Luận văn Chiến lược huy động vốn và phát triển sản phẩm dịch vụ nhằm tăng thị phần cho VietcomBank Cần Thơ

Chiến lược huy ñộng vốn và phát triển sản phẩm dịch vụ tại Vietcombank – Cần Thơ GVHD: Nguyễn Hồng Diễm trang SVTH: Phạm Tuấn Lộc 1 TRƯỜNG ðẠI HỌC CẦN THƠ KHOA KINH TẾ - QUẢN TRỊ KINH DOANH LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP CHIẾN LƯỢC HUY ðỘNG VỐN VÀ PHÁT TRIỂN SẢN PHẨM DỊCH VỤ NHẰM TĂNG THỊ PHẦN CHO VIETCOMBANK CẦN THƠ Giáo viên hướng dẫn: Sinh viên thực hiện: NGUYỄN HỒNG DIỄM PHẠM TUẤN LỘC MSSV : 4053770 LỚP : Tài chính – Doanh nghiệp K31 Cần Thơ - 2009 Chiến lược huy ñộng vốn và phát triển sản phẩm dịch vụ tại Vietcombank – Cần Thơ GVHD: Nguyễn Hồng Diễm trang SVTH: Phạm Tuấn Lộc 2 LỜI CẢM ƠN ------------------------------------------------------- Bốn năm học tập ở Trường ñại học Cần Thơ, em ñã ñược sự chỉ bảo và giảng dạy nhiệt tình của quý Thầy Cô, ñặc biệt là quý Thầy Cô khoa Kinh tế ñã truyền ñạt cho em về lý thuyết cũng như về thực tế trong suốt thời gian học tập. Cùng với sự nỗ lực của bản thân, em ñã hoàn thành chương trình học của mình. Em chân thành cảm ơn Cô Nguyễn Hồng Diễm ñã hướng dẫn tận tình ñể em hoàn thành tốt bài luận văn tốt nghiệp, cùng những kiến thức thực tế mà Cô chỉ dẫn trong khoảng thời gian vừa qua sẽ giúp em có ñược những kiến thức chuyên môn làm hành trang bước vào công việc sau này. Em cảm ơn chân thành ñến Vietcombank Cần Thơ về việc tiếp nhận và tạo ñiều kiện thuận lợi ñể em hoàn thành tốt ñợt thực tập. Các Anh, Chị trực tiếp hướng dẫn nhiệt tình, giới thiệu, cung cấp ñầy ñủ thông tin và giúp ñỡ em rất nhiều trong việc tìm hiểu, nghiên cứu tài liệu ở Ngân hàng. Xin chân thành cảm ơn! Ngày … tháng … năm 2009 Sinh viên thực hiện Chiến lược huy ñộng vốn và phát triển sản phẩm dịch vụ tại Vietcombank – Cần Thơ GVHD: Nguyễn Hồng Diễm trang SVTH: Phạm Tuấn Lộc 3 MỤC LỤC CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU ......................................................................................1 1.1. ðặt vấn ñề nghiên cứu .........................................................................................1 1.2. Mục tiêu nghiên cứu..............................................................................................2 1.2.1. Mục tiêu chung ..............................................................................................2 1.2.2. Mục tiêu cụ thể .............................................................................................2 1.3. Phạm vi nghiên cứu...............................................................................................3 1.4.1. Không gian nghiên cứu .................................................................................3 1.4.2. Thời gian nghiên cứu ....................................................................................3 1.4.3. ðối tượng nghiên cứu ...................................................................................3 1.5. Lược khảo tài liệu .................................................................................................3 CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ......4 2.1. Phương pháp luận ................................................................................................4 2.1.1. Khái niệm chiến lược và quản trị chiến lược .................................................4 2.1.2. Các bước thiết lập chiến lược........................................................................4 2.1.3. Sơ ñồ quy trình lập chiến lược. ...................................................................10 2.2. Phương pháp nghiên cứu.....................................................................................10 2.2.1. Phương pháp thu thập số liệu ......................................................................10 2.2.2. Phương pháp nghiên cứu số liệu.................................................................11 CHƯƠNG 3: GIỚI THIỆU VỀ NGÂN HÀNG VÀ PHÂN TÍCH CÁC YẾU TỐ NỘI TẠI CÁC YẾU TỐ BÊN TRONG VÀ BÊN NGOÀI TÁC ðỘNG ðẾN HOẠT ðỘNG HUY ðỘNG VỐN CỦA VIETCOMBANK CẦN THƠ ......12 3.1. Khái quát về ngân hàng Vietcombank Cần thơ ....................................................12 3.1.1. Quá trình hình thành và phát triển ...............................................................12 3.1.2. Hệ thống mạng lưới ....................................................................................12 3.1.3. Cơ cấu bộ máy tổ chức của Ngân hàng .......................................................14 3.1.4. Chức năng và nhiệm vụ ..............................................................................15 3.1.5. Kết quả hoạt ñộng kinh doanh của ngân hàng qua 3 năm ............................18 Chiến lược huy ñộng vốn và phát triển sản phẩm dịch vụ tại Vietcombank – Cần Thơ GVHD: Nguyễn Hồng Diễm trang SVTH: Phạm Tuấn Lộc 4 3.2. Phân tích tình hình huy ñộng vốn tại Vietcombank Cần thơ qua 3 năm (2006- 2008) ................................................................................................................22 3.2.1. Phân tích nguồn vốn huy ñộng phân theo kỳ hạn.........................................22 3.2.2. Phân tích tình hình huy ñộng vón phân theo nội tệ - ngoại tệ ......................25 3.3. Phân tích một số chỉ tiêu ñánh giá tình hình huy ñộng vốn .................................28 3.3.1. Vốn huy ñộng/Tổng nguồn vốn...................................................................28 3.3.2. Tổng dư nơ/Vốn huy ñộng ..........................................................................28 3.4. Phân tích ñiểm mạnh ñiểm yếu của ngân hàng thông qua các hoạt ñộng chức năng ...............................................................................................................29 3.4.1. Nhân sự ......................................................................................................29 3.4.2. Marketing ...................................................................................................30 3.4.3. Tài chính.....................................................................................................31 3.5. Phân tích môi trường vĩ mô.................................................................................31 3.5.1. Yếu tố kinh tế .............................................................................................31 3.5.2. Yếu tố tự nhiên ...........................................................................................33 3.5.3. Yếu tố dân số và lao ñộng ...........................................................................34 3.5.1. Yếu tố quốc tế.............................................................................................35 3.6. Phân tích môi trường vi mô.................................................................................36 3.6.1. Phân tích ñối thủ cạnh tranh hiện tại ...........................................................36 3.6.2. Phân tích ñối thủ cạnh tranh tiềm ẩn ...........................................................37 3.6.3. Phân tích vấn ñề cạnh tranh lãi suất của các ngân hàng ...............................39 3.6.4. Phân tích ma trận SWOT ............................................................................41 3.6.5. Ma trận hình ảnh cạnh tranh........................................................................44 3.6.6. Khách hàng.................................................................................................47 3.7. Những cơ hội và thách thức.................................................................................47 3.7.1. Phân tích những cơ hội ...............................................................................47 3.7.2. Phân tích những thách thức .........................................................................49 CHƯƠNG 4: PHÂN TÍCH NHỮNG ðIỂM MẠNH ðIỂM YẾU VÀ CÁC BIỆN PHÁP ðỂ PHÁT TRIỂN SẢN PHẨM DỊCH VỤ ......................................52 Chiến