Luận án Nghiên cứu giải pháp phát triển bền vững rau an toàn ở Hà Nội

B GIÁO D C VÀ ðÀO T O TR ƯNG ð I H C NÔNG NGHI P HÀ N I ðÀO DUY TÂM NGHIÊN C U GI I PHÁP PHÁT TRI N B N V NG RAU AN TOÀN HÀ N I LU N ÁN TI N S Ĩ KINH T Chuyên ngành: KINH T NÔNG NGHI P Mã s : 62.31.10.01 Ng ưi h ưng d n khoa h c : 1. GS.TS. PH M VÂN ðÌNH 2. PGS.TS. MAI THANH CÚC HÀ N I - 2010 Tr ưng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n án ti n s ĩ kinh t ............... i LI CAM ðOAN Tôi xin cam ñoan ñây là công trình nghiên c u c a tôi. Các s li u, k t qu nêu trong lun án là trung th c và ch ưa t ng ñưc công b trong nh ng công trình ñ b o v b t k ỳ m t h c v nào. Tác gi lu n án ðào Duy Tâm Tr ưng ði h c Nông nghi p Hà N i – Lu n án ti n s ĩ kinh t ............... i Tr ưng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n án ti n s ĩ kinh t ............... ii LI C M ƠN Trong quá trình h c t p và th c hi n lu n án, tôi ñã nh n ñưc s giúp ñ tn tình và l i ch b o chân tình c a t p th và cá nhân, các c ơ quan trong và ngoài tr ưng ð i h c Nông nghi p Hà N i. Tr ưc tiên tôi xin c m ơn sâu s c t i GS.TS. Ph m Vân ðình và PGS.TS. Mai Thanh Cúc là nh ng th y giáo tr c ti p h ưng d n và giúp ñ tôi v m i m t ñ hoàn thành lu n án ti n s ĩ kinh t này. Tôi xin chân thành c m ơn Ban Giám hi u Tr ưng ð i h c Nông nghi p Hà N i, Ban Ch nhi m Khoa Kinh t và Phát tri n nông thôn, t p th giáo viên và cán b công nhân viên Khoa Kinh t và Phát tri n nông thôn mà tr c ti p là các th y, cô giáo B môn Kinh t Nông nghi p và Chính sách, B môn Phát tri n nông thôn cùng toàn th Ban Giám ñ c, cán b công nhân viên Vi n ðào t o Sau ði h c, b n bè, ñng nghi p ñã giúp ñ tôi v tinh th n, v t ch t và th i gian ñ tôi hoàn thành quá trình h c t p và th c hi n lu n án. Tôi trân tr ng c m ơn s giúp ñ nhi t tình c a S Nông nghi p và PTNT Hà N i, m t s C c, Vi n thu c B Nông nghi p và Phát tri n nông thôn, m t s s ngành thu c thành ph UBND các qu n huy n mà tr c ti p là các phòng kinh t c a các qu n huy n: Hoàng Mai; Long Biên; Gia Lâm; ðông Anh; Sóc S ơn; Thanh Trì; T Liêm; các c a hàng, siêu th , các HTX L ĩnh Nam, Yên M , ð ng Xá, V ăn ðc, Thanh Xuân… ñã t o ñiu ki n cho tôi thu th p s li u, nh ng thông tin c n thi t và th c thi các gi i pháp mà ñ tài, lu n án ñưa ra nh m ñ t hi u qu cao. Tôi r t c m ơn v và các con tôi cùng h c viên cao h c, sinh viên Khoa Kinh t và Phát tri n nông thôn, Tr ưng ð i h c Nông nghi p Hà N i trong nh ng n ăm qua ñã ph i h p c ng tác, cùng ñng viên chia s thông tin và nh ng khó kh ăn v tinh th n, v t ch t. Chính nh ng ñiu ñó ñã t o cho tôi ni m tin và s c m nh v ưt qua m i khó kh ăn hoàn thành t t lu n án ti n s ĩ kinh t nh ư hi n nay. Tôi xin trân tr ng c m ơn! Tác gi lu n án ðào Duy Tâm Tr ưng ði h c Nông nghi p Hà N i – Lu n án ti n s ĩ kinh t ............... ii Tr ưng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n án ti n s ĩ kinh t ............... iii Tr ưng ði h c