Chính trị là lĩnh vực hoạt động cơ bản của con người, của loài người kể
từ khi xã hội có giai cấp và nhà nước. Để hoạt động sản xuất ra của cải vật
chất, thỏa mãn nhu cầu sống, xây dựng và phát triển một xã hội tốt đẹp, con
người (các công dân xã hội trong xã hội có giai cấp và nhà nước) và nhất là
những nhà lãnh đạo cầm quyền phải luôn suy nghĩ, tìm kiếm và hình thành
nên các mô hình tổ chức, xây dựng cách thức hoạt động của các tổ chức đó một
cách tốt nhất để thực hiện mục tiêu của cộng đồng, tổ chức mình. Điều đó nói
lên, trong xã hội có giai cấp và nhà nước, những con người trong các cộng đồng,
tổ chức chính trị đó phải là những con người có tư duy, biết cách tổ chức hoạt
động của cộng đồng, định hướng và dẫn dắt tổ chức, cộng đồng thực hiện các
mục đích của cuộc sống. Những con người như thế nằm trong nội hàm của khái
niệm con người chính trị. Con người chính trị theo nghĩa chung nhất là những
người hoạt động nhằm tổ chức và định hướng hoạt động của cộng đồng, đảm
bảo sự vận động, sự ổn định và phát triển của xã hội. Nghiên cứu con người
chính trị, nắm chắc những bản chất, đặc trưng, năng lực, phẩm chất cần thiết của
nó để xây dựng đội ngũ công chức của nhà nước với tư cách là những người đảm
đương các trọng trách, làm tốt các nhiệm vụ của quốc gia, dân tộc, thực hiện các
mục tiêu chính trị của Đảng, nhà nước và nhân dân.
173 trang |
Chia sẻ: tranhieu.10 | Lượt xem: 2614 | Lượt tải: 6
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luận án Quan niệm về con người chính trị trong triết học của C.Mác và việc xây dựng đội ngũ công chức ở Việt Nam hiện nay, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH
PHẠM ANH HÙNG
Quan niÖm vÒ con ngêi chÝnh trÞ
trong triÕt häc cña C.M¸c vµ viÖc x©y dùng
®éi ngò c«ng chøc ë ViÖt Nam hiÖn nay
LUẬN ÁN TIẾN SĨ
CHUYÊN NGÀNH: CHỦ NGHĨA DUY VẬT BIỆN CHỨNG
VÀ CHỦ NGHĨA DUY VẬT LỊCH SỬ
HÀ NỘI - 2017
HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH
PHẠM ANH HÙNG
Quan niÖm vÒ con ngêi chÝnh trÞ
trong triÕt häc cña C.M¸c vµ viÖc x©y dùng
®éi ngò c«ng chøc ë ViÖt Nam hiÖn nay
LUẬN ÁN TIẾN SĨ
CHUYÊN NGÀNH: CHỦ NGHĨA DUY VẬT BIỆN CHỨNG
VÀ CHỦ NGHĨA DUY VẬT LỊCH SỬ
Mã số: 62 22 03 02
Người hướng dẫn khoa học: GS.TS. NGUYỄN VĂN HUYÊN
HÀ NỘI - 2017
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của
riêng tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong luận án là trung
thực, có nguồn gốc rõ ràng và được trích dẫn đầy đủ theo
quy định.
