Luận văn Chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm - Luận văn, đồ án, đề tài tốt nghiệp

PHẦN I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TẬP HỢP CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM I. NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG. 1.Chi phí sản xuất. a) Khái niệm: Chi phí sản xuất là bao gồm toàn bộ hao phí về lao động sống và lao động vật hoá phát sinh trong quá trình sản xuất để chế tạo ra sản phẩm và thường liên quan đến một khoảng thời gian nhất định. b) Đặc điểm: Chi phí sản xuất mang các đặc điểm sau: - Chi phí sản xuất mang tính tất yếu khách quan, do đó cần tiết kiệm một cách tốt nhất để hạ thấp giá thành sản phẩm. - Chi phí sản xuất vận động một cách liên tục. - Chi phí sản xuất mang tính đa dạng và phong phú do gắn liền với nhiều chu trình sản xuất khác nhau. c) Phân loại chi phí sản xuất: Chi phí sản xuất được phân loại theo nhiều tiêu thức khác nhau phù hợp với từng mục đích sử dụng. . Phân loại theo yếu tố (nội dung kinh tế của chi phí):Theo cách phân loại này thì chi phí sản xuất phát sinh nếu có cùng nội dung kinh tế thì đựơc sắp xếp chung vào một yếu tố. Chi phí sản xuất bao gồm 5 yếu tố: ?Chi phi nguyên vật liệu trực tiếp: bao gồm chi phí nguyên vật liệu chính, nguyên vật liệu phụ, nhiên liệu, .sử dụng trực tiếp cho sản xuất sản phẩm trong toàn doanh nghiệp. ?Chi phí nhân công: bao gồm lương và các khoảng trích theo lương của các nhân viên trong doanh nghiệp. ?Chi phí khấu hao tài sản cố định: là khấu hao toàn bộ tài sản trong doanh nghiệp. ?Chi phí dịch vụ bằng tiền: điện, nước, điện thoại, chi phí sửa chữa thuê ngoài…. ?Chi phí bằng tiền khác như: chi phí vận chuyển, bốc xếp…. ?Theo cách phân loại này có ý nghĩa phục vụ cho việc lập kế hoạch sản xuất của doanh nghiệp, dự toán chi phí, lập báo cáo tài chính. ? Phân loại chi phí sản xuất theo khoản mục (công dụng kinh tế và địa diểm phát sinh) bao gồm 3 khoản mục: ? Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp. ? Chi phí nhân công trực tiếp. ?Chi phí sản xuất chung. ?Theo cách phân loại này có ý nghĩa trong việc phục vụ cho công tác tổ chức kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm. ?Ngoài 2 cách phân loại trên, chi phí sản xuất còn được phân loại theo một số tiêu thức khác: chi phí ban đầu và chi phí chuyển đổi , biến phí và định phí, trực tiếp, gián tiếp… 2. Gía thành sản phẩm: a) Khái niệm: Là thước đo bằng tiền của toàn bộ hao phí về lao động sống và lao động vật hoá liên quan đến khối lượng sản phẩm, dịch vụ đã hoàn thành . b) Đặc điểm: Gía thành sản phẩm có các đặc điểm sau: ?Tính thời hạn:tức là giá thành sản phẩm gắn liền với một số lượng sản phẩm, lao vụ, dịch vụ đã hoàn thành. ?Giá thành vừa mang tính khách quan vừa mang tính chủ quan. ?Giá thành mang tính chính xác vì đó là kết quả thu được dùng để so sánh với toàn bộ chi phí bỏ ra sản xuất. c) Phân loại giá thành: Để phục vụ cho công tác quản lý ở doanh nghiệp thì người ta thường dùng các loại giá thành như sau: ? Gía thành kế hoạch: Là giá thành được xác định trước khi bắt đầu sản xuất của kỳ kế hoạch dựa trên các định mức và dự toán của kỳ kế hoạch. ?Gía thành định mức : Là giá thành được xác định trên cơ sở