Khóa luận Mở rộng hoạt động cho vay tiêu dùng tại ngân hàng thương mại cổ phần xuất nhập khẩu Việt Nam Eximbank chi nhánh Huế

ĐẠI HỌC HUẾ TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ KHOA KẾ TOÁN – TÀI CHÍNH ---------- KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP MỞ RỘNG HOẠT ĐỘNG CHO VAY TIÊU DÙNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN XUẤT NHẬP KHẨU VIỆT NAM EXIMBANK CHI NHÁNH HUẾ Sinh viên thực hiện: Phan Nữ My Li Giáo viên hướng dẫn: Lớp: K43A Tài Chính Ngân Hàng ThS. Nguyễn Việt Đức Niên khóa: 2009 - 2013 Huế, Tháng 05/2013 Khóa luận tốt nghiệp i GVHD: ThS. Nguyễn Việt Đức SVTH: Phan Nữ My Li – Lớp: K43A TCNH ỜI Đ N Tôi xin cam đoan luận văn này là công trình nghiên cứu khoa học của riêng cá nhân tôi. Các số liệu, phân tích và kết quả được đề cập trong h a luận đều hoàn toàn trung thực và có nguồn gốc rõ ràng. Sinh viên Phan Nữ My Li Khóa luận tốt nghiệp ii GVHD: ThS. Nguyễn Việt Đức SVTH: Phan Nữ My Li – Lớp: K43A TCNH Lời cảm ơn Đầu tiên, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành và sâu sắc nhất đến Thạc sĩ Nguyễn Việt Đức, người đã tận tình giảng dạy, chỉ bảo tôi trong những năm học qua, cũng là người thầy đã trực tiếp hướng dẫn tôi trong suốt thời gian thực hiện khóa luận. Tôi cũng xin chân thành cảm ơn tất cả Quý Thầy Cô của trường Đại học Kinh tế Huế đã truyền đạt cho tôi những kiến thức, kinh nghiệm và kĩ năng quí báu trong suốt bốn năm đại học. Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn đến tập thể anh chị cán bộ nhân viên tại phòng Khách hàng cá nhân nói riêng và tại Chi nhánh Ngân hàng TMCP Xuất Nhập Khẩu Việt Nam – Chi nhánh Huế nói chung đã nhiệt tình giúp đỡ tôi rất nhiều trong quá trình thực tập cũng như quá trình thu thập tài liệu để hoàn thành luận văn này. Một lầ n nữ a tôi xin chân thành cảm ơn! Huế, tháng 05 năm 2013 Sinh viên Phan Nữ My Li Khóa luận tốt nghiệp iii GVHD: ThS. Nguyễn Việt Đức SVTH: Phan Nữ My Li – Lớp: K43A TCNH MỤC LỤC Trang Lời cam đoan .................................................................................................................... i Lời cảm ơn ....................................................................................................................... ii Mục lục .......................................................................................................................... iii Danh mục các bảng biểu ................................................................................................. vi Danh các sơ đồ................................................................................................................ vi Danh mục viết tắt ........................................................................................................... vii Tóm tắt nghiên cứu ...................................................................................................... viii PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ ................................................................................................ 1 1. Lý do chọn đề tài .................................................................................................. 1 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ........................................................................ 2 4. Phương pháp nghiên cứu ...................................................................................... 2 PHẦN II: NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU .............................................. 3 HƢƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ HOẠT ĐỘNG CHO VAY TIÊU DÙNG TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG ẠI ............................................................... 3 1.1. Khái niệm cho vay tiêu dùng ............................................................................. 3 1.1.1. Cho vay tiêu dùng........................................................................................ 3 1.1.2. Mở rộng cho vay tiêu dùng và ý nghĩa mở rộng cho vay tiêu dùng ........... 