Tôm Càng Xanh (Macrobrachium rosenbergii) là loài giáp xác sống và phát
triển chủ yếu trong môi trường nước ngọt, có tốc độ tăng trưởng nhanh, kích thước cá
thể lớn, thịt thơm ngon, được nhiều người ưa chuộng. Hiện nay nó là một trong những
đối tượng quan trọng trong nghề nuôi trồng và khai thác thủy sản của khu vực Đông
Nam Á nói chung và Việt Nam nói riêng.
Ở nước ta, Đồng Bằng Sông Cửu Long là nơi có tiềm năng rất lớn cho nghề
nuôi thủy sản nói chung và nuôi Tôm Càng Xanh nói riêng. Trong số các tỉnh ở khu
vực, An Giang là tỉnh có nhiều điều kiện thuận lợi để phát triển nuôi trồng thủy sản,
từ lâu đã nổi tiếng với con cá tra và basa. Với chủ trương đa dạng hóa các đối tượng
thủy sản nuôi của tỉnh, Tôm Càng Xanh đã được nuôi với diện tích ngày càng tăng.
Theo kế hoạch, trong năm 2005, diện tích nuôi trong toàn tỉnh đạt 870 ha (Nguồn:
Báo An Giang ngày 16/5/2005).
Cũng như các đối tượng nuôi khác, con giống là yếu tố quan trọng trong việc
phát triển nghề nuôi. Tuy nhiên với việc con giống trong tự nhiên ngày càng giảm,
chất lượng con giống không ổn định thì việc sản xuất con giống nhân tạo để chủ động
về con giống cũng như kiểm soát được chất lượng con giống là việc cần làm để phát
triển nghề nuôi tôm.
Trại giống Mỹ Thạnh trực thuộc Trung Tâm Nghiên Cứu Sản Xuất Giống
Thủy Sản Tỉnh An Giang nhiều năm nay đã là địa chỉ quen thuộc đối với những
người nuôi thủy sản trong tỉnh nói chung, nuôi Tôm Càng Xanh nói riêng. Với vai trò
đầu tàu trong việc cung cấp giống cho ngư dân, trại đã tiếp nhận công nghệ và đã sản
xuất thành công giống nhân tạo Tôm Càng Xanh theo quy trình nước trong hở.
Để tìm hiểu về quy trình kỹ thuật sản xuất giống Tôm Càng Xanh của trại,
được sự chấp thuận của Khoa Thủy Sản Trường Đại Học Nông Lâm và Trung Tâm
Nghiên Cứu Sản Xuất Giống Thủy Sản Tỉnh An Giang chúng tôi thực hiện đề tài
“KHẢO SÁT MÔ HÌNH SẢN XUẤT GIỐNG TÔM CÀNG XANH THEO QUY
TRÌNH NƯỚC TRONG HỞ”.
61 trang |
Chia sẻ: ngtr9097 | Lượt xem: 2362 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luận văn Khảo sát qui trình sản xuất giống tôm càng xanh (Macrobrachium rosenbergii) theo mô hình nước trong hở tại trại sản xuất giống Mỹ Thạnh Thành phố Long, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO
TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC NOÂNG LAÂM THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH
KHOA THUÛY SAÛN
LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP
ÑEÀ TAØI:
KHAÛO SAÙT QUI TRÌNH
SAÛN XUAÁT GIOÁNG TOÂM CAØNG XANH
(Macrobrachium rosenbergii de Man 1879)
THEO MOÂ HÌNH NÖÔÙC TRONG HÔÛ
TAÏI TRAÏI SAÛN XUAÁT GIOÁNG MYÕ THAÏNH
THAØNH PHOÁ LONG XUYEÂN, TÆNH AN GIANG
NGAØNH : NUOÂI TROÀNG THUÛY SAÛN
KHOÙA : 2001 – 2005
SINH VIEÂN THÖÏC HIEÄN: NGUYEÃN CHÍ THANH
THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH
2005
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
KHAÛO SAÙT QUI TRÌNH
SAÛN XUAÁT GIOÁNG TOÂM CAØNG XANH
(Macrobrachium rosenbergii de Man 1879)
THEO MOÂ HÌNH NÖÔÙC TRONG HÔÛ
TAÏI TRAÏI SAÛN XUAÁT GIOÁNG MYÕ THAÏNH
THAØNH PHOÁ LONG XUYEÂN, TÆNH AN GIANG
thöïc hieän bôûi
Nguyeãn Chí Thanh
Luaän vaên ñöôïc ñeä trình ñeå hoaøn taát yeâu caàu caáp baèng Kyõ Sö Nuoâi Troàng Thuûy Saûn
Giaùo vieân höôùng daãn: Traàn Vaên Phaùt
Thaønh phoá Hoà Chí Minh
2005
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
- ii -
- ii -
TOÙM TAÉT
Ñeà taøi “Khaûo saùt moâ hình saûn xuaát gioáng Toâm Caøng Xanh theo quy trình nöôùc
trong hôû” ñöôïc tieán haønh töø ngaøy 15/4/2005 ñeán ngaøy 15/6/2005 taïi traïi gioáng Myõ
Thaïnh, tröïc thuoäc Trung Taâm Nghieân Cöùu Vaø Saûn Xuaát Gioáng Thuûy Saûn tænh An
Giang.
