Khóa luận Hoàn thiện công tác kế toán nguyên vật liệu tại xí nghiệp chế biến lâm sản Điện Ngọc

ĐẠI HỌC HUẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ KHOA KẾ TOÁN TÀI CHÍNH KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN NGUYÊN VẬT LIỆU TẠI XÍ NGHIỆP CHẾ BIẾN LÂM SẢN ĐIỆN NGỌC Giảng viên hướng dẫn: Sinh viên thực hiện: ĐÀO NGUYÊN PHI NGUYỄN THỊ MỸ HIỀN Khóa học 2008 – 2012 TR ƯỜ NG ĐẠ I H ỌC KI NH TẾ - H UẾ Trong thời gian tìm hiểu tình hình thực tế tại Xí nghiệp chế biến lâm sản Điện Ngọc, kết hợp với những kiến thức đã học trên ghế nhà trường, đến nay tôi đã hoàn thành bài khóa luận tốt nghiệp của mình với đề tài “ Hoàn thiện công tác kế toán nguyên vật liệu tại Xí nghiệp chế biến lâm sản Điện Ngọc”. Để hoàn thành bài khóa luận này, ngoài sự cố gắng của bản thân, tôi đã nhận được sự quan tâm, giúp đỡ nhiệt tình của quý thầy cô, quý cơ quan cùng gia đình và bạn bè. Trước hết, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành và sâu sắc đến quý thầy cô giáo giảng dạy tại trường Đại Học Kinh Tế - Đại Học Huế đã truyền đạt những kiến thức và kinh nghiệm quý báu cho tôi trong suốt thời gian học tại trường. Đặc biệt, xin chân thành cảm ơn thầy Đào Nguyên Phi, người đã trực tiếp hướng dẫn tận tình cho tôi trong suốt quá trình nghiên cứu và thực hiện khóa luận này. Đồng thời, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến ban lãnh đạo Xí nghiệp chế biến lâm sản Điện Ngọc, các anh chị phòng tài vụ kế toán của Xí nghiệp đã nhiệt tình hướng dẫn và tạo điều kiện cho tôi có cơ hội tiếp xúc với thực tế nghề nghiệp. TR ƯỜ NG ĐẠ I H ỌC KI NH TẾ - H UẾ Cuối cùng, tôi xin cảm ơn gia đình, bạn bè – những người đã luôn ở bên cạnh động viên và giúp đỡ tôi trong suốt thời gian học tập cũng như quá trình thực hiện khóa luận này. Do thời gian thực tập có hạn, năng lực bản thân còn hạn chế nên bài khóa luận không tránh khỏi những sai sót. Kính mong được sự góp ý của quý thầy cô và bạn bè để khóa luận được hoàn thiện hơn. Xin kính chúc quý thầy cô trường Đại Học Kinh Tế Huế, tập thể cán bộ công nhân viên xí nghiệp, gia đình, bạn bè lời chúc sức khỏe, thành công và hạnh phúc. Tôi xin chân thành cảm ơn. Huế, tháng 05 năm 2012 Sinh viên Nguyễn Thị Mỹ Hiền TR ƯỜ NG ĐẠ I H ỌC KI NH TẾ - H UẾ MỤC LỤC LỜI CẢM ƠN MỤC LỤC DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT DANH MỤC SƠ ĐỒ DANH MỤC BẢNG DANH MỤC BIỂU DANH MỤC PHỤ LỤC PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ...................................................................................... 1 1. SỰ CẦN THIẾT CỦA ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU.............................................. 1 2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU.............................................................................. 2 3. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU.................................................. 2 4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU..................................................................... 2 5. KẾT CẤU ĐỀ TÀI............................................................................................ 3 PHẦN II: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU........ 4 CHƯƠNG 1: LÝ LUẬN CHUNG VỀ CÔNG TÁC KẾ TOÁN NGUYÊN VẬT LIỆU TRONG CÁC DOANH NGHIỆP ................................................. 4 1.1. TỔNG QUAN VỀ NVL ................................................................................ 4 1.1.1. Khái niệm, đặc điểm của NVL.................................................................... 4 1.1.2. Vai trò của NVL trong quá trình sản xuất................................................... 4 1.1.3. Yêu cầu quản lý NVL ................................................................................. 5 1.1.4. Nhiệm vụ của kế toán NVL ........................................................................ 5 1.1.5. Phân loại NVL............................................................................................. 6 1.1.6. Đánh giá NVL ............................................................................................. 