Luận án Tư tưởng Hồ Chí Minh về bình đẳng nam nữ và vận dụng vào thực hiện bình đẳng giới ở Việt Nam hiện nay

HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH TRẦN THỊ HUYỀN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ BÌNH ĐẲNG NAM NỮ VÀ VẬN DỤNG VÀO THỰC HIỆN BÌNH ĐẲNG GIỚI Ở VIỆT NAM HIỆN NAY LUẬN ÁN TIẾN SĨ CHUYÊN NGÀNH: HỒ CHÍ MINH HỌC HÀ NỘI – 2017 HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH TRẦN THỊ HUYỀN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ BÌNH ĐẲNG NAM NỮ VÀ VẬN DỤNG VÀO THỰC HIỆN BÌNH ĐẲNG GIỚI Ở VIỆT NAM HIỆN NAY LUẬN ÁN TIẾN SĨ CHUYÊN NGÀNH: HỒ CHÍ MINH HỌC Mã số: 62 31 02 04 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: 1. PGS, TS NGUYỄN THỊ KIM DUNG 2. PGS, TS VŨ VĂN THUẤN HÀ NỘI - 2017 ỜI C M ĐO N ủ C ủ Tác giả Trần Thị Huyền MỤC LỤC Trang MỞ ĐẦU 1 Chương 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU 6 1.1. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài 6 1.2. Đánh giá chung tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài và những vấn đề đặt ra luận án tiếp tục nghiên cứu 22 Chương 2: TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ BÌNH ĐẲNG NAM NỮ 25 2.1. Một số khái niệm liên quan 25 2.2. Nội dung tƣ tƣởng Hồ Chí Minh về bình đẳng nam nữ 33 Chương 3 : THỰC TRẠNG THỰC HIỆN BÌNH ĐẲNG GIỚI Ở VIỆT NAM HIỆN N Y THEO TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH 72 3.1. Thực trạng vận dụng tƣ tƣởng Hồ Chí Minh về bình đẳng nam nữ vào thực hiện bình đẳng giới ở Việt Nam hiện nay 72 3.2. Những vấn đề đặt ra trong thực hiện bình đẳng giới ở Việt Nam hiện nay theo tƣ tƣởng Hồ Chí Minh 102 Chương 4: QU N ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP VẬN DỤNG TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ BÌNH ĐẲNG NAM NỮ VÀO THỰC HIỆN BÌNH ĐẲNG GIỚI Ở VIỆT N M ĐÁP ỨNG YÊU CẦU PHÁT TRIỂN ĐẤT NƯỚC 110 4.1. Những nhân tố mới tác động đến việc thực hiện bình đẳng giới ở Việt Nam theo tƣ tƣởng Hồ Chí Minh 110 4.2. Quan điểm vận dụng tƣ tƣởng Hồ Chí Minh về bình đẳng nam nữ vào thực hiện bình đẳng giới ở Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nƣớc 114 4.3. Giải pháp vận dụng tƣ tƣởng Hồ Chí Minh về bình đẳng nam nữ vào thực hiện bình đẳng giới ở Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển đất nƣớc 120 KẾT LUẬN 145 DANH MỤC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ ĐÃ CÔNG BỐ CÓ IÊN QU N ĐẾN ĐỀ TÀI 148 TÀI LIỆU THAM KHẢO 149 PHỤ LỤC DANH MỤC CÁC BẢNG Trang Bảng 3.1: Tỷ lệ đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp 78 Bảng 3.2: Tỷ lệ lao động theo giới 81 Bảng 3.3: Đại biểu Quốc hội theo giới 91 Bảng 3.4: Tỷ lệ đại biểu tham gia Ban Chấp hành Trung ƣơng theo giới 92 Bảng 3.5: Đại biểu Ủy viên Ban Chấp hành Đảng theo giới 93 1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Bình đẳng nam nữ - bình đẳng giới là vấn đề luôn đƣợc sự quan tâm của toàn nhân loại, là một mục tiêu quan trọng trong các văn