Luận án Các nhân tố ảnh hưởng đến ý định quay lại điểm đến du lịch của du khách: Trường hợp 3 tỉnh ven biển tây nam sông hậu là Cà Mau, Bạc Liêu và Sóc Trăng (Việt Nam)

ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH TRÀ VINH TRƯỜNG ĐẠI HỌC TRÀ VINH ĐOÀN TUẤN PHONG CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN Ý ĐỊNH QUAY LẠI ĐIỂM ĐẾN DU LỊCH CỦA DU KHÁCH: TRƯỜNG HỢP 3 TỈNH VEN BIỂN TÂY NAM SÔNG HẬU LÀ CÀ MAU, BẠC LIÊU VÀ SÓC TRĔNG (VIỆT NAM) LUẬN ÁN TIẾN SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH TRÀ VINH, NĔM 2022 ISO 9001:2015 ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH TRÀ VINH TRƯỜNG ĐẠI HỌC TRÀ VINH ĐOÀN TUẤN PHONG CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN Ý ĐỊNH QUAY LẠI ĐIỂM ĐẾN DU LỊCH CỦA DU KHÁCH: TRƯỜNG HỢP 3 TỈNH VEN BIỂN TÂY NAM SÔNG HẬU LÀ CÀ MAU, BẠC LIÊU VÀ SÓC TRĔNG (VIỆT NAM) Ngành: Quản trị kinh doanh Mã ngành: 9340101 LUẬN ÁN TIẾN SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH Người hướng dẫn khoa học: PGS., TS. BÙI VĔN TRỊNH TRÀ VINH, NĔM 2022 i LỜI CAM ĐOAN Luận án “Các nhân tố ảnh hưởng đến ý định quay lại điểm đến du lịch của du khách: trường hợp 3 tỉnh ven biển tây nam sông hậu là Cà Mau, Bạc Liêu và Sóc Trĕng (Việt Nam)” là công trình nghiên cứu do tôi thực hiện, dưới sự hướng dẫn của PGS.,TS. Bùi Vĕn Trịnh. Các kết quả nghiên cứu trong luận án này hoàn toàn trung thực và chưa được người khác công bố. Tôi xin chịu trách nhiệm về lời cam đoan này. Trà Vinh, ngày. tháng. nĕm 2022 Tác giả luận án NCS. Đoàn Tuấn Phong ii LỜI CẢM ƠN Tôi chân thành cảm ơn đến tập thể lãnh đạo, cán bộ, giảng viên, nhân viên Trường Đại học Trà Vinh đã luôn quan tâm và giúp đỡ người học trong quá trình học tập và rèn luyện tại trường. Tôi cũng xin cảm ơn đến Quý Thầy, Cô tại Phòng đào tạo sau đại học; Khoa Kinh tế, luật của Trường đại học Trà Vinh; Quý Thầy Cô trong hội đồng đánh giá chuyên đề, luận án, đã giảng dạy, hướng dẫn chuyên môn trong quá trình học tập và làm luận án tiến sĩ của bản thân. Đặc biệt, tôi xin cảm ơn sâu sắc đến người Thầy trực tiếp hướng dẫn tôi là Thầy Phó Giáo sư, Tiến sĩ Bùi Vĕn Trịnh, từ lúc luận án của tôi mới chỉ là ý tưởng đến khi hoàn thành. Có thể nói, ngoài sự cố gắng của cá nhân tôi, luận án này sẽ không thể hoàn thành nếu như không được sự hỗ trợ, giúp đỡ của nhiều người, trong đó có quý lãnh đạo đơn vị, đồng nghiệp của tôi tại Trường Cao đẳng cộng đồng Cà Mau, các cơ quan chức nĕng, Ban tổ chức hội thảo, Ban biên tập tạp chí, các doanh nghiệp du lịch và du khách Trà Vinh, ngày. tháng. nĕm 2022 Tác giả luận án NCS. Đoàn Tuấn Phong iii MỤC LỤC Trang LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................... i LỜI CẢM ƠN .................................................................................................... ii MỤC LỤC .........................................................................................................iii DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ..........................................................................viii DANH MỤC BẢNG BIỂU .............................................................................. ix DANH MỤC HÌNH .......................................................................................... xi TÓM TẮT LUẬN ÁN ..................................................................................... xii ABSTRACT ....................................................................................................xiii CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU .................................................... 1 1.1 LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI ............................................................................... 1 1.1.1 Về mặt thực tiễn ........................................................................................ 1 1.1.2 Về mặt lý thuyết ........................................................................................ 2 1.1.3 Nhận xét và xác định khoảng trống các nghiên cứu trước đây ................. 