Luận văn Ảnh hưởng của nhiệt độ và chất bảo quản đến phẩm chất thanh long chiếu xạ Hylocereus undatus (Haw.) Britt. et Rose

ĐẠI HỌC NÔNG LÂM TP HỒ CHÍ MINH LỚP: DH07NHA Báo cáo tóm tắt luận văn tốt nghiệp ẢNH HƯỞNG CỦA NHIỆT ĐỘ VÀ CHẤT BẢO QUẢN ĐẾN PHẨM CHẤT THANH LONG CHIẾU XẠ (Hylocereus undatus (Haw.) Britt. et Rose] GVHD: Th.S Thái Nguyễn Diễm Hương TS. Nguyễn Hữu Đạt SVTH : Lê Thị Thùy Ninh NỘI DUNG BÁO CÁO ❖Chương 1. MỞ ĐẦU ❖Chương 2. PHƯƠNG TIỆN VÀ PHƯƠNG PHÁP ❖Chương 3. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN ❖Chương 4. KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ Chương 1 MỞ ĐẦU 1.1 Đặt vấn đề ❖Cây thanh long (Hylocereus undatus (Haw.) Britt. et Rose] là loại cây nhiệt đới, chịu hạn giỏi nên trồng nhiều ở những vùng nóng => Việt Nam là quốc gia thích hợp để trồng thanh long. ❖Thanh long Việt Nam trồng ở bốn tỉnh chủ lực Bình Thuận, Long An, Tiền Giang, Tây Ninh đã tạo khối lượng lớn cho xuất khẩu và tiêu dùng trong nước. ❖Thị trường Mỹ chấp nhận thanh long chiếu xạ đảm bảo tiêu diệt ruồi đục trái. Vận chuyển thanh long qua thị trường Mỹ bằng đường hàng không đã làm cho giá thanh long cao và khó cạnh tranh. Vấn đề đặt ra là làm sao kéo dài thời gian tồn trữ mà chất lượng vẫn đảm bảo Đề tài “Ảnh hưởng của nhiệt độ và chất bảo quản đến phẩm chất thanh long chiếu xạ Hylocereus undatus (Haw.) Britt. et Rose” được tiến hành nhằm giải quyết vấn đề trên. 1.2 Mục tiêu ❖Nhằm xác định chất bảo quản thích hợp có thể kéo dài thời gian bảo quản mà ít ảnh hưởng đến phẩm chất thanh long chiếu xạ nhất. ❖Xác định mức nhiệt độ phù hợp trong bảo quản. 1.3 Yêu cầu ❖Tìm hiểu ảnh hưởng của nhiệt độ và chất bảo quản đến một số đặc tính lý hóa thanh long chiếu xạ trong thời gian tồn trữ. 1.4 Phạm vi nghiên cứu ❖Thí nghiệm được thực hiện trên giống thanh long ruột trắng trồng tại Tiền Giang bằng 3 loại chất bảo quản ở 2 mức nhiệt độ (12 ± 20C) và (5 ± 10C) Chương 2 PHƯƠNG TIỆN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 2.1 Thời gian và địa điểm ❖Thời gian: Từ tháng 03.2011 đến 06.2011 ❖Địa điểm: Mẫu quả trữ lạnh tại công ty cổ phần chiếu xạ An Phú, Bình Dương. Các phân tích mẫu quả được thực hiện tại trung tâm kiểm dịch thực vật sau nhập khẩu II – TP Hồ Chí Minh. 2.2 Điều kiện thí nghiệm ❖Thí nghiệm 1: Tiến hành bảo quản trong kho với nhiệt độ 12 ± 20C, ẩm độ 80%. ❖Thí nghiệm 2: Tiến hành bảo quản trong kho với nhiệt độ 5 ± 10C, ẩm độ 80%. 