Luận văn Hoàn thiện công tác lập và phân tích báo cáo tài chính tại Công ty cổ phần Cơ điện và Xây dựng

Luận văn Hoàn thiện công tác lập và phân tích Báo cáo tài chính tại Công ty cổ phần Cơ điện và Xây dựng MỤC LỤC Trang DANH MỤC VIẾT TẮT ................................................................................................... 1 DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ .................................................................................. 6 LỜI MỞ ĐẦU ................................................................................................................... 7 CHƯƠNG 1 ...................................................................................................................... 9 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ VIỆC LẬP VÀ PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH TRONG DOANH NGHIỆP ............................................................................................................. 9 1.1. Báo cáo tài chính và lập Báo cáo tài chính doanh nghiệp ........................................ 9 1.1.1. Báo cáo tài chính .............................................................................................. 9 1.1.2. Yêu cầu lập và trình bày Báo cáo tài chính ..................................................... 10 1.1.3. Nguyên tắc lập và trình bày Báo cáo tài chính ................................................ 11 1.1.4. Một số quy định chung về Báo cáo tài chính doanh nghiệp............................. 13 1.1.5. Nội dung và phương pháp lập Báo cáo tài chính theo kỳ kế toán năm trong doanh nghiệp ........................................................................................................... 17 1.1.5.1. Bảng cân đối kế toán ............................................................................... 17 1.1.5.2. Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh ..................................................... 20 1.1.5.3. Báo cáo lưu chuyển tiền tệ ....................................................................... 22 1.1.5.4. Bản thuyết minh báo cáo tài chính ........................................................... 24 1.2. Phân tích Báo cáo tài chính doanh nghiệp ............................................................. 26 1.2.1. Ý nghĩa của phân tích Báo cáo tài chính ......................................................... 26 1.2.1.1. Phân tích Báo cáo tài chính với nhà quản lý ............................................. 26 1.2.1.2. Phân tích Báo cáo tài chính với các nhà đầu tư ........................................ 27 1.2.1.3. Phân tích Báo cáo tài chính với người cho vay ........................................ 27 1.2.1.4. Phân tích Báo cáo tài chính với những người hưởng lương trong doanh nghiệp .................................................................................................................. 27 1.2.2. Phương pháp phân tích Báo cáo tài chính ....................................................... 28 1.2.2.1. Phương pháp đánh giá ............................................................................. 28 1.2.2.2. Phương pháp phân tích nhân tố ................................................................ 29 1.2.2.3. Các phương pháp khác ............................................................................ 30 1.2.3. Tổ chức phân tích Báo cáo tài chính doanh nghiệp ......................................... 30 1.2.4. Cơ sở dữ liệu phục vụ phân tích Báo cáo tài chính ......................................... 31 1.2.4.1. Hệ thống Báo cáo tài chính ...................................................................... 31 1.2.4.2. Cơ sở dữ liệu khác ................................................................................... 32 1.2.5. Nội dung phân tích Báo cáo tài chính doanh nghiệp ....................................... 33 1.2.5.1. Đánh giá khái quát tình hình tài chính ..................................................... 