Khóa luận Hoàn thiện tổ chức kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại nhà máy chế biến thức ăn chăn nuôi và thủy sản Thăng Long

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC DÂN LẬP HẢI PHÒNG ------------------------------- ISO 9001:2008 KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP NGÀNH: KẾ TOÁN - KIỂM TOÁN Sinh viên : Phạm Thị Nhung Giảng viên hƣớng dẫn : ThS. Phạm Thị Nga HẢI PHÒNG - 2013 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC DÂN LẬP HẢI PHÒNG ----------------------------------- HOÀN THIỆN TỔ CHỨC KẾ TOÁN TẬP HỢP CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TẠI NHÀ MÁY CHẾ BIẾN THỨC ĂN CHĂN NUÔI VÀ THỦY SẢN THĂNG LONG KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC HỆ CHÍNH QUY NGÀNH: KẾ TOÁN - KIỂM TOÁN Sinh viên : Phạm Thị Nhung Giảng viên hƣớng dẫn: ThS. Phạm Thị Nga HẢI PHÒNG - 2013 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC DÂN LẬP HẢI PHÒNG -------------------------------------- NHIỆM VỤ ĐỀ TÀI TỐT NGHIỆP Sinh viên: Phạm Thị Nhung Mã SV:1354010283 Lớp: QT1304K Ngành: Kế toán – kiểm toán Tên đề tài: Hoàn thiện tổ chức kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Nhà máy chế biến thức ăn chăn nuôi và thủy sản Thăng Long NHIỆM VỤ ĐỀ TÀI 1. Nội dung và các yêu cầu cần giải quyết trong nhiệm vụ đề tài tốt nghiệp ( về lý luận, thực tiễn, các số liệu cần tính toán và các bản vẽ). - Khái quát đƣợc lý luận chung về tổ chức kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm trong các doanh nghiệp. - Mô tả và phân tích đƣợc thực trạng công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Nhà máy chế biến thức ăn chăn nuôi và thủy sản Thăng Long. - Đƣa ra đƣợc các giải pháp góp phần hoàn thiện công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Nhà máy chế biến thức ăn chăn nuôi và thủy sản Thăng Long. 2. Các số liệu cần thiết để thiết kế, tính toán. - Số liệu năm 2012 tại Nhà máy chế biến thức ăn chăn nuôi và thủy sản Thăng Long 3. Địa điểm thực tập tốt nghiệp. - Tên đơn vị: Nhà máy chế biến thức ăn chăn nuôi và thủy sản Thăng Long - Địa chỉ: Đƣờng 26A - Khu CN phố nối A - Lạc Đạo - Văn Lâm - Hƣng Yên CÁN BỘ HƢỚNG DẪN ĐỀ TÀI TỐT NGHIỆP Ngƣời hƣớng dẫn thứ nhất: Họ và tên: Phạm Thị Nga Học hàm, học vị: Thạc sỹ Cơ quan công tác: Trƣờng Đại học Dân Lập Hải Phòng Nội dung hƣớng dẫn: Hoàn thiện tổ chức kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Nhà máy chế biến thức ăn chăn nuôi và thủy sản Thăng Long Ngƣời hƣớng dẫn thứ hai: Họ và tên:............................................................................................. Học hàm, học vị:................................................................................... Cơ quan công tác:................................................................................. Nội dung hƣớng dẫn:............................................................................ Đề tài tốt nghiệp đƣợc giao ngày 25 tháng 03 năm 2013 Yêu cầu phải hoàn thành xong trƣớc ngày 29 tháng 06 năm 2013 Đã nhận nhiệm vụ ĐTTN Đã giao nhiệm vụ ĐTTN Sinh viên Người hướng dẫn Phạm Thị Nhung ThS. Phạm Thị Nga Hải Phòng, ngày ...... tháng........năm 2013 Hiệu trƣởng GS.TS.NGƢT Trần Hữu Nghị PHẦN NHẬN XÉT CỦA CÁN BỘ HƢỚNG DẪN 1. Tinh thần thái độ của sinh viên trong quá trình làm đề tài tốt nghiệp: .. .. .. .. .. .. .. 2. Đánh giá chất lƣợng của khóa luận (so với nội dung yêu cầu đã đề ra trong nhiệm vụ Đ.T. T.N trên các mặt lý luận, thực tiễn, tính toán số liệu): .. .. .. .. .. .. .. .. .. 3. Cho điểm của cán bộ hƣớng dẫn (ghi bằng cả số và chữ): .. .. .. Hải Phòng, ngày tháng năm 2013 Cán bộ hƣớng dẫn (Ký và ghi rõ họ tên) Khóa luận tốt nghiệp Trƣờng Đại học Dân lập Hải Phòng Phạm Thị Nhung_QT1304K MỤC LỤC LỜI MỞ ĐẦU .................................................................................................. 1 CHƢƠNG 1: NHỮNG LÝ LUẬN CHUNG VỀ KẾ TOÁN TẬP HỢP CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TRONG CÁC DOANH NGHIỆP ................................................................................. 