Khóa luận Xây dựng hệ thống quản lý thông tin sinh viên tại trường đại học kinh tế - Đại học Huế

ÂAÛI HOÜC HUÃÚ TRÆÅÌNG ÂAÛI HOÜC KINH TÃÚ KHOA HÃÛ THÄÚNG THÄNG TIN KINH TÃÚ .....  ..... KHOÏA LUÁÛN TÄÚT NGHIÃÛP ÂAÛI HOÜCXÂY DỰNG HỆ THỐNG QUẢN LÝ THÔNG TIN SINH VIÊNTẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ - ĐẠI HỌC HUẾ Sinh viãn thæûc hiãûn: Giaíng viãn hæåïng dáùn: NGUYÃÙN TRUNG LAÌNH ThS. NGUYÃÙN THANH TUÁÚN Niãn khoïa: 2010 - 2014 Huãúú, thaïïng 5 nàm 2014 Trư ờng Đạ i họ c K inh tế H uế Khóa luận tốt nghiệp đại học GVHD: ThS. Nguyễn Thanh Tuấn Sinh viên thực hiện: Nguyễn Trung Lành i Em xin gởi lời cảm ơn chân thành và sự tri ân sâusắc đối với các thầy cô của trường Đại học Kinh Tế -Đại học Huế, đặc biệt là các thầy cô khoa Hệ thốngThông tin Kinh tế của trường đã tạo điều kiện cho emthực tập ở khoa để có nhiều thời gian cho khóa luậntốt nghiệp. Và em cũng xin chân thành cám ơn thầyNguyễn Thanh Tuấn đã nhiệt tình hướng dẫn hướngdẫn em hoàn thành tốt khóa thực tập.Trong quá trình thực tập, cũng như là trong quátrình làm bài báo cáo, khó tránh khỏi sai sót, rấtmong các Thầy, Cô bỏ qua. Đồng thời do trình độ lýluận cũng như kinh nghiệm thực tiễn còn hạn chếnên bài báo cáo không thể tránh khỏi những thiếusót, em rất mong nhận được ý kiến đóng góp Thầy,Cô để em học thêm được nhiều kinh nghiệm và sẽhoàn thành tốt hơn bài báo cáo tốt nghiệp sắp tới.Em xin chân thành cảm ơn!Huế, ngày 19 tháng 5 năm 2013 Sinh viên Trư ờng Đạ i họ c K in tế H uế Khóa luận tốt nghiệp đại học GVHD: ThS. Nguyễn Thanh Tuấn Sinh viên thực hiện: Nguyễn Trung Lành ii NguyễnTrung Lành MỤC LỤC Trang LỜI CẢM ƠN .................................................................................................................i MỤC LỤC ......................................................................................................................ii DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VÀ CHỮ VIẾT TẮT .................................................iv DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ......................................................v DANH MỤC CÁC BẢNG............................................................................................vi ĐẶT VẤN ĐỀ.................................................................................................................1 1. Lý do chọn đề tài.......................................................................................................1 2. Mục tiêu chọn đề tài..................................................................................................2 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ............................................................................2 4. Phương pháp nghiên cứu ..........................................................................................2 5. Nội dung nghiên cứu.................................................................................................3 PHẦN II: NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU..............................................4 CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ XÂY DỰNG HỆ THỐNG QUẢN LÝ THÔNG TIN SINH VIÊN ............................................................................................4 1.1. Khái niệm về hệ thống, hệ thống thông tin quản lý .................................................4 1.1.1. Khái niệm hệ thống...............................................................................................4 1.1.2. Hệ thống quản lý...................................................................................................4 1.1.3. Hệ thống thông tin (Information System) ............................................................4 1.2. Giới thiệu các công cụ để xây dựng hệ thống quản lý..............................................5 1.2.1. Nền tảng Microsoft .Net (Microsoft .Net Platform).............................................5 1.2.1.1. Các công cụ phát triển ........................................................................................5 1.2.1.2. Cơ sở hạ tầng HGH máy phục vụ (Server) ......................................................15 1.2.2. Twitter Bootstrap ................................................................................................16 1.2.3. Bộ công cụ Jquery và Ajax.................................................................................16 Trư ờ g Đạ i họ c K inh tế H uế Khóa luận tốt nghiệp đại học GVHD: ThS. Nguyễn Thanh Tuấn Sinh viên thực hiện: Nguyễn Trung Lành iii 1.2.4. Mô hình 3 lớp MVC ...........................................................................................17 CHƯƠNG II: KHẢO SÁT VÀ PHÂN TÍCH HIỆN TRẠNG HỆ THỐNG QUẢN LÝ SINH VIÊN CỦA TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ - ĐẠI HỌC HUẾ .................20 2.1. Khảo sát hệ thống ...................................................................................................20 2.1.1. Tổng quan về trường Đại học kinh tế - Đại học Huế ..........................................20 2.1.2. Chương trình đào tạo...........................................................................................21 2.1.3. Khóa học..............................................................................................................22 2.2. Phân tích hiện trạng hệ thống .................................................................................22 2.2.1. Những vẫn đề trong công tác quản lý thông tin sinh viên của trường ................22 2.3. Mô tả hệ thống quản lý thông tin sinh viên............................................................23 CHƯƠNG III: XÂY DỰNG HỆ THỐNG QUẢN LÝ THÔNG TIN SINH VIÊN TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ - ĐẠI HỌC HUẾ ..........................................23 3.1. Phân tích hệ thống quản lý đăng kí tín chỉ cho sinh viên chính quy trường Đại Học Kinh Tế Huế ..................................................................................................................24 3.1.1. Sơ đồ phân rã chức năng hệ thống (BFD – Business Funtion Diagram) ............24 3.1.2. Sơ đồ ngữ cảnh (Context Diagram).....................................................................25 3.1.3. Sơ đồ luồng dữ liệu (DFD – Data Flow Diagram) ..............................................25 3.2. Thiết kế hệ thống ....................................................................................................26 3.2.1. Xác định các thực thể và các thuộc tính tương ứng của thực thể ........................26 3.2.2. Xác định mối quan hệ giữa các thực thể .............................................................28 3.3. Một số sơ đồ giải thuật chính của hệ thống...........................................................35 3.3.1. Thêm thông tin sinh viên.....................................................................................35 3.3.2. Tìm kiếm thông tin cá nhân.................................................................................36 3.3.3. Đăng nhập hệ thống.............................................................................................36 3.3.4. Phân quyền nhóm tài khoản ................................................................................37 3.4. Giao diện hệ thống..................................................................................................38 KẾT LUẬN ..................................................................................................................40 TÀI LIỆU THAM KHẢO Trư ờn Đạ i họ c K nh t ế H uế Khóa luận tốt nghiệp đại học GVHD: ThS. Nguyễn Thanh Tuấn Sinh viên thực hiện: Nguyễn Trung Lành iv DANH MỤC CÁC KÍ KIỆU, THUẬT NGỮ VÀ CHỮ VIẾT TẮT Tên viết tắt Tên đầy đủ/Thuật ngữ Ý nghĩa ASP Active Server Page Một tài liệu chứa cả ngữ pháp của HTML lẫn những cấu trúc script CLR Common Language Runtime Bộ thực thi ngôn ngữ chung CSDL Cơ sở dữ liệu CSDL Conceptual Schema Definition Language Ngôn ngữ định nghĩa các khái niệm trong cơ sở dữ liệu DLL Dynamic Link Library Thư viện liên