lược huy ñộng vốn và phát triển sản phẩm dịch vụ tại Vietcombank – Cần Thơ GVHD: Nguyễn Hồng Diễm trang SVTH: Phạm Tuấn Lộc 5 4.1. Các loại hình sản phẩm dịch vụ tại Vietcombank Cần thơ ..................................52 4.1.1. Sản phẩm tiền gửi .......................................................................................52 4.1.2. Sản phẩm tín dụng ......................................................................................55 4.1.3. Dịch vụ ngân hàng ......................................................................................55 4.1.4. Sản phẩm khác............................................................................................55 4.2. ðiểm mạnh và ñiểm yếu của sản phẩm dịch vụ ...................................................55 4.2.1. ðiểm mạnh .................................................................................................55 4.2.2. ðiểm yếu ...................................................................................................56 4.3. ðánh giá mức ñộ thỏa mãn của khách hàng với các tiêu chí lựa chọn sử dụng sản phẩm dịch vụ huy ñộng vốn tại Vietcombank Cần thơ .........................................56 4.3.1. Phân tích các kênh thông tin cho hoạt ñộng huy ñộng vốn ..........................56 4.3.2. Nhu cầu của khách hàng .............................................................................58 4.3.3. ðánh giá của khách hàng về sản phẩm dịch vụ............................................63 4.4. Các biện pháp ñể phát triển sản phẩm dịch vụ .....................................................64 4.4.1. ða dạng hóa, hiện ñại hóa sản phẩm ...........................................................64 4.4.2. Xây dựng chính sách và biểu phí hợp lý......................................................64 4.4.3. Mở rộng mạng lưới phân phối.....................................................................64 4.4.4. Hình thành bộ phận chuyên trách về Marketing ..........................................64 4.4.5. Tăng cường nguồn nhân lực và ñổi mới công tác khách hàng .....................64 4.4.6. Áp dụng công nghệ hiện ñại vào cung ứng dịch vụ khách hàng...................64 CHƯƠNG 5: MỘT SỐ CHIẾN LƯỢC HUY ðỘNG VỐN TẠI VIETCOMBANK CẦN THƠ VÀ ðÁNH GIÁ CÁC CHIẾN LƯỢC HUY ðỘNG ......................................................................................................................66 5.1. Xác ñịnh sứ mệnh và mục tiêu ...........................................................................66 5.1.1. Sứ mệnh......................................................................................................66 5.1.2. Mục tiêu......................................................................................................66 5.2. Một số chiến lược huy ñộng vốn và ñánh giá chiến lược .....................................67 5.2.1. Chiến lược phát triển sản phẩm...................................................................67 5.2.2. Chiến lược thâm nhập thị trường.................................................................70 Chiến lược huy ñộng vốn và phát triển sản phẩm dịch vụ tại Vietcombank – Cần Thơ GVHD: Nguyễn Hồng Diễm trang SVTH: Phạm Tuấn Lộc 6 5.2.3. Chiến lược phát triển thị trường ..................................................................72 5.3. Lựa chọn chiến lược............................................................................................73 5.4. Biện pháp thực hiện chiến lược ...........................................................................74 5.4.1. Giả pháp về quản lý lãi suất ........................................................................74 5.4.2. Công nghệ...................................................................................................75 5.4.3. ða dạng hóa các hình thức huy ñộng vốn và dịch vụ...................................75 5.4.4. ðào tạo nguồn nhân lực ..............................................................................76 