2.3 Vật liệu thí nghiệm Thanh long ruột trắng Chất bảo quản: Ozone, Umikai, PE 2.4 Bố trí thí nghiệm ❖Thí nghiệm 1: Ảnh hưởng các phương pháp bảo quản đến chất lượng thanh long chiếu xạ ở nhiệt độ 12 ± 20C Thí nghiệm bố trí hoàn toàn ngẫu nhiên. 5 nghiệm thức tương ứng với 5 phương pháp bảo quản và các chất bảo quản khác nhau, 3 lần lặp lại. Số lượng thanh long thí nghiệm: 5NT x 3LLL x 27 trái = 405 trái ➢NT 1: Ozone + Umikai + PE. ➢NT2: Ozone + Umikai. ➢NT3: Umikai + PE. ➢NT4: Ozone + PE. ➢NT5: không sử dụng hóa chất (để tự nhiên) (đối chứng) ➢Thí nghiệm 2: Ảnh hưởng các phương pháp bảo quản đến chất lượng thanh long chiếu xạ ở nhiệt độ 5 ± 10C 2.5 Các bước tiến hành thí nghiệm Rửa trái bằng nước sạch Sục trái trong Ozone Sục trái với dung dịch Umikai Hong khô trái Quét Parafin Bao PE Đóng thùngChiếu xạ 2.6 Chỉ tiêu theo dõi ❖Chỉ tiêu vật lý ❖Tổn thất khối lượng (%): % tổn thất = (md – mc)/md ❖Màu sắc vỏ và màu sắc tai: đo bằng máy Color reader CR - 13, Minolta, Nhật Bản ❖Độ dày vỏ (mm): đo bằng thước kẹp điện tử ❖Độ chắc vỏ trái, thịt trái (kg/cm2): đo bằng máy đo độ cứng Fruits hardnesstester FHR - 5, Nhật Bản. ❖Chỉ tiêu hóa học ❖Độ Brix (%): Brix kế Atago, RR - 101α (Brix 0 - 45 %), Nhật Bản. ❖Hàm lượng acid hữu cơ (%): đo bằng máy citrus acidity meter (Model: GMR - 825) ❖Tỷ lệ Brix/acid hữu cơ ❖Tỷ lệ trái hư hỏng và cấp độ hư hỏng ❖Bệnh hại sau thu hoạch: xuất hiện bệnh phân tích tại trung tâm kiểm dịch thực vật sau nhập khẩu II. ❖Kết quả thí nghiệm được sử dụng bằng phần mềm MSTATC, thống kê ANOVA - 1 và trắc nghiệm phân hạng LSD. Tổng hợp số liệu và vẽ đồ thị bằng Excel. 2.7 Phương pháp xử lý số liệu Chương 3 KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN 3.1 Thí nghiệm 1: Ảnh hưởng của các phương pháp bảo quản đến phẩm chất thanh long chiếu xạ tại mức nhiệt độ 12 ± 20C Ghi chú: Trong cùng một cột, các số tận cùng giống chữ số thì không khác biệt ý nghĩa về mặt thống kê theo phép thử LSD. ns:sự khác biệt không có ý nghĩa về mặt thống kê. **: sự khác biệt rất có ý nghĩa về mặt thống kê ở mức 0,01 Bảng 3.1: Tổn thất khối lượng (%) theo thời gian bảo quản NT 7 ngày 14 ngày 1 2,06c 4,73 2 2,48b 5,4 3 2,14bc 5,15 4 2,17bc 5,21 5 2,98a 5,89 F tính 15,924** 1,144ns CV(%) 6,99 12,96 Hình 3.1: Biến đổi màu sắc trái trong bảo quản Hình 3.2: Biến đổi độ dày vỏ và độ cứng trái trong quá trình bảo quản Hình 3.3: Biến đổi độ Brix (%) và hàm lượng acid hữu cơ (%) trong quá trình bảo quản Bảng 3.2: Độ Brix, hàm lượng acid hữu cơ và tỷ lệ Brix/acid sau 7 ngày bảo quản Ghi chú: Trong cùng một cột, các số tận cùng giống chữ số thì không khác biệt ý nghĩa về mặt thống kê theo phép thử