kết động DI Dependency Injection Chống lại sự phụ thuộc EF Entity Framework Nền tảng entity HTML HyperText Markup Language Ngôn ngữ Đánh dấu Siêu văn bản IL Microsoft Intermediate Language Ngôn ngữ trung gian Microsoft IoC Inversion of Control Nguyên lý đảo ngược điều khiển MSL Mapping specification language Ngôn ngữ định nghĩa các ánh xạ giữa các lớp MVC Models - Views - Controllers Mô hình Kiểu mẫu - Bảng xem - Bộ điều khiển ORM Object/Relational Mapping Đối tượng/Bản đồ quan hệ SOAP Simple Object Access Protocol Giao thức truy cập đối tượng đơn giản SSDL Store Schema Definition Language Ngôn ngữ định nghĩa mô hình lưu trữ của dữ liệu URL Uniform Resource Locator Định vị Tài nguyên thống nhất XML eXtensible Markup Language Ngôn ngữ Đánh dấu Mở rộng Trư ờng Đạ i họ c K inh tế H uế Khóa luận tốt nghiệp đại học GVHD: ThS. Nguyễn Thanh Tuấn Sinh viên thực hiện: Nguyễn Trung Lành v DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ Hình 1. 1. Mô hình ASP.Net MVC .................................................................................8 Bảng 1.1. So sánh những lợi ích giữa ASP.Net MVC và ASP.Net Webform..............11 Hình 1.2. Kiến trúc của mô hình Entity Framework .....................................................12 Bảng 1.2. Bảng ánh xạ tương đương sau giữa các đối tượng trong database và EF.....13 Hình 1. 3. Các cách làm việc với Entity Framework ....................................................15 Hình 1. 4. Mô hình của 2 phiên bản MVC ....................................................................18 Hình 1.5. Mô hình 3 lớp 3-layers ..................................................................................19 Hình 1.6. Mô hình 3 lớp MVC ......................................................................................19 Hình 2.1. Cơ cấu tổ chức của Trường ...........................................................................20 Hình 3.1. Sơ đồ phân rã chức năng của hệ thống..........................................................24 Hình 3.3. Sơ đồ luồng dữ liệu DFD ..............................................................................25 Hình 3.2. Sơ đồ ngữ cảnh của hệ thống.........................................................................25 Hình 3.4. Mối quan hệ giữa các thực thể.......................................................................28 Hình 3.6. Lược đồ cơ sở dữ liệu quan hệ ......................................................................34 Hình 3.7. Sơ đồ hoạt động thêm thông tin sinh viên.....................................................35 Hình 3.8. Sơ đồ hoạt động tìm kiếm thông tin sinh viên...............................................36 Hình 3.9. Sơ đồ hoạt động đăng nhập hệ thống ............................................................36 Hình 3.10. Sơ đồ hoạt động phân quyền nhóm tài khoản .............................................37 Hình 3.11. Giao diện hệ thống quản lý sinh viên ..........................................................38 Hình 3.12. Giao diện thêm mới sinh viên......................................................................38 Hình 3.13. Giao diện chỉnh sửa thông tin sinh viên ......................................................39 Hình 3.14. Giao diện trang thông tin sinh viên .............................................................39 Trư ờng Đại học Kin h tế Hu ế Khóa luận tốt nghiệp đại học GVHD: ThS. Nguyễn Thanh Tuấn Sinh viên thực hiện: Nguyễn Trung Lành vi DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 1.1. So sánh những lợi ích giữa ASP.Net MVC và ASP.Net Webform..............11 Bảng 1.2. Bảng ánh xạ tương đương sau giữa các đối tượng trong database và EF.....13 Trư ờng Đạ i họ c K inh tế H uế Khóa luận tốt nghiệp đại học GVHD: ThS. Nguyễn Thanh Tuấn Sinh viên thực hiện: Nguyễn Trung Lành 1 ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Lý do chọn đề tài Vào năm 2008, Trường Đại học Kinh tế - Đại học Huế đã quyết định chuyển đổi chương trình đào tạo truyền thống sang chương trình đào