3 1.1 Lý luận chung về chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm trong các doanh nghiệp ................................................................................................................ 3 1.1.1 Lý luận chung về chi phí sản xuất ........................................................... 3 1.1.1.1 Bản chất và nội dung kinh tế của chi phí sản xuất ................................ 3 1.1.1.2 Phân loại chi phí sản xuất ..................................................................... 4 1.1.1.2.1 Phân loại chi phí theo yếu tố chi phí (nội dung kinh tế của chi phí) . 4 1.1.1.2.2 Phân loại chi phí theo khoản mục chi phí trong giá thành sản phẩm 5 1.1.1.2.3 Phân loại theo phƣơng pháp tập hợp chi phí sản xuất và mối quan hệ với đối tƣợng chịu chi phí. ................................................................................ 6 1.1.1.2.4 Phân loại chi phí sản xuất theo mối quan hệ giữa chi phí với khối lƣợng sản phẩm sản xuất trong kỳ (theo cách ứng xử của chi phí) .................. 6 1.1.2 Lý luận chung về giá thành sản phẩm ...................................................... 7 1.1.2.1 Bản chất và chức năng của giá thành sản phẩm .................................... 7 1.1.2.2 Phân loại giá thành sản phẩm ................................................................ 9 1.1.2.2.1 Phân loại giá thành theo thời điểm và cơ sở dữ liệu tính giá thành ... 9 1.1.2.2.2. Phân loại giá thành theo phạm vi phát sinh chi phí .......................... 9 1.1.3 Đối tƣợng hạch toán chi phí sản xuất, đối tƣợng tính giá thành sản phẩm và kỳ tính giá thành sản phẩm. ........................................................................ 10 1.1.3.1 Đối tƣợng hạch toán chi phí sản xuất.................................................. 10 1.1.3.2 Đối tƣợng tính giá thành sản phẩm ..................................................... 11 1.1.3.3 Kỳ tính giá thành sản phẩm................................................................. 12 1.2 Kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm ................... 13 1.2.1 Phƣơng pháp kế toán tập hợp chi phí sản xuất ...................................... 13 1.2.1.1 Phƣơng pháp trực tiếp ......................................................................... 13 1.2.1.2 Phƣơng pháp tập hợp gián tiếp ........................................................... 13 1.2.2 Phƣơng pháp tính giá thành .................................................................... 14 1.2.2.1 Phƣơng pháp tính giá thành giản đơn ( phƣơng pháp trực tiếp) .......... 14 1.2.2.2 Phƣơng pháp tính giá thành loại trừ chi phí sản xuất sản phẩm phụ ... 15 1.2.2.3 Tính giá thành theo phƣơng pháp hệ số .............................................. 15 Khóa luận tốt nghiệp Trƣờng Đại học Dân lập Hải Phòng Phạm Thị Nhung_QT1304K 1.2.2.4 Tính giá thành theo phƣơng pháp tỷ lệ ............................................... 16 1.2.2.5 Tính giá thành theo đơn đặt hàng ........................................................ 17 1.2.2.6 Tính giá thành theo phƣơng pháp phân bƣớc ..................................... 18 1.2.2.7 Tính giá thành theo phƣơng pháp tổng cộng chi phí .......................... 20 1.2.2.8 Phƣơng pháp tính theo giá thành định mức. ....................................... 20 1.2.2.9 Phƣơng pháp liên hợp. ........................................................................ 21 1.2.3 Các phƣơng pháp đánh giá sản phẩm dở dang cuối kỳ ......................... 21 1.2.3.1 Đánh giá sản phẩm dở dang theo chi phí nguyên vật liệu trực tiếp .... 21 1.2.3.2 Đánh giá sản phẩm dở dang theo khối lƣợng sản phẩm hoàn thành tƣơng đƣơng .................................................................................................... 22 1.2.3.3 Đánh giá sản phẩm dở dang theo chi phí sản xuất định mức ............. 23 1.2.3.4 Đánh giá sản phẩm dở dang cuối kỳ theo 50% chi phí chế biến. ....... 