Khóa luận Chất lượng thẩm định tài chính dự án đầu tư tại ngân hàng thương mại cổ phần Đông nam á - Chi nhánh Huế

ĐẠI HỌC HUẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ KHOA TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG ------ KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP CHẤT LƯỢNG THẨM ĐỊNH TÀI CHÍNH DỰ ÁN ĐẦU TƯ TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐÔNG NAM Á - CHI NHÁNH HUẾ Sinh viên thực hiện: Giáo viên hướng dẫn: Lê Thị Thanh Nhàn Phan Khoa Cương Lớp: K46 – Ngân Hàng Niên khóa: 2012 - 2016 Huế, tháng 05 năm 2016 Trường Đại học Kinh tế Đại học Huế iLời Cảm Ơn Được sự phân công của Khoa Tài chính – Ngân hàng trường Đại học Kinh tế Huế và sự đồng ý của Thầy giáo hướng dẫn Phan Khoa Cương, tôi đã thực hiện đề tài “Chất lượng thẩm định tài chính dự án đầu tư tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Đông Nam Á – Chi nhánh Huế”. Để hoàn thành khóa luận này, tôi xin chân thành cảm ơn các Thầy Cô giáo đã tận tình hướng dẫn, giảng dạy trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu và rèn luyện ở trường Đại học Kinh tế Huế. Xin chân thành cảm ơn thầy giáo hướng dẫn Phan Khoa Cương đã tận tình, chu đáo hướng dẫn tôi thực hiện khóa luận này. Tôi xin cám ơn cán bộ phòng Khách hàng doanh nghiệp nói riêng và toàn thể nhân viên SeABank Huế nói chung đã tạo mọi điều kiện thuận lợi để tôi được học hỏi kinh nghiệm, trau dồi kiến thức thực tế cũng như giúp tôi thu thập các số liệu phục vụ cho quá trình nghiên cứu đề tài. Mặc dù đã có nhiều cố gắng để thực hiện đề tài một cách hoàn chỉnh nhất, song do buổi đầu mới làm quen với công tác nghiên cứu khoa học, tiếp cận với thực tế môi trường làm việc tại Ngân hàng cũng như hạn chế về kiến thức và kinh nghiệm nên không thể tránh khỏi những thiếu sót. Tôi rất mong nhận được sự góp ý của quý Thầy, Cô giáo và các bạn để khóa luận được hoàn chỉnh hơn. Tôi xin trân trọng cám ơn! Huế, ngày 15 tháng 05 năm 2016 Sinh viên Lê Thị Thanh Nhàn Trường Đại học Kinh tế Đại ọc Huế ii TÓM TẮT KHÓA LUẬN Thẩm định dự án đầu tư có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với các ngân hàng thương mại trong hoạt động tín dụng đầu tư. Một trong những đặc trưng của hoạt động đầu tư là diễn ra trong một thời gian dài nên có thể gặp nhiều rủi ro. Các ngân hàng thương mại muốn cho vay một cách an toàn, đảm bảo khả năng thu hồi vốn và lãi đầu tư phải dựa trên cơ sở thẩm định dự án đầu tư, đặc biệt là thẩm định tài chính dự án. Thẩm định tài chính dự án đầu tư sẽ rút ra được những kết luận chính xác về tính khả thi, hiệu qủa kinh tế của dự án, khả năng trả nợ, những rủi ro có thể xảy ra để đưa ra quyết định cho vay hay từ chối. Ngân hàng Thương mại cổ phần Đông Nam Á – Chi nhánh Huế (SeABank Huế) luôn chú trọng vào hoạt động tín dụng. Tuy nhiên trong quá trình hoạt động, bên cạnh những kết quả đạt được, SeABank Huế vẫn còn tồn tại những hạn chế, đặc biệt là trong công tác thẩm định tài chính dự án đầu tư. Những hạn chế này xuất phát từ những nguyên nhân khách quan cũng như từ chính bản thân ngân hàng khiến cho chất lượng thẩm định tài chính dự án nội bộ vẫn chưa phát huy được kết quả tốt nhất. Đề tài đã thực hiện một số nghiên cứu về thẩm định dự án đầu tư nói chung và thẩm định tài chính dự án nói riêng, sau đó đề tài nghiên cứu thực trạng thẩm định tài chính dự án đầu tư, đặc biệt là thẩm định tài chính dự án tại SeABank Huế, thu thập cơ sở dữ liệu về thẩm định tài chính đối với dự án đầu tư 30 xe ô tô Toyota nhãn hiệu Vios Limo của Công ty Trách nhiệm hữu hạn một thành viên Mai Linh Huế. Cuối cùng, đề tài xin đưa ra một số giải pháp và kiến nghị với mong muốn góp phần giúp ích cho việc nâng cao chất lượng thẩm định tài chính dự án đầu tư tại SeABank Huế. Trường Đại học Kinh tế Đại học Huế iii DANH MỤC CÁC KÍ HIỆU VÀ CHỮ VIẾT TẮT Chữ viết tắt Diễn giải NHTM Ngân hàng thương mại TMCP Thương mại cổ phần SeABank Huế Ngân hàng Thương mại cổ phần Đông Nam Á – Chi nhánh Huế TCTD Tổ chức tín dụng DAĐT Dự án đầu tư DN Doanh nghiệp KHDN Khách hàng doanh nghiệp TNHH Trách nhiệm hữu hạn HĐQT Hội đồng quản trị NH Ngân