4 1.2. Đặc điểm, phân loại cho vay tiêu dùng ............................................................. 5 1.2.1. Đặc điểm ...................................................................................................... 5 1.2.2. Phân loại ...................................................................................................... 6 1.3. Vai trò của cho vay tiêu dùng ............................................................................ 9 1.3.1. Đối với ngân hàng ....................................................................................... 9 1.3.2. Đối với khách hàng ..................................................................................... 9 1.3.3. Đối với nền kinh tế .................................................................................... 10 1.4. Các nhân tố ảnh hưởng tới hoạt động cho vay tiêu dùng ................................ 11 1.4.1. Nhân tố khách quan ................................................................................... 11 1.4.2. Nhân tố chủ quan ....................................................................................... 13 Khóa luận tốt nghiệp iv GVHD: ThS. Nguyễn Việt Đức SVTH: Phan Nữ My Li – Lớp: K43A TCNH 1.5. Các chỉ tiêu đánh giá hoạt động cho vay tiêu dùng tại các NHTM ................. 14 1.5.1. Chỉ tiêu phản ánh về doanh số cho vay tiêu dùng ..................................... 14 1.5.2. Chỉ tiêu phản ánh sự tăng trưởng dư nợ cho vay tiêu dùng ...................... 15 1.5.3. Số lượng sản phẩm cho vay tiêu dùng ...................................................... 16 1.5.4. Chỉ tiêu phản ánh số lượng khách hàng .................................................... 16 1.5.5. Tỷ lệ nợ quá hạn trong cho vay tiêu dùng ................................................. 17 1.5.6. Lợi nhuận từ cho vay tiêu dùng ................................................................. 17 HƢƠNG 2: THỰC TRẠNG CHO VAY TIÊU DÙNG TẠI NGÂN HÀNG TMCP XUẤT NHẬP KHẨU VIỆT NAM (EXIMBANK) CHI NHÁNH HUẾ .... 18 2.1. Tổng quan vềngân hàng TMCP Xuất nhập khẩu chi nhánh Huế: ................... 18 2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển: ............................................................... 18 2.1.2. Môi trường kinh doanh của Eximbank Huế: ............................................. 22 2.1.2.1. Tình hình kinh tế xã hội: ..................................................................... 22 2.1.2.2. Hoạt động của các NHTM trên địa bàn .............................................. 22 2.1.3. Tình hình hoạt động của chi nhánh trong 3 năm gần đây: ........................ 23 2.1.3.1. Tình hình tài sản, nguồn vốn: ............................................................. 25 2.1.3.2. Nghiệp vụ cho vay và công tác xử lý nợ xấu: ..................................... 30 2.1.3.3. Các sản phẩm và dịch vụ: ................................................................... 31 2.1.3.4. Các hoạt động khác của ngân hàng: .................................................... 31 2.1.3.5. Báo cáo kết quả kinh doanh của ngân hàng: ....................................... 32 2.2. Thực trạng cho vay tiêu dùng tại chi nhánh ngân hàng TMCP Xuất nhập khẩu Việt Nam- chi nhánh Huế ....................................................................................... 34 2.2.1. Tình hình cho vay tiêu dùng ở Việt Nam trong những năm qua: ............. 34 2.2.2. Các sản phẩm cho vay tiêu dùng: .............................................................. 35 2.2.2.1. Cho vay để mua, sửa chữa nhà và mua quyền sử dụng đất làm nhà ở ...... 35 2.2.2.2. Cho vay để mua sắm phương tiện đi lại: ............................................ 36 2.2.2.3. Cho vay để đáp ứng các nhu cầu chi phí học tập và chữa bệnh ở nước ngoài hoặc trong nước: .................................................................................... 36 2.2.2.4. Cho vay để thấu chi tài khoản: ............................................................ 