Luận án Ñộng lực cho lao ñộng quản lý trong các doanh nghiệp nhà nước ở Hà Nội và ở Việt Nam ñến năm 2020
Nguồn nhân lực xã hội nói chung và lao ñộng quản lýnói riêng là tài sản quan trọng nhất của mỗi quốc gia, quyết ñịnh sự phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, khẳng ñịnh vị thế dân tộc trên trường quốc tế. Trong mỗi doanh nghiệp nhân lực là ñầu vào quan trọng nhất, quyết ñịnh quá trình kết hợp các nguồn lực khác một cách có hiệu quả ñể tạo ra sản phẩm dịch vụ ñáp ứng yêu cầukhách hàng, trong ñó lao ñộng quản lý quyết ñịnh hiệu quả hoạt ñộng sản xuất kinhdoanh, quyết ñịnh sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp bởi vai trò quan trọng trong lập kế hoạch, tổ chức, ñiều hành và kiểm soát các hoạt ñộng sản xuất kinh doanhnhằm ñạt ñược mục tiêu. Với chặng ñường công nghiệp hóa và hiện ñại hóa ở nước ta hiện nay ñòi hỏi ñội ngũ quản lý trong các doanh nghiệp phải luôn năng ñộng, tiên phong trong công việc, sáng suốt trong mọi quyết ñịnh, cần có ñộng lực làm việc cao, nêu gương sáng trong doanh nghiệp ñể thực hiện thành công các nhiệm vụ quản lý. Sự thay ñổi nhanh chóng của khoa học công nghệ bên cạnh việc mang lại những thành tựu lớn cho sự phát triển kinh tế - xã hội như phương pháp sản xuất tiên tiến, chi phí thấp, chất lượng sản phẩm và dịch vụ cao, cũng tạo ra những thách thức không nhỏ với bất kỳ quốc gia và doanh nghiệp nào không tìm ñược cách tiếp cận hợp lý. ðồng thời, xu hướng toàn cầu hóa hội nhập kinh tế AFTA và WTO tạo ra những cơ hội cho sự phát triển kinh tế xã hội như tận dụng lợi thế so sánh trong thương mại nhưng lại gây ra áp lực cạnh tranh gay gắt giữa cácquốc gia và các doanh nghiệp. ðể ñứng vững và thành công trong cạnh tranh thì gánh nặng trước hết ñặt lên vai người quản lý, bởi quyết sách của họ mở ñường cho mọi hoạt ñộng. Hơn nữa, Hà Nội là trung tâm kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội của cả nước, sự phát triển kinh tế của Hà Nội có vai trò quan trọng với nền kinh tế quốc dân. Quan ñiểm nhất quán của ðảng và Nhà nước ta vẫn khẳng ñịnh vai trò chủ ñạo của doanh nghiệp nhà nước trong sự nghiệp phát triển kinh tế ñể ñến năm 2020 ñưa Việt Nam cơ bản trở thành một nước công nghiệp theo hướng hiện ñại. Tuy nhiên, một số ý kiến cho rằng hiệu quả làm việc của lao ñộng quản lý trong doanh nghiệp nhà 11 nước chưa cao, tác phong trì trệ so với lao ñộng quản lý trong các loại hình doanh nghiệp khác. Công tác tạo ñộng lực cho lao ñộng quản lý còn chưa ñược quan tâm thích ñáng làm cho ñộng lực làm việc của lao ñộng quản lý trong các doanh nghiệp nhà nước ở Hà Nội chưa cao ñể có thể ñáp ứng kịp với yêu cầu phát triển của giai ñoạn mới. Bởi vậy, câu hỏi ñặt ra trong nghiên cứu của luận án là: ðộng lực làm việc của lao ñộng quản lý trong các doanh nghiệp nhà nước ở Hà Nội hiện nay thế nào? Những nguyên nhân nào làm hạn chế ñộng lực làm việccủa lao ñộng quản lý trong các doanh nghiệp nhà nước ở Hà Nội? Trên cơ sở ñó tìm ra các giải pháp nhằm tạo ñộng lực cho lao ñộng quản lý trong các doanh nghiệp nhà nước ở Hà Nội và ở Việt Nam ñến năm 2020 là hết sức cấp thiết nhằm ñáp ứng với yêu cầu phát triển kinh tế của ñất nước và xu hướng hội nhập kinh tế thế giới.