Nông nghi p Hà N i – Lu n án ti n s ĩ kinh t ............... iii Tr ưng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n án ti n s ĩ kinh t ............... iv MC L C Li cam ñoan i Li c m ơn ii Mc l c iv Danh m c các ch vi t t t ix Danh m c b ng xi Danh m c bi u ñ xiv Danh m c ñ th xiv Danh m c s ơ ñ xv Danh m c hình xv M ð U 1 1 S c n thi t c a v n ñ nghiên c u 1 2 Mc tiêu nghiên c u c a ñ tài 3 3 ði t ưng và ph m vi nghiên c u 3 4 Nh ng ñóng góp m i c a lu n án 4 CH ƯƠ NG 1. M T S V N ð LÝ LU N VÀ TH C TI N V PHÁT TRI N B N V NG RAU AN TOÀN 6 1.1 Mt s v n ñ lý lu n v phát tri n b n v ng rau an toàn 6 1.1.1 Khái ni m v rau an toàn 6 1.1.2 Tính t t y u khách quan v phát tri n b n v ng rau an toàn 6 1.1.3 Khái ni m v phát tri n b n v ng rau an toàn 11 1.1.4 ðc ñim phát tri n b n v ng rau an toàn 12 1.1.5 Phân lo i và ñc ñim nhóm nông dân s n xu t rau an toàn 13 1.1.6 Các nhân t phát tri n b n v ng rau an toàn 15 1.2 Thc ti n và bài h c kinh nghi m v phát tri n b n v ng rau an toàn 27 Tr ưng ði h c Nông nghi p Hà N i – Lu n án ti n s ĩ kinh t ............... iv Tr ưng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n án ti n s ĩ kinh t ............... v 1.2.1 Tình hình và kinh nghi m phát tri n b n v ng rau an toàn trên th gi i 27 1.2.2 Tình hình và nh ng bài h c kinh nghi m v phát tri n b n vng rau an toà n Vi t Nam 35 1.3 Mt s công trình nghiên c u có liên quan ñn ñ tài 40 CH ƯƠ NG 2. ðC ðIM ðA BÀN NGHIÊN C U VÀ PH ƯƠ NG PHÁP NGHIÊN C U 44 2.1 ðc ñim t nhiên, kinh t - xã h i c a Hà N i 44 2.1.1 ðiu ki n t nhiên 44 2.1.2 ðiu ki n kinh t - xã h i 46 2.1.3 Tình hình phát tri n nông nghi p c a Hà N i 48 2.2 Ph ươ ng pháp nghiên c u 52 2.2.1 Các ph ươ ng pháp ti p c n 52 2.2.2 Ph ươ ng pháp ch n ñim nghiên c u 55 2.2.3 Ph ươ ng pháp thu th p thông tin, s li u 56 2.2.4 Ph ươ ng pháp t ng h p, phân tích thông tin 57 2.3 H th ng ch tiêu nghiên c u 59 2.3.1 Ch tiêu ñánh giá s bi n ñ ng di n tích, n ăng su t, s n lưng và ch t l ưng rau an toàn 59 2.3.2 Ch tiêu ñánh giá tác ñng c a các nhân t ñ n phát tri n b n vng rau an toàn 59 CH ƯƠ NG 3. TH C TR NG PHÁT TRI N B N V NG RAU AN TOÀN HÀ N I 61 3.1 Th c tr ng di n bi n v di n tí ch, năng su t, s n l ư ng và ch t lư ng rau an toàn 61 3.1.1 Di n bi n di n tích, năng su t và s n l ưng rau an toà n 61 3.1.2 Th c tr ng di n bi n v ch t l ư ng rau an toà n 67 3.1.3 Tì nh hì nh tiêu th rau an toàn 69 Tr ưng ði h c Nông nghi p Hà N i – Lu n án ti n s ĩ kinh t ............... v Tr ưng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n án ti n s ĩ kinh t ............... vi 3.2 Th c tr ng v các th ch và chí nh sá ch trong phá t tri n s n xu t rau an toà n trên ña bà n Hà N i 76 3.2.1 S thay ñ i v quy ñ nh qu n lý ch t l ưng rau an toàn 76 3.2.2 Mt s t n t i trong v n d ng c ơ ch , chính sách khuy n khích phát tri n rau an toàn 79 3.3 Th c tr ng công tác quy ho ch và th c hi n quy ho ch rau an toàn Hà N i 82 3.4 Thc tr ng