36 2.2.2.5. Cho vay tín chấp ................................................................................ 37 Khóa luận tốt nghiệp v GVHD: ThS. Nguyễn Việt Đức SVTH: Phan Nữ My Li – Lớp: K43A TCNH 2.2.2.6. Cho vay cầm cố sổ tiết kiệm, giấy tờ có giá. ...................................... 37 2.2.3. Chế độ cho vay tiêu dùng: ......................................................................... 37 2.2.3.1. Đối tượng và điều kiện cho vay tiêu dùng: ......................................... 37 2.2.3.2. Hồ sơ vay vốn: .................................................................................... 38 2.2.3.3. Mức cho vay và lãi suất cho vay:........................................................ 38 2.2.3.4. Thời hạn cho vay và kỳ hạn trả nợ: .................................................... 38 2.2.4. Quy trình cho vay tiêu dùng: ..................................................................... 39 2.2.4.1. Tiếp nhận hồ sơ đề nghị vay vốn: ....................................................... 39 2.2.4.2. Thẩm định cho vay.............................................................................. 39 2.2.4.3. Thực hiện quyết định cho vay ............................................................. 40 2.2.4.4. Nhận và kiểm tra các căn cứ phát tiền vay: ........................................ 40 2.2.4.5. Thực hiện phát tiền vay (giải ngân): ................................................... 40 2.2.5. Thực trạng cho vay tiêu dùng: ................................................................... 41 2.3. Đánh giá ết quả hoạt động cho vay tiêu dùng tại ngân hàng TMCP Xuất nhập khẩu Việt Nam chi nhánh Huế: .............................................................................. 55 2.3.1. Những kết quả đạt được: ........................................................................... 55 2.3.2. Hạn chế và nguyên nhân: .......................................................................... 56 2.3.2.1. Hạn chế ............................................................................................... 56 2.3.2.2. Nguyên nhân ....................................................................................... 58 HƢƠNG 3: GIẢI PHÁP MỞ RỘNG CHO VAY TIÊU DÙNG TẠI NGÂN HÀNG TMCP XUẤT NHẬP KHẨU VIỆT NAM CHI NHÁNH HUẾ ................. 62 3.1. Định hướng phát triển chung: .......................................................................... 62 3.2. Định hướng mở rộng hoạt động cho vay tiêu dùng: ........................................ 62 3.3. Giải pháp mở rộng cho vay tiêu dùng tại ngân hàng TMCP Xuất nhập khẩu Việt Nam chi nhánh Huế ........................................................................................ 63 3.3.1. Tăng cường hoạt động marketing ............................................................. 63 3.3.2. Nâng cao chất lượng dịch vụ ..................................................................... 66 TÀI LIỆU THAM KHẢO Khóa luận tốt nghiệp vi GVHD: ThS. Nguyễn Việt Đức SVTH: Phan Nữ My Li – Lớp: K43A TCNH DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng Bảng 1: Tình hình tài sản, nguồn vốn của Eximbank Huế giai đoạn 2010-2012 .......... 26 Bảng 2: Tình hình huy động vốn (từ tiền gửi khách hàng và phát hành giấy tờ có giá) giai đoạn 2010- 2012 ..................................................................................................... 28 Bảng 3: Biến động các loại nợ theo thời hạn giai đoạn 2010-2012 .............................. 30 Bảng 4: Báo cáo kết quả hoạt động inh doanh giai đoạn 2010-2012 .......................... 32 Bảng 5: Doanh số cho vay tiêu dùng tại Eximbank Huế ............................................... 41 Bảng 6 : Dư nợ cho vay tiêu dùng tại Eximbank Huế ................................................... 42 Bảng 7: Cơ cấu doanh số cho vay tiêu dùng theo mục đích sử dụng vốn ..................... 44 Bảng 8: Doanh số và dư nợ cho vay tiêu dùng theo kì hạn ........................................... 