3 1.1.4 Sự cần thiết tiếp tục nghiên cứu ................................................................ 4 1.2 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU......................................................................... 7 1.2.1 Mục tiêu tổng quát .................................................................................... 7 1.2.2 Mục tiêu cụ thể .......................................................................................... 7 1.3 CÂU HỎI NGHIÊN CỨU ........................................................................... 8 1.4 ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU ............................................ 8 1.4.1 Đối tượng nghiên cứu................................................................................ 8 1.4.2 Phạm vi nghiên cứu ................................................................................... 9 1.5 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .............................................................. 10 1.6 CẤU TRÚC LUẬN ÁN ............................................................................. 11 CHƯƠNG 2. CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU ............. 13 iv 2.1 CÁC KHÁI NIỆM CÓ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI ................................. 13 2.1.1 Du lịch, phân loại du lịch và các thành phần liên quan du lịch .............. 13 2.1.2 Điểm đến và hình ảnh điểm đến ............................................................... 14 2.1.3 Điểm đến có thể xem là một sản phẩm du lịch ....................................... 15 2.1.4 Sự hài lòng .............................................................................................. 16 2.1.5 Phân biệt hành vi dự định và thực hiện hành vi ...................................... 16 2.1.6 Ý định quay lại điểm đến du lịch ............................................................ 16 2.1.7 Thái độ, chuẩn chủ quan và kiểm soát hành vi được nhận thức ............. 16 2.2 CƠ SỞ LÝ THUYẾT CÓ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI ............................ 17 2.2.1 Lý thuyết về Hình ảnh điểm đến ............................................................. 17 2.2.2 Lý thuyết về Sự hài lòng ......................................................................... 18 2.2.3 Lý thuyết về hành vi dự định quay lại điểm đến du lịch ......................... 19 2.3 TỔNG QUAN TÀI LIỆU NGHIÊN CỨU VỀ Ý ĐỊNH QUAY LẠI ....... 21 2.3.1 Tình hình nghiên cứu quốc tế .................................................................. 21 2.3.2 Tình hình nghiên cứu tại Việt Nam......................................................... 26 2.4 XÂY DỰNG VÀ ĐỀ XUẤT GIẢ THUYẾT NGHIÊN CỨU .................. 28 2.4.1 Cơ sở để xây dựng và đề xuất giả thuyết nghiên cứu ............................. 28 2.4.2 Xây dựng và đề xuất giả thuyết nghiên cứu ............................................ 31 2.5 MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU ĐỀ XUẤT ...................................................... 38 CHƯƠNG 3. THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU ....................................................... 40 3.1 QUY TRÌNH NGHIÊN CỨU .................................................................... 40 3.2 THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU ĐỊNH TÍNH .................................................. 42 3.2.1 Thang đo và xây dựng thang đo .............................................................. 42 3.2.2 Hình thành thang đo các nhân tố ............................................................. 44 3.2.3 Tóm tắt lại bộ thang đo các nhân tố ảnh hưởng đến ý định quay lại ...... 50 3.3 THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU ĐỊNH LƯỢNG .............................................. 50 v 3.3.1 Phương pháp thu thập dữ liệu ................................................................. 50 3.3.2 Phương pháp phân tích ............................................................................ 54 3.3.3 Nghiên cứu định lượng sơ bộ .................................................................. 