Khóa luận Xây dựng hệ thống dịch vụ giá trị gia tăng trên nền dịch vụ nhắn tin tức thì qua hệ thống tin nhắn tức thì

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ Trương Lê Thành XÂY DỰNG HỆ THỐNG DỊCH VỤ GIÁ TRỊ GIA TĂNG TRÊN NỀN DỊCH VỤ NHẮN TIN TỨC THÌ QUA HỆ THỐNG TIN NHẮN TỨC THÌ KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC HỆ CHÍNH QUY Ngành: Công Nghệ Thông Tin Cán bộ hướng dẫn: ThS Đào Minh Thư HÀ NỘI - 2009 LỜI CẢM ƠN Lời đầu tiên, chúng tôi xin chân thành cảm ơn quý thầy cô giáo khoa Công nghệ thông tin đã dạy dỗ chúng tôi suốt bốn năm học vừa qua và tạo điều kiện cho phép chúng tôi được thực hiện khoá luận tốt nghiệp này. Đặc biệt, chúng tôi xin được bày tỏ lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc tới cô giáo hướng dẫn: ThS Đào Minh Thư và thầy giáo ThS Hồ Đắc Phương đã tận tình hướng dẫn và giúp đỡ chúng tôi trong quá trình hoàn thành công trình này. Xin chân thành cảm ơn tới công ty ViettelMedia đã giúp đỡ chúng tôi hoàn thành tốt khóa luận. Xin cảm ơn gia đình và bạn bè đã giúp đỡ, động viên tôi trong thời gian thực hiện đề tài. Cảm ơn bạn Nguyễn Thị Thu Thảo đã cùng tôi hoàn thành khóa luận này. Với trình độ và kiến văn còn hạn chế của người viết, khoá luận chắc chắn không tránh khỏi khiếm khuyết. Chúng tôi hy vọng sẽ nhận được những ý kiến nhận xét, góp ý của các nhà khoa học, các thầy cô giáo và bạn bè về những vấn đề được triển khai trong khoá luận. Xin trân trọng cảm ơn! Hà Nội, tháng 5 năm 2009 Sinh viên Trương Lê Thành TÓM TẮT NỘI DUNG Khóa luận của chúng tôi trình bày tổng quan về một chương trình mà chúng tôi gọi là TCat. Đây là một chương trình có thể gửi tin nhắn cho điện thoại di động cũng như cho một số mạng nhắn tin tức thì (Yahoo, Google). Ngoài khả năng gửi tin nhắn, TCat còn cho phép viết thêm một số dịch vụ khác cắm vào mà không cần thay đổi toàn bộ code. Vì thế TCat có tính mở rộng cao. Các dịch vụ viết thêm vào có khả năng tương tác trực tiếp với người sử dụng. Ngoài ra chúng tôi còn cung cấp thêm giao diện Web giúp người sử dụng giao tiếp với hệ thống dễ dàng. Do hạn chế về thời gian cho nên trong phạm vi khóa luận này chúng tôi chỉ xây dựng các tính năng cơ bản và một số dịch vụ. MỤC LỤC LỜI MỞ ĐẦU .....................................................................................................1 CHƯƠNG 1. ĐẶT VẤN ĐỀ ...............................................................................2 1.1. Cuộc sống hiện đại ...................................................................................2 1.1.1. Internet toàn cầu hóa..........................................................................2 1.1.2. Sống gấp ............................................................................................3 1.2. Giải pháp ..................................................................................................3 1.3. Nội dung của khóa luận ............................................................................3 CHƯƠNG 2. TỔNG QUAN VỀ TCAT ..............................................................6 2.1. Nhắn tin tức thì (IM).................................................................................7 2.2. WEB.........................................................................................................8 2.3. SMS .......................................................................................................10 2.4. Phân tích thiết kế ....................................................................................13 2.4.1 Biểu đồ ngữ cảnh ..............................................................................13 2.4.2. Cơ sở dữ liệu....................................................................................13 CHƯƠNG 3. GIAO DIỆN IM...........................................................................15 3.1. Tổng quan giao thức Yahoo Messenger (YMSG) ...................................15 3.1.1. Sự khác nhau giữa các phiên bản .....................................................16 3.1.2. Cấu trúc một gói tin của YMSG.......................................................17 3.1.3. Dịch vụ ............................................................................................19 3.1.4. Status codes (mã trạng thái) .............................................................20 3.1.5. Session.............................................................................................21 3.2. Mô tả chi tiết giao thức YMSG ...............................................................21 3.2.1. Verify ..............................................................................................22 3.2.2. Xác thực (Authentication ) ...............................................................23 3.2.3. Gửi /nhận tin nhắn ...........................................................................27 3.2.4. Gửi chú ý bắt đầu/dừng việc đánh máy ............................................28 