Khaûo saùt tröïc tieáp vaø tham gia vaøo quaù trình saûn xuaát, theo doõi ghi nhaän caùc chæ
tieâu: nhieät ñoä, maät ñoä öông, thôøi gian xuaát hieän haäu aáu truøng, tyû leä soáng. Keát quaû
ñöôïc ghi nhaän nhö sau:
Traïi saûn xuaát toâm ñöôïc chia laøm 3 khu. Khu 1 vaø khu 2 coù 21 beå maøu traéng vaø 1
beå coù maøu xanh laù caây ñaäm, khu 3 coù 10 beå maøu xanh laù caây ñaäm. Toång theå tích caùc
beå laø 120m3.
Nhieät ñoä suoát quaù trình öông töông ñoái oån ñònh, 28 – 300C vaøo buoåi saùng, 29 –
32,50C vaøo buoåi chieàu.
Maät ñoä öông trung bình laø 75 aáu truøng/lít.
Thôøi gian xuaát hieän post töø 17 ñeán 19 ngaøy ñoái vôùi beå maøu xanh töø 23 ñeán 25
ngaøy ñoái vôùi caùc beå maøu traéng.
Tyû leä soáng caùc beå xanh töø 36 ñeán 42,75%, caùc beå traéng khu 1 ñaït töø 23,6 ñeán
30%, caùc beå traéng khu 2 ñaït thaáp nhaát töø 13,2% ñeán 25,2%.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
- iii -
- iii -
ABSTRACT
The study on “Freshwater giant prawn propagation technique using open clean
water system” was conducted from 15 April 2005 to 15 June 2005 at My Thanh
hatchery which is belong to the center for aquatic research and propagation of An
Giang province.
To carried out this study, we participated in production process to record the
parameters: temperature, nursing density, the time when first postlarvae appeared,
survival rate of postlarvae.
The results show that:
The hatchery has three zones, the first and second zone have twenty- one
white tanks and one dark-green tank. The third zone has ten dark-green tanks. Total
volume of nursing tanks are 120m3.
During nursing process, the temperature is relatively stable from 28 to 300C in
the morning, and from 29 to 32.50C in the afternoon.
The average nursing density was 75 larvae/liter.
The time when first postlarvae appeared: in dark-green tanks were from 17 to
19 days, and in white tanks were from 23 to 25 days.
Survival rate of postlarvae: in dark-green tanks were from 36 to 42.75%, in
white tanks in first zone were from 23.6 to 30%, and in white tanks in second zone
were from 13.2 to 25.2%.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
- iv -
- iv -
CAÛM TAÏ
Toâi xin chaân thaønh caûm ôn:
Ban Giaùm Hieäu cuøng quyù Thaày Coâ Tröôøng Ñaïi Hoïc Noâng Laâm Thaønh Phoá Hoà
Chí Minh.
Ban Chuû Nhieäm cuøng quyù Thaày Coâ Khoa Thuûy Saûn ñaõ taïo ñieàu kieän thuaän lôïi
cho chuùng toâi trong suoát quaù trình hoïc vaø thöïc hieän ñeà taøi toát nghieäp.
Xin toû loøng bieát ôn ñeán Thaày Traàn Vaên Phaùt , ngöôøi ñaõ taän tình höôùng daãn toâi
trong suoát quaù trình thöïc hieän ñeà taøi.