Tác giả luận án
Phạm Anh Hùng
MỤC LỤC
Trang
MỞ ĐẦU 1
Chương 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN
ĐỀ TÀI VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ ĐẶT RA VỚI LUẬN ÁN 6
1.1. Tình hình nghiên cứu về con người chính trị và con người chính
trị trong triết học C.Mác 6
1.2. Tình hình nghiên cứu về phẩm chất chính trị của công chức và
xây dựng phẩm chất chính trị của công chức 10
1.3. Đánh giá tình hình nghiên cứu và những vấn đề đặt ra đối với
luận án 23
Chương 2: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ CON NGƯỜI
CHÍNH TRỊ TRONG TRIẾT HỌC C.MÁC 25
2.1. Những tư tưởng triết học trước C.Mác về con người chính trị 25
2.2. Những vấn để chủ yếu về con người chính trị trong triết học
C.Mác 39
2.3. Những nhân tố cấu thành con người chính trị 66
Chương 3: ĐỘI NGŨ CÔNG CHỨC VIỆT NAM NHÌN TỪ QUAN NIỆM
CON NGƯỜI CHÍNH TRỊ TRONG TRIẾT HỌC C.MÁC 78
3.1. Đội ngũ công chức Việt Nam với tư cách là con người chính trị 78
3.2. Những vấn đề đặt ra đối với đội ngũ công chức Việt Nam hiện
nay với tư cách là con người chính trị theo quan niệm của triết
học C.Mác 90
Chương 4: PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP TIẾP TỤC XÂY DỰNG
ĐỘI NGŨ CÔNG CHỨC VIỆT NAM THEO LÝ LUẬN VỀ
CON NGƯỜI CHÍNH TRỊ TRONG TRIẾT HỌC C.MÁC 125
4.1. Phương hướng xây dựng đội ngũ công chức bảo đảm những yêu
cầu về phẩm chất của con người chính trị 125
4.2. Những giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao phẩm chất chính trị của
đội ngũ công chức ở nước ta hiện nay 140
KẾT LUẬN 153
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 155
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
ĐCSVN : Đảng cộng sản Việt Nam
CNCS : Chủ nghĩa cộng sản
CNTB : Chủ nghĩa tư bản
CNXH : Chủ nghĩa xã hội
KTTT : Kinh tế thị trường
XHCN : Xã hội chủ nghĩa
DANH MỤC CÁC BẢNG
Trang
Bảng 3.1: Số liệu điều tra, đánh giá thực trạng đội ngũ công chức về
chuyên môn nghiệp vụ 103
Bảng 3.2: Số liệu điều tra, đánh giá thực trạng đội ngũ công chức về
trình độ lý luận chính trị 107
1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Chính trị là lĩnh vực hoạt động cơ bản của con người, của loài người kể
từ khi xã hội có giai cấp và nhà nước. Để hoạt động sản xuất ra của cải vật
chất, thỏa mãn nhu cầu sống, xây dựng và phát triển một xã hội tốt đẹp, con
người (các công dân xã hội trong xã hội có giai cấp và nhà nước) và nhất là
những nhà lãnh đạo cầm quyền phải luôn suy nghĩ, tìm kiếm và hình thành
nên các mô hình tổ chức, xây dựng cách thức hoạt động của các tổ chức đó một
cách tốt nhất để thực hiện mục tiêu của cộng đồng, tổ chức mình. Điều đó nói
lên, trong xã hội có giai cấp và nhà nước, những con người trong các cộng đồng,
tổ chức chính trị đó phải là những con người có tư duy, biết cách tổ chức hoạt
động của cộng đồng, định hướng và dẫn dắt tổ chức, cộng đồng thực hiện các
mục đích của cuộc sống. Những con người như thế nằm trong nội hàm của khái
niệm con người chính trị. Con người chính trị theo nghĩa chung nhất là những
người hoạt động nhằm tổ chức và định hướng hoạt động của cộng đồng, đảm
bảo sự vận động, sự ổn định và phát triển của xã hội. Nghiên cứu con người
chính trị, nắm chắc những bản chất, đặc trưng, năng lực, phẩm chất cần thiết của
nó để xây dựng đội ngũ công chức của nhà nước với tư cách là những người đảm
đương các trọng trách, làm tốt các nhiệm vụ của quốc gia, dân tộc, thực hiện các
mục tiêu chính trị của Đảng, nhà nước và nhân dân.
Việt Nam đang trong giai đoạn đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại
hóa, xây dựng chủ nghĩa xã hội (CNXH) nhằm thực hiện những mục tiêu
chính trị tốt đẹp mà Đảng cộng sản Việt Nam (ĐCSVN) đã đặt ra. Công cuộc
xây dựng CNXH được Đảng nhận thức là vô cùng phức tạp, khó khăn, phải
trải qua nhiều bước và nhiều giai đoạn. Mục tiêu CNXH là mục tiêu mà toàn
Đảng và toàn dân ta quyết tâm thực hiện, vì nó mang lại độc lập, tự do, hạnh
phúc thực sự cho toàn thể nhân dân. Quyết tâm đó cũng được thể hiện trong
tinh thần, ý chí chính trị của những người làm việc trong bộ máy của Đảng và
2
Nhà nước. Quyết tâm chính trị đó được biểu hiện trong ý chí của toàn Đảng,
toàn dân trong những hành động, những chủ trương, chính sách, chiến lược để
hoạt động sản xuất, kinh doanh, phát triển xã hội. Bộ máy nhà nước muốn
khơi dậy, kiến tạo sự phát triển trong toàn bộ người dân trước hết, đội ngũ
công chức của nhà nước phải là những con người hành động có đủ phẩm chất,
năng lực và kỹ năng để làm tròn nhiệm vụ chính trị của mình là phục vụ nhân
dân để phát triển đất nước. Do đó, nghiên cứu con người chính trị trong bộ
máy nhà nước hiện nay là yêu cầu bức bách và cần thiết để xây dựng một nhà
nước liêm chính, kiến tạo phát triển, và hành động đảm bảo việc thúc đẩy đất
nước phát triển theo con đường XHCN.
