản lý - phát triển - bảo tồn tại khu du lịch sinh thái Tràng An. − Những giải pháp khai thác - phát triển du lịch ñảm bảo giữ gìn và bảo tồn tại khu du lịch sinh thái Tràng An. Tôi hy vọng ñây sẽ là ñề tài nghiên cứu khoa học sát thực, tổng quan về tình hình tại khu du lịch sinh thái Tràng An, ñồng thời ñưa ra ñược những giải pháp giải quyết các vấn ñề còn tồn tại một cách hiệu quả. Khai thác - phát triển du lịch gắn liền với gìn giữ và bảo tồn tại khu du lịch sinh thái Tràng An - Tỉnh Ninh Bình - 3 - PHẦN I: TỔNG QUAN VỀ KHU DU LỊCH SINH THÁI TRÀNG AN I. Khái quát chung về khu du lịch sinh thái Tràng An: 1. Khu du lịch sinh thái Tràng An trong tổng thể ngành du lịch: Việt Nam với 63 tỉnh - thành phố ñược biết ñến là một ñất nước du lịch ñang nổi lên trên bản ñồ du lịch thế giới, ñược Hội ñồng Thương mại và Du lịch thế giới dự báo là một trong 10 ñất nước du lịch năng ñộng nhất trong thập kỷ sắp tới1. Những kết quả ñó có ñược là nhờ chủ trương ñúng ñắn của ðảng và Nhà Nước về phát triển du lịch - dịch vụ, ñưa du lịch - dịch vụ trở thành ngành kinh tế mũi nhọn. Ninh Bình là tỉnh có tiềm năng du lịch ña dạng và phong phú. Với vị trí nằm ở cực Nam của tam giác ñồng bằng sông Hồng, có dãy núi Tam ðiệp nối liền miền Bắc và miền Trung, lại từng là kinh ñô của Việt Nam thế kỷ X nên Ninh Bình có nhiều di tích lịch sử. Ninh Bình hội tụ ñầy ñủ các yếu tố của một Việt Nam thu nhỏ: có rừng, núi, sông, biển với các khu bảo tồn thiên nhiên, vườn quốc gia, khu dự trữ sinh quyển thế giới, khu du lịch quốc gia. Ninh Bình có cơ sở ñể ñề cao vị trí của du lịch dịch vụ trong nền kinh tế của tỉnh, kỳ vọng vào việc phát triển Ninh Bình trở thành Thành phố du lịch của cả nước. Ninh Bình ñang ngày càng có nhiều chính sách kêu gọi ñầu tư vào lĩnh vực du lịch, dịch vụ, coi ñây là lĩnh vực kinh tế mũi nhọn của tỉnh. Khu du lịch sinh thái Tràng An ñược xây dựng tại 2 huyện Hoa Lư, Gia Viễn và một phần thành phố Ninh Bình thuộc Tỉnh Ninh Bình. ðây là nơi có nhiều tuyến giao thông ñi qua, cách Hà Nội hơn 100km, cách thành phố Nam ðịnh khoảng 50km, nằm trong quần thể Cố ñô Hoa 1 “Việt Nam: một trong 10 ñiểm du lịch năng ñộng nhất” - Trang thông tin ñiện tử Bộ Văn hoá - Thể thao và Du lịch Việt Nam - 13/06/2008. Khai thác - phát triển du lịch gắn liền với gìn giữ và bảo tồn tại khu du lịch sinh thái Tràng An - Tỉnh Ninh Bình - 4 - Lư, cách Cúc Phương 15km, cách thành phố Ninh Bình 7km…, cách Khu di tích Phố Cát 10km, cách thị xã Tam ðiệp 16km1… Khu du lịch sinh thái Tràng An nằm giữa vùng di tích thắng cảnh của cả nước: trong vòng bán kính từ 10-20km của khu du lịch là Vườn Quốc gia Cúc Phương, Suối nước nóng Kênh Gà, Khu di tích Phố Cát, Tam Cốc, Chùa Bích ðộng, ñền thờ Vua Lê, Cố ðô Hoa Lư, ñền ðinh Tiên Hoàng, ñộng Hoa Sơn, hang con Moong, Nhà thờ Phát Diệm… Phong cảnh khu du lịch với hồ nước trong xanh, rừng