xây d ng c ơ s h t ng ph c v phát tri n rau an toàn 85 3.4.1 H th ng thu l i 86 3.4.2 H th ng nhà l ưi 87 3.4.3 H th ng giao thông n i ñ ng 89 3.4.4 Cơ s h t ng khác 89 3.5 Thc tr ng h tr k thu t ph c v phát tri n rau an toàn Hà N i 90 3.5.1 Tri n khai cá c ho t ñ ng h tr k thu t 92 3.5.2 Th c tr ng v tuân th quy ñ nh trong s n xu t - tiêu th rau an toà n 93 3.6 Th c tr ng các hình th c t ch c s n xu t rau an toàn Hà N i 104 3.6.1 Lo i hình nông h trong phát tri n RAT 107 3.6.2 Lo i hình nhóm h liên k t 112 3.6.3 Lo i hình h p tác xã trong phát tri n rau an toàn 113 3.6.4 Lo i hì nh doanh nghi p 116 3.7 Th c tr ng tiêu th rau an toàn t i Hà N i 121 3.7.1 H th ng phân ph i s n ph m 122 3.7.2 Ho t ñ ng xúc ti n th ươ ng m i rau an toàn 124 3.7.3 H tr cơ s h tng tiêu th rau an toàn 125 3.7.4 Vn ñ qu n lý xu t x hàng hóa rau an toàn 126 3.8 Th c tr ng công tác qu n lý giám sát ki m tra s n xu t - tiêu th rau an toàn 127 3.8.1 Th c hi n công tác qu n lý nhà n ưc trong s n xu t rau an toàn 127 Tr ưng ði h c Nông nghi p Hà N i – Lu n án ti n s ĩ kinh t ............... vi Tr ưng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n án ti n s ĩ kinh t ............... vii 3.8.2 Hi n tr ng h th ng thi t b phân tích, ki m tra ch t l ưng rau 133 3.9 Th c tr ng công tác thông tin, tuyên truy n v s n xu t - tiêu th rau an toàn 135 3.9.1 Kt qu th c hi n công tá c thông tin tuyên truy n v phá t tri n rau an toà n Hà Ni 135 3.9.2 Tác ñng c a công tác thông tin tuyên truy n 136 CH ƯƠ NG 4. GI I PHÁP CH Y U PHÁT TRI N B N V NG RAU AN TOÀN TRÊN ðA BÀN HÀ N I 143 4.1 Quan ñim phát tri n b n v ng rau an toàn Hà N i 143 4.2 Ph ươ ng h ưng và m c tiêu phát tri n b n v ng rau an toàn Hà N i ñ n 2020 144 4.2.1 Ph ươ ng h ưng 144 4.2.2 Mc tiêu 144 4.3 Các gi i pháp ch y u phát tri n b n v ng rau an toàn Hà N i 145 4.3.1 Xây d ng và tri n khai th c hi n th ch và chính sách khuy n khích phát tri n s n xu t và tiêu th rau an toàn 146 4.3.2 Công tác quy ho ch vùng rau an toàn 148 4.3.3 ðu t ư c ơ s h t ng cho s n xu t và tiêu th rau an toàn 149 4.3.4 H tr k thu t cho s n xu t và tiêu th rau an toàn 152 4.3.5 Hoàn thi n các lo i hình t ch c s n xu t - tiêu th rau an toàn 154 4.3.6 Thúc ñy tiêu th rau an toàn 160 4.3.7 ðy m nh qu n lý, giám sát ch t l ưng rau an toàn 162 4.3.8 Công tác thông tin tuyên truy n v rau an toàn 163 KT LU N VÀ KI N NGH 168 1 Kt lu n 168 2 Ki n ngh 170 Các công trình ñã công b có liên quan ñn lu n án 171 Tài li u tham kh o 172 Ph l c 179 Tr ưng ði h c Nông nghi p Hà N i – Lu n án ti n s ĩ kinh t ............... vii Tr ưng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n án ti n s ĩ kinh t ............... viii Tr ưng ði h c Nông nghi p Hà N i – Lu n án ti n s ĩ kinh t ............... viii Tr ưng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n án ti n s ĩ kinh t ............... ix DANH M C CÁC CH VI T T T ADDA D án phát tri n nông nghi p châu Á c a chính ph