Các nhiệm vụ trọng yếu của công cuộc xây dựng CNXH ở Việt Nam
hiện nay là xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng XHCN, hoàn thiện
nhà nước pháp quyền XHCN, xây dựng nền văn hoá tiên tiến đậm đà bản sắc
dân tộc Đó chính là những nhiệm vụ chính trị cốt lõi mà mỗi con người
chính trị ở Việt Nam phải thực hiện. Thực hiện nhiệm vụ này, đội ngũ công
chức Việt Nam cần có đủ phẩm chất, năng lực, kỹ năng chính trị tương ứng.
Xây dựng con người chính trị Việt Nam nói chung, đội ngũ công chức của
nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam nói riêng là nhiệm vụ quan trọng và
cấp bách hiện nay.
Triết học C.Mác là khoa học về thế giới quan và phương pháp luận
chung của tự nhiên, xã hội và con người, về phân tích xã hội hiện tại cũng
như chỉ ra quy luật vận động và phát triển tất yếu của xã hội. C.Mác đã chứng
minh một cách khoa học tính tất yếu của CNXH với tư cách là tương lai của
xã hội loài người. Đảng ta luôn khẳng định lấy chủ nghĩa Mác - Lênin, tư
tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tưởng và kim chỉ nam cho mọi hoạt động
của Đảng. Triết học của C.Mác không phải là triết học bàn về con người nói
riêng, chủ đề con người chính trị thuần tuý không phải là chủ đề trọng tâm
trong các nghiên cứu của ông. Tuy nhiên, trong triết học của mình, C.Mác
giành nhiều nghiên cứu để nói về con người cách mạng (nhân dân, công nhân,
3
nông dân) là những nền tảng lý luận khoa học hết sức quan trọng để nhận
thức, vận dụng để xây dựng con người chính trị nói chung và con người chính
trị của việc xây dựng xã hội XHCN nói riêng. Những luận giải khoa học của
triết học C.Mác cần phải được sử dụng làm nền tảng khoa học cho việc luận
giải, xây dựng con người chính trị Việt Nam nói chung và đội ngũ công chức
của Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam.
Với những lý do trên, nghiên cứu sinh lựa chọn đề tài: "Quan niệm về
con người chính trị trong triết học của C.Mác và việc xây dựng đội ngũ công
chức ở Việt Nam hiện nay" làm luận án tiến sĩ Triết học của mình.
2. Mục đích và nhiệm vụ của luận án
2.1. Mục đích nghiên cứu
Luận án phân tích, làm rõ những nội dung cơ bản của quan niệm con
người chính trị trong triết học của C.Mác làm cơ sở cho nhận thức và xây
dựng đội ngũ công chức Việt Nam với tư cách là những con người chính trị,
trên cơ sở đó đề xuất phương hướng và những giải pháp chủ yếu nhằm xây
dựng đội ngũ công chức nước ta, đáp ứng yêu cầu của công cuộc đổi mới,
thực hiện mục tiêu chính trị của Việt Nam.
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Để thực hiện được những mục đích trên, luận án sẽ giải quyết các
nhiệm vụ chủ yếu sau:
- Làm rõ lý luận về con người chính trị trong triết học C.Mác, con
người chính trị trong công chức Việt Nam, tầm quan trọng của việc nghiên
cứu con người chính trị trong xây dựng đội ngũ công chức nhà nước ở Việt
Nam hiện nay.
- Làm rõ những nhân tố cấu thành nên công chức Việt Nam với tư cách
là con người chính trị theo quan niệm về con người chính trị trong triết học
C.Mác và những vấn đề đặt ra về phẩm chất, năng lực và kỹ năng chính trị
của đội này.
4
- Đề xuất phương hướng và những giải pháp chủ yếu nhằm xây dựng
đội ngũ công chức nhà nước ở Việt Nam theo quan niệm con người chính trị
trong triết học Mác.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của luận án là con người chính trị trong triết học
của C.Mác và vấn đề xây dựng đội ngũ công chức ở nước ta hiện nay.
