Luận án Bản lĩnh chính trị của học viên ở các học viện, trường sĩ quan kỹ thuật trong quân đội hiện nay

BỘ QUỐC PHÒNG HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ PHẠM VĂN PHÚ B¶n lÜnh chÝnh trÞ cña häc viªn ë c¸c häc viÖn, tr­êng sÜ quan kü thuËt trong Qu©n ®éi hiÖn nay LUẬN ÁN TIẾN SĨ CHỦ NGHĨA DUY VẬT BIỆN CHỨNG VÀ DUY VẬT LỊCH SỬ HÀ NỘI - 2024 BỘ QUỐC PHÒNG HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ PHẠM VĂN PHÚ B¶n lÜnh chÝnh trÞ cña häc viªn ë c¸c häc viÖn, tr­êng sÜ quan kü thuËt trong Qu©n ®éi hiÖn nay LUẬN ÁN TIẾN SĨ CHỦ NGHĨA DUY VẬT BIỆN CHỨNG VÀ DUY VẬT LỊCH SỬ Mã số: 922 90 02 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: 1. PGS, TS Lương Thanh Hân 2. PGS, TS Phan Trọng Hào HÀ NỘI - 2024 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tác giả. Các số liệu, kết quả nêu trong bản thảo luận án là trung thực, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, không trùng lặp với các công trình khoa học đã công bố. Tác giả luận án Phạm Văn Phú MỤC LỤC Trang TRANG PHỤ BÌA LỜI CAM ĐOAN MỤC LỤC MỞ ĐẦU 5 Chương 1 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN 10 1.1. Tổng quan những công trình khoa học tiêu biểu liên quan đến đề tài luận án 10 1.2. Giá trị của các công trình khoa học đã tổng quan và những vấn đề luận án tập trung nghiên cứu 30 Chương 2 MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ BẢN LĨNH CHÍNH TRỊ CỦA HỌC VIÊN Ở CÁC HỌC VIỆN, TRƯỜNG SĨ QUAN KỸ THUẬT TRONG QUÂN ĐỘI 35 2.1. Quan niệm về bản lĩnh chính trị và bản lĩnh chính trị của học viên ở các học viện, trường sĩ quan kỹ thuật trong quân đội 35 2.2. Những nhân tố cơ bản quy định bản lĩnh chính trị của học viên ở các học viện, trường sĩ quan kỹ thuật trong quân đội 62 Chương 3 THỰC TRẠNG VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ ĐẶT RA ĐỐI VỚI BẢN LĨNH CHÍNH TRỊ CỦA HỌC VIÊN Ở CÁC HỌC VIỆN, TRƯỜNG SĨ QUAN KỸ THUẬT TRONG QUÂN ĐỘI HIỆN NAY 81 3.1. Thực trạng bản lĩnh chính trị của học viên ở các học viện, trường sĩ quan kỹ thuật trong quân đội hiện nay 81 3.2. Những vấn đề đặt ra đối với bản lĩnh chính trị của học viên ở các học viện, trường sĩ quan kỹ thuật trong quân đội hiện nay 116 Chương 4 GIẢI PHÁP CƠ BẢN PHÁT TRIỂN BẢN LĨNH CHÍNH TRỊ CỦA HỌC VIÊN Ở CÁC HỌC VIỆN, TRƯỜNG SĨ QUAN KỸ THUẬT TRONG QUÂN ĐỘI HIỆN NAY 124 4.1. Nâng cao chất lượng giáo dục, rèn luyện bản lĩnh chính trị cho học viên ở các học viện, trường sĩ quan kỹ thuật trong quân đội hiện nay 124 4.2. Xây dựng môi trường chính trị thuận lợi, tạo điều kiện thúc đẩy quá trình phát triển bản lĩnh chính trị của học viên ở các học viện, trường sĩ quan kỹ thuật trong quân đội hiện nay 137 4.3. Phát huy tính tích cực, tự giác trong học tập, rèn luyện của học viên ở các học viện, trường sĩ quan kỹ thuật trong quân đội hiện nay 150 KẾT LUẬN 168 DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC Đà CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN 170 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 171 PHỤ LỤC 187 MỞ ĐẦU 1. Lý do lựa chọn đề tài luận án Bản lĩnh nói chung, bản lĩnh chính trị nói riêng là một phẩm chất nhân cách cơ bản, được đặc trưng bởi tính độc lập, kiên định và sáng tạo về tư tưởng, quan điểm, lập trường cũng như thái độ và hành vi của chủ thể khi giải quyết những vấn đề nảy sinh trong hoạt động của họ ở các hoàn cảnh và giai đoạn lịch sử khác nhau. Học viên ở các học viện, trường sĩ quan kỹ thuật là những người được tuyển chọn để đào tạo trở