kiện quốc tế về quyền con ngƣời, đặc biệt là Công ƣớc Liên hợp quốc về xóa bỏ mọi hình thức phân biệt đối xử với phụ nữ (CEDAW). Do đó, bình đẳng nam nữ trở thành một trong những tiêu chí đánh giá trình độ văn minh, tiến bộ của một quốc gia. Đó là lý tƣởng mà nhân loại hƣớng tới, là cam kết chính trị của nhiều quốc gia và là một trong tám mục tiêu thiên niên kỷ (MDG), đƣợc Đại hội đồng Liên hợp quốc đề ra vào đầu thế kỷ XXI. Ở Việt Nam, sự nghiệp giải phóng phụ nữ, thực hiện quyền bình đẳng nam nữ đã đƣợc Đảng và Nhà nƣớc mà đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh quan tâm ngay ngày đầu cách mạng. Sinh thời, Hồ Chí Minh đã dành cả cuộc đời phấn đấu, hy sinh vì độc lập tự do của dân tộc, hạnh phúc của nhân dân. Trong sự nghiệp vì con ngƣời, giải phóng con ngƣời của Hồ Chí Minh có một nội dung hết sức quan trọng là thực hiện bình đẳng nam nữ. Cùng với việc xác định đƣờng lối, mục tiêu, nhiệm vụ cho cách mạng Việt Nam, ngay trong C ơ ắ ắ , Hồ Chí Minh đã đặt ra vấn đề nam nữ bình quyền. Trong quá trình lãnh đạo cách mạng Việt Nam, đồng thời với sự nghiệp giải phóng dân tộc, Ngƣời đã trực tiếp chỉ đạo, tổ chức thực hiện nhiệm vụ giải phóng phụ nữ và thực hiện quyền bình đẳng nam nữ trên các lĩnh vực của đời sống xã hội. Dƣới sự lãnh đạo của ngƣời, cùng với kỷ nguyên độc lập, tự do, hạnh phúc của nhân dân, phụ nữ Việt Nam cũng bƣớc vào thời kỳ mới, trở thành chủ nhân của đất nƣớc, đƣợc pháp luật công nhận và bảo vệ quyền bình đẳng trên mọi lĩnh vực, đƣợc tạo điều kiện phát triển và tiến bộ về mọi mặt, đóng góp to lớn vào sự nghiệp xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nƣớc. Quán triệt sâu sắc những quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh về bình đẳng nam nữ, Đảng, Nhà nƣớc Việt Nam đã có nhiều văn kiện, nghị quyết, chính sách, pháp luật, nghị định để khẳng định và bảo vệ quyền bình đẳng nam nữ. 2 Việt Nam đã tham gia ký kết và tổ chức triển khai thực hiện các Công ƣớc quốc tế về quyền con ngƣời, đặc biệt là Công ƣớc CEDAW, Tuyên bố thiên niên kỷ, các chiến lƣợc, kế hoạch hành động của Liên hợp quốc và ASEAN về bình đẳng giới và thúc đẩy sự tiến bộ của phụ nữ. Vì vậy, bình đẳng giới ở Việt Nam đã đạt đƣợc những thành tựu đáng ghi nhận. Theo đánh giá của Liên hợp quốc, Việt Nam là điểm sáng trong việc thực hiện các mục tiêu thiên niên kỷ, là một trong những nƣớc có thành tựu về bình đẳng giới cao. Tuy vậy, trên thực tế phụ nữ Việt Nam vẫn còn chịu nhiều thiệt thòi so với nam giới, việc thực hiện bình đẳng nam nữ vẫn còn nhiều hạn chế. Hiện tƣợng phụ nữ bị đối xử bất bình đẳng trong các lĩnh vực kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội vẫn đang diễn ra ở những mức độ, biểu hiện khác nhau tại nhiều vùng miền, nhiều ngành, nhiều cấp, đặc biệt là ở khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa, vùng cao. Những hạn chế này do nhiều nguyên nhân, trong đó có nguyên nhân chƣa thực sự quán triệt và thực