47 Bảng 9: Dư nợ cho vay tiêu dùng theo tài sản đảm bảo ................................................ 49 Bảng 10: Số lượng hách hàng vay tiêu dùng giai đoạn 2010-2012............................. 51 Bảng 11: Nợ quá hạn cho vay tiêu dùng ....................................................................... 52 Biểu đồ Biểu đồ 1: Tình hình huy động vốn giai đoạn 2010- 2012............................................ 29 Biểu đồ 2: Doanh số cho vay tiêu dùng tại Eximbank Huế giai đoạn 2010- 2012 ....... 41 Biểu đồ 3: Dư nợ cho vay tiêu dùng và tổng dư nợ giai đoạn 2010-2013 .................... 43 Biểu đồ 4:Cơ cấu doanh số cho vay tiêu dùng theo mục đích sử dụng vốn .................. 45 Biểu đồ 5: Cơ cấu doanh số cho vay tiêu dùng năm 2012 ............................................ 45 Biểu đồ 6: Sự phát triển doanh số CVTD theo kì hạn ................................................... 47 Biểu đồ 7: Cơ cấu doanh số cho vay tiêu dùng theo kì hạn .......................................... 48 Biểu đồ 8: Dư nợ cho vay tiêu dùng theo tài sản đảm bảo ............................................ 49 Biểu đồ 9: Số lượng khách hàng vay tiêu dùng giai đoạn 2010-2012 .......................... 51 Biểu đồ 10: Nợ quá hạn cho vay tiêu dùng ................................................................... 53 DANH MỤ SƠ ĐỒ Sơ đồ 1: Sơ đồ cơ cấu bộ máy tổ chức .......................................................................... 20 Khóa luận tốt nghiệp vii GVHD: ThS. Nguyễn Việt Đức SVTH: Phan Nữ My Li – Lớp: K43A TCNH DANH MỤC NHỮNG TỪ VIẾT TẮT NH TMCP : Ngân hàng thương mại cổ phần EXIMBANK : NH TMCP Xuất nhập khẩu Việt Nam CVTD : Cho vay tiêu dùng NHNN : Ngân hàng nhà nước KH : Khách hàng EIB : Eximbank Vietcombank : NH TMCP Ngoại thương Việt Nam Vietinbank : NH TMCP Công thương Việt Nam BIDV : NH TMCP Đầu tư và phát triển Việt Nam Agribank : NH NN và phát triển nông thôn Việt Nam MB : NH TMCP Quân đội Western Bank : NH TMCP Phương Tây VP Bank : NH TMCP Việt Nam thịnh vượng GTCG : Giấy tờ có giá TSĐB : Tài sản đảm bảo WTO : Tổ chức thương mại Thế giới Khóa luận tốt nghiệp viii GVHD: ThS. Nguyễn Việt Đức SVTH: Phan Nữ My Li – Lớp: K43A TCNH TÓ TẮT ĐỀ TÀI NGHIÊN ỨU Việt Nam sau một quá trình chuyển mình theo kinh tế thị trường, mở cửa hội nhập cùng kinh tế quốc tế đã c những bước phát triển nhanh, thị trường chứng khoán đã hình thành và hông ngừng hoàn thiện. Cùng với sự phát triển đ là nhu cầu vay vốn ngân hàng của các tổ chức kinh tế sẽ được thay thế dần dần bằng cách huy động qua kênh thị trường chứng khoán, khi ấy nhu cầu tín dụng ngân hàng sẽ chỉ còn từ các doanh nghiệp nhỏ, hộ kinh doanh và cá nhân tiêu dùng. Điều này tạo áp lực buộc các ngân hàng thương mại cần phải triển khai mô hình ngân hàng bán lẻ như một xu hướng hợp thời đại, đặc biệt là mảng cho vay tiêu dùng. Chi nhánh NH TMCP Xuất nhập khẩu Việt Nam tại Huế đã đi vào hoạt động được ba năm với việc chọn lựa chiến lược đúng đắn là tập trung vào thị trường bán lẻ (chủ yếu là cho vay tiêu dùng) để không ngừng chiếm giữ thị trường. Tuy nhiên, do chỉ mới gia nhập thị trường trong một thời gian ngắn và còn tồn tại những hạn chế nhất định, nên hoạt động cho vay tiêu dùng của Eximbank vẫn chưa đem lại hiệu quả mong muốn. Vì thế, đề tài “Mở rộng hoạt động cho vay tiêu dùng tại ngân hàng Thương mại cổ phần Xuất nhập khẩu Việt Nam Eximbank chi nhánh Huế” thực hiện nghiên cứu nhằm mục tiêu phân tích, đánh giá thực trạng hoạt động cho vay tiêu dùng tại ngân hàng Eximban Huế trong giai đoạn 2010-2012 rồi từ đ là đề xuất những giải pháp nhằm mở rộng hoạt động cho vay tiêu dùng tại chi nhánh này. Đề tài nghiên cứu trong phạm vi hoạt động inh doanh nói chung và hoạt động cho vay tiêu dùng n i riêng của chi nhánh Eximbank- 205 Trần Hưng Đạo, với phương pháp nghiên cứu được sử dụng chủ yếu là phương pháp thu thập thông tin và phương pháp phân tích, ết hợp với phương pháp so sánh, đối chiếu, tổng hợp thông tin, từ đ đưa ra những nhận định về tình hình cho vay tiêu dùng ở Eximban chi nhánh Huế. Đề tài được ết cấu gồm ba phần, trong