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luận án Ñộng lực cho lao ñộng quản lý trong các doanh nghiệp nhà nước ở Hà Nội và ở Việt Nam ñến năm 2020, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
1
L I CAM ðOAN
Tôi xin cam ñoan ñây là công trình nghiên c u c a chính b n thân tôi. Các s
li u th ng kê và t ñi u tra ñư c x lý và s d ng phân tích trong lu n án theo ñúng
quy ñ nh. Các thông tin và k t qu nghiên c u trong lu n án là do tác gi t tìm
hi u, ñúc k t và phân tích m t cách trung th c, phù h p v i tình hình th c t .
Tác gi
Vũ Th Uyên
2
L I C M ƠN
ð hoàn thành lu n án, tác gi ñã ñư c s giúp ñ nhi t tình và t o ñi u ki n
c a r t nhi u ngư i, qua ñây tác gi xin g i l i c m ơn chân thành t i h .
Trư c h t, xin chân thành c m ơn th y giáo hư ng d n PGS.TS. Mai Qu c
Chánh và cô TS. Ph m Thúy Hương v s hư ng d n nhi t tình và nh ng ý ki n
ñóng góp ñ lu n án ñư c hoàn thành t t hơn.
Xin g i l i c m ơn chân thành t i PGS.TS. Tr n Xuân C u Trư ng khoa
Kinh t Lao ñ ng và Dân s v vi c t o ñi u ki n thu n l i và nh ng ý ki n ñóng
góp quý báu c a th y trong su t quá trình làm lu n án.
Xin g i l i c m ơn chân thành t i các giáo sư, phó giáo sư, ti n s , các th y
cô trong khoa Kinh t Lao ñ ng & Dân s v nh ng ý ki n ñóng góp cho lu n án.
Xin g i l i c m ơn chân thành t i m t s cán b thu c Vi n Khoa h c Lao
ñ ng và các v n ñ xã h i, Phòng Th ng kê V K ho ch tài chính, V Pháp ch
thu c B Lao ñ ng thương binh và xã h i, và m t s nhân viên thu c T ng c c
th ng kê v nh ng l i góp ý và ñ c bi t trong vi c cung c p các s li u th ng kê
ph c v cho vi c phân tích trong lu n án.
Cu i cùng, xin chân thành c m ơn các nhà qu n lý trong m t s doanh
nghi p Hà N i ñã dành th i gian tr l i b ng h i và ph ng v n sâu ñ giúp tác gi
có nh ng thông tin c n thi t ph c v cho vi c phân tích trong lu n án.
