Luận án Sử dụng công cụ giá cả để cạnh tranh trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế của các doanh nghiệp sản xuất xi măng ở Việt Nam

Trên thực tế, về phía cung, thị trường xi măng ViệtNam thể hiện ñặc ñiểm của thị trường ñộc quyền nhóm, trong ñó, hai lực lượng cung ứng chủ yếu là Tổng Công ty Xi măng (TCTXM) và các công ty liên doanh xi măng. TCTXM nắm giữ 42% và các công ty xi măng liên doanh (XMLD) chiếmhơn 38% (xem phụ lục 5). Mặt khác, thị trường xi măng lại mang ñặc ñiểm của thị trường cạnh tranh ñộc quyền với sự hiện diện của các DNSXXM ñịa phương vàngành. Trong những năm qua, ngành xi măng ñược nhà nước bảo hộ, các doanh nghiệp xi măng, ñặc biệt là xi măng quốc doanh ñược hưởng nhiều ưu ñãi và “che chắn” từ phía Nhà nước. Tình trạng ñó làm sai lệch sự hình thành chi phí sản xuất xi măng và phản ánh thiếu chính xác vị thế cạnh tranh của xi măng trong nước so với xi măng nhập khẩu. Hơn thế nữa, ở thời ñiểm hiện tại, vẫn tồn tại ý kiến cho rằng các DNSXXM không cần phải cạnh tranh về giá bởi vì cung chưa ñáp ứng ñủ cầu về xi măng. Tuy nhiên, theo ñánh giá mới nhất của bộ Xây dựng và Hiệp hội Xi măng Việt Nam, vào năm 2010, so với nhu cầu sử dụng, cả nước sẽ thừa khoảng 10 triệu tấn xi măng [19]. Chúng ta ñều biết nền kinh tế Việt Nam ñang trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế (HNKTQT), Việt Nam ñã trở thành thành viên của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO). Năm 2006 là thời ñiểm hội nhập hoàntoàn của nền kinh tế Việt Nam với khu vực. Việc mở cửa thị trường trong nước dẫn ñến sự xâm nhập của xi măng nhập khẩu và các công ty xi măng nước ngoài, làm thay ñổi cơ cấu cung trên thị trường xi măng. ðể tồn tại và tiếp tục phát triển trong môi trường cạnh tranh khốc liệt, doanh nghiệp không thể không phát huy những lợi thế cạnh tranh, thiết lập và thực thi chiến lược cạnh tranh thích hợp. Trong những năm sắp tới, sử dụng giá cả ñể cạnh tranh càng trở nên bức thiết ñối vớicác DNSXXM ở Việt Nam. Xuất phát từ những lý do nêu trên, nghiên cứu sinh ñã lựa chọn vấn ñề: “Sử dụng công cụ giá cả ñể cạnh tranh trong ñiều kiện hội nhập kinh tế quốc tế của các doanh nghiệp sản xuất xi măng ở Việt Nam” làm ñề tài của luận án.

