Nghiên cứu khoa học là một trong hai chức năng cơ bản của các tr-ờng
đại học: chức năng đào tạo nguồn nhân lực và chức năng nghiên cứu khoa
học. Trong những năm đổi mới, cùng với những thành tựu trong đào tạo, hoạt
động khoa học và công nghệ (KH&CN) của các tr-ờng đại học trong cả n-ớc
đ< đ-ợc đẩy mạnh và có những tiến bộ rõ nét, đ-ợc triển khai trên tất cả các
h-ớng từ nghiên cứu khoa học giáo dục, nghiên cứu phục vụ xây dựng đ-ờng
lối chính sách phát triển đất n-ớc, nghiên cứu ứng dụng và phát triển công
nghệ, nghiên cứu cơ bản trong khoa học tự nhiên, khoa học x< hội, đến các
hoạt động chuyển giao công nghệ vào sản xuất, đời sống, các hoạt động t-
vấn, dịch vụ KH&CN.
Tuy nhiên, lĩnh vực hoạt động KH&CN trong các tr-ờng đại học vẫn
đang còn nhiều nhiều hạn chế, tiềm lực KH&CN ch-a đ-ợc huy động một
cách đầy đủ, hoạt động KH&CN ch-a phát huy hết nănglực đội ngũ cán bộ
khoa học và nghiên cứu đông đảo trong các tr-ờng đại học n-ớc ta.
Có nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng này, trong đó đặc biệt phải kể
đến là cơ chế tài chính đối với hoạt động KH&CN trong các tr-ờng đại học
còn nhiều bất cập, việc tạo lập, phân phối và nhất là việc sử dụng các nguồn
đầu t- tài chính cho KH&CN còn nhiều yếu kém.
Điều đó làm cho hoạt động KH&CN trong các tr-ờng đại học ch-a t-ơng xứng
với vị trí, ch-a t-ơng xứng với tiềm lực của nhà tr -ờng, đội ngũ cán bộ KH&CN đông
đảo có trình độ cao ch-a đ-ợc khai thác, sử dụng t riệt để để tạo ra sản phẩm nghiên
cứu chất l-ợng cao phục vụ sự phát triển kinh tế x< hội của đất n-ớc.
Vì vậy, việc nghiên cứu vấn đề Hoàn thiện cơ chế tài chính đối với
hoạt động KH&CN trong các tr-ờng đại học ở Việt Namcó ý nghĩa thiết
thực cả về lý luận và thực tiễn.
219 trang |
Chia sẻ: oanh_nt | Lượt xem: 1834 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luận án Hoàn thiện cơ chế tài chính đối với hoạt động hoàn thiện cơ chế tài chính đối với hoạt động Khoa học và công nghệ trong các trường Đại học ở Việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Bộ giáo dục v đ o tạo
Tr−ờng đại học kinh tế quốc dân
hồ thị hải yến
ho n thiện cơ chế t i chính đối với hoạt độngho n thiện cơ chế t i chính đối với hoạt động ho n thiện cơ chế t i chính đối với hoạt động
Khoa học v công nghệ trong các tr−ờng Khoa học v công nghệ trong các tr−ờng
Đại học ở Việt NamĐại học ở Việt Nam
Luận án tiến sỹ kinh tế
H Nội, 2008
2
Bộ giáo dục v đ o tạo
Tr−ờng đại học kinh tế quốc dân
hồ thị hải yến
ho n thiện cơ chế t i chính đối với hoạt độngho n thiện cơ chế t i chính đối với hoạt động ho n thiện cơ chế t i chính đối với hoạt động
Khoa học v công nghệ trKhoa học v công nghệ trong các tr−ờng Khoa học v công nghệ tr ong các tr−ờng ong các tr−ờng
Đại học ở Việt NamĐại học ở Việt Nam
Chuyên ng nh: Kinh tế học (Kinh tế vĩ mô)
M số: 62.31.03.01
Luận án tiến sỹ kinh tế
Ng−ời h−ớng dẫn khoa học:
H−ớng dẫn 1: PGS.TS. Nguyễn Văn Công
H−ớng dẫn 2: PGS.TS. Ho ng Yến
H Nội, 2008
3
Lời cam đoan
Tôi xin cam đoan đây l công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết
quả nghiên cứu trong luận án l trung thực v ch−a từng đ−ợc công bố trong
bất kỳ công trình khoa học n o khác.
Tác giả luận án
Hồ thị Hải Yến
4
Mục lục
Trang
Lời cam đoan 1
Mục lục 2
Danh mục các ký hiệu, các chữ viết tắt 5
Danh mục các biểu 6
Danh mục các hình vẽ, đồ thị 7
Phần mở đầu 8
CHƯƠNG I: NHữNG VấN Đề chung về cơ chế T I CHíNH ĐốI VớI HOạT 14
ĐộNG KHOA HọC V CÔNG NGHệ trong các tr−ờng đại học
1.1. Đặc điểm v nội dung cơ chế t i chính đối với hoạt động khoa học 14
v công nghệ trong các tr−ờng đại học
1.1.1. Đặc điểm của hoạt động khoa học v công nghệ trong các tr−ờng 14
đại học.