Tác gi
Vũ Th Uyên
3
M C L C
Trang
M ð U 11
Chương 1: Cơ s lý lu n v t o ñ ng l c lao ñ ng và s c n thi t ph i
t o ñ ng l c cho lao ñ ng qu n lý 15
1.1 Vai trò c a lao ñ ng qu n lý trong doanh nghi p 15
1.2 T o ñ ng l c lao ñ ng cho lao ñ ng qu n lý 17
1.3 M t s kinh nghi m v t o ñ ng l c cho lao ñ ng qu n lý trong
doanh nghi p 48
1.4 S c n thi t ph i t o ñ ng l c cho lao ñ ng qu n lý trong các doanh
nghi p nhà nư c Hà N i 58
Chương 2: Phân tích th c tr ng t o ñ ng l c cho lao ñ ng qu n lý
trong các doanh nghi p nhà nư c Hà N i 65
2.1 M t s ñ c ñi m ch y u c a Hà N i có nh hư ng ñ n t o ñ ng l c
cho lao ñ ng qu n lý trong các doanh nghi p Hà N i 65
2.2 Phân tích th c tr ng t o ñ ng l c cho lao ñ ng qu n lý trong m t s
doanh nghi p nhà nư c Hà N i 72
Chương 3: Các gi i pháp nh m t o ñ ng l c cho lao ñ ng qu n lý
trong các doanh nghi p nhà nư c Hà N i ñ n năm 2020 129
3.1 Xu hư ng bi n ñ ng lao ñ ng qu n lý trong các doanh nghi p nhà
nư c Hà N i 129
3.2 M t s quan ñi m v t o ñ ng l c cho lao ñ ng qu n lý trong các
doanh nghi p nhà nư c 130
3.3 M t s gi i pháp nh m t o ñ ng l c cho lao ñ ng qu n lý trong các
doanh nghi p nhà nư c Hà N i 136
K T LU N VÀ KI N NGH 186
DANH M C CÔNG TRÌNH C A TÁC GI 190
TÀI LI U THAM KH O 191
PH L C 197
4
DANH M C CÁC CH VI T T T
Cð Cao ñ ng
CNKT Công nhân k thu t
DN Doanh nghi p
DNNN Doanh nghi p nhà nư c
ðH ð i h c
ðTNN ð u tư nư c ngoài
KD Kinh doanh
Gð Giám ñ c
LðBQ Lao ñ ng bình quân
NNN Ngoài nhà nư c
TCDN Tính ch t doanh nghi p
TðCM Trình ñ chuyên môn
THCN Trung h c chuyên nghi p
TP. HCM Thành ph H Chí Minh
TGð T ng giám ñ c
5
DANH M C CÁC B NG
Trang
B ng 1.1 Công nhân và giám sát viên mu n gì t công vi c c a h
ph l c 1 197
B ng 1.2 Y u t công vi c mà ngư i lao ñ ng ð c, Nh t B n và M
quan tâm ph l c 1 197
B ng 1.3 M t s ñ c ñi m khác bi t gi i tính theo Deborah Sheppard
ph l c 1 198
B ng 1.4 Bi u hi n khác bi t gi i tính trong nhóm các nhà qu n lý
ph l c 1 198
B ng 1.5 Tình tr ng nhà xư ng t i nơi s n xu t ph l c 1 199
B ng 1.6 Tình tr ng b nh ngh nghi p trong m t s ngành ph l c 1 199
B ng 1.7 Tình tr ng ngh , công vi c có ti ng n vư t tiêu chu n ph
l c 1 199
B ng 1.8 S thích trong công vi c c a nh ng ngư i có nhu c u cao v
thành ñ t, liên k t và quy n l c ph l c 1 200
B ng 1.9 Hai nhóm y u t theo h c thuy t c a Herzberg ph l c 1 200
B ng 1.10 ng d ng c a h c thuy t kỳ v ng trong qu n lý ph l c 1 200
B ng 2.1 S doanh nghi p theo hình th c s h u và ngành kinh t trên
ñ a bàn Hà N i 66
B ng 2.2 Doanh thu, giá tr s n xu t c a các doanh nghi p theo hình
th c s h u và ngành kinh t ( giá th c t ) Hà N i 68
B ng 2.3 S lao ñ ng trong các doanh nghi p theo ngành kinh t và
hình th c s h u trên ñ a bàn Hà N i 69
B ng 2.4 S lao ñ ng theo gi i tính, nhóm tu i và hình th c s h u 70