ðan M ch BNNPTNT B Nông nghi p và Phát tri n nông thôn BVTV Bo v th c v t BYT B Y t CNH Công nghi p hóa CP Chính ph EIQ Ch s tác ñ ng môi tr ưng EU Liên minh châu Âu FAO T ch c Nông nghi p và l ươ ng th c c a Liên hi p qu c FRESHCARE Ch ươ ng trình b o hi m nông s n c a chính ph Austrailia GCN Gi y ch ng nh n GLOBALGAP Quy trình th c hành nông nghi p t t toàn c u HACCP H th ng phân tích m i nguy và ki m soát ñim t i h n HðH Hi n ñ i hóa HQKT Hi u qu kinh t HTX Hp tác xã IPM Qu n lý phòng tr d ch h i t ng h p NQTW Ngh quy t Trung ươ ng NXB Nhà xu t b n NXBNN Nhà xu t b n Nông nghi p NXBTK Nhà xu t b n Th ng kê PTNT Phát tri n nông thôn Qð Quy t ñ nh QTKT Quy trình k thu t QTSX Quy trình s n xu t RAT Rau an toàn Tr ưng ði h c Nông nghi p Hà N i – Lu n án ti n s ĩ kinh t ............... ix Tr ưng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n án ti n s ĩ kinh t ............... x SXHH Sn xu t hàng hóa TBKT Ti n b k thu t TSSPHH T su t s n ph m hàng hóa TW Trung ươ ng VietGAP Quy trình th c hành nông nghi p t t ti Vi t Nam. VSATTP V sinh an toàn th c ph m Tr ưng ði h c Nông nghi p Hà N i – Lu n án ti n s ĩ kinh t ............... x Tr ưng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n án ti n s ĩ kinh t ............... xi DANH M C B NG STT Tên b ng Trang 1.1 Phân lo i các nhóm nông dân s n xu t rau an toàn 14 2.1 Dân s v à lao ñng khu v c ngo i thà nh Hà Ni n ăm 2009 47 2.2 Giá tr t ng s n ph m n i ña (GDP) ca Hà Ni (tính theo giá th c t ) 48 2.3 Giá tr s n xu t và c ơ c u kinh t ngành nông nghi p Hà N i 49 3.1 Di n tích rau và rau an toà n c a Hà N i 61 3.2 Năng su t rau và rau an toà n c a Hà N i n ăm 2001 - 2010 65 3.3 Sn l ưng rau và rau an toàn trên ña bàn Hà N i 66 3.4 Kt qu phân tích m u rau v d ư l ưng thu c BVTV và hàm lưng kim lo i n ng t i m t s vùng s n xu t rau ñ i trà 68 3.5 Kt qu phân tích m u rau v d ư l ưng thu c BVTV và hàm lưng kim lo i n ng t i m t s vùng s n xu t rau có s h ưng dn, giám sát c a cán b k thu t và các di n tích ñã ñưc c p Gi y ch ng nh n ñ ñiu ki n s n xu t rau an toàn 69 3.6 Tình hình tiêu th rau an toàn ñ a bàn ñiu tra 70 3.7 Chi phí và thu nh p c a ng ưi thu gom, bán buôn 72 3.8 Doanh thu và lãi g p c a 1 gian siêu th bán rau an toàn 74 3.9 S thay ñ i v quy ñ nh qu n lý ch t l ưng rau an toàn c a B Nông nghi p & PTNT 76 3.10 Nh ng ñim khác bi t chính gi a quy ñ nh v qu n lý RAT c a B Nông nghi p & PTNT và UBND Thành ph Hà N i 78 3.11 Kt qu v n d ng chính sách ñ khuy n khích phát tri n rau an toàn trong th i gian qua Hà N i 80 3.12 Kt qu th c hi n m t s chí nh sá ch v phá t tri n s n xu t - kinh doanh th c ph m s ch 81 3.13 Kt qu th c hi n cá c quy ho ch rau an toà n Hà Ni 82 Tr ưng ði h c Nông nghi p Hà N i – Lu n án ti n s ĩ kinh t ............... xi Tr ưng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n án ti n s ĩ kinh t ............... xii 3.14 Hi n tr ng c ơ s h tng ph c vphá t tri n rau an t oà n Hà Ni 