5.4.5. Marketing Ngân hàng hay chăm sóc khách hàng.........................................78 CHƯƠNG 6: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ...........................................................81 6.1. Kết luận ..............................................................................................................81 6.2. Kiến nghị ............................................................................................................81 Chiến lược huy ñộng vốn và phát triển sản phẩm dịch vụ tại Vietcombank – Cần Thơ GVHD: Nguyễn Hồng Diễm trang SVTH: Phạm Tuấn Lộc 7 CHƯƠNG 1 GIỚI THIỆU 1.1. ðẶT VẤN ðỀ NGHIÊN CỨU Sự cần thiết nghiên cứu Trong nền kinh tế thị trường hiện nay, nhu cầu vốn là một nhu cầu hết sức quan trọng mà bất cứ lĩnh vực kinh tế nào cũng cần. Trong thực tế cho thấy thì có những người thừa vốn và có những người thiếu vốn. Do ñó, cần phải có một trung gian tài chính ñể ñiều hòa nguồn vốn chuyển từ nơi thừa vốn sang nơi thiếu vốn. Vì vậy mới có sự xuất hiện của Ngân hàng (NH) Vấn ñề huy ñộng vốn là một trong những nghiệp vụ quan trọng trong quá trình hoạt ñộng của Ngân hàng, với chức năng làm trung gian tín dụng, Ngân hàng thương mại (NHTM) thực hiện tập trung huy ñộng vốn nhàn rỗi trong xã hội và sử dụng ñể cho vay. ðể ñáp ứng nhu cầu vốn cho sự phát triển chung của nền kinh tế thì việc tạo lập vốn cho Ngân hàng là vấn ñề quan trọng hàng ñầu trong hoạt ñộng kinh doanh mà còn góp phần quan trọng trong việc ñầu tư phát triển sản xuất kinh doanh của mỗi doanh nghiệp nói riêng và nền kinh tế nói chung. Chính vì vậy việc huy ñộng vốn của ngân hàng trở nên hết sức quan trọng ñối với hoạt ñộng kinh doanh Ngân hành. Nghiệp vụ huy ñộng vốn của NHTM ñược thực hiện thông qua mở tài khoản ñể cung cấp dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt cho khách hàng hoặc huy ñộng các loại tiền gửi tiết kiệm và các loại tài sản có giá trị ñể tăng nguồn vốn kinh doanh. Hiện nay việc huy ñộng vốn của các NHTM và tổ chức tín dụng (TCTD) vẫn chưa ñáp ứng ñược nhu cầu cho vay ñối với các thành phần kinh tế. Trong khi tiềm lực vốn trong xã hội còn rất lớn .Tỷ lệ ngừơi dân thanh toán bằng tiền mặt, vàng, ngoại tệ… vẫn còn nhiều. Qua ñó cho thấy các sản phẩm dịch vụ (SPDV) của Ngân hàng vẫn còn ñơn ñiệu, chưa hấp dẫn, chưa tạo ñiều kiện thuận lợi cho khách hàng tiếp cận và sử dụng dịch vụ Ngân hàng. Hệ thống nghiệp vụ chưa ñịnh hướng theo khách hàng còn nặng về các nghiệp vụ truyền thống, các sản phẩm dịch vụ hiện ñại mới chưa ñược các Ngân hàng thực sự quan tâm. Số lượng máy ATM còn ít, các dịch vụ và chính sách hổ trợ quảng cáo còn hạn chế… Vì vậy cần phải có biện pháp nâng cao và phát triển các sản phẩm dịch vụ ñể người dân tín nhiệm nhiều hơn. Chiến lược huy ñộng vốn và phát triển sản phẩm dịch vụ tại Vietcombank – Cần Thơ GVHD: Nguyễn Hồng Diễm trang SVTH: Phạm Tuấn Lộc 8 Nhìn chung trong ñiều kiện nền kinh tế có nhiều biến ñộng như hiện nay ñặc biệt là sự kiện Việt Nam gia nhập WTO, ñã mở ra một thị trường mới cho ngành ngân hàng nói chung và NHTM nói riêng. Việc hội nhập sẽ mang lại nhiều cơ hội và cũng không ít những thách thức cho ngành Ngân hàng. Trước sự cạnh tranh gay gắt ñó ñể tồn tại và phát triển thì NHTM nói chung và NH ngoại thương VietComBank- chi nhánh Cần Thơ nói riêng cần xác ñịnh ñược phương hướng hoạt ñộng, chủ ñộng tạo lập nguồn vốn, biện pháp sử dụng các ñiều kiện sẵn có và những cơ hội trong kinh doanh, ñồng thời xử lí một cách hợp lí những thách thức trong môi trường kinh doanh mới ñể từ ñó ñưa ra các biện pháp ñối phó và những chiến lược huy ñộng vốn có hiệu quả. Từ những vấn ñề nêu trên mà tôi ñã chọn ñề tài “ Chiến lược huy ñộng vốn và phát triển sản phẩm dịch vụ nhằm tăng thị phần cho Vietcombank- chi nhánh Cần Thơ ” ñể làm ñề tài tốt nghiệp của mình. 1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU 1.2.1. Mục tiêu chung Mục tiêu chung là phân tích, ñánh giá tình hình