B ng 2.5 S lao ñ ng theo trình ñ chuyên môn k thu t và hình th c
s h u 71
B ng 2.6 S lao ñ ng qu n lý bình quân m t doanh nghi p theo v trí
và hình th c s h u 72
6
B ng 2.7 T l lao ñ ng qu n lý theo nhóm tu i, gi i tính và ñ a
phương 74
B ng 2.8 T l lao ñ ng qu n lý theo gi i tính, nhóm tu i và hình th c
s h u 75
B ng 2.9 T l lao ñ ng qu n lý theo trình ñ h c v n, chuyên môn và
hình th c s h u 76
B ng 2.10 T l lao ñ ng qu n lý theo trình ñ h c v n, chuyên môn và
ñ a phương 77
B ng 2.11 Thâm niên công tác c a lao ñ ng qu n lý theo gi i tính và
hình th c s h u 78
B ng 2.12 T l lao ñ ng qu n lý làm vi c phù h p v i ngành ngh ñào
t o theo hình th c s h u 79
B ng 2.13 T l lao ñ ng qu n lý làm vi c phù h p v i ngành ñào t o
theo ñ a phương 80
B ng 2.14 Ti n lương bình quân m t lao ñ ng theo hình th c s h u 81
B ng 2.15 Ti n lương bình quân c a lãnh ñ o các c p theo hình th c s
h u, ñ a phương 82
B ng 2.16 Ti n lương bình quân c a lao ñ ng chuyên môn k thu t theo
hình th c s h u, ñ a phương ph l c 3 208
B ng 2.17 Ti n thư ng bình quân m t lao ñ ng chia theo hình th c s
h u 83
B ng 2.18 Ti n thư ng bình quân m t lao ñ ng trong doanh nghi p nhà
nư c theo ñ a phương 84
B ng 2.19 S v ñình công m t s T nh/ Thành ph tr ng ñi m ph l c 3 208
B ng 2.20 S v ñình công chia theo lo i hình doanh nghi p 86
B ng 2.21 M u doanh nghi p ñi u tra theo lo i hình và nhóm ngành
ph l c 2 206
B ng 2.22 M c ñích l a ch n công vi c hi n t i theo l a tu i 89
B ng 2.23 M c ñích l a ch n công vi c hi n t i theo trình ñ chuyên môn 90
7
B ng 2.24 Y u t tác ñ ng ñ n m c ñích l a ch n công vi c 91
B ng 2.25 Th b c nhu c u c a lao ñ ng qu n lý 92
B ng 2.26 S khác bi t v nhu c u theo gi i tính trong nhóm các nhà
qu n lý 93
B ng 2.27 Các khía c nh ñánh giá c a ngư i qu n lý v công vi c h
ñang ñ m nh n ph l c 3 209
B ng 2.28 M c ñ hài lòng v i công vi c hi n t i phân theo nhóm tu i
qu n lý 95
B ng 2.29 M c ñ hài lòng v i công vi c hi n t i theo gi i tính c a nhà
qu n lý 97
B ng 2.30 M c ñ hài lòng v i công vi c hi n t i c a ngư i qu n lý theo
trình ñ chuyên môn 98
B ng 2.31 M c ñ hài lòng v i công vi c hi n t i c a ngư i qu n lý
phân theo ch c danh 100
B ng 2.32 M c ñ hài lòng v i công vi c hi n t i c a ngư i qu n lý theo
tính ch t doanh nghi p 101
B ng 2.33 T ñánh giá v cách qu n lý c p dư i c a ngư i lãnh ñ o tr c
ti p ph l c 3 212
B ng 2.34 M c ñ quan tâm c a lãnh ñ o t i cung c p ñ ñi u ki n và
s ng h cho nhân viên theo ñ tu i 105
B ng 2.35 M c ñ quan tâm c a lãnh ñ o t i cung c p ñ ñi u ki n và
s ng h cho nhân viên theo gi i tính 106
B ng 2.36 M c ñ quan tâm c a lãnh ñ o t i cung c p ñ ñi u ki n và
s ng h cho nhân viên theo trình ñ chuyên môn 108
B ng 2.37 M c ñ quan tâm c a lãnh ñ o t i cung c p ñ ñi u ki n và
s ng h cho nhân viên theo ch c danh 109
B ng 2.38 M c ñ quan tâm c a lãnh ñ o t i cung c p ñ ñi u ki n và