hàng TNDN Thu nhập doanh nghiệp NHNN Ngân hàng Nhà nước TSCĐ Tài sản cố định NPV Giá trị hiện tại ròng STT Số thứ tự QHKH Quan hệ khách hàng Trường Đại học Kinh tế Đại học Huế iv MỤC LỤC Lời Cảm Ơn ............................................................................................................................... i TÓM TẮT KHÓA LUẬN ..................................................................................................... ii DANH MỤC CÁC KÍ HIỆU VÀ CHỮ VIẾT TẮT........................................................iii MỤC LỤC................................................................................................................................iv DANH MỤC CÁC BẢNG..................................................................................................viii PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ ......................................................................................................... 1 1. Lí do chọn đề tài ..................................................................................................1 2. Mục tiêu nghiên cứu............................................................................................2 2.1. Mục tiêu chung .................................................................................................2 2.2. Mục tiêu cụ thể .................................................................................................2 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.......................................................................2 3.1. Đối tượng nghiên cứu .......................................................................................2 3.2. Phạm vi nghiên cứu ..........................................................................................2 4. Phương pháp nghiên cứu.....................................................................................2 4.1. Phương pháp thu thập dữ liệu...........................................................................2 4.2. Phương pháp phân tích và xử lí số liệu ............................................................3 5. Kết cấu đề tài .......................................................................................................3 PHẦN II: NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ................................................... 4 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ THẨM ĐỊNH TÀI CHÍNH DỰ ÁN ĐẦU TƯ CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI.................................................................................. 4 1.1. Hoạt động thẩm định dự án đầu tư ...................................................................4 1.1.1. Dự án đầu tư ................................................................................................................ 4 1.1.1.1.Khái niệm............................................................................................4 1.1.1.2.Phân loại dự án đầu tư.........................................................................4 1.1.1.3.Vai trò của dự án đầu tư ......................................................................5 1.1.2. Thẩm định dự án đầu tư.............................................................................................. 5 1.1.2.1.Khái niệm............................................................................................5 1.1.2.2.Quy trình và nội dung thẩm định dự án đầu tư ...................................6 Trường Đại học Kinh tế Đại học Huế v1.2. Thẩm định tài chính dự án đầu tư ...................................................................11 1.2.1. Khái niệm ...................................................................................................................11 1.2.2. Ý nghĩa của hoạt động thẩm định tài chính dự án đầu tư .....................................11 1.2.3. Nội dung thẩm định tài chính dự án đầu tư ............................................................12 1.2.3.1.Thẩm định tổng vốn đầu tư, cơ cấu sử dụng vốn, tiến độ góp vốn...12 1.2.3.2.Thẩm