239 trang | Chia sẻ: oanh_nt | Lượt xem: 1789 | Lượt tải: 0

Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luận án Sử dụng công cụ giá cả để cạnh tranh trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế của các doanh nghiệp sản xuất xi măng ở Việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

1 MCLC Licamñoan........................................................................................................2 Danhmcbiu,bng,biuñvàsơñ................................................................3 Danhmcchvittt...........................................................................................5 Mñu...................................................................................................................6 Chương1 .... Cơslýlunvsdnggiácñcnhtranhtrongñiukinhi nhpquctcadoanhnghipsnxutximăng ..............................................11 1.1 Scnthitphisdnggiácñcnhtranhcacácdoanhnghipsnxut ximăng ..................................................................................................................11 1.2Bnchtcagiácvitưcáchlàcôngcñcnhtranhcacácdoanhnghip snxutximăng....................................................................................................28 1.3Quátrìnhsdngcôngcgiácñcnhtranhcacácdoanhnghipsnxut ximăng ..................................................................................................................38 Chương2 ....... Thctrngsdngcôngcgiácñcnhtranhcacácdoanh nghipsnxutximăngVitNam ....................................................................55 2.1Kháiquátvthtrưngximăngthigianqua ...............................................56 2.2Thctrngsdngcôngcgiácñcnhtranhcacácdoanhnghipsn xutximăngthigianqua....................................................................................69 Chương3 ðxutgiipháptăngcưngsdngcôngcgiácñcnhtranh trongñiukinhinhpkinhtquctcacácdoanhnghipsnxutxi măngVitNam ..................................................................................................114 3.1Nhngñnhhưngchinlưctăngcưngquátrìnhsdnggiáñcnh tranhcadoanhnghipsnxutximăng ...........................................................114 3.2Cácgiiphápcthtăngcưngsdnggiáñcnhtranhcacácdoanh nghipsnxutximăng......................................................................................147 3.3Cácgiipháphtrsdnggiácñcnhtranh .......................................172 3.4Mtskinnghñivinhànưc ...............................................................176 3.5Cácñiukinvàgiihncacnhtranhquagiá.........................................177 Ktlun .................................................................................................................181 Tàiliuthamkho ................................................................................................183 Danhmccáccôngtrìnhnghiêncucóliênquanñnbàivitñãñưccông