các định mức chi phí hiện hành tại từng thời điểm nhất định trong kỳ kế hoạch. ? Gía thành thực tế: Là giá thành được xác định sau khi hoàn thành việc chế tạo sản phẩm trên cơ sở chi phí thực tế phát sinh. 3. Nhiệm vụ của kế toán tính giá thành sản phẩm. - Tính toán và phản ảnh một cách chính xác, đầy đủ, kịp thời tình hình phát sinh chi phí sản xuất ở các bộ phận sản xuất cũng như trong phạm vi toàn doanh nghiệp gắn liền với các loại chi phí sản xuất khác nhau, theo từng công đoạn sản xuất. - Tính toán chính xác, kịp thời giá thành của từng loại sản phẩm được sản xuất. - Kiểm tra chặt chẽ tình hình thực hiện các định mức tiêu hao và các dự toán chi phí nhằm phát hiện kịp thời các hiện tựơng lãng phí, sử dụng chi phí không đúng kế hoạch, sai mục đích. - Lập các báo cáo về chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm, tham gia phân tích tình hình thực hiện kế hoạch giá thành, đề xuất biện pháp để tiết kiệm chi phí sản xuất và hạ thấp giá thành sản phẩm. 4. Mối quan hệ giữa chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm. Chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm là hai mặt khác nhau của một quá trình sản xuất, một bên là các yếu tố chi phí sản xuất đầu vào, một bên là kết quả sản xuất đầu ra nên chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm có mối liên hệ mật thiết với nhau, chúng có nguồn gốc giống nhau nhưng khác nhau về mặt phạm vi và hình thái biểu hiện . + Chi phí sản xuất được xác định trong phạm vi giới hạn của từng kỳ nhất định .Chi phí sản xuất trong từng thời kỳ kế toán có liên quan đến hai bộ phận khác nhau : Sản phẩm hoàn thành trong kỳ và sản phẩm dở dang cuối kỳ . + Giá thành sản phẩm chỉ tính cho sản phẩm đã hoàn thành trong kỳ và chỉ tiêu này bao gồm hai bộ phận : Chi phí sản xuất kỳ trước chuyển sang kỳ này và một phần chi phí sản xuất trong kỳ này sau khi trừ đi chi phí dở dang cuối kỳ . =>Do đó , việc phân biệt chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm có ý nghĩa quan trọng trong việc theo dõi , kiểm tra các chi phí phát sinh và chuẩn bị số liệu cho việc tính giá thành sản phẩm .

85 trang | Chia sẻ: dansaran | Lượt xem: 3029 | Lượt tải: 5

Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luận văn Chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

BOÄ gi¸o dôc vµ ®µo t¹o trêng cao ®¼ng c«ng nghÖ th«ng tin khoa qu¶n trÞ kinh doanh chuyªn ®Ò: chi phÝ s¶n xuÊT & TÝNH GI¸ THµNH S¶N PHÈM GVHD: L£ TRUNG HIÖP SVTT: HUúNH THÞ XU¢N TRANG LíP: C2THKT2 ®VTT: XÝ NGHIÖP §IÖN Tö Q.5 NHËN XÐT CñA §¥N VÞ THùC TËp Ngaøy........thaùng.......naêm 2005 NHËN XÐT CñA GI¸O VI£N H¦íNG DÉN Ngaøy .......thaùng.......naêm2005 ((( Sau ba n¨m häc t¹i trêng C§DL C¤NG NGHEÄ TH¤NG TIN vµ trong suèt thêi gian thùc tËp t¹i XÍ NGHIEÄP CÔ ÑIEÄN TÖÛ VAØ TIN HOÏC CHOLIMEX. Em ®· nhËn ®îc sù gióp ®ì, chØ b¶o ©n cÇn cña c¸c thÇy c« gi¸o trong trêng vµ c« chó, anh chÞ trong c«ng ty. §Æt biÖt lµ anh Leâ Minh luaân, anh ®· dµnh thêi gian quÝ b¸o cña m×nh ®Ó híng dÉn vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho em thùc tËp tèt t¹i xÝ nghiÖp, qua ®ã em ®îc tiÕp cËn víi thùc tÕ vµ hoµn thµnh tèt chuyªn ®Ò cña m×nh Víi lßng biÕt ¬n s©u s¾c, em xin ch©n thµnh biÕt ¬n c¸c thÇy c« ,®Æc biÖt lµ thÇy Lª Trung HiÖp ,lµ ngêi trùc tiÕp híng dÉn em trong suèt thêi gian thùc hiÖn chuyªn ®Ò .Sù híng dÉn cña thÇy lµ yÕu tè quan träng gióp em lµm ®Ò tµi hoµn thµnh. Em còng xin ch©n thµnh c¶m ¬n Ban Gi¸m §èc, c¸c anh chÞ, c« chó nh©n viªn trong XÍ NGHIEÄP CÔ ÑIEÄN TÖÛ VAØ TIN HOÏC CHOLIMEX ®· nhiÖt t×nh híng dÉn cho em trong suèt qu¸ tr×nh thùc tËp mét c¸ch cã hiÖu qu¶. Cuèi cïng em xin chóc Quý ThÇy C« trêng C§DL C¤NG NGHEÄ TH¤NG TIN vµ toµn thÓ anh chÞ em trong XÍ NGHIEÄP CÔ ÑIEÄN TÖÛ VAØ TIN HOÏC CHOLIMEX doài dµo søc kháe, gÆp nhiÒu thuËn lîi vµ thµnh c«ng trong c«ng viÖc.Chóc xí nghieäp ngµy cµng v÷ng m¹nh, ph¸t ®¹t. TP.Hå ChÝ Minh,th¸ng 07 n¨m 2005 Sinh Viªn Huúnh ThÞ Xu©n Trang ((( Hieän nay ñaát nöôùc ta ñang ñi leân coâng nghieäp hoaù hieän ñaïi hoaù ñaát nöôùc, toaøn Ñaûng toaøn daân ñang ra söùc thi ñua lao ñoäng hoïc taäp nhaèm ñöa ñaát nöôùc ñi leân vaø ngaøy caøng giaøu ñeïp ñeå saùnh vai cuøng baïn beø treân theá giôùi. Ñeå thöïc hieän ñöôïc nhieäm vuï naøy ñoøi hoûi chuyeân nghaønh khoa hoïc kyõ thuaät phaûi phaùt trieån vaø tieán boä, ñaây laø nhieäm vuï heát söùc khoù khaên vaø naëng neà ñoái vôùi ñaát nöôùc chuùng ta moät ñaát nöôùc ñang phaùt trieån. Vì theá chuùng ta caàn hoïc hoûi nhöõng nöôùc tieán boä, hoïc taäp nhöõng kinh nghieäm maø hoï ñaõ traûi qua, hieän nay chính phuû Vieät Nam ñang keâu goïi ñaàu tö töø phía nöôùc ngoaøi, ñaây laø moät tieán boä trong quaù trình xaây döïng ñaát nöôùc, qua ñoù chuùng ta coù ñieàu kieän tieáp caän vôùi neàn vaên minh töø ñoù tieáp thu coù choïn loïc phöông caùch laøm kinh teá. Ñeå thu huùt ñöôïc caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi, ñoøi hoûi chuùng ta phaûi ñaùp öùng haøng loaït caùc yeâu caàu nhö: Heä thoáng phaùp luaät oån ñònh, cô cheá thoâng thoaùng, cô sôû haï taàng thuaän tieän ñaày ñuû ,...v.v.Coù raát nhieàu ñieàu caáp thieát maø chuùng ta caàn phaûi thoaû maõn. Tuy nhieân beân caïnh coâng vieäc keâu goïi ñaàu tö nöôùc ngoaøi baèng nhöõng chính saùch öu ñaõi thì ñoái vôùi caùc nhaø ñaàu tö trong nöôùc chính phuû ñaëc bieät quan taâm vaø khaúng ñònh raèng: "Doanh nghieäp-löïc löôïng xung kích trong chaán höng kinh teá ñaát nöôùc"(Trích phaùt bieåu cuûa thuû töôùng Phan Vaên Khaûi trong cuoäc gaëp doanh nghieäp ngaøy 24-3-2003). Thò tröôøng Vieät Nam bao giôø cuõng toàn taïi söï caïnh tranh gaây gaét giöõa caùc doanh nghieäp vôùi nhau. Vì vaäy muoán caïnh tranh ñöôïc caùc doanh nghieäp phaûi xaây döïng ñöôïc haøng loaït nhöõng phöông aùn thöïc thi coù hieäu quaû cuï theå laø vieäc giaûm giaù thaønh saûn phaåm nhöng vaån ñaûm baûo chaát löôïng. Nhö vaäy ñeå ñaït ñöôïc vaán ñeà thì tính caáp thieát cuûa yeâu caàu laø phaûi giaûm thieåu chi phí giaûm giaù thaønh nhöng phaûi ñaït ñöôïc lôïi nhuaän mong muoán, chính vì vaäy maø ñeà taøi: Keá toaùn chi phí saûn xuaát vaø tính gía thaønh laø ñeà taøi maø em choïn ñeå phaân tích . Tuy nhieân trong quaù trình thöïc taäp vaø vieát ñeà taøi naøy, maëc duø ñaõ coá gaén tìm hieåu vaø thu thaäp soá lieäu coù lieân quan cuõng nhö döïa treân cô sôû lyù luaän ñaõ döôïc thaày coâ truyeàn ñaït, ñoàng thôøi tìm hieåu theâm giaùo trình ñeå hoaøn thaønh chuyeân ñeà naøy, chaéc