Luận án Nghiên cứu marketing nội bộ của các doanh nghiệp ngành may trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC THƢƠNG MẠI ĐÀO THỊ HƢƠNG NGHIÊN CỨU MARKETING NỘI BỘ CỦA CÁC DOANH NGHIỆP NGÀNH MAY TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH THÁI NGUYÊN Luận án tiến sĩ kinh tế Hà Nội, Năm 2022 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC THƢƠNG MẠI ĐÀO THỊ HƢƠNG NGHIÊN CỨU MARKETING NỘI BỘ CỦA CÁC DOANH NGHIỆP NGÀNH MAY TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH THÁI NGUYÊN Chuyên ngành: QUẢN TRỊ KINH DOANH Mã số: 934.01.01 Luận án tiến sĩ kinh tế Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: 1. PGS.TS Cao Tuấn Khanh 2. PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng Hà Nội, Năm 2022 i ỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan, mọi số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận án này là trung thực và chưa được sử dụng trong bất cứ một công trình nào, các thông tin trích dẫn trong luận án đều được chỉ rõ nguồn gốc rõ ràng. ii ỜI CẢM ƠN Tôi xin tr n trọng cảm n an Giám hiệu, Ph ng Quản lý Sau Đại học Trư ng Đại học Thư ng mại và các thầy cô giáo tham gia giảng dạy đ cung cấp nh ng kiến thức c ản và gi p đ tôi trong quá trình học tập nghiên cứu Đặc iệt, tôi xin ày t l ng iết n ch n thành và s u sắc đến PGS,TS C o Tuấn h nh và PGS,TS Nguyễn Tiến Dũng đ luôn luôn tận t m gi p đ và chỉ dẫn cho tôi nh ng kiến thức và phư ng pháp nghiên cứu trong suốt th i gian hư ng dẫn, hoàn thiện luận án Tôi xin gửi l i cảm n đến Bộ môn Quản trị Marketing - n i tôi được ph n công sinh hoạt chuyên môn, ộ môn đ luôn ủng hộ, gi p đ tôi tích lũy được nhiều kiến thức quý áu và tạo thuận lợi về mọi mặt để tôi có thể hoàn thành nhiệm vụ v i tư cách là một Nghiên cứu sinh ở bộ môn Tôi xin ch n thành cảm n các c quan tổ chức có liên quan gồm Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Thái Nguyên, Hiệp hội DN tỉnh Thái Nguyên, các chuyên gia ở các trư ng Đại học, an l nh đạo và nh n viên tại các doanh nghiệp ngành may trên địa àn tỉnh Thái Nguyên đ tham gia trả l i ph ng vấn ên cạnh đó tôi xin gửi l i cảm n đến ngư i th n, ạn , đồng nghiệp đ luôn luôn động viên, gi p đ , tạo điều kiện thuận lợi cho tôi trong quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận án này Sau c ng, tôi xin ch n thành cảm n gia đình, đ luôn nhiệt tình hỗ trợ, gi p đ tôi trong suốt th i gian học tập và nghiên cứu. Tôi xin ch n thành cảm n N i ng th ng n m 2022 Tá gi uận án o n iii M C C L I C M ĐO N ........................................................................................................ i L I CẢM N ............................................................................................................. ii MỤC LỤC ................................................................................................................. iii D NH MỤC CÁC CH VIẾT TẮT ....................................................................... vii D NH MỤC ẢNG IỂU ....................................................................................... ix D NH MỤC S ĐỒ, HÌNH VẼ, HỘP ..................................................................... xi PHẦN MỞ ĐẦU ........................................................................................................ 1 1 Tính cấp thiết của đề tài .......................................................................................... 1 2 Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài .......................................................... 4 3 Đối tượng, phạm vi nghiên cứu đề tài ..................................................................... 5 4 Quy trình và phư ng pháp nghiên cứu của đề tài ................................................... 6 5 Nh ng đóng góp m i của luận án ........................................................................... 8 6 Kết cấu của luận án ................................................................................................. 9 Chƣơng 1. TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU ..................................... 10 1.1. Tổng quan các công trình nghiên cứu liên quan ................................................ 10 1 1 1 Tổng quan các công trình nghiên cứu về sự thay đổi định hư ng marketing nội ộ trong doanh nghiệp............................................................... 10 1 1 2 Tổng quan các công trình nghiên cứu về các thành tố của phối thức marketing nội ộ trong doanh nghiệp............................................................... 15 1 1 3 Tổng quan các nghiên cứu về sự tác động của các thành tố marketing nội ộ đến hiệu suất công việc của nh n viên trong doanh nghiệp ........................ 19 1 2 Các kết luận r t ra từ tổng quan tình hình nghiên cứu và khoảng trống cần nghiên cứu ........................................................................................................ 21 1 2 1 Các kết luận r t ra ........................................................................................... 