1.1.2. T i trợ cho hoạt động khoa học v công nghệ v bản chất của cơ chế t i 25
chính đối với hoạt động khoa học v công nghệ trong tr−ờng đại học
1.1.3. Nội dung cơ chế t i chính đối với hoạt động khoa học v công nghệ 43
trong các tr−ờng đại học
1.1.4. Tầm quan trọng của cơ chế t i chính đối với hoạt động khoa học v 50
công nghệ trong các tr−ờng đại học
1.2. Kinh nghiệm quốc tế về cơ chế t i chính đối với hoạt động khoa học 57
v công nghệ trong các tr−ờng đại học.
Ch−ơng II: Thực trạng cơ chế t i chính đối với hoạt động khoa 69
học v công nghệ trong các tr−ờng đại học ở n−ớc ta hiện nay
2.1. Thực trạng cơ chế t i chính đối với hoạt động khoa học v công 69
nghệ trong các tr−ờng đại học ở n−ớc ta
5
2.1.1. Khái quát các chủ tr−ơng, chính sách của Nh n−ớc có liên quan 69
đến cơ chế t i chính đối với hoạt động khoa học v công nghệ
trong các tr−ờng đại học ở n−ớc ta những năm đổi mới
2.1.2. Thực trạng cơ chế t i chính đối với hoạt động khoa học v công 75
nghệ trong các tr−ờng đại học.
2.2. Đánh giá về cơ chế t i chính đối với hoạt động khoa học v công 89
nghệ trong các tr−ờng đại học hiện nay
2.2.1. Những th nh tựu chủ yếu. 89
2.2.2. Những hạn chế của cơ chế t i chính đối với hoạt động khoa học v 109
công nghệ trong các tr−ờng đại học.
2.2.3. Nguyên nhân chủ yếu của những hạn chế 111
Ch−ơng III: Ph−ơng h−ớng v giải pháp ho n thiện cơ chế 127
t i chính đối với hoạt động khoa học v công nghệ trong các
tr−ờng đại học ở Việt Nam thời gian tới
3.1. Ph−ơng h−ớng ho n thiện cơ chế t i chính đối với hoạt động khoa 127
học v công nghệ trong các tr−ờng đại học ở Việt Nam những năm tới
3.1.1. Bối cảnh quốc tế v trong n−ớc tác động đến ph−ơng h−ớng ho n 127
thiện cơ chế t i chính đối với hoạt động khoa học v công nghệ
trong các tr−ờng đại học n−ớc ta.
3.1.2. Những yêu cầu của việc ho n thiện cơ chế t i chính đối với hoạt 132
động khoa học v công nghệ trong các tr−ờng đại học
3.1.3. Ph−ơng h−ớng ho n thiện cơ chế t i chính đối với hoạt động khoa 140
học v công nghệ trong các tr−ờng đại học Việt Nam
3.2. Giải pháp ho n thiện cơ chế t i chính đối với hoạt động khoa học 145
v công nghệ trong các tr−ờng đại học Việt Nam những năm tới
3.2.1. Nhóm giải pháp tăng c−ờng huy động nguồn t i chính đối với hoạt 145
động khoa học v công nghệ trong các tr−ờng đại học
6
3.2.2. Nhóm giải pháp sử dụng có hiệu quả nguồn t i chính từ ngân sách 160
nh n−ớc đối với hoạt động khoa học v công nghệ trong các
tr−ờng đại học.
3.2.3. Nhóm giải pháp tăng c−ờng mối quan hệ chặt chẽ giữa Nh tr−ờng 171
(ng−ời nghiên cứu), nguời sử dụng v Nh n−ớc trong huy động v
sử dụng nguồn t i chính đối với hoạt động khoa học v công nghệ
Kết luận 182
Danh mục công trình của tác giả 184
Tài liệu tham khảo 185
Phụ lục 192
1. Kinh nghiệm của một số n−ớc về cơ chế t i chính cho khoa học v 193
công nghệ trong các tr−ờng đại học
2. Số liệu về t i chính cho hoạt động khoa học v công nghệ giai đoạn 214
2001 2005 của 10 tr−ờng đại học trọng điểm do Bộ Giáo dục v Đ o tạo
quản lý
3. Số liệu về t i chính giai đoạn 2001 2005 của 10 tr−ờng đại học 215
trọng điểm do Bộ Giáo dục v Đ o tạo quản lý
4. Số liệu về đ o tạo sau đại học v đội ngũ cán bộ khoa học các 217
tr−ờng đại học Việt Nam.
7
Danh mục các ký hiệu, các chữ viết tắt
ĐH&CĐ