định các phương án tài trợ ......................................................12 1.2.3.3.Thẩm định về doanh thu – chi phí của dự án ....................................13 1.2.3.4.Thẩm định dòng tiền hàng năm của dự án ........................................14 1.2.3.5.Thẩm định hiệu quả tài chính dự án..................................................16 1.2.3.6.Thẩm định khả năng trả nợ của dự án...............................................21 1.2.3.7.Thẩm định tài chính dự án trong điều kiện rủi ro .............................22 1.3. Chất lượng thẩm định tài chính dự án đầu tư .................................................26 1.3.1. Quan niệm về chất lượng thẩm định tài chính dự án đầu tư ................................26 1.3.2. Các chỉ tiêu phản ánh chất lượng thẩm định tài chính..........................................26 1.3.3. Những nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng thẩm định tài chính dự án đầu tư....27 1.3.3.1.Nhân tố chủ quan ..............................................................................27 1.3.3.2.Nhân tố khách quan...........................................................................27 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG THẨM ĐỊNH TÀI CHÍNH DỰ ÁN ĐẦU TƯ TẠI NGÂN HÀNG TMCP ĐÔNG NAM Á – CHI NHÁNH HUẾ ..........28 2.1. Khái quát về ngân hàng TMCP Đông Nam Á – Chi nhánh Huế ...................28 2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển ..........................................................................28 2.1.2. Tình hình hoạt động kinh doanh của SeABank Huế..............................................29 2.1.2.1.Hoạt động huy động vốn...................................................................29 2.1.2.2.Hoạt động tín dụng............................................................................31 2.1.2.3.Một số hoạt động khác ......................................................................32 2.2. Thực trạng thẩm định tài chính dự án đầu tư của SeABank Huế ...................33 2.2.1. Thực trạng thẩm định tài chính dự án đầu tư của SeABank Huế.........................33 2.2.1.1.Cơ sở pháp lí của thẩm định dự án đầu tư tại SeABank Huế ...........33 2.2.1.2.Quy trình và nội dung thẩm định dự án tại SeABank Huế ...............34 2.2.1.3.Nội dung thẩm định tài chính dự án đầu tư tại SeABank Huế..........38 Trường Đại ọc Ki h tế Đại học Huế vi 2.2.2. Ví dụ minh họa về thẩm định dự án đầu tư – Dự án đầu tư 30 xe ô tô Toyota 5 chỗ hiệu Vios Limo của công ty TNHH một thành viên Mai Linh Huế..........................40 2.2.2.1.Mô tả dự án .......................................................................................40 2.2.2.2.Nội dung thẩm định tài chính dự án..................................................41 2.3. Đánh giá về thẩm định tài chính dự án đầu tư tại ngân hàng SeABank Huế..........50 2.3.1. Những kết quả đạt được............................................................................................50 2.3.2. Những hạn chế...........................................................................................................51 2.3.3. Nguyên nhân hạn chế................................................................................................53 2.3.3.1.Nguyên nhân chủ quan......................................................................53 2.3.3.2.Nguyên nhân khách quan ..................................................................53 CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG THẨM ĐỊNH TÀI CHÍNH DỰ ÁN ĐẦU TƯ TẠI NGÂN HÀNG TMCP ĐÔNG NAM Á – CHI NHÁNH HUẾ.........................................................................................................................55 3.1. Định hướng chiến lược phát triển của Ngân hàng TMCP Đông Nam Á – Chi nhánh Huế .............................................................................................................55 3.1.1. Định hướng phát triển tín dụng trung và dài hạn..................................................55 3.1.2. Định hướng trong công tác thẩm định tài chính dự án đầu tư .............................56 3.2. Giải pháp nâng cao chất lượng thẩm định tài chính dự án đầu tư tại SeABank Huế ....58 3.2.1. Bổ sung các phương pháp thẩm định mới, tổng quát hơn, chính xác hơn...58 3.2.2. Giải pháp về nội dung thẩm định phương diện tài chính......................................59 3.2.3. Nâng cao trình độ nghiệp vụ của cán bộ làm công tác thẩm định.......................60 3.2.4. Nâng cao chất lượng thông tin thu thập phục vụ cho quá trình thẩm định tài chính dự án, đảm bảo thông tin chính xác, đầy đủ và kịp thời. .......................................61 PHẦN III: KẾT LUẬN ........................................................................................................62 1. Kết luận .............................................................................................................62 2. Kiến nghị ...........................................................................................................62 2.1. Kiến nghị với Ngân hàng Nhà nước........................................................................62 2.2. Kiến nghị với SeABank Huế .....................................................................................63 TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................................................................64 PHỤ LỤC 1.............................................................................................................................65 Trường Đại học Kinh tế Đại học Huế vii PHỤ LỤC 2.............................................................................................................................66 PHỤ LỤC 3.............................................................................................................................67 PHỤ LỤC 4.............................................................................................................................69 PHỤ LỤC 5.............................................................................................................................70 PHỤ LỤC 6.............................................................................................................................71 PHỤ LỤC 7.............................................................................................................................73 Trường Đại học Kinh tế Đại học Huế viii DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 1.1: Bảng cân đối khả năng trả nợ.................................................................................21 Bảng 2.1: Tình hình huy động vốn tại SeAbank Huế ...........................................................30 Bảng 2.2: Cơ cấu nguồn tiền gửi của SeABank Huế ............................................................31 Bảng 2.3: Tình hình cho vay của SeABank Huế...................................................................31 Bảng 2.4: Bảng chi tiết về vốn đầu tư.....................................................................................42 Bảng 2.5: Cơ cấu vốn của dự án .............................................................................................43 Bảng 2.6: Bảng chi phí hoạt động hàng năm của dự án........................................................45 Bảng 2.7: Nhu cầu vốn lưu động của dự án...........................................................................46 Bảng 2.8: Kết quả kinh doanh của dự án................................................................................47 Bảng 2.9: Lịch vay và trả nợ của dự án..................................................................................48 Bảng 2.10: Bảng kế hoạch trả nợ của dự án...........................................................................48 Bảng 2.11: Cân đối nghĩa vụ trả nợ ........................................................................................49 Trường Đại học Kinh tế Đại học Huế Khóa luận tốt nghiệp 1 PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Lí do chọn đề tài NHTM là một trong những tổ chức tài chính quan trọng nhất của nền kinh tế. Đây là một loại doanh nghiệp đặc biệt, hoạt