Khóa luận Phân tích tình hình cho vay tiêu dùng tại ngân hàng thương mại cổ phần hàng hải Việt Nam – Chi nhánh Huế

ĐẠI HỌC HUẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ KHOA KINH TẾ VÀ PHÁT TRIỂN ------ KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC U PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH CHO VAY TIÊU DÙNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN HÀNG HẢI VIỆT NAM – CHI NHÁNH HUẾ Sinh viên thực hiện: Giáo viên hướng dẫn: Lê Thị Châu Th.S Trần Hạnh Lợi Lớp: K46 KHĐT Niên khoá: 2012 - 2016 Huế, tháng 06 năm 2016 Đạ i h ọc K inh tế H uế Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Th.S Trần Hạnh Lợi Lời Cảm Ơn Trước tiên em xin cám ơn quý thầy cô giáo trong khoa Kinh Tế - Phát triển đã tận tình giảng dạy và truyền đạt cho em những bài học quý báu trong suốt những năm tháng học tập ở trường. Những điều thầy cô giảng dạy sẽ mãi là hành trang luôn bên em trên bước đường tương lai! Sau đây em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới Th.S Trần Hạnh Lợi đã hướng dẫn tận tình giúp đỡ em trong suốt quá trình thực hiện và hoàn thành khóa luận tốt nghiệp. Xin mãi tri ân công ơn cô! Em xin chân thành cám ơn Ban lãnh đạo Ngân Hàng Thương Mại Cổ Phần Maritime Bank Chi Nhánh Huế cùng các anh chị phòng Khách Hàng Cá Nhân và phòng Kế Toán tạo điều kiện cung cấp cho em những thông tin cần thiết để em có thể mở rộng kiến thức vận dụng lý thuyết vào thực tiễn cũng như hoàn thành tốt khóa luận của mình. Em xin chân thành cám ơn! Sinh viên: Lê Thị Châu SVTH: Lê Thị Châu i Đạ i h ọc K inh tế H uế Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Th.S Trần Hạnh Lợi MỤC LỤC LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................ i DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT VÀ KÍ HIỆU ................................................ vi DANH MỤC CÁC BẢNG .................................................................................... vii DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ .............................................................................. viii DANH MỤC CÁC HÌNH, SƠ ĐỒ ......................................................................... ix TÓM TẮT NỘI DUNG NGHIÊN CỨU ................................................................. x PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ ................................................................................................ 1 1.1. Lý do chọn đề tài ...................................................................................................... 1 1.2. Mục tiêu nghiên cứu ................................................................................................. 2 1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ............................................................................ 2 1.4. Phương pháp nghiên cứu .......................................................................................... 2 PHẦN II: NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU .............................................. 4 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU ......................... 4 1.1. Khái niệm về NHTM ................................................................................................ 4 1.2. Các hoạt động chủ yếu của NHTM .......................................................................... 4 1.2.1. Hoạt động huy động vốn ....................................................................................... 4 1.2.2. Hoạt động sử dụng vốn .......................................................................................... 4 1.3. Hoạt động cho vay của NHTM ................................................................................ 5 1.3.1. Khái niệm .............................................................................................................. 5 1.3.2. Các hình thức cho vay tại NHTM ......................................................................... 6 1.3.2.1. Dựa theo mục đích sử dụng tiền vay .................................................................. 