Luận án Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế của Thành phố Hải Phòng

HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH NGUYỄN THỊ THU THẢO PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC CHẤT LƢỢNG CAO ĐÁP ỨNG YÊU CẦU HỘI NHẬP QUỐC TẾ CỦA THÀNH PHỐ HẢI PHÕNG LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ NGÀNH: KINH TẾ PHÁT TRIỂN HÀ NỘI - 2023 HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH NGUYỄN THỊ THU THẢO PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC CHẤT LƢỢNG CAO ĐÁP ỨNG YÊU CẦU HỘI NHẬP QUỐC TẾ CỦA THÀNH PHỐ HẢI PHÕNG LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ NGÀNH: KINH TẾ PHÁT TRIỂN Mã số: 931 01 05 Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS,TS. PHẠM THỊ KHANH HÀ NỘI - 2023 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong luận án là trung thực, có nguồn gốc rõ ràng và đƣợc trích dẫn đầy đủ theo quy định. Tác giả Nguyễn Thị Thu Thảo MỤC LỤC Trang MỞ ĐẦU 1 Chƣơng 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VỀ PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC CHẤT LƢỢNG CAO ĐÁP ỨNG YÊU CẦU HỘI NHẬP QUỐC TẾ 14 1.1. Những công trình nghiên cứu về nguồn nhân lực và nguồn nhân lực chất lƣợng cao 14 1.2. Những công trình nghiên cứu về phát triển nguồn nhân lực chất lƣợng cao 20 1.3. Những công trình nghiên cứu về phát triển nguồn nhân lực chất lƣợng cao đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế 23 1.4. Đánh giá chung kết quả tổng quan nghiên cứu về phát triển nguồn nhân lực chất lƣợng cao đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế và khoảng trống nghiên cứu của luận án 28 Chƣơng 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ KINH NGHIỆM VỀ PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC CHẤT LƢỢNG CAO ĐÁP ỨNG YÊU CẦU HỘI NHẬP QUỐC TẾ 33 2.1. Khái niệm, vai trò và những yêu cầu của phát triển nguồn nhân lực chất lƣợng cao đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế 33 2.2. Nội dung, tiêu chí đánh giá và các yếu tố ảnh hƣởng đến phát triển nguồn nhân lực chất lƣợng cao đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế 48 2.3. Kinh nghiệm phát triển nguồn nhân lực chất lƣợng cao đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế ở một số nƣớc châu Á, một số địa phƣơng trong nƣớc và bài học rút ra cho thành phố Hải Phòng 70 Chƣơng 3: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC CHẤT LƢỢNG CAO ĐÁP ỨNG YÊU CẦU HỘI NHẬP QUỐC TẾ CỦA THÀNH PHỐ HẢI PHÕNG 79 3.1. Khái quát về điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội có ảnh hƣởng đến phát triển nguồn nhân lực chất lƣợng cao đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế của thành phố Hải Phòng 79 3.2. Thực trạng phát triển nguồn nhân lực chất lƣợng cao đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế của thành phố Hải Phòng trong giai đoạn 2017-2021 83 3.3. Đánh giá chung về thực trạng phát triển nguồn nhân lực chất lƣợng cao đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế của thành phố Hải Phòng 128 Chƣơng 4: PHƢƠNG HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP CHỦ YẾU ĐẨY MẠNH PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC CHẤT LƢỢNG CAO ĐÁP ỨNG YÊU CẦU HỘI NHẬP QUỐC TẾ CỦA THÀNH PHỐ HẢI PHÕNG 139 4.1. Dự báo bối cảnh mới trong nƣớc và quốc tế có ảnh hƣởng tới phát triển nguồn nhân lực chất lƣợng cao của thành phố Hải Phòng 139 4.2. Phƣơng hƣớng phát triển nguồn nhân lực chất lƣợng