23 1.2.4 Nội dung kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm 24 1.2.4.1 Hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm theo phƣơng pháp kê khai thƣờng xuyên. ............................................................................ 24 1.2.4.1.1 Kế toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp. ........................................ 24 1.2.4.1.2 Kế toán chi phí nhân công trực tiếp. ............................................... 27 1.2.4.1.3 Kế toán chi phí sản xuất chung. ....................................................... 29 1.2.4.1.4 Kế toán tổng hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm ....... 31 1.2.4.2 Hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm theo phƣơng pháp kiểm kê định kỳ. ..................................................................................... 33 1.3 Đặc điểm kế toán chi phí sản xuất – giá thành sản phẩm theo các hình thức kế toán ..................................................................................................... 36 1.3.1 Theo hình thức Nhật ký chung ............................................................... 36 1.3.2 Theo hình thức nhật ký sổ cái ................................................................ 37 1.3.3 Theo hình thức nhật ký chứng từ ........................................................... 38 1.3.4 Theo hình thức chứng từ ghi sổ ............................................................. 39 1.3.5 Theo hình thức kế toán máy ................................................................... 40 CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG KẾ TOÁN TẬP HỢP CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TẠI NHÀ MÁY CHẾ BIẾN THỨC ĂN CHĂN NUÔI VÀ THỦY SẢN THĂNG LONG ..................... 41 2.1 Khái quát chung về Nhà máy chế biến thức ăn chăn nuôi và thủy sản Thăng Long ..................................................................................................... 41 2.1.1 Quá trình hình thành và phát triển ......................................................... 41 Khóa luận tốt nghiệp Trƣờng Đại học Dân lập Hải Phòng Phạm Thị Nhung_QT1304K 2.1.2 Tổ chức sản xuất, đặc điểm sản phẩm và quy trình công nghệ tại Nhà máy thức ăn chăn nuôi và Thủy sản Thăng Long ........................................... 43 2.1.2.1 Tổ chức sản xuất ở Nhà máy ............................................................... 43 2.1.2.2 Đặc điểm của sản phẩm và quy trình công nghệ ................................ 46 2.1.3 Những thuận lợi và khó khăn của Nhà máy trong quá trình hoặt động . 50 2.1.3.1 Những thuận lợi .................................................................................. 50 2.1.3.2 Những khó khăn .................................................................................. 50 2.1.4 Đặc điểm bộ máy kế toán và chính sách kế toán áp dụng tại Nhà máy thức ăn chăn nuôi và Thủy sản Thăng Long ................................................... 51 2.1.4.1 Đặc điểm bộ máy kế toán tại Nhà máy ............................................... 51 2.1.4.2 Chính sách kế toán áp dụng tại Nhà máy ............................................ 52 2.1.4.3 Đặc điểm hệ thống sổ kế toán ............................................................. 53 2.2 Thực trạng kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Nhà máy chế biến thức ăn chăn nuôi và thủy sản Thăng Long. ..................... 54 2.2.1 Đặc điểm và cách phân loại chi phí sản xuất tại Nhà máy thức ăn chăn nuôi và thủy sản Thăng Long. ......................................................................... 54 2.2.2 Đối tƣợng hạch toán chi phí sản xuất và đối tƣợng tính giá thành sản phẩm tại Nhà máy thức ăn chăn nuôi và thủy sản Thăng Long ...................... 54 2.2.3 Kỳ tính giá thành sản phẩm và phƣơng pháp tính giá thành sản phẩm tại Nhà máy thức ăn chăn nuôi và thủy sản Thăng Long ..................................... 