6 1.3.2.2. Dựa theo thời hạn cho vay .................................................................................. 7 1.3.2.3. Dựa theo hình thức đảm bảo của các khoản vay ................................................ 8 1.3.2.4. Dựa theo hình thức hình thành khoản vay .......................................................... 9 1.4. Khái quát về hoạt động cho vay tiêu dùng tại NHTM ........................................... 10 1.4.1. Khái niệm cho vay tiêu dùng ............................................................................... 10 1.4.2. Đặc điểm chức năng cho vay tiêu dùng ............................................................... 10 SVTH: Lê Thị Châu ii Đạ i h ọc K inh tế H uế Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Th.S Trần Hạnh Lợi 1.4.3. Phân loại cho vay tiêu dùng ................................................................................. 11 1.4.3.1. Căn cứ vào mục đích vay ................................................................................. 11 1.4.3.2. Căn cứ vào hình thức bảo đảm tiền vay ........................................................... 11 1.4.3.3. Căn cứ vào nguồn gốc của khoản nợ ................................................................ 11 1.4.3.4. Căn cứ vào phương thức hoàn trả nợ ............................................................... 13 1.4.4. Lợi ích của cho vay tiêu dùng ............................................................................. 16 1.4.4.1. Lợi ích của khách hàng: .................................................................................... 16 1.4.4.2. Lợi ích của người sản xuất ............................................................................... 17 1.4.4.3. Lợi ích của ngân hàng ...................................................................................... 18 1.4.4.4. Lợi ích kinh tế - xã hội: .................................................................................... 18 1.4.5. Các yếu tố tác động tới hoạt động cho vay tiêu dùng tại NHTM ........................ 19 1.4.5.1. Các nhân tố chủ quan ....................................................................................... 19 1.4.5.2. Các nhân tố khách quan .................................................................................... 21 1.5. Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả tín dụng ................................................................. 22 1.6. Hoạt động cho vay tiêu dùng ở nước ta hiện nay ................................................... 26 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG CHO VAY TIÊU DÙNG TẠI NGÂN HÀNG TMCP HÀNG HẢI VIỆT NAM – CHI NHÁNH HUẾ ................. 27 2.1. Giới thiệu chung về Ngân Hàng Maritime Bank Chi nhánh Huế .......................... 27 2.1.1. Lịch sử hình thành và cơ cấu hoạt động của Ngân Hàng Maritime Bank Chi nhánh Huế ...................................................................................................................... 27 2.1.2. Kết quả kinh doanh của Ngân hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam Chi nhánh Huế trong thời gian 2013 – 2015 .......................................................................................... 29 2.2. Thực trạng hoạt động cho vay tiêu dùng tại ngân hàng TMCP Maritime Bank Chi nhánh Huế ...................................................................................................................... 32 2.2.1. Khái quát tình hình cho vay tiêu dùng tại ngân hàng TMCP Maritime Bank Chi nhánh Huế ...................................................................................................................... 32 2.2.1.1. Tình hình cho vay tiêu dùng phân theo mục đích vay...................................... 32 2.2.1.2. Tình hình cho vay tiêu dùng phân theo thời hạn vay ....................................... 37 2.2.1.3. Tình hình cho vay tiêu dùng phân theo hình thức đảm bảo tiền vay ............... 