cao đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế của thành phố Hải Phòng đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030 144 4.3. Những giải pháp chủ yếu nhằm đẩy mạnh phát triển nguồn nhân lực chất lƣợng cao đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế của thành phố Hải Phòng 153 KẾT LUẬN 167 DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN 169 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 170 PHỤ LỤC 178 DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT BQL : Ban quản lý CLC : Chất lƣợng cao CNH - HĐH CMKT DDI : : : Công nghiệp hóa - Hiện đại hóa Chuyên môn kỹ thuật Doanh nghiệp trong nƣớc DN GRDP : : Doanh nghiệp Tổng sản phẩm trên địa bàn KCN, KKT KT - XH KPI FDI LĐ : : : : Khu công nghiệp, Khu kinh tế Kinh tế - xã hội Đánh giá hiệu suất lao động Doanh nghiệp đầu tƣ trực tiếp nƣớc ngoài Lao động NCS : Nghiên cứu sinh NNL : Nguồn nhân lực NNLCLC NSLĐ PT NNL PT NNLCLC : : : : Nguồn nhân lực chất lƣợng cao Năng suất lao động Phát triển nguồn nhân lực Phát triển nguồn nhân lực chất lƣợng cao TNHH : Trách nhiệm hữu hạn TCTK UBND : Tổng cục thống kê Ủy ban nhân dân DANH MỤC CÁC BẢNG Trang Bảng 1. Thang đo Likert 5 mức độ 10 Bảng 2.1. Tổng hợp các chỉ tiêu đánh giá phát triển nguồn nhân lực chất lƣợng cao đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế 61 Bảng 3.1. Các khu công nghiệp trong KKT Hải Phòng 80 Bảng 3.2. Thực trạng thu hút đầu tƣ trực tiếp nƣớc ngoài vào thành phố Hải Phòng theo quốc tịch, giai đoạn 2017-2021 81 Bảng 3.3. Thực trạng thu hút đầu tƣ trực tiếp nƣớc ngoài vào thành phố Hải Phòng theo ngành nghề, giai đoạn 2017-2021 82 Bảng 3.4. Đội ngũ lao động chất lƣợng cao phân theo KCN ở thành phố Hải Phòng, giai đoạn 2017-2021 84 Bảng 3.5. Số lƣợng nhà quản lý trong KKT Hải Phòng giai đoạn 2017-2021 86 Bảng 3.6. Số lƣợng chuyên gia trong Khu kinh tế Hải Phòng năm 2022 89 Bảng 3.7. Số lƣợng công nhân có trình độ CMKT từ bậc 03 trở lên của thành phố Hải Phòng, năm 2022 92 Bảng 3.8. Trình độ chuyên môn của ngƣời lao động trong các KKT của thành phố Hài Phòng, giai đoạn 2017-2021 95 Bảng 3.9. Lựa chọn mô hình nghiên cứu các yếu tố ảnh hƣởng 114 Bảng 3.10: Thang đo và biến quan sát của biến độc lập 115 Bảng 3.11: Thang đo và biến quan sát biến phụ thuộc 116 Bảng 3.12: Thống kê nguồn nhân lực tham gia khảo sát theo giới tính 116 Bảng 3.13: Thống kê nguồn nhân lực tham gia khảo sát theo độ tuổi 116 Bảng 3.14: Thống kê nguồn nhân lực tham gia khảo sát theo trình độ chuyên môn 117 Bảng 3.15: Kiểm định độ tin cậy các thang đo về chính sách PT NNL 117 Bảng 3.16: Kiểm định độ tin cậy các thang đo quy hoạch, bố trí lao động (QH) 118 Bảng 3.17: Kiểm định độ tin cậy các thang đo về tuyển dụng lao động 118 Bảng 3.18: Kiểm định độ tin cậy các thang đo về đào tạo, bồi dƣỡng 119 Bảng 3.19: Kiểm định độ tin cậy các thang đo của khuyến khích vật chất, tinh thần cho ngƣời lao động 120 Bảng 3.20: Kiểm định độ tin cậy các thang đo về phát triển nguồn nhân lực chất lƣợng cao đáp ứng yêu cầu hội nhập của TP Hải Phòng 120 Bảng 3.21: Tổng hợp các thang đo và biến quan sát 121 Bảng 3.22: Kết quả kiểm định KMO and Bartlett's Test 121 Bảng 3.23: Kết quả phân tích nhân tố khám phá Total Variance Explained 122 Bảng 3.24: Kết quả phân tích nhân tố khám phá Rotated Component Matrixa 123 Bảng 3.25. Kiểm định các hệ số hồi quy 125 Bảng 3.26. Mức độ giải thích của mô hình 125 Bảng 3.27. Kết quả kiểm định ANOVAa 126 Bảng 