Luận án Nghiên cứu phát triển đầu tư trực tiếp của các doanh nghiệp Việt Nam vào lĩnh vực công nghiệp ở CHDCND Lào

Trong xu thế hội nhập kinh tế quốc tế, Việt Nam vừatích cực thu hút FDI cho phát triển kinh tế, vừa tích cực thực hiện ñầu tư ra nước ngoài. Một trong số các nước ñược quan tâm ñầu tư ra nước ngoài là CHDCND Lào. Bởi vậy, tuy mãi tới 1993 mới có dự án ñầu tiên ñầu tư vào Lào, nhưng ñến 31/12/2010 các doanh nghiệp Việt Nam ñã ñầu tư vào Lào 164 dự án tương ñương 3.298 triệu USD. Tiếp ñến, ðại hội ñại biểu toàn quốc lần thứ X (tháng 4 năm 2006) chủ trương xúc tiến mạnh thương mại và ñầu tư, phát triển thị trường mới, sản phẩm mới và thương hiệu mới, khuyến khích các doanhnghiệp hợp tác, liên doanh với các doanh nghiệp nước ngoài và mạnh dạn ñầu tư ra nước ngoài. Tuy nhiên, ñến nay quá trình thực hiện OFDI, ñã có không ít những bất cập làm giảm hiệu quả ñầu tư, chưa giúp nâng cao khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp Việt Nam khi thực hiện OFDI ở CHDCND Lào. ðể bổ sung những giải pháp khoa học trong quản lý nhà nước, phát triển OFDI của doanh nghiệp, nghiên cứu sinh ñã chọn ñề tài “Nghiên cứu phát triển ñầu tư trực tiếp của các doanh nghiệp Việt Nam vào lĩnh vực công nghiệp ở CHDCND Lào” làm luận án Tiến sỹ.

pdf223 trang | Chia sẻ: oanh_nt | Lượt xem: 1743 | Lượt tải: 1download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luận án Nghiên cứu phát triển đầu tư trực tiếp của các doanh nghiệp Việt Nam vào lĩnh vực công nghiệp ở CHDCND Lào, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
BGIÁODCVÀðÀOTO TRƯNGðIHCKINHTQUCDÂN NGHIÊNCUPHÁTTRINðUTƯTRCTIP CACÁCDOANHNGHIPVITNAMVÀOLĨNHVC CÔNGNGHIPCHDCNDLÀO LUNÁNTINSQUNTRKINHDOANH HàNi–2012 BGIÁODCVÀðÀOTO TRƯNGðIHCKINHTQUCDÂN NGHIÊNCUPHÁTTRINðUTƯTRCTIP CACÁCDOANHNGHIPVITNAM VÀOLĨNHVCCÔNGNGHIPCHDCNDLÀO LUNÁNTINSQUNTRKINHDOANH Chuyênngành :Quntrkinhdoanh(CNvàXD) Mãs :62.34.05.01 NGƯIHƯNGDNKHOAHC 1. PGS.TSNguynVănPhúc 2. TSVũTinLc HàNi–2012 i LICAMðOAN Tácgixincamñoanñtài “Nghiêncupháttrinñutưtrctipca cácdoanhnghipVitNamvàolĩnhvccôngnghipCHDCNDLào” làñ tàinghiêncuñclpcatácgidưishưngdncaPGS.TSNguyn VănPhúcvàTSVũTinLc.Côngtrìnhnghiêncuñưchoànthànhtrong quátrìnhhctptitrưngðihcKinhtQucdân. Cácsliu,ktluntronglunánlàtrungthcvàcóngungcrõràng. Tácgilunán NCSNguynVănAn ii MCLC DANHMCBIU.................................................................................................v DANHMCðTH............................................................................................vi DANHMCSƠð .............................................................................................vi MðU.................................................................................................................1 Chương1:CƠSLÝLUNVÀKINHNGHIMMTSNƯCV ðUTƯTRCTIPRANƯCNGOÀI ..........................................................9 1.1Bncht,ñcñimvñutưtrctipranưcngoài .............................................. 9 1.2Mtslýthuytvñutưtrctipnưcngoài..................................................... 16 1.3Cáchìnhthcñutưtrctipranưcngoài ......................................................... 26 1.4Nhngñiukinvànhântnhhưngñnpháttrinñutưtrctipranưc ngoài..................................................................................................................................... 31 1.5Kinhnghimñutưranưcngoàicamtsnưc.............................................. 40 Chương2:THCTRNGPHÁTTRINðUTƯTRCTIP CACÁC DOANHNGHIPVITNAMVÀOLĨNHVCCÔNGNGHIP LÀO GIAIðON20052010 ........................................................................................53 2.1Scnthitvàmctiêuthchinñutưtrctipranưcngoàicadoanhnghip VitNamvàolĩnhvccôngnghipLào.......................................................................... 53 2.2ðutưtrctipcacácdoanhnghipVitNamvàolĩnhvcCNLàogiaiñon 20052010 ............................................................................................................................ 60 2.3NhnggiiphápchyucaVitNamnhmpháttrinñutưvàolĩnhvccông nghipLàogiaiñon20052010 ...................................................................................... 85 2.4Nhngthànhtu,hnchvànguyênnhântrongpháttrinñutưtrctipca doanhnghipVitNamvàolĩnhvccôngnghipLàogiaiñon20052010 ............... 104 Chương3:GIIPHÁPPHÁTTRINðUTƯTRCTIP CACÁC DOANHNGHIPVITNAMVÀOLĨNHVCCÔNGNGHIP LÀO ðNNĂM2020..................................................................................................125 3.1MôitrưngñutưLàovànhngcơhi,tháchthcñivicácdoanhnghip VitNamkhiñutưvàolĩnhvcCNLàoñnnăm2020 ............................................. 125 3.2ðnhhưngthuhútñutưcaLàovàmctiêu,quanñimpháttrinñutưca VitNamvàolĩnhvcCNLàoñnnăm2020 .............................................................. 142 3.3GiipháppháttrinñutưcacácdoanhnghipVitNamvàolĩnhvccông nghipLàoñn2020 ...................................................................................................... 149 KTLUN.........................................................................................................182 DANHMCCÔNGTRÌNHCÔNGBCATÁCGI ...................................1 DANHMCTÀILIUTHAMKHO ...............................................................2 PHLC................................................................................................................7 iii DANHMCCHVITTT Chvittt ChñyñtingVit ChñyñtingAnh ASEAN HiphicácnưcðôngNamÁ AssociationofSouthEast AsianNations BIDV Ngânhàngñutưvàpháttrin BankforInvestmentand VitNam DevelopmentofVietnam BOT Hpñngxâydngkinh BuildOperateTranfer doanhchuyngiao CHDCND Cnghòadânchnhândân CN Côngnghip DNNN DoanhnghipNhànưc DNTN Doanhnghiptưnhân FDI ðutưtrctipnưcngoài ForeignDirectInvestment FIA CcðutưnưcngoàiBK ForeignInvestmentAgency hochvàðutư IFDI ðutưtnưcngoàivào InwardForeignDirect Investment IRR Tsuthoànvnnib InternalRateofReturn JBIC NgânhàngHptácquctNht JapanBankforInternational Bn Cooperation JETRO Tchcxúctinthươngmi JapanExternalTrade Organization NhtBn MMTB Máymócthitb M&A Mualivàsápnhp MergersandAcquisitions NHNN NgânhàngNhànưc HðQT Hiñngquntr ODA Htrpháttrinchínhthc OficialDevelopment Assistance OFDI ðutưtrctipranưcngoài OutwardForeignDirect iv Investment TNHH Tráchnhimhuhn SXKD Snxutkinhdoanh SX Snxut VAT Thugiátrgiatăng ValueAddedTax VILACAED Hipháttrinhptáckinht Vietnam–LaoCambodia VitNam–Lào–Campuchia AssociationforEconomic CooprationDevelopment v DANHMCBIU Biu1.1:ðutưcamtscưngquctrênthgii ........................................................13 Biu2.1:GiátrñăngkýñutưcadoanhnghipVitNamtiLàogiaiñon20052010 .............................................................................................................................................61 Biu2.2:SdánñăngkýñutưcadoanhnghipVitNamtiLàogiaiñon2005 2010 .....................................................................................................................................61 Biu2.3:Chitittngvnñăngký,ttrngvnñutưngànhCN...................................67 Biu2.4:Chititsdán,ttrngdánñăngkýñutưngànhCN.................................70 Biu2.5:QuymôñutưtheonhómngànhcácdánlĩnhvcCN....................................74 Biu2.6:SdánCNñutưcadoanhnghipVitNamphântheoñabàn...................76 Biu2.7:Quymôñutưdántheovùngñutư................................................................77 Biu2.8:QuymôdánticácvùngñutưtheonhómngànhCN ....................................78 Biu2.9:Vnñutưthchin............................................................................................82 Biu2.10:ThngkêcáchinghcpNhànưcxúctinñutưvàoLàocaVitNam...89 Biu2.11:SlaoñngñanglàmvicticácdánCNVitNamLào ........................107 Biu3.1:TimnăngñtñaiLào ....................................................................................131 Biu3.2:TimnăngmtskhoángsnchyutiLào..................................................132 Biu3.3:CơhiñutưvàoCNchbinñnnăm2020 ..................................................134 Biu3.4:CácdántimnăngvàongànhSXvàphânphiñinñn2020Lào ...........136 Biu3.5:CơhiñutưkhaitháckhoángsnLàoñnnăm2020 .................................137 Biu3.6:MtsñcñimchínhvmôitrưngkinhdoanhcaLào...............................138 Biu3.7:Sosánhñimmnh,ñimyucadoanhnghipFDIñntVitNam,TháiLan vàTrungQucLào.........................................................................................................140 Biu3.8:ChinlưcOFDILàogiaiñon5năm,10nămcadoanhnghip................153 vi DANHMCðTH ðth1.1:ChiphíSXtrungbìnhnưcnhnñutư........................................................17 ðth1.2:MôhìnhMacDougallKemp .............................................................................25 ðth2.1:QuymôbìnhquâncácdánñutưLàotronggiaiñon20052010 ............62 ðth2.2:Tngmcñăngkýñutư20052010................................................................66 ðth2.3:SdánñăngkýñutưvàongànhCNgiaiñon20052010..........................69 ðth2.4:VnñăngkýñutưcácnhómngànhCN..........................................................72 ðth2.5:Vnñăngkýñutưtheovùng...........................................................................77 ðth2.6:Cáchìnhthcñutưtheonhómngànhcôngnghip ........................................80 ðth2.7:Ttrngvnñăngkýñutưtheocáchìnhthc ...............................................81 ðth2.8:Vnñutưthchinphântheovùngñutư.....................................................83 ðth2.9:Vnñutưthchinñn31/12/2010theonămñăngký..................................84 DANHMCSƠð Sơñ1.1:QuátrìnhhìnhthànhgiáSP–khungcânbngtngquátcalýthuyt HecksherOhlin...................................................................................................................24 Sơñ3.1:CơcutchcñxutcaBanqunlýOFDIðôngNamÁ .........................170 1 MðU 1.Scnthitcañtài Trongxuthhinhpkinhtquct,VitNamvatíchccthuhút FDIchopháttrinkinht,vatíchccthchinñutưranưcngoài.Mt trongscácnưcñưcquantâmñutưranưcngoàilàCHDCNDLào.Bi vy, tuy mãi ti 1993 mi có d án ñu tiên ñu tư vào Lào, nhưng ñn 31/12/2010cácdoanhnghipVitNamñãñutưvàoLào164dántương ñương3.298triuUSD. Tipñn,ðihiñibiutoànquclnthX(tháng4năm2006)ch trươngxúc tin mnhthương mivàñutư,pháttrin thtrưng mi,sn phmmivàthươnghiumi,khuynkhíchcácdoanhnghiphptác,liên doanhvicácdoanhnghipnưcngoàivàmnhdnñutưranưcngoài. Tuynhiên,ñnnayquátrìnhthchinOFDI,ñãcókhôngítnhngbt cplàmgimhiuquñutư,chưagiúpnângcaokhnăngcnhtranhca cácdoanhnghipVitNamkhithchinOFDICHDCNDLào. ðbsungnhnggiiphápkhoahctrongqunlýnhànưc,pháttrin OFDIcadoanhnghip,nghiêncusinhñãchnñtài“ Nghiêncuphát trinñutưtrctipcacácdoanhnghipVitNamvàolĩnhvccông nghipCHDCNDLào ”làmlunánTins. 2.Mcñíchnghiêncu Mcñíchnghiêncuchyucalunánlà: Hthnghóacáckinthclýlunvñutưtrctipnưcngoàilàm cơ s cho các phân tích, ñánh giá thc trng cũng như nhng ñ xut gii phápnhmñymnhcáchotñngñutưcacácdoanhnghipVitNam vàoLào,ñcbitlàvàolĩnhvccôngnghipcaqucgianày. 2 NghiêncukinhnghimcamtsqucgiachnlcmàVitNam cóthrútkinhnghimchovicñutưvàoCNcaLàotrongnhngnămti. ðánhgiánhngmtmnh,mtyutrongpháttrinñutưCNcacác doanhnghipVitNamLàovàtìmranguyênnhâncachúng. ðxutcácgiiphápcthvàhuíchñtiptcpháttrincáchot ñngñutưtrctipcacácdoanhnghipVitNamvàolĩnhvcCNLào. 3.ðitưngvàphmvinghiêncucalunán ðitưngnghiêncucalunánlànhngvnñlýlunvàthctin vñutưcacácdoanhnghipVitNamvàocôngnghipLào,cthlà: Cáclýthuytvñutưtrctipnưcngoài; KinhnghimcamtsnưctrongpháttrinOFDI; ThctrngpháttrinOFDIcacacácdoanhnghipVitNamvàolĩnh vcCNLàogiaiñon20052010. Vphmvinghiêncu,lunánnghiêncuhotñngñutưcacác doanh nghip VitNam vàolĩnh vcCNtrêntoàn lãnhthLàotronggiai ñon 20052010, bao gm c mt s hot ñng có liên quan như các hot ñngxúctin,htrñutư,nghiêncuhotñngcpphép,hthngchính sáchpháttrinOFDIcadoanhnghipVitNamvàolĩnhvcCNLào. 4.Cácphươngphápnghiêncu Lunánsdngphươngphápnghiêncutàiliuthcpñxâydng môhìnhlýthuyt,phântíchcácmiquanhnhânqutronghoàncnhlch scthcacácdánñutưvàoCNLào.Trêncơsñó,lunáns: Thuthp,hthnghóa,tnghp,sosánhvàphântíchxuhưngca hotñngOFDItrêncơscácsliuthngkêtcácngunkhácnhau. ðiutra,khosátquymônhñivimtsdoanhnghipthchin OFDIvàolĩnhvcCNLào.Vicñiutra,khosátgiúpthuthpsliusơ 3 cpnhmbsungvàcpnhthóathôngtin,tphpcácquanñim,ñánhgiá tcácdoanhnghipñlàmrõvàñichiuvicácthôngtinthcp. PhngvnsâucáccánbqunlýcácdoanhnghipcóñutưvàoLào nhmkimchngvàlàmrõhơncácthôngtintcácngunthcpcũngnhư cácktqukhosát. Nghiêncutìnhhung. 5.Nhngñónggópmicalunán TngquanvàñánhgiákinhnghimthchinOFDIcaTrungQuc, NhtBnvàSingaporeññxutvndngkinhnghimcacácnưcnày vàohotñngOFDIchoVitNam. Lunáncũngkhngñnhmiquanhcùngchiugianănglcñutư cadoanhnghipVitNamviOFDILào:Nudoanhnghipcólithv côngngh,tinvnVitNamsthunlikhipháttrinOFDILào. Lun án rútra mts kt lun mit phântíchthctrngOFDI ca doanhnghipVitNamtiLàogiaiñon20052010.ðólà: CácdoanhnghipVitNamchtptrungñutưvàongànhCNkhai tháctàinguyênvàngànhCNchbinsnphmtngànhCNkhaithác. ðabànBcLàoñưcdoanhnghipñutưquymôhơntrongñutư SXhàngtiêudùngnhmphcvthtrưngtich.ðabànTrungLàothu hútngànhCNkhaithácnhiuhơnsovicácngànhCNcònli.ðabànNam Làothunlichoñutưthyñin. QuaktqukhosátthìñutưvàolĩnhvcCNchyutptrungvào cácdoanhnghipcóquymôln.Doñó,khuynkhíchOFDInêntptrung vàocácDNcóquymôlnscóhiuquhơn. Khicácdoanhnghipcólithvcôngngh,vngunvnñutư, ñangkinhdoanhttVitNamslàtinñgiúpdoanhnghipthchintt 4 khochñutưtiLào.NănglckinhdoanhVitNamcadoanhnghip càngttthìñutưkinhdoanhLàocàngttvàngưcli. ViquanñimhotñngOFDIvàoLàolàttyutrongnnkinhtVit Namgiaiñon20112020,lunánñưaranhngkhuynnghnhưsau: ðividoanhnghip: (1)Tăngchtlưnglaoñnglàmvictrongcác dánLào.(2)Mrngquanhliênktvàhptácgiacácdoanhnghip ñkhcphcnhngyukémtrongñutưcaDoanhnghipVitNam. ðiviNhànưc: (1)Banhành1NghñnhquyñnhñutưvàoLào cadoanhnghipVitNamnhmqunlýthngnhthotñngñutưca doanhnghiptrongmtñabànñutưtrngñim.(2)ThànhlpBanqunlý hot ñngOFDIðôngNam Átrcthuc FIAñqun lý OFDI mang tính chuyênsâuvàhiuquhơn.(3)HtrlãisutchodoanhnghipOFDIVit NamvayvnñutưLàoñivicácdáncóhiuqulnvkinhtxãhi ñiviNhànưcVitNam 6.Tìnhhìnhnghiênculiênquanñnñtài Hotñngñutưquctñãñưcnghiêncunhiukhíacnhc VitNamvànhiunưcpháttrintrênthgii.Tuynhiên,skhácbitcác nghiêncuVitNamttrưcñnnayvàthgiilàVitNamhuhtlà nghiêncuñutưtrctiptnưcngoàivào(IFDI)cònthgiinghiêncu chotñngñutưvàolnhotñngñutưranưcngoài(IFDIvàOFDI). Cáclýthuytñutưquctthưngñưcchiathành2nhómlàlýthuyt vi mô và lý thuytvĩ mô.Cáclýthuyt vi môñt trng tâm vào vicgii thích trong tình hung nào dn ñn vic doanh nghip ñu tư SX nưc ngoài,trongkhiñólýthuytkinhtvĩmôcgngxácñnhmctipnhn 5 ñutưcamtqucgia.RiênglýthuytchittrungcaJohnHDunning 1là tphpc2lýthuyttrênñgiithíchhintưngFDI. LêNin,vilýthuytxutkhutưbn,lànhànghiêncutiênphongñ cp ñn OFDI. Ni dung ca lý thuyt xut khu tư bn tp trung lý gii nguyên nhânxutkhutưbn ca cácnhà tư bnlànhmtăng tsutli nhunvàsdngcácyutñuvàogiárcácnưckémpháttrin [23]. TronghthngcơslýlunvFDI,lýlunvlưuchuyndòngñutư quctthưngchimvtríquantrngvàñưccoilàcơslýthuytchoñu tưquct.Ctlõicalýthuytlànguyêntclithsosánhcacácyut ñutư(vn,laoñng)giacácnưc.Chnghn,RichardS.Eckaus[ 13 ]ñã giithíchhintưngñutưqucttvicphântích,sosánhgialiích,chi phícadichuynvnquct.Tácgichorng,chênhlchvnăngsutcn biêncavngiacácnưclànguyênnhândnñnlưuchuynvnquct. Nguyênnhânxuthinñutưquctlàdocóschênhlchvlith so sánh trong phân công lao ñng quc t da trên 4 loi ñng lc ñu tư hưngvthiênnhiên,hưngvngunnhânlcdidào,hưngvthtrưng có rào cn thương mi và theo ñnh hưng th trưng ñc quyn [ 55 ]. Lý thuytnàyñãgiithíchcơbnñưchintưngñutưgiacácnưctmvĩ môdatrênliíchcanhàñutư.Tuynhiên,lýthuytnàychưagiithích ñưchintưngvìsaongaytrongmtnưclivacóOFDIlivacóFDI. Hơnna,FDIcònnhmgiithíchmcñíchcacácnhàñutưlànhm phântánriro.Lýthuytnàygithitrngngoàivicquantâmñnhiuqu ñutưthìcònphiquantâmñnmcñrirotrongtnghngmcñutưc th[ 13 ],quantâmñntácñngcaFDIñivikinhtvĩmôcácnưcvà 1JohnHDunning(19272009):Nhàkinhthcnghiêncuñutưquctvàcáccôngtyñaqucgiakt nhngnăm50thk19.Ôngñãnghiêncuvàñưaralýthuytchittrung(OLI)nhưlàspháttrincalý thuytqucthóavàothpniên80.Ôngmtngày29tháng1năm2009vìcănbnhungthư. 6 nnkinhtthgii,tácñngñnchuyndchcơcukinhtcacácnưc ñangpháttrin.Mtkhác,FDIcũnglàkênhñchuyngiaocôngnghcho cácnưcñangpháttrinvànhñóñãtá
Luận văn liên quan