7 1.2. KẾ TOÁN CHI TIẾT NGUYÊN VẬT LIỆU............................................... 8 1.3. KẾ TOÁN TỔNG HỢP NGUYÊN VẬT LIỆU ......................................... 10 1.3.1. Chứng từ sử dụng ...................................................................................... 10 1.3.2. Tài khoản sử dụng ..................................................................................... 11 TR ƯỜ NG ĐẠ I H ỌC KI NH TẾ - H UẾ 1.3.3. Trình tự hạch toán ..................................................................................... 11 1.3.3.1. Trình tự hạch toán NVL theo phương pháp kê khai tường xuyên........ 11 1.3.3.2. Trình tự kế toán NVL theo phương pháp kiểm kê định kỳ .................. 13 1.4. CÁC HÌNH THỨC SỔ KẾ TOÁN ............................................................. 14 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC KẾ TOÁN NGUYÊN VẬT LIỆU TẠI XÍ NGHIỆP CHẾ BIẾN LÂM SẢN ĐIỆN NGỌC..................... 16 2.1. TỔNG QUAN VỀ XÍ NGHIỆP CHẾ BIẾN LÂM SẢN ĐIỆN NGỌC ..... 16 2.1.1.Lịch sử hình thành và phát triển................................................................. 16 2.1.2. Chức năng và nhiệm vụ:............................................................................ 17 2.1.2. Đặc điểm công tác tổ chức quản lý tại Xí nghiệp ..................................... 17 2.1.3. Đặc điểm tổ chức sản xuất tại Xí nghiệp .................................................. 19 2.1.3.1. Đặc điểm hoạt động SXKD .................................................................. 19 2.1.3.2. Công tác tổ chức sản xuất ..................................................................... 19 2.1.3.3. Quy trình công nghệ sản xuất của Xí nghiệp........................................ 21 2.1.4. Đặc điểm tổ chức công tác kế toán tại Xí nghiệp ..................................... 21 2.1.4.1. Tổ chức bộ máy kế toán:....................................................................... 21 2.1.4.2. Hình thức sổ kế toán ............................................................................. 23 2.1.4.3. Chính sách kế toán áp dụng tại Xí nghiệp ............................................ 24 2.1.5. Các nguồn lực và kết quả kinh doanh của Xí nghiệp ............................... 24 2.1.5.1. Tình hình lao động ................................................................................ 24 2.1.5.2. Tình hình tài sản và nguồn vốn............................................................. 26 2.1.5.3. Kết quả kinh doanh của Xí nghiệp qua 3 năm ...................................... 28 2.2. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC KẾ TOÁN NVL TẠI XN CB LÂM SẢN ĐIỆN NGỌC ............................................................................................................................29 2.2.1. Phân loại và đánh giá NVL ....................................................................... 29 2.2.1.1. Phân loại NVL ...................................................................................... 29 2.2.1.2. Đánh giá NVL ....................................................................................... 30 2.2.2. Kế toán chi tiết NVL................................................................................. 32 TR ƯỜ NG ĐẠ I H ỌC KI NH TẾ - H UẾ 2.2.2.1. Chứng từ sử dụng.................................................................................. 32 2.2.2.2. Trình tự luân chuyển chứng từ nhập kho NVL..................................... 32 2.2.2.3. Trình tự luân chuyển chứng từ xuất kho NVL ..................................... 36 2.2.2.4. Sơ đồ luân chuyển chứng từ kiểm kê.................................................... 39 2.2.2.5. Phương pháp kế toán chi tiết NVL tại Xí nghiệp ................................. 41 2.2.3. KẾ TOÁN TỔNG HỢP NVL................................................................... 46 2.2.3.1. Phương pháp kế toán tổng hợp áp dụng tại Xí nghiệp ......................... 