43 SVTH: Lê Thị Châu iii Đạ i h ọc K inh tế H uế Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Th.S Trần Hạnh Lợi 2.2.2. Các chỉ tiêu đánh giá việc phát triển cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam chi nhánh Huế giai đoạn 2013-2015 ............................................ 45 2.2.2.1. Tình hình tăng trưởng cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam chi nhánh Huế giai đoạn 2013-2015 ..................................................................... 45 2.2.2.2. Tình hình tăng trưởng số lượng khách hàng vay tiêu dùng tại MSB Huế giai đoạn 2013-2015 ............................................................................................................. 49 2.2.2.3. Chất lượng cho vay tiêu dùng tại MSB Huế giai đoạn 2013 - 2015 ............... 49 2.2.2.4. Tỷ suất lợi nhuận CVTD tại MSB Huế giai đoạn 2013-2015 .......................... 52 2.3. Đánh giá thực trạng phát triển cho vay tiêu dùng tại NH TMCP Hàng Hải Việt Nam –CN Huế trong thời gian 2013 – 2015 ................................................................. 53 2.3.1. Những kết quả đạt được ...................................................................................... 53 2.3.2. Những tồn tại và nguyên nhân ............................................................................. 54 2.3.2.1. Những tồn tại .................................................................................................... 54 2.3.2.2. Nguyên nhân ..................................................................................................... 55 PHẦN III: PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG CHO VAY TIÊU DÙNG TẠI NH TMCP HÀNG HẢI VIỆT NAM – CN HUẾ ...... 58 3.1. Định hướng, mục tiêu phát triển của NH TMCP Hàng Hải VN – CN Huế ................. 58 3.2. Một số giải pháp phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại NH TMCP Hàng Hải VN – CN Huế ................................................................................................................ 59 3.2.1. Nhóm giải pháp chung ......................................................................................... 59 3.2.1.1. Đẩy mạnh hoạt động Marketing ....................................................................... 59 3.2.1.2. Có chính sách lãi suất thích hợp đối với từng hình thức vay và từng đối tượng vay .......................................................................................................... 60 3.2.1.3. Mở rộng mạng lưới của chi nhánh ................................................................... 60 3.2.1.4. Hoàn thiện chính sách cho vay tiêu dùng ......................................................... 61 3.2.1.5. Đa dạng hóa danh mục sản phẩm cho vay tiêu dùng ....................................... 61 3.2.2. Nhóm giải pháp chuyên môn, nghiệp vụ ............................................................. 62 3.2.2.1. Cải tiến quy trình thủ tục cho vay tiêu dùng theo hướng vừa đảm bảo chặt chẽ vừa tạo thuận lợi cho người vay .................................................................................... 62 3.2.2.2. Nâng cao chất lượng công tác thẩm định khách hàng ...................................... 63 SVTH: Lê Thị Châu iv Đạ i h ọc K inh tế H uế Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Th.S Trần Hạnh Lợi 3.2.2.3. Đa dạng hóa các phương thức cho vay tiêu dùng ............................................. 64 3.2.2.4. Làm tốt công tác quản trị rủi ro cho vay tiêu dùng .......................................... 65 3.2.3. Nhóm giải pháp điều kiện .................................................................................... 66 3.2.3.1. Giải pháp phát triển công nghệ thông tin ......................................................... 66 3.2.3.2. Nâng cao trình độ chuyên môn và đạo đức nghề nghiệp của cán bộ tín dụng67 PHẦN IV: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ................................................................. 68 4.1. Kiến nghị ................................................................................................................ 68 4.1.1. Kiến nghị với Ngân hàng Nhà nước .................................................................... 