huy ñộng vốn, phương thức hoạt ñộng kinh doanh của các sản phẩm dịch vụ tại Vietcombank- chi nhánh Cần Thơ và phân tích các yếu tố bên trong và bên ngoài ñể làm cơ sở cho việc thiết lập chiến lược huy ñộng vốn và phát triển các sản phẩm dịch vụ sao cho có hiệu quả và phù hợp nhất tại Vietcombank- chi nhánh Cần Thơ 1.2.2. Mục tiêu cụ thể - Phân tích tình hình huy ñộng vốn và phương thức hoạt ñộng kinh doanh các sản phẩm dịch vụ huy ñộng vốn của ngân hàng qua 3 năm 2006, 2007, 2008 ñể xác ñịnh khả năng thu hút vốn của ngân hàng ở hiện tại và phân tích ñiểm mạnh ñiểm yếu của ngân hàng làm cơ sở cho việc hình thành chiến lược huy ñộng vốn và phát triển các sản phẩm dịch vụ của ngân hàng từ 2009 - 2010. - Phân tích các yếu tố bên trong bên ngoài từ ñó rút ra những cơ hội và thách thức mà ngân hàng sẽ gặp phải trong ñiều kiện kinh tế mới - ðề ra chiến lược huy ñộng vốn và biện pháp thực hiện. - ðưa ra các biện pháp phát triển sản phẩm dịch vụ ñể ngân hàng kinh doanh có hiệu quả hơn Chiến lược huy ñộng vốn và phát triển sản phẩm dịch vụ tại Vietcombank – Cần Thơ GVHD: Nguyễn Hồng Diễm trang SVTH: Phạm Tuấn Lộc 9 1.3. PHẠM VI NGHIÊN CỨU 1.3.1. Không gian (ñịa bàn nghiên cứu) Thực hiện nghiên cứu ñề tài tại VietComBank- chi nhánh Cần Thơ 1.3.2. Thời gian -ðề tài phân tích số liệu của ngân hàng qua 3 năm 2006, 2007,2008. -Phân tích các yếu tố môi trường vi mô và vĩ mô. Từ ñó ñánh giá các cơ hội và thách thức mà môi trường ảnh hưởng ñến công tác huy ñộng vốn của ngân hàng. 1.3.3. ðối tượng nghiên cứu Vấn ñề huy ñộng vốn và phát triển Sản phẩm dịch vụ tại Vietcombank- chi nhánh Cần Thơ Chiến lược huy ñộng vốn và phát triển sản phẩm dịch vụ tại Vietcombank – Cần Thơ GVHD: Nguyễn Hồng Diễm trang SVTH: Phạm Tuấn Lộc 10 CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 2.1. PHƯƠNG PHÁP LUẬN 2.1.1. Khái niệm chiến lược và quản trị chiến lược 2.1.1.1. Khái niệm chiến lược Chiến lược là tập hợp những quyết ñịnh và hành ñộng hướng mục tiêu ñể các năng lực và nguồn lực của tổ chức ñáp ứng ñược những cơ hội và thách thức từ bên ngoài 2.1.1.2. Khái niệm quản trị chiến lược Quản trị chiến lược là một nghệ thuật và khoa học thiết lập, thực hiện và ñánh giá các quyết ñịnh liên quan nhiều chức năng cho phép một tổ chức ñạt ñược mục tiêu ñề ra. 2.1.2. Các bước thiết lập chiến lược 2.1.2.1. Phân tích môi trường vĩ mô a. Yếu tố kinh tế ðây là các yếu tố tác ñộng bởi các giai ñoạn chu kỳ kinh tế, tỷ lệ lạm phát, tốc ñộ tăng trưởng GDP, triển vọng các ngành nghề kinh doanh sử dụng vốn ngân hàng, cơ cấu chuyển dịch giữa các khu vực kinh tế, mức ñộ ổn ñịnh giá cả, lãi suất cán cân thanh toán và ngoại thương. b. Yếu tố chính trị- pháp luật và chính sách của nhà nước Ngân hàng là hoạt ñộng ñược kiểm soát chặt chẽ về phương diện pháp luật hơn các ngành nghề khác. Các chính sách tác ñộng ñến hoạt ñộng kinh doanh của ngân hàng như chính sách cạnh tranh, phá sản, sáp nhập, cơ cấu và tổ chức ngân hàng, các qui ñịnh về cho vay, bảo hiểm tiền gửi, dự phòng rủi ro tín dụng, qui ñịnh về qui mô vốn tự có … ñược qui ñịnh trong luật ngân hàng và các qui ñịnh hướng dẫn thi hành luật. Ngoài ra các chính sách tiền tệ, chính sách tài chính, thuế tỷ giá, quản lí nợ của nhà nước và các cơ quan quản lí hữu quan như Ngân hàng trung ương, Bộ tài chính… cũng thường xuyên tác ñộng vào hoạt ñộng của ngân hàng. c. Yếu tố dân số: Chiến lược huy ñộng vốn và phát triển sản phẩm dịch vụ tại Vietcombank – Cần Thơ GVHD: Nguyễn Hồng Diễm trang SVTH: Phạm Tuấn Lộc 11 ðó là các yếu tố về cơ cấu dân số theo ñộ tuổi, giới tính, thu nhập, mức sống... Tỷ lệ tăng dân số, qui mô dân số, khả năng chuyển dịch dân số giữa các khu vực kinh tế, giữa thành thị và nông thôn d. Yếu tố tự nhiên Sự khan hiếm các nguồn tài nguyên, khả năng sản suất hàng hoá trên các vùng tự nhiên khác nhau, vấn ñề ô nhiễm môi trường, thiếu năng lượng hay lãng phí tài nguyên thiên nhiên có thể ảnh hưởng ñến quyết ñịnh của ngân hàng e. Yếu tố quốc tế Do xu hướng toàn cầu