Khóa luận Một số giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn tại công ty điện lực Thừa Thiên Huế

ĐẠI HỌC HUẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ KHOA KINH TẾ VÀ PHÁT TRIỂN -------------------- KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ SỬ DỤNG VỐN TẠI CÔNG TY ĐIỆN LỰC THỪA THIÊN HUẾ TRẦN THỊ KIM LỘC Khóa học: 2010 - 2014 ĐA ̣I H ỌC KI NH TÊ ́ HU Ế ĐẠI HỌC HUẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ KHOA KINH TẾ VÀ PHÁT TRIỂN -------------------- KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ SỬ DỤNG VỐN TẠI CÔNG TY ĐIỆN LỰC THỪA THIÊN HUẾ Sinh viên thực hiện: Giáo viên hướng dẫn: Trần Thị Kim Lộc PGS.TS. Trần Văn Hòa Lớp: K44B-KHĐT Niên khóa: 2010 - 2014 Huế, tháng 05 năm 2014 ĐA ̣I H ỌC KI NH TÊ ́ HU Ế iii Lời Cám Ơn Trên thực tế không có sự thành công nào mà không gắn liền với những sự hỗ trợ, giúp đỡ dù ít hay nhiều, dù trực tiếp hay gián tiếp của người khác. Trong suốt thời gian từ khi bắt đầu đến khi hoàn thành khóa luận này em đã nhận được rất nhiều sự quan tâm giúp đỡ. Trước hết em xin gửi lời cảm ơn đến quý thầy cô giáo trong Khoa Kinh tế & Phát triển, trường Đại học Kinh tế Huế đã trang bị kiến thức cho em trong suốt thời gian học tập tại trường. Đặc biệt em xin gửi lời cảm ơn chân thành và sâu sắc tới thầy giáo PGS.TS Trần Văn Hòa đã trực tiếp hướng dẫn tận tình giúp em hoàn thành khóa luận này. Em xin gửi lời cảm ơn đến Ban lãnh đạo công ty Điện lực Thừa Thiên Huế, đặc biệt là các anh chị trong phòng kế toán tài chính đã nhiệt tình giúp đỡ em trong việc cung cấp số liệu, văn bản tài liệu, góp ý và giải đáp những thắc mắc, tạo mọi điều kiện thuận lợi giúp em hoàn thành kỳ thực tập và hoàn thành khóa luận tốt nghiệp của mình. Cuối cùng em muốn gửi lời cảm ơn đến gia đình và bạn bè đã giúp đỡ, sát cánh và động viên em trong suốt thời gian qua. Huế, tháng 5 năm 2014 Sinh viên thực hiện Trần Thị Kim Lộc ĐA ̣I H ỌC KI NH TÊ ́ HU Ế iv MỤC LỤC Lời cám ơn....................................................................................................................... i Mục lục .......................................................................................................................... iv Danh mục các từ viết tắt và ký hiệu .............................................................................. vi Danh mục các sơ đồ...................................................................................................... vii Danh mục các bảng biểu.............................................................................................. viii Tóm tắt nghiên cứu........................................................................................................ ix PHẦN 1: ĐẶT VẤN ĐỀ................................................................................................1 1. Tính cấp thiết...........................................................................................................1 2. Mục tiêu nghiên cứu................................................................................................1 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu...........................................................................2 4. Phương pháp nghiên cứu.........................................................................................2 PHẦN 2: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU .........................................................................3 CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ VỐN VÀ HIỆU QUẢ SỬ DỤNG VỐN TRONG HOẠT ĐỘNG CỦA DOANH NGHIỆP ......................................................3 1.1. Lý thuyết chung về vốn của doanh nghiệp ..........................................................3 1.1.1. Khái niệm......................................................................................................3 1.1.2. Phân lọai........................................................................................................4 1.1.3. Vai trò của vốn..............................................................................................7 1.2. Một số vấn đề cơ bản về hiệu quả sử dụng vốn đối với doanh nghiệp ................8 1.2.1. Khái niệm về hiệu quả sử dụng vốn .............................................................8 1.2.2. Các chỉ tiêu phản ánh hiệu quả sử dụng vốn ................................................9 1.2.3. Vai trò của việc nâng cao hiệu quả sử dụng vốn ........................................13 1.2.4. Các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng vốn .....................................14 CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG HIỆU QUẢ SỬ DỤNG VỐN TẠI CÔNG TY ĐIỆN LỰC TỈNH THỪA THIÊN HUẾ....................................................................19 2.1. Khái quát về Công ty điện lực tỉnh Thừa Thiên Huế.........................................19 2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển .................................................................19 ĐA ̣I H ỌC KI H T Ế H UÊ ́ v2.1.2. Cơ cấu tổ chức bộ máy công ty ..................................................................20 2.1.3. Chức năng và nhiệm vụ của Công ty Điện lực Thừa Thiên Huế................23 2.2.Thực trạng tình hình sử dụng vốn của Công ty Điện lực tỉnh Thừa Thiên Huế ...23 2.2.1. Tình hình cơ cấu nguồn vốn tại Công ty.....................................................23 2.2.2. Đánh giá kết quả chung về hoạt động kinh doạnh của công ty ..................31 2.3. Đánh giá khả năng thanh toán của công ty ........................................................35 2.4. Phân tích hiệu quả sử dụng vốn .........................................................................38 2.4.1. Hiệu quả sử dụng vốn cố định ....................................................................40 2.4.2. Hiệu quả sử dụng vốn lưu động..................................................................44 2.5. Đánh giá tình hình sử dụng vốn của Điện lực Thừa Thiên Huế ........................48 2.5.1. Những kết quả đạt được..............................................................................48 2.5.2. Những tồn tại trong quá trình quản lý sử dụng vốn....................................50 CHƯƠNG 3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ SỬ DỤNG VỐN CỦA CÔNG TY ĐIỆN LỰC THỪA THIÊN HUẾ.......................................52 3.1. Phương hướng và mục tiêu kế hoạch sản xuất kinh doanh của công ty trong thời gian sắp tới .........................................................................................................52 3.2. Một số giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn của Điện Lực Thừa Thiên Huế...53 3.2.1. Đảm bảo đầy đủ nguồn vốn kinh doanh trong giai đoạn hiện nay .............53 3.2.2. Tiết kiệm hơn nữa chi phí và sử dụng hợp lý tài sản..................................55 3.2.3. Nâng cao khả năng thanh toán của công ty ................................................55 3.2.4. Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn cố định.....................................................56 3.2.5. Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động...................................................57 3.2.6. Một số giải pháp khác .................................................................................57 PHẦN 3: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ....................................................................58 1. Kết luận ................................................................................................................58 2. Một số kiến nghị đối với nhà nước nhằm nâng cao hiệu quả quản lý sử dụng vốn ..59 2.1. Kiến nghị với nhà nước..................................................................................59 2.2. Kiến nghị với Tổng công ty điện lực Thừa Thiên Huế..................................60 2.3. Kiến nghị với UBND tỉnh..............................................................................60 TÀI LIỆU THAM KHẢO ĐA ̣I H ỌC KI NH TÊ ́ HU Ế vi DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT VÀ KÝ HIỆU NVNSNN : Nguồn vốn ngân sách nhà nước VCĐ : Vốn cố định VLĐ : Vốn lưu động KHCN : Khoa học công nghệ CBCNV : Cán bộ công nhân viên XDCC : Xây dựng cơ bản SXKD : Sản xuất kinh doanh NSLĐ : Năng suất lao động Thuế VAT : Thuế giá trị gia tăng Thuế TTĐB : Thuế tiêu thụ đặc biệt CNH – HĐH : Công nghiệp hóa – hiện đại hóa ĐVT : Đơn vị tính Trđ : Triệu đồng ĐA ̣I H ỌC KI NH TÊ ́ HU Ế vii DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ Sơ đồ 1. Phân loại tài sản cố định....................................................................................5 Sơ đồ 2. Phân loại tài sản lưu động .................................................................................6 Sơ đồ 3. Sơ đồ tổ chức bộ máy quản lý của Công ty Điện lực Thừa Thiên Huế ..............20 ĐA ̣I H ỌC KI NH TÊ ́ HU Ế viii DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU Bảng 1: Cơ cấu nguồn tài sản của công ty giai đoạn 2011 - 2013 ................................24 Bảng 2: Kết cấu nguồn vốn lưu động của công ty giai đoạn 2011-2013 ......................26 Bảng 3: Tình hình biến động nguồn vốn cố định tại công ty giai đoạn 2011 - 2013....28 Bảng 4: Cơ cấu nguồn vốn của công ty giai đoạn 2011-2013.......................................30 Bảng 5: Kết quả kinh doanh của công ty giai đoạn 2011-2013 ....................................32 Bảng 6: Tình hình thanh toán của Công ty giai đoạn 2011-2013..................................36 Bảng 7: Hiệu quả sử dụng tổng nguồn vốn của công ty giai đoạn 2011 - 2013 ...........38 Bảng 8: Hiệu quả sử dụng vốn cố định tại công ty giai đoạn 2011-2013 .....................41 Bảng 9: Hiệu quả sử dụng vốn lưu động của công ty giai đoạn 2011-2013 .................45 ĐA ̣I H ỌC KI NH TÊ ́ HU Ế ix TÓM TẮT NGHIÊN CỨU Đề tài đi sâu nghiên cứu tình hình sử dụng nguồn vốn của công ty Điện lực Thừa Thiên Huế. Hướng nghiên cứu chính của đề tài là tập trung tìm hiểu thực trạng tình hình nguồn vốn và hiệu quả sử dụng vốn tại công ty Điện lực Thừa Thiên Huế trong giai đoạn từ năm 2011-2013. Từ thực trạng đó đưa