33 1.2.5.2. Phân tích cấu trúc tài chính và mức độ bảo đảm vốn kinh doanh.............. 35 1.2.5.3. Phân tích tình hình và khả năng thanh toán .............................................. 39 1.2.5.4. Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh ................................................. 41 1.2.5.5. Phân tích mức độ tạo tiền và tình hình lưu chuyển tiền tệ ........................ 42 CHƯƠNG 2 .................................................................................................................... 45 THỰC TRẠNG CÔNG TÁC LẬP VÀ PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN CƠ ĐIỆN VÀ XÂY DỰNG .................................................................... 45 2.1. Tổng quan về Công ty cổ phần Cơ điện và Xây dựng ............................................ 45 2.1.1. Đặc điểm kinh tế kĩ thuật của Công ty cổ phần Cơ điện và Xây dựng ............. 45 2.1.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển của Công ty cổ phần Cơ điện và Xây dựng ............................................................................................................................ 45 2.1.1.2. Đặc điểm hoạt động kinh doanh của Công ty cổ phần Cơ điện và Xây dựng ............................................................................................................................ 46 2.1.1.2.1. Chức năng, nhiệm vụ ........................................................................ 46 2.1.1.2.2. Vị thế của Công ty cổ phần Cơ điện và Xây dựng trên thị trường ...... 46 2.1.1.2.3. Đặc điểm về sản phẩm của Công ty cổ phần Cơ điện và Xây dựng ... 47 2.1.1.2.4. Đặc điểm về tình hình lao động ........................................................ 50 2.1.1.3. Mối quan hệ của Công ty cổ phần Cơ điện và Xây dựng với các bên liên quan ..................................................................................................................... 51 2.1.1.4. Đặc điểm tổ chức bộ máy quản lý hoạt động kinh doanh của Công ty cổ phần Cơ điện và Xây dựng ................................................................................... 52 2.1.2. Đặc điểm bộ máy kế toán Công ty cổ phần Cơ điện và Xây dựng ................... 55 2.1.2.1. Đặc điểm tổ chức bộ máy kế toán ............................................................ 55 2.1.2.2. Đặc điểm vận dụng chế độ kế toán tại Công ty ....................................... 57 2.2. Thực trạng công tác lập và phân tích Báo cáo tài chính tại Công ty cổ phần Cơ điện và Xây dựng ................................................................................................................ 61 2.2.1. Thực trạng công tác lập Báo cáo tài chính tại Công ty cổ phần Cơ điện và Xây dựng ........................................................................................................................ 61 2.2.1.1. Trách nhiệm lập Báo cáo tài chính ........................................................... 62 2.2.1.2. Thời hạn và nơi gửi Báo cáo tài chính ..................................................... 62 2.2.1.3. Quy trình lập Báo cáo tài chính tại Công ty cổ phần Cơ điện và Xây dựng ............................................................................................................................ 63 2.2.1.3.1. Bảng cân đối kế toán (phụ lục số 07) ................................................ 63 2.2.1.3.2. Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh (phụ lục số 08) ...................... 65 2.2.1.3.3. Báo cáo lưu chuyển tiền tệ (phụ lục số 09) ........................................ 67 2.2.1.3.4. Bản thuyết minh Báo cáo tài chính (phụ lục số 10) ........................... 68 2.2.2. Thực trạng công tác phân tích Báo cáo tài chính tại Công ty cổ phần Cơ điện và Xây dựng ................................................................................................................. 70 2.2.2.1. Khái quát về phân tích Báo cáo tài chính tại Công ty ............................... 