Khóa luận Hiệu quả sử dụng vốn đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị

Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Lê Anh Quý SVTH: Lê Thị Ánh Đông - Lớp: K44A KHĐT i ĐẠI HỌC HUẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ HUẾ KHOA KINH TẾ VÀ PHÁT TRIỂN ------ KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC HIỆU QUẢSỬDỤNG VỐN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN TRIỆU PHONG, TỈNH QUẢNG TRỊ LÊ THỊ ÁNH ĐÔNG Huế, tháng 05 năm 2014 ĐA ̣I H ỌC KI NH TÊ ́ HU Ế Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Lê Anh Quý SVTH: Lê Thị Ánh Đông - Lớp: K44A KHĐT ii ĐẠI HỌC HUẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ HUẾ KHOA KINH TẾ VÀ PHÁT TRIỂN ------ KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC HIỆU QUẢSỬDỤNG VỐN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN TRIỆU PHONG, TỈNH QUẢNG TRỊ Sinh viên thực hiện: Lê Thị Ánh Đông Giáo viên hướng dẫn: Lớp: K44A - KHĐT ThS. Lê Anh Quý Niên khóa: 2010-2014 Huế, tháng 05 năm 2014 ĐA ̣I H ỌC KI NH TÊ ́ HU Ế Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Lê Anh Quý SVTH: Lê Thị Ánh Đông - Lớp: K44A KHĐT iii Lời Cảm Ơn Qua bốn năm học tập và rèn luyện tại trường Đại H ọc K inh Tế H uế, Đại H ọc H uế, ngoài sự nỗ lực của bản thân, còn có sự dạy dỗ tận tình của quý thầy cô, cơ quan thực tập, sự động viên giúp đỡcủa bạn bè và người thân, tôi đã hoàn thành khóa luận tốt nghiệp của mình. Đầu tiên, tôi xin được bày tỏlòng biết ơn chân thành tới B an Giám hiệu cùng các giảng viên của trường Đại học K inh TếH uếđã tận tình giảng dạy, không chỉ truyền đạt cho tôi những kiến thức nền tảng mà còn là tấm gương sáng để tôi noi theo, có trách nhiệm với công việc và giữ vững đạo đức nghềnghiệp. Đặc biệt, tôi xin được gửi lời cám ơn sâu sắc nhất đến Th.S L ê A nh Quý – người đã tận tình giảng dạy, chỉ bảo, truyền đạt, hướng dẫn và đóng góp ý kiến xác đáng, bổ ích cho khóa luận này trong khi tôi thực tập ởQuảng T rị, không có điều kiện gặp gỡtrực tiếp với cô nhiều. Đồng thời, tôi xin được gửi lời cám ơn tới Giám đốc và các anh/chị đang công tác tại P hòng T ài chính – K ếhoạch huyện T riệu P hong đã tạo điều kiện để tôi có thể được thực tập ởmôi trường chuyên nghiệp và năng động, cho tôi tiếp xúc với công việc của cơ quan, cung cấp các số liệu và giải đáp thắc mắc trong suốt quá trình thực tập. Cuối cùng tôi muốn cảm ơn tới gia đình và bạn bè của tôi – những người luôn ủng hộtôi vềvật chất và tinh thần đểtôi yên tâm học tập và vững bước vào tương lai. T rong quá trình nghiên cứu đề tài, vì chưa có kinh nghiệm thực tế cùng với thời gian hạn hẹp nên bài K hóa L uận chắc chắn sẽ không tránh khỏi những sai sót. K ính mong nhận được sự góp ý, nhận xét từ quý Thầy cô để đềkhóa luận của tôi được hoàn thiện hơn. Xin chân thành cảm ơn! Sinh viên lớp K 44A K H ĐT L ê Thị Á nh Đông ĐA ̣I H ỌC KI NH TẾ HU Ế Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Lê Anh Quý SVTH: Lê Thị Ánh Đông - Lớp: K44A KHĐT ii MỤC LỤC Trang PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ .................................................................................... 1 1. Tính cấp thiết của đề tài...............................................................................................1 2. Mục tiêu nghiên cứu ....................................................................................................2 3. Phương pháp nghiên cứu .............................................................................................2 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ...............................................................................2 PHẦN II: NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ..................................... 3 CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU .... 