s ng h cho nhân viên theo tính ch t doanh nghi p 111
B ng 2.39 Y u t làm cho lao ñ ng qu n lý hi n t i chưa hài lòng v i
công vi c ñ m nh n 113
8
B ng 2.40 Y u t làm cho lao ñ ng qu n lý chưa hài lòng v i ngh
nghi p hi n t i 114
B ng 2.41 Y u t nh hư ng quan tr ng ñ n kh năng thăng ti n và thu
nh p c a ngư i qu n lý (theo khía c nh c a quan tr ng nh t) 116
B ng 2.42 Y u t nh hư ng x u ñ n tr ng thái tinh th n c a ngư i qu n
lý 117
B ng 2.43 S mâu thu n v quan ñi m v i ñ ng nghi p trong t p th
phân theo trình ñ c a nhà qu n lý 120
B ng 2.44 Nguyên nhân làm cho chương trình ñào t o chưa hi u qu 121
B ng 2.45 Mong mu n chuy n sang doanh nghi p khác trong ñi u ki n
làm vi c hi n nay theo trình ñ chuyên môn 123
B ng 2.46 Mong mu n chuy n sang doanh nghi p khác trong ñi u ki n
làm vi c hi n nay theo ñ tu i 124
B ng 2.47 Mong mu n chuy n sang doanh nghi p khác trong ñi u ki n
làm vi c hi n nay theo tính ch t doanh nghi p 125
B ng 2.48 Mong mu n chuy n sang doanh nghi p khác trong ñi u ki n
làm vi c hi n nay theo gi i tính 126
9
DANH M C CÁC SƠ ð
Trang
Sơ ñ 1.1 Quan h gi a nhân cách v i các y u t di truy n và môi
trư ng ph l c 1 201
Sơ ñ 1.2 Quá trình phát tri n nhân cách cá nhân ph l c 1 201
Sơ ñ 1.3 Mô hình k t h p các bi n trong thuy t ng u nhiên ph l c 1 201
Sơ ñ 1.4 Ba c p ñ c a văn hóa doanh nghi p ph l c 1 202
Sơ ñ 1.5 H th ng th b c nhu c u c a Maslow ph l c 1 203
Sơ ñ 1.6 Quá trình phát tri n nhu c u cá nhân theo h c thuy t ERG
ph l c 1 203
Sơ ñ 1.7 Quan h gi a nhu c u v i hành vi lao ñ ng 41
Sơ ñ 1.8 Mô hình h c thuy t kỳ v ng ph l c 1 204
Sơ ñ 1.9 Quan h gi a các bi n xác ñ nh ñ ng l c lao ñ ng trong h c
thuy t kỳ v ng ph l c 1 204
Sơ ñ So sánh tính công b ng là bi n tác ñ ng t i quan h gi a
1.10 quy n l i, s th a mãn và th c hi n công vi c ph l c 1 204
Sơ ñ Quan h gi a ñ t m c tiêu v i k t qu làm vi c ph l c 1 204
1.11
Sơ ñ Quá trình ñ t m c tiêu ph l c 1 205
1.12
Sơ ñ Quan h gi a m c ñ c a m c tiêu và k t qu th c hi n công
1.13 vi c ph l c 1 205
Sơ ñ Mô hình t ng th trong t o ñ ng l c 48
1.14
Sơ ñ 3.1 Sơ ñ thăng ti n lao ñ ng qu n lý ph l c 3 214
10
M ð U
1.Tính c p thi t c a ñ tài
Ngu n nhân l c xã h i nói chung và lao ñ ng qu n lý nói riêng là tài s n quan
tr ng nh t c a m i qu c gia, quy t ñ nh s phát tri n kinh t , văn hóa, xã h i, kh ng
ñ nh v th dân t c trên trư ng qu c t . Trong m i doanh nghi p nhân l c là ñ u
vào quan tr ng nh t, quy t ñ nh quá trình k t h p các ngu n l c khác m t cách có
hi u qu ñ t o ra s n ph m d ch v ñáp ng yêu c u khách hàng, trong ñó lao ñ ng
qu n lý quy t ñ nh hi u qu ho t ñ ng s n xu t kinh doanh, quy t ñ nh s t n t i và
phát tri n c a doanh nghi p b i vai trò quan tr ng trong l p k ho ch, t ch c, ñi u
hành và ki m soát các ho t ñ ng s n xu t kinh doanh nh m ñ t ñư c m c tiêu.