b ..........................................................................................................................184 Phlc …………………………………………………………………………..185 2 LICAMðOAN Tôixincamñoanlunánnàylàcôngtrìnhnghiêncu cariêngtôi.Cácktqutronglunánlàtrungthcvàchưa tngñưccôngbtrongbtkỳcôngtrìnhnàokhác. Tácgilunán VũMinhðc 3 DANHMCBIU,BIUðVÀSƠð Biu1.1Cácyutlàmtănglinhuncadoanhnghip............................................. 28 Sơñ1.1Miquanhgiagiábanñuvàgiáñưcñiuchnh……………................. 38 Biu2.1Snlưngximăngtiêudùngquacácnăm………………………………........ 55 Biu2.2Cácdoanhnghipximăngthuccácthànhphnkinht…………………… 56 Biu2.3Cácnhómdoanhnghipximăngtheocpqunlý………………………….. 57 Biu2.4Cácnhómdoanhnghipximăngcáckhuvcñallý.................................... 59 Biu2.5Snlưngximăngsnxutvàcungng,19902006………………………. 62 Biu2.6Thphncacácnhómdoanhnghipximăng..……………………………... 62 Biuñ2.1Thphncacácnhómdoanhnghipximăng..…………………………… 63 Biu2.7Nhucuvàsnlưngximăngsnxuttrongnưc.………………………… 64 Biuñ2.2Tlsnlưngximăngsnxuttrongnưcvànhucuximăng………. 65 Biu2.8Cnhtranhtrênthtrưngtheoñánhgiácacácdoanhnghipximăng……. 67 Biu2.9ðTCTchyucadoanhnghiptheoñánhgiácacácdoanhnghipXM... 69 Biu2.10Lithcnhtranhtheoñánhgiácacácdoanhnghipximăng…………… 69 Biu2.11GiáthànhximăngPCB30caCTXMHoàngThch..................................... 74 Biu2.12GiáthànhximăngPCB30caCTXMBútSơn……………………………... 75 Biu2.13GiáthànhximăngPCB30caCTXMYênBái……………………………. 76 Biu2.14GiáthànhximăngPCB30camtsdoanhnghip……………………… 77 Biu2.15Mtschtiêuchyucadoanhnghipximăng……...…………………. 78 Biu2.16TìmhiuðTCTcacácDNSXXM.……………………………………….. 86 Biu2.17CácphươngphápñnhgiábanñuñưcápdngcácDNSXXM………. 87 Biu2.18Giábánximăngtimtsñaphương……………….…………………….. 91 Biu2.19GiábánximăngtimtsñañimHàNi………………………………. 91 Biu2.20Chiphívnchuynximăng………………...………………………………. 93 Biu 2.21 Giá bán xi măng phân bit theo phương thc vn 94 chuyn…………………… Biu2.22Giábánximăngphânbittheokhilưngmua………………………….. 95 4 Biu2.23ÁpdngphânbitgiácácDNSXXM…………………………………. 96 Biu2.24ThchinthayñigiácácDNSXXM…………………………………… 98 Biu2.25KthpcácbinphápngoàigiávigiáccácDNSXXM……………. 99 Biu2.26Phântíchthngkêñánhgiátmquantrngcacácbinphápcnhtranh ngoàigiá……………………………………………………………………… 100 Biu3.1Dbáonhucuximăngtheocácvùngkinht.............................................. 119 Biu3.2Dbáocungcuximăngcnưcñnnăm2010………………………… 123 Biuñ3.1Dbáonhucuvànănglccungngximăngcnưcñnnăm2010… 123 Sơñ3.1TipcnmatrnSWOTñivicácdoanhnghipthucTCTXM………. 132 Sơñ3.2TipcnmatrnSWOTñivicáccôngtyXMLD……………….………. 133 Sơñ3.3TipcnmatrnSWOTñivicáccôngtyximăngñaphương………… 134 Sơñ3.4CânnhccácphnngkhiðTCTthayñigiá……………………………... 