3 1.1. Cơ sở lí luận..............................................................................................................3 1.1.1. Một số khái niệm cơ bản .......................................................................................3 1.1.1.1. Vốn .....................................................................................................................3 1.1.1.2. Vốn đầu tư ..........................................................................................................3 1.1.1.3. Vốn đầu tư xây dựng cơ bản...............................................................................5 1.1.2. Nguồn hình thành vốn đầu tư xây dựng cơ bản ....................................................5 1.1.3. Phân loại ................................................................................................................6 1.1.3.1. Theo nguồn vốn ..................................................................................................6 1.1.3.2. Theo hình thức đầu tư.........................................................................................6 1.1.3.3. Theo nội dung kinh tế.........................................................................................6 1.1.4. Các chỉ tiêu phản ánh kết quả và hiệu quả hoạt động đầu tư XDCB ....................7 1.1.4.1. Các chỉ tiêu phản ánh kết quả đầu tư XDCB......................................................7 1.1.4.2. Chỉ tiêu phản ánh hiệu quả sử dụng vốn đầu tư XDCB .....................................8 1.2. Cơ sở thực tiễn..........................................................................................................9 1.2.1. Tình hình sử dụng vốn đầu tư XDCB ở Việt Nam................................................9 1.2.2. Tình hình sử dụng vốn đầu tư XDCB ở Quảng Trị............................................10 1.2.3. Kinh nghiệm của một số tỉnh trong nước trong hoạt động sử dụng vốn đầu tư XDCB ............................................................................................................................11 ĐA ̣I H ỌC KI NH TÊ ́ HU Ế Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Lê Anh Quý SVTH: Lê Thị Ánh Đông - Lớp: K44A KHĐT iii CHƯƠNG II: HIỆU QUẢ SỬ DỤNG VỐN ĐẦU TƯ XDCB TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN TRIỆU PHONG GIAI ĐOẠN 2010-2013 ................................ 15 2.1. Đặc điểm cơ bản của địa bàn nghiên cứu ...............................................................15 2.1.1. Vị trí địa lý...........................................................................................................15 2.1.2. Điều kiện tự nhiên ...............................................................................................16 2.1.2.1. Tài nguyên thiên nhiên .....................................................................................16 2.1.2.2. Khí hậu, thời tiết ...............................................................................................17 2.1.3. Đặc điểm kinh tế - xã hội ....................................................................................18 2.1.3.1. Dân số - lao động..............................................................................................18 2.1.3.2. Kinh tế-xã hội ...................................................................................................19 2.2. Hiệu quả sử dụng vốn đầu tư XDCB trên địa bàn huyện Triệu Phong..................23 2.2.1. Tình hình thu chi ngân sách.................................................................................23 2.2.2. Kết quả huy động và sử dụng vốn đầu tư XDCB ở huyện Triệu Phong.............26 2.2.2.1. Kết quả huy động vốn.......................................................................................26 2.2.2.2. Cơ cấu vốn đầu tư XDCB theo ngành kinh tế quốc dân ở huyện Triệu Phong.......29 2.2.2.3. Vốn đầu tư XDCB phân theo nội dung đầu tư .................................................32 2.2.2.4. Vốn đầu tư XDCB phân theo mục đích thanh toán..........................................33 2.2.2.5. Công tác giám sát đánh giá đầu tư....................................................................34 2.3. Kết quả thực hiện vốn đầu tư XDCB trên địa bàn huyện Triệu Phong..................35 2.3.1. Đầu tư đã góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng giảm tỷ trọng của ngành nông – lâm – ngư nghiệp, tăng tỷ trọng của ngành công nghiệp – xây dựng trong giai