85 3.15 H th ng t ưi cho rau ñ a bàn nghiên c u n ăm 2009 86 3.16 Di n tích nhà l ưi ñ a bàn nghiên c u n ăm 2009 87 3.17 Nh ng l i ích và h n ch c a s n xu t RAT trong nhà l ưi 88 3.18 Kt qu th c hi n h tr k thu t và th c tr ng ng x c a ng ư i s n xu t, kinh doanh RAT 91 3.19 La ch n ngu n cung c p gi ng c a nông dân 93 3.20 Di n bi n tình hình s d ng phân bón c a nông dân 95 3.21 S d ng phân bón c a m t s nông dân Hà N i (2008) 96 3.22 Tình tr ng bón phân hoá h c v ưt m c cho phép ñ i v i cây b p c i 97 3.23 Di n bi n tình hình s d ng thu c BVTV ca nông dân Hà N i 98 3.24 Hà nh vi s d ng thu c BVTV c a h s n xu t RAT t i Hà N i 100 3.25 So sánh các lo i hình s n xu t - tiêu th rau an toàn 106 3.26 ðánh giá c ơ h i và thách th c c a các nông h trong phát tri n RAT Hà N i 107 3.27 S h nông dân s n xu t RAT phân theo trình ñ s n xu t 108 3.28 Nhu c u c a nông dân v h tr phá t tri n rau an toà n 109 3.29 Hi u qu s n xu t rau và rau an toàn c a các ñ i t ưng nghiên cu n ăm 2009 110 3.30 Tình hình s n xu t - tiêu th RAT c a 2 nhóm nông dân liên k t 112 3.31 ðánh giá c ơ h i và thách th c c a các HTX trong phát tri n RAT Hà N i 113 3.32 Nhu c u c a HTX v h tr phá t tri n rau an toà n 114 3.33 ðánh giá c ơ h i và thách th c c a các doanh nghi p ñang tham gia s n xu t - tiêu th rau an toà n Hà N i 117 3.34 Hi u qu s n xu t rau và rau an toàn c a các ñ i t ưng nghiên cu n ăm 2009 118 3.35 Hi n tr ng tiêu th rau an toà n Hà Ni 121 3.36 Mc ñhoà n thi n c a cá c hì nh th c giá m sá t 131 Tr ưng ði h c Nông nghi p Hà N i – Lu n án ti n s ĩ kinh t ............... xii Tr ưng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n án ti n s ĩ kinh t ............... xiii 3.37 Kt qu th c hi n công tá c thông tin tuyên truy n v phá t tri n rau an toà n Hà Ni 135 3.38 S tin t ưng c a khách hàng t i Hà Ni ñi v i rau an toàn 137 4.1 Mc tiêu phát tri n rau an toàn c a Hà N i 145 4.2 D báo k ho ch ñ u t ư cho phát tri n RAT (2010 - 2015) 150 4.3 D ki n kinh phí cho t p hu n, ñào t o, chuy n giao 153 Tr ưng ði h c Nông nghi p Hà N i – Lu n án ti n s ĩ kinh t ............... xiii Tr ưng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n án ti n s ĩ kinh t ............... xiv DANH M C BI U ð STT Tên bi u ñ Trang 3.1 Di n tích gieo tr ng RAT theo mùa v 63 3.2 Bi n ñ ng v di n tích gieo tr ng RAT theo mùa v 3 huy n ðông Anh, Gia Lâm và Thanh Trì (2004 - 2007) 64 3.3 Hi u qu kinh t c a ng ưi thu gom, bán buôn ð i t ưng: cà chua và c i ng t 72 3.4 Hi u qu kinh t c a ng ưi bán l RAT và rau th ưng 73 3.5 So sánh hi u qu kinh t s n xu t rau th ưng và RAT 111 3.6 So sánh giá tr ngày công trong s n xu t rau th ưng và RAT 111 3.7 So sánh hi u qu kinh t s n xu t RAT gi a h s n xu t RAT và công ty Hà An 119 3.8 So sánh giá tr ngày công trong s n xu t RAT gi a h s n xu t RAT và công ty Hà An 119 DANH M C ð TH STT Tên ñ th Trang 3.1 T l DTGT RAT trong DTGT rau Hà N i (2001 - 2009) 62 3.2 T l DTGT