70 2.2.2.2. Đánh giá khái quát tình hình tài chính của Công ty .................................. 72 2.2.2.3. Phân tích cấu trúc tài chính và tình hình bảo đảm vốn cho Công ty .......... 75 2.2.2.4. Phân tích tình hình và khả năng thanh toán của Công ty .......................... 81 2.2.2.5. Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của Công ty ............................. 89 CHƯƠNG 3 .................................................................................................................... 95 HOÀN THIỆN CÔNG TÁC LẬP VÀ PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN CƠ ĐIỆN VÀ XÂY DỰNG .................................................................... 95 3.1. Đánh giá thực trạng công tác lập báo cáo tài chính tại Công ty cổ phần Cơ điện và Xây dựng ..................................................................................................................... 95 3.1.1. Đánh giá về ưu điểm ...................................................................................... 95 3.1.2. Về nhược điểm ............................................................................................... 96 3.2. Đánh giá công tác phân tích Báo cáo tài chính tại Công ty cổ phần Cơ điện và Xây dựng ............................................................................................................................ 97 3.2.1. Về ưu điểm .................................................................................................... 97 3.2.2. Về nhược điểm ............................................................................................... 98 3.3. Sự cần thiết phải hoàn thiện công tác lập và phân tích Báo cáo tài chính tại Công ty cổ phần Cơ điện và Xây dựng .................................................................................... 100 3.4. Hoàn thiện công tác lập và phân tích báo cáo tài chính tại Công ty cổ phần Cơ điện và Xây dựng .............................................................................................................. 101 3.4.1. Về công tác lập báo cáo tài chính tại Công ty cổ phần Cơ điện và Xây dựng 101 3.4.2. Về công tác phân tích Báo cáo tài chính tại Công ty cổ phần Cơ điện và Xây dựng ...................................................................................................................... 102 3.4.2.1. Về nguồn nhân lực thực hiện phân tích .................................................. 102 3.4.2.2. Về quy trình phân tích phân tích ............................................................ 103 3.4.2.3. Về nội dung phân tích Báo cáo tài chính ................................................ 103 3.4.2.3.1. Về phân tích cấu trúc tài chính và tình hình bảo đảm vốn cho hoạt động kinh doanh ............................................................................................ 103 3.4.2.3.2. Về phân tích tình hình thanh toán và khả năng thanh toán ............... 104 3.4.2.3.3. Về phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh ................................... 105 3.4.2.3.4. Phân tích mức độ tạo tiền và tình hình lưu chuyển tiền tệ ................ 107 KẾT LUẬN................................................................................................................... 109 TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................................. 110 DANH MỤC VIẾT TẮT TSCĐ: Tài sản cố định NVL: Nguyên vật liệu CCDC: Công cụ dụng cụ TK: Tài khoản DNNN: Doanh nghiệp Nhà nước XNCĐ: Xí nghiệp cơ điện TTTM: Trung tâm thương mại VPCT: Văn phòng công ty KHĐT: Kế hoạch đầu tư TTCGCN & XLMT: Trung tâm chuyển giao công nghệ và xử lý môi trường XDCB: Xây dựng cơ bản CPSX: Chi phí sản xuất BCH: Ban chỉ huy BQL: Ban quản lý CT: Công trình KQKD: Kết quả kinh doanh SXKD: Sản xuất kinh doanh TGNH: Tiền gửi ngân hàng GTGT: Giá trị gia tăng ĐVT: Đơn vị tính VNĐ: Việt Nam Đồng DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ BẢNG BIỂU DANH MỤC Bảng 1.1 Bảng đánh giá khái quát tình hình tài chính Bảng 1.2 Bảng phân tích nguồn tài trợ Bảng 2.1 Tình hình thực hiện nghĩa vụ với Nhà nước năm 2006 Bảng 2.2 Các chỉ tiêu phân tích Báo cáo tài chính Bảng 2.3 Bảng đánh giá khái quát tình hình tài chính Bảng 2.4 Phân tích cấu trúc tài chính Bảng 2.5 Phân tích cơ cấu hàng tồn kho Bảng 2.6 Bảng phân tích mức độ bảo đảm nguồn vốn Bảng 2.7 Bảng phân tích tình hình thanh toán Bảng 2.8 Tỷ lệ nợ phải thu so với phải trả Bảng 2.9 Phân tích kết quả hoạt động kinh doanh Bảng 2.10 Bảng chi phí SXKD theo yếu tố Bảng 3.1 Bảng phân tích nhu cầu và khả năng thanh toán Bảng 3.2 Bảng phân tích hiệu quả sử dụng tài sản Bảng 3.3 Bảng phân tích tốc độ luân chuyển vốn lưu động PHỤ LỤC DANH MỤC 1 Sơ đồ tổ chức bộ máy hoạt động kinh doanh 2 Sơ đồ tổ chức bộ máy kế toán 3 Trình tự ghi sổ kế toán theo hình thức Chúng từ ghi sổ 4 Trình tự ghi sổ theo phần mềm ANA 5 Mẫu Chứng từ ghi sổ 6 Mẫu Phiếu nhập kho 7 Bảng cân đối kế toán 8 Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh 9 Báo cáo lưu chuyển tiền tệ 10 Bản thuyết minh báo cáo tài chính 11 Hệ thống tài khoản 12 Trình bày các chỉ tiêu phân tích Báo cáo tài chính 13 Bảng tổng hợp các khoản Nợ phải thu và Nợ phải trả LỜI MỞ ĐẦU Cùng với xu thế hội nhập quốc tế và nhu cầu thông tin tài chính của doanh nghiệp ngày càng cao, do vậy việc lập và cung cấp thông tin tài chính trên các Báo cáo tài chính chính xác kịp thời là vô cùng quan trọng. Thêm vào đó, nếu chỉ đọc thông tin tài chính đơn thuần, mà không có sự phân tích đánh giá kết hợp so sánh thì thông tin tài chính chỉ là những con số đơn thuần. Mục đích của phân tích Báo cáo tài chính là giúp các đối tượng sử dụng thông tin đánh giá đúng sức mạnh tài chính, khả năng sinh lãi và triển vọng của doanh nghiệp từ đó đưa ra các quyết định đúng đắn phù hợp với mục tiêu mà họ quan tâm. Công ty cổ phần Cơ điện và Xây dựng là một doanh nghiệp lớn, kinh doanh đa ngành nghề. Báo cáo tài chính là kết quả đánh giá tình hình SXKD của Công ty trong một năm. Hội đồng quản trị, Ban Giám đốc, ngân hàng, nhà đầu tư sẽ căn cứ vào Báo cáo tài chính để đánh giá tình hình kinh doanh tại Công ty. Do vậy, việc lập Báo cáo tài chính tuân thủ các Chuẩn mực kế toán, trình bày rõ ràng, trung thực hợp lý trở nên vô cùng quan trọng với Công ty. Việc phân tích đánh giá tình hình thông qua hệ thống Báo cáo tài chính cũng giúp các nhà quản lý đưa ra quyết sách phù hợp. Trong thời gian thực tập tại Công ty cổ phần Cơ điện và Xây dựng, em đã được học hỏi nhiều, áp dụng các kiến thức được học tại trường vào thực tế tại Công ty. Xuất phát từ tầm quan trọng của việc lập Báo cáo tài chính và phân tích Báo cáo tài chính, em đã lựa chọn đề tài “Hoàn thiện công tác lập và phân tích Báo cáo tài chính tại Công ty cổ phần Cơ điện và Xây dựng”. Dưới sự hướng dẫn của TS. Phạm Thị Bích Chi, cùng Phòng Kế toán – Tài chính, em đã hoàn thành Luận văn tốt nghiệp, đề tài “Hoàn thiện công tác lập và phân tích Báo cáo tài chính tại Công ty cổ phần Cơ điện và Xây dựng”. Luận văn tốt nghiệp gồm 3 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận về lập và phân tích Báo cáo tài chính trong doanh nghiệp Chương 2: Thực trạng công tác lập và phân tích Báo cáo tài chính tại Công ty cổ phần Cơ điện và Xây dựng Chương 3: Hoàn thiện công tác và phân tích Báo cáo tài chính tại Công ty cổ phần Cơ điện và Xây dựng Mặc dù, đã có nhiều cố gắng tìm hiểu, nghiên cứu, áp dụng lý thuyết vào thực tế nhưng không thể tránh khỏi những thiếu sót, em rất mong sự xem xét, đánh giá, chỉnh sửa và bổ sung của cô để cho Luận văn tốt nghiệp của em hoàn chỉnh và đầy đủ hơn. Em xin chân thành cám ơn! CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ VIỆC LẬP VÀ PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH TRONG DOANH NGHIỆP 1.1. Báo cáo tài chính và lập Báo cáo tài chính doanh nghiệp 1.1.1. Báo cáo tài chính Báo cáo tài chính là những báo cáo tổng hợp nhất về tình hình tài sản, vốn chủ sở hữu và công nợ cũng như tình hình tài chính, kết quả kinh doanh, tình hình lưu chuyển tiền tệ và khả năng sinh lời trong kỳ của doanh