đoạn 2011 – 20113........................................................................................36 2.3.2. Hệ thống giao thông đường bộ ............................................................................38 2.3.3. Hệ thống cấp, thoát nước.....................................................................................39 2.3.4. Hệ thống thủy lợi .................................................................................................40 2.3.5. Hệ thống thông tin, bưu chính viễn thông...........................................................40 2.3.6. Hệ thống cấp điện ................................................................................................41 2.4. Đánh giá chung về kết quả và hiệu quả VĐT XDCB tới sự phát triển KT - XH...41 2.4.1. Những thành tựu đạt được ...................................................................................41 ĐA ̣I H ỌC KI NH TÊ ́ HU Ế Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Lê Anh Quý SVTH: Lê Thị Ánh Đông - Lớp: K44A KHĐT iv 2.4.1.1. Hiệu quả sử dụng vốn đầu tư XDCB trên địa bàn huyện Triệu Phong............41 2.4.1.2. Hiệu quả xã hội.................................................................................................43 2.4.2. Những tồn tại còn gặp phải trong quá trình sử dụng VĐT XDCB .....................44 2.4.2.1. Đầu tư dàn trải ..................................................................................................44 2.4.2.2. Thất thoát lãng phí trong XDCB ......................................................................45 2.4.2.3. Nợ đọng vốn XDCB .........................................................................................46 CHƯƠNG III: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ SỬ DỤNG VỐN ĐẦU TƯ XDCB TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN TRIỆU PHONG.... 48 3.1. Định hướng sử dụng vốn đầu tư XDCB.................................................................48 3.1.1. Những thuận lợi, khó khăn, định hướng phát triển .............................................48 3.1.1.1. Thuận lợi...........................................................................................................48 3.1.1.2. Khó khăn...........................................................................................................48 3.1.1.3. Định hướng sử dụng vốn đầu tư XDCB trên địa bàn huyện trong thời gian tới ..49 3.2. Giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư XDCB ở huyện Triệu Phong....50 3.2.1. Đổi mới và nâng cao công tác quy hoạch............................................................50 3.2.2. Nâng cao chất lượng công tác giải phóng mặt bằng, tái định cư ........................52 3.2.3. Chấp hành các quy định, quy trình về quản lý vốn đầu tư ..................................53 3.2.3.1. Nâng cao chất lượng công tác lập, thẩm định, phê duyệt dự án và thiết kế dự toán ................................................................................................................................53 3.2.3.2. Thực hiện tốt các hình thức lựa chọn nhà thầu.................................................55 3.2.3.3. Kiện toàn lại công tác nghiệm thu, giám sát công trình ...................................56 3.2.3.4. Tiếp tục đẩy mạnh công tác thanh, quyết toán vốn đầu tư ...............................56 3.2.3.5. Đẩy mạnh công tác giám sát, kiểm tra, thanh tra. Chống thất thoát, lãng phí trong đầu tư XDCB........................................................................................................57 PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ....................................................... 59 TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................... 