chaén coøn maéc phaûi nhöõng sai soùt laø ñieàu khoâng theå traùnh khoûi, kính mong söï chæ baûo cuûa quí thaày coâ vaø ban laõnh ñaïo xí nghieäp cuõng nhö caùc baïn ñeå giuùp em hoaøn thaønh chuyeân ñeà naøy vôùi noäi dung ñaày ñuû hôn , hoaøn chænh hôn. Xin chaân thaønh caûm ôn TP.Hoà chí Minh-07/2005 PHAÀN I: CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ TAÄP HÔÏP CHI PHÍ SAÛN XUAÁT VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SAÛN PHAÅM I. NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CHUNG. 1.Chi phí saûn xuaát. a) Khaùi nieäm: Chi phí saûn xuaát laø bao goàm toaøn boä hao phí veà lao ñoäng soáng vaø lao ñoäng vaät hoaù phaùt sinh trong quaù trình saûn xuaát ñeå cheá taïo ra saûn phaåm vaø thöôøng lieân quan ñeán moät khoaûng thôøi gian nhaát ñònh. b) Ñaëc ñieåm: Chi phí saûn xuaát mang caùc ñaëc ñieåm sau: - Chi phí saûn xuaát mang tính taát yeáu khaùch quan, do ñoù caàn tieát kieäm moät caùch toát nhaát ñeå haï thaáp giaù thaønh saûn phaåm. - Chi phí saûn xuaát vaän ñoäng moät caùch lieân tuïc. - Chi phí saûn xuaát mang tính ña daïng vaø phong phuù do gaén lieàn vôùi nhieàu chu trình saûn xuaát khaùc nhau. c) Phaân loaïi chi phí saûn xuaát: Chi phí saûn xuaát ñöôïc phaân loaïi theo nhieàu tieâu thöùc khaùc nhau phuø hôïp vôùi töøng muïc ñích söû duïng. . Phaân loaïi theo yeáu toá (noäi dung kinh teá cuûa chi phí):Theo caùch phaân loaïi naøy thì chi phí saûn xuaát phaùt sinh neáu coù cuøng noäi dung kinh teá thì ñöïôc saép xeáp chung vaøo moät yeáu toá. Chi phí saûn xuaát bao goàm 5 yeáu toá: Chi phi nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp: bao goàm chi phí nguyeân vaät lieäu chính, nguyeân vaät lieäu phuï, nhieân lieäu, .............söû duïng tröïc tieáp cho saûn xuaát saûn phaåm trong toaøn doanh nghieäp. Chi phí nhaân coâng: bao goàm löông vaø caùc khoaûng trích theo löông cuûa caùc nhaân vieân trong doanh nghieäp. Chi phí khaáu hao taøi saûn coá ñònh: laø khaáu hao toaøn boä taøi saûn trong doanh nghieäp. Chi phí dòch vuï baèng tieàn: ñieän, nöôùc, ñieän thoaïi, chi phí söûa chöõa thueâ ngoaøi….. Chi phí baèng tieàn khaùc nhö: chi phí vaän chuyeån, boác xeáp…. Theo caùch phaân loaïi naøy coù yù nghóa phuïc vuï cho vieäc laäp keá hoaïch saûn xuaát cuûa doanh nghieäp, döï toaùn chi phí, laäp baùo caùo taøi chính. Phaân loaïi chi phí saûn xuaát theo khoaûn muïc (coâng duïng kinh teá vaø ñòa dieåm phaùt sinh) bao goàm 3 khoaûn muïc: Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp. Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp. Chi phí saûn xuaát chung. Theo caùch phaân loaïi naøy coù yù nghóa trong vieäc phuïc vuï cho coâng taùc toå chöùc keá toaùn chi phí saûn xuaát vaø tính giaù thaønh saûn phaåm. Ngoaøi 2 caùch phaân loaïi treân, chi phí saûn xuaát coøn ñöôïc phaân loaïi theo moät soá tieâu thöùc khaùc: chi phí ban ñaàu vaø chi phí chuyeån ñoåi , bieán phí vaø ñònh phí, tröïc tieáp, giaùn tieáp… 2. Gía thaønh saûn phaåm: a) Khaùi nieäm: Laø thöôùc ño baèng tieàn cuûa toaøn boä hao phí veà lao ñoäng soáng vaø lao ñoäng vaät hoaù lieân quan ñeán khoái löôïng saûn phaåm, dòch vuï ñaõ hoaøn thaønh . b) Ñaëc ñieåm: Gía thaønh saûn phaåm coù caùc ñaëc ñieåm