68 4.1.2. Kiến nghị với Ngân hàng Hàng Hải Việt Nam .................................................. 69 4.2. Kết luận................................................................................................................... 70 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................... 71 SVTH: Lê Thị Châu v Đạ i h ọc K inh tế H uế Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Th.S Trần Hạnh Lợi DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT VÀ KÍ HIỆU STT Ký hiệu Nguyên nghĩa 1 ATM Máy giao dịch tự động 2 CBCNV Cán bộ công nhân viên 3 CVTD Cho vay tiêu dùng 4 CIC Trung tâm thông tin tín dụng 5 CN Chi nhánh 6 DNCV Dư nợ cho vay 7 DPRR Dự phòng rủi ro 8 ĐVT Đơn vị tính 9 KH Khách hàng 10 KHCN Khách hàng cá nhân 11 KHDN Khách hàng doanh nghiệp 12 MSB Ngân hàng thương mại cổ phần Hàng Hải 13 NH Ngân hàng 14 NHNN Ngân hàng nhà nước 15 NHTM Ngân hàng thương mại 16 NHTMCP Ngân hàng thương mại cổ phần 17 NXB Nhà xuất bản 18 TCTD Tổ chức tín dụng 19 TMCP Thương mại cổ phần 20 DSCV Doanh số cho vay SVTH: Lê Thị Châu vi Đạ i h ọc K inh tế H uế Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Th.S Trần Hạnh Lợi DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 1: Kết quả kinh doanh của MSB Huế trong giai đoạn 2013 – 2015 ............... 30 Bảng 2: Tình hình cho vay tiêu dùng phân theo mục đích vay vốn của MSB Huế giai đoạn 2013-2015 ................................................................................................. 33 Bảng 3: Tình hình cho vay tiêu dùng phân theo thời hạn vay của MSB Huế giai đoạn 2013-2015 ........................................................................................................ 38 Bảng 4: Tình hình cho vay tiêu dùng phân theo hình thức bảo đảm tiền vay của MSB Huế giai đoạn 2013 - 2015 ............................................................................. 43 Bảng 5: Tình hình tăng trưởng CVTD của MSB Huế giai đoạn 2013-2015 ........... 46 Bảng 6: Tình hình dư nợ CVTD trên DSCV của MSB Huế năm 2013-2015 ......... 46 Bảng 7: Số lượng khách hàng vay tiêu dùng giai đoạn 2013-2015 ......................... 49 Bảng 8: Tình hình nợ quá hạn CVTD của MSB Huế giai đoạn 2013 - 2015 .......... 50 Bảng 9: Tình hình nợ xấu CVTD của MSB Huế giai đoạn 2013-2015 ................... 51 Bảng 10: Tỷ suất lợi nhuận CVTD của MSB Huế giai đoạn 2013-2015 ................ 52 SVTH: Lê Thị Châu vii Đạ i h ọc K inh tế H uế Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Th.S Trần Hạnh Lợi DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ Biểu đồ 1: Tình hình doanh số CVTD theo mục đích của MSB Huế giai đoạn 2013-2015 ............................................................................................................ 34 Biểu đồ 2: Tình hình doanh số thu nợ CVTD theo mục đích của MSB Huế ................ 35 giai đoạn 2013-2015 ...................................................................................................... 35 Biểu đồ 3: Tình hình dư nợ CVTD theo mục đích của MSB Huế giai đoạn 2013-2015 ... 36 Biểu đồ 4: Tình hình doanh số CVTD theo thời hạn của MSB Huế ............................. 39 SVTH: Lê Thị Châu viii Đạ i h ọc K inh tế H uế Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Th.S Trần Hạnh Lợi DANH MỤC CÁC HÌNH, SƠ ĐỒ Hình 1.1 Sơ đồ cho vay tiêu dùng gián tiếp .................................................................. 12 Sơ đồ 2.1 : Cơ cấu tổ chức của Ngân Hàng Maritime Bank Chi nhánh Huế ................ 