LSD ns: sự khác biệt không có ý nghĩa về mặt thống kê *: sự khác biệt có ý nghĩa về mặt thống kê ở mức 0,05 NT Brix (%) Acid (%) Brix/acid 1 10,91 1,28a 8,53c 2 10,93 1,17ab 9,35bc 3 11,63 0,98bc 11,87ab 4 10,62 1,01bc 10,92abc 5 11,40 0,87c 13,37a F tính 0,445ns 4,35* 3,67* CV (%) 9,11 13 16 Ghi chú: Trong cùng một cột, các số tận cùng giống chữ số thì không khác biệt ý nghĩa về mặt thống kê theo phép thử LSD ns: không có sự khác biệt về mặt thống kê. *: khác biệt có ý nghĩa ở mức 0,05 ( ) tại 15 ngày số liệu chuyển đổi qua (x + 0,5)1/2 ( ) tại 22 ngày số liệu chuyển đổi qua arcsin (x)1/2 Bảng 3.3: Biến đổi tỷ lệ hư hỏng (%) theo thời gian bảo quản NT 15 ngày 22 ngày 29 ngày 36 ngày 43 ngày 1 8,33 (0,77) 36,11 (0,64) b 72,22 86,11 100 2 16,67 (0,82) 38,89 (0,67) b 61,11 83,33 100 3 8,33 (0,77) 16,67 (0,42) b 75,00 91,67 100 4 16,67 (0,82) 80,56 (1,27) a 91,67 100,00 100 5 5,56 (0,75) 47,22 (0,76) b 75,00 91,67 100 F tính 0,7ns 3,95* 1,25ns 0,86ns - CV(%) 7,9 37 22,6 13,23 - Bảng 3.4: Biến đổi chỉ số hư hỏng (0 - 4) theo thời gian bảo quản Ghi chú: Trong cùng một cột, các số tận cùng giống chữ số thì không khác biệt ý nghĩa về mặt thống kê theo phép thử LSD ns: không có sự khác biệt về mặt thống kê ( ) tại 15 ngày số liệu chuyển đổi qua (x + 0,5)1/2 ( ) tại 22 ngày của chỉ số hư hỏng số liệu chuyển đổi qua (x)1/2 NT 15 ngày 22 ngày 29 ngày 36 ngày 43 ngày 1 0,39 (0,86) 1,44 (1,2) 2,39 2,75 4 2 0,61 (1,06) 1,44 (1,18) 1,83 2,50 4 3 0,3 (0,78) 0,67 (0,82) 2,06 2,81 4 4 0,42 (0,89) 2,97 (1,68) 3,42 3,83 4 5 0,18 (0,67) 1,61 (1,23) 2,64 3,39 4 F tính 0,41ns 3,06ns 1,97ns 2,95ns - CV(%) 21 25 30,7 17,9 - Bảng 3.5: Mức độ nấm bệnh trên vỏ quả thanh long khi bảo quản nhiệt độ 12 ± 20C Nguồn: Trung tâm kiểm dịch thực vật sau nhập khẩu II Chú thích: +: nấm bệnh ít (chiếm 20% mẫu phân tích) ++: nấm bệnh trung bình (chiếm 20 – 50% mẫu phân tích) +++: nấm bệnh nặng (chiếm >50% mẫu phân tích) NT Fusarium sp. Alternaria sp. Muco sp. 1 + ++ +++ 2 +++ + + 3 + +++ +++ 4 +++ + +++ 5 + +++ + Thanh long trước chiếu xạ Thanh long sau 7 ngày BQ nhiệt độ 12 ± 20C Thanh long sau 14 ngày BQ nhiệt độ 12 ± 20C Thanh long sau 28 ngày bảo quản nhiệt độ 12 ± 20C Thí nghiệm 2: Ảnh hưởng các phương pháp bảo quản đến phẩm chất thanh long chiếu xạ tại mức nhiệt độ 5 ± 10C Hình 3.4: Tổn thất khối lượng (%) bảo quản nhiệt độ 5 ± 10C Bảng 3.6: Biến đổi chỉ số L*, a*, b* màu sắc vỏ trong bảo quản Ghi chú: Trong cùng một cột, các số tận cùng giống chữ số thì không khác biệt ý nghĩa về mặt thống kê theo phép thử