Luận án Hoàn thiện công tác thẩm định dự án đầu tư thuộc các Tổng công ty xây dựng trong điều kiện phân cấp quản lý đầu tư hiện nay
Cùng với công cuộc ñổi mới nền kinh tế, các Tổng công ty xây dựng (TCTXD) ở Việt nam ñã trưởng thành và phát triển lớn mạnh. Từ khi thành lập theo quyết ñịnh số 90, 91/TTg ngày 7 tháng 3 năm 1994 của Thủ tướng Chính phủ về tiếp tục sắp xếp các doanh nghiệp nhà nước (DNNN) và việc thí ñiểm thành lập tập ñoàn kinh doanh ñến nay các TCT 90,91ñã chuyển ñổi mô hình hoạt ñộng phù hợp hơn với cơ chế thị trường và quá trình hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng. Sự tham gia của Việt nam trong các tổ chức kinh tế khu vực và thế giới như ASEAN, APEC, WTO là cơ hội thuận lợi nhưngcũng là thách thức ñối với mỗi doanh nghiệp trong quá trình cạnh tranh ñể tồn tại và phát triển. Cơ chế chính sách của Việt nam ñã có những thay ñổi theo hướng cởi mở, tích cực, tiếp cận và dần ñạt tới chuẩn mực quốc tế. Các TCTXD ở Việt nam cũng không nằm ngoài xu thế ñó. Sự phân cấp trong quản lý ñầu tư, sự chuyển ñổi mô hình hoạt ñộng, sự hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế thế giớiñòi hỏi các TCTXD cần có những ñịnh hướng, chiến lược dài hạn ñể phát triển. Quy trình lập, thẩm ñịnh và phê duyệt dự án ñầu tư có vai trò quan trọng trong việc biến những ý ñịnh ñầu tư trở thành hiện thực. Hiệu quả của dự án ñầu tư sẽ ñược ñảm bảo nếu như quản lý tốt quy trình này trong ñó có thẩm ñịnh và phê duyệt dự án ñầu tư. Với sự lớn mạnh của mình, các TCTXD ñã chuyển từ vai trò nhà thầu sang vai trò chủ ñầu tư. Trong vai trò mới, các doanh nghiệp phải tự chủ và tự chịu trách nhiệm trong việc huy ñộng và sử dụng vốn, trong việc ra quyết ñịnh ñầu tư, trong việc ñảm bảo hiệu quả dự án, bảo toàn và phát triển vốn của doanh nghiệp. Việc ban hành và ñi vào thực hiện các Luật có liênquan trực tiếp ñến hoạt ñộng quản lý ñầu tư và xây dựng ở Việt nam thời gian qua như Luật Xây dựng (2003), Luật ðầu tư (2005) và Luật Doanh nghiệp (2005) và các luật khác ñã hoàn thiện và khắc phục những hạn chế khi thực hiện theocơ chế cũ. Các doanh nghiệp 2 ñược trao quyền tự chủ trong mọi hoạt ñộng, quản lývà thực hiện theo ñúng những quy ñịnh của pháp luật. Trong quản lý hoạt ñộng ñầutư, các TCTXD, các công ty thành viên ñược quyền tự tổ chức thẩm ñịnh dự án vàquyết ñịnh ñầu tư ñối với các dự án sử dụng vốn ñầu tư phát triển của doanh nghiệp. Trong bối cảnh có nhiều thay ñổi, công tác thẩm ñịnh dự án ñầu tư ở doanh nghiệpbên cạnh những kết qủa ñạt ñược cũng còn nhiều tồn tại. Những hạn chế trong công tác thẩm ñịnh dự án ñầu tư ở các TCTXD là một trong những nguyên nhân làm cho quá trình triển khai thực hiện dự án không ñem lại hiệu quả. Nhận thức chưa ñầy ñủ về vai trò của công tác thẩm ñịnh dự án ở doanh nghiệp, sự phối hợp chưa nhịp nhàng và hiệu quả trong tổ chức thẩm ñịnh dự án, trình ñộ cán bộ chưa ñáp ứng ñược yêu cầu ñặt ra, lượng thông tin cần thiết phục vụ cho phân tích, ñánh giádự án chưa ñủ và ñảm bảo ñộ tin cậy. tất cả những hạn chế này là những nguyên nhân ảnh hưởng ñến chất lượng thẩm ñịnh dự án, dẫn ñến những quyết ñịnh ñầu tư sai lầm, không ñúng, không xuất phát từ nhu cầu của thị trường. Do vậy, việc nghiên cứu, tìm hiểu về công tác thẩm ñịnh dự án ñầu tư của các TCTXD trên phương diện khoa học và thực tiễn là rấtcần thiết ñặc biệt trong bối cảnh chuyển ñổi mô hình hoạt ñộng, sự phân cấp mạnhhơn trong quản lý hoạt ñộng ñầu tư và xây dựng tại các TCTXD ở Việt nam thời gian qua. Trên phương diện lý luận, những năm gần ñây, công tác thẩm ñịnh dự án ñầu tư tuy ñã ñược một số tác giả nghiên cứu nhưng chủ yếu ñề cập ở góc ñộ ngành (công tác thẩm ñịnh dự án trong một ngành) hoặc một khía cạnh (thẩm ñịnh tài chính) mà chưa ñề cập cụ thể ñến doanh nghiệp ñặc biệt là ở cấp ñộ TCT. Xuất phát từ tầm quan trọng của việc nghiên cứu công tác thẩm ñịnh dự án ñầu tư thuộc các TCTXD ở Việt nam và từ yêu cầu hoàn thiện hơn lý luận về thẩm ñịnh dự án ñầu tư, tác giả chọn ñề tài: Hoàn thiện công tác thẩm ñịnh dự án ñầu tư thuộc các Tổng công ty xây dựng trong ñiều kiện phân cấp quản lý ñầu tư hiện nay ñể nghiên cứu,