Caûm ôn coâng lao sinh thaønh, döôõng duïc cuûa cha meï ñeå con coù ñöôïc ngaøy hoâm
nay.
Ñoàng thôøi göûi lôøi caùm ôn chaân thaønh ñeán:
Ban giaùm ñoác trung taâm nghieân cöùu vaø saûn xuaát gioáng thuûy saûn tænh An Giang
ñaõ cho pheùp toâi ñöôïc thöïc hieän ñeà taøi taïi trung taâm.
Kyõ sö Ngoâ Thò Haïnh, ngöôøi tröïc tieáp höôùng daãn kyõ thuaät cho toâi taïi trung taâm.
Taát caû caùc anh chò kyõ sö cuøng taäp theå coâng nhaân tröïc tieáp cuûa traïi Myõ Thaïnh ñaõ
taän tình giuùp ñôõ vaø höôùng daãn trong suoát thôøi gian thöïc hieän ñeà taøi.
Caùc anh chò, caùc baïn sinh vieân trong vaø ngoaøi lôùp ñaõ ñoäng vieân giuùp ñôõ toâi
trong suoát quaù trình hoïc taäp cuõng nhö trong thôøi gian thöïc hieän ñeà taøi.
Do thôøi gian vaø kieán thöùc chuyeân moân coøn haïn cheá neân quaù trình thöïc hieän vaø
hoaøn taát luaän vaên toát nghieäp khoâng traùnh khoûi nhöõng sai soùt, kính mong ñöôïc söï ñoùng
goùp cuûa quyù thaày coâ vaø caùc baïn.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
- v -
- v -
MUÏC LUÏC
ÑEÀ MUÏC TRANG
TRANG TÖÏA i
TOÙM TAÉT TIEÁNG VIEÄT ii
TOÙM TAÉT TIEÁNG ANH iii
CAÛM TAÏ iv
MUÏC LUÏC v
DANH SAÙCH CAÙC BAÛNG BIEÅU vii
DANH SAÙCH HÌNH AÛNH VAØ ÑOÀ THÒ viii
I. GIÔÙI THIEÄU 1
1.1 Ñaët Vaán Ñeà 1
1.2 Muïc Tieâu 1
II. TOÅNG QUAN TAØI LIEÄU 2
2.1 Ñaëc Ñieåm Sinh Hoïc Toâm Caøng Xanh 2
2.1.1 Phaân loaïi 2
2.1.2 Phaân boá 2
2.1.3 Hình thaùi vaø taêng tröôûng 3
2.1.4 Moâi tröôøng soáng 4
2.1.5 Taäp tính aên vaø baét moài 5
2.2 Ñaëc Ñieåm Sinh Saûn Toâm Caøng Xanh 5
2.2.1 Voøng ñôøi cuûa Toâm Caøng Xanh 5
2.2.2 Söï thaønh thuïc, nôû vaø aáp tröùng 7
2.2.3 Söï phaùt trieån cuûa aáu truøng 7
2.2.4 Söï phaùt trieån cuûa haäu aáu truøng 8
2.3 Sô Löôïc Tình Hình Saûn Xuaát Gioáng Toâm Caøng Xanh ÔÛ An Giang 10
2.4 Giôùi Thieäu Veà Traïi Gioáng Myõ Thaïnh 10
2.5 Caùc Moâ Hình Saûn Xuaát Gioáng Toâm Caøng Xanh 11
2.5.1 Heä thoáng nöôùc trong hôû 11
2.5.2 Heä thoáng nöôùc trong kín 11
2.5.3 Heä thoáng nöôùc xanh 12
2.5.4 Heä thoáng nöôùc xanh caûi tieán 12
2.6 Moâi Tröôøng Öông Nuoâi AÁu Truøng 13
2.6.1 Ñoä maën 13
2.6.2 Nhieät ñoä, pH vaø Oxy hoøa tan 13
2.6.3 Ñoä cöùng cuûa nöôùc 14
2.6.4 Caùc hôïp chaát nitô trong nöôùc 14
2.6.5 AÙnh saùng 14
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
- vi -
- vi -
2.7 Moät Soá Beänh Thöôøng Gaëp Trong Saûn Xuaát Gioáng 15
2.7.1 Beänh gaây cheát giöõa chu kyø nuoâi 15
2.7.2 Beänh loät xaùc dính voû 15
2.7.3 Beänh hoaïi töû 16
2.7.4 Beänh ñuïc cô 16
2.7.5 Beänh ñen mang 17
2.7.6 Beänh dính chaân 17
III. PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU 19
3.1 Thôøi Gian Vaø Ñòa Ñieåm 19
3.2 Vaät Lieäu Vaø Trang Thieát Bò 19
3.3 Phöông Phaùp Thu Soá Lieäu 19
3.3.1 Phöông phaùp theo doõi caùc yeáu toá moâi tröôøng 19
3.3.2 Phöông phaùp theo doõi qui trình kyõ thuaät nuoâi 20
3.3.3 Phöông phaùp xöû lyù soá lieäu 20