thành sĩ quan chỉ huy kỹ thuật và kỹ sư quân sự, gắn bó và phục vụ lâu dài trong Quân đội. Để hoàn thành tốt nhiệm vụ học tập và rèn luyện, đòi hỏi học viên phải có đủ phẩm chất, năng lực; đặc biệt là phải luôn độc lập, kiên định, sáng tạo về quan điểm, lập trường; thái độ và hành vi chính trị để tạo nên bản lĩnh chính trị kiên định, vững vàng, giải quyết tốt những tình huống, vấn đề chính trị khó khăn, phức tạp, hoàn thành tốt mục tiêu, yêu cầu đào tạo. Những năm qua, công tác giáo dục, rèn luyện bản lĩnh chính trị của học viên ở các học viện, trường sĩ quan kỹ thuật luôn được cấp uỷ, chỉ huy các cấp quan tâm và đầu tư thoả đáng. Cấp uỷ, chỉ huy các cấp luôn quán triệt đầy đủ nghị quyết của Đảng, nghị quyết của Quân uỷ Trung ương, Bộ Quốc phòng về xây dựng Quân đội nhân dân: cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, gắn với mục tiêu, yêu cầu đào tạo. Vì vậy, học viên sau khi tốt nghiệp luôn có bản lĩnh chính trị vững vàng, an tâm tư tưởng công tác, phát huy được năng lực, trình độ làm chủ vũ khí, trang bị kỹ thuật, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ trên cương vị, chức trách được giao. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, công tác giáo dục, rèn luyện, bản lĩnh chính trị của học viên ở các học viện, trường sĩ quan kỹ thuật vẫn còn những bất cập nhất định như: một số cấp uỷ, chỉ huy và bản thân một số học viên chưa nhận thức được vị trí, vai trò, tầm quan trọng của quá trình giáo dục, rèn luyện bản lĩnh chính trị; do đó còn tỏ thái độ thờ ơ, xem nhẹ, chỉ quan tâm, tập trung coi trọng việc trang bị tri thức, kỹ năng các môn học chuyên ngành. Nội dung, phương pháp giáo dục, rèn luyện bản lĩnh chính trị của học viên chậm được đổi mới, thiếu tính sáng tạo. Một số cán bộ, giảng viên chưa phát huy hết vai trò, trách nhiệm trong công tác quản lý, giáo dục, rèn luyện bản lĩnh chính trị của học viên Do đó, đã tác động không nhỏ đến quá trình, giáo dục, rèn luyện bản lĩnh chính trị của học viên ở các học viện, trường sĩ quan kỹ thuật hiện nay. Trong bối cảnh tình hình thế giới, khu vực và trong nước có nhiều diễn biến nhanh chóng, phức tạp, khó dự báo; sự phát triển của khoa học, kỹ thuật, đặc biệt là thành tựu của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, trực tiếp tác động đến mọi lĩnh vực của đời sống, trong đó có lĩnh vực quân sự, quốc phòng. Bên cạnh đó là sự chống phá của các thế lực thù địch, cơ hội chính trị, phản động trong và ngoài nước đối với cách mạng nước ta bằng âm mưu, thủ đoạn “Diễn biến hoà bình”, bạo loạn lật đổ, nhằm mục tiêu xoá bỏ con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam. Sự tác động của mặt trái nền kinh tế thị trường với lối sống thực dụng, đề cao chủ nghĩa cá nhân, lợi ích vật chất, đã làm suy thoái phẩm chất chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống của một bộ phận cán bộ, đảng viên đã ảnh hưởng đến quá trình giáo dục, rèn luyện bản lĩnh chính trị của học viên ở các học viện, trường sĩ quan kỹ thuật hiện nay. Xuất phát từ những lý do nêu trên, tác giả lựa chọn vấn đề: “Bản lĩnh chính trị của học viên ở các học viện, trường sĩ quan kỹ thuật trong quân đội hiện nay”, làm đề tài nghiên cứu có ý nghĩa cấp thiết cả về lý luận và thực tiễn. 2. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu Mục đích Làm rõ một số vấn đề lý luận, thực tiễn về bản lĩnh chính trị của học viên ở các học viện, trường sĩ quan kỹ thuật trong quân đội và đề xuất giải pháp cơ bản phát triển bản lĩnh chính trị của học viên ở các học viện, trường sĩ quan kỹ thuật trong quân đội hiện nay. Nhiệm vụ - Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận án. - Làm rõ quan niệm và những nhân tố cơ bản quy định bản lĩnh chính trị của học viên ở các học viện, trường sĩ quan kỹ thuật trong quân đội. - Đánh giá thực trạng và những vấn đề đặt ra đối với bản lĩnh chính trị của học viên ở các học viện, trường sĩ quan kỹ thuật trong quân đội hiện nay. - Đề xuất giải pháp cơ bản phát triển bản lĩnh chính trị của học viên ở các học viện, trường sĩ quan kỹ thuật trong quân đội hiện nay. 3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu Bản lĩnh chính trị của học viên ở các học viện, trường sĩ quan kỹ thuật trong quân đội. Phạm vi nghiên cứu Về nội dung: Luận án nghiên cứu một số vấn đề lý luận, thực tiễn về bản lĩnh chính trị của học viên đào tạo sĩ quan kỹ thuật cấp phân đội ở các học viện, trường sĩ quan kỹ thuật trong quân đội hiện nay. Về không gian: Nghiên cứu học viên đào tạo sĩ quan cấp phân đội ở các học viện, trường sĩ quan kỹ thuật trong quân đội gồm: Học viện Kỹ thuật quân sự; Học viện Phòng không - Không quân; Trường Sĩ quan Công binh; Trường Sĩ quan Thông tin; Trường Sĩ quan Phòng hóa. Về thời gian: Số liệu khảo sát từ năm 2016 đến nay (từ Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng). 4. Cơ sở lý luận, thực tiễn và phương pháp nghiên cứu Cơ sở lý luận của luận án Đề tài dựa trên hệ thống quan điểm cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh về: con người, phát huy nhân tố con người, mối quan hệ giữa tồn tại xã hội và ý thức xã hội, đặc biệt là hình thái ý thức chính trị, mối quan hệ giữa kinh tế và chính trị; quan điểm của Đảng về: xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam tinh, gọn, mạnh, tạo tiền đề vững chắc, phấn đấu năm 2030 xây dựng Quân đội nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, vững mạnh về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ; để vận dụng vào phát triển phẩm chất, năng lực của học viên nói chung và bản lĩnh chính trị của học viên ở các học viện, trường sĩ quan kỹ thuật nói riêng. Cơ sở thực tiễn Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân đội lần thứ XI, chỉ thị, nghị quyết của Quân uỷ Trung ương, Bộ Quốc phòng, số liệu thống kê, báo cáo, tổng kết hằng năm của các đơn vị, đề án của Bộ Quốc phòng, Bộ Tổng Tham mưu, Tổng cục Chính trị về giáo dục, rèn luyện bản lĩnh chính trị của quân nhân nói chung và của học viên ở các học viện, trường sĩ quan kỹ thuật trong quân đội nói riêng. Kết quả điều tra, khảo sát thực tế của tác giả về bản lĩnh chính trị của học viên ở các học viện, trường sĩ quan kỹ thuật trong quân đội hiện nay. Phương pháp nghiên cứu Trên cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng và duy vật lịch sử, đề tài sử dụng tổng hợp các phương pháp nghiên cứu của khoa học chuyên ngành và liên ngành như: Lịch sử và logic, phân tích và tổng hợp, hệ thống và cấu trúc, trừu tượng hóa và khái quát hóa, so sánh, điều tra xã hội học 5. Những đóng góp mới của luận án - Luận án phân tích, làm rõ khái niệm bản lĩnh chính trị của học viên ở các học viện trường sĩ quan kỹ thuật trong quân đội và chỉ ra những nhân tố cơ bản quy định bản lĩnh chính trị của học viên ở các học viện trường sĩ quan kỹ thuật trong quân đội. - Xác định được những vấn đề đặt ra đối với bản lĩnh chính trị của học viên ở các học viện trường sĩ quan kỹ thuật trong quân đội hiện nay. - Đề