LSD ns: sự khác biệt không có ý nghĩa về mặt thống kê *: sự khác biệt rất có ý nghĩa về mặt thống kê mức 0,05 **: sự khác biệt rất có ý nghĩa về mặt thống kê mức 0,01 NT 7 ngày 21 ngày 28 ngày 35 ngày a* L* a* L* a* b* 1 38,60 b 39,87 b 41,00 bc 41,43a 41,77bc 6,00 2 38,70 b 43,20a 41,23 bc 40,73a 42,13ab 6,07 3 38,87 b 42,97a 40,50 c 35,17 b 40,83c 6,10 4 39,97ab 40,40 b 42,37ab 35,60 b 42,53ab 6,17 5 41,60a 43,57a 42,87a 33,73 b 43,03a 6,63 F tính 5,62* 12,2** 4,06* 11,96** 4,86* 1,08ns CV (%) 2,4 2 2 4,69 1,55 6,81 Bảng 3.7: Biến đổi chỉ số L*, a*, b* màu sắc tai trong bảo quản Ghi chú: Trong cùng một cột, các số tận cùng giống chữ số thì không khác biệt ý nghĩa về mặt thống kê theo phép thử LSD ns: sự khác biệt không có ý nghĩa về mặt thống kê *: sự khác biệt có ý nghĩa về mặt thống kê ở mức 0,05 **: sự khác biệt rất có ý nghĩa về mặt thống kê ở mức 0,01 NT 7 ngày 28 ngày 35 ngày a* L* a* b* L* a* b* 1 -8,17a 50,20 -5,73b 28,53 50,80 -4,63d 28,70 2 -8,57ab 49,10 -4,50a 29,90 49,77 -1,03a 30,90 3 -8,00a 48,80 -5,67ab 30,13 48,93 -2,97b 30,60 4 -9,33b 50,57 -5,73b 31,67 50,93 -3,90c 32,10 5 -8,47a 48,03 -4,43a 31,73 49,20 -1,53a 33,93 F tính 4,26* 1,579ns 3,92* 2,24ns 0,688ns 93,65** 1,67ns CV (%) 5,08 2,9 11,5 5,1 3,81 9,71 8,29 Hình 3.9: Biến đổi độ dày vỏ (mm) trong quá trình bảo quản ở nhiệt độ 5 ± 10C Hình 3.10: Biến đổi độ cứng vỏ trái và thịt trái (kg/cm2) trong quá trình BQ ở nhiệt độ 5± 10C Hình 3.12: Biến đổi độ Brix (%) trong quá trình bảo quản ở nhiệt độ 5 ± 10C Hình 3.13: Biến đổi hàm lượng acid hữu cơ trong quá trình bảo quản ở nhiệt độ 5 ± 10C Bảng 3.8: Độ Brix, hàm lượng acid hữu cơ và tỷ lệ Brix/acid sau 14 ngày bảo quản Ghi chú: Trong cùng một cột, các số tận cùng giống chữ số thì không khác biệt ý nghĩa về mặt thống kê theo phép thử LSD ns: sự khác biệt không có ý nghĩa về mặt thống kê *: sự khác biệt có ý nghĩa về mặt thống kê ở mức 0,05 NT Độ Brix (%) Hàm lượng acid (%) Brix/Acid 1 15,43 1,75a 8,86 2 15,03 1,69ab 8,97 3 15,37 1,50b 10,22 4 15,47 1,49b 10,43 5 15,23 1,52b 10 F tính 0,155ns 3,596* 1,90ns CV (%) 5,1 6,9 9,47 Bảng 3.9: Biến đổi tỷ lệ hư hỏng (%) theo thời gian bảo quản Ghi chú: Trong cùng một cột, các số tận cùng giống chữ số thì không khác biệt ý nghĩa về mặt thống kê theo phép thử LSD ns: sự khác biệt không có ý nghĩa về mặt thống kê **: sự khác biệt rất có ý nghĩa về mặt thống kê ở mức 0,01 ( ) tại 32 ngày số liệu chuyển đổi số liệu sang (x+0,5)1/2 NT 32 ngày 39 ngày 44 ngày 49 ngày 1 8,33 (0,77) 33,33c 80,56 97,22 2 16,67 (0,82) 