V i ch ng ñư ng công nghi p hóa và hi n ñ i hóa nư c ta hi n nay ñòi h i
ñ i ngũ qu n lý trong các doanh nghi p ph i luôn năng ñ ng, tiên phong trong công
vi c, sáng su t trong m i quy t ñ nh, c n có ñ ng l c làm vi c cao, nêu gương sáng
trong doanh nghi p ñ th c hi n thành công các nhi m v qu n lý. S thay ñ i
nhanh chóng c a khoa h c công ngh bên c nh vi c mang l i nh ng thành t u l n
cho s phát tri n kinh t xã h i như phương pháp s n xu t tiên ti n, chi phí th p,
ch t lư ng s n ph m và d ch v cao, cũng t o ra nh ng thách th c không nh v i
b t kỳ qu c gia và doanh nghi p nào không tìm ñư c cách ti p c n h p lý. ð ng
th i, xu hư ng toàn c u hóa h i nh p kinh t AFTA và WTO t o ra nh ng cơ h i
cho s phát tri n kinh t xã h i như t n d ng l i th so sánh trong thương m i
nhưng l i gây ra áp l c c nh tranh gay g t gi a các qu c gia và các doanh nghi p.
ð ñ ng v ng và thành công trong c nh tranh thì gánh n ng trư c h t ñ t lên vai
ngư i qu n lý, b i quy t sách c a h m ñư ng cho m i ho t ñ ng.
Hơn n a, Hà N i là trung tâm kinh t , chính tr , văn hóa, xã h i c a c nư c,
s phát tri n kinh t c a Hà N i có vai trò quan tr ng v i n n kinh t qu c dân.
Quan ñi m nh t quán c a ð ng và Nhà nư c ta v n kh ng ñ nh vai trò ch ñ o c a
doanh nghi p nhà nư c trong s nghi p phát tri n kinh t ñ ñ n năm 2020 ñưa Vi t
Nam cơ b n tr thành m t nư c công nghi p theo hư ng hi n ñ i. Tuy nhiên, m t
s ý ki n cho r ng hi u qu làm vi c c a lao ñ ng qu n lý trong doanh nghi p nhà
11
nư c chưa cao, tác phong trì tr so v i lao ñ ng qu n lý trong các lo i hình doanh
nghi p khác. Công tác t o ñ ng l c cho lao ñ ng qu n lý còn chưa ñư c quan tâm
thích ñáng làm cho ñ ng l c làm vi c c a lao ñ ng qu n lý trong các doanh nghi p
nhà nư c Hà N i chưa cao ñ có th ñáp ng k p v i yêu c u phát tri n c a giai
ño n m i.
B i v y, câu h i ñ t ra trong nghiên c u c a lu n án là: ð ng l c làm vi c c a
lao ñ ng qu n lý trong các doanh nghi p nhà nư c Hà N i hi n nay th nào?
Nh ng nguyên nhân nào làm h n ch ñ ng l c làm vi c c a lao ñ ng qu n lý trong
các doanh nghi p nhà nư c Hà N i? Trên cơ s ñó tìm ra các gi i pháp nh m t o
ñ ng l c cho lao ñ ng qu n lý trong các doanh nghi p nhà nư c Hà N i và Vi t
Nam ñ n năm 2020 là h t s c c p thi t nh m ñáp ng v i yêu c u phát tri n kinh t
c a ñ t nư c và xu hư ng h i nh p kinh t th gi i.