sau: Tính thôøi haïn:töùc laø giaù thaønh saûn phaåm gaén lieàn vôùi moät soá löôïng saûn phaåm, lao vuï, dòch vuï ñaõ hoaøn thaønh. Giaù thaønh vöøa mang tính khaùch quan vöøa mang tính chuû quan. Giaù thaønh mang tính chính xaùc vì ñoù laø keát quaû thu ñöôïc duøng ñeå so saùnh vôùi toaøn boä chi phí boû ra saûn xuaát. c) Phaân loaïi giaù thaønh: Ñeåå phuïc vuï cho coâng taùc quaûn lyù ôû doanh nghieäp thì ngöôøi ta thöôøng duøng caùc loaïi giaù thaønh nhö sau: ( Gía thaønh keá hoaïch: Laø giaù thaønh ñöôïc xaùc ñònh tröôùc khi baét ñaàu saûn xuaát cuûa kyø keá hoaïch döïa treân caùc ñònh möùc vaø döï toaùn cuûa kyø keá hoaïch. (Gía thaønh ñònh möùc : Laø giaù thaønh ñöôïc xaùc ñònh treân cô sôû caùc ñònh möùc chi phí hieän haønh taïi töøng thôøi ñieåm nhaát ñònh trong kyø keá hoaïch. ( Gía thaønh thöïc teá: Laø giaù thaønh ñöôïc xaùc ñònh sau khi hoaøn thaønh vieäc cheá taïo saûn phaåm treân cô sôû chi phí thöïc teá phaùt sinh. 3. Nhieäm vuï cuûa keá toaùn tính giaù thaønh saûn phaåm. - Tính toaùn vaø phaûn aûnh moät caùch chính xaùc, ñaày ñuû, kòp thôøi tình hình phaùt sinh chi phí saûn xuaát ôû caùc boä phaän saûn xuaát cuõng nhö trong phaïm vi toaøn doanh nghieäp gaén lieàn vôùi caùc loaïi chi phí saûn xuaát khaùc nhau, theo töøng coâng ñoaïn saûn xuaát. - Tính toaùn chính xaùc, kòp thôøi giaù thaønh cuûa töøng loaïi saûn phaåm ñöôïc saûn xuaát. - Kieåm tra chaët cheõ tình hình thöïc hieän caùc ñònh möùc tieâu hao vaø caùc döï toaùn chi phí nhaèm phaùt hieän kòp thôøi caùc hieän töïông laõng phí, söû duïng chi phí khoâng ñuùng keá hoaïch, sai muïc ñích. - Laäp caùc baùo caùo veà chi phí saûn xuaát vaø giaù thaønh saûn phaåm, tham gia phaân tích tình hình thöïc hieän keá hoaïch giaù thaønh, ñeà xuaát bieän phaùp ñeå tieát kieäm chi phí saûn xuaát vaø haï thaáp giaù thaønh saûn phaåm. 4. Moái quan heä giöõa chi phí saûn xuaát vaø giaù thaønh saûn phaåm. Chi phí saûn xuaát vaø giaù thaønh saûn phaåm laø hai maët khaùc nhau cuûa moät quaù trình saûn xuaát, moät beân laø caùc yeáu toá chi phí saûn xuaát ñaàu vaøo, moät beân laø keát quaû saûn xuaát ñaàu ra neân chi phí saûn xuaát vaø giaù thaønh saûn phaåm coù moái lieân heä maät thieát vôùi nhau, chuùng coù nguoàn goác gioáng nhau nhöng khaùc nhau veà maët phaïm vi vaø hình thaùi bieåu hieän . + Chi phí saûn xuaát ñöôïc xaùc ñònh trong phaïm vi giôùi haïn cuûa töøng kyø nhaát ñònh .Chi phí saûn xuaát trong töøng thôøi kyø keá toaùn coù lieân quan ñeán hai boä phaän khaùc nhau : Saûn phaåm hoaøn thaønh trong kyø vaø saûn phaåm dôû dang cuoái kyø . + Giaù thaønh saûn phaåm chæ tính cho saûn phaåm ñaõ hoaøn thaønh trong kyø vaø chæ tieâu naøy bao goàm hai boä phaän : Chi phí saûn xuaát kyø tröôùc chuyeån sang kyø naøy vaø moät phaàn chi phí saûn xuaát trong kyø naøy sau khi tröø ñi chi phí dôû dang cuoái kyø . =>Do ñoù , vieäc phaân bieät chi phí saûn xuaát vaø giaù thaønh saûn phaåm coù yù nghóa quan troïng trong vieäc theo doõi , kieåm tra caùc chi phí phaùt sinh vaø chuaån bò soá lieäu cho vieäc tính giaù thaønh saûn phaåm . II. NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ VEÀ CHI PHÍ SAÛN XUAÁT VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SAÛN