hiện đúng tƣ tƣởng Hồ Chí Minh về bình đẳng nam nữ. Trong bối cảnh và tình hình mới, thế giới đã có nhiều bƣớc phát triển vƣợt bậc, nhƣng vấn đề bình đẳng giới ở nhiều quốc gia, kể cả các nƣớc phát triển vẫn chƣa đƣợc giải quyết triệt để. Vai trò, vị thế của phụ nữ và nam giới trong xã hội, trong gia đình ở mỗi quốc gia, trong từng giai đoạn lịch sử còn nhiều khác biệt. Nữ giới vẫn phải chịu nhiều thiệt thòi hơn so với nam giới. Do đó, bình đẳng giới vẫn là yêu cầu bức thiết giúp đảm bảo sự phát triển công bằng, hiệu quả và bền vững của một xã hội. Để đáp ứng yêu cầu phát triển, xu thế chung của thế giới, cũng nhƣ của đất nƣớc, việc nghiên cứu tƣ tƣởng Hồ Chí Minh về bình đẳng nam nữ một cách thấu đáo, nhận thức rõ những giá trị bền vững và vận dụng đúng đắn vào sự nghiệp xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nƣớc hiện nay là việc làm cần thiết. Do đó, nghiên cứu sinh đã lựa chọn vấn đề: “ ởng H Chí Minh về bình ẳng nam nữ và v n dụng vào th c hi n bình ẳng giới ở Vi t Nam hi n nay” làm luận án Tiến sĩ, chuyên ngành Hồ Chí Minh học. 3 2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 2.1. Mục đích nghiên cứu Nghiên cứu một cách toàn diện, hệ thống tƣ tƣởng Hồ Chí Minh về bình đẳng nam nữ, trên cơ sở đó vận dụng vào thực tiễn Việt Nam hiện nay nhằm nâng cao hiệu quả thực hiện bình đẳng giới đáp ứng yêu cầu phát triển đất nƣớc. 2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu - Làm rõ các khái niệm liên quan; - Hệ thống hóa và phân tích làm rõ những quan điểm cơ bản tƣ tƣởng Hồ Chí Minh về bình đẳng nam nữ; - Phân tích thực trạng vận dụng tƣ tƣởng Hồ Chí Minh về bình đẳng nam nữ ở Việt Nam hiện nay; - Đề xuất quan điểm, giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả thực hiện bình đẳng giới ở Việt Nam hiện nay theo tƣ tƣởng Hồ Chí Minh, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nƣớc. 3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tượng nghiên cứu - Nghiên cứu tƣ tƣởng Hồ Chí Minh về bình đẳng nam nữ; - Thực trạng vận dụng tƣ tƣởng Hồ Chí Minh về bình đẳng nam nữ vào thực hiện bình đẳng giới ở Việt Nam hiện nay. 3.2. Phạm vi nghiên cứu - Về nội dung: Trong phạm vi luận án, tác giả tập trung nghiên cứu nội dung tƣ tƣởng Hồ Chí Minh về bình đẳng nam nữ trên lĩnh vực pháp lý và trong đời sống xã hội và sự vận dụng tƣ tƣởng đó trong thực hiện bình đẳng giới ở Việt Nam hiện nay. - Về không gian: Thực hiện bình đẳng giới ở Việt Nam hiện nay là một phạm vi rất rộng, trong khuôn khổ luận án và điều kiện nghiên cứu, tác giả tập trung đánh giá việc vận dụng tƣ tƣởng Hồ Chí Minh về bình đẳng nam nữ vào thực hiện bình đẳng giới thông qua các số liệu đánh giá chung của Đảng, Nhà 4 nƣớc, các bộ ngành, các báo cáo của nhiều tổ chức trong nƣớc và quốc tế về tình hình thực hiện bình đẳng giới trên bình diện cả nƣớc. - Về thời gian: Luận án tập trung khảo sát thực trạng bình đẳng giới ở Việt Nam bắt đầu từ khi có Luật Bình đẳng giới năm 2006 đến nay. 4. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu 4.1. Cơ sở lý luận Luận án đƣợc thực hiện trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác-Lênin, tƣ tƣởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đƣờng lối của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nƣớc về bình đẳng giới; các công ƣớc quốc tế về quyền con ngƣời, về quyền bình đẳng nam nữ. 4.2. Phương pháp nghiên cứu Luận án sử dụng phƣơng pháp nghiên cứu của chủ nghĩa duy vật biện chứng, chủ nghĩa duy vật lịch sử, đồng thời kết hợp các phƣơng pháp logic-lịch sử, phƣơng pháp phân tích - tổng hợp, phƣơng pháp thống kê - so sánh, phƣơng pháp tổng kết thực tiễn, phƣơng pháp văn bản học, phƣơng pháp chuyên gia, v.v. để triển khai các nhiệm vụ luận án đặt ra. 5. Những đóng góp mới của luận án - Thông qua việc hệ thống hóa, nghiên cứu, phân tích tƣ tƣởng Hồ Chí Minh về bình đẳng nam nữ, luận án góp phần làm rõ hơn những quan điểm cơ bản của Hồ Chí Minh về bình đẳng nam nữ và giá trị bền vững của tƣ tƣởng đó. - Đánh giá một cách cụ thể thực trạng vận dụng tƣ tƣởng Hồ Chí Minh về bình đẳng nam nữ vào thực hiện bình đẳng giới ở Việt Nam hiện nay trên lĩnh vực pháp lý và trong đời sống xã hội. - Phát hiện những vấn đề đặt ra trong việc thực hiện bình đẳng giới ở Việt Nam hiện nay theo tƣ tƣởng Hồ Chí Minh - Đề xuất một số quan điểm và giải pháp nhằm phát huy tốt giá trị tƣ tƣởng Hồ Chí Minh về bình đẳng nam nữ trong thực hiện bình đẳng giới ở Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững. 5 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận án - Góp phần khẳng định giá trị tƣ tƣởng Hồ Chí Minh, quan điểm của Đảng và Nhà nƣớc Việt Nam về bình đẳng giới. - Luận án có thể làm tƣ liệu phục vụ công tác nghiên cứu, giảng dạy, học tập những chuyên đề liên quan đến vấn đề phụ nữ, bình đẳng nam nữ, bình đẳng giới ... trong chuyên ngành Hồ Chí Minh học, khoa học chính trị và khoa học xã hội nhân văn. - Góp phần cung cấp những luận cứ, cơ sở lý luận và thực tiễn cho việc hoạch định chính sách về bình đẳng giới, thúc đẩy bình đẳng giới, bảo đảm bình đẳng giới trong tổ chức, giám sát thực hiện bình đẳng giới. 7. Kết cấu của luận án Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, luận án gồm 4 chương, 9 tiết. C ơ 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu C ơ 2: Tƣ tƣởng Hồ Chí Minh về bình đẳng nam nữ C ơ 3: Thực trạng thực hiện bình đẳng giới ở Việt Nam hiện nay theo tƣ tƣởng Hồ Chí Minh C ơ 4: Quan điểm và giải pháp vận dụng tƣ tƣởng Hồ Chí Minh về bình đẳng nam nữ vào thực hiện bình đẳng giới ở Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển đất nƣớc 6 Chương 1 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU 1.1. TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI 1.1.1 Những công trình nghiên cứu liên quan đến tư tưởng Hồ Chí Minh về bình đẳng nam nữ Chủ tịch Hồ Chí Minh là một trong số ít lãnh tụ của một quốc gia