46 2.2.3.2. Kế toán tổng hợp nhập NVL................................................................. 46 2.2.3.3. Kế toán tổng hợp xuất NVL.................................................................. 49 2.2.3.4. Trình tự ghi sổ ...................................................................................... 50 CHƯƠNG 3: ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN NGUYÊN VẬT LIỆU TẠI XN CB LÂM SẢN ĐIỆN NGỌC...................................................................................................... 55 3.1.ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG CÔNG TÁC HẠCH TOÁN NVL TẠI XN CB LÂM SẢN ĐIỆN NGỌC .................................................................................... 55 3.1.1. Những ưu điểm.......................................................................................... 55 3.1.1.1. Về tổ chức bộ máy kế toán ................................................................... 55 3.1.1.2. Về hệ thống chứng từ kế toán ............................................................... 56 3.1.1.3. Về hệ thống tài khoản ........................................................................... 56 3.1.1.4. Về hình thức sổ kế toán......................................................................... 56 3.1.1.5. Về hạch toán NVL ................................................................................ 57 3.1.1.6. Về phân loại NVL................................................................................. 27 3.1.1.7. Về công tác quản lý NVL ..................................................................... 57 3.1.1.8. Về công tác kiểm kê VT ....................................................................... 57 3.1.2. Những mặt còn hạn chế............................................................................. 58 3.1.2.1. Về nhân lực và trình độ nhân lực: ........................................................ 58 3.1.2.2. Về phương pháp tính giá xuất kho NVL .............................................. 58 3.1.2.3. Trong khâu thu mua NVL...................................................................... 29 TR ƯỜ NG ĐẠ I H ỌC KI NH TẾ - H UẾ 3.1.2.4. Về xây dựng định mức tiêu hao NVL.................................................... 59 3.1.2.5. Về quản lý NVL tại kho......................................................................... 59 3.1.2.6. Đối với NVL dư thừa ............................................................................. 59 3.1.2.7. Đối với việc xây dựng định mức tồn kho............................................... 59 3.1.2.8. Đối với việc xây dựng định mức tồn kho............................................... 60 3.1.2.9. Về ứng dụng kế toán ở Xí nghiệp .......................................................... 60 3.2. MỘT SỐ GIẢI PHÁP GÓP PHẦN HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ VÀ HẠCH TOÁN NVL TẠI XN CB LÂM SẢN ĐIỆN NGỌC ...................... 60 3.2.1. Về nhân lực và trình độ nhân lực .............................................................. 60 3.2.2. Về phương pháp tính giá xuất kho NVL................................................... 61 3.2.3. Đối với việc mua NVL.............................................................................. 61 3.2.4. Đối với việc xây dựng định mức tiêu hao NVL........................................ 62 3.2.5. Giao trách nhiệm quản lý NVL................................................................. 62 3.2.6. Đối với NVL dư thừa ................................................................................ 63 3.2.7. Đối với việc xây dựng định mức tồn kho.................................................. 63 3.2.8. Đối với việc lập dự phòng giảm giá hàng tồn kho.................................... 64 3.2.9. Về ứng dụng kế toán ở Xí nghiệp ............................................................. 64 PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ....................................................... 