tạo theo học chế tín chỉ cho các sinh viên hệ chính quy của trường. Học chế tín chỉ được xây dựng nhằm tạo ra mối quan hệ mềm dẻo trong quá trình dạy và học; giữa giảng viên và sinh viên với những yêu cầu: giảng dạy cụ thể về nội dung chương trình đào tạo từ phía nhà trường, giảng viên kết hợp với tính chủ động trong việc tự hoạch định kế hoạch học tập của cá nhân sinh viên nhằm đạt đến mục đích cao nhất là hiệu quả cao trong đào tạo. Về công tác công tác quản lý sinh viên, dưới khía cạnh là những phương diện hoạt động công ích của nhà trường nhằm quản lý, tư vấn, hướng dẫn, trợ giúp sinh viên thực hiện quyền và nghĩa vụ của mình trong quá trình học tập tại trường. Như vậy, công tác quản lý sinh viên sẽ bao gồm tất cả tiện ích do nhà trường cung cấp nhằm tạo điều kiện cho sinh viên thực hiện quyền và nghĩa vụ của mình từ khi trúng tuyển vào trường cho đến khi ra trường; từ hoạt động học tập của sinh viên cho đến hoạt động rèn luyện đạo đức, nhân cách, thể chất; từ việc sinh viên thực hiện những quy định bắt buộc cho đến việc chủ động, tích cực thực hiện trong điều kiện cho phép sinh viên lựa chọn, yêu cầu. Ở góc độ này, người quản lý sinh viên thực hiện công tác hỗ trợ sinh viên có tính hệ thống, tư vấn, hỗ trợ trên nhiều mặt liên quan đến các bộ phận chức năng chủ yếu là: Phòng Đào tạo Đại học, phòng Công tác Sinh viên . Trong đó, phòng Công tác Sinh Viên đóng vai trò quan trọng trong công tác hỗ trợ các hoạt động ngoại khóa, nội trú, việc làm,... cho sinh viên. Do vậy, đề tài “Xây dựng hệ thống Quản lý Thông tin Sinh viên tại Trường Đại học Kinh tế - Đại học Huế” được thực hiện nhằm giúp cho Phòng Đào tạo Đại học - Công tác sinh viên đáp ứng những yêu cầu mới đặt ra hiện nay, khắc phục được những khó khăn hiện tại trong công tác quản lý và hỗ trợ sinh viên, đồng thời phục vụ cho mục tiêu tin học hóa, hiện đại hóa trong công tác quản lý và đào tạo của Nhà trường. T ư ờng Đạ i họ c K in tế H uế Khóa luận tốt nghiệp đại học GVHD: ThS. Nguyễn Thanh Tuấn Sinh viên thực hiện: Nguyễn Trung Lành 2 2. Mục tiêu chọn đề tài * Mục tiêu tổng quát: Trên cơ sở nghiên cứu quy trình quản lý thông tin sinh viên, các kĩ thuật xây dựng hệ thống theo mô hình ba lớp, tác giả xây dựng hệ thống quản lý thông tin sinh viên phục vụ cho công tác quản lý của Trường Đại học Kinh tế. * Mục tiêu cụ thể: - Nghiên cứu cơ sở lý thuyết về hệ thống thông tin quản lý. - Xây dựng và thiết kế phần mềm theo mô hình MVC - Xây dựng hệ thống quản lý thông tin sinh viên áp dụng cho Trường Đại học Kinh tế - Đại học Huế bao gồm: - Quản lý thông tin cá nhân - Quản lý thông tin tuyển sinh - Quản lý các thông tin khác liên quan đến sinh viên - Quản lý hồ sơ sinh viên 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu: - Lý thuyết xây dựng hệ thống quản lý. - Các công cụ hỗ trợ, phương pháp xây dựng hệ thống quản lý. - Cơ cấu tổ chức, cách thức hoạt động của quản lý thông tin sinh viên của trường Đại học Kinh Tế Huế. - Mô hình MVC Phạm vi nghiên cứu: - Phạm vi không gian: Tại trường Đại học Kinh tế- Đại học Huế - Phạm vi thời gian: Từ ngày 10/02/2014 đến ngày 18/05/2014. 4. Phương pháp nghiên cứu Các phương pháp trong quá trình phân tích thiết kế hệ thống, nhằm nghiên cứu và xây dựng hệ thống quản lý thông tin sinh viên: - Phương pháp lập trình hướng đối tượng sử dụng ASP.Net, C#. Trư ờng Đạ i họ c K inh tế H uế Khóa luận tốt nghiệp đại học GVHD: ThS. Nguyễn Thanh Tuấn Sinh viên thực hiện: Nguyễn Trung Lành 3 - Phương pháp xây dựng ứng dụng theo mô hình MVC - Nghiên cứu tài liệu: Tìm hiểu các lý thuyết cần thiết để xây dựng hệ thống quản lý qua các tài liệu như sách, bài viết, video, slide,... 