62 ĐA ̣I H ỌC KI NH TÊ ́ HU Ế Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Lê Anh Quý SVTH: Lê Thị Ánh Đông - Lớp: K44A KHĐT v DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT VÀ KÍ HIỆU ASEAN Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á CN-DV-NN Công nghiệp-dịch vụ-nông nghiệp CNH-HĐH công nghiệp hóa – hiện đại hóa CSHT Cơ sở hạ tầng CSXH Chính sách xã hội KCHT Kết cấu hạ tầng FDI Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài KT – XH Kinh tế - xã hội GPMB Giải phóng mặt bằng GDP Tổng sản phẩm quốc nội TTCN Tiểu thủ công nghiệp VĐT Vốn đầu tư XDCB Xây dựng cơ bản UBND Ủy ban nhân dân ĐA ̣I H ỌC KI NH TÊ ́ HU Ế Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Lê Anh Quý SVTH: Lê Thị Ánh Đông - Lớp: K44A KHĐT vi DANH MỤC BIỂU ĐỒ Trang Biểu đồ 1: Cơ cấu giá trị sản xuất trên địa bàn huyện Triệu Phong giai đoạn 2011 – 2013 ...........38 ĐA ̣I H ỌC KI NH TÊ ́ HU Ế Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Lê Anh Quý SVTH: Lê Thị Ánh Đông - Lớp: K44A KHĐT vii DANH MỤC BẢNG Trang Bảng 1: Một số chỉ tiêu về quy mô dân số huyện Triệu Phong giai đoạn 2010 - 2012......................................................................................... 18 Bảng 2: Thu, chi ngân sách huyện Triệu Phong giai đoạn 2010 - 2012............... 25 Bảng 3: Vốn đầu tư phát triển huyện Triệu Phong giai đoạn 2011 - 2013 ........... 28 Bảng 4: Cơ cấu vốn đầu tư XDCB của huyện Triệu Phong theo ngành kinh tế ... 30 Bảng 5: Vốn đầu tư XDCB phân theo cấu thành ................................................ 32 Bảng 6: Vốn XDCB theo mục đích thanh toán................................................... 33 Bảng 7: Những dự án hoàn thành bị chậm tiến độ trong những năm qua ............ 35 Bảng 8: Giá trị sản xuất trên địa bàn huyện Triệu Phong giai đoạn 2011 - 2013 . 37 Bảng 9: Hiệu quả sử dụng vốn đầu tư XDCB trên địa bàn huyện Triệu Phong ... 41 Bảng 10: Hiệu quả xã hội của vốn đầu tư XDCB giai đoạn 2011 - 2013............. 43 Bảng 11: Tình hình giải ngân vốn XDCB .......................................................... 47 ĐA ̣I H ỌC KI NH TÊ ́ HU Ế Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Lê Anh Quý SVTH: Lê Thị Ánh Đông - Lớp: K44A KHĐT viii TÓM TẮT NGHIÊN CỨU Qua thời gian nghiên cứu tại địa bàn huyện Triệu Phong với đề tài: “Hiệu quả sử dụng vốn đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị” cùng với những số liệu thu thập được, tôi đã nhận thấy vai trò của vốn đầu tư xây dựng cơ bản đới với phát triển kết cấu hạ tầng, kinh tế - xã hội của huyện Triệu Phong. Mục tiêu nghiên cứu  Hệ thống hóa lý luận về đầu tư xây dựng cơ bản và vốn đầu tư xây dựng cơ bản.  Tổng hợp, phân tích, đánh giá thực trạng sử dụng vốn đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn huyện Triệu Phong trong thời gian qua.  Đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn xây dựng cơ bản trên địa bàn huyện trong thời gain tới. Dữ liệu phục vụ nghiên cứu Thông qua các tạp chí, sách báo, các báo cáo quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội, và các tài liệu có liên quan đến đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn huyện Triệu Phong. Các số liệu thu thập được tại Phòng Tài chính – Kế hoạch huyện Triệu Phong. Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp nghiên cứu tài liệu: đọc, tổng hợp, phân tích thông tin từ giáo trình internet, sách báo và các tài liệu liên quan đến đề tài nghiên cứu. - Phương pháp thu thập số liệu thông qua các báo cáo của Phòng Tài chính - Kế hoạch về XDCB và KT – XH. - Phương pháp xử lý số liệu: sử dụng phương pháp phân tích và so sánh để đưa ra các nhận xét về thực trạng, từ đó đề xuất các giải pháp liên quan. Kết quả nghiên cứu đạt được - Tổng giá trị giải ngân toàn huyện đạt 128.746 triệu đồng, tỷ lệ giải ngân các dự án còn thấp đạt 63,2% so với ký kết. Tỷ lệ giải ngân không đồng đều qua các năm. ĐA ̣I H ỌC KI NH TÊ ́ HU Ế Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Lê Anh Quý SVTH: Lê Thị Ánh Đông - Lớp: K44A KHĐT ix - Nguồn vốn đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn tuy không phải là nhiều nhưng đã giúp nền kinh tế của huyện tăng trưởng hơn trong nhiều năm, đưa mức sống của người dân tăng lên từng năm. Trong đó tập trung chủ yếu cho xây dựng cơ bản đạt 175.127 triệu đồng. Vốn đầu tư cho lĩnh vực giao thông, thông tin liên lạc chiếm 61%; giáo dục đạt 24.361 triệu đồng, chiếm 13,9%; văn hóa - xã hội chiếm 9%; y tế chiếm 3,8%. Nhìn chung nguồn vốn đầu tư xây dựng cơ bản cho từng lĩnh vực trên địa bàn huyện chưa đồng đều. - Số lượng vốn đầu tư cho xây dựng cơ bản cũng tăng lên cả về số lượng và số vốn cam kết. Lượng vốn do trung ương và tỉnh quản lý giảm qua các năm nhưng lượng vốn do huyện quản lý lại tăng lên qua các năm (từ 155.901 triệu đồng, chiếm 59,9% năm 2011 nhưng đến năm 2013 tăng lên 175.127 triệu đồng, chiếm 63,6%). Trong giai đoạn 2011 – 2013 vốn huy động được trong dân cư, doanh nghiệp ngoài quốc dân còn hạn chế về số lượng và nguồn vốn (đạt 12.407 triệu đồng). - Hiệu quả sử dụng vốn đầu tư XDCB được thể hiện qua chỉ tiêu hiệu suất tài sản cố định phản ánh một đồng tài sản cố định sẽ thu được 0,7 – 0,85 đồng giá trị sản xuất của các ngành kinh tế có thể sử dụng được trong huyện. Chỉ tiêu này là dấu hiệu cho thấy nền kinh tế tăng trưởng hay khối lượng của cải vật chất được sản xuất tăng lên mà hoạt động đầu tư đóng góp lớn vào sự tăng thêm đó. Trên cơ sở nghiên cứu thực trạng và hiệu quả sử dụng vốn đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn đưa ra giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn vốn này trong thời gian tới. - Đổi mới và nâng cao công tác quy hoạch - Nâng cao công tác giải phóng mặt bằng, tái định cư - Nâng cao chất lượng công tác lập, thẩm định, phê duyệt dự án và thiết kế dự toán - Thực hiện tốt các hình thức lựa chọn nhà thầu - Kiện toàn lại công tác nghiệm thu, giám sát công trình - Tiếp tục đẩy mạnh công tác thanh, quyết toán vốn đầu tư - Đẩy mạnh công tác giám sát, kiểm tra, thanh tra. Chống thất thoát, lãng phí trong đầu tư xây dựng cơ bản ĐA ̣I H ỌC KI NH TÊ ́ HU Ế Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Lê Anh Quý SVTH: Lê Thị Ánh Đông- Lớp: K44A KHĐT 1 PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Tính cấp thiết của đề tài Huy động, sử dụng vốn đầu tư nói chung, vốn đầu tư xây dựng cơ bản nói riêng nhằm góp phần thúc đẩy tăng trưởng và phát triển nền kinh tế. Bất cứ một ngành, một lĩnh vực nào để đi vào hoạt động đều phải thực hiện đầu tư cơ sở vật chất, tài sản cố định, vì vậy đầu tư xây dựng cơ bản luôn là vấn đề đặc biệt được các cấp lãnh đạo quan tâm. Nhận thức được tầm quan trọng của vốn đầu tư xây dựng cơ bản đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, những năm gần đây vốn đầu tư xây dựng cơ bản ngày càng một tăng lên, cả về quy mô đầu tư cho từng dự án cũng như số lượng dự án. Trong những năm qua, đầu tư xây dựng cơ bản đã góp phần không nhỏ đối với tăng trưởng và phát triển kinh tế của nước ta nói chung và của huyện Triệu Phong nói riêng. Tốc độ tăng trưởng kinh tế của huyện đạt 9,1% , cao hơn tốc độ tăng trưởng của tỉnh (6,7%) ; đó là một nỗ lực lớn của Đảng bộ chính quyền và nhân dân toàn huyện trong việc thực hiện kinh tế - xã hội, quốc phòng – an ninh năm 2013. Huyện Triệu Phong là một trong những huyện của tỉnh Quảng Trị có những tiềm năng phát triển chưa được khai thác và sử dụng như: silicat ở xã Triệu Vân và xã Triệu Trạch; cát, cuội, sỏi, đá quý ở một số điểm Lập Thạch, Trà Liên Đông. Rất nhiều công trình về các lĩnh vực như: công nghiệp khai thác, chế biến, cơ sở hạ tầng, nông-lâm nghiệp được đầu tư xây dựng làm tiền đề cho việc phát triển kinh tế của tỉnh và của đất nước. Trong công tác xây dựng cơ bản được coi là nhiệm vụ quan trọng và cần thiết trong công cuộc phát triển kinh tế- xã hội của huyện, đã đạt được những thành tựu đáng kể. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện đầu tư và đầu tư xây dựng cơ bản vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế như hiệu quả của đầu tư xây dựng cơ bản còn thấp; thất thoát và lãng phí trong đầu tư xây dựng cơ bản còn nhiều và diễn ra ở tất cả các khâu của quá trình đầu tư. Vì vậy, việc tìm hiểu và nghiên cứu tình hình sử dụng vốn đầu tư xây dựng cơ bản của huyện thông qua các dự án đầu tư xây dựng cơ bản là hết sức cần thiết để huyện có thể tìm ra những nguyên nhân tồn tại của các vấn đề trên, đồng thời là cơ sở thực tiễn để đưa ra những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả của hoạt động đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn huyện. Chính vì vậy, em đã chọn đề tài: “ Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư