Luận án Nghiên cứu xác định giống và biện pháp kỹ thuật sản xuất hoa thảm, hoa chậu cho Hà Nội

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PTNT VIỆN KHOA HỌC NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM TRẦN HOÀI HƢƠNG NGHIÊN CỨU XÁC ĐỊNH GIỐNG VÀ BIỆN PHÁP KỸ THUẬT SẢN XUẤT HOA THẢM, HOA CHẬU CHO HÀ NỘI LUẬN ÁN TIẾN SĨ NÔNG NGHIỆP HÀ NỘI - 2017 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PTNT VIỆN KHOA HỌC NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM TRẦN HOÀI HƢƠNG NGHIÊN CỨU XÁC ĐỊNH GIỐNG VÀ BIỆN PHÁP KỸ THUẬT SẢN XUẤT HOA THẢM, HOA CHẬU CHO HÀ NỘI Chuyên ngành: Khoa học cây trồng Mã số: 62.62.01.10 LUẬN ÁN TIẾN SĨ NÔNG NGHIỆP Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: 1. PGS.TS. Nguyễn Thị Kim Lý 2. GS. TS. Nguyễn Xuân Linh Hà Nội - 2017 i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam Ďoan Ďây là công trình nghiên cứu của tôi với sự hƣớng dẫn của hai thầy cô và sự giúp Ďỡ của lãnh Ďạo, cán bộ nghiên cứu Viện Di truyền Nông nghiệp, Hợp tác xã Tây Tựu và một số cơ sở sản xuất hoa. Các kết quả nghiên cứu và số liệu nêu trong luận án là trung thực và chƣa từng Ďƣợc công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về những số liệu trong luận án này. Hà Nội, ngày 15 tháng 8 năm 2017 Tác giả ii LỜI CẢM ƠN Trong quá trình thực hiện luận án, tôi Ďã nhận Ďƣợc sự giúp Ďỡ nhiệt tình của nhiều Ďơn vị và cá nhân. Trƣớc hết, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới hai thầy hƣớng dẫn là PGS.TS. Nguyễn Thị Kim Lý và GS.TS. Nguyễn Xuân Linh Ďã tận tình chỉ bảo, hƣớng dẫn và giúp Ďỡ trong suốt quá trình thực hiện luận án. Đề tài Ďƣợc thực hiện tại Viện Di truyền Nông nghiệp và Hợp tác xã Tây Tựu - Từ Liêm - Hà Nội. Tôi Ďã nhận Ďƣợc sự giúp Ďỡ tận tình của các cơ sở sản xuất hoa, cây cảnh và lãnh Ďạo Ďịa phƣơng, sự tạo Ďiều kiện và giúp Ďỡ nhiệt tình của lãnh Ďạo Viện Di truyền Nông nghiệp, Ďặc biệt là Bộ môn Đột biến và Ƣu thế lai. Tôi xin chân thành cảm ơn những sự giúp Ďỡ quý báu Ďó. Tôi cũng xin Ďƣợc cảm ơn Ban lãnh Ďạo cùng các Ďồng nghiệp tại Trung tâm Khuyến nông Hà Nội Ďã tạo Ďiều kiện thuận lợi cho tôi trong quá trình thực hiện hoàn thành luận án. Tôi xin gửi lời cảm ơn tới lãnh Ďạo Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam, tập thể các cán bộ và thầy cô trong Ban Đào tạo Sau Ďại học, Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam Ďã tạo môi trƣờng học tập tốt, tận tình giúp Ďỡ tôi trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu và thực hiện luận án. Cuối cùng tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành và sâu sắc tới gia Ďình, ngƣời thân và toàn thể bạn bè, Ďồng nghiệp Ďã cổ vũ, Ďộng viên, giúp Ďỡ tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu. Hà Nội, ngày 15 tháng 8 năm 2017 Tác giả iii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................. i LỜI CẢM ƠN ................................................................................................... ii MỤC LỤC ........................................................................................................ iii DANH MỤC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT ..................................................... vi DANH MỤC BẢNG ....................................................................................... vii DANH MỤC HÌNH ......................................................................................... ix MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1 1. Đặt vấn Ďề .................................................................................................. 1 2. Mục tiêu của Ďề tài ..................................................................................... 2 3. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn ................................................................... 3 3.1. Ý nghĩa khoa học ....................................................................................... 3 3.2. Ý nghĩa thực tiễn ........................................................................................ 3 4. Tính mới của Ďề tài .................................................................................... 3 5. Phạm vi nghiên cứu của Ďề tài ................................................................... 4 Chƣơng I TỔNG QUAN TÀI LIỆU ................................................................. 5 1.1. Khái niệm về hoa thảm, hoa chậu ........................................................... 5 1.2. Tình hình sản xuất và tiêu thụ hoa thảm, hoa chậu trên thế giới và ở Việt Nam ............................................................................................................... 5 1.2.1. Tình hình sản xuất và tiêu thụ hoa thảm, hoa chậu trên thế giới ............ 5 1.2.2. Tình hình sản xuất và tiêu thụ hoa thảm, hoa chậu ở Việt Nam ........... 11 1.3. Tình hình sản xuất và tiêu thụ hoa cây cảnh tại Hà Nội ........................ 15 1.3.1. Diện tích và cơ cấu sản xuất các chủng loại hoa tại Hà Nội ................. 15 1.3.2. Hiệu quả kinh tế trong sản xuất hoa, cây cảnh ..................................... 16 1.4. Tình hình nghiên cứu hoa thảm, hoa chậu trên thế giới và ở Việt Nam 18 1.4.1. Tình hình nghiên cứu hoa thảm, hoa chậu trên thế giới ....................... 18 1.4.2. Tình hình nghiên cứu hoa thảm, hoa chậu ở Việt Nam ........................ 36 1.5. Một số Ďặc Ďiểm của các giống hoa thảm, hoa chậu mới nhập nội ....... 45 Chƣơng II VẬT LIỆU, NỘI DUNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU . 48 2.1. Vật liệu nghiên cứu ............................................................................... 48 2.1.1. Giống ..................................................................................................... 48 2.1.2. Các chế phẩm dinh dƣỡng và chất kích thích sinh trƣởng:................... 49 2.1.3.Các loại giá thể: ...................................................................................... 50 2.1.4. Các loại hóa chất nuôi cấy mô: ............................................................. 50 2.2. Nội dung nghiên cứu: ........................................................................... 50 2.2.1. Điều tra, Ďánh giá thực trạng sản xuất và nhu cầu sử dụng hoa trồng thảm, trồng chậu tại Hà Nội ............................................................................ 50 2.2.2. Nghiên cứu Ďánh giá và tuyển chọn các giống hoa trồng thảm, trồng chậu cho Hà Nội .............................................................................................. 50 iv 2.2.3. Nghiên cứu các biện pháp kỹ thuật nhân giống cho các giống hoa Ďƣợc tuyển chọn. ...................................................................................................... 50 2.2.4. Nghiên cứu một số biện pháp kỹ thuật trồng và chăm sóc cho các giống Ďƣợc tuyển chọn. ............................................................................................. 51 2.3. Phƣơng pháp nghiên cứu ...................................................................... 51 2.3.1. Phƣơng pháp Ďiều tra ............................................................................ 51 2.3.2. Phƣơng pháp Ďánh giá, tuyển chọn các giống hoa thảm, hoa chậu mới51 2.3.3. Phƣơng pháp nghiên cứu các biện pháp kỹ thuật nhân giống .............. 52 2.3.4. Phƣơng pháp nghiên cứu một số biện pháp kỹ thuật trồng và chăm sóc cho các giống Ďƣợc tuyển chọn ....................................................................... 57 2.3.5. Điều kiện thí nghiệm ............................................................................. 59 2.3.6. Các chỉ tiêu theo dõi .............................................................................. 60 2.3.7. Phƣơng pháp phân tích và xử lý số liệu: ............................................... 63 Chƣơng III KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN ........................... 64 3.1. Đánh giá thực trạng sản xuất và nhu cầu sử dụng hoa trồng thảm, trồng chậu tại Hà Nội ............................................................................................ 64 3.1.1. Đánh giá về Ďiều kiện khí hậu Hà Nội Ďến sự sinh trƣởng phát triển các loại hoa trồng thảm, trồng chậu....................................................................... 64 3.1.2. Tình hình sản xuất và sử dụng hoa thảm, hoa chậu tại Hà Nội ............ 65 3.1.3. Nhu cầu cấp thiết phải có các giống hoa thảm, hoa chậu mới .............. 70 3.1.4. Các tiêu chí cho việc tuyển chọn các giống hoa thảm, hoa chậu mới cho Hà Nội ............................................................................................................. 74 3.2. Kết quả Ďánh giá và tuyển chọn các giống hoa trồng thảm, trồng chậu cho Hà Nội. .................................................................................................. 75 3.2.1. Khả năng sinh trƣởng phát triển và thích ứng của một số giống hoa trồng thảm, trồng chậu nhập nội ở giai Ďoạn vƣờn ƣơm ................................. 75 3.2.2. Kết quả Ďánh giá sự sinh trƣởng phát triển và khả năng thích ứng của một số giống hoa trồng thảm, trồng chậu nhập nội ở giai Ďoạn vƣờn sản xuất. ......................................................................................................................... 89 3.3. Nghiên cứu các biện pháp kỹ thuật nhân giống cho các giống hoa Ďƣợc tuyển chọn. ................................................................................................ 129 3.3.1. Nghiên cứu kỹ thuật nhân giống bằng phƣơng pháp gieo hạt. ........... 129 3.3.2. Kết quả nghiên cứu biện pháp kỹ thuật nhân giống bằng giâm cành . 137 3.3.3. Kết quả nghiên cứu biện pháp kỹ thuật nhân giống bằng nuôi cấy mô tế bào ................................................................................................................. 143 3.4. Kết quả nghiên cứu các biện pháp kỹ thuật trồng và chăm sóc cho các giống Ďƣợc tuyển chọn. .............................................................................. 152 3.4.1. Kết quả nghiên cứu ảnh hƣởng của thành phần giá thể Ďến khả năng sinh trƣởng phát triển và chất lƣợng hoa trồng chậu .................................... 152 v 3.4.2. Kết quả nghiên cứu ảnh hƣởng của các loại cây giống khác nhau Ďến sinh trƣởng phát triển và chất lƣợng cây hoa thƣơng phẩm ......................... 156 3.4.3. Ảnh hƣởng của biện pháp bấm ngọn Ďến năng suất, chất lƣợng hoa thảm, hoa chậu............................................................................................... 161 3.4.4. Ảnh hƣởng của chế phẩm dinh dƣỡng và chất kích thích sinh trƣởng Ďến năng suất, chất lƣợng hoa trồng chậu ..................................................... 163 KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ ........................................................................... 167 Kết luận ..................................................................................................... 167 Đề nghị ...................................................................................................... 168 DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN ..................................................................................................... 169 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................... 170 PHẦN PHỤ LỤC ................................................................................................ PHỤ LỤC 1: MỘT SỐ HÌNH ẢNH MINH HỌA ............................................. PHỤ LỤC 2: MỘT SỐ KẾT QUẢ XỬ LÝ THỐNG KÊ .................................. PHỤ LỤC 3: MẪU PHIẾU ĐIỀU TRA TÌNH HÌNH SẢN XUẤT VÀ SỬ DỤNG HOA THẢM, HOA CHẬU TẠI HÀ NỘI ............................................. PHỤ LỤC 4: SỐ LIỆU KHÍ TƢỢNG, THỦY VĂN ......................................... vi DANH MỤC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT BAP 6 - Benzylaminopurine BVTV Bảo vệ thực vật CT Công thức CTTN Công thức thí nghiệm Đ/C Đối chứng ĐPS Đất phù sa ĐX Đông Xuân HCSH Hữu cơ sinh học HgCl2 Clorua thủy ngân HT Hè Thu IBA Indol butyric xit KTST Kích thích sinh trƣởng MS Murashiger and Skoog, 1962 SX Sản xuất TB Trung bình TĐ Thu Đông TN Thí nghiệm XH Xuân Hè α-NAA α. Naphtyl acetic acid vii DANH MỤC BẢNG TT Bảng Tên bảng Trang 1.1 Cơ cấu chủng loại hoa, cây cảnh chính tại Hà Nội 16 1.2 Hiệu quả kinh tế một số loại hoa, cây cảnh tại Hà Nội 17 2.1 Các giống hoa thảm, hoa chậu nghiên cứu 48 3.1 Cơ cấu, chủng loại hoa thảm, hoa chậu Ďƣợc sản xuất và sử dụng tại Hà Nội 66 3.2 Tiêu chí tuyển chọn các giống hoa trồng thảm, trồng chậu Ďáp ứng Ďƣợc yêu cầu trang trí cho Hà Nội 74 3.3 Thời gian và tỷ lệ nảy mầm của các giống hoa nghiên cứu 76 3.4 Tỷ lệ cây xuất vƣờn và tỷ lệ cây sống ngoài sản xuất của các giống nghiên cứu 80 3.5 Các thời kỳ sinh trƣởng của các giống nghiên cứu ở giai Ďoạn vƣờn ƣơm 86 3.6a Các thời kỳ sinh trƣởng, phát triển của các giống nghiên cứu ở vƣờn sản xuất 91 3.6b Các thời kỳ sinh trƣởng, phát triển của các giống nghiên cứu ở vƣờn sản xuất 94 3.7 Một số Ďặc Ďiểm sinh trƣởng của các giống nghiên cứu 102 3.8 Đặc Ďiểm về Ďƣờng kính tán và số cành cấp 1 của các giống nghiên cứu 107 3.9 Đặc Ďiểm về số nụ, số hoa của các giống nghiên cứu 112 3.10 Đặc Ďiểm về chất lƣợng hoa của các giống nghiên cứu 116 3.11a Một số Ďặc Ďiểm thực vật học của các giống hoa nghiên cứu 120 3.11b Một số Ďặc Ďiểm thực vật học của các giống hoa nghiên cứu 121 3.12 Thành phần và mức Ďộ bệnh hại của các giống hoa nghiên cứu 123 3.13 Thành phần và mức Ďộ sâu hại trên các giống hoa nghiên cứu 125 3.14 Kết quả tuyển chọn các giống hoa trồng thảm, trồng chậu cho Hà Nội 127 3.15 Khả năng Ďậu quả và thu hạt của các giống hoa tuyển chọn 130 3.16 Ảnh hƣởng của thời vụ gieo Ďến tỷ lệ nảy mầm, xuất vƣờn và tỷ lệ sống của các giống hoa tuyển chọn 132 viii TT Bảng Tên bảng Trang 3.17 Ảnh hƣởng của giá thể gieo Ďến sự nảy mầm và chất lƣợng cây giống hoa tuyển chọn 135 3.18 Ảnh hƣởng của các loại giá thể Ďến thời gian giâm, tỷ lệ ra rễ và chất lƣợng cây giống hoa tuyển chọn 139 3.19 Ảnh hƣởng của nồng Ďộ IBA Ďến chất lƣợng cây giâm cành của các giống hoa tuyển chọn 141 3.20 Ảnh hƣởng của HgCl2 0,1% Ďến hiệu quả khử trùng mẫu hoa Dạ yến thảo hồng P5 143 3.21 Ảnh hƣởng của nồng Ďộ BAP Ďến khả năng tạo chồi cây 145 3.22 Ảnh hƣởng của nồng Ďộ BAP kết hợp với Kinetin, Thiamin Ďến hệ số nhân chồi 147 3.23 Ảnh hƣởng của α-NÂ và Thiamin Ďến khả năng ra rễ và chất lƣợng cây sau 2 tuần nuôi cấy 149 3.24 Ảnh hƣởng của giá thể Ďến sinh trƣởng và tỷ lệ sống của cây con Dạ yến thảo sau invitro 151 3.25 Ảnh hƣởng của giá thể Ďến sự sinh trƣởng phát triển của các giống hoa tuyển chọn 153 3.26 Ảnh hƣởng của giá thể Ďến tình hình sâu bệnh hại ở các giống hoa tuyển chọn 155 3.27 Ảnh hƣởng của nguồn cây giống Ďến sinh trƣởng phát triển và chất lƣợng cây hoa Dạ yến thảo hồng P5 thƣơng phẩm 157 3.28 Đánh giá hiệu quả kinh tế việc sử dụng nguồn cây giống Dạ yến thảo vào sản xuất 158 3.29 Ảnh hƣởng của biện pháp bấm ngọn Ďến năng suất, chất lƣợng cho các giống hoa tuyển chọn 162 3.30 Ảnh hƣởng của chế phẩm dinh dƣỡng và chất kích thích sinh trƣởng Ďến năng suất, chất lƣợng các giống hoa tuyển chọn 164 ix DANH MỤC HÌNH TT Hình Tên hình Trang 1.1 Tình hình xuất khẩu hoa trên thị trƣờng thế giới 1 1.2 Số liệu xuất, nhập khẩu các loại hoa chậu trên thị trƣờng thế giới 11 3.1a Tỷ lệ nảy mầm của các giống Tô liên, Dừa cạn nghiên cứu tại Hà Nội năm 2011 – 2012 77 3.1b Tỷ lệ nảy mầm của các giống Sô Ďỏ, Phong lữ nghiên cứ tại Hà Nội năm 2011 – 2012 77 3.1c Tỷ lệ nảy mầm của giống Dạ yến thảo nghiên cứu tại Hà Nội năm 2011 – 2012 77 3.2a Tỷ lệ cây sống ngoài sản xuất của các giống Tô liên, Dừa cạn nghiên cứu tại Hà Nội năm 2011 – 2012 81 3.2b Tỷ lệ cây sống ngoài sản xuất của các giống Sô Ďỏ, Phong lữ nghiên cứu tại Hà Nội năm 2011 - 2012 81 3.2c Tỷ lệ cây sống ngoài sản xuất của giống Dạ yến thảo nghiên cứu tại Hà Nội năm 2011 – 2012 81 3.3a Đặc Ďiểm về chiều cao cây của các giống Tô liên, Dừa cạn nghiên cứu tại Hà Nội năm 2011 – 2012 103 3.3b Đặc Ďiểm về chiều cao cây của các giống Sô Ďỏ, Phong lữ nghiên cứu tại Hà Nội năm 2011 – 2012 103 3.3c Đặc Ďiểm về chiều cao của giống Dạ yến thảo nghiên cứu tại Hà Nội năm 2011 – 2012 103 3.4a Đặc Ďiểm về Ďƣờng kính tán của các giống Tô liên, Dừa cạn nghiên cứu tại Hà Nội năm 2011 – 2012 108 3.4b Đặc Ďiểm về Ďƣờng kính tán của các giống Sô Ďỏ, Phong lữ nghiên cứu tại Hà Nội năm 2011 – 2012 108 3.4c Đặc Ďiểm về Ďƣờng kính tán của giống Dạ yến thảo