IV. KEÁT QUAÛ VAØ THAÛO LUAÄN 21
4.1 Sô Löôïc Traïi Gioáng 21
4.1.1 Vò trí traïi 21
4.1.2 Cô sôû vaät chaát 22
4.1.3 Nhaân löïc 27
4.2 Quy Trình Kyõ Thuaät Saûn Xuaát Gioáng 29
4.2.1 Veä sinh beå, duïng cuï tröôùc khi tieán haønh boá trí saûn xuaát 29
4.2.2 Chuaån bò toâm tröùng 31
4.2.3 Chuaån bò nöôùc öông aáu truøng 34
4.2.4 Thu vaø boá trí aáu truøng 34
4.2.5 Chaêm soùc vaø cho aên 37
4.2.6 Quaûn lyù moâi tröôøng nöôùc öông nuoâi 41
4.2.7 Söï ngoït hoùa vaø chaêm soùc haäu aáu truøng 45
4.2.8 Thu hoaïch haäu aáu truøng 45
4.3 Keát quaû saûn xuaát 47
4.3.1 Soá toâm tröùng söû duïng 47
4.3.2 Keát quaû öông aáu truøng 47
V. KEÁT LUAÄN VAØ ÑEÀ NGHÒ 51
5.1 Keát luaän 51
5.2 Ñeà nghò 51
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
- vii -
- vii -
DANH SAÙCH CAÙC BAÛNG BIEÅU
BAÛNG NOÄI DUNG TRANG
2.1 Ñaëc ñieåm caùc giai ñoaïn aáu truøng cuûa Toâm Caøng Xanh 8
4.1 Soá lieäu thu ñöôïc cuûa quy trình 47
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
- viii -
- viii -
DANH SAÙCH HÌNH AÛNH VAØ ÑOÀ THÒ
HÌNH NOÄI DUNG TRANG
2.1 Sô ñoà phaân boá Toâm Caøng Xanh 2
2.2 Hình daïng beân ngoaøi cuûa Toâm Caøng Xanh 3
2.3 Voøng ñôøi Toâm Caøng Xanh 6
2.4 Ñaëc ñieåm caùc giai ñoaïn aáu truøng cuûa Toâm Caøng Xanh 9
4.1 Sô ñoà boá trí maët baèng traïi saûn xuaát gioáng toâm 22
4.2 Khu 1 23
4.3 Khu 2 23
4.4 Khu 3 23
4.5 Beå chöùa nöôùc oùt 25
4.6 Caùc beå xöû lyù nöôùc 25
4.7 Bôm nöôùc töø soâng vaø xöû lyù 25
4.8 Beå loïc cô hoïc 27
4.9 Maùy thoåi khí (a) vaø maùy phaùt ñieän (b) 28
4.10 Beå chöùa toâm tröùng 28
4.11 Caùc beå aáp tröùng Artemia 28
4.12 Veä sinh beå loïc 30
4.13 Veä sinh beå öông 30
4.14 Veä sinh duïng cuï 30
4.15 Vaän chuyeån toâm tröùng veà traïi 33
4.16 Toâm tröùng 33
4.17 Toâm tröùng khoâng toát (a) vaø toâm tröùng toát (b) 33
4.18 Caáp nöôùc ñaõ xöû lyù vaøo beå chöùa 36
4.19 Caáp nöôùc vaøo beå öông 36
4.20 AÁu truøng trong beå öông 36
4.21 AÁp tröùng Artemia 40
4.22 Chuaån bò thu tröùng Artemia 40
4.23 Truøng chæ 40
4.24 Siphon beå öông 44
4.25 Thay nöôùc beå öông 44
4.26 Ngaâm röûa duïng cuï sau khi veä sinh beå 44
4.27 Boá trí giaù theå trong beå öông 46
4.28 Caáp nöôùc ngoït cho beå öông 46
4.29 Thu hoaïch haäu aáu truøng 46
4.30 Caân maãu ñònh löôïng haäu aáu truøng 46
ÑOÀ THÒ NOÄI DUNG TRANG
4.1 Bieán ñoäng nhieät ñoä trong quaù trình öông 42
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
I. GIÔÙI THIEÄU
1.1 Ñaët Vaán Ñeà
Toâm Caøng Xanh (Macrobrachium rosenbergii) laø loaøi giaùp xaùc soáng vaø phaùt
trieån chuû yeáu trong moâi tröôøng nöôùc ngoït, coù toác ñoä taêng tröôûng nhanh, kích thöôùc caù
theå lôùn, thòt thôm ngon, ñöôïc nhieàu ngöôøi öa chuoäng. Hieän nay noù laø moät trong nhöõng
ñoái töôïng quan troïng trong ngheà nuoâi troàng vaø khai thaùc thuûy saûn cuûa khu vöïc Ñoâng
Nam AÙ noùi chung vaø Vieät Nam noùi rieâng.