3.28. Mức độ ảnh hƣởng của các biến độc lập đến biến phụ thuộc 127 Bảng 3.29. Tổng hợp đánh giá thực trạng phát triển nguồn nhân lực chất lƣợng cao đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế theo các tiêu chí cơ bản 131 Bảng 4.1. Mục tiêu của các chỉ tiêu kinh tế của thành phố Hải Phòng đến năm 2025, tầm nhìn 2030 146 Bảng 4.2. Nhu cầu nguồn nhân lực chất lƣợng cao của thành phố Hải Phòng đến năm 2030 147 DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, HÌNH Trang Biểu đồ 3.1. Đội ngũ lao động chất lƣợng cao trong Khu kinh tế Hải Phòng, giai đoạn 2017-2021 85 Biểu đồ 3.2. Đội ngũ nhà quản lý trong Khu Kinh tế Hải Phòng giai đoạn 2020-2021 87 Biểu đồ 3.3. Số lƣợng chuyên gia có trình độ CMKT bậc cao của thành phố Hải Phòng, giai đoạn 2017-2021 90 Biểu đồ 3.4. Đội ngũ chuyên gia so với tổng số lao động tại Khu Kinh tế Hải Phòng, giai đoạn 2017-2021 90 Biểu đồ 3.5. Đội ngũ công nhân có trình độ CMKT bậc trung trở lên của thành phố Hải Phòng, giai đoạn 2017-2021 93 Biểu đồ 3.6. Trình độ chuyên môn của đội ngũ lao động trong các KKT của thành phố Hài Phòng, giai đoạn 2017-2021 96 Biểu đồ 3.7. Tƣ duy và khả năng sáng tạo của đội ngũ lao động chất lƣợng cao tại KKT Hải Phòng, năm 2022 98 Biểu đồ 3.8. Mức độ đáp ứng sức khỏe thể chất và tinh thần của đội ngũ lao động chất lƣợng cao tại Khu Kinh tế Hải Phòng, năm 2022 102 Biểu đồ 3.9. Mức độ ngoại ngữ của đội ngũ lao động chất lƣợng cao tại KKT Hải Phòng, năm 2022 103 Biểu đồ 3.10. Mức độ sử dụng công nghệ thông tin của đội ngũ lao động chất lƣợng cao trong KKT Hải Phòng, năm 2022 105 Biểu đồ 3.11. Khả năng thích ứng với môi trƣờng làm việc của đội ngũ lao động chất lƣợng cao tại KKT Hải Phòng, năm 2022 106 Biểu đồ 3.12. Đội ngũ lao động chất lƣợng cao theo nhóm ngành tại KKT Hải Phòng, năm 2022 108 Biểu đồ 3.13. Cơ cấu đội ngũ lao động chất lƣợng cao theo ngành tại KKT Hải Phòng, năm 2022 110 Biểu đồ 3.14. Cơ cấu độ tuổi đội ngũ lao động chất lƣợng cao KKT Hải Phòng, năm 2022 112 Hình 3.15: Mô hình nghiên cứu 114 Biểu đồ 4.1. Tốc độ tăng trƣởng GDP của thành phố Hải Phòng giai đoạn 2018-2022 142 1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài luận án Nguồn nhân lực đóng vai trò quan trọng và là động lực hàng đầu cho sự phát triển của mỗi tổ chức và quốc gia. Đặc biệt, trong bối cảnh hội nhập quốc tế hiện nay, nền kinh tế đang chuyển từ mô hình công nghiệp sang mô hình tri thức. Yếu tố con ngƣời ngày càng có tầm ảnh hƣởng lớn hơn so với mọi nguồn lực khác. Phát triển nguồn nhân lực chất lƣợng cao góp phần quan trọng vào tăng trƣởng kinh tế bằng cách nâng cao năng suất lao động, dẫn đến tăng thu nhập cho ngƣời lao động. Thu nhập cao hơn sẽ thúc đẩy tăng trƣởng kinh tế tổng thể. Ngoài ra, phát triển nguồn nhân lực chất lƣợng cao còn góp phần tạo nên sự thay đổi ngành nghề cho số đông dân cƣ của một nền kinh tế, khi tập trung thu hút họ vào các ngành sản xuất hàng hóa, công nghiệp dịch vụ phục vụ xuất khẩu, phù hợp với tiến trình hội nhập quốc tế sâu rộng của thế giới, từ đó góp phần tạo nên sự phát triển bền vững cho địa phƣơng và quốc gia Hải Phòng, một thành phố thuộc quản lý trực tiếp từ Chính phủ, địa lý nằm tại vùng kinh tế quan trọng Bắc Bộ, kết nối vùng Đồng Bằng sông Hồng và là một phần của tam giác kinh tế quan trọng Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh. Nghị quyết Đại hội XVI của Đảng bộ thành phố Hải Phòng cũng xác định nguồn nhân lực chất lƣợng cao cần đƣợc quan