158 Sơñ3.5Hthngthôngtincnhtranhcadoanhnghipximăng…………………… 167 5 DANHMCCHVITTT AFTA KhuvcmudchtdoðôngNamÁ BTA HipñnhthươngmiVitNam–HoaKỳ CPXM Cphnximăng DN Doanhnghip DNSXXM Doanhnghipsnxutximăng DV Dchv ðTCT ðithcnhtranh HNKTQT Hinhpkinhtquct KD Kinhdoanh NN Nưcngoài SXvàKD Snxutvàkinhdoanh TM Thươngmi TCTXM TngCôngtyXimăng TNHH Tráchnhimhuhn TSCð Tàisncñnh VL Vtliu VLXD Vtliuxâydng XD Xâydng XM Ximăng XMLD Ximăngliêndoanh WTO Tchcthươngmithgii 6 MðU 1.Tínhcpthitcañtàilunán Hotñngtrongñiukincakinhtthtrưng,doanhnghipluônphiñi mtvicáclclưngcnhtranh.Mcñcnhtranhthayñitheokiucutrúcvà trìnhñpháttrincathtrưngnhnggiaiñonnhtñnh.Doanhnghipkhông chcnhiubitvcnhtranhmàcònphithitlpchinlưccnhtranhvàs dngcáccôngccnhtranhthíchhpviñiukinthtrưngmànóhotñng. Giá c là mt trong nhng yu t ca marketing hn hp ( marketingmix ) và là công c cnh tranh quan trng ca doanh nghip nhm ñt ti nhng mc tiêu marketingnhtñnh.Trênphươngdinlýthuyt,nhiucôngtrìnhnghiêncuca cáctácgitrênthgiiñãñcpvvnññnhgiásnphmcadoanhnghip. Trongñó,nhngtácphmtiêubiulà:“ TheStrategyandTacticsofPricing ”ca T.NaglevàR.Holden [65] và“ PricingforProfitability ”caJ.Daly [47]. ðngthi, rtnhiubàivitñơnlcanhiutácgitrìnhbàycácnghiêncuñclpvñnh giácnhtranh [14,35,36,39,42,44,45,48,59,60,67,80,82,...]. ðimchungcanhng côngtrìnhnàylàcáctácgisdngmôhìnhtoánvàmôhìnhkinhtlưngñ phântíchvàñánhgiánhmtrlicâuhivñnhgiátiưucadoanhnghip trongmiliênhràngbucvicácyutvàñiukinthtrưng.mtscông trìnhkhác,cáctácgilitipcnñnhgiátheoquanñimtàichính,tptrungvào phântíchkhnăngbùñpchiphísnxutvàñmbolinhuntrongñnhgiá [68, 69,81,90]. Ngoàira,mtstácgikhácnghiêncunhngkhíacnhriêngbitv hànhviñnhgiácadoanhnghip [38,39,41,54,55,74,79,...]. Mcdùvy,chưacó côngtrìnhnghiêncunàoñcptrctipvsdnggiácvitưcáchlàmt côngcmarketinghnhpñcnhtranhkhidoanhnghiphotñngtrongcác cutrúcthtrưngcnhtranhñcquynvàñcquynnhóm. 7 Trênthct,vphíacung,thtrưngximăngVitNamthhinñcñim cathtrưngñcquynnhóm,trongñó,hailclưngcungngchyulàTng CôngtyXimăng(TCTXM)vàcáccôngtyliêndoanhximăng.TCTXMnmgi 42%vàcáccôngtyximăngliêndoanh(XMLD)chimhơn38%( xemphlc5 ). Mt khác, th trưng xi măng li mang ñc ñim ca th trưng cnh tranh ñc quynvishindincacácDNSXXMñaphươngvàngành.Trongnhngnăm qua,ngànhximăngñưcnhànưcboh,cácdoanhnghipximăng,ñcbitlà ximăngqucdoanhñưchưngnhiuưuñãivà“chechn”tphíaNhànưc. Tìnhtrngñólàmsailchshìnhthànhchiphísnxutximăngvàphnánhthiu chínhxácvthcnhtranhcaximăngtrongnưcsoviximăngnhpkhu.Hơn thna,thiñimhinti,vntntiýkinchorngcácDNSXXMkhôngcn phicnhtranhvgiábivìcungchưañápngñcuvximăng.Tuynhiên, theoñánhgiáminhtcabXâydngvàHiphiXimăngVitNam,vàonăm 2010,sovinhucusdng,cnưcsthakhong10triutnximăng [19] . ChúngtañubitnnkinhtVitNamñangtrongquátrìnhhinhpkinht quct(HNKTQT),VitNamñãtrthànhthànhviêncaTchcThươngmi Thgii(WTO).Năm2006làthiñimhinhphoàntoàncannkinhtVit Namvikhuvc.Vicmcathtrưngtrongnưcdnñnsxâmnhpcaxi măngnhpkhuvàcáccôngtyximăngnưcngoài,làmthayñicơcucungtrên thtrưngximăng.ðtntivàtiptcpháttrintrongmôitrưngcnhtranh khclit,doanhnghipkhôngthkhôngpháthuynhnglithcnhtranh,thit lpvàthcthichinlưccnhtranhthíchhp.Trongnhngnămspti,sdng giácñcnhtranhcàngtrnênbcthitñivicácDNSXXMVitNam. Xutpháttnhnglýdonêutrên,nghiêncusinhñãlachnvnñ:“ S dngcôngcgiácñcnhtranhtrongñiukinhinhpkinhtquctcacác doanhnghipsnxutximăngVitNam ”làmñtàicalunán. 