đƣợc đông đảo học giả trong nƣớc và thế giới quan tâm nghiên cứu, không phải khi Ngƣời qua đời mà ngay từ khi Ngƣời còn sống. Đặc biệt, sau Nghị quyết của tổ chức Văn hóa Khoa học của Liên hợp quốc (UNESCO) năm 1987, về việc khuyến cáo các quốc gia thành viên tổ chức kỷ niệm 100 năm ngày sinh Hồ Chí Minh: A ù p ộ ă ấ , ghi nhận và tôn vinh những cống hiến của Hồ Chí Minh đối với dân tộc và nhân loại, sự quan tâm nghiên cứu lại càng nhiều hơn. Bình đẳng nam nữ là một nội dung nhằm hƣớng tới giải phóng triệt để phụ nữ. Nghiên cứu tƣ tƣởng Hồ Chí Minh về bình đẳng nam nữ dù đã đƣợc đề cập tới từ khá sớm, tuy nhiên cho tới nay vẫn chƣa đƣợc tập trung khai thác nhiều và chƣa có những công trình nghiên cứu chuyên sâu, các công trình nghiên cứu mới đề cập tới ở các góc độ khác nhau của bình đẳng nam nữ nhƣ nghiên cứu vai trò của phụ nữ, nhiệm vụ, biện pháp giải phóng phụ nữ, thực hiện bình đẳng nam nữ. Năm 1990, nhân dịp kỷ niệm lần thứ 100 ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (25-26/8/1989), Trung tâm Nghiên cứu khoa học về phụ nữ (Viện Khoa học xã hội Việt Nam) và Bảo tàng Phụ nữ (Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam) đã tổ chức Hội thảo khoa học kỷ niệm. 30 bài viết tham luận báo cáo tại Hội thảo đã đƣợc tập hợp trong cuốn Bác H với s nghi p gi i phóng phụ nữ [156156]. Các bài viết đã nêu lên những quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh về nhiều vấn đề liên quan tới phụ nữ, nhƣ vai trò của phụ nữ trong sự phát triển của xã hội và trong gia đình từ đó đề ra yêu cầu giải phóng phụ nữ. Một số bài viết đề cập tới biện pháp giải phóng phụ nữ theo tƣ tƣởng Hồ Chí Minh. Bên cạnh đó cũng có một số bài đề cập 7 tới quyền bình đẳng của phụ nữ. Tuy nhiên, mới chỉ đề cập tới quyền bình đẳng của phụ nữ mà chƣa đi vào phân tích sâu tƣ tƣởng Hồ Chí Minh về bình đẳng nam nữ. Tác giả Lê Thi trong công trình Chủ t ch H C M ờ phụ nữ Vi N ớ b ẳng, t do, phát triển [140] đã khẳng định vai trò của phụ nữ Việt Nam trong sự nghiệp cách mạng giải phóng dân tộc là nhân tố phát triển của cách mạng. Công trình cũng dành một phần lớn trang viết để phân tích, luận giải, chứng minh tính đúng đắn quan điểm “đấu tranh cho quyền bình đẳng, tự do, phát triển của phụ nữ là một mục tiêu của cách mạng Việt Nam”. Những luận giải của tác giả góp phần khẳng định giá trị to lớn của tƣ tƣởng Hồ Chí Minh về giải phóng phụ nữ và bình đẳng nam nữ. Cuốn Chủ t ch H Chí Minh - anh hùng gi i phóng dân tộc - N ă lớ ” của Trung tâm khoa học xã hội và nhân văn quốc gia, Uỷ ban quốc gia UNESCO của Việt Nam. Cuốn sách tập hợp tham luận của các đại biểu quốc tế trình bày trong Hội thảo quốc tế kỷ niệm 100 năm ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh (1890 - 1990) tổ chức năm 1990 tại Hà Nội, theo quyết định của UNESCO, trong đó đã khẳng định: “Hồ Chí Minh là nhà tƣ tƣởng đầu tiên trong lịch sử Việt Nam đặt vị thế, vai trò của phụ nữ ngang với nam giới và