Luận văn Đề xuất giải pháp nâng cao công tác quản lý chất lượng thiết kế công trình xây dựng tại Viện quy hoạch xây dựng Ninh Bình

LỜI CẢM ƠN Trong quá trình học tập và làm luận văn tốt nghiệp cao học, được sự giúp đỡ của các thầy, cô giáo trường Đại học Thủy Lợi, đặc biệt là PGS.TS Nguyễn Trọng Tư, sự tham gia góp ý của các nhà khoa học, các nhà quản lý, bạn bè, đồng nghiệp và cùng sự nỗ lực của bản thân. Đến nay, tác giả đã hoàn thành luận văn thạc sỹ với đề tài luận văn: “Đề xuất giải pháp nâng cao công tác quản lý chất lượng thiết kế công trình xây dựng tại Viện quy hoạch xây dựng Ninh Bình” chuyên ngành Quản lý xây dựng. Các kết quả đạt được là những đóng góp nhỏ về mặt khoa học cũng như thực tiễn trong việc nâng cao công tác quản lý chất lượng thiết kế CTXD. Tuy nhiên, trong khuôn khổ luận văn, do điều kiện thời gian và trình độ có hạn nên không thể tránh khỏi những thiếu sót. Tác giả rất mong nhận được những lời chỉ bảo và góp ý của các thầy, cô giáo và các đồng nghiệp. Tác giả bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới PGS.TS Nguyễn Trọng Tư đã hướng dẫn, chỉ bảo tận tình và cung cấp các kiến thức khoa học cần thiết trong quá trình thực hiện luận văn. Xin chân thành cảm ơn các thầy, cô giáo thuộc Bộ môn Công nghệ và Quản lý xây dựng - khoa Công trình cùng các thầy, cô giáo thuộc các Bộ môn khoa Kinh tế và Quản lý, phòng Đào tạo Đại học và Sau Đại học trường Đại học Thủy Lợi đã tạo mọi điều kiện thuận lợi cho tác giả hoàn thành tốt luận văn thạc sĩ của mình. Tác giả chân thành cảm ơn các thầy, cô giáo công tác tại thư viện Trường Đại học Thủy Lợi, tập thể các Giáo sư, Phó Giáo sư, Tiến sỹ, kỹ sư... cùng các cán bộ công tác VQHXD Ninh Bình, đã tạo điều kiện cung cấp các tài liệu liên quan và giúp đỡ tác giả hoàn thành luận văn. Hà nội, ngày 14 tháng 2 năm 2014 Tác giả Nguyễn Đức Chiến BẢN CAM KẾT Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các thông tin, tài liệu trích dẫn trong luận văn đã được ghi rõ nguồn gốc. Kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nào trước đây. Tác giả Nguyễn Đức Chiến MỤC LỤC MỞ ĐẦU ....................................................................................................................1 1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI ...................................................................1 2. MỤC ĐÍCH CỦA ĐỀ TÀI ...............................................................................1 3. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU.................................................2 3.1. Đối tượng nghiên cứu ..................................................................................2 3.2. Phạm vị nghiên cứu......................................................................................2 4. CÁCH TIẾP CẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............................2 5. Ý NGHĨA KHOA HỌC VÀ Ý NGHĨA THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI...........2 5.1. Ý nghĩa khoa học .........................................................................................2 5.2. Ý nghĩa thực tiễn..........................................................................................2 CHƯƠNG 1................................................................................................................3 TỔNG QUAN VỀ CHẤT LƯỢNG HỒ SƠ THIẾT KẾ CÔNG TRÌNH XÂY DỰNG & CÔNG TÁC QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG THIẾT KẾ .........................3 1.1 TỔNG QUAN VỀ CHẤT LƯỢNG CÔNG TRÌNH XÂY DỰNG VÀ CHẤT LƯỢNG HỒ SƠ THIẾT KẾ CÔNG TRÌNH XÂY DỰNG .................3 1.1.1 Công trình xây dựng ...............................................................................3 1.1.2 Chất lượng công trình xây dựng .............................................................3 1.1.3 Chất lượng hồ sơ thiết kế công trình xây dựng.......................................5 1.2 TỔNG QUAN VỀ QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG VÀ QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG CÔNG TRÌNH XÂY DỰNG................................................................5 