thông trên các ngọn ñồi, núi non hang ñộng tự nhiên kết hợp với quần thể rừng Cúc Phương, Cố ñô Hoa Lư, Tam Cốc - Bích ðộng… sẽ tạo nên một khu vực du lịch rộng lớn, liên hoàn của Ninh Bình. Với sự kết hợp hài hoà giữa cảnh vật, văn hoá ẩm thực, sự ñan xen giữa những vẻ ñẹp hoang sơ và những kiến trúc mới mẻ, ñẹp ñẽ, những dịch vụ cao cấp, ñây sẽ trở thành trung tâm du lịch của Ninh Bình. Cùng với việc Ninh Bình ñược bầu chọn là một trong 10 thành phố ñẹp nhất Việt Nam năm 2008, tuần lễ du lịch Ninh Bình 2008, kỷ niệm 1040 năm Vua ðinh Tiên Hoàng lên ngôi hoàng ñế… khu du lịch sinh thái Tràng An sẽ trở thành ñiểm ñến lý tưởng cho du khách nội ñịa và quốc tế, trở thành ñiểm sáng trên bản ñồ du lịch Ninh Bình, bản ñồ du lịch Việt Nam và quốc tế2. Hiện nay, tại Việt Nam ñã có 5 di tích, 2 kiệt tác ñược UNESCO - Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hiệp quốc - công nhận là Di sản thế giới3. Với mục tiêu phát triển khu hang ñộng Tràng An trở thành di sản thiên nhiên thế giới, khu du lịch sinh thái Tràng An sẽ trở thành một trong 10 khu du lịch nổi tiếng nhất Việt Nam. 1 Doanh nghiệp xây dựng Xuân Trường - “Dự án ñầu tư xây dựng Khu du lịch sinh thái Tràng An” - Ninh Bình, tháng 02/2008. 2 Xem phụ lục II. 3 “Di sản thế giới tại Việt Nam”, Trang thông tin ñiện tử UNESCO Việt Nam. Khai thác - phát triển du lịch gắn liền với gìn giữ và bảo tồn tại khu du lịch sinh thái Tràng An - Tỉnh Ninh Bình - 5 - Danh thắng Tràng An - Hoa Lư ñã nhận ñược sự ñầu tư rất lớn của Nhà nước và các nhà ñầu tư ñể ñề nghị UNESCO công nhận là di sản thế giới. Với những giá trị tiềm ẩn suốt gần 1.000 năm, Tràng An ngay sau khi ñược phát hiện ñã nhận ñược sự quan tâm của các cấp chính quyền. Trong các lần về thăm và làm việc tại Ninh Bình của Tổng Bí thư Nông ðức Mạnh (26-27/07/2004), Nguyên Thủ tướng Phan Văn Khải (11/02/2004), Nguyên Phó thủ tướng Vũ Khoan (19-20/08/2003), Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết (27/01/2008), Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng (24/12/2006; 02/2008), Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng (02/02/2007)… các ñồng chí lãnh ñạo cấp cao của ðảng - Nhà Nước ñều khẳng ñịnh Ninh Bình cần chú trọng phát triển khu du lịch sinh thái Tràng An, ñưa khu du lịch này trở thành trọng ñiểm du lịch của cả nước. 2. Các phân khu chức năng của khu du lịch sinh thái Tràng An: Khu du lịch sinh thái Tràng An nằm trên ñịa bàn huyện Hoa Lư, huyện Gia Viễn và thành phố Ninh Bình của Tỉnh Ninh Bình. Với tổng diện tích ñất 2.171,48ha. Trong ñó: xã Trường Yên: 774,00ha; xã Ninh Xuân: 375,56ha; xã Gia Sinh: 529,6ha; xã Ninh Hải: 159,6ha; xã Ninh Hoà: 74,00ha; phường Ninh Khánh: 31,49ha; xã Ninh Nhất: 183,55ha; phường Tân Thành: 43,68ha1. Khu du lịch sinh thái Tràng An bao gồm 7 phân khu chức năng: − Khu các ñiểm di tích lịch sử (ñền, chùa). − Khu