55 2.2.4 Nội dung, trình tự hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Nhà máy thức ăn chăn nuôi và thủy sản Thăng Long ...................... 55 2.2.4.1 Hạch toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp tại Nhà máy ................... 55 2.2.4.2 Hạch toán chi phí nhân công trực tiếp tại Nhà máy ............................ 64 2.2.4.3 Hạch toán chi phí sản xuất chung tại Nhà máy ................................... 71 2.2.4.4 Tổng hợp chi phí sản xuất, đánh giá sản phẩm dở dang và tính giá thành sản phẩm tại Nhà máy ........................................................................... 88 CHƢƠNG 3: MỘT SỐ KIẾN NGHỊ NHẰM HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN TẬP HỢP CHI PHÍ VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TẠI NHÀ MÁY CHẾ BIẾN THỨC ĂN CHĂN NUÔI VÀ THỦY SẢN THĂNG LONG ............................................................................................. 95 3.1 Đánh giá thực trạng công tác kế toán nói chung và kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Nhà máy chế biến thức ăn chăn nuôi và thủy sản Thăng Long .................................................................................. 95 3.1.1 Đánh giá chung về tổ chức hạch toán kế toán ....................................... 95 Khóa luận tốt nghiệp Trƣờng Đại học Dân lập Hải Phòng Phạm Thị Nhung_QT1304K 3.1.2 Những mặt còn hạn chế.......................................................................... 98 3.2 Sự cần thiết phải hoàn thiện công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Nhà máy chế biến thức ăn chăn nuôi và thủy sản Thăng Long ................................................................................................... 100 3.3 Yêu cầu và phƣơng hƣớng hoàn thiện tổ chức công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Nhà máy chế biến thức ăn chăn nuôi và thủy sản Thăng Long ........................................................................ 101 3.3.1 Yêu cầu của việc hoàn thiện tổ chức công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm ............................................................. 101 3.3.2 Phƣơng hƣớng chung để hoàn thiện công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Nhà máy chế biến thức ăn chăn nuôi và thủy sản Thăng Long ..................................................................................... 101 3.4 Một số kiến nghị nhằm hoàn thiện công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Nhà máy chế biến thức ăn chăn nuôi và thủy sản Thăng Long ..................................................................................... 102 3.4.1 Kiến nghị 1: Hiện đại hóa công tác kế toán và đội ngũ kế toán .......... 102 3.4.2 Kiến nghị 2: Về hạch toán chi phí lƣơng Nhân viên quản lý phân xƣởng ....................................................................................................................... 103 3.4.3 Kiến nghị 3: Về sổ sách hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành. 105 3.4.4 Kiến nghị 4: Về công tác quản lý chi phí nguyên vật liệu trực tiếp. ... 108 3.4.5 Kiến nghị 5: Về việc thay đổi hình thức trả lƣơng cho công nhân ...... 110 3.4.6 Kiến nghị 6: Tiến hành trích trƣớc các khoản chi phí sửa chữa lớn tài sản cố định ..................................................................................................... 110 3.4.7 Kiến nghị 7: Tổ chức công tác kế toán quản trị tại Nhà máy nhằm tăng cƣờng quản lý chi phí. ................................................................................... 111 3.3 Điều kiện để thực hiện các giải pháp hoàn thiện tổ chức công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Nhà máy chế biến thức ăn chăn nuôi và thủy sản Thăng Long ............................................................... 114 3.3.1 Về phía Nhà nƣớc ................................................................................ 114 3.3.2 Về phía doanh nghiệp .......................................................................... 