21 1 2 2 Khoảng trống nghiên cứu ................................................................................ 23 Kết luận chư ng 1 ..................................................................................................... 24 Chƣơng 2. CƠ SỞ Ý UẬN VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU ........................... 25 2 1 Lý thuyết về marketing nội ộ ........................................................................... 25 2 1 1 Khái niệm marketing nội ộ ............................................................................ 25 2 1 2 Đặc trưng của marketing nội ộ ...................................................................... 26 2 1 3 Vai tr của marketing nội ộ ........................................................................... 26 2 1 4 Lý thuyết về phối thức marketing nội ộ ........................................................ 28 iv 2 1 5 Ranh gi i của marketing nội ộ v i quản trị nguồn nh n lực......................... 33 2 1 6 Hiệu suất công việc của nh n viên .................................................................. 35 2.2. Mối quan hệ của marketing nội bộ tác động đến hiệu suất công việc của nh n viên v i doanh nghiệp may ...................................................................... 38 2 2 1 Đặc điểm của các doanh nghiệp may .............................................................. 38 2 2 2 Mối quan hệ gi a marketing nội ộ và hiệu suất công việc của nh n viên .... 39 2 3 Các yếu tố ảnh hưởng đến phối thức marketing nội ộ ..................................... 41 2 3 1 Các yếu tố môi trư ng ên trong .................................................................... 41 2 3 2 Các yếu tố môi trư ng ên ngoài .................................................................... 42 2 4 Mô hình và giả thuyết nghiên cứu ...................................................................... 44 2 4 1 Mô hình nghiên cứu ........................................................................................ 44 2 4 2 X y dựng giả thuyết nghiên cứu về mối quan hệ gi a các thành tố trong mô hình ............................................................................................................. 45 2 4 3 Thang đo s ộ của các iến trong mô hình nghiên cứu ................................ 55 Kết luận chư ng 2 ..................................................................................................... 58 Chƣơng 3. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ....................................................... 59 3 1 Các phư ng pháp tiếp cận nghiên cứu ............................................................... 59 3 2 Nghiên cứu định tính .......................................................................................... 60 3 2 1 Mục tiêu của nghiên cứu định tính .................................................................. 60 3 2 2 Nội dung của nghiên cứu định tính ................................................................. 60 3 2 3 Kết quả nghiên cứu định tính .......................................................................... 62 3 3 Nghiên cứu định lượng ....................................................................................... 66 3 3 1 Thiết kế nghiên cứu ......................................................................................... 66 3 3 2 Nghiên cứu định lượng s ộ .......................................................................... 72 3 3 3 Nghiên cứu định lượng chính thức.................................................................. 74 3.4 Nghiên cứu tình huống ....................................................................................... 77 Kết luận chư ng 3 ..................................................................................................... 79 Chƣơng 4. ẾT QUẢ NGHIÊN CỨU MAR ETING NỘI BỘ CỦA CÁC DOANH NGHIỆP NGÀNH MAY TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH THÁI NGUYÊN .......................... 80 4 1 Khái quát các doanh nghiệp ngành may trên địa àn tỉnh Thái Nguyên .................. 80 4 2 Xác định mô hình thực tế marketing nội ộ của các doanh nghiệp may trên địa àn tỉnh Thái Nguyên ................................................................................. 84 4 2 1 Đặc điểm mẫu nghiên cứu ............................................................................... 84 4 2 2 Kiểm định độ tin cậy của thang đo ................................................................. 85 v 4 2 3 Kiểm định giá trị của thang đo ........................................................................ 87 4 2 4 Thống kê mô tả các thành phần trong mô hình nghiên cứu ............................ 89 4 2 5 Kiểm định mối tư ng quan gi a các iến ....................................................... 92 4 2 6 Kiểm định giả thuyết nghiên cứu và ph n tích hồi quy .................................. 94 4.3. Ph n tích thống kê mô tả thực trạng marketing nội ộ tác động đến hiệu suất công việc của nh n viên v i các doanh nghiệp may trên địa àn tỉnh Thái Nguyên ................................................................................................... 