65 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC TR ƯỜ NG ĐẠ I H ỌC KI NH TẾ - H Ế DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT XN CB lâm sản Điện Ngọc Xí nghiệp chế biến lâm sản Điện Ngọc NVL Nguyên vật liệu VT Vật tư CCDC Công cụ dụng cụ TSCĐ Tài sản cố định SXKD Sản xuất kinh doanh PNK Phiếu nhập kho PXK Phiếu xuất kho KTT Kế toán trưởng Thuế GTGT Thuế giá trị gia tăng CKTM, GGHM Chiết khấu thương mại, giảm giá hàng mua TR ƯỜ NG ĐẠ I H ỌC KI NH TẾ - H UẾ DANH MỤC SƠ ĐỒ Sơ đồ 1.1: Sơ đồ trình tự ghi sổ theo phương pháp thẻ song song....................................10 Sơ đồ 1.2: Sơ đồ hạch toán NVL theo phương pháp kế khai thường xuyên.....................12 Sơ đồ 1.3: Sơ đồ hạch toán NVLtheo phương pháp kiểm kê định kỳ ..............................13 Sơ đồ 1.4: Sơ đồ trình tự ghi sổ theo hình thức Chứng từ ghi sổ ......................................15 Sơ đồ 2.1: Sơ đồ tổ chức bộ máy quản lý tại Xí nghiệp....................................................18 Sơ đồ 2.2: Sơ đồ tổ chức sản xuất tại Xí nghiệp ...............................................................20 Sơ đồ 2.3: Sơ đồ quy trình công nghệ sản xuất .................................................................21 Sơ đồ 2.4: Sơ đồ tổ chức bộ máy kế toán..........................................................................22 Sơ đồ 2.5: Sơ đồ hình thức sổ kế toán chứng từ ghi sổ .....................................................23 Sơ đồ 2.6: Sơ đồ trình tự luân chuyển chứng từ nhập kho VT..........................................33 Sơ đồ 2.7: Sơ đồ trình tự luân chuyển chứng từ xuất kho VT ..........................................37 Sơ đồ 2.8: Sơ đồ trình tự luân chuyển chứng từ kiểm kê VT............................................40 TR ƯỜ NG ĐẠ I H ỌC KI NH TẾ - H UẾ DANH MỤC BẢNG Bảng 2.1: Tình hình lao động của Xí nghiệp qua 3 năm 2009, 2010, 2011......................25 Bảng 2.2: Bảng tình hình tài sản và nguồn vốn.................................................................26 Bảng 2.3: Bảng một số chỉ tiêu về kết quả họa động SXKD ............................................28 Bảng 2.4: Bảng cân đối nhập xuất tồn kho TK 152 ..........................................................45 TR ƯỜ NG ĐẠ I H ỌC KI NH TẾ - H UẾ DANH MỤC BIỂU Biểu 2.1: Phiếu nhập kho số 03/10....................................................................................34 Biểu 2.2: Phiếu chi tiết giá thành gỗ phôi, gỗ phiến keo tươi quý IV/2011......................35 Biểu 2.3: Phiếu nhập kho số 08/10....................................................................................36 Biểu 2.4: Giấy đề nghị xuất vật tư.....................................................................................38 Biểu 2.5: Phiếu xuất kho số 03/10.....................................................................................39 Biểu 2.6: Sổ chi tiết TK 1521 (gỗ xẻ phiến keo)...............................................................42 Biểu 2.7: Sổ chi tiết TK 1522 (Giấy nhám) ......................................................................43 Biểu 2.8: Sổ chi tiết TK 1524 (Vòng bi) ...........................................................................44 Biểu 2.9: Chứng từ ghi sổ Nợ TK 152 ..............................................................................51 Biểu 2.10: Chứng từ ghi sổ Có TK 152.............................................................................52 Biểu 2.11: Sổ đăng ký chứng từ ghi sổ..............................................................................53 Biểu 2.12: Sổ cái TK 152 ..................................................................................................54 Biểu 3.1: Phiếu xuất kho VT theo hạn mức ......................................................................62 Biểu 3.2: Giấy đề nghị nhập kho vật tư thừa.....................................................................63 TR ƯỜ NG ĐẠ I H ỌC KI NH TẾ - H UẾ DANH MỤC PHỤ LỤC Phụ lục số 1: Phiếu nhu cầu vật tư Phụ lục số 2: Hóa đơn GTGT số 0035434 Phụ lục số 3: Phiếu kiểm tra chất lượng Phụ lục số 4: Giấy xác nhận nhập kho vật tư Phụ lục số 5: Phiếu nhập kho số 04/10 Phụ lục số 6: Phiếu xuất kho số 05/10 Phụ lục số 7: Phiếu