ra những định hướng giải pháp để nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn vốn cho công ty trong thời gian tới. Để bước vào nghiên cứu thực tế, đề tài đã tìm hiểu và góp phần hệ thống hóa cơ sở lý luận về vốn đầu tư. Trong đó các khái niệm được tìm hiểu qua nhiều góc độ, cách nhìn nhận của nhiều nhà nghiên cứu trước đây. Trong quá trình tiến hành, đề tài sử dụng các báo cáo kinh tế - xã hội, báo cáo tình hình thực hiện vốn, tài liệu, thông tin thu thập trên các web có liên quan đến đề tài thông qua phương pháp điều tra thu thập số liệu, thống kê kinh tế làm phương pháp trung tâm cho nghiên cứu. Qua tìm hiểu kết quả đề tài sẽ cho thấy thực trạng tình hình sử dụng vốn tại công ty, hiệu quả của việc sử dụng vốn và tình hình hiện tại của công ty trong ba năm qua. Đồng thời nhằm thực hiện những mục tiêu sau: Hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiển về vốn và hiệu quả sử dụng vốn trong doanh nghiệp. Đánh giá thực trạng hiệu quả sử dụng vốn của Công ty Điện lực Thừa Thiên Huế trong giai đoạn năm 2011 đến năm 2013. Đề xuất một số giải pháp chủ yếu để nâng cao hiệu quả sử dụng vốn của Công ty Điện lực Thừa Thiên Huế trong thời gian tới. Sau thời gian nghiên cứu về tình hình sử dụng vốn nói riêng và hiệu quả sử dụng vốn của công ty nói chung đề tài đã thực hiện được đầy đủ những mục tiêu đề ra. Dựa trên những phân tích và đánh giá về thực trạng hiệu quả sử dụng vốn có thể thấy rằng việc thực hiện đề tài là hoàn toàn có ý nghĩa. Kết quả nghiên cứu cho thấy tình hình sử dụng vốn đã gặt hái được thành công nhất định tuy nhiên vẫn còn nhiều hạn chế. Vấn đề là còn chưa hiệu quả do đó các giải pháp đưa ra đều hướng tới cải thiện tình trạng này, việc đề xuất và thực hiện các giải pháp là thực sự cần thiết. ĐA ̣I H ỌC KI NH TÊ ́ HU Ế 1PHẦN 1: ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Tính cấp thiết Để tiến hành bất kỳ một quá trình sản xuất kinh doanh nào trước hết các doanh nghiệp cần phải có một yếu tố tiền đề đó là vốn kinh doanh. Vốn là chìa khoá, là điều kiện hàng đầu của mọi quá trình phát triển. Để quá trình sản xuất kinh doanh được tiến hành một cách tốt nhất thì vấn đề đặt ra với các doanh nghiệp hiện nay là phải luôn luôn bảo toàn và nâng cao hiệu quả sử dụng vốn. Đây là một vấn đề có ý nghĩa rất quan trọng đối với hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn sẽ giúp cho doanh nghiệp giữ vững được sức mua của đồng vốn trong điều kiện nền kinh tế có lạm phát và nhiều rủi ro, nâng cao được năng lực hoạt động của đồng vốn đồng thời đánh giá được chất lượng quản lý và sử dụng vốn của doanh nghiệp, giúp cho doanh nghiệp ngày càng vững mạnh và phát triển một cách bền vững. Đặc biệt, trong nền kinh tế thị trường các doanh nghiệp được coi như là những tế bào của xã hội. Đối với các doanh nghiệp nói chung và Công ty điện lực Thừa Thiên Huế nói riêng thì sự phát triển của nó phụ thuộc rất lớn vào hiệu quả quản lý và sử dụng vốn của doanh nghiệp mình. Hiệu quả sử dụng vốn cao hay thấp sẽ quyết định đến sự thành công hay thất bại của doanh nghiệp trong môi trường cạnh tranh quyết liệt hiện nay. Cũng như nhiều doanh nghiệp khác, công ty điện lực Thừa Thiên Huế đang phải đương đầu với những khó khăn về sản xuất, về quản lý vốn và các nguồn lực khác. Vốn đầu tư của công ty ngày càng tăng lên nhưng doanh thu lại không tăng thậm chí còn giảm, bên cạnh đó lợi nhuận có tăng nhưng với