là một trong những nhà tƣ tƣởng, lãnh tụ tiêu biểu của thế giới đề cao sự nghiệp giải phóng phụ nữ” [155, tr.221]. Cuốn Vì quyền trẻ em và s b ẳng của phụ nữ của Viện Thông tin khoa học và Trung tâm nghiên cứu quyền con ngƣời Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh phối hợp với Văn phòng hợp tác và phát triển (Đại sứ quán Thụy Sĩ) [158], gồm 21 bài tham luận đƣợc chọn lọc, biên tập từ cuộc Hội thảo khoa học cùng tên trong đó có một số bài viết đề cập tới tƣ tƣởng Hồ Chí Minh về bình đẳng nam nữ tuy nhiên số lƣợng trang viết còn rất hạn chế. Đề tài khoa học ởng H Chí Minh về quyề ời và v n dụng nó ở ớ ều ki n hi n nay do TS Phạm Ngọc Anh làm chủ nhiệm [3] đã nghiên cứu một cách hệ thống tƣ tƣởng Hồ Chí Minh về quyền con ngƣời, trong đó 8 có quyền phụ nữ. Những nội dung cơ bản về quyền phụ nữ trong tƣ tƣởng Hồ Chí Minh đƣợc đề cập tới ở 3 nội dung. Một là, đấu tranh lên án vi phạm quyền phụ nữ trong điều kiện xã hội thuộc địa nửa phong kiến; Hai là, quyền phụ nữ trong cách mạng xã hội chủ nghĩa; Ba là, điều kiện để đảm bảo thực hiện quyền phụ nữ. Cuốn Bác H với s ti n bộ của phụ nữ của các tác giả Nhƣ Quỳnh, Lê Minh Cầm, Minh Hiền [127] tập hợp những câu chuyện về tình thƣơng yêu, sự quan tâm của Bác đối với chị em phụ nữ và những kỉ niệm sâu đậm, những tình cảm của phụ nữ dành cho Chủ tịch Hồ Chí Minh. Thông qua đó, thể hiện rõ sự quan tâm của Hồ Chí Minh đối với phụ nữ, hƣớng tới thực hiện bình đẳng nam nữ. Trong công trình “H Chí Minh với cuộ ấu tranh vì hòa bình và ti n bộ của nhân loạ ” tác giả Lê Văn Tích cùng các cộng sự [151] đã nghiên cứu một số vấn đề về lý luận và thực tiễn liên quan tới những cống hiến của Hồ Chí Minh đối với cuộc đấu tranh vì hòa bình và tiến bộ của nhân loại. Trong nghiên cứu những quan điểm tƣ tƣởng và những hoạt động thực tiễn phong phú của Hồ Chí Minh để xây dựng một nƣớc Việt Nam tiến bộ, góp phần tích cực cho tiến bộ của toàn nhân loại, các tác giả đã dành một số trang viết phân tích Hồ Chí Minh - chiến sỹ đấu tranh vì quyền bình đẳng và tiến bộ của phụ nữ. Các tác giả khẳng định: “Thực chất của quyền bình đẳng và tiến bộ của phụ nữ là việc thừa nhận các quyền con ngƣời của phụ nữ. Những điều kiện bảo đảm để họ hƣởng thụ các quyền đó trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, đồng thời là các nghĩa vụ cơ bản để phụ nữ phấn đấu trở thành ngƣời công dân tốt, ngƣời mẹ, ngƣời vợ đảm trong gia đình” [151, tr.264]. Tuy nhiên số lƣợng trang sách đề cập tới vấn đề này còn khá sơ sài. Trong công trình “H Chí Minh với cuộ ấu tranh về quyề b ẳng của phụ nữ” [36] tác giả Nguyễn Thị Kim Dung đã tập trung phân tích một số quan điểm của Hồ Chí Minh về quyền bình đẳng và sự tiến bộ của phụ nữ; đào tạo bồi dƣỡng cán bộ nữ, tăng cƣờng bình đẳng giới và nâng cao vị thế năng lực cho phụ nữ hiện nay. 9 Kỷ yếu Hội thảo khoa học quốc gia ởng H Chí Minh giá tr ă và phát triển [49]. Các bài viết trong kỷ yếu đã tập trung