32 SVTH: Lê Thị Châu ix Đạ i h ọc K inh tế H uế Khóa luận tốt nghiệp GVHD: Th.S Trần Hạnh Lợi TÓM TẮT NỘI DUNG NGHIÊN CỨU Hòa cùng lộ trình tái cơ cấu hệ thống ngân hàng, lành mạnh hóa tình hình tài chính để có thể tồn tại phát triển trong môi trường cạnh tranh cao hiện nay, Ngân Hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam Chi nhánh Huế cần phải có các giải pháp thích hợp để nâng cao hiệu quả kinh doanh, nắm giữ thị trường. Nhận thấy được vai trò quan trọng của hoạt động tín dụng nói chung và hoạt động cho vay tiêu dùng nói riêng, do đó em chọn đề tài “ Phân tích tình hình cho vay tiêu dùng tại Ngân Hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam Chi nhánh Huế” làm đề tài khóa luận tốt nghiệp đại học của mình. Đề tài trước hết đi phân tích, tìm hiểu tình hình cho vay tiêu dùng tại chi nhánh, đó là dựa trên báo cáo tổng kết về tình hình hoạt động kinh doanh của Chi nhánh qua ba năm 2013, 2014 và 2015, nêu lên những tồn tại và nguyên nhân từ đó đề ra các giải pháp nhằm nâng cao hiểu quả cho vay tiêu dùng trong những năm tới. Bằng việc sử dụng các biện pháp nghiên cứu như: phương pháp duy vật biện chứng, phương pháp phân tích thống kê, phương pháp so sánh, Đề tài đã có những đánh giá tương đối khách quan. Từ đây đề tài đưa ra các giải pháp cơ bản và một số kiến nghị đối với các cơ quan, ban ngành nhằm nâng cao chất lượng hoạt động cho vay tiêu dùng tại Ngân Hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam Chi nhánh Huế. SVTH: Lê Thị Châu x Đạ i h ọc K inh tế H uế Khóa luận tốt nghiệp GVHD:Th.S Trần Hạnh Lợi PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ 1.1. Lý do chọn đề tài Thực tiễn phát triển Ngân hàng trên thế giới, tỷ trọng thu nhập từ tín dụng ngày càng giảm, thu nhập từ dịch vụ khác như thanh toán quốc tế, thẻ, chuyển tiền ,v.v. ngày càng chiếm tỷ trọng cao. Điều này là tất yếu bởi nhu cầu vay vốn ngân hàng để bổ sung vốn lưu động hay đầu tư TSCĐ của các tổ chức kinh tế sẽ ngày càng giảm đi do đã có một kênh huy động khác thay thế hiệu quả hơn đó là thị trường chứng khoán, đến một tầm phát triển nào đó đa số các công ty đều sẽ cổ phần hoá và niêm yết trên thị trường chứng khoán, lúc này thông qua kênh chứng khoán các tổ chức kinh tế sẽ huy động trực tiếp nguồn vốn trong dân không cần thông qua NH nữa. Trong một số trường hợp đầu tư tài sản cố định thì doanh nghiệp có thể lựa chọn thực hiện thông qua các các công ty thuê mua tài chính sẽ ưu việt hơn là vay vốn trung dài hạn của NH để đầu tư. Cho nên, sẽ đến lúc chỉ còn các dự án đầu tư lớn cần huy động lượng vốn khổng lồ thì mới cần đến ngân hàng và thường các dự án này sẽ có sự chỉ đạo trực tiếp của Chính phủ. Lúc này, nhu cầu tín dụng ngân hàng sẽ chỉ còn là nhu cầu tín dụng của các doanh nghiệp nhỏ, hộ kinh doanh và cá nhân tiêu dùng (cho vay bán lẻ) và thị phần tín dụng mà các ngân hàng cần quan tâm lúc này chính là nhu cầu tín dụng bán lẻ đặc biệt là mảng tín dụng tiêu dùng, một thị phần tín dụng đầy tiềm năng. Việt Nam sau quá trình chuyển mình theo hướng kinh tế thị trường, mở cửa hội nhập kinh tế quốc tế đã có những bước phát triển nhanh chóng. Thị trường chứng khoán được hình thành và ngày một phát triển, đời sống của người dân ngày một nâng cao. Cho nên việc các NHTM cần triển khai mô hình ngân hàng bán lẻ là cần thiết và là một xu thế hợp thời đại. Bên cạnh đó, việc cho vay bán lẻ cũng đồng nghĩa với việc phân tán rủi ro qua đó giảm thiểu rủi ro trong cho vay của NH. Sau một thời gian thực tập tại NHTM cổ phần Hàng Hải Việt Nam – Chi nhánh Huế, tìm hiểu về thực trạng hoạt động cho vay tiêu dùng tại chi nhánh, em đã chọn đề tài: “Phân tích tình hình cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng thương mại cổ phần Hàng Hải Việt Nam – Chi nhánh Huế” làm đề tài luận văn tốt nghiệp của mình. SVTH: Lê Thị Châu 1 Đạ i h ọc K inh tế H uế Khóa luận tốt nghiệp GVHD:Th.S Trần Hạnh Lợi 1.2. Mục tiêu nghiên cứu 1.2.1. Mục tiêu chung Việc nghiên cứu của đề tài nhằm tìm hiểu tình hình cho vay tiêu dùng của ngân hàng và đề xuất các giải pháp giúp Ngân hàng TMCP Maritime Bank Chi nhánh Huế mở rộng và phát triển mảng dịch vụ này 1.2.2. Mục tiêu cụ thể - Hệ thống hóa những vấn đề lý luận về cho vay tiêu dùng - Phân tích, đánh giá tình hình cho vay tiêu dùng tại ngân hàng TMCP Maritime Bank Chi nhánh Huế - Đề ra giải pháp nhằm phát triển dịch vụ cho vay tiêu dùng tại ngân hàng TMCP Maritime Bank Chi nhánh Huế 1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 1.3.1. Đối tượng nghiên cứu: Đối tượng nghiên cứu: của đề tài là hoạt động cho vay tiêu dùng và phát triển cho vay tiêu dùng của Ngân Hàng TMCP Hàng Hả