Khóa luận Giải pháp nâng cao hiệu quảhoạt ðộng giao nhận hàng hóa xuất khẩu bằng đường biển tại công ty TNHH dịch vụ vận tải thương mại Việt Hoa

B GIÁO D C VÀ ðÀO T O TR ƯNG ð I H C K THU T CÔNG NGH TP. HCM KHOA QU N TR KINH DOANH KHÓA LU N T T NGHI P ð tài: GI I PHÁP NÂNG CAO HI U QU HO T ð NG GIAO NH N HÀNG HÓA XU T KH U B NG ðƯNG BI N TI CÔNG TY TNHH DV VT–TM VI T HOA Ngành: QU N TR KINH DOANH Chuyên ngành: QU N TR NGO I TH ƯƠ NG GVHD : TR NH ðNG KHÁNH TOÀN SVTH : NGUY N TH HI N MSSV : 107401063 LP : 07DQN TP. H ồ Chí Minh, 2011 LỜI CAM ĐOAN Tôi cam đoan đây là đề tài nghiên cứu của tôi. Những kết quả và các số liệu trong khóa luận được thực hiện tại công ty TNHH Dịch Vụ Vận Tải và Thương Mại Việt Hoa, không sao chép bất kỳ nguồn nào khác. Tôi hoàn toàn chịu trách nhiệm trước nhà trường về sự cam đoan này. TP. Hồ Chí Minh, ngày … tháng … năm 2011… Tác giả (ký tên) LỜI CẢM ƠN Trong suốt 4 năm ngồi trên ghế trường Đại Học Kỹ Thuật Công Nghệ Tp HCM được sự chỉ dạy tận tình của quý thầy cô là niềm vinh hạnh và hạnh phúc lớn của em. Em đã được thầy cô truyền đạt những kiến thức và kinh nghiệm về chuyên ngành Xuất Nhập Khẩu cũng như kiến thức xã hội...Em xin gởi đến quý thầy cô trường Đại Học Kỹ Thuật Công Nghệ Tp HCM lời cám ơn sâu sắc và chân thành nhất. Em xin chân thành cám ơn thầy Trịnh Đặng Khánh Toàn đã giúp em hoàn thành Khóa Luận này, đã tận tình chỉ bảo những sai sót và hướng dẫn cho em bổ sung, sửa đổi giúp cho khóa luận được hoàn thiện hơn. Em chân thành biết ơn. Em xin chúc tất cả các thầy cô giáo luôn thành công trong sự nghiệp giáo dục đào tạo cũng như mọi lĩnh vực trong cuộc sống. Trong quá trình thực tập tại công ty Việt Hoa em được bổ sung nhiều kiến thức ngoài thực tế trên nền tảng lý thuyết em đã được học tại trường. Nhờ đó, em đã hiểu thêm nghiệp vụ giao nhận hàng hoá Xuất Nhập Khẩu, giúp em thêm tự tin để tiến bước trong xã hội. Em xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ, hướng dẫn tận tình của các cô chú, anh chị trong công ty Việt Hoa, đã tạo điều kiện cho em hiểu thêm những kiến thức ngoài thực tế qua những lần giao nhận hàng Xuất Nhập Khẩu. Em xin chúc ban lãnh đạo và tập thể cán bộ công nhân viên công ty Việt Hoa luôn gặt hái được nhiều thành công trong công việc. Một lần nữa, em xin chân thành cảm ơn và kính chúc sức khoẻ Ban Giám Hiệu, quý thầy cô và các cô chú, anh chị trong công ty Việt Hoa. Kính chúc sự thành công và phát triển vững mạnh đến quý công ty. SVTT: Nguyễn Thị Hiền Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS Trịnh Đặng Khánh Toàn MỤC LỤC LỜI MỞ ĐẦU............................................................................................................1 1. Lý do chọn đề tài...............................................................................................1 2. Mục tiêu nghiên cứu .........................................................................................2 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ...................................................................2 4. Phương pháp nghiên cứu .................................................................................2 5. Kết cấu của khóa luận ......................................................................................2 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HOẠT ĐỘNG GIAO NHẬN HÀNG........3 1.1. Khái quát chung về giao nhận ......................................................................3 1.1.1. Định nghĩa chung về giao nhận .............................................................3 1.1.2. Quyền và nghĩa vụ của người giao nhận ...............................................3 1.1.3. Trách nhiệm của người giao nhận.........................................................4 1.1.3.1. Khi là đại lý của chủ hàng ................................................................4 1.1.3.2. Khi là người chuyên chở (Principal) ................................................4 1.2. Giao nhận hàng hoá xuất nhập khẩu tại cảng biển ...................................5 1.2.1. Cơ sở pháp lý, nguyên tắc giao nhận hàng hoá XNK tại cảng biển .....5 1.2.2. Nhiệm vụ của các cơ quan tham gia giao nhận hàng hoá XNK...........7 1.2.2.1. Nhiệm vụ của cảng............................................................................7 1.2.2.2. Nhiệm vụ của các chủ hàng XNK......................................................7 1.2.2.3. Nhiệm vụ của Hải quan.....................................................................8 1.3. Trình tự giao hàng xuất khẩu.......................................................................8 1.3.1. Đối với hàng xuất khẩu phải lưu kho, lưu bãi của cảng.......................8 1.3.1.1. Giao hàng XK cho cảng ....................................................................8 1.3.1.2. Giao hàng XK cho tàu.......................................................................9 1.3.2. Đối với hàng xuất khẩu không lưu kho lưu bãi tại cảng ...................10 1.3.3. Đối với hàng xuất khẩu đóng trong container.....................................10 1.3.3.1. Nếu gửi hàng nguyên container (FCL/FCL): Full container load .10 1.3.3.2. Nếu gởi hàng lẻ (LCL/LCL): Less than container load..................11 CHƯƠNG 2 : THỰC TRẠNG NGHIỆP VỤ GIAO NHẬN HÀNG HOÁ XUẤT KHẨU BẰNG ĐƯỜNG BIỂN TẠI CÔNG TY TNHH DV–VT VÀ TM VIỆT HOA...............................................................................................................12 SVTH: Nguyễn Thị Hiền i Lớp: 07DQN Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS Trịnh Đặng Khánh Toàn 2.1. Giới thiệu khái quát về công ty TNHH DV–VT & TM Việt Hoa ...........12 2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển công ty TNHH DV-VT & TM Việt Hoa .............................................................................................................12 2.1.2. Lĩnh vực kinh doanh của công ty .........................................................14 2.1.3. Hệ thống tổ chức của công ty ...............................................................14 2.1.4. Tình hình nhân sự của công ty.............................................................17 2.1.5. Kết quả hoạt động kinh doanh của công ty từ năm 2008-2010 ..........18 2.1.5.1.Kết quả kinh doanh ..........................................................................18 2.1.5.2. Doanh thu theo cơ cấu dịch vụ .......................................................21 2.1.5.3. Doanh thu theo phương thức giao nhận .........................................24 2.1.5.4. Cơ cấu chi phí của Việt Hoa ...........................................................26 2.2. Thực trạng nghiệp vụ giao nhận hàng hóa xuất khẩu bằng đường biển tại công ty TNHH DV- VT&TM Việt Hoa .......................................................28 2.2.1. Quy trình giao nhận hàng hóa xuất khẩu bằng đường biển tại công ty TNHH DV- VT&TM Viet Hoa........................................................................28 2.2.1.1. Chuẩn bị hàng hoá..........................................................................29 2.2.1.2. Hợp đồng lưu khoang (Booking note).............................................29 2.2.1.3. Chuẩn bị chứng từ...........................................................................30 2.2.1.4. Tổ chức nhận - vận chuyển hàng đến cảng.....................................31 2.2.1.5. Lên tờ khai - chuẩn bị làm thủ tục hải quan ...................................31 2.2.1.6. Khai báo hải quan...........................................................................32 2.2.1.7. Thanh lý tờ khai...............................................................................35 2.2.1.8. Vào sổ tàu........................................................................................35 2.2.1.9. Quyết toán với khách hàng..............................................................37 2.2.2. Nhận xét về các bước thực hiện quy trình giao nhận .........................37 2.2.2.1. Ưu điểm ...........................................................................................37 2.2.2.2. Nhược điểm .....................................................................................38 2.2.3. Thực trạng hoạt động kinh doanh dịch vụ giao nhận hàng hóa xuất khẩu bằng đường biển tại công ty TNHH DV-VT&TM Việt Hoa................38 2.2.3.1. Những kết quả đạt được..................................................................38 2.2.3.2. Những mặt còn hạn chế...................................................................42 SVTH: Nguyễn Thị Hiền ii Lớp: 07DQN Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS Trịnh Đặng Khánh Toàn 2.2.3.3. Các nhân tố ảnh hưởng tới hoạt động giao nhận ...........................44 2.3. Đánh giá về tình hình hoạt động của công ty TNHH DV VT-TM Việt Hoa ....................................................................................................................45 2.3.1. Thuận lợi................................................................................................45 2.3.2. Khó khăn................................................................................................46 CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP ĐẨY MẠNH HOẠT ĐỘNG GIAO NHẬN TẠI CÔNG TY TNHH DV VT – TM VIỆT HOA..................................48 3.1. Cơ hội và thách thức đối với ngành giao nhận vận tải ở Việt Nam ........48 3.1.1. Cơ hội.....................................................................................................48 3.1.2. Thách thức.............................................................................................48 3.2. Mục tiêu và phương hướng hoạt động của công ty ..................................49 3.3. Các giải pháp đẩy mạnh hoạt động dịch vụ giao nhận của công ty........49 3.3.1. Giải pháp 1: Tối thiểu hóa các chi phí .................................................49 3.3.2. Giải pháp 2: Đào tạo, nâng cao tay nghề cho nhân viên ....................50 3.3.3. Giải pháp 3: Nâng cao chất lượng dịch vụ khách hàng......................51 3.3.4. Giải pháp 4: Hạn chế sự ảnh hưởng của tính thời vụ.........................53 3.3.5. Giải pháp 5: Thâm nhập và mở rộng thị trường...............................55 3.3.6. Giải pháp 6: Nâng cao cơ sở hạ tầng kho bãi, đầu tư thêm phương tiện vận chuyển................................................................................................57 3.4. Một số kiến nghị đối với cơ quan nhà nước ..............................................59 3.4.1. Đối với Tổng cục Hải quan...................................................................59 3.4.2. Đối với cơ quan thuế .............................................................................59 KẾT LUẬN ..............................................................................................................61 TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................62 PHỤ LỤC CÁC CHỨNG TỪ KÈM THEO.........................................................63 SVTH: Nguyễn Thị Hiền iii Lớp: 07DQN Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS Trịnh Đặng Khánh Toàn DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT .............H É I............ - XNK : Xuất Nhập Khẩu - L/C : Letter of Credit - Thư tín dụng chứng từ - XK : Xuất Khẩu - NOR : Notice of Readiness - Thông báo sẵn sàng của tàu - B/L : Bill of Lading - Vận đơn đường biển - C/O : Certificate of Origin - Giấy chứng nhận xuất xứ - CFS : Container Freight Station – Kho hàng lẻ - FCL : Full container load – Hàng nguyên container - LCL : Less than container load – Hàng lẻ - Cont : Container - WTO : World Trade Organization SVTH: Nguyễn Thị Hiền iv Lớp: 07DQN Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS Trịnh Đặng Khánh Toàn DANH SÁCH CÁC BIỂU ĐỒ, ĐỒ THỊ SỬ DỤNG .............H É I............ Hình 2.1: Sơ đồ tổ chức của công ty...............................................................15 Hình 2.2: Biểu đồ kết quả hoạt động kinh doanh giai đoạn 2008 – 2010.......18 Hình 2.3: Tỷ trọng cơ cấu dịch vụ của công ty 2008 – 2010...........................22 Hình 2.4: Tỷ trọng phương thức giao nhận của công ty 2008- 2010...............25 Hình 2.5: Quy trình giao nhận hàng xuất khẩu................................................28 Hình 2.6: Sơ đồ qui trình cấp B/L....................................................................36 Hình 2.7: Biểu đồ giá trị giao nhận đường biển 2007-2010 ............................39 SVTH: Nguyễn Thị Hiền v Lớp: 07DQN Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS Trịnh Đặng Khánh Toàn DANH SÁCH CÁC BẢNG .............H É I............ Bảng 2.1 : Kết quả hoạt động kinh doanh giai đoạn 2008 – 2010...................18 Bảng 2.2: Cơ cấu dịch vụ của Việt Hoa 2008- 2010 ......................................21 Bảng 2.3: Doanh thu theo phương thức giao nhận .........................................24 Bảng 2.4: Cơ cấu chi phí của Việt Hoa............................................................26 Bảng 2.5: Giá trị giao nhận hàng hóa XNK bằng đường biển của Việt Hoa...39 Bảng 2.6: Cơ cấu mặt hàng giao nhận đường biển tại công ty Việt Hoa.........41 SVTH: Nguyễn Thị Hiền vi Lớp: 07DQN Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS Trịnh Đặng Khánh Toàn LỜI MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Trong xu thế thương mại toàn cầu hoá cùng với sự phát triển nhiều hình thức vận tải mới trong những thập niên qua, vận tải quốc tế đang ngày càng thể hiện rõ vai trò quan trọng trong hoạt động thương mại quốc tế. Song hành cùng sự phát triển kinh tế là tăng trưởng trong hoạt động xuất nhập khẩu, do đó ngành giao nhận lại thêm nhiều cơ hội phát triển. Điều đó cho thấy tiềm năng phát triển dịch vụ giao nhận Việt Nam còn khá lớn. Vì vậy mà ngành giao nhận vận tải quốc tế ngày càng được hoàn thiện và phát triển hỗ trợ cho lĩnh vực Xuất Nhập Khẩu. Những năm gần đây giao nhận vận tải nói chung và giao nhận vận tải biển nói riêng phát triển mạnh mẽ là do qui mô của hoạt động xuất nhập khẩu tăng lên nhanh chóng. Tuy nhiên vấn đề giao nhận vận chuyển hàng hoá giữa các quốc gia vốn không đơn giản như vận chuyển hàng nội địa, bản thân nó là cả một quy trình, một chuỗi mắt xích nghiệp vụ gắn kết với nhau, người làm dịch vụ giao nhận hàng hoá giữ vai trò quan trọng trong vận tải và buôn bán quốc tế. Để thực hiện tốt hoạt động kinh doanh Xuất Nhập Khẩu đòi hỏi đội ngũ nhân viên phải nắm vững nghiệp vụ giao nhận, thuê tàu, làm thủ tục hải quan...Vì vậy vấn đề cấp thiết được đề cập đến hiện nay đó là phải có những biện pháp để nghiên cứu, hoàn thiện hơn nữa quy trình giao nhận hàng hóa xuất khẩu bằng đường biển tại công ty Việt Hoa nhằm đẩy mạnh hoạt động giao nhận đồng thời thúc đẩy xuất nhập khẩu tăng hơn nữa, góp phần vào việc mang lại giá trị nhiều hơn cho công ty, qua đó góp phần vào sự phát triển của ngành vận tải cả nước, nâng cao năng lực cạnh tranh của nước ta so với các nước khác. Qua thời gian thực tập, tìm hiểu và nghiên cứu về hoạt động giao nhận tại công ty TNHH DV VT&TM Việt Hoa, cùng với sự giúp đỡ của các anh chị nhân viên trong công ty, đặc biệt là sự hướng dẫn tận tình của thầy Trịnh Đặng Khánh Toàn và việc nhận thức được tầm quan trọng của hoạt động giao nhận nói chung và hoạt động giao nhận vận tải đường biển nói riêng đối với sự phát triển kinh tế nên em đã chọn đề tài: “Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động giao nhận hàng hóa xuất khẩu bằng đường biển tại công ty TNHH Dịch Vụ Vận Tải và Thương Mại Việt Hoa” làm đề tài khóa luận tốt nghiệp. SVTT: Nguyễn Thị Hiền 1 Lớp: 07DQN Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS Trịnh Đặng Khánh Toàn 2. Mục tiêu nghiên cứu Đề tài nhằm tìm hiểu rõ hơn về hoạt động giao nhận hàng hóa xuất khẩu bằng đường biển, nghiên cứu những vấn đề chủ yếu của quy trình và thực trạng của hoạt động giao nhận, nhằm nắm rõ hơn nghiệp vụ giao nhận vận chuyển hàng hóa quốc tế và nội địa cũng như tình hình xuất nhập khẩu của công ty trong thời gian qua, những thuận lợi và hạn chế còn tồn tại. Qua đó đưa ra một số giải pháp, kiến nghị nhằm hoàn thiện hơn nữa hoạt động giao nhận của công ty trong thời gian tới, góp phần thúc đẩy sự phát triển của công ty. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu Đối tượng đề tài nghiên cứu là công ty TNHH Dịch Vụ Vận Tải và Thương Mại Việt Hoa. Phạm vi chủ yếu mà đề tài nghiên cứu là quy trình giao nhận hàng nguyên container xuất khẩu bằng đường biển tại công ty Việt Hoa. 4. Phương pháp nghiên cứu Thông qua những lần đi giao nhận hàng hóa thực tế tại các Cảng, khu chế xuất, em nắm rõ hơn quy trình giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu, cũng như học hỏi những kiến thức thực tế. - Phương pháp phân tích: Phân tích các thông số, dữ liệu liên quan đến công ty để biết được tình hình hoạt động của công ty, những kết quả mà công ty đã đạt được cũng như những phần công ty còn chưa hoàn thành. - Phương pháp thống kê: Thống kê, tìm hiểu các chỉ tiêu về số lượng giao nhận, các chỉ tiêu về kinh doanh, chỉ tiêu về thị trường giao nhận... - Phương pháp logic: Tổng hợp, đánh giá về tình hình hoạt động cũng như đưa ra giải pháp trên cơ sở khoa học và mang tính thực tiễn. 5. Kết cấu của khóa luận Nội dung của báo cáo thực tập tốt nghiệp gồm 3 chương : Chương 1: Cơ sở lý luận về hoạt động giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu. Chương 2: Thực trạng nghiệp vụ giao nhận hàng hóa xuất khẩu bằng đường biển tại công ty TNHH DV-VT và TM Việt Hoa. Chương 3: Một số giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động giao nhận tại công ty TNHH DV VT – TM Việt Hoa. SVTT: Nguyễn Thị Hiền 2 Lớp: 07DQN Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS Trịnh Đặng Khánh Toàn CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HOẠT ĐỘNG GIAO NHẬN HÀNG HOÁ XUẤT NHẬP KHẨU 1.1. Khái quát chung về giao nhận 1.1.1. Định nghĩa chung về giao nhận Trong mậu dịch quốc tế, hàng hóa cần phải được vận chuyển đến nhiều nước khác nhau, từ nước người bán đến nước người mua. Trong trường hợp đó, người giao nhận (Forwarder: Transitaire) là người tổ chức việc di chuyển hàng và thực hiện các thủ tục liên hệ đến việc vận chuyển. Theo quy tắc mẫu của FIATA về dịch vụ giao nhận, dịch vụ giao nhận được định nghĩa là bất kỳ dịch vụ nào liên quan đến vận chuyển, gom hàng, lưu kho, bốc xếp, đóng gói hay phân phối hàng hóa cũng như các dịch vụ tư vấn hay có liên quan đến các dịch vụ trên, kể cả các vấn đề hải quan, tài chính, mua bảo hiểm, thanh toán, thu thập chứng từ liên quan đến hàng hóa. Theo điều 163 của luật thương mại Việt Nam ban hành ngày 23-5-1997 thì dịch vụ giao nhận hàng hóa là hành vi thương mại, theo đó người làm dịch vụ giao nhận hàng hóa nhận hàng từ người gửi, tổ chức vận chuyển, lưu kho, lưu bãi, làm các thủ tục giấy tờ và các dịch vụ khác có liên quan để giao hàng cho người nhận theo sự ủy thác của chủ hàng, của người vận tải và người giao nhận khác. Nói một cách ngắn gọn, giao nhận là tập hợp những nghiệp vụ, thủ tục có liên quan đến quá trình vận tải nhằm thực hiện việc di chuyển hàng hóa từ nơi gửi hàng (người gửi hàng) đến nơi nhận hàng (người nhận hàng). Người giao nhận có thể làm các dịch vụ một cách trực tiếp hoặc thông qua đại lý và thuê dịch vụ của người thứ ba khác. 1.1.2 . Quyền và nghĩa vụ của người giao nhận Điều 167 Luật thương mại quy định, người giao nhận có những quyền và nghĩa vụ sau đây: - Thực hiện đầy đủ nghĩa vụ theo hợp đồng. - Trong quá trình thực hiện hợp đồng, nếu có lý do chính đáng vì lợi ích của khách hàng thì có thể thực hiện khác với chỉ dẫn của khách hàng, nhưng phải thông báo ngay cho khách hàng. SVTT: Nguyễn Thị Hiền 3 Lớp: 07DQN Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS Trịnh Đặng Khánh Toàn - Sau khi ký kết hợp đồng, nếu thấy không thể thực hiện hợp đồng không thỏa thuận về thời gian thực hiện nghĩa vụ với khách hàng thì phải thông báo cho khách hàng để xin chỉ dẫn thêm. - Phải thực hiện nghĩa vụ của mình trong thời gian hợp lý nếu trong hợp đồng không thỏa thuận về thời gian thực