2. M c ñích nghiên c u
Th nh t, lu n án h th ng hoá nh ng lý lu n căn b n v lao ñ ng qu n lý và
vai trò c a lao ñ ng qu n lý trong ho t ñ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p;
h th ng và ñ xu t v ñ ng l c lao ñ ng, các y u t t o ñ ng l c, các bi n pháp t o
ñ ng l c cho ngư i lao ñ ng và lao ñ ng qu n lý trong doanh nghi p.
Th hai, lu n án phân tích và ñánh giá th c tr ng ñ ng l c làm vi c c a lao
ñ ng qu n lý, các y u t t o ñ ng l c cho lao ñ ng qu n lý theo t m quan tr ng c a
chúng, m c ñ tho mãn nhu c u c a lao ñ ng qu n lý thông qua các bi n pháp t o
ñ ng l c ñư c áp d ng trong m t s doanh nghi p nhà nư c Hà N i t th i kỳ ñ i
m i, tìm ra nguyên nhân làm h n ch ñ ng l c c a lao ñ ng qu n lý trong doanh
nghi p nhà nư c Hà N i.
Th ba, lu n án ñ xu t nh ng quan ñi m và gi i pháp nh m t o ñ ng l c cho
lao ñ ng qu n lý trong doanh nghi p nhà nư c Hà N i t o ñà cho s phát tri n
c a doanh nghi p nhà nư c trong th i kỳ m i.
3. ð i tư ng và ph m vi nghiên c u
ð i tư ng nghiên c u t p trung xác ñ nh nhu c u c a lao ñ ng qu n lý trong
tương quan v i các bi n pháp ñáp ng các nhu c u ñó trong m t s doanh nghi p
12
nhà nư c Hà N i, có so sánh v i các bi n pháp t o ñ ng l c các doanh nghi p
lo i hình khác. Trên cơ s ñó ñánh giá m c ñ tho mãn c a lao ñ ng qu n lý, cách
kích thích các nhu c u m i ñ tăng ñ ng l c làm vi c.
ð i tư ng kh o sát t p chung ch y u vào lao ñ ng qu n lý (nhóm lãnh ñ o
các c p và chuyên môn trong các phòng ban ch c năng) ñang làm vi c trong các
doanh nghi p nhà nư c, lao ñ ng qu n lý trong m t s doanh nghi p ngoài nhà
nư c và doanh nghi p có v n ñ u tư nư c ngoài thu c nhi u ngành kinh t .
Ph m vi kh o sát c a lu n án t p trung ch y u vào m t s doanh nghi p nhà
nư c Hà N i ho t ñ ng trong m t s ngành cơ b n như công nghi p, xây d ng,
giao thông, thương m i và d ch v . Các s li u và thông tin thu ñư c s d ng nh m
ñánh giá ñ ng l c làm vi c c a lao ñ ng qu n lý trong doanh nghi p nhà nư c, s
li u và thông tin v các doanh nghi p ngoài nhà nư c, có v n ñ u tư nư c ngoài
dùng ñ so sánh, tham kh o.
Th i gian nghiên c u trong kho ng th i gian t năm 2000 ñ n 2006.
Các quan ñi m và gi i pháp t o ñ ng l c cho ñ i ngũ lao ñ ng qu n lý trong
doanh nghi p nhà nư c Hà N i s ñư c xây d ng và áp d ng trong giai ño n phát
tri n m i. ð ng th i, các quan ñi m và gi i pháp t o ñ ng l c có th tham kh o v n
d ng trong t o ñ ng l c cho lao ñ ng qu n lý trong các doanh nghi p khác trên c
nư c t i năm 2020.
4. Phương pháp nghiên c u
Các phương pháp ch y u ñư c s d ng trong nghiên c u là phương pháp t ng
h p, th ng kê, ñi u tra m u b ng b ng h i và ph ng v n, phân tích so sánh ñ nh
tính và ñ nh lư ng.