103 4 3 1 Thực trạng về động lực làm việc ................................................................... 103 4 3 2 Thực trạng về tuyển dụng ............................................................................. 104 4 3 3 Thực trạng về đào tạo .................................................................................... 105 4 3 4 Thực trạng về trao quyền .............................................................................. 106 4 3 5 Thực trạng về hệ thống hỗ trợ ....................................................................... 107 4 3 6 Thực trạng về môi trư ng làm việc ............................................................... 109 4 3 7 Thực trạng về truyền thông nội ộ ................................................................ 110 4 3 8 Thực trạng về hiệu suất công việc của nh n viên ......................................... 111 4.4. Thực trạng marketing nội ộ của một số doanh nghiệp may điển hình trên địa àn tỉnh Thái Nguyên ............................................................................... 112 4 4 1 Thực trạng marketing nội ộ của Công ty Cổ phần Đầu tư Thư ng mại TNG Thái Nguyên .......................................................................................... 112 4.4.2 Thực trạng marketing nội ộ của Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển TDT ..... 118 4.4 3 Thực trạng marketing nội ộ của Công ty TNHH một thành viên X20 Thái Nguyên 122 4 5 Đánh giá chung về thực trạng marketing nội ộ của các doanh nghiệp ngành may trên địa àn tỉnh Thái Nguyên ..................................................... 126 4 5 1 Nh ng thành công ......................................................................................... 126 4 5 2 Nh ng hạn chế .............................................................................................. 127 4 5 3 Nguyên nh n của hạn chế ............................................................................. 129 Kết luận chư ng 4 ................................................................................................... 130 Chƣơng 5. QUAN ĐIỂM, ĐỊNH HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP MAR ETING NỘI BỘ CỦA CÁC DOANH NGHIỆP NGÀNH MAY TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH THÁI NGUYÊN ĐẾN NĂM 2025, TẦM NHÌN 2030 .......... 131 5.1. Quan điểm và định hư ng n ng cao marketing nội ộ của các doanh nghiệp ngành may trên địa àn tỉnh Thái Nguyên đến năm 2025, tầm nhìn 2030 ........ 131 5 1 1 Quan điểm ..................................................................................................... 131 5 1 2 Định hư ng.................................................................................................... 131 vi 5 2 Các giải pháp n ng cao marketing nội ộ để cải thiện hiệu suất công việc của nh n viên trong các doanh nghiệp ngành may trên địa àn tỉnh Thái Nguyên ..... 133 5 2 1 Giải pháp về môi trư ng làm việc ................................................................. 133 5 2 2 Giải pháp về động lực làm việc cho nh n viên ............................................. 134 5.2.3. Giải pháp về truyền thông nội ộ .................................................................. 136 5.2.4. Giải pháp về hệ thống hỗ trợ ......................................................................... 138 5 2 5 Giải pháp về trao quyền cho nh n viên ......................................................... 139 5.2.6. Giải pháp về đào tạo nh n viên ..................................................................... 141 5.2.7. Giải pháp về tuyển dụng nh n viên ............................................................... 143 5 3 Một số kiến nghị khác ...................................................................................... 144 5.4. Hạn chế của nghiên cứu và nh ng định hư ng cho nghiên cứu tiếp theo ........... 145 ẾT UẬN ............................................................................................................ 148 DANH M C CÁC CÔNG TRÌNH HOA HỌC ĐÃ CÔNG BỐ .................... 150 IÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI UẬN ÁN CỦA NGHIÊN CỨU SINH ............... 150 PH C ............................................................................................................... 