nghiên cứu tại Hà Nội năm 2011 – 2012 108 3.5a Đặc Ďiểm về số hoa của các giống Tô liên, Dừa cạn nghiên cứu tại Hà Nội năm 2011 – 2012 113 3.5b Đặc Ďiểm về số hoa của các giống Sô Ďỏ, Phong lữ nghiên cứu tại Hà Nội năm 2011 – 2012 113 3.5c Đặc Ďiểm về số hoa của giống Dạ yến thảo nghiên cứu tại Hà Nội năm 2011 – 2012 113 3.6 Hình ảnh các giống hoa tuyển chọn 128 3.7 Ảnh hƣởng của thời vụ gieo Ďến tỷ lệ nảy mầm của các giống hoa tuyển chọn 136 x TT Hình Tên hình Trang 3.8a Hình ảnh các công thức giá thể gieo hạt cho giống 136 3.8b Ảnh hƣởng của giá thể Ďến sự nảy mầm và chất lƣợng cây giống Tô liên hồng (T2) 136 3.8c Ảnh hƣởng của giá thể Ďến sự nảy mầm và chất lƣợng cây giống hoa Dạ yến thảo hồng (P5) 136 3.9 Ảnh hƣởng của nồng Ďộ IBA Ďến chất lƣợng cây giống của các giống hoa tuyển chọn 142 3.10 Ảnh hƣởng của HgCl2 0,1% Ďến hiệu quả khử trùng mẫu hoa Dạ yến thảo hồng (P5) 144 3.11 Ảnh hƣởng của nồng Ďộ BAP Ďến tỷ lệ mẫu tạo chồi của giống hoa Dạ yến thảo hồng (P5) 145 3.12 Ảnh hƣởng của nồng Ďộ BAP kết hợp với Kinetin và Thiamin Ďến hệ số nhân nhanh chồi Dạ yến thảo hồng (P5) 148 3.13 Ảnh hƣởng của α-NAA và Thiamin Ďến khả năng ra rễ và chất lƣợng cây Dạ yến thảo hồng (P5) nuôi cấy mô. 150 3.14 Ảnh hƣởng của giá thể Ďến Ďặc Ďiểm Ďƣờng kính tán của các giống hoa tuyển chọn 154 3.15 Ảnh hƣởng của biện pháp bấm ngọn Ďến chỉ tiêu Ďƣờng kính tán của các giống hoa tuyển chọn 163 1 MỞ ĐẦU 1. Đặt vấn đề Trong sự Ďa dạng của các loài hoa thì hoa trồng thảm, trồng chậu Ďóng vai trò quan trọng trong tạo cảnh quan môi trƣờng, cho việc trang trí nhà ở, vƣờn cảnh công viên, trên các trục Ďƣờng giao thông cũng nhƣ trong các công trình kiến trúc công cộng. Hiện nay, với sự phát triển của nền kinh tế và tốc Ďộ Ďô thị hoá ngày càng cao, thiên nhiên ngày càng bị Ďẩy xa cuộc sống con ngƣời nên nhu cầu về hoa trang trí ngày càng trở nên cấp thiết. Sản xuất hoa cây cảnh trên thế giới, trong Ďó có hoa trồng thảm, trồng chậu Ďang phát triển mạnh và mang tính thƣơng mại cao, Ďem lại lợi nhuận to lớn cho nền kinh tế nhiều nƣớc, nhất là những nƣớc Ďang phát triển. Thái Lan là nƣớc có Ďiều kiện tự nhiên, kinh tế và xã hội tƣơng tự nhƣ Việt Nam, những năm gần Ďây nghề trồng hoa của Thái Lan rất phát triển, Ďặc biệt là việc sản xuất hoa chậu, hoa thảm Ďã trở thành một ngành xuất khẩu quan trọng (Nguyễn Thị Kim Lý, 2009). Hoa thảm Ďƣợc trồng ở Việt Nam chƣa lâu, số lƣợng và chủng loại hoa còn ít, chất lƣợng hoa kém, màu sắc chƣa phong phú, có một số giống hoa Ďẹp nhƣ cúc lá nhám, cúc cánh bƣớm, mào gà, susi, cúc thúy, dừa cạn, vạn thọ nhƣng Ďang dần bị thoái hóa do sâu bệnh và do nhân giống vô tính trong một thời gian dài. Một trong các yêu cầu của hoa trang trí là phải thấp cây, trong khi các giống hiện trồng lại cao cây nhƣ cúc lá nhám, cúc cánh bƣớm, mào gà nên rất dễ bị gãy Ďổ khi trang tri vào mùa hè khi hay có mƣa bão, Ďây là nhƣợc Ďiểm cơ bản trong sản xuất hoa thảm, hoa chậu Việt Nam nói chung và Hà Nội nói riêng. Ngoài ra, hầu hết các loại hoa trang trí có nguồn gốc ôn Ďới nên việc chọn ra Ďƣợc bộ giống theo mùa vụ, Ďặc biệt cho mùa hè có ý nghĩa hết sức quan trọng cho việc phát triển hoa chậu, hoa thảm ở Hà Nội cũng nhƣ khu vực phía Bắc. 2 Thành phố Hà Nội là trung tâm văn hóa chính trị của cả nƣớc, có tốc Ďộ Ďô thị hoá nhanh, nh