- Phạm vi nghiên cứu
Quan niệm về con người chính trị trong triết học C.Mác được thể hiện
trong nhiều tác phẩm của ông. Nó được thể hiện ở nhiều khía cạnh khác nhau
trong những phân tích của C.Mác về kinh tế, chính trị, văn hoá, nguồn lực con
người... Luận án chỉ khai thác quan niệm về con người chính trị của C.Mác từ
triết học.
Về xây dựng đội ngũ công chức, luận án tập trung nghiên cứu nó gắn
với những người làm việc trong các cơ quan nhà nước. Nghiên cứu xây dựng
đội ngũ công chức ở Việt Nam gắn với chủ trương xây dựng Nhà nước pháp
quyền Việt Nam được đặt ra từ Đại hội VII đến nay.
4. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu
- Cơ sở lý luận
Luận án được thực hiện trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin,
tư tưởng Hồ Chí Minh và quan điểm của ĐCSVN. Phương pháp luận của chủ
nghĩa duy vật biện chứng và duy vật lịch sử được sử dụng để nghiên cứu và
giải quyết các vấn đề có trong luận án.
- Các phương pháp nghiên cứu cụ thể:
Luận án sử dụng các phương pháp nghiên cứu cụ thể: lịch sử và lôgic,
phân tích và tổng hợp, trừu tượng hoá, khái quát hoá, lý luận gắn với thực tiễn.
5. Những đóng góp về khoa học của luận án
- Luận án làm rõ phạm trù con người chính trị trong triết học và phân
biệt nó với cách hiểu của chính trị học và xã hội học chính trị.
5
- Góp phần làm rõ tầm quan trọng của việc vận dụng quan niệm về con
người chính trị của C.Mác trong xây dựng đội ngũ công chức ở Việt Nam.
- Làm rõ những nhân tố cấu thành nên công chức Việt Nam với tư cách
là con người chính trị và những vấn đề đặt ra về phẩm chất, năng lực và kỹ
năng chính trị của đội này.
- Đề xuất phương hướng và giải pháp chủ yếu nhằm xây dựng đội ngũ
công chức nhà nước ở Việt Nam hiện nay.
6. Ý nghĩa của luận án
- Ý nghĩa lý luận
Luận án đã góp phần khẳng định tầm quan trọng của lý luận về con
người chính trị trong triết học C.Mác như là cơ sở khoa học cho việc xây
dựng đội ngũ công chức.
Luận án có thể được sử dụng làm tài liệu tham khảo cho công tác tư
tưởng - văn hoá, công tác đào tạo lý luận chính trị cho công chức, các chính
sách và chủ trương của Nhà nước.
- Ý nghĩa thực tiễn
Luận án có thể làm tài liệu tham khảo cho việc nghiên cứu và giảng dạy
những vấn đề về con người chính trị và xây dựng đội ngũ công chức với tư
cách là con người chính trị trong các cơ quan Đảng, Nhà nước, trong các Học
viện, trường Đại học và cao đẳngở nước ta.
7. Kết cấu của luận án
Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, nội dung
của luận án gồm 4 chương, 10 tiết.
6
Chương 1
TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI
VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ ĐẶT RA ĐỐI VỚI LUẬN ÁN
1.1. TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VỀ CON NGƯỜI CHÍNH TRỊ VÀ CON
NGƯỜI CHÍNH TRỊ TRONG TRIẾT HỌC C.MÁC
1.1.1. Nghiên cứu về con người chính trị
Chủ đề "con người chính trị" với khái niệm "political man" là chủ đề
thường xuất hiện trong các cuốn sách và tạp chí khi viết về các nhà triết học
chính trị. Hầu hết các cuốn sách và các bài viết đều tập trung ở một vấn đề
căn bản: Lập luận về bản chất của con người trong đời sống chính trị để làm
nền tảng cho những lập luận về đời sống chính trị và sự vận hành của nó.
Cuốn sách nổi bật và đã được dịch ra tiếng Việt ở miền Nam Việt Nam
của Seymour Martin Lipset: "Political Man: The Social Bases of Politics"
(Con người chính trị: nền tảng xã hội của chính trị) [166]. Đây là cuốn sách
viết dưới dạng khoa học chính trị và xã hội học chính trị hơn là dưới góc độ
triết học. Trọng tâm của tập trung ở vấn đề chỉ ra con người chính trị chính là
chủ thể xã hội, là các cộng đồng xã hội trong hoạt động chính trị và phân tích
những ảnh hưởng của các cộng đồng xã hội của con người đó đến dân chủ ở
nhiều nơi trên thế giới. Cuốn sách chứng minh một cách thuyết phục vai trò
của con người chính trị trong việc giải quyết mối quan hệ giữa phát triển kinh
tế và thực hiện dân chủ ở mỗi nền dân chủ và ở ở nhiều nơi trên thế giới.