59 3.3.4 Thảo luận kết quả nghiên cứu định lượng sơ bộ ..................................... 69 3.3.5 Kết luận về kết quả nghiên cứu sơ bộ ..................................................... 70 CHƯƠNG 4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN ......................... 72 4.1 ĐẶC ĐIỂM CƠ BẢN CỦA ĐỊA BÀN NGHIÊN CỨU ........................... 72 4.1.1 Một số nét về vị trí địa lý tỉnh Cà Mau ................................................... 72 4.1.2 Một số nét về vị trí địa lý tỉnh Bạc Liêu ................................................. 72 4.1.3 Một số nét về vị trí địa lý tỉnh Sóc Trĕng ............................................... 73 4.2 NGHIÊN CỨU ĐỊNH LƯỢNG CHÍNH THỨC ....................................... 73 4.2.1 Phân tích đặc điểm du khách qua khảo sát nghiên cứu chính thức ......... 74 4.2.2 Đánh giá độ tin cậy thang đo qua nghiên cứu chính thức ....................... 76 4.2.3 Phân tích giá trị thang đo qua nghiên cứu chính thức ............................. 80 4.2.4 Phân tích nhân tố khẳng định CFA ......................................................... 83 4.2.5 Phân tích mô hình cấu trúc tuyến tính SEM ........................................... 89 4.2.6 Phân tích bootstrap .................................................................................. 93 4.2.7 Phân tích đa nhóm ................................................................................... 93 4.3 TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ...................................................... 94 4.3.1 Kết quả xây dựng và đánh giá bộ thang đo nghiên cứu .......................... 94 4.3.2 Kết quả kiểm định các giả thuyết nghiên cứu ......................................... 95 4.4 THẢO LUẬN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ................................................ 98 4.4.1 Thảo luận nhân tố Thái độ ...................................................................... 98 4.4.2 Thảo luận nhân tố Chuẩn chủ quan ......................................................... 99 4.4.3 Thảo luận nhân tố Kiểm soát hành vi nhận thức ..................................... 99 4.4.4 Thảo luận nhân tố Sự hài lòng .............................................................. 100 vi 4.4.5 Thảo luận nhân tố Hình ảnh điểm đến về khả nĕng tiếp cận ................ 101 4.4.6 Thảo luận nhân tố Hình ảnh điểm đến về chất lượng ........................... 101 4.4.7 Thảo luận nhân tố Hình ảnh điểm đến về tổng thể điểm đến ............... 102 CHƯƠNG 5. KẾT LUẬN VÀ HÀM Ý QUẢN TRỊ .................................... 104 5.1 KẾT LUẬN .............................................................................................. 104 5.1.1 Nhận xét kết quả nghiên cứu ................................................................. 104 5.1.2 Tính mới và đóng góp của luận án ........................................................ 106 5.2 HÀM Ý QUẢN TRỊ ................................................................................. 108 5.2.1 Cơ sở đề xuất hàm ý quản trị ................................................................ 108 5.2.2 Hệ thống các hàm ý quản trị ................................................................. 108 5.3 HẠN CHẾ LUẬN ÁN VÀ ĐỀ XUẤT NGHIÊN CỨU TIẾP THEO ..... 111 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................... 114 CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU CỦA TÁC GIẢ ĐÃ CÔNG BỐ ........ 138 PHỤ LỤC 01 ...................................................................................................... 1 PHỤ LỤC 02 .................................................................................................... 14 PHỤ LỤC 03 .................................................................................................... 25 PHỤ LỤC 04 .................................................................................................... 27 PHỤ LỤC 05 .................................................................................................... 