52,78ab 80,56 100 3 8,33 (0,76) 36,11bc 86,11 100 4 11,11 (0,78) 47,22abc 77,78 100 5 22,22 (0,85) 61,11a 86,11 100 F tính 3,02ns 8,65** 0,39ns 1ns CV (%) 4,6 15 12,6 2,16 Bảng 3.10: Biến đổi chỉ số hư hỏng (0-4) theo thời gian bảo quản Ghi chú: Trong cùng một cột, các số tận cùng giống chữ số thì không khác biệt ý nghĩa về mặt thống kê theo phép thử LSD ns: sự khác biệt không có ý nghĩa về mặt thống kê **: sự khác biệt rất có ý nghĩa về mặt thống kê ở mức 0,01 ( ) tại 32 ngày số liệu chuyển đổi số liệu sang (x+0,5)1/2 ( ) tại 39 ngày số liệu chuyển đổi sang (x)1/2 NT 32 ngày 39 ngày 44 ngày 49 ngày 1 0,08 (0,76) 0,36 (0,59) b 1,89b 3,28b 2 0,11 (0,78) 1,28 (1,11) a 2,53ab 3,72a 3 0,17 (0,82) 0,39 (0,62) b 1,89b 3,75a 4 0,17 (0,82) 0,78 (0,86) b 1,97b 3,92a 5 0,11 (0,78) 1,39 (1,17) a 2,72a 3,92a F tính 2,86ns 6,08** 3,61* 19,26** CV (%) 4,81 21,42 16,40 2,78 Bảng 3.11: Mức độ nấm bệnh trên vỏ quả thanh long khi bảo quản nhiệt độ 5 ± 10C Nguồn: Trung tâm kiểm dịch thực vật sau nhập khẩu II Chú thích: +: nấm bệnh ít (< 20% mẫu phân tích) ++: nấm bệnh trung bình (chiếm 20 – 50% mẫu phân tích) +++: nấm bệnh nặng (chiếm >50% mẫu phân tích) NT Fusarium sp. Alternaria sp. Cladosporium sp. Penicillium sp. Muco sp. 1 + +++ + 2 ++ ++ + 3 + ++ + 4 ++ + ++ + + 5 + + ++ + + Trái thanh long sau 49 ngày bảo quản Nghiệm thức 1 Nghiệm thức 2 Nghiệm thức 3 Nghiệm thức 4 Nghiệm thức 5 Nghiệm thức bao PE Nghiệm thức không bao PE Chương 4 KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ 4.1 Kết luận ❖Ở mức nhiệt độ 12 ± 20C không thích hợp trong việc bảo quản thanh long trong thời gian dài. Nghiệm thức sử dụng Ozone + Umikai + PE và Umikai + PE cho kết quả tốt nhất do có tỷ lệ hao hụt thấp và tỷ lệ hư hỏng, mức độ hư hỏng thấp hơn. ❖Ở mức nhiệt độ 5 ± 10C thích hợp trong việc bảo quản thanh long chiếu xạ trong thời gian dài dưới 32 ngày. Nhiệt độ thấp giảm được quá trình biến đổi trong trái. Nhiệt độ thấp kết hợp việc sử dụng bao PE phát huy tác dụng trong việc giữ độ tươi của trái, tai trái không bị héo, giảm sự biến màu của vỏ trái và tai trái. Nghiệm thức 1 (Ozone + Umikai + PE) giữ tai trái xanh nhất sau 35 ngày bảo quản 4.2 Đề nghị ❖Áp dụng phương pháp bảo quản bằng PE + Umikai + Ozone trong bảo quản thanh long xuất khẩu. ❖Nghiên cứu ảnh hưởng các phương pháp bảo quản trên thanh long các vùng khác. ❖Nghiên cứu ảnh hưởng phương pháo bảo quản bằng PE + Umikai + Ozone ở mức nhiệt độ thấp hơn và ẩm độ cao hơn CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ ĐÃ QUAN TÂM THEO DÕI!