Con người chính trị được xem như là nội dung của một chuyên ngành
mới gọi là Nhân học chính trị (new political anthropology) được Alexander
Dugin (2009) "The fourth Political Theory" đề cập [164]. Cuốn sách đã đề
xuất và chứng mình rằng con người chính trị với tư cách là nền tảng của chính
trị là một trong những vấn đề trung tâm của một ngành khoa học mới đang
thịnh hành trên thế giới là Nhân học chính trị. Georges Balandier: "Nhân học
chính trị" [3] là công trình đầu tiên đề xuất một sự tổng hợp, một sự thử
7
nghiệm suy tư một cách tổng thể về các chủ thể của xã hội chính trị - vốn xa
lạ đối với lịch sử Phương Tây - đã được các nhà nhân học khai thác và mở ra
những khía cạnh mới phong phú và đa dạng. Công trình cũng đã nêu lên cơ sở
của sự phân bổ quyền lực nhà nước và quyền lực chính trị đối với hệ thống
các tầng lớp và mạng lưới xã hội trong một xã hội chính trị. Tuy nhiên, đây
cũng là công trình có thiên hướng tích hợp giữa xã hội học với chính trị học
khi xem xét các chủ thể xã hội của một xã hội chính trị.
"Con người chính trị Việt Nam - truyền thống và hiện đại" của Nguyễn
Văn Huyên [39]. Đề tài đã trình bày những vấn đề chung về con người chính
trị. Giới thiệu con người chính trị Việt Nam truyền thống (từ trong lịch sử đến
1945) và thời hiện đại (từ 1945 đến nay). Giới thiệu sự nghiệp cách mạng mới
và những yêu cầu mới đối với con người chính trị hiện nay. Tuy nhiên, trong
đề tài này, nhóm tác giả chủ yếu tiếp cận và sử dụng những phạm trù, khái
niệm của khoa học chính trị khi trình bầy các vấn đề của con người chính trị,
phần triết học được thể hiện trong công trình nghiên cứu chủ yếu dưới dạng
phương pháp luận, ở dạng cơ sở lý luận.
Nguyễn Văn Vĩnh: "Aristotle và Hàn Phi Tử - Con người chính trị và
thể chế chính trị" [162] đã luận giải thành công và thuyết phục về mối quan
hệ giữa con người chính trị và thể chế chính trị. Đây chính là mối quan hệ
tương tác với nhau. Quyền lực chính trị chỉ được xác lập trên thực tế thông
qua các thể chế chính trị, còn thể chế chính trị có vận hành được và có sức
sống lâu dài hay không lại phụ thuộc rất nhiều vào những chủ thể nắm bắt quy
luật và vận hành nền chính trị - những con người chính trị. Con người chính
trị chính là cái làm nên sự vận hành sống động của đời sống chính trị và các
thể chế chính trị.
Nguyễn Phú Trọng, Trần Xuân Sầm: "Luận cứ khoa học cho việc nâng
cao chất lượng đội ngũ cán bộ trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá - hiện
đại hoá" [139] đã khảo cứu về những vấn đề lý luận cơ bản của chủ nghĩa
Mác, Lê nin và tưởng Hồ Chí Minh, quan niệm cơ bản của Đảng về phẩm
8
chất chính trị và những vấn đề lý luận cơ bản để nâng cao năng lực và phẩm
chất chính trị của cán bộ. Cuốn sách tuy được viết cách đây đã lâu nhưng do
những vấn đề lý luận cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí
Minh và của Đảng vẫn còn nhiều những giái trị tham khảo, đặc biệt là các
luận điểm về chính trị, hệ tương tưởng chính trị, bản lĩnh chính trị và đạo đức
của người cán bộ trong điều kiện phát triển kinh tế thị trường.