28 PHỤ LỤC 06 .................................................................................................... 30 PHỤ LỤC 07 .................................................................................................... 31 PHỤ LỤC 08 .................................................................................................... 34 PHỤ LỤC 09 .................................................................................................... 35 PHỤ LỤC 10 .................................................................................................... 38 PHỤ LỤC 11 .................................................................................................... 42 PHỤ LỤC 12 .................................................................................................... 46 PHỤ LỤC 13 .................................................................................................... 50 vii PHỤ LỤC 14 .................................................................................................... 55 PHỤ LỤC 15 .................................................................................................... 57 viii DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT Từ Viết Tắt Từ Đầy Đủ Tiếng Việt Tiếng Anh AMOS Phần mềm Phân tích cấu trúc tuyến tính Analysis of Moment Structures AT Thái độ Attitude CFA Phân tích nhân tố khẳng định Confirmatory Factor Analysis CLDT Chất lượng và danh tiếng - COVID-19 Bệnh viêm phổi cấp do virus Coronavirus disease 2019 DESIM Hình ảnh điểm đến Destination Image ĐBSCL Đồng bằng sông Cửu Long - EFA Phân tích nhân tố khám phá Exploratory Factor Analysis GDP Tổng sản phẩm quốc nội Gross Domestic Product HATT Hình ảnh điểm đến tổng thể - INT Ý định quay lại Intent to return MHBB Mô hình bất biến Constrained MHKB Mô hình khả biến Unconstrained PBC Kiểm soát hành vi nhận thức Perceived Behavioral Control SAT Sự hài lòng Satisfaction SEM Mô hình cấu trúc tuyến tính Structural Equation Modeling SN Tiêu chuẩn chủ quan Subjective Norm SPSS Phần mềm phân tích thống kê Statistical Package for the Social Sciences TCTN Tiếp cận tài nguyên và nguồn lực - TRA Lý thuyết hành động hợp lý Theory of Reasoned Action TPB Lý thuyết hành vi dự định Theory of planning behaviour UNWTO Tổ chức Du lịch Thế giới United Nations’ World Tourism Organization WTO Tổ chức Thương mại Thế giới World Trade Organization ix DANH MỤC BẢNG BIỂU Trang Bảng 2.1. Tóm tắt các thuộc tính xác định hình ảnh điểm đến ........................ 18 Bảng 2.2. Tổng hợp các lý thuyết nền và mô hình nghiên cứu kế thừa ........... 30 Bảng 3.1. Tổng hợp thang đo các nhân tố ảnh hưởng đến ý định quay lại ...... 50 Bảng 3.2. Xác định cỡ mẫu nghiên cứu ........................................................... 53 Bảng 3.3. Kế hoạch phỏng vấn du khách tại 3 tỉnh ......................................... 54 Bảng 3.4. Một số hệ số cơ bản đánh giá độ phù hợp mô hình Model Fit ........ 57 Bảng 3.5. Hệ số đánh giá độ tin cậy và độ chuẩn xác trong CFA ................... 57 Bảng 3.6. Đặc điểm du khách khi đến 3 tỉnh ................................................... 60 Bảng 3.7. Kết quả Cronbach’s Alpha thang đo thái độ.................................... 62 Bảng 3.8. Kết quả Cronbach’s Alpha thang đo tiêu chuẩn chủ quan .............. 63 Bảng 3.9. Kết quả Cronbach’s Alpha thang đo kiểm soát hành vi nhận thức . 63 Bảng 3.10. Kết quả Cronbach’s Alpha thang đo hình ảnh điểm đến ............... 64 Bảng 3.11. Kết quả Cronbach’s Alpha thang đo sự hài lòng ........................... 65 Bảng 3.12. Kết quả Cronbach’s Alpha thang đo ý định quay trở lại INT ....... 66 Bảng 3.13. Tổng hợp kết quả Cronbach’s Alpha thang đo các thành phần ..... 66 Bảng 3.14. Ma trận Pattern Matrixa nhân tố đã xoay theo Promax with ......... 68 Bảng 4.1. Số đơn vị hành chính có đến 31/12/2018 phân theo địa phương .... 73 Bảng 4.2. Diện tích, dân số và mật độ dân số phân theo địa phương .............. 73 Bảng 4.3. Đặc điểm du khách khi đến 3 tỉnh ................................................... 