8 2.Mcñíchnghiêncu Viñtàinhưtrên,mtsmcñíchnghiêncucalunánñưcxácñnh là: Thnht ,làmrõscnthitsdnggiácñcnhtranhtrongngànhcông nghipximăng,quátrìnhsdnggiácñcnhtranh,miliênhgiagiávi cácyutkhácthucmarketinghnhp,ñiukinvàgiihncacnhtranhqua giá. Thhai ,phântíchthctrngsdnggiácñcnhtranhcacácDNSXXM VitNam,ñánhgiáktqucũngnhưnhngtntivàhnchcaquátrìnhnày. Thba, ñxutcácgiipháptăngcưngsdnggiácñcnhtranhtrong ñiukinHNKTQTcaDNSXXMVitNamtrongthigianspti. 3.ðitưngvàphmvinghiêncu ðitưngnghiêncucalunánlànhngvnñlýlunvàthctincas dnggiácñcnhtranhtrongñiukinHNKTQTcaDNSXXM.Lunántp trung nghiên cu nhng vn ñ s dng công c giá c ñ cnh tranh ca các DNSXXMVitNamtnăm2000trliñâyvàñnhhưngñnnăm2015. 4.Phươngphápnghiêncu Nhmthchincácmctiêunghiêncumàñtàiñtra,vphươngpháptip cn,nghiêncusinhápdngcáchtipcnhthng,phépduyvtbinchngvà duyvtlchs,phươngphápñichiumtcáchtoàndinvànhtquántrongtoàn blunán.ðthuthpcácdliu,cácphươngphápnghiêncucthñưcáp dng là: Thu thpd liu th cp t các ngun thích hp; Nghiên cu ñiu tra phngvndatrênñiutrachnmucácdoanhnghipsnxut,phânphivàs dng xi măng Vit Nam; Phng vn chuyên sâu các chuyên gia và lãnh ño doanhnghipsnxut,phânphivàsdngximăngcáckhuvckhácnhau. 9 NghiêncusinhñãsdngphnmmSPSSphiênbn13.0ñphântíchvàxlý dliusơcpñưcthuthptcucnghiêncuñiutraphngvnnóitrên. 5.Ýnghĩalýlunvàthctincalunán (1)Trêncơsphântíchcácñcñimkinhtkthutcangànhximăng, cácñcñimcacutrúcthtrưngximăngñttrongbicnhVitNamñãlà thànhviêncaWTO,lunánñãchratínhcpthitcavicsdnggiácñ cnhtranhñivicácdoanhnghipximăngtrongnưc.Trongthigianspti, cácdoanhnghipximăngphiñimtvicácñithcnhtranhmilàximăng nhpkhuvàcáccôngtynưcngoàiñutưvàosnxutvàcungngximăng VitNam.ðngthi,trênphươngdinlýlun,lunánlàmsángtbnchtca cnhtranhquagiátrongcáccutrúcthtrưngñcquynnhómvàcnhtranhñc quyncathtrưngximăng. (2) Lun án khái quát hoá bc tranh cnh tranh trong ngành xi măng và nhngñcñimquantrngcacnhtranhquagiáhinnaycacácdoanhnghip ximăng,hìnhthànhcơsdliuvcnhtranhquagiácacácDNSXXMVit Nam. (3)Ktqunghiêncucalunánchrõñcnhtranhquagiá,chinlưc cnhtranhquagiámàcácdoanhnghipximăngphitheoñuilàkimsoátchi phí,gimchiphívàhgiáthànhsnphm,coigiáclàgiihncaocachiphí snxutximăng.ðngthi,doanhnghipximăngphithitlpñngbhthng quntrcnhtranhquagiávàhthngthôngtincnhtranhcadoanhnghip. 6.Bcccalunán Ngoàiphnmclc,danhmcbiubng,bngchvittt,mñu,ktlun, danhmctàiliuthamkhovàphlc,lunánñưcbccviktcu3chương: Chương1Cơslýlunvsdnggiáñcnhtranhtrongñiukinhi nhpkinhtquctcadoanhnghipsnxutximăng 10 Chương2Thctrngsdnggiácñcnhtranhcacácdoanhnghipsn xutximăngVitNam Chương3ðxutgiipháptăngcưngsdngcôngcgiácñcnhtranh trongñiukinhinhpkinhtquctcacácdoanhnghipsnxutximăng VitNam 11 Chương1 CƠSLÝLUNVSDNGGIÁCðCNHTRANHTRONG ðIUKINHINHPQUCTCADOANHNGHIPSNXUTXI MĂNG 1.1 S CN THIT PHI S DNG GIÁ C ð CNH TRANH CA CÁC DOANHNGHIPSNXUTXIMĂNG 