1.2.1 Khái niệm về quản lý chất lượng và quản lý chất lượng công trình xây dựng .................................................................................................................5 1.2.2 Các chức năng cơ bản của quản lý chất lượng .......................................8 1.2.3 Các phương thức quản lý chất lượng....................................................10 1.2.4 Các nguyên tắc quản lý chất lượng.......................................................14 1.2.5 Nội dung cơ bản của hoạt động quản lý chất lượng công trình xây dựng ...............................................................................................................15 1.2.6 Ý nghĩa của việc nâng cao công tác quản lý chất lượng công trình xây dựng ...............................................................................................................18 1.3 TỔNG QUAN VỀ CÔNG TÁC QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG THIẾT KẾ CÔNG TRÌNH XÂY DỰNG .......................................................................18 1.3.1 Quản lý chất lượng chất lượng thiết kế CTXD.....................................18 1.3.2 Các mô hình quản lý chất lượng thiết kế CTXD ..................................19 1.4 TỔNG QUAN VỀ ISO 9000 VÀ TIÊU CHUẨN ISO 9001:2008..........20 1.4.1 Vài nét về ISO 9000..............................................................................20 1.4.2 Cấu trúc bộ tiêu chuẩn ISO 9000..........................................................21 1.4.3 Nội dung chính của tiêu chuẩn ISO 9001:2008....................................21 Kết luận chương 1 ...................................................................................................22 CHƯƠNG 2..............................................................................................................23 ĐÁNH GIÁ CÔNG TÁC QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG THIẾT KẾ CTXD TẠI VIỆN QUY HOẠCH XÂY DỰNG NINH BÌNH .................................................23 2.1 HỒ SƠ THIẾT KẾ CÔNG TRÌNH XÂY DỰNG VÀ THẨM ĐỊNH, THẨM TRA HỒ SƠ THIẾT KẾ CÔNG TRÌNH XÂY DỰNG.....................23 2.1.1 Hồ sơ thiết kế công trình xây dựng.......................................................23 2.1.2 Thẩm định hồ sơ thiết kế công trình xây dựng .....................................23 2.1.3 Nội dung phê duyệt thiết kế ..................................................................24 2.1.4 Nội dung thẩm tra thiết kế của cơ quan nhà nước về xây dựng ...........24 2.2 CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI CHẤT LƯỢNG THIẾT KẾ CTXD .....................................................................................................................25 2.2.1 Vai trò nguồn nhân lực trong thiết kế CTXD .......................................25 2.2.2 Vai trò của vật tư, máy móc, thiết bị ....................................................26 2.2.3 Quy trình thiết kế và quy trình kiểm soát hồ sơ thiết kế.......................26 2.3 GIỚI THIỆU CHUNG VỀ VIỆN QUY HOẠCH XÂY DỰNG NINH BÌNH.....................................................................................................................27 2.3.1 Quá trình hình thành và phát triển Viện Quy Hoạch Xây Dựng Ninh Bình ...............................................................................................................27 2.3.2 Chức năng nhiệm vụ và quyền hạn.......................................................28 2.3.3 Cơ cấu tổ chức VQHXD Ninh Bình .....................................................28 2.3.4 Phân tích mô hình quản lý ....................................................................30 2.4 CHÍNH SÁCH CHẤT LƯỢNG VÀ MỤC TIÊU CHẤT LƯỢNG CỦA VQHXD NINH BÌNH .........................................................................................31 2.4.1 Chính sách chất lượng ..........................................................................31 2.4.2 Mục tiêu chất lượng ..............................................................................32 2.5 THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG THIẾT KẾ CTXD TẠI VQHXD NINH BÌNH.....................................................................32 2.5.1 Thực trạng nhân lực, vật lực của Viện quy hoạch xây dựng Ninh Bình .. ...............................................................................................................32 2.5.2 Quy trình tư vấn thiết kế .......................................................................35 2.5.3 Các bước thiết kế xây dựng công trình.................................................35 2.5.4 Quy trình đánh giá hệ thống chất lượng nội bộ ....................................36 2.5.5 Quy trình hành động khắc phục và phòng ngừa ...................................38 2.6 ĐÁNH GIÁ CÔNG TÁC QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG THIẾT KẾ CTXD VQHXD NINH BÌNH.............................................................................43 2.6.1 Những kết quả tích cực .........................................................................43 2.6.2 Những vấn đề tồn tại cần khắc phục.....................................................43 2.6.3 Những tồn tại cần khắc phục trong hệ thống quản lý công tác thiết kế ở VQHXD Ninh Bình ..........................................................................................44 Kết luận chương 2 ...................................................................................................46 CHƯƠNG 3..............................................................................................................47 ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP NÂNG CAO CÔNG TÁC QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG THIẾT KẾ CTXD TẠI VIỆN QUY HOẠCH XÂY DỰNG NINH BÌNH ........47 3.1 GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG KIỂM SOÁT QUY TRÌNH THIẾT KẾ CTXD THEO BỘ TIÊU CHUẨN ISO 9001:2008.......................47 3.1.1 Xây dựng hệ thống quản lý chất lượng thiết kế CTXD theo tiêu chuẩn ISO 9001:2008 ..................................................................................................47 3.1.2 Các yêu cầu kiểm soát hồ sơ thiết kế CTXD theo tiêu chuẩn ISO 9001:2008..........................................................................................................52 3.1.3 Xây dựng quy trình thiết kế theo tiêu chuẩn ISO 9001:2008 ...............55 3.1.4 Xây dựng quy trình kiểm soát thiết kế theo tiêu chuẩn ISO 9001:2008 .. ...............................................................................................................61 3.1.5 Triển khai áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001:2008..........................................................................................................66 3.2 GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG NGUỒN NHÂN LỰC, VẬT LỰC .....................................................................................................................67 3.2.1 Giải pháp nâng cao chất lượng nguồn nhân lực ...................................67 3.2.2 Giải pháp nâng cao chất lượng vật lực .................................................70 3.3 GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TIẾP NHẬN DỮ LIỆU ĐẦU VÀO THIẾT KẾ........................................................................................71 3.3.1 Kiểm soát chất lượng khảo sát thiết kế .................................................71 3.3.2 Kiểm soát nhiệm vụ thiết kế .................................................................73 3.4 MỘT SỐ GIẢI PHÁP KHÁC ..................................................................75 3.4.1 Thành lập phòng quản lý chất lượng CTXD ........................................75 3.4.2 Tăng cường công tác đào tạo và nâng cao nhận thức của nhân viên về quản lý chất lượng theo ISO 9001:2008 ...........................................................76 3.4.3 Tăng cường công tác trao đổi thông tin nội bộ giữa các phòng ban.....77 3.4.4 Tổ chức tốt hoạt động thu thập thông tin thị trường.............................77 3.5 PHÂN KỲ GIAI ĐOẠN THỰC HIỆN QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG THEO TIÊU CHUẨN ISO 9001:2008 ..............................................................78 Kết luận chương 3 ...................................................................................................78 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ................................................................................80 KẾT LUẬN ..........................................................................................................80 KIẾN NGHỊ .........................................................................................................81 1. Kiến nghị đối với nhà nước ..................................................................81 2. Kiến nghị đối với cơ quan.....................................................................81 3. Hướng nghiên cứu tiếp theo .................................................................82 DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ Hình 1.1: Sơ đồ đảm bảo chất lượng ................................................................. 11 Hình 1.2: Mô hình đảm bảo chất lượng ............................................................. 12 Hình 1.3: Mô hình kiểm soát chất lượng toàn diện – TQC................................ 13 Hình 1.4: Các tiêu chuẩn cơ bản trong bộ tiêu chuẩn ISO 9000........................ 21 Hình 2.1: Sơ đồ tổ chức Viện Quy Hoạch Xây Dựng Ninh Bình...................... 29 Hình 2.2: Sơ đồ quy trình đánh giá hệ thông chất lượng nội bộ ........................ 37 Hình 2.3: Sơ đồ quy trình hành động khắc phục và phòng ngừa....................... 42 Hình 3.1: Nội dung chính của tiêu chuẩn ISO 9001:2008 ................................. 48 Hình 3.2: Cấu trúc tiêu chuẩn hệ thống theo yêu cầu ........................................ 54 Hình 3.3: Sơ đồ minh họa quy trình thiết kế theo tiêu chuẩn ISO 9001:2008... 59 Hình 3.4: Sơ đồ kiểm soát thiết kế theo tiêu chuẩn ISO 9001:2008.................. 65 Hình 3.5: Cấu trúc hệ thống tài liệu chất lượng của cơ quan............................. 66 Hình 3.6: Sơ đồ tổ chức điều chỉnh của Viện quy hoạch xây dựng................... 75 DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU Bảng 2.1: Thực trạng nhân lực của Viện quy hoạch xây dựng Ninh Bình năm 2013.................................................................................................................... 33 Bảng 2.2: Thực trạng vật lực của Viện quy hoạch xây dựng Ninh Bình năm 2013.................................................................................................................... 34 Bảng 3.1: Bản kiểm soát thiết kế ....................................................................... 61 DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT -CTXD: Công trình xây dựng -QLCLCTXD: Quản lý chất lượng công trình xây dựng -QLCLCT: Quản lý chất lượng công trình -CLCT: Chất lượng công trình -QLCL: Quản lý chất lượng -VQHXD: Viện quy hoạch xây dựng -KTQH: Kiến trúc quy hoạch -TKCT: Thiết kế công trình -TVQLDA: Tư vấn quả lý dự án -GSCT: Giám sát công trình -TN & KSCT: Thí nghiệm và khảo sát công trình -KSĐH: Khảo sát địa hình -KPH: Không phù hợp -HĐKP: Hành động khắc phục -HĐPN: Hành động phòng ngừa -FS: Nghiên cứu khả thi -PCCC: Phòng cháy chữa cháy -TCVN: Tiêu chuẩn Việt Nam -TCN: Tiêu chuẩn ngành -CNĐA: Chủ nhiệm đồ án -CNCN: Chủ nhiệm chuyên ngành -CTTK: Chủ trì thiết kế -CTKT: Chủ trì kỹ thuật -KTV: Kỹ thuật viên 1 MỞ ĐẦU 1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI Ngày nay cùng với sự phát triển của đất nước, xây dựng cơ bản càng được chú trọng và đầu tư. Trong sự hoàn thiện của các công trình có vai trò không nhỏ của công tác khảo sát thiết kế, tư vấn thiết kế. Công tác này góp phần nâng cao hiệu quả đầu tư cho mỗi dự án, công trình. Chất lượng của một công trình được quyết định chủ yếu trong giai đoạn thi công và hoàn thiện công trình. Tuy nhiên để phục vụ một cách tốt nhất cho giai đoạn thi công thì công tác khảo sát thiết kế và thiết kế bản vẽ thi công đóng một vai trò hết sức quan trọng. Tạo điều kiện cho công trình được thi công đúng chuẩn kỹ thuật, đảm bảo an toàn và vệ sinh môi trường. Chất