tâm phát triển đáp ứng yêu cầu của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 và kinh tế hội nhập. Thành phố Hải Phòng xác định rất rõ vị trí, tầm quan trọng của phát triển nguồn nhân lực chất lƣợng cao, coi đó là "chìa khóa" tăng trƣởng nhanh, hiệu quả, và có chất lƣợng bền vững của địa phƣơng. Tuy vậy, những thành tựu đạt đƣợc vẫn chƣa thể hiện đầy đủ tiềm năng và ƣu điểm của Hải Phòng trong việc phát triển nguồn nhân lực chất lƣợng cao để đáp ứng một cách tƣơng xứng yêu cầu của việc hội nhập quốc tế một cách chủ động và hiệu quả. Số lƣợng nguồn nhân lực chất lƣợng cao làm việc trong môi trƣờng quốc tế, các ngành, lĩnh vực có giá trị gia tăng cao, gắn với xuất khẩu chƣa lớn, nhất là phát triển nguồn nhân lực chất lƣợng cao đáp ứng yêu cầu chủ động hội nhập quốc tế trong khu công nghiệp gắn với các ngành: công nghiệp hỗ trợ, dịch vụ, cảng biển, logistics, công nghệ thông tin. Chất lƣợng của nguồn nhân lực chất lƣợng cao vẫn còn hạn chế, cả về trình độ chuyên môn kỹ thuật, khả năng ngoại ngữ, giao tiếp, khả năng làm việc nhóm, 2 cũng nhƣ ý thức thái độ làm việc chƣa đáp ứng đƣợc yêu cầu hội nhập; cơ cấu nguồn nhân lực chất lƣợng cao chƣa đƣợc phân bổ hợp lý giữa các ngành, các khu vực, và thành phần kinh tế. Điều này thể hiện rất rõ sự mất cân đối trong quy mô nguồn nhân lực của thành phố, phản ánh tình trạng thiếu hụt nguồn nhân lực chất lƣợng cao trong tƣơng lai ngày một rõ rệt. Xuất phát từ nhu cầu của quá trình phát triển và sự chủ động trong quá trình hội nhập quốc tế sâu và rộng, đặc biệt trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp lần thứ tƣ và tinh thần đổi mới, sáng tạo, cùng với Nghị quyết số 45-NQ/TW của Bộ Chính trị về sự xây dựng và phát triển của Hải Phòng đến năm 2030, với tầm nhìn đến năm 2045. Nghị quyết của Thành ủy cũng đã xác định mục tiêu đáng quý: "Bằng việc sử dụng mọi nguồn lực, thúc đẩy sự phát triển để đến năm 2025, Hải Phòng hoàn thành nhiệm vụ công nghiệp hóa và hiện đại hóa, đạt đạt tiêu chuẩn của thành phố loại I, trở thành một thành phố công nghiệp hiện đại, đặc biệt trong lĩnh vực kinh tế biển, trung tâm dịch vụ logistics, đào tạo và nghiên cứu, ứng dụng và phát triển công nghệ cao biển cả nƣớc... tạo nền tảng vững chắc để trở thành một thành phố công nghiệp hiện đại, thông minh, bền vững và có tầm cỡ trong khu vực Đông Nam Á vào năm 2030. Mục tiêu đó đã, đang đặt ra những yêu cầu và thách thức mới đối với phát triển nguồn nhân lực chất lƣợng cao, bảo đảm về số lƣợng, chất lƣợng và đa dạng hóa về cơ cấu đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế của thành phố Hải Phòng đến năm 2025 và tầm nhìn năm 2030. Với những lí do nêu trên, tác giả lựa chọn đề tài "Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế của thành phố Hải Phòng" làm đề tài nghiên cứu luận án Tiến sĩ chuyên ngành Kinh tế phát triển. 2. Mục đích nghiên cứu và nhiệm vụ nghiên cứu của luận án * Mục đích nghiên cứu Mục đích nghiên cứu của luận án là đề xuất các hƣớng và giải pháp nhằm thúc đẩy sự phát triển của nguồn nhân lực chất lƣợng cao, để đáp ứng đƣợc yêu cầu hội nhập quốc tế của thành phố Hải Phòng đến năm 2025, và với tầm nhìn xa hơn đến năm 2030 * Nhiệm vụ nghiên cứu của luận án - Tổng quan tình hình nghiên cứu có liên quan đến phát triển nguồn nhân lực chất lƣợng cao đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế, tiếp cận từ những tài liệu và nghiên 3 cứu đã thực hiện cả trong và ngoài nƣớc. Điều này bao