1.1.1 ðc ñim kinh tk thut ca ngành xi măng và cu trúc th trưngximăngvivicsdngcôngcgiácñcnhtranhcacácdoanh nghipsnxutximăng 1.1.1.1ðcñimkinhtkthutcangànhximăngvàvicsdnggiá cñcnhtranhcacácdoanhnghipsnxutximăng (1)Snxutximăngyêucuchiphíñutưcao,sutñutưln,chiphíc ñnhchimttrngcaotrongtngchiphí,thigianthuhivnbkéodài. Docácyêucukthutvàcôngngh,snxutximăngñòihiphixây dngnhiuhngmccôngtrìnhvàtrangbhthngmáymócthitbñngbt khaithácñávôi,ñtsét,nghin,trnnguyên,vtliu,nung,nghintrnclanhke ñnñóngbaothànhphm.TheotínhtoáncaBXâydng,tuỳthucvàoquymô và công ngh, sut ñu tư cho 1 tn xi măng dao ñng t 125USD/tn220 USD/tn.Nhưvy,vicácnhàmáyximăngcôngsutt1triutn/nămtrlên, vnñutưñòihit2000tVNð(thiñim2006)trlên.Chiphícñnh chimttrngcaotrongtngchiphísnxutximănglàmttrongnhngyut buccácDNSXXMphităngsnlưngximăngtiêuth,khaitháctiñacông sutthitkññtlithkinhtnhquymô.Tlhuyñngcôngsutcóýnghĩa quytñnhñdoanhnghipximănggimchiphíñơnvsnphm.Bivì,vitng chiphícñnhkhôngñitrongngnhn,chcótăngkhilưngximăngñưcsn xutvàtiêuth,DNSXXMmicóthgimchiphícñnhtrungbìnhvàchiphí 12 snxutñơnvsnphm.Doñó,ñxâmnhpvàmrngthtrưng,cácdoanh nghipquymôln,mithànhlp,thmchí,ngaycviDNSXXMñãtntilâu năm,phicânnhcsdngcôngcgiá. (2)Snxutximăngtptrungmtskhuvcñalýtrongkhitiêudùngxi măngphântánkhpcáckhuvc,vùng,mincañtnưc. Quátrìnhsnxutximăngsdngnhiuloinguyênliuthôlàsnphm cangànhkhaikhoángnhưñávôi,ñtsét,thchcao,than.Cùngvichiphíc ñnh,chiphínguyên,vtliuchimttrngcaotronggiáthànhximăng.Doñó, các nhà máy sn xut xi măng thưng ñưc quy hoch gn ngun nguyên liu. Ngưcli,tiêudùngximăngliphântánkhpcácvùngnhưngtptrungtươngñi nhngkhuvccótcñtăngtrưngkinhtvàmtñdâncưcao.Sphânb snxutvàtiêudùngximăngnóitrêndnñncáchqusauñây: Thnht, chiphíphânphi,ñcbitlàchiphívnchuyn,dtrvàbo qunximăngchimttrngcaotronggiábánximăng.CácDNSXXMphânb gnnơitiêuthcólithlnsovicácdoanhnghipkhácnhtitkimchiphí vnchuyn,cóthápdngmcgiáthpcnhtranhvicácñithkhácxahơn. Thhai, hthngphânphiximăngtrthànhyuthtrtíchccvàquan trngñivivicsdnggiácñcnhtranh.Cácbinphápkthpphânphi vàgiácphiñưccoilàmtbphnkhôngththiutrongcnhtranhvgiác cacácDNSXXM. Th ba, các công ty xi măng ña phương phc v nhóm khách hàng ña phươngkhnăngthanhtoánthpcónhucuvximăngchtlưngtrungbình.Do ñó,giáctrthànhcôngccnhtranhhuhiutrênñonthtrưngnày. (3)Tnticôngnghkhácnhau:lòñng,lòquay,phươngphápkhácnhau: ưt,khôvàbánkhôtrongsnxutximăngVitNam 13 Côngnghlòñngvàphươngphápưtvàbánkhôlàcôngnghcanhng năm1970và1980thktrưc,snxutsnphmchtlưngthpvàkhôngn ñnhnhưnggiáthànhsnphmcao.ðcbit,nutínhcchiphíxlýchtthi, giáthànhximănglòñngsrtcao.Côngnghlòquayvàphươngphápkhôlà côngnghvàphươngphápsnxuthinñi,chtlưngximăngcaovànñnh, chiphísnxutthphơn.Tuynhiên,ñangtntimtnghchlýVitNamlàsn xutximănglòñng,quymônhcógiáthànhhhơnsoviximănglòquaydo vichchtoáncáckhonchiphíkhôngñyñvàkhôngchínhxác.Mtsthitb ñãñưckhuhaohtvgiátrnhưngcònñưcsdng.Trongkhisnphmca cácDNSXXMlòñng,côngsutthpvnñưcthtrưngchpnhn,dolith tmthivchiphísnxu