lượng công trình xây dựng không những liên quan trực tiếp đến an toàn sinh mạng, an ninh công cộng, hiệu quả của dự án đầu tư xây dựng công trình mà còn là yếu tố quan trọng bảo đảm sự phát triển của mỗi quốc gia. Do vậy, quản lý chất lượng công trình xây dựng là vấn đề được nhiều quốc gia trên thế giới quan tâm. Bên cạnh đó cùng với sự phát triển của lĩnh vực xây dựng, các công ty tư vấn thiết kế trong và ngoài tỉnh càng ngày càng lớn mạnh. Việc cạnh tranh chiếm lĩnh thị trường trong lĩnh vực tư vấn thiết kế ngày càng khó khăn hơn. Do đó vấn đề nâng cao chất lượng hồ sơ thiết kế công trình nhằm nâng cao sức cạnh tranh của đơn vị là yếu tố sống còn đến sự tồn tại và phát triển của Viện quy hoạch xây dựng Ninh bình. Xuất phát từ các vấn đề cấp thiết trên, tác giả luận văn đã chọn đề tài: “Đề xuất giải pháp nâng cao công tác quản lý chất lượng thiết kế công trình xây dựng tại Viện quy hoạch xây dựng Ninh Bình”. 2. MỤC ĐÍCH CỦA ĐỀ TÀI Đưa ra một số giải pháp về quản lý và kỹ thuật để nâng cao chất lượng công trình trong giai đoạn thiết kế công trình xây dựng. 2 3. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU 3.1. Đối tượng nghiên cứu - Vấn đề thiết kế và quản lý chất lượng thiết kế công trình xây dựng ở Việt Nam - Đưa ra một số giải pháp nhằm nâng cao công tác quản lý chất lượng thiết kế công trình xây dựng tại Viện quy hoạch xây dựng Ninh bình 3.2. Phạm vị nghiên cứu - Các yếu tố ảnh hưởng tới chất lượng thiết kế và hồ sơ thiết kế công trình. - Đưa ra một số giải pháp nhằm nâng cao công tác quản lý chất lượng thiết công trình xây dựng tại Viện quy hoạch xây dựng Ninh bình trong giai đoạn 2013-2015 4. CÁCH TIẾP CẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU - Phương pháp nghiên cứu tổng quan - Phương pháp thu thập phân tích tài liệu - Phương pháp áp dụng tiêu chuẩn chất lượng - Phương pháp kế thừa những kết quả đã tổng kết, nghiên cứu. 5. Ý NGHĨA KHOA HỌC VÀ Ý NGHĨA THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI 5.1. Ý nghĩa khoa học Hệ thống quản lý chất lượng ISO 9001:2008 là bộ tiêu chuẩn quốc tế về hệ thống chất lượng áp dụng cho các tổ chức công ty và doanh nghiệp, đưa ra các yêu cầu cần tuân thủ trong các bước thực hiện sản xuất ra một đơn vị sản phẩm, nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm. 5.2. Ý nghĩa thực tiễn Xây dựng và áp dụng hệ thống quản lý chất lượng ISO 9001:2008 nhằm nâng cao chất lượng hồ sơ thiết kế của Viên quy hoạch xây dựng Ninh bình qua đó nâng cao chất lượng công trình và tạo ra sức cạnh tranh trong lĩnh vực tư vấn thiết kế của đơn vị so với các đơn vị tư vấn trong và ngoài tỉnh. 3 CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ CHẤT LƯỢNG HỒ SƠ THIẾT KẾ CÔNG TRÌNH XÂY DỰNG & CÔNG TÁC QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG THIẾT KẾ 1.1 TỔNG QUAN VỀ CHẤT LƯỢNG CÔNG TRÌNH XÂY DỰNG VÀ CHẤT LƯỢNG HỒ SƠ THIẾT KẾ CÔNG TRÌNH XÂY DỰNG 1.1.1 Công trình xây dựng
Khái niệm: (Theo mục 2 điều 3 luật xây dựng, số 16 /2003/QH11 ngày 26, tháng 11, năm 2003). Công trình xây dựng (CTXD) là sản phẩm được tạo thành bởi sức lao động của con người, vật liệu xây dựng, thiết bị lắp đặt vào công trình, được liên kết định vị với đất, có thể bao gồm phần dưới mặt đất, phần trên mặt đất, phần dưới mặt nước và phần trên mặt nước, được xây dựng theo thiết kế. CTXD bao gồm công trình xây dựng công cộng, nhà ở, công trình công nghiệp, giao thông, thủy lợi, năng lượng và các công trình khác.
Đặc điểm: - CTXD có quy mô, kết cấu phức tạp, mang tính đơn chiếc, thời gian sản xuất xây lắp kéo dài. - CTXD cố định tại nơi sản xuất, phương tiện thi công, người lao động, phải di chuyển đến địa điểm xây dựng. 1.1.2 Chất lượng công trình xây dựng (Theo PGS.TS. Trần Chủng(2009)- Trưởng ban chất lượng tổng hội xây dựng Việt Nam. Quản lý chất lượng dự án đầu tư xây dựng. Chuyên đề 5. Chương trình bồi dưỡng nghiệp vụ Quản Lý Dự Án Đầu Tư Xây Dựng Công Trình). Chất lượng công trình xây dựng là những yêu cầu về an toàn, bền vững, kỹ thuật và mỹ thuật của công trình nhưng phải phù hợp với quy chuẩn và tiêu chuẩn xây dựng, các quy định trong văn bản quy phạm phá