động và kinh doanh trên lĩnh vực tiền tệ, không trực tiếp sản xuất ra của cải vật chất như các doanh nghiệp thuộc lĩnh vực sản xuất – kinh doanh nhưng tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình sản xuất, lưu thông và phân phối sản phẩm bằng cách cung ứng vốn đầu tư cho các doanh nghiệp, các tổ chức kinh tế mở rộng kinh doanh, góp phần phát triển kinh tế. Hoạt động tín dụng là một hoạt động chủ chốt và vô cùng quan trọng trong hoạt động kinh doanh của bất kì ngân hàng thương mại nào. Đây là nghiệp vụ tạo ra nhiều lợi nhuận nhất nhưng đồng thời nó cũng chứa nhiều rủi ro nhất. Có vô số các rủi ro khác nhau khi cho vay, xuất phát từ nhiều yếu tố và dẫn đến việc khách hàng không trả được nợ khi đến hạn. Cũng giống như những NHTM khác, SeABank Huế luôn chú trọng vào hoạt động tín dụng. Tuy nhiên trong quá trình hoạt động, bên cạnh những kết quả đạt được, SeABank Huế vẫn còn một số hạn chế, đặc biệt là trong công tác thẩm định DAĐT. Cùng với quá trình đổi mới nền kinh tế, công tác thẩm định DAĐT là hết sức quan trọng. Nó không chỉ giúp SeABank Huế lựa chọn được những dự án tối ưu để tài trợ mà còn hạn chế được những rủi ro trong tín dụng nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh của Ngân hàng. Vì vậy, SeABank Huế đã quan tâm đến vấn đề nâng cao chất lượng thẩm định DAĐT nói chung và thẩm định tài chính dự án nói riêng là rất cần thiết. Trong thời gian thực tập tại Phòng Khách hàng doanh nghiệp – SeABank Huế, tôi đã nhận thức rõ tầm quan trọng của thẩm định tài chính dự án đầu tư. Chính vì điều đó, tôi chọn đề tài “Chất lượng thẩm định tài chính dự án đầu tư tại Ngân hàng TMCP Đông Nam Á (SeABank) – Chi nhánh Huế” làm khóa luận tốt nghiệp. Trường Đại ọ Kinh tế Đại học Huế Khóa luận tốt nghiệp 2 2. Mục tiêu nghiên cứu 2.1. Mục tiêu chung Nghiên cứu thực trạng hoạt động thẩm định tài chính DAĐT và đề xuất một số giải pháp nâng cao chất lượng thẩm định tài chính DAĐT tại SeABank Huế. 2.2. Mục tiêu cụ thể - Hệ thống hóa những vấn đề lý luận cơ bản về thẩm định tài chính DAĐT của NHTM. - Phân tích và đánh giá thực trạng thẩm định tài chính DAĐT tại SeABank Huế trong thời gian qua. - Đề xuất một số giải pháp để góp phần hoàn thiện và nâng cao chất lượng thẩm định tài chính DAĐT. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tượng nghiên cứu Chất lượng thẩm định tài chính DAĐT tại SeABank Huế. 3.2. Phạm vi nghiên cứu - Về nội dung: Hoạt động thẩm định tài chính DAĐT tại SeABank Huế. - Về không gian: SeABank Huế. - Về thời gian: từ 09/2014 đến 03/2016. 4. Phương pháp nghiên cứu 4.1. Phương pháp thu thập dữ liệu - Tiến hành thu thập tài liệu về những lý thuyết liên quan đến hoạt động thẩm định tài chính DAĐT, dữ liệu về tình hình thẩm định DAĐT tại SeABank Huế. - Báo cáo về thống kê kết quả kinh doanh, cơ cấu tổ chức, nguồn vốn, tài sản, thông tin về khách hàng của SeABank – Huế từ khi thành lập đến 03/2016. - Các dữ liệu liên quan đến hoạt động thẩm định tài chính DAĐT như báo cáo tài chính, dự án đầu tư, các chứng từ, hóa đơn Trường Đại học Kinh tế Đại học Huế Khóa luận tốt nghiệp 3 - Các khóa luận và các bài viết có giá trị tham khảo trên internet liên quan đến hoạt động thẩm định tài chính DAĐT tại ngân hàng. 4.2. Phương pháp phân tích và xử lí số liệu - Phương pháp thống kê mô tả: trên cơ sở các số liệu đã được thống kê và các tài liệu đã được tổng hợp, kết hợp với việc vận dụng các các phương pháp phân tích thống kê so sánh, đối chiếu từ đó thấy được các công việc của thẩm định tài chính DAĐT. - Phương pháp so sánh: Xác định mức độ tăng, giảm và mối tương quan của các chỉ tiêu hoạt động tại SeAbank Huế. - Phương pháp nghiên cứu và tham khảo tài liệu: Đọc, tham khảo, tìm hiểu các giáo trình do các giảng viên biên soạn, các sách ở thư viện và một số bài luận văn của khóa trước để làm cơ sở cho đề tài nghiên cứu. - Phương pháp phỏng vấn chuyên gia: Được sử dụng trong suốt quá trình thực tập, giúp tôi hiểu rõ hơn về hoạt động thẩm định tài chính dự án, từ đó giúp tôi tích lũy được nhiều kinh nghiệm thực tế cho bản thân, đồng thời nhận ra được những sự khác biệt giữa lý