đ phần nội dung chủ yếu nêu một số cơ sở lý luận về hoạt động tín dụng n i chung và hoạt động cho vay tiêu dùng n i riêng để vận dụng vào việc phân tích để làm rõ vấn đề nghiên cứu rồi từ đ đưa ra giải pháp. Khóa luận tốt nghiệp ix GVHD: ThS. Nguyễn Việt Đức SVTH: Phan Nữ My Li – Lớp: K43A TCNH Qua những bảng số liệu thu thập được, cùng với những phân tích đánh giá trong khả năng c thể, đề tài đã tìm hiểu được về thực trạng hoạt động kinh doanh của ngân hàng và đặc biệt là hoạt động cho vay tiêu dùng tại Eximbank chi nhánh Huế. Cụ thể, hoạt động cho vay tiêu dùng đạt được nhiều kết quả tốt như không ngừng tăng trưởng về doanh số cho vay tiêu dùng và số lượng khách hàng, c hướng thay đổi trong cơ cấu cho vay tiêu dùng ngày càng hợp lý, Tuy nhiên, trong hoạt động cho vay tiêu dùng, Eximbank Huế vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế như cơ cấu dư nợ chưa hợp lý, tỷ lệ nợ quá hạn CVTD ở mức cao (trên 7% vào năm 2012), Để khắc phục những tồn tại trên, đề tài đã tìm ra nguyên nhân và đưa ra hai giải pháp chủ yếu là tăng cường hoạt động Marketing và nâng cao chất lượng dịch vụ cho ngân hàng trong những năm tới với mong muốn Eximbank Huế sẽ không ngừng gia tăng cả số lượng và chất lượng các khoản vay tiêu dùng, tiến tới mục tiêu hoàn thành tốt chiến lược mở rộng được hoạt động cho vay tiêu dùng. Đề tài được tập trung nghiên cứu và cố gắng đạt được những mục đích đề ra song do những hạn chế về mặt iến thức và thời gian nghiên cứu nên hông tránh hỏi những thiếu s t, hiếm huyết, rất mong nhận được sự góp ý của quý thầy cô và các bạn để luận văn được hoàn thiện hơn! Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Nguyễn Việt Đức SVTH: Phan Nữ My Li – Lớp: K43A TCNH 1 PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ 1. ý do chọn đề tài Từ thực tiễn phát triển ngân hàng trên thế giới nói chung và ở Việt Nam nói riêng, tỷ trọng thu nhập từ tín dụng ngày càng giảm trong khi thu nhập từ các dịch vụ hác như thanh toán quốc tế, thẻ, chuyển tiền.. ngày càng chiếm tỷ trọng cao. Điều này là tất yếu bởi nhu cầu vay vốn ngân hàng nhằm bổ sung vốn lưu động hay đầu tư tài sản cố định của các tổ chức kinh tế sẽ được thay thế dần do tồn tại của một kênh huy động khác là thị trường chứng khoán. Sẽ đến lúc chỉ còn các dự án đầu tư lớn cần huy động lượng vốn khổng lồ mới cần đến ngân hàng và thường các dự án này sẽ nhận chỉ đạo trực tiếp của chính phủ. Khi đ , nhu cầu tín dụng ngân hàng sẽ chỉ còn từ các doanh nghiệp nhỏ, hộ kinh doanh và cá nhân tiêu dùng; chính vì vậy, thị phần tín dụng mà các ngân hàng cần quan tâm lúc này chính là nhu cầu tín dụng bán lẻ, đặc biệt là mảng tín dụng tiêu dùng, một thị phần tín dụng đầy tiềm năng, ngày một phát triển hơn theo mức độ phát triển nền kinh tế và đời sống người dân. Việt Nam sau một quá trình chuyển mình theo kinh tế thị trường, mở cửa hội nhập cùng kinh tế quốc tế đã c những bước phát triển nhanh, thị trường chứng khoán đã hình thành và hông ngừng hoàn thiện, đời sống của người dân ngày càng được nâng cao. Điều này tạo áp lực buộc các ngân hàng thương mại cần phải triển khai mô hình ngân hàng bán lẻ như một xu hướng hợp thời đại. Hơn nữa, nền kinh tế của đất nước ngày càng phát triển làm cho nhu cầu về tiêu dùng của người dân cũng được tăng lên, hứa hẹn sẽ là một thị trường đầy tiềm năng cho các ngân hàng đang muốn phát triển hoạt động bán lẻ. Nhờ đ , các ngân hàng vừa có thể phân tán rủi ro để giảm thiểu rủi ro trong cho vay của ngân hàng, vừa tạo được cho mình một nguồn lợi nhuận không nhỏ. Mặc dù tại Việt Nam, Eximbank là một trong những ngân hàng thương mại cổ phần đầu tiên được hình thành nhưng tại thị trường Huế, chi nhánh chỉ mới đi vào hoạt động được ba năm nên việc chiếm giữ thị trường nói chung và chiếm giữ thị trường cho vay tiêu dùng nói riêng lại càng h hăn hơn. Với sự nỗ lực hoàn thiện nhằm gia Khóa luận tốt nghiệp GVHD: ThS. Nguyễn Việt Đức SVTH: Phan Nữ My Li – Lớp: K43A TCNH 2 tăng thị phần cho vay tiêu dùng, trong những năm qua chi nhánh Eximban Huế đã đạt đượ