3.2.5. Logoff..............................................................................................29 3.2.7. Thêm bạn .........................................................................................30 3.2.8. Xóa nick trong danh sách bạn ..........................................................31 3.3. Phân tích thiết kế module Yahoo bot ......................................................32 3.3.1. Ngôn ngữ .........................................................................................32 3.3.2. Cấu trúc của module ........................................................................33 3.3.3. Tiến trình thực hiện..........................................................................34 3.4. Tổng quan giao thức Google Talk...........................................................36 3.4.1. Các bước kết nối ..............................................................................37 3.4.2. Cấu trúc module...............................................................................37 CHƯƠNG 4. GIAO DIỆN WEB .......................................................................40 4.1. Tổng quan về Web..................................................................................40 4.2. Ngôn ngữ................................................................................................41 4.3. Thiết kết CSDL ......................................................................................41 4.4. Thiết kế module......................................................................................44 CHƯƠNG 5. GIAO DIỆN SMS........................................................................50 5.1. Tổng quan về SMS .................................................................................50 5.1.1. Định nghĩa SMS .............................................................................50 5.1.2. Ưu điểm của SMS............................................................................51 5.2. Gửi tin SMS từ máy tính đến điện thoại di động .....................................52 5.2.1. SMS Gateway kết nối trực tiếp tới SMSC ........................................55 5.2.2. SMS Gateway kết nối SMSC thông qua GSM modem .....................57 5.3. Ngôn ngữ................................................................................................58 5.4. Module SMS ..........................................................................................59 5.4.1. Mô hình cấu trúc module .................................................................59 5.4.2. Tiến trình thực hiện..........................................................................60 CHƯƠNG 6. CÁC DỊCH VỤ CUNG CẤP .......................................................62 6.1. Dịch vụ Chấp nhận/ Từ chối ...................................................................62 6.1.1. Thiết kế CSDL.................................................................................62 6.1.2. Hoạt động ........................................................................................63 6.2. Dịch vụ Người dùng tự định nghĩa..........................................................64 6.2.1. Thiết kế CSDL.................................................................................65 6.2.2. Hoạt động ........................................................................................65 6.3. Dịch vụ Phiên dịch .................................................................................67 6.4 Dịch vụ Thời tiết......................................................................................68 6.5. Dịch vụ Nhắc việc ..................................................................................69 6.5.1. Tổng quan........................................................................................69 6.5.2. Thiết kế CSDL.................................................................................70 6.5.3 Hoạt động .........................................................................................73 CHƯƠNG 7. PHỤ LỤC....................................................................................75 7.1. Cấu hình NowSMS kết nối trực tiếp tới SMSC của Viettel .....................76 7.2. Tạo kết nối Giữa NowSMS với GSM Modem ........................................79 TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................80 THUẬT NGỮ VIẾT TẮT CSDL Cơ Sở Dữ Liệu Cơ sở dữ liệu GSM Global System for Mobile communications Hệ thống toàn cầu cho truyền thông di động HTTP Hypertext Transfer Protocol Giao thức truyền siêu văn bản HTTPS Hypertext Transfer Protocol Secure HTTP an toàn IM Instant Messaging Tin nhắn tức thì SMPP Short Message Peer-to-peer Protocol Giao thức tin nhắn ngắn ngang hàng SMS Short Message Service Dịch vụ tin nhắn ngắn SMSC Short Message Service Center Trung tâm tin nhắn TCP/IP Transmission Control Protocol / Internet Protocol Giao thức truyền tin tin cậy trên nền Internet DANH SÁCH HÌNH VẼ Hình 2. 