Các s li u th ng kê ñư c thu th p thông qua các tài li u th ng kê, báo cáo ñã
ñư c xu t b n, các báo, t p chí, internet, các k t qu c a m t s công trình nghiên
c u liên quan ñã ñư c công b .
Các s li u kh o sát ñư c thu th p thông qua ñi u tra ch n m u b ng phương
pháp b ng h i và ph ng v n sâu m t s lao ñ ng qu n lý trong các doanh nghi p
13
nhà nư c và trong lo i hình doanh nghi p khác Hà N i. S li u thông tin kh o sát
tr c ti p trong m t s doanh nghi p Hà N i ñư c ti n hành trong năm 2006.
K t qu ñi u tra ñư c x lý b ng chương trình SPSS, các thông tin ñư c s
d ng vào quá trình phân tích sâu v ñ ng l c và t o ñ ng l c cho lao ñ ng qu n lý
trong các doanh nghi p nhà nư c Hà N i ñ n năm 2020.
5. T ng quan các nghiên c u v t o ñ ng l c lao ñ ng
Có nhi u quan ñi m khác nhau v ñ ng l c lao ñ ng ñư c ñưa ra b i Maier và
Lauler (1973), Bedeian (1993), Kreitner (1995), Higgins (1994) và kh ng ñ nh t o
ñ ng l c cho ngư i lao ñ ng giúp cho doanh nghi p t n t i và phát tri n. M t vài
tài li u ñ c p ñ n hai nhóm y u t nh hư ng ñ n t o ñ ng l c: nhóm y u t thu c
b n thân ngư i lao ñ ng và nhóm y u t môi trư ng [21], [59] . Các nhà nghiên c u
còn ch ra cách ti p c n v i t o ñ ng l c theo hai cách khác nhau: các h c thuy t v
n i dung (c a Maslow, Alderfer, McClelland, Herzberg) ch ra cách ti p c n v i các
nhu c u c a lao ñ ng qu n lý; nhóm h c thuy t v quá trình (c a Adams, Vroom,
Skinner, E.A.Locke) tìm hi u lý do mà m i ngư i th hi n hành ñ ng khác nhau
trong công vi c [ 68 ]. V n d ng các h c thuy t trên, m t vài nghiên c u ch ra các
y u t t o ñ ng l c và các th c hi n. Zimmer (1996) nh n m nh c n tuy n ñúng và
ñ i x công b ng, coi tr ng ñào t o. Gracia (2005) nh n m nh c n giúp nhân viên
th y rõ xu hư ng, k th t m i nh t trong ngành, t o ñi u ki n ñ h phát huy sáng
ki n và ng d ng trong công vi c. Apostolou (2000) nh n m nh quan h gi a t o
ñ ng l c v i s lôi cu n c p dư i. Kovach (1987) ch ra 10 y u t nh hư ng ñ n
ñ ng l c, trong ñó công vi c thích thú càng quan tr ng khi thu nh p tăng, còn lương
cao quan tr ng hơn trong nhóm có thu nh p th p. M i vài nhà nghiên c u Vi t
Nam cũng nh n m nh lương cao có tác d ng kích thích l n do tình tr ng kinh t
th p [ 21 ]. Nghiên c u England (1986)
Tuy nhiên, các h c thuy t trên ch ñ c p t i m t khía c nh c a v n ñ . Porter và
Lauler (1968) ñã k t h p các h c thuy t trên và ñưa ra m t mô hình t ng th trong
t o ñ ng l c. Whetten và Cameron (1991), và Wood, Wallace, Zefane (2001) cũng
ng h mô hình này. V i lý do trên, mô hình t ng th ñư c l a ch n ñ nghiên c u
14
v t o ñ ng l c cho lao ñ ng qu n lý trong doanh nghi p nhà nư c Hà N i ñ n
năm 2020.
6. Nh ng k