xuất những giải pháp cơ bản phát triển bản lĩnh chính trị của học viên ở các học viện, trường sĩ quan kỹ thuật trong quân đội hiện nay. 6. Ý nghĩa về mặt lý luận và thực tiễn của luận án Ý nghĩa về mặt lý luận Kết quả nghiên cứu của luận án góp phần cung cấp những cơ sở khoa học về bản lĩnh chính trị, phát triển bản lĩnh chính trị của học viên ở các học viện, trường sĩ quan kỹ thuật trong quân đội hiện nay. Trên cơ sở đó bổ sung, phát triển lý luận về bản lĩnh chính trị của quân nhân trong Quân đội nhân dân Việt Nam. Ý nghĩa về mặt thực tiễn Kết quả nghiên cứu của đề tài nếu được vận dụng có thể góp phần phát triển bản lĩnh chính trị của học viên ở các học viện, trường sĩ quan kỹ thuật trong quân đội hiện nay. Đề tài có thể sử dụng làm tài liệu tham khảo trong nghiên cứu, giảng dạy, học tập cho các đối tượng ở hệ thống nhà trường trong Quân đội. 7. Kết cấu của luận án Luận án gồm: Mở đầu; 4 chương (9 tiết); kết luận; danh mục các công trình khoa học của tác giả có liên quan đến đề tài đã được công bố; danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục. Chương 1 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN 1.1.Tổng quan những công trình khoa học tiêu biểu liên quan đến đề tài luận án 1.1.1. Những công trình khoa học tiêu biểu nghiên cứu liên quan đến bản lĩnh chính trị của cán bộ, đảng viên La Quốc Kiệt (2003), Tu dưỡng đạo đức, tư tưởng [55]. Đây là cuốn sách được dịch từ bộ giáo trình cùng tên và được dùng chính thức, thống nhất cho mọi đối tượng trong các trường đại học ở Trung Quốc hiện nay. Trong cuốn sách, tác giả đã trình bày khá toàn diện những yêu cầu, chuẩn mực đạo đức và phương pháp tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, tư tưởng của sinh viên trong giai đoạn mới nhằm hình thành nên những phẩm chất đạo đức và bản lĩnh của người cán bộ trong tương lai, đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ công việc. Theo tác giả, để sinh viên tu dưỡng đạo đức, tư tưởng một cách có hiệu quả, đòi hỏi đội ngũ cán bộ, giảng viên ở các trường đại học phải “làm gương” để sinh viên học tập và noi theo; đây là biện pháp quan trọng để xây dựng “lớp người trẻ có bản lĩnh, trí tuệ và trình độ” [55, tr. 62], hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao. Nguyễn Thị Tố Uyên (2008), “Phát huy bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ, đảng viên ở nước ta hiện nay” [156]. Tác giả đã tiếp cận biểu hiện bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ, đảng viên ở nước ta hiện nay trên một số khía cạnh như: sự nhận thức đúng đắn, kiên định, nhất quán về đường lối, nguyên tắc tổ chức, hoạt động và sự mềm dẻo, linh hoạt trong hoạt động, công tác; tính độc lập, tự quyết của cán bộ, đảng viên; thái độ và khả năng xử lý các tình huống phức tạp, khó khăn trong quá trình thực hiện đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước; sự nhạy cảm với cái mới và khả năng tự đổi mới; ý chí và khả năng đấu tranh chống lại sự tấn công của kẻ thù để bảo vệ mình; sự vững vàng, kiên định về chính trị của đội ngũ cán bộ, đảng viên Theo tác giả, người cán bộ, đảng viên có bản lĩnh chính trị vững vàng là người không chỉ biết giữ vững mục tiêu, con đường đã chọn mà còn phải biết mềm dẻo, linh hoạt, sáng tạo để thực hiện mục tiêu đã định; có sức chiến đấu cao, không hoang mang, dao động trước mọi khó khăn, thử thách; không giấu giếm khuyết điểm, sai lầm mà dám thẳng thắn thừa nhận sai lầm, khuyết điểm để tự sửa chữa, không ngừng