1: Mô hình tổng quan ....................................................................................11 Hình 2. 2 Biểu đồ ngữ cảnh hệ thống ...........................................................................1 Hình 2. 3 CSDL của TCat ........................................................................................14 Hình 3. 1: Ảnh chụp màn hình chương trình Wireshark .............................................16 Hình 3. 2: Cấu trúc gói tin YMSG phiên bản 12 ........................................................16 Hình 3. 3: Cấu trúc gói tin YMSG phiên bản 9 ..........................................................17 Hình 3. 4: Cấu trúc gói tin YMSG phiên bản 15 ..........................................................1 Hình 3. 5: Cấu trúc trường Data...................................................................................1 Hình 3. 6: Giao thức YMSG ......................................................................................22 Hình 3. 7: Cấu trúc gói tin Verify ................................................................................1 Hình 3. 8: Gói tin Verify hồi đáp từ Server ..................................................................1 Hình 3. 10: Ảnh chụp gói tin Authentication..............................................................24 Hình 3. 9: Gói tin Authentication.................................................................................1 Hình 3. 12: Ảnh chụp gói tin Authentication ACK.....................................................25 Hình 3. 11: Gói tin trả lời Authenticaion ACK.............................................................1 Hình 3. 14: Ảnh chụp gói tin Authentication Response ..............................................26 Hình 3. 13: Gói tin Authentication Response ...............................................................1 Hình 3. 15: Gói tin Message ........................................................................................1 Hình 3. 16: Ảnh chụp gói tin Message .......................................................................28 Hình 3. 17: Cấu trúc gói tin Notify...............................................................................1 Hình 3. 18: Ảnh chụp gói tin Notify.............................................................................1 Hình 3. 20: Ảnh chụp gói tin Logoff ..........................................................................30 Hình 3. 19: Gói tin Logoff ...........................................................................................1 Hình 3. 21: Cấu trúc gói tin Add Buddy.......................................................................1 Hình 3. 22: Ảnh chụp gói tin Add Buddy...................................................................31 Hình 3. 23: Cấu túc gói tin Remove Buddy..................................................................1 Hình 3. 24: Ảnh chụp gói tin Remove Buddy.............................................................32 Hình 3. 25: Cấu trúc module Yahoo Bot ......................................................................1 Hình 3. 26 Cấu trúc module Gtalk bot.......................................................................36 Hình 4. 1 Mối liên hệ giữa các bảng trong CSDL.......................................................43 Hình 4. 2 Sơ đồ cấu trúc module WEB ........................................................................1 Hình 5. 1 SMS Gateway kết nối trực tiếp với SMSC....................................................1 Hình 5. 2 Mô hình gửi tin SMS với SMS Gateway kết nối với SMSC thông qua GSM Modem ........................................................................................................................1 Hình 5. 3 Kết nối của Module SMS với SMS Gateway..............................................59 Hình 6. 1: Mối quan hệ Friend - User.........................................................................63 Hình 6. 2: Mối quan hệ User và Udef.........................................................................65 Hình 6. 3: Mối quan hệ CSDL trong dịch vụ nhắc việc theo thời gian........................71 Hình 6. 4: Mối quan hệ CSDL trong dịch vụ nhắc việc theo sự thay đổi của trang web ..................................................................................................................................72 Hình 7. 1 Giao diện của NowSMS .............................................................................75 Hình 7. 2 Lựa chọn kết nối tới SMSC ........................................................................76 Hình 7. 3 Cấu hình kết nối .........................................................................................77 Hình 7. 4 Chạy dịch vụ ..............................................................................................78 Hình 7. 5 Kết nối tới modem......................................................................................79 Hình 7. 6 Lựa chọn thiết bị GSM để kết nối...............................................................79 ~ 1 ~ LỜI MỞ ĐẦU Internet đang ngày càng phát triển nhằm đáp ứng nhu cầu của con người. Nhờ sự tiến bộ của khoa học nói chung và công nghệ thông tin nói riêng, diện mạo của Internet đang ngày càng rõ rệt và "có hình hài". Internet là kết quả tất yếu của nhu cầu cần được đáp ứng của con người, đó là tập hợp các nhu cầu cực kỳ phong phú và đa dạng của mọi người khắp nơi trên thế giới. Điều đó tạo nên sự phức tạp, sức hấp dẫn và cuốn hút của Internet. Ngày nay, Internet được sử dụng rộng rãi trên toàn thế giới. Những ứng dụng trên Internet đã có bước phát triển bùng nổ, với nhiều loại hình dịch vụ mới như thương mại điện tử, giải trí trực tuyến, đào tạo trực tuyến,…Sự ra đời của các dịch vụ trên Internet đã giúp ích rất nhiều cho cuộc sống của mọi người thuận tiện, thoải mái, tốt đẹp hơn. Vì những lý do trên chúng tôi đã nảy ra ý định xây dựng lên chương trình có thể nhắn tin tự động, trả lời tự động đến nick Yahoo, GoogleTalk hay số điện thoại của người sử dụng với những nội dung đã được đăng ký với chúng tôi như giá chứng khoán, giá ngoại tệ, thời tiết,… Chương trình của chúng tôi xây dựng được gọi là TCat. TCat có tính ứng dụng thực tiễn cao. Chúng tôi đã đưa vào thực tiễn một số dịch vụ của TCat như dịch vụ Phiên dịch, Nhắc việc. Dịch vụ Phiên dịch là dịch vụ giúp người sử dụng dịch một đoạn văn bản, một từ hoặc thậm chí cả một tài liệu. Dịch vụ này của chúng tôi sử dụng lại dịch vụ miễn phí của Google là Google Translate. Dịch vụ Nhắc việc là dịch vụ dịch vụ cho phép người sử dụng có thể đăng ký nhận tin nhắn tự động (nhắc việc) tới chính nick Yahoo, GoogleTalk hoặc số điện thoại của mình vào một thời điểm nào đó, hoặc khi một trang Web có sự thay đổi,… ~ 2 ~ CHƯƠNG 1. ĐẶT VẤN ĐỀ 1.1. Cuộc sống hiện đại 1.1.1. Internet toàn cầu hóa Toàn cầu hóa (Globalization) là “một xu hướng làm các mối quan hệ trở nên ít bị ràng buộc bởi địa lý lãnh thổ”, là khái niệm dùng để miêu tả các thay đổi trong xã hội và trong nền kinh tế thế giới, tạo ra bởi mối liên kết và trao đổi ngày càng tăng giữa các quốc gia, các tổ chức hay các cá nhân ở góc độ văn hoá, kinh tế, v.v. trên quy mô toàn cầu. Về bản chất thì toàn cầu hóa là sự mở rộng thị trường ra ngoài biên giới quốc gia. Internet đang ngày càng phát triển nhằm đáp ứng nhu cầu của con người. Nhờ sự tiến bộ của khoa học nói chung và công nghệ thông tin nói riêng, diện mạo của Internet đang ngày càng rõ rệt và "có hình hài". Internet là kết quả tất yếu của nhu cầu cần được đáp ứng của con người, đó là tập hợp các nhu cầu cực kỳ phong phú và đa dạng của mọi người khắp nơi trên thế giới. Điều đó tạo nên sự phức tạp, sức hấp dẫn và cuốn hút của Internet. Internet được sử dụng ngày càng rộng rãi. Và giờ đây Internet đã trở thành mạng toàn cầu. Và tại Việt Nam, việc sử dụng Internet ngày phổ biến. Điều này thể hiện rõ ở số lượng người dùng gia tăng nhanh chóng, số lượng dịch vụ Internet ngày càng nhiều và thời gian truy cập Internet trong mỗi ngày cũng dài thêm. Theo kết quả khảo sát gần đây của công ty nghiên cứu thị trường TNS Public & Social Research Việt Nam tiến hành ở bốn thành phố lớn của Việt Nam gồm Thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội, Đà Nẵng và Cần Thơ với 1,200 người tham gia trả lời ý kiến, thì hiện nay người sử dụng Internet ở Việt Nam đang ngày càng dành nhiều thời gian trên mạng hơn, với thời lượng trung bình mỗi ngày là 43 phút trong năm 2008, thời lượng này gần gấp đôi so với hồi năm 2006.[1] Theo đó, có đến 72% số người trong độ tuổi 18 - 30 sử dụng Internet thường xuyên để tán gẫu (chat); và 81% số người trong độ tuổi 41-50 thường xuyên đọc tin tức trên Internet. ~ 3 ~ 1.1.2. Sống gấp Ngày nay, mọi người ai cũng bận rộn với công việc hàng ngày, với cuộc sống gia đình, với những quan hệ xã hội. Cuộc sống có quá nhiều điều khiến con người phải lo toan, phiền muộn. Bản thân mỗi con người bị cuốn vào vòng xoay của công việc, học tập và những toan tính hàng ngày. Cuộc sống thật bộn bề những lo toan, suy nghĩ. Đôi khi mọi người cảm thấy mệt mỏi khi phải suy nghĩ quá nhiều thứ trong đầu và để sắp xếp mọi thứ cho tốt đẹp. Và thời gian rảnh trong cuộc sống giúp cho con người thư thái, giải trí cũng ít đi. 1.2. Giải pháp Hiện nay, có những người truy cập hàng giờ trên Internet chỉ để xem giá chứng khoán thay đổi, xem bài viết của mình trên diễn đàn đã được trả lời chưa, xem đã có thông tin mới thật lãng phí thời gian. Hay việc không để ý đến thời tiết hàng ngày làm ai đó bị sốt, bị ốm,.. làm hại cho sức khỏe. Hay một việc gì đó quan trọng bị lãng quên,… làm ảnh hưởng không tốt đến công việc cuộc sống của mọi người. Từ những lý do trên chúng tôi đã nảy ra ý định xây dựng lên chương trình có thể nhắn tin tự động, trả lời tự động đến nick Yahoo, GoogleTalk hay số điện thoại của người sử dụng với những nội d