nghiệp. Báo cáo tài chính cung cấp các thông tin kinh tế - tài chính chủ yếu cho người sử dụng thông tin kế toán trong việc đánh giá, phân tích và dự đoán tình hình tài chính kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Báo cáo tài chính được sử dụng như nguồn dữ liệu chính khi phân tích hoạt động tài chính. Có thể khái quát vai trò của Báo cáo tài chính trên các điểm sau: - Báo cáo tài chính cung cấp chỉ tiêu kinh tế - tài chính cần thiết giúp cho việc kiểm tra một cách toàn diện và có hệ thống tình hình sản xuất, kinh doanh, tình hình thực hiện các chỉ tiêu kinh tế - tài chính chủ yếu của doanh nghiệp, tình hình chấp hành các chế độ kinh tế - tài chính của doanh nghiệp. - Báo cáo tài chính cung cấp số liệu cần thiết để tiến hành phân tích hoạt động kinh tế - tài chính của doanh nghiệp, để nhận biết tình hình kinh doanh nhằm đánh giá quá trình hoạt động, kết quả kinh doanh cũng như xu hướng vận động của doanh nghiệp để từ đó đưa ra các kết luận đúng đắn và có hiệu quả. Đồng thời, Báo cáo tài chính cung cấp những thông tin kinh tế, tài chính chủ yếu về thực trạng tài chính của doanh nghiệp trong kỳ hoạt động đã qua, giúp cho việc kiểm tra, giám sát tình hình sử dụng vốn và khả năng huy động vốn và SXKD của doanh nghiệp. - Báo cáo tài chính cung cấp tài liệu tham khảo cho việc lập kế hoạch SXKD, kế hoạch đầu tư mở rộng hay thu hẹp phạm vi,… - Báo cáo tài chính cung cấp thông tin cho các chủ doanh nghiệp, Hội đồng Quản trị, Ban giám đốc,… về tiềm lực doanh nghiệp, tình hình công nợ, tình hình thu chi tài chính, khả năng tài chính, khả năng thanh toán, kết quả kinh doanh, …để có quyết định về những công việc cần phải tiến hành, phương pháp tiến hành và kết quả có thể đạt được… - Báo cáo tài chính cung cấp thông tin cho các nhà đầu tư, các chủ nợ, ngân hàng, đại lý và các đối tác kinh doanh về thực trạng tài chính, thực trạng SXKD, triển vọng thu nhập, khả năng thanh toán, nhu cầu về vốn của doanh nghiệp,… để quyết định đúng hướng đầu tư, quy mô đầu tư, quyết định liên doanh, cho vay hay thu hồi vốn,… - Báo cáo tài chính cung cấp thông tin cho cơ quan chức năng, cơ quan quản lý Nhà nước để kiểm soát tình hình kinh doanh của doanh nghiệp có đúng chính sách chế độ, đúng luật pháp không, để thu thuế và ra những quyết định cho những vấn đề xã hội,… - Báo cáo tài chính cung cấp các chỉ tiêu, các số liệu đáng tin cậy để tính ra các chỉ tiêu kinh tế khác nhằm đánh giá hiệu quả sử dụng vốn, hiệu quả của quá trình SXKD của doanh nghiệp. - Báo cáo tài chính là căn cứ quan trọng trong việc phân tích, nghiên cứu phát hiện những khả năng tiềm tàng và là căn cứ quan trọng đề ra các quyết định về quản lý, điều hành hoạt động SXKD hoặc đầu tư vào doanh nghiệp của chủ sở hữu, các nhà đầu tư, các chủ nợ hiện tại và tương lai của doanh nghiệp. - Báo cáo tài chính còn là căn cứ quan trọng để xây dựng các kế hoạch, kinh tế - kĩ thuật, tài chính của doanh nghiệp, là những căn cứ khoa học để đề ra hệ thống các biện pháp xác thực nhằm tăng cường quản trị doanh nghiệp, không ngừng nâng cao hiệu quả sử dụng vốn, nâng cao hiệu quả SXKD, tăng lợi nhuận cho doanh nghiệp. Với vai trò quan trọng như trên, Báo cáo tài chính là là mối quan tâm của nhiều nhóm người khác nhau như Ban giám đốc, Hội đồng Quản trị, các nhà đầu tư, các cổ đông, các chủ nợ, các khách hàng chính, những người cho vay, các nhân viên ngân hàng, các nhà quản lý, các nhà bảo hiểm, các đại lý,…kể cả các cơ quan Chính phủ và bản thân người lao động. 1.1.2. Yêu cầu lập và trình bày Báo cáo tài chính Theo Chuẩn mực kế toán Việt Nam số 21 – Trình bày Báo cáo tài chính, việc lập và trình bày Báo cáo tài chính phải tuân thủ yêu cầu trình bày một cách trung thực hợp lý tình hình tài chính, tình hình và kết quả hoạt động kinh doanh và các luồng tiền của doanh nghiệp. Cụ thể, khi lập và trình bày các Báo cáo tài chính doanh nghiệp cần đáp ứng các yêu cầu: - Trung thực, hợp lý - Lựa chọn và áp dụng các chính sách kế toán phù hợp với quy định của từng Chuẩn mực kế toán nhằm đảm