vào làm sáng tỏ một cách sâu sắc, toàn diện những giá trị nhân văn và phát triển trong tƣ tƣởng Hồ Chí Minh thể hiện ở việc xác định mục tiêu và con đƣờng cách mạng Việt Nam; về động lực của cách mạng Việt Nam; về xây dựng và phát triển xã hội trên các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, giáo dục, đối ngoại. Đặc biệt, một số bài viết đã đề cập trực tiếp tới tƣ tƣởng Hồ Chí Minh về quyền bình đẳng và tiến bộ của phụ nữ, trong đó tập trung phân tích các vấn đề: Một là, nguồn gốc tƣ tƣởng Hồ Chí Minh về quyền bình đẳng và tiến bộ của phụ nữ; Hai là, nội dung tƣ tƣởng Hồ Chí Minh về giải phóng phụ nữ, thực hiện nam nữ bình quyền; Ba là, biện pháp để thực hiện giải phóng phụ nữ, thực hiện nam nữ bình quyền theo tƣ tƣởng Hồ Chí Minh. Tuy nhiên, các bài viết mới chủ yếu đặt ra vấn đề mà chƣa có điều kiện đi sâu phân tích, làm rõ những nội dung cơ bản trên. Luận văn thạc sỹ Lịch sử Đảng của Đặng Thị Lƣơng H Chí Minh với s nghi p gi i phóng phụ nữ trong cách mạng Vi t Nam [83] đã đi vào phân tích tƣ tƣởng Hồ Chí Minh về giải phóng phụ nữ Việt Nam và giá trị thực tiễn của tƣ tƣởng đó trong cuộc sống. Bên cạnh đó còn có các b , đăng trên các tạp chí, đặc san tiêu biểu: “Tƣ tƣởng Hồ Chí Minh về vấn đề giải phóng phụ nữ” của Đặng Thị Lƣơng [84]. Bài viết đã khẳng định: “Tƣ tƣởng giải phóng phụ nữ của Hồ Chí Minh nằm trong dòng chảy tƣ tƣởng giải phóng con ngƣời, giải phóng phụ nữ của nhân loại” “Những quan điểm cơ bản về giải phóng phụ nữ trong Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh” của tác giả Nguyễn Khánh Bật [13]. Bài viết đã phân tích quan điểm cơ bản về giải phóng phụ nữ trong Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh và đi tới khẳng định: “Những lời tâm huyết cuối cùng đƣợc Hồ Chí Minh viết trong Di chúcđã thể hiện trọn vẹn, hoàn chỉnh quan điểm của Ngƣời về giải phóng phụ nữ” 10 “Một số luận điểm cơ bản của Hồ Chí Minh về giải phóng phụ nữ” của tác giả Nguyễn Ngọc Hà [54]. Nội dung bài viết nhận định: 1, Nhiệm vụ giải phóng phụ nữ thống nhất với sự nghiệp cách mạng với giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp, giải phóng con ngƣời; 2. Sự nghiệp giải phóng phụ nữ có phạm vi rất rộng lớn từ trong gia đình tới xã hội, cả về kinh tế và chính trị; 3. Giải phóng phụ nữ là một cuộc cách mạng khá to và khó; 4. Để thực hiện thành công giải phóng phụ nữ cần kết hợp đồng bộ các giải pháp, các yếu tố bên trong và bên ngoài. Đề cập tới nội dung giải phóng phụ nữ còn nhiều bài viết đề cập tới với mức độ nông sâu khác nhau nhƣ: Trong bài viết “Hồ Chí Minh với cuộc đấu tranh về quyền trẻ em, bình đẳng và sự tiến bộ phụ nữ”, của tác giả Nguyễn Thị Thanh Hòa [59] đã phân tích 2 nội dung tƣ tƣởng Hồ Chí Minh: Hồ Chí Minh với cuộc đấu tranh vì quyền trẻ em và Hồ Chí Minh với cuộc đấu tranh và sự tiến bộ của phụ nữ. Trong đó, tác giả dành sự nghiên cứu cho phần hai, tập trung phân tích Chủ tịch Hồ Chí Minh với cuộc đấu tranh gi