114 KẾT LUẬN .................................................................................................. 115 Tài liệu tham khảo ....................................................................................... 116 Khóa luận tốt nghiệp Trƣờng Đại học Dân lập Hải Phòng Phạm Thị Nhung_QT1304K DANH MỤC SƠ ĐỒ Sơ đồ 1.1: Sơ đồ kết chuyển chi phí sản xuất tuần tự để tính giá thành theo phƣơng pháp phân bƣớc có bán thành phẩm .................................................. 19 Sơ đồ 1.2: Sơ đồ kết chuyển chi phí sản xuất tuần tự để tính giá thành theo phƣơng pháp phân bƣớc không có bán thành phẩm ....................................... 20 Sơ đồ 1.3: Hạch toán tổng hợp chi phí nguyên vật liệu trực tiếp. ................. 27 (phƣơng pháp kê khai thƣờng xuyên) ............................................................. 27 Sơ đồ 1.4: Hạch toán tổng hợp chi phí nhân công trực tiếp. .......................... 29 (Phƣơng pháp kê khai thƣờng xuyên) ............................................................. 29 Sơ đồ số 1.5: Hạch toán tổng hợp chi phí sản xuất chung ............................. 31 (theo phƣơng pháp kê khai thƣờng xuyên) ..................................................... 31 Sơ đồ 1.6: Hạch toán tổng hợp chi phí sản phẩm ........................................... 32 (theo phƣơng pháp kê khai thƣờng xuyên) ..................................................... 32 Sơ đồ 1.7: Hạch toán tổng hợp chi phí nguyên vật liệu trực tiếp. .................. 33 (theo phƣơng pháp kiểm kê định kỳ) .............................................................. 33 Sơ đồ 1.8: Hạch toán tổng hợp chi phí nhân công trực tiếp. .......................... 34 (theo phƣơng pháp kiểm kê định kỳ) .............................................................. 34 Sơ đồ 1.9: Hạch toán tổng hợp chi phí sản xuất chung .................................. 34 (theo phƣơng pháp kiểm kê định kỳ) .............................................................. 34 Sơ đồ 1.10: Hạch toán tổng hợp chi phí sản xuất . ......................................... 35 (theo phƣơng pháp kiểm kê định kỳ). ............................................................. 35 Sơ đồ 1.11: Ghi sổ kế toán theo hình thức Nhật ký chung ............................. 36 Sơ đồ 1.12: Ghi sổ kế toán theo hình thức Nhật ký - sổ cái ........................... 37 Sơ đồ 1.13: Ghi sổ kế toán theo hình thức Nhật ký chứng từ ......................... 38 Sơ đồ 1.14: Ghi sổ kế toán theo hình thức Chứng từ ghi sổ ........................... 39 Sơ đồ 1.15: Ghi sổ kế toán theo hình thức kế toán máy ................................. 40 Sơ đồ 2.1: Sơ đồ tổ chức điều hành sản xuất kinh doanh ............................... 43 Sơ đồ 2.2: Quy trình sản xuất sản phẩm tại Nhà máy ..................................... 48 Sơ đồ 2.3: Sơ đồ bộ tổ chức máy kế toán ........................................................... Sơ đồ 2.4: Sơ đồ hạch toán theo hình thức Nhật ký chung ............................. 53 Khóa luận tốt nghiệp Trƣờng Đại học Dân lập Hải Phòng Phạm Thị Nhung_QT1304K DANH BỤC BẢNG BIỂU Biểu 2.1: Lệnh sản xuất số PSX02/11............................................................. 57 Biểu 2.2: Phiếu xuất kho PX12/11 .................................................................. 58 Biểu 2.3: Phiếu xuất kho PX13/11 .................................................................. 59 Biểu 2.4: Sổ chi tiết vật liệu TK 152 – Ngô hạt .............................................. 60 Biểu 2.5: Sổ chi tiết tài khoản 621 – ĐĐ A1 .................................................. 61 Biểu 2.6: Trich sổ nhật kí chung tháng 11/2012 ............................................. 62 Biểu 2.7: Sổ cái tài khoản 621 (Trích tháng 11 năm 2012) ............................ 63 Biểu 2.8: Bảng chấm công tại Phân xƣởng sản xuất số 1 ............................... 67 Biểu 2.9: Bảng tính và thanh toán lƣ