gồm việc xem xét khía cạnh tổng quan về nguồn nhân lực chất lƣợng cao, phát triển nguồn nhân lực chất lƣợng cao, và các khía cạnh cụ thể liên quan đến việc phát triển nguồn nhân lực chất lƣợng cao để đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế. Dựa trên những điểm mạnh và yếu của các nghiên cứu trƣớc đó, luận án sẽ chỉ ra những khoảng trống trong lĩnh vực nghiên cứu này, cả về mặt lý thuyết và thực tiễn. - Làm rõ cơ sở lý luận cùng với những kinh nghiệm thực tế liên quan đến việc phát triển nguồn nhân lực chất lƣợng cao để đáp ứng nhu cầu hội nhập quốc tế. - Đánh giá thực trạng về sự phát triển nguồn nhân lực chất lƣợng cao để đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế của thành phố Hải Phòng trong giai đoạn từ 2017 đến 2021. - Đề xuất các hƣớng và giải pháp quan trọng để thúc đẩy sự phát triển của nguồn nhân lực chất lƣợng cao, nhằm đáp ứng tốt yêu cầu hội nhập quốc tế của thành phố Hải Phòng trong tƣơng lai, đặc biệt là đến năm 2025 và tầm nhìn 2030. 3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu * Đối tượng nghiên cứu Đối tƣợng nghiên cứu của luận án là phát triển nguồn nhân lực chất lƣợng cao đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế của thành phố Hải Phòng, sự phát triển của nguồn nhân lực chất lƣợng cao, hƣớng đến việc đáp ứng yêu cầu của quá trình hội nhập quốc tế tại thành phố Hải Phòng * Phạm vi nghiên cứu Khi nghiên cứu về phát triển nguồn nhân lực chất lƣợng cao để đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế tại thành phố Hải Phòng, luận án giới hạn phạm vi tập trung vào Khu Kinh Tế Hải Phòng. Điều này giúp luận án tập trung vào đội ngũ chuyên gia và công nhân kỹ thuật có trình độ. Luận án đƣa ra các cơ sở quan trọng cho việc giới hạn phạm vi nghiên cứu này nhƣ sau: Thứ nhất, Khu Kinh tế Hải Phòng (KKT HP) có vai trò quan trọng trong việc phát triển nguồn nhân lực chất lƣợng cao và đáp ứng nhu cầu hội nhập quốc tế của Hải Phòng. KKT Hải Phòng tập trung phát triển các ngành công nghiệp quan trọng nhƣ chế biến, sản xuất, điện tử, cơ khí, thủy sản, và logistics. Đặc thù của những ngành này đòi 4 hỏi sự hiện đại về trình độ chuyên môn, kỹ năng chất lƣợng và khả năng áp dụng công nghệ tiên tiến từ nguồn lao động. Vì vậy, KKT HP đóng một vai trò quyết định trong việc thu hút và đào tạo nguồn nhân lực có chất lƣợng cao để đáp ứng nhu cầu của các doanh nghiệp trong khu vực. Chú trọng vào việc phát triển nguồn nhân lực chất lƣợng cao sẽ giúp khu vực này gia tăng sức cạnh tranh và trở nên hấp dẫn hơn đối với đầu tƣ, đồng thời mang lại lợi ích bền vững cho cả địa phƣơng và toàn quốc. Thứ hai, với sự đa dạng về ngành nghề và quy mô kinh tế lớn, Khu Kinh Tế Hải Phòng cần có một đội ngũ nguồn nhân lực chất lƣợng cao để đáp ứng yêu cầu công việc và hội nhập quốc tế. Đội ngũ chuyên gia và công nhân kỹ thuật có trình độ chính là nhóm nguồn nhân lực quan trọng trong việc nắm bắt và áp dụng công nghệ tiên tiến, đảm bảo chất lƣợng và năng suất sản xuất cao, đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển và hội nhập quốc tế. Thứ ba, trên thực tế, nguồn nhân lực chất lƣợng cao không chỉ có trong Khu Kinh Tế Hải Phòng, mà cũng có thể nằm ngoài khu vực này, có thể tham gia hoặc không tham gia vào Khu Kinh Tế trong tƣơng lai. Để đánh giá toàn diện về phát triển nguồn nhân lực chất lƣợng cao đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế của Hải Phòng, cần xem xét nhiều nội dung khá rộng, đối