PHAÅM . Ñoái töôïng taäp hôïp chi phí saûn xuaát Khaùi nieäm : Ñoái töôïng taäp hôïp chi phí laø xaùc ñònh phaïm vi giôùi haïn maø chi phí caàn ñöôïc taäp hôïp ñeå phuïc vuï cho vieäc kieåm soaùt chi phí vaø tính giaù thaønh saûn phaåm. b)Cô sôû ñeå xaùc ñònh ñoái töôïng taäp hôïp chi phí saûn xuaát ( Caên cöù vaøo ñaëc ñieåm toå chöùc saûn xuaát vaø toå chöùc quaûn lyù cuûa doanh nghieäp. ( Caên cöù vaøo quy trình coâng ngheä saûn xuaát saûn phaåm. ( Caên cöù vaøo trình ñoä cuûa nhaân vieân keá toaùn trong doanh nghieäp. Do ñoù, ñoái töôïng taäp hôïp chi phí coù theå laø taäp hôïp theo töøng phaân xöôûng, töøng saûn phaåm, töøng giai ñoaïn coâng ngheä saûn xuaát hay töøng ñôn ñaët haøng . 2.Ñoái töôïng tính giaù thaønh saûn phaåm. Khaùi nieäm: Ñoái töôïng tính giaù thaønh laø nhöõng saûn phaåm, lao vuï, dòch vuï caàn tính giaù thaønh. b) Cô sôû ñeå xaùc ñònh ñoái töôïng tính giaù thaønh. ( Döïa treân nhieäm vuï saûn xuaát caùc maët haøng ñöôïc giao, baùn thaønh phaåm, lao vuï, dòch vuï ñaõ hoaøn thaønh. ï ( Tính chaát quy trình coâng ngheä saûn xuaát. ( Yeâu caàu vaø trình ñoä quaûn lyù cuûa coâng ty. Do ñoù ñoái töôïng tính giaù thaønh coù theå laø chi tieát saûn phaåm, baùn thaønh phaåm, saûn phaåm hoaøn thaønh, ñôn ñaët haøng......... Kyø tính giaù thaønh saûn phaåm Khaùi nieäm: Kyø tính giaù thaønh laø thôøi kyø maø boä phaän keá toaùn tính giaù thaønh phaûi tieán haønh tính giaù thaønh cho caùc ñoái töôïng ñaõ choïn . Caên cöù ñeå xaùc ñònh kyø tính giaù thaønh: Caên cöù vaøo ñaëc ñieåm saûn xuaát saûn phaåm, chu kyø saûn xuaát, quy trình coâng ngheä….Coù 2 tröôøng hôïp: Ñoái vôùi nhöõng doanh nghieäp saûn xuaát saûn phaåm coù chu kyø saûn xuaát ngaén, nhaäp kho lieân tuïc thì tính giaù thaønh saûn phaåm laø haøng thaùng vaø tính vaøo cuoái moãi thaùng. Ñoái vôùi nhöõng doanh nghieäp saûn xuaát saûn phaåm coù chu kyø kinh doanh daøi hoaëc saûn xuaát mang tính ñôn chieác. Thì kyø tính giaù thaønh laø luùc saûn phaåm hoaøn thaønh hay khi keát thuùc moät ñôn ñaët haøng. Taäp hôïp vaø phaân boå chi phí saûn xuaát. Quy trình taäp hôïp chi phí saûn xuaát vaø tính giaù thaønh saûn phaåm coù 2 phöông phaùp : Phöông phaùp keâ khai thöôøng xuyeân Phöông phaùp kieåm keâ ñònh kyø . Nhöng do ñaëc ñieåm, tính chaát saûn xuaát, quy trính coâng ngheä vaø yeâu caàu quaûn lyù cuûa coâng ty neân tuyø theo coâng ty söû duïng phöông phaùp taäp hôïp chi phí saûn xuaát vaø tính giaù thaønh saûn phaåm theo phöông phaùp keâ khai thöôøng xuyeân hay ñònh kyø. III. TAÄP HÔÏP VAØ PHAÂN BOÅ CAÙC LOAÏI CHI PHÍ SAÛN XUAÁT Taäp hôïp vaø phaân boå chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp. Khaùi nieäm: Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp bao goàm taát caû nhöõng khoaûn chi phí veà nguyeân vaät lieäu chính, nguyeân vaät lieäu phuï, nhieân lieäu ñöôïc söû duïng tröïc tieáp cho saûn xuaát saûn phaåm. Taøi khoaûn söû duïng: Taøi khoaûn 621 “ Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp” Keá toaùn caàn môû chi tieát taøi khoaûn 621 theo doõi chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp cho töøng saûn phaåm hoaëc töøng phaân xöôûng C. Sô ñoà haïch toaùn: Xuaát vaät lieäu tröïc tieáp cho saûn xuaát