RAT trong DTGT rau ca 3 huy n ðông Anh, Gia Lâm, Thanh Trì (2001 - 2009) 62 3.3 Năng su t rau và RAT (tính chung trên 1ha gieo tr ng) c a Hà Ni (2001 - 2009) 65 3.4 S t ăng lên v s l ưng ñim bán RAT trên ña bàn Hà N i 123 Tr ưng ði h c Nông nghi p Hà N i – Lu n án ti n s ĩ kinh t ............... xiv Tr ưng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n án ti n s ĩ kinh t ............... xv DANH M C S Ơ ð STT Tên s ơ ñ Trang 2.1 Khung phân tích c a nghiên c u 54 3.1 Các vùng s n xu t rau Thành ph Hà N i 84 3.2 Mô hình t ch c HTX, doanh nghi p s n xu t và tiêu th rau an toàn 105 3.3 Kênh tiêu th rau trên th tr ưng Hà Ni 124 3.4 H th ng ch ñ o s n xu t RAT c a Hà N i 129 3.5 Sơ ñ ki m soá t quátrì nh s n xu t rau an toà n 132 DANH M C HÌNH STT Tên hình Trang 1.1 S thay ñ i ñưng gi i h n n ăng l c s n xu t tr ưc và sau khi tham gia liên k t s n xu t rau an toàn 20 1.2 Năm m c ñ s n ph m 24 Tr ưng ði h c Nông nghi p Hà N i – Lu n án ti n s ĩ kinh t ............... xv Tr ưng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n án ti n s ĩ kinh t ............... 1 M ð U 1 S c n thi t c a v n ñ nghiên c u Rau là m t trong nh ng th c ph m không th thi u trong b a ăn hàng ngày c a ng ưi dân. Ngh tr ng rau là ngh lâu ñi, cho hi u qu kinh t cao hơn tr ng lúa và m t s cây màu khác. N ăm 2005, di n tích tr ng rau c a Vi t Nam là 635.100 ha, s n l ưng ñ t 9,64 tri u t n. So v i n ăm 2000, n ăm 2003 di n tích rau t ăng 23,2%, s n l ưng t ăng 42,6%. Vù ng ð ng b ng sông Hng làvù ng tr ng rau l n nh t mi n B c v i di n tí ch 160.000 ha, hà ng n ăm cung c p gn 3 tri u t n rau cho tiêu dù ng (C c Tr ng Tr t, 2006) [14]. Trong th i gian qua vn ñ v sinh an toàn th c ph m ñã tr thành m i lo c a toàn xã h i. Theo th ng kê c a T ch c Y t Th gi i, m i n ăm Vi t Nam có 8 tri u ng ưi (chi m x p x 1/10 t ng dân s ) b ng ñ c th c ph m ho c ng ñ c do liên quan ñn th c ph m (Cm Quyên, 2009)[25]. Theo B Y t , trong n ăm 2009, c n ưc x y ra 152 v ng ñ c th c ph m v i h ơn 5.200 ng ưi m c và ñã có 35 ng ưi t vong (B Y t , 2009) [8]. Các tr ưng hp b ng ñ c ph n l n là ng ñ c c p tính do thu c b o v th c v t và vi sinh v t có h i gây ra, trong ñó t i ñ a bàn Hà N i s l ưng các v ng ñ c là tươ ng ñi l n. ð ng tr ư c yêu c u phá t tri n n n nông nghi p b n v ng và nhu c u chí nh ñáng c a ng ư i dân v v sinh an toà n th c ph m, trong nh ng n ăm qua ch ươ ng trì nh v sinh an toà n th c ph m nó i chung vàphá t tri n s n xu t rau an toà n (RAT) nó i riêng ñãñư c tri n khai trong c nư c. Hà N i là m t trong nh ng ña ph ươ ng có di n tích rau l n v i t ng di n tích trên 11.650ha, trong ñó di n tích chuyên rau là 5.048 ha. C h ng lo i rau phong phúvàña d ng. Ch ươ ng trì nh RAT c a Hà Ni ñã ñư c tri n khai t năm 1996 ñ n nay vàñt ñư c m t s kt quñáng khí ch l , s n ph m RAT ñã bư c ñu kh ng ñ nh ñưc v trí c a mình v i nh ng tên tu i nh ư Tr ưng ði h c Nông nghi p Hà N i – Lu n án ti n s ĩ kinh t