tƣợng đa dạng, trong các lĩnh vực khác nhau, các yếu tố liên quan đến phát triển nguồn nhân lực chất lƣợng cao đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế khác nhau, các giải pháp cho từng nhóm đối tƣợng nguồn nhân lực chất lƣợng cao sẽ khác nhau. Vì vậy, sự tập trung của luận án vào việc phát triển nguồn nhân lực chất lƣợng cao trong Khu Kinh Tế Hải Phòng giúp cung cấp cách nhìn chi tiết hơn về một khu vực cụ thể trong quá trình phát triển nguồn nhân lực chất lƣợng cao để đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế của thành phố Hải Phòng. Điều này sẽ đem lại những kết quả nghiên cứu có ý nghĩa cụ thể và thực tế. - Phạm vi về nội dung: (1) Luận án tập trung phân tích các cơ sở lý luận liên quan đến khái niệm, vai trò và nội dung của việc phát triển nguồn nhân lực chất lƣợng cao để đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế. Đồng thời, xây dựng một nhóm tiêu chí để đánh giá và chỉ ra các yếu tố có ảnh hƣởng đến việc phát triển nguồn nhân lực chất lƣợng cao để đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế. 5 (2) Luận án tập trung phân tích đánh giá thực trạng phát triển nguồn nhân lực chất lƣợng cao đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế tại Khu Kinh tế Hải Phòng, tập trung vào những ngƣời lao động có trình độ chuyên môn kỹ thuật tốt, đƣợc công nhận từ bậc 3 lành nghề trở lên, hoặc có trình độ học vấn tốt nghiệp từ bậc cao đẳng trở lên làm việc toàn thời gian và các chuyên gia đang làm việc tại Khu kinh tế Hải Phòng, đánh giá trên các mặt nội dung chủ yếu là: sự phát triển về số lƣợng đội ngũ nguồn nhân lực chất lƣợng cao trong KKT Hải Phòng, sự phát triển về mặt chất lƣợng đội ngũ nguồn nhân lực chất lƣợng cao trong KKT Hải Phòng, cơ cấu nguồn nhân lực chất lƣợng cao trong KKT Hải Phòng; chỉ ra các kết quả đạt đƣợc, nguyên nhân và những hạn chế từ thực trạng. Dựa trên những phân tích trên, luận án đề xuất các phƣơng hƣớng và giải pháp để thúc đẩy phát triển nguồn nhân lực chất lƣợng cao đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế của Hải Phòng đến năm 2025 và trong tầm nhìn đến năm 2030. - Phạm vi về không gian: Luận án tập trung vào phát triển nguồn nhân lực chất lƣợng cao tại các khu công nghiệp trong Khu Kinh tế Hải Phòng. - Phạm vi về thời gian: Luận án tập trung nghiên cứu về phát triển nguồn nhân lực chất lƣợng cao đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế của Hải Phòng trong giai đoạn từ năm 2017 - 2021, dự báo đến năm 2025, tầm nhìn 2030. 4. Cơ sở lý luận và phƣơng pháp nghiên cứu * Cơ sở lý luận Luận án dựa trên một số lý thuyết về tăng trƣởng kinh tế và phát triển nguồn nhân lực. Tiếp cận từ góc độ kinh tế phát triển, luận án nhấn mạnh rằng nguồn nhân lực chất lƣợng cao đóng vai trò quan trọng trong quá trình tăng trƣởng kinh tế của một quốc gia. Cơ sở lý luận của luận án tập trung vào việc nghiên cứu số lƣợng nguồn nhân lực chất lƣợng cao, chất lƣợng của nguồn nhân lực này và cơ cấu của nguồn nhân lực chất lƣợng cao. Từ đó, luận án đƣa ra các kết luận và kết quả nghiên cứu về phát triển nguồn nhân lực chất lƣợng cao để đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế trong bối cảnh cụ thể. * Phương pháp nghiên cứu Để thực hiện mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu, luận án kết hợp một loạt các 6 phƣơng pháp nghiên cứu đa dạng. Dƣới đây là một số phƣơng pháp phổ biến có thể đƣợc áp dụng, và chú trọng vào việc kết hợp giữa phƣơng pháp ngh