nhập kho số 06/10 Phụ lục số 8: Phiếu xuất kho soos23/10 Phụ lục số 9: Bảng cân đối nhập xuất tồn kho TK 1521 Phụ lục số 10: Bảng cân đối nhập xuất tồn kho TK 1522 Phụ lục số 11: Bảng cân đối nhập xuất tồn kho TK 1524 Phụ lục số 12: Bảng kiểm kê NVL tồn kho. TR ƯỜ NG ĐẠ I H ỌC KI NH TẾ - H UẾ Nguyễn Thị Mỹ Hiền – K42 Kiểm Toán Nguyễn Thị Mỹ Hiền – K42 Kiểm Toán 1 PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ 1. SỰ CẦN THIẾT CỦA ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU Đối với các doanh nghiệp sản xuất, NVL là một phần tài sản, là yếu tố không thể thiếu của quá trình SXKD của doanh nghiệp. Là một phần của tài sản nên sự biến động của NVL sẽ ảnh hưởng đến tài sản của doanh nghiệp. Hơn nữa chi phí về NVL thường chiếm tỷ trọng lớn trong tổng chi phí sản phẩm của doanh nghiệp. Vì vậy, quản lí tốt NVL sẽ giúp doanh nghiệp quản lí được tài sản, tiết kiệm được chi phí, hạ giá thành sản phẩm từ đó tăng lợi nhuận cho doanh nghiệp. Quản lí chặt chẽ NVL ngay từ khâu thu mua tới khâu bảo quản, sử dụng và dự trữ là một trong những nội dung quan trọng trong công tác quản lí tài sản doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp chủ động quá trình SXKD nhằm đạt kết quả kinh tế cao với chi phí thấp nhất. Để quản lí và điều hành một doanh nghiệp hoạt động có hiệu quả thì người quản lí doanh nghiệp cần phải biết kết hợp tốt các công cụ quản lí trong đó có công cụ kế toán. Đây là công cụ hỗ trợ đắc lực cho công tác quản lí doanh nghiệp. Để quản lí tốt NVL trong doanh nghiệp thì cần thiết phải tổ chức công tác kế toán NVL Công tác kế toán NVL là công cụ giúp các nhà quản lí của các doanh nghiệp quản lí được toàn bộ hoạt động liên quan đến NVL của doanh nghiệp, giúp nhà quản lí ra quyết định đúng đắn ngay từ khâu mua (như lựa chọn nguồn mua, giá mua, chi phí vận chuyển) đến việc dự trữ, bảo quản và sử dụng NVL như thế nào cho phù hợp và tiết kiệm. XN CB lâm sản Điện Ngọc chuyên SXKD các mặt hàng lâm sản, NVL chính là gỗ chiếm tỷ trọng 60% - 70% giá thành sản phẩm. Do vậy để tình hình sản xuất sản phẩm được nhịp nhàng và có hiệu quả thì cần phải có một khâu quản lý và sử dụng NVL một cách hợp lý. Để thực hiện tốt được điều này thì kế toán cần phải có phương pháp, kiến thức hạch toán NVL một cách tốt nhất. Nhận thức được tầm quan trọng của kế toán NVL nên trong quá trình thực tập tại XN CB lâm sản Điện Ngọc tôi đã quyết định chọn nghiên cứu đề tài: “Hoàn thiện công tác kế toán nguyên vật liệu tại Xí nghiệp chế biến lâm sản Điện Ngọc”. TR ƯỜ NG ĐẠ I H ỌC KI NH TẾ - H UẾ Khóa luận tốt nghiệp Đại học kinh tế Huế Nguyễn Thị Mỹ Hiền – K42 Kiểm Toán 2 2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU Đề tài này được thực hiện nhằm các mục tiêu sau: - Hệ thống hóa những vấn đề lý luận chung về công tác kế toán NVL trong doanh nghiệp - Tìm hiểu thực trạng công tác kế toán NVL tại XN CB lâm sản Điện Ngọc. - Đề xuất một số giải pháp góp phần hoàn thiện công tác kế toán NVL tại XN CB lâm sản Điện Ngọc. 3. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU  Đối tượng nghiên cứu: Do hạn chế về thời gian đề tài chỉ tập trung vào công tác kế toán NVL tại XN CB lâm sản Điện Ngọc, thông qua các số liệu được thể hiện trên các PNK, PXK, các thẻ kho, và các thông tin liên quan khác.  Phạm vi nghiên cứu - Phạm vi không gian: Nghiên cứu tại XN CB lâm sản Điện Ngọc. - Phạm vi thời gian: Nguồn số liệu về Xí nghiệp lấy từ 3 năm 2009, 2010, 2011 - Phạm vi về đối tượng nghiên cứu: Do giới hạn về thời gian nên đề tài chỉ tập trung nghiên cứu một số nghiệp vụ phát sinh về tình hình tăng, giảm nguyên vật liệu trong quý IV năm 2011 của XN CB lâm sản Điện Ngọc. 4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU a. Phương pháp thu thập số liệu  Phương pháp thu thập số liệu thứ cấp: - Thu thập các thông tin bên trong đơn vị: các báo cáo tài chính, các chứng từ, hóa đơn, phiếu và sổ sách của Xí nghiệp. - Thu thập các thông tin bên ngoài đơn vị: thu thập thêm thông tin từ Internet, từ sách vở, các tạp chí về kinh tế. TR ƯỜ NG ĐẠ I H ỌC KI NH TẾ - H UẾ Khóa luận tốt nghiệp Đại học kinh tế Huế N