tỷ lệ còn khá nhỏ. Xuất phát từ tình hình thực tế trên của công ty, em đã chọn đề tài: “MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ SỬ DỤNG VỐN TẠI CÔNG TY ĐIỆN LỰC THỪA THIÊN HUẾ” làm khóa luận tốt nghiệp của mình. 2. Mục tiêu nghiên cứu 2.1. Mục tiêu chung Trên cơ sở đánh giá thực trạng sử dụng vốn tại Công ty Điện lực Thừa Thiên Huế, đề xuất được các giải pháp phù hợp để nâng cao hiệu quả sử dụng vốn cho Công ty. ĐA ̣I H ỌC KI NH TÊ ́ HU Ế 22.2. Mục tiêu cụ thể - Hệ thống hóa cơ sở lý luận về vốn và hiệu quả sử dụng vốn trong doanh nghiệp. - Đánh giá thực trạng hiệu quả sử dụng vốn của Công ty Điện lực Thừa Thiên Huế trong giai đoạn năm 2011 đến năm 2013. - Đề xuất một số giải pháp chủ yếu để nâng cao hiệu quả sử dụng vốn của Công ty Điện lực Thừa Thiên Huế trong thời gian tới. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tượng nghiên cứu Nghiên cứu hiệu quả sử dụng vốn (hiệu quả về sử dụng vốn lưu động và hiệu quả về sử dụng vốn cố định) của Công ty Điện Lực Thừa Thiên Huế. 3.2. Nội dung nghiên cứu Nghiên cứu hiệu quả sử dụng vốn đầu tư tại Công ty Điện lực Thừa Thiên Huế giai đoạn năm 2011-2013. Từ đó đưa ra một số giải pháp nhầm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn. 3.3. Phạm vi không gian Nghiên cứu tại Công ty Điện lực Thừa Thiên Huế. 3.4. Phạm vi thời gian Đề tài được tiến hành dựa trên việc phân tích số liệu của công ty trong vòng 3 năm 2011, 2012, 2013. Số liệu bao gồm những thông tin cập nhập ở các tài liệu đã công bố qua các năm, tập trung chủ yếu trong 3 năm từ 2011-2013, cấc số liệu điều tra trực tiếp từ các cơ quan đầu tư và đối tượng tiếp nhận đầu tư. 4. Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp thu thập số liệu: Thu thập số liệu thực tế, xử lý số liệu thống kê của phòng kế toán Công ty Điện lực Thừa Thiên Huế cung cấp. - Phương pháp phân tích các chỉ tiêu kinh tế để đánh giá hiệu quá sử dụng vốn trong lĩnh vực quản lý và sử dụng nguồn vốn. - Phân tích, tổng hợp, so sánh, xử lý các số liệu. ĐA ̣I H ỌC KI NH TÊ ́ HU Ế 3PHẦN 2: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ VỐN VÀ HIỆU QUẢ SỬ DỤNG VỐN TRONG HOẠT ĐỘNG CỦA DOANH NGHIỆP 1.1. Lý thuyết chung về vốn của doanh nghiệp 1.1.1. Khái niệm Theo sự phát triển của lịch sử, các quan điểm về vốn xuất hiện và ngày càng hoàn thiện, tiêu biểu có các cách hiểu về vốn như sau của một số nhà kinh tế học thuộc các trường phái kinh tế khác nhau: Các nhà kinh tế học cổ điển tiếp cận vốn với góc độ hiện vật. Họ cho rằng vốn là một trong những yếu tố đầu vào trong quá trình sản xuất kinh doanh. Cách hiểu này phù hợp với trình độ quản lý kinh tế còn sơ khai, giai đoạn kinh tế học mới xuất hiện và bắt đầu phát triển. Theo các nhà tài chính thì vốn là tổng số tiền do những người có cổ phần trong công ty đóng góp và họ nhận được phần thu nhập chia cho các chứng khoán của công ty. Như vậy các nhà tài chính đã chú ý đến mặt tài chính của vốn, làm rõ được nguồn vốn cơ bản của doanh nghiệp đồng thời cho các nhà đầu tư thấy được lợi ích của việc đầu tư, khuyến khích họ tăng cường đầu tư vào mở rộng và phát triển sản xuất. Theo David Begg, Standley Fischer trong cuốn “ Kinh tế học”: Vốn là một loại hàng hóa nhưng được sử dụng tiếp tục vào quá trình sản xuất kinh doanh tiếp theo. Có hai loại vốn là vốn hiện vật và vốn tài chính. Vốn hiện vật là vốn dự trữ các loại hàng hóa đã sản xuất ra các hàng hóa dịch vụ khác. Vốn tài chính là tiền mặt, tiền gửi ngân hàng Đất đai không được coi là vốn. Theo Paul A. Samuelson, một đại diện tiêu biểu của học thuyết kinh tế hiện đại cho rằng: “Đất đai và yếu tố lao động ban đầu là sơ khai, còn vốn và hàng hóa là kết cấu của quá trình sản xuất. Vốn bao gồm các loại hàng hóa lâu bền được sản xuất ra và phục vụ cho quá trình đầu vào của sản xuất hữu ích”. ĐA ̣I H ỌC KI NH TÊ ́ HU Ế 4Một số quan điểm khác lại cho rằng vốn là giá trị đem lại giá trị thặng dư. Các khái niệm về vốn ở trên tiếp cận dưới những góc độ nghiên cứu khác nhau, trong những điều kiện lịch sử khác nhau. Vì vậy, để đáp ứng đầy đủ yêu cầu về hoạch toán và quản lý vốn trong cơ chế thị trường hiện nay, có thể khái quát như sau: “Vốn là một phần thu nhập quốc dân dưới dạng vật chất và tài sản chính được các cá nhân, tổ chức bỏ ra để tiến hành kinh doanh nhằm mục đích tối đa hóa lợi nhuận”. 1.1.2. Phân lọai 1.1.2.1. Căn cứ theo nguồn hình thành  Vốn chủ sở hữu Vốn chủ sở hữu là số vốn góp do chủ sở hữu, các nhà đầu tư đóng góp. Số vốn này không phải là một khoản nợ, doanh nghiệp không phải cam kết thanh toán, không phải trả lãi suất. Tuy nhiên, lợi nhuận thu được do kinh doanh có lãi của doanh nghiệp đẽ được chia cho các cổ đông theo tỷ lệ phần vốn góp cho mình. Tuỳ theo loại hình doanh nghiệp, vốn chủ sở hữu được hình thành theo các cách thức khác nhau. Thông thường nguồn vốn này bao gồm vốn góp và lãi chưa phân phối.  Vốn vay Vốn vay là khoản vốn đầu tư ngoài vốn pháp định được hình thành từ nguồn đi vay, đi chiếm dụng của các tổ chức, đơn vị cá nhân và sau một thời gian nhất định, doanh nghiệp phải hoàn trả cho nguời cho vay cả lãi và gốc. Phần vốn này doanh nghiệp được sử dụng với những điều kiện nhất định (như thời gian sử dụng, lãi suất, thế chấp...) nhưng không thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp. Vốn vay có hai loại là vốn vay ngắn hạn và vốn vay dài hạn. 1.1.2.2. Căn cứ theo thời gian huy động vốn  Vốn thường xuyên Vốn thường xuyên là nguồn vốn có tính chất ổn định và dài hạn mà doanh nghiệp có thể sử dụng để đầu tư vào tài sản cố định và một bộ phận tài sản lưu động tối thiểu thường xuyên cần thiết cho hoạt động doanh nghiệp. Nguồn vốn này bao gồm vốn chủ sở hữu và vốn vay dài hạn của doanh nghiệp. ĐA ̣I H ỌC KIN H T Ế H UÊ ́ 5 Vốn tạm thời Vốn tạm thời là nguồn vốn có tính chất ngắn hạn (dưới 1 năm) mà doanh số có thể sử dụng để đáp ứng nhu cầu có tính chất tạm thời, bất thường phát sinh trong hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Nguồn vốn này bao gồm các khoản vay ngắn hạn và các khoản chiếm dụng của bạn hàng. 1.1.2.3. Căn cứ theo hình thức chu chuyển của vốn  Vốn cố định Vốn cố định của doanh nghiệp là một bộ phận đầu tư ứng trước về tài sản cố định và tài sản đầu tư cơ bản, mà đặc điểm luân chuyển từng phần trong nhiều chu kỳ sản xuất kinh doanh và hoàn thành một vòng tuần hoàn khi tài sản cố định hết thời gian sử dụng. Quy mô của vốn cố định quyết định quy mô của tài sản cố định nhưng các đặc điểm của tài sản cố định lại ảnh hưởng đến sự vận động và công tác quản lý cố định. Muốn quản lý vốn cố định một cách hiệu quả thì phải quản lý sử dụng tài sản cố định một cách hữu hiệu. Để quản lý chặt chẽ, hữu hiệu tài sản cố định, có thể phân loại tài sản cố định theo các tiêu thức sau: Sơ đồ 1. Phân loại tài sản cố định Toàn bộ TCCĐ của doanh nghiệp Căn cứ phân loại Theo hìn