saûn phaåm . Mua nguyeân vaät lieäu ñöa vaøo söû duïng ngay khoâng qua nhaäp kho. Vaät lieäu do doanh nghieäp saûn xuaát ra ñöôïc ñua qua ngay vaøo quaù trình saûn xuaát saûn phaåm. Vaät lieäu söû duïng ñeå saûn xuaát saûn phaåm coøn thöøa laïi nhaäp kho. Keát chuyeån chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp vaøo taøi khoaûng 154 ñeå tính giaù thaønh saûn phaåm. c) Nguyeân taéc phaân boå: Nguyeân vaät lieäu xuaát ra ñeå saûn xuaát cho saûn phaåm naøo thì haïch toaùn tröïc tieáp vaøo chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp cho saûn phaåm aáy. Trong tröôøng hôïp nguyeân vaät lieäu xuaát ra nhöng khoâng bieát cho moãi saûn phaåm laø bao nhieâu thì keá toaùn phaûi aùp duïng phöông phaùp phaân boå giaùn tieáp . + Tieâu thöùc thöôøng ñöôïc choïn ñeå phaân boå laø phaân boå theo ñònh möùc tieâu hao. + Coâng thöùc phaân boå: 2.Taäp hôïp vaø phaân boå chi phí nhaân coâng tröïc tieáp a)Khaùi nieäm: Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp laø toaøn boä caùc khoaûn chi phí lieân quan ñeán ngöôøi lao ñoäng tröïc tieáp saûn xuaát saûn phaåm nhö: tieàn löông, tieàn coâng, phuï caáp, caùc khoaûn trích theo löông. Tieàn löông laø khoaûn muïc chi phí trong giaù thaønh cuûa saûn phaåm, laø nguoàn thu nhaäp chuû yeáu cuûa ngöôøi lao ñoäng. Tieàn löông ñöôïc hình thaønh theo hai cô sôû chuû yeáu: soá löôïng vaø chaát löôïng cuûa töøng ngöôøi. Tieàn löông coù taùc duïng thuùc ñaåy ngöôøi lao ñoäng tích cöïc lao ñoäng. ( Caùc khoaûn trích theo löông bao goàm: Baûo hieåm xaõ hoäi (TK 3383): Laø khoaûn tieàn ngöôøi lao ñoäng ñöôïc höôûng trong tröôøng hôïp: nghæ vieäc do oám ñau, thai saûn, tai naïn lao ñoäng, beänh ngheà nghieäp…Quyõ baûo hieåm xaõ hoäi ñöôïc hình thaønh baèng caùch trích theo tæ leä 20% treân toång löông thöïc teá phaûi traû coâng nhaân vieân haøng thaùng (15% tính vaøo chi phí saûn xuaát kinh doanh, 5% tröø vaøo löông cuûa ngöôøi lao ñoäng). Baûo hieåm y teá(TK 3384) Theo quy trình hieän haønh, haøng thaùng doanh nghieäp phaûi trích 3% baûo hieåm y teá tính treân toång löông phaûi traû coâng nhaân vieân. Trong ñoù 2% tính vaøo chi phí saûn xuaát kinh doanh, 1% tröø vaøo löông coâng nhaân vieân. Kinh phí coâng ñoaøn( TK3382): Theo quy ñònh hieän haønh, haøng thaùng doanh nghieäp phaûi trích 2% kinh phí coâng ñoaøn tính treân toång löông phaûi traûcoâng nhaân vieân vaø tính heát vaøo chi phí saûn xuaát kinh doanh. Trong ñoù 1% noäp leân cho coâng ñoaøn caáp treân, 1% ñeå chi tieâu cho caùc hoaït ñoäng ôû doanh nghieäp, nhaèm baûo veä lôïi ích ngöôøi lao ñoäng. b)Taøi khoaûn söû duïng: Taøi khoaûn 622 “Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp” Keá toaùn caàn môû chi tieát taøi khoaûn 622 ñeå theo doõi cho töøng phaân xöôûng, hay töøng saûn phaåm. c) Sô ñoà haïch toaùn: Tieàn löông, tieàn aên giöõa ca phaûi thanh toaùn cho coâng nhaân tröïc tieáp saûn xuaát. Trích tröôùc tieàn löông nghæ pheùp cuûa coâng nhaân tröïc tieáp saûn xuaát. Trích baûo hieåm xaõ hoäi, baûo hieåm y teá, kinh phí coâng ñoaøn vaøo chi phí. Caùc khoaûn chi phí nhaân coâng tröïc tieáp ñöôïc thanh toaùn tröïc tieáp baèng tieàn maët (ñoái vôùi lao ñoäng taïm thôøi). Keát chuyeån chi phí nhaân coâng