học tập nâng cao trình độ mọi mặt, đồng thời luôn kiên trì với chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, thực hiện tốt mọi chủ trương của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước. Nhiêm Ngạn Thân (2012), Phát hiện và sử dụng nhân tài [120]. Tác giả đã xác định hướng nghiên cứu về cách dùng người, phát hiện, đào tạo và sử dụng nhân tài, lựa chọn cán bộ và nghệ thuật lãnh đạo của Đảng Cộng sản Trung Quốc, đặc biệt là đề cập sâu đến vấn đề lựa chọn cán bộ có trình độ, năng lực và bản lĩnh. Theo tác giả, công tác cán bộ là vấn đề mang tính sống còn của sự nghiệp cách mạng, liên quan trực tiếp đến Đảng và chính quyền: “Cán bộ là nguồn tài nguyên nhân tài quan trọng cho sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước, là những người được lựa chọn trong hàng ngàn, hàng vạn người. Đảng và chính quyền muốn bồi dưỡng một nhân tài lãnh đạo không phải là việc dễ” [120, tr. 96]. Vì vậy, tác giả chỉ rõ: “lựa chọn cán bộ phải xuất phát từ vấn đề con người” [120, tr. 98] và “bản lĩnh của người lãnh đạo chính là giỏi đơn giản hóa những vấn đề phức tạp, lựa chọn những nội dung có giá trị nhất trong mớ thông tin hỗn độn, tìm ra đường lối rõ ràng từ nhiều ý kiến khác nhau, sau đó dùng lời nói đơn giản, súc tích để nói rõ ý tưởng của mình” [120, tr.117], để từ đó giải quyết công việc đạt chất lượng và hiệu quả cao. Lê Hữu Nghĩa (2016), “Bản lĩnh chính trị của cán bộ, đảng viên trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế” [94]. Tác giả cho rằng: bản lĩnh chính trị là phẩm chất chính trị tuyệt đối cần thiết đối với Đảng Cộng sản và cán bộ, đảng viên của Đảng. Tác giả khẳng định bản lĩnh chính trị của cán bộ, đảng viên hiện nay thể hiện ở sự kiên định với mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; với chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; đường lối đổi mới của Đảng; nguyên tắc tổ chức và sinh hoạt Đảng, nhất là nguyên tắc tập trung dân chủ... Đồng thời, kiên quyết đấu tranh chống lại mọi âm mưu, thủ đoạn và hoạt động “Diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch nhằm chống phá chế độ ta, đấu tranh chống lại các quan điểm sai trái, thù địch bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Nguyễn Đức Thắng (2016), “V.I.Lênin với vấn đề nâng cao bản lĩnh chính trị và trình độ trí tuệ của người cộng sản” [123]. Tác giả khẳng định: Để bảo vệ và giữ vững chính quyền cách mạng, V.I.Lênin đặc biệt quan tâm đến xây dựng Đảng cầm quyền trong sạch, vững mạnh, Người rất chú trọng vấn đề nâng cao bản lĩnh chính trị và trình độ trí tuệ cho đội ngũ đảng viên. Bản lĩnh chính trị và trình độ trí tuệ của người cán bộ, đảng viên không tự nhiên mà có; nó được hun đúc, hình thành, thử thách và nâng cao qua hoạt động thực tiễn. Do đó, việc tiếp tục quán triệt sâu sắc và đẩy mạnh vận dụng thực hiện quan điểm của Đảng vào thực tiễn của mỗi tổ chức, đoàn thể chính trị - xã hội, mỗi cán bộ, đảng viên, cũng chính là biểu hiện sự trung thành và vận dụng sáng tạo tư tưởng, quan điểm của V.I.Lênin về nâng cao bản lĩnh chính trị và trình độ trí tuệ của người cộng sản, góp phần xây dựng Đảng ta trong sạch, vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức. Lê Thị Minh Hà và Nguyễn Thị Phương Chi (2016), “Tiếp tục nâng cao bản lĩnh chính trị cho cán bộ, đảng viên” [44], tác giả chỉ rõ: Bản lĩnh chính trị của cán bộ, đảng viên là tổng hợp các phẩm chất đạt đến trình độ có thể tự quyết định một cách độc lập, sáng tạo, làm