5. Nội dung nghiên cứu Ngoài phần mở đầu và kết luận, nội dung khóa luận gồm 3 chương: Chương I: Cơ sở lý luận về xây dựng hệ thống quản lý thông tin sinh viên Chương này sẽ giới thiệu tổng quan hệ thống quản lý thông tin sinh viên, lợi ích của việc ứng dụng hệ thống và giới thiệu các công cụ sẽ sử dụng để xây dựng hệ thống thông tin quản lý. Chương II: Khảo sát và phân tích hiện trạng hệ thống quản lý thông tin sinh viên tại trường Đại học Kinh tế - Đại học Huế. Chương này sẽ nói rõ về thực trạng hệ thống quản lý Thông tin Sinh viên tại Trường Đại học Kinh tế – Đại học Huế. Chương III: Xây dựng Hệ thống quản lý thông tin sinh viên tại Trường Đại học Kinh tế - Đại học Huế Chương này tập trung phân tích và thiết kế hệ thống, bao gồm các nội dung như phân tích sơ đồ chức năng, sơ đồ ngữ cảnh, sơ đồ luồng dữ liệu, thiết kế sơ đồ thực thể - mối quan hệ, thiết kế CSDL, các quy trình chính, giao diện. Trư ờng Đạ i họ c K i h tế H uế Khóa luận tốt nghiệp đại học GVHD: ThS. Nguyễn Thanh Tuấn Sinh viên thực hiện: Nguyễn Trung Lành 4 PHẦN II: NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ XÂY DỰNG HỆ THỐNG QUẢN LÝ THÔNG TIN SINH VIÊN 1.1.Khái niệm về hệ thống, hệ thống thông tin quản lý 1.1.1. Khái niệm hệ thống Hệ thống là tập hợp các phần tử có những mối quan hệ ràng buộc lẫn nhau cùng hoạt động chung cho một số mục tiêu nào đó. Trong hoạt động có trao đổi vào ra với môi trường ngoài 1.1.2. Hệ thống quản lý Hệ thống quản lý là một hệ thống có một mục đích mang lại lợi nhuận hoặc lợi ích nào đó. Đặc điểm của hệ thống là có sự tham gia của con người và có trao đổi thông tin. Hệ thống quản lý chia thành hai hệ thống con: - Hệ tác nghiệp (trực tiếp sản xuất): Gồm con người, phương tiện, phương pháp trực tiếp thực hiện mục tiêu đã đề ra. - Hệ quản lý (gián tiếp sản xuất): Gồm con người, phương tiện, phương pháp cho phép điều khiển hoạt động của hệ thống. Hệ này lại chia thành hai hệ con: + Hệ quyết định: Đưa ra các quyết định + Hệ xử lý thông tin: Xử lý thông tin 1.1.3. Hệ thống thông tin (Information System) Là một hệ thống sử dụng công nghệ thông tin để thu thập, truyền, lưu trữ, xử lý và biểu diễn thông tin trong một hay nhiều quá trình kinh doanh. Hệ thống thông tin phát triển qua bốn loại hình: - Hệ xử lý dữ liệu: lưu trữ và cập nhật dữ liệu hàng ngày, ra các báo cáo theo định kỳ (Ví dụ: Các hệ thống tính lương). - Hệ thống thông tin quản lý: gồm cơ sở dữ liệu hợp nhất và các dòng thông tin giúp con người trong sản xuất, quản lý và ra quyết định. Trư ờ g Đạ i họ c K inh tế H uế Khóa luận tốt nghiệp đại học GVHD: ThS. Nguyễn Thanh Tuấn Sinh viên thực hiện: Nguyễn Trung Lành 5 - Hệ trợ giúp quyết định: Hỗ trợ cho việc ra quyết định (cho phép nhà phân tích ra quyết định chọn các phương án mà không phải thu thập và phân tích dữ liệu). - Hệ chuyên gia: Hỗ trợ nhà quản lý giải quyết các vấn đề và làm quyết định một cách thông minh. 1.2. Giới thiệu các công cụ để xây dựng hệ thống quản lý 1.2.1. Nền tảng Microsoft .Net (Microsoft .Net Platform) .Net là nền tảng của Microsoft cho các dịch vụ Web XML, là thế hệ phần mềm kế tiếp kết nối thế giới thông tin, các thiết bị và tất cả mọi người trong một thể thống nhất. Nền tảng .Net cho phép tạo ra và sử dụng các ứng dụng, các quá trình và các trang web dựa trên XML như những dịch vụ chia xẻ, kết nối thông tin và hoạt động cùng nhau, trên bất cứ nền tảng hay thiết bị thông minh nào, nhằm mục đích cung cấp những giải pháp theo yêu cầu cho các tổ chức và các cá nhân riêng biệt. Nền tảng .Net của Microsoft đưa ra các công nghệ, các công cụ và sản phẩm để tạo ra và chạy các dịch vụ Web. 1.2.1.1. Các công cụ phát triển .Net nền tảng và Visual Studio.Net là các công cụ cho những người phát triển để tạo ra các dịch vụ Web XML. .Net Framework là một tập hợp những giao diện lập trình và là tâm điểm của nền tảng .Net của Microsoft. Nó cung cấp cơ sở hạ tầng để xây dựng và chạy các dịch vụ Web. * Visual Studio .Net Visual Studio.Net cung cấp một môi trường phát triển mức cao để xây dựng các ứng dụng trên .Net Framework. Với bộ Visual Studio.Net chúng ta có thể đơn giản hoá việc tạo, triển khai và tiếp tục phát triển các ứng dụng Web và các dịch vụ Web có sẵn một cách an toàn, bảo mật và khả nǎng biến đổi được. Visual Studio.Net là một bộ đa ngôn ngữ các công cụ lập trình. Ngoài C# (Visual C#.Net), Visual Studio.Net còn hỗ trợ Visual Basic, Visual C++, Visual J#.Net và các ngôn ng