tröïc tieáp thöïc teá phaùt sinh trong kyø vaøo taøi khoaûn 154 ñeå tính giaù thaønh saûn phaåm. d) Nguyeân taéc phaân boå: Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp lieân quan ñeán ñoái töôïng naøo thì haïch toaùn tröïc tieáp vaøo ñoái töôïng chòu chi phí aáy. Trong tröôøng hôïp chi phí nhaân coâng tröïc tieáp lieân quan ñeán nhieàu ñoái töôïng chòu chi phí vaø khoâng xaùc ñònh cho moãi ñoái töôïng laø bao nhieâu thì keá toaùn phaûi tieán haønh phaân boåi theo tieâu thöùc phuø hôïp . Tieâu thöùc thöôøng phaân boå laø ñònh möùc tieàn löôïng cuûa caùc ñoái töôïng, heä soá phaân boå ñöôïc qui ñònh, soá giôø saûn xuaát ………. Coâng thöùc phaân boå: 3. Taäp hôïp vaø phaân boå chi phí saûn xuaát chung. a) Khaùi nieäm: Laø caùc khoaûn chi phí phaùt sinh taïi phaân xöôûng saûn xuaát nhöng ngoaøi hai khoaûn muïc treân; bao goàm caùc khoaûn: chi phí nhaân vieân phaân xöôûng, chi phí vaät lieäu phuï, chi phí coâng cuï duïng cuï, chi phí khaáu hao taøi saûn coá ñònh, chi phí dòch vuï mua ngoaøi vaø caùc khoaûn chi phí khaùc baèng tieàn . b) Taøi khoaûn söû duïng: Taøi khoaûn 627 “Chi phí saûn xuaát chung”. Taøi khoaûn naøy coù 6 khoaûn caáp 2. Keá toaùn môû chi tieát taøi khoaûn 627 cho töøng phaân xöôûng hay saûn phaåm, vaø ñoàng thôøi môû soå chi tieát ñeå theo doõi chi phí saûn xuaát chung bieán ñoåi, chi phí saûn xuaát chung coá ñònh. c) Sô ñoà haïch toaùn: Tieàn löông vaø caùc khoaûn trích theo löông cuûa coâng nhaân phaân xöôûng . Chi phí vaät lieäu phuïc vuï phaân xöôûng saûn xuaát Chi phí khaáu hao taøi saûn coá ñònh . Chi phí dòch vuï mua ngoaøi . Keát chuyeån chi phí saûn xuaát chung bieán ñoåi, chi phí saûn xuaát chung coá ñònh ñöôïc tính vaøo giaù thaønh saûn phaåm . Keát chuyeån chi phí saûn xuaát chung qua taøi khoaûn 154 ñeå tính gaùi thaønh saûn phaåm (7) Chi phí saûn xuaát chung coá ñònh khoâng ñöôïc tính vaøo giaù thaønh saûn phaåm maø ñöôïc tính tröïc tieáp vaøo giaù voán haøng baùn. d)Nguyeân taéc phaân boå: Chi phí saûn xuaát chung ñöôïc chi tieát töøng boä phaän phaân xöôûng saûn xuaát Chi phí saûn xuaát chung phaùt sinh ôû boä phaän phaân xöôûng naøo thì tính cho boä phaän phaân xöôûng ñoù khoâng phaân bieät laø saûn phaåm ñaõ hoaøn thaønh hay chöa . Neáu chi phí saûn xuaát chung lieân quan ñeán nhieàu ñoái töôïng thì choïn tieâu thöùc phaân boå Ñònh möùc chi phí saûn xuaát chung Tieàn löông cuûa coâng nhaân saûn xuaát Caên cöù giôø coâng saûn xuaát coâng thöùc phaân boå: 3.1 Haïch toaùn vaø phaân boå chi phí traû tröôùc, trích tröôùc a).Haïch toaùn vaø phaân boå chi phí traû tröôùc. -Khaùi nieäm: Chi phí traû tröôùc laø nhöõng khoaûn chi phí thöïc teá ñaõ phaùt sinh nhöng vôùi moät khoaûn chi phí lôùn, hoaëc lieân quan ñeán nhieàu kyø nhö chi phí phaân boå coâng cuï duïng cuï, chi phí söûa chöõa lôùn taøi saûn coá ñònh. Ñeå ñaûm baûo söï oån ñònh vaø chính xaùc cuûa giaù thaønh, keá toaùn caàn haïch toaùn möùc phaân boå hôïp lyù vaøo chi phí haøng kyø . Ñeå phaûn aùnh keá toaùn söû duïng taøi khoaûn 142 “chi phí traû tröôùc ngaén haïn”, vaø taøi khoaûn 242 “chi phí traû tröôùc daøi haïn”. Taøi khoaûn 142 coù 2 taøi khoaûn caáp 2: 1421 “chi phí chôø phaân boå”, vaø 1422 “Chi phí chôø keát chuyeån”