du lịch hang ñộng. − Khu văn hoá trung tâm. − Khu ñón tiếp và hướng dẫn du lịch. − Khu hồ lớn. − Khu núi chùa Bái ðính. − Khu dịch vụ du lịch. 1 Doanh nghiệp xây dựng Xuân Trường - “Dự án ñầu tư xây dựng Khu du lịch sinh thái Tràng An” - Ninh Bình, tháng 02/2008. Khai thác - phát triển du lịch gắn liền với gìn giữ và bảo tồn tại khu du lịch sinh thái Tràng An - Tỉnh Ninh Bình - 6 - BẢN ðỒ TỔNG THỂ KHU DU LỊCH SINH THÁI TRÀNG AN (Nguồn: Nguyễn Xuân Thảo - Xây dựng Thành phố du lịch Hoa Lư) n giữ và bảo tồn h Ninh Bình - 7 - Trong ñó khu du lịch hang ñộng và khu núi chùa Bái ðính là hai phân khu có vai trò trọng tâm. a. Quần thể hang ñộng Tràng An: Quần thể hang ñộng Tràng An là một quần thể danh lam - thắng cảnh thuộc vùng bảo vệ ñặc biệt của Cố ñô Hoa Lư với nhiều hang ñộng, núi non, sông hồ và các di tích lịch sử nằm xen kẽ nhau. Về giá trị sinh thái tự nhiên, Quần thể hang ñộng Tràng An có diện tích khoanh vùng là 1.566 ha, trong ñó núi và rừng ñặc dụng là 980 ha, diện tích xây dựng cơ sở hạ tầng là 522 ha. Quần thể hang ñộng Tràng An bao gồm những dải ñá vôi, các thung lũng và những sông ngòi ñan xen, ñược ví như một trận ñồ bát quái. Theo ý kiến của Giáo sư Trần Quốc Vượng: “Vua ðinh Tiên Hoàng lập ñô ở Hoa Lư năm 968 không phải chỉ ñơn giản dựa vào dãy núi non hiểm trở mà còn dựa vào hệ thống hang ñộng Tràng An này”1. QUẦN THỂ HANG ðỘNG TRÀNG AN (Nguồn: Ảnh tư liệu) 1 “Hang ñộng Tràng An”, Trang thông tin ñiện tử Bách khoa toàn thư mở Việt Nam. Khai thác - phát triển du lịch gắn liền với gìn giữ và bảo tồn tại khu du lịch sinh thái Tràng An - Tỉnh Ninh Bình - 8 - Quần thể hang ñộng Tràng An nằm trong khu rừng ñặc dụng Hoa Lư (rừng văn hoá - lịch sử - môi trường Hoa Lư). Theo số liệu thống kê chưa ñầy ñủ, tại ñây có khoảng hơn 310 loại thực vật bậc cao, nhiều loại rêu tảo và nấm. Trong ñó, một số loài gỗ thuộc diện quý hiếm như: sưa, lát, nghiến cùng nhiều loài có giá trị cao ñược sử dụng làm thực phẩm, làm thuốc chữa bệnh như: hoài sơn, kim ngân, bách bộ, rau sắng… Ngoài ra còn có khoảng 30 loài thú, hơn 50 loài chim, hàng chục loài bò sát, một số loài thú quý hiếm như: sơn dương, báo gấm, chim phượng hoàng… Khu hang ñộng Tràng An với hơn 100 hang ñộng, hơn nửa số ñó là hang xuyên thuỷ ñộng, có thể dùng ñò ñi từ hang này sang hang kia. Chạy dài hơn 20km cạnh các hang là các thung lũng nối liền. Hiện nay, ñã có 18 hang ñược nạo vét và khơi thông với nhau trong tổng số 48 hang ñộng chính, 31 thung lũng lớn nhỏ ñã ñược phát hiện và quy hoạch, ñang ñược cải tạo (trừ các thung lũng có rừng nguyên sinh), chuẩn bị tiến hành xây dựng các ñảo sinh thái… b. Khu tâm linh Núi chùa Bái ðính: Tôn giáo và tín ngưỡng tôn giáo là một trong những vấn ñề luôn luôn ñược quan tâm sâu rộng nhất trong ñời sống con người. Ngoài tín ngưỡng dân gian, Việt Nam còn có một số tôn giáo lớn như: ñạo Ph