Bùi Xuân Thanh: "Tư tưởng sử dụng người tài đức trong học thuyết chính
trị - xã hội của Mạnh Tử và ý nghĩa đối với thực tiễn nước ta" [121] đã trình bầy
vấn đề con người trong học thuyết của Mạnh Tử như là học thuyết chính trị - xã
hội, một thứ học thuyết triết học chính trị -xã hội. Điều đáng lưu ý trong bài viết
là tác giả đề cập đến việc cất nhắc người có tài đức để tham gia vào bộ máy nhà
nước và dĩ nhiên, tài đức được tác giả đề cập ở đây chính là tài đức phù hợp với
nền chính trị đương thời. Đây là bài học có ý nghĩa đối với việc xây dựng con
người chính trị trong đội ngũ cán bộ công chức hiện nay.
Phạm Ngọc Thanh: "Vai trò của con người trong chính trị và quản lý xã
hội" [120]. Đây là bài báo đi sâu và trình bầy nhiều ý tưởng sát với vấn đề con
người chính trị. Tác giả đã trình bầy khái quát được các ý tưởng về con người
trong đời sống chính trị và tham gia vào các hoạt động chính trị. Đây cũng chính
là lĩnh vực hoạt động của con người chính trị mà luận án muốn nghiên cứu.
Bài báo để cập trực tiếp đến khái niệm con người chính trị gần đây nhất
là của Hoàng Thị Thảo: "Quan niệm của Monstesquier về con người chính
trị" [129]. Thông qua nghiên cứu tư tưởng của Montesquieu tác giả đã chỉ ra
những đặc tính bất biến của con người trong hoạt động chính trị. Từ đánh giá
bản chất bất biến của con người trong hoạt động chính trị để đánh giá về hệ giá
trị của chính trị như dân chủ và tự do. Đây là hướng tiếp cận giống với tiếp cận
của Luận án để nghiên cứu về con người chính trị trong triết học của C.Mác.
1.1.2. Nghiên cứu về con người chính trị trong triết học C.Mác
Những công trinh nghiên cứu trực tiếp về con người chính trị trong triết học
của C.Mác đến nay không nhiều. Con người chính trị thường được đề cập gián
9
tiếp thông qua những nghiên cứu trung gian về xây dựng con người mới XHCN,
người đảng viên, về đội ngũ lãnh đạo quản lý, đội ngũ cán bộ của Đảng Cộng sản
và nhà nước XHCN. Từ khía cạnh coi con người chính trị chính là tổng hoà các
thuộc tính của con người khi tham gia các hoạt động chính trị được các nhà
nghiên cứu Việt Nam đề cập dưới nhiều góc cạnh khác nhau như: phẩm chất của
người lãnh đạo, phẩm chất đạo đức, tác phong của người cán bộ, của người đảng
viên... Trong những tác phẩm gián tiếp này, một số tác giả đều ít nhiều đề cập đến
quan điểm của C.Mác với nhiều thuộc tính về chính trị khác nhau trong con người
chính trị.
Để tài cấp Bộ "Đạo đức người cán bộ lãnh đạo chính trị trong điều
kiện kinh tế thị trường ở Việt Nam hiện nay - thực trạng và xu hướng biến
động" [47] đã chỉ ra những vấn đề đạo đức của người cán bộ lãnh đạo chính
trị. Trong đó, vấn đề đạo đức được đề tài sử dụng chính là đạo đức của con
người chính trị nhưng gắn với đối tượng đặc biệt trong phạm trù con người
chính trị chính là những công chức giữ cương vị lãnh đạo. Trong bài báo của
cùng tác giả Nguyễn Thế Kiệt: "Sự thống nhất biện chứng giữa năng lực lãnh
đạo, quản lý với bản lĩnh chính trị trong hoạt động của người cán bộ chủ chốt
của hệ thống chính trị nước ta hiện nay" [48] cũng đã chỉ ra mối liên hệ biện
chứng giữa năng lực, kỹ năng của người lãnh đạo chính trị với những phẩm chất
chính trị của người cán bộ lãnh đạo quản lý cần thiết phải trau dồi và rèn luyện.
Các tác giả Nguyễn Phú Trọng, Trần Xuân Sầm: "Luận cứ khoa học
cho việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ trong thời kỳ đẩy mạnh công
nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước" [139] đã chỉ ra những cơ sở khoa học từ lý
luận của chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm của Đảng
trong suốt quá trình cách mạng để xây dựng những tiêu chuẩn cẩn thiết cho
người cán bộ trong thời kỳ đẩy mạnh CNH,HĐH. Những tiêu chí về chính trị
của đội ngũ cán bộ cũng được đề cập như: trung thành với mục tiêu XHCN, có
bản lĩnh chính trị, trình độ lý luận chính trị Những phẩm chất cề chính trị, về
năng lực và kỹ năng chính trị cũng được