74 Bảng 4.4. Kết quả Cronbach’s Alpha thang đo thái độ.................................... 76 Bảng 4.5. Kết quả Cronbach’s Alpha thang đo tiêu chuẩn chủ quan .............. 77 Bảng 4.6. Kết quả Cronbach’s Alpha thang đo kiểm soát hành vi nhận thức . 77 Bảng 4.7. Kết quả Cronbach’s Alpha thang đo hình ảnh điểm đến ................. 78 x Bảng 4.8. Kết quả Cronbach’s Alpha thang đo sự hài lòng ............................. 79 Bảng 4.9. Kết quả Cronbach’s Alpha thang đo ý định quay trở lại ................. 79 Bảng 4.10. Tổng hợp kết quả Cronbach’s Alpha thang đo các thành phần ..... 80 Bảng 4.11. Ma trận Pattern Matrixa nhân tố đã xoay theo Promax with ......... 81 Bảng 4.12. Giá trị CR, AVE, MSV và MaxR(H) ............................................ 85 Bảng 4.13. Ma trận tương quan giữa các biến nghiên cứu trong mô hình ....... 86 Bảng 4.14. Giá trị CR, AVE, MSV, cĕn bậc hai AVE và MaxR(H) ............... 88 Bảng 4.15. Bảng ma trận tương quan giữa các thành phần/ biến .................... 88 Bảng 4.16. Kết quả ước lượng hồi quy (Regression Weights) ........................ 91 Bảng 4.17. Kết quả ước lượng hồi quy đã chuẩn hóa (S.R.Weights) .............. 92 Bảng 4.18. Bảng Thông tin giá trị R-square .................................................... 92 Bảng 4.19. Kết quả ước lượng bootstrap với AMOS (N= 1.500) .................... 93 Bảng 4.20. Bảng kết quả kiểm định sự khác biệt theo giới tính du khách ....... 94 Bảng 4.21. Tóm tắt bộ thang đo sử dụng nghiên cứu định lượng chính thức .. 95 xi DANH MỤC HÌNH Trang Hình 2.1. Lý thuyết hành vi dự định (TPB) ..................................................... 21 Hình 2.2. Sơ đồ tổng kết các hướng nghiên cứu trước đây .............................. 29 Hình 2.3. Mô hình các nhân tố ảnh hưởng ý định quay lại điểm đến .............. 39 Hình 3.1. Quy trình nghiên cứu ....................................................................... 41 Hình 3.2. Quy trình xây dựng và đánh giá thang đo ........................................ 43 Hình 4.1. Kết quả CFA (đã chuẩn hóa) (mô hình với dữ liệu ban đầu) ........... 84 Hình 4.2. Kết quả CFA (đã chuẩn hóa) (dữ liệu sau khi loại bỏ biến .............. 87 Hình 4.3. Mô hình tuyến tính SEM về Ý định quay lại điểm đến ................... 90 xii TÓM TẮT LUẬN ÁN Hiểu biết tâm lý người tiêu dùng nói chung và du khách trong hoạt động kinh doanh du lịch nói riêng có thể giúp ích cho các cá nhân, tổ chức kinh doanh hoặc cơ quan quản lý nhà nước có thể đạt được sự thành công qua việc phục vụ tốt nhu cầu du lịch của họ. Nghiên cứu của luận án nhằm khám phá các nhân tố ảnh hưởng đến ý định quay lại điểm đến du lịch của du khách: trường hợp 3 tỉnh ven biển tây nam sông hậu là Cà Mau, Bạc Liêu và Sóc Trĕng (Việt Nam), luận án sử dụng cả 2 phương pháp nghiên cứu, gồm nghiên cứu định tính (định tính hoàn thiện mô hình nghiên cứu và định tính xây dựng thang đo nghiên cứu); và, nghiên cứu định lượng để kiểm định mô hình nghiên cứu với bộ dữ liệu được thu thập từ 443 mẫu khảo sát du khách Việt Nam tại các địa bàn nghiên cứu. Với mô hình nghiên cứu được đề xuất, tác giả kiểm định được các giả thuyết đặt ra ban đầu, cụ thể: với 7 giả thuyết ban đầu, thì có 5 giả thuyết được chấp nhận và 2 giả thuyết không được chấp nhận. Đây cũng là cơ sở để tác giả kiến nghị đến các đối tượng có liên quan đến hoạt động du lịch tại 3 tỉnh nói riêng và Việt Nam nói chung. Từ khóa: Lý thuyết hành vi dự định có kế hoạch TPB; Hình ảnh điểm đến; Sự hài lòng; Ý định quay lại; Mô hình cấu trúc tuyến tính SEM. xiii ABSTRACT Understanding the psychology of consumers in general and tourists in the tourism business in particular can help individuals and organizations achieve success by serving their tourism needs well. The study aims to explore the factors affecting the intention to return to the tourist destination of tourists: the case of 3 southwestern coastal provinces of Ca Mau, Bac Lieu and Soc Trang (Vietnam), the thesis using both research methods, including qualitative research (qualitative completion of the research model and qualitative construction of research scales); and, quanti