167 vii DANH M C CÁC CH VIẾT TẮT Danh mục chữ viết tắt tiếng Việt BCT ộ Công Thư ng CTCP Công ty Cổ phần DN DN HTX Hợp tác x KCN Khu công nghiệp KD Kinh doanh Đ Lao động NSNN Ng n sách nhà nư c QĐ Quyết định SP Sản phẩm SXKD Sản xuất kinh doanh TNHH Trách nhiệm h u hạn viii Danh mục chữ viết tắt tiếng Anh ASEAN Association of South East Asian Nations Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á CPTPP Comprehensive and Progressive Agreement for Trans-Pacific Partnership Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến ộ xuyên Thái ình Dư ng EFA Exploratory Factor Analysis Ph n tích nh n tố khám phá EVFTA European-Vietnam Free Trade Agreement Hiệp định thư ng mại tự do Liên minh ch u Âu-Việt Nam FDI Foreign Direct Investment Đầu tư trực tiếp nư c ngoài GDP Gross Domestic Product Tổng sản phẩm quốc nội GRDP Gross Regional Domestic Product Tổng sản phẩm trên địa àn IM Internal Marketing Marketing nội ộ ISO International Organization for Standardization Tổ chức Tiêu chuẩn quốc tế KMO Kaiser - Meyer - Olkin Chỉ số d ng để đánh giá sự thích hợp của ph n tích nh n tố RCEP Regional Comprehensive Economic Partnership Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực SA Social Accountability Trách nhiệm x hội ix DANH M C BẢNG BIỂU ảng 2 1 Thang đo iến độc lập............................................................................... 55 ảng 2 2 Thang đo iến phụ thuộc .......................................................................... 57 ảng 3 1 Cấu tr c ảng h i ...................................................................................... 69 ảng 3 2 Thang đo về về hoạt động IM trong DN ngành may ................................ 70 ảng 3 3 Thang đo iến phụ thuộc .......................................................................... 72 ảng 4 1 Một số chi tiêu phát triển của các DN ngành may tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2016-2020 ................................................................................ 80 ảng 4 2 Mức đóng góp của DN ngành may tỉnh Thái Nguyên v i nền kinh tế tỉnh trong giai đoạn 2016-2020 ............................................................... 82 ảng 4 3 Thống kê mô tả mẫu nghiên cứu .............................................................. 84 ảng 4 4 Ph n tích nh n tố khám phá EF của các iến độc lập ............................ 88 ảng 4 5 Mô tả thống kê thang đo các thành tố IM tác động đến hiệu suất công việc của nh n viên của các DN ngành may tỉnh Thái Nguyên ................ 90 ảng 4 6 Ph n tích tư ng quan Pearson gi a các thành tố IM tác động đến hiệu suất công việc của nh n viên tại các DN ngành may tỉnh Thái Nguyên . 93 ảng 4 7 Hồi quy các thành tố IM tác động đến hiệu suất công việc của nh n viên của các DN ngành may tỉnh Thái Nguyên ....................................... 94 ảng 4 8 Kết quả kiểm định T-Test gi a gi i tính và hiệu suất công việc của nh n viên .................................................................................................. 96 ảng 4 9 Kết quả kiểm định One-Way NOV gi a độ tuổi và hiệu suất công việc của nh n viên ................................................................................... 97 ảng 4 10 Kết quả kiểm định One-Way NOV gi a trình độ học vấn và hiệu suất công việc của nh n viên ................................................................... 98 ảng 4 11 Kết quả kiểm định One-Way NOV gi a th i gian làm việc v i hiệu suất công việc của nh n viên ........................................................... 99 ảng 4 12 Tóm tắt kết quả kiểm định giả thuyết nghiên cứu ................................ 101 ảng 4 13 Thống kê mô tả về động lực làm việc................................................... 103 ảng 4 14 Thống kê mô tả về tuyển dụng ............................................................. 104 ảng 4 15 Thống kê mô tả về đào tạo .................................................................... 105 ảng 4 16 Thống kê mô tả về trao quyền .............................................................. 107 ảng 4 17 Thống kê mô tả về hệ thống hỗ trợ ....................................................... 108 ảng 4 18 Thống kê mô tả về môi trư ng làm việc ............................................... 109 ảng 4 19 Thống kê mô tả về truyền thông nội ộ ................................................ 110 ảng 4 20 Thống kê mô tả về hiệu suất công việc của nh n viên ......................... 111 x ảng 4 21 Một số chỉ tiêu kinh doanh của Công ty Cổ phần Đầu tư Thư ng mại TNG Thái Nguyên ................................................................................. 113 ảng 4 22 Một số chỉ tiêu kinh doanh của Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển TDT. 119 ảng 4 23 Một số chỉ tiêu kinh doanh của Công ty TNHH một thành viên X20 Thái Nguyên .......................................................................................... 123 xi DANH M C SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ, HỘP Hình 1 S đồ khái quát hóa quy trình nghiên cứu ................................................. 6 Hình 2 1 Mô hình nghiên cứu đề xuất .................................................................... 45 Hình 4 1 Thị trư ng xuất khẩu của DN ngành may tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2016-2020 ................................................................................................ 83 Hình 4 2 Mô hình các thành tố IM tác động đến hiệu suất công việc của nh n viên của các DN ngành may tỉnh Thái Nguyên ..................................... 100 Hộp 3 1: Nội dung ph ng vấn chuyên gia .............................................................. 61 1 PHẦN MỞ ĐẦU 1. T nh ấp thiết ủ ề tài Trong lịch sử phát triển của học thuyết marketing đ tồn tại các thuật ng “