chủ hành vi chính trị của mình trước những bước ngoặt và tình huống phức tạp về chính trị, thực hiện tốt nhất nhiệm vụ được giao. Bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ, đảng viên được biểu hiện trên nhiều phương diện khác nhau, song tập trung ở sự vững vàng, kiên định và nhạy cảm trước những biến động chính trị - xã hội; tích cực tham gia vào các quá trình chính trị - xã hội trên cương vị, chức trách được giao; giải quyết chính xác, nhanh chóng và có hiệu quả những vấn đề nảy sinh ở cơ quan, đơn vị theo thẩm quyền. Văn Thị Thanh Mai và Nguyễn Thị Thanh Huyền (2019), “Rèn luyện bản lĩnh chính trị là yêu cầu vừa cấp bách vừa thường xuyên” [76]. Theo tác giả, cấu trúc bản lĩnh chính trị: là sự tổng hợp biện chứng của lập trường chính trị, phẩm chất chính trị và năng lực chính trị. Bản lĩnh chính trị là điều kiện cần thiết để bảo đảm cho mỗi cán bộ, đảng viên có định hướng chính trị đúng đắn, luôn làm chủ bản thân, làm chủ hoàn cảnh thực tiễn và kiểm soát được hành vi, thái độ của mình trong mọi tình huống. Rèn luyện bản lĩnh chính trị cho cán bộ, đảng viên là toàn bộ hoạt động của các cấp uỷ, tổ chức đảng và của chính cán bộ, đảng viên trên tinh thần quán triệt sâu sắc và theo đúng quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh; xây dựng và xác định rõ các tiêu chí đánh giá bản lĩnh chính trị của cán bộ, đảng viên; được tiến hành đồng bộ: từ việc nâng cao nhận thức tư tưởng, bồi dưỡng phẩm chất chính trị, đạo đức, nâng cao trình độ chuyên môn, trình độ lý luận chính trị đến nâng cao năng lực công tác, phương pháp làm việc, tác phong công tác; với sự tham gia, phối hợp của nhiều lực lượng và đi liền cùng đó là tạo điều kiện và môi trường thử thách để rèn luyện bản lĩnh chính trị cho đội ngũ cán bộ, đảng viên gắn liền với việc đề cao vai trò tự giác tu dưỡng, rèn luyện bản lĩnh chính trị của mỗi người. Đinh Ngọc Giang (2022), “Kết hợp chặt chẽ, hiệu quả giữa học tập lý luận chính trị với rèn luyện, thử thách cán bộ trong thực tiễn để nâng cao bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ” [42]. Theo tác giả, bản lĩnh chính trị là một bộ phận đặc biệt quan trọng của phẩm chất chính trị của cán bộ; cùng với trình độ trí tuệ và phẩm chất đạo đức, lối sống tạo nên chất lượng của đội ngũ cán bộ; bảo đảm cho đội ngũ cán bộ có khả năng vượt qua những khó khăn, thử thách, quyết tâm hoàn thành tốt chức trách, nhiệm vụ được giao. Bản lĩnh chính trị của cán bộ được tạo nên bởi các yếu tố chủ yếu như: tri thức về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; tri thức về các khoa học cần thiết khác; sự giáo dục, rèn luyện của các cấp uỷ, tổ chức đảng; sự tham gia của các tổ chức trong hệ thống chính trị nhân dân vào việc giáo dục, rèn luyện bản lĩnh chính trị của cán bộ; tình yêu thương, gắn bó và trách nhiệm đối với nhân dân; sự tu dưỡng, rèn luyện, thử thách trong thực tiễn cán bộ. Vũ Văn Phúc (2022), “Kết hợp chặt chẽ, hiệu quả giữa đào tạo, bồi dưỡng về chính trị với rèn luyện, thử thách trong thực tiễn để nâng cao bản lĩnh chính trị cho quần chúng ưu tú” [101, tr. 56]. Theo tác giả, bản lĩnh chính trị là sự tổng hợp biện chứng của lập trường chính trị, phẩm chất chính trị và năng lực chính trị; là điều kiện tiên quyết bảo đảm cho mỗi cán bộ, đảng viên có định hướng chính trị đúng đắn, luôn làm chủ bản thân, làm chủ hoàn cảnh thực tiễn và kiểm soát được hành vi, thái độ của mình trong mọi tình huống, không hoang mang, dao động trước mọi diễn biế