ÔÛ nöôùc ta, Ñoàng Baèng Soâng Cöûu Long laø nôi coù tieàm naêng raát lôùn cho ngheà
nuoâi thuûy saûn noùi chung vaø nuoâi Toâm Caøng Xanh noùi rieâng. Trong soá caùc tænh ôû khu
vöïc, An Giang laø tænh coù nhieàu ñieàu kieän thuaän lôïi ñeå phaùt trieån nuoâi troàng thuûy saûn,
töø laâu ñaõ noåi tieáng vôùi con caù tra vaø basa. Vôùi chuû tröông ña daïng hoùa caùc ñoái töôïng
thuûy saûn nuoâi cuûa tænh, Toâm Caøng Xanh ñaõ ñöôïc nuoâi vôùi dieän tích ngaøy caøng taêng.
Theo keá hoaïch, trong naêm 2005, dieän tích nuoâi trong toaøn tænh ñaït 870 ha (Nguoàn:
Baùo An Giang ngaøy 16/5/2005).
Cuõng nhö caùc ñoái töôïng nuoâi khaùc, con gioáng laø yeáu toá quan troïng trong vieäc
phaùt trieån ngheà nuoâi. Tuy nhieân vôùi vieäc con gioáng trong töï nhieân ngaøy caøng giaûm,
chaát löôïng con gioáng khoâng oån ñònh thì vieäc saûn xuaát con gioáng nhaân taïo ñeå chuû ñoäng
veà con gioáng cuõng nhö kieåm soaùt ñöôïc chaát löôïng con gioáng laø vieäc caàn laøm ñeå phaùt
trieån ngheà nuoâi toâm.
Traïi gioáng Myõ Thaïnh tröïc thuoäc Trung Taâm Nghieân Cöùu Saûn Xuaát Gioáng
Thuûy Saûn Tænh An Giang nhieàu naêm nay ñaõ laø ñòa chæ quen thuoäc ñoái vôùi nhöõng
ngöôøi nuoâi thuûy saûn trong tænh noùi chung, nuoâi Toâm Caøng Xanh noùi rieâng. Vôùi vai troø
ñaàu taøu trong vieäc cung caáp gioáng cho ngö daân, traïi ñaõ tieáp nhaän coâng ngheä vaø ñaõ saûn
xuaát thaønh coâng gioáng nhaân taïo Toâm Caøng Xanh theo quy trình nöôùc trong hôû.
Ñeå tìm hieåu veà quy trình kyõ thuaät saûn xuaát gioáng Toâm Caøng Xanh cuûa traïi,
ñöôïc söï chaáp thuaän cuûa Khoa Thuûy Saûn Tröôøng Ñaïi Hoïc Noâng Laâm vaø Trung Taâm
Nghieân Cöùu Saûn Xuaát Gioáng Thuûy Saûn Tænh An Giang chuùng toâi thöïc hieän ñeà taøi
“KHAÛO SAÙT MOÂ HÌNH SAÛN XUAÁT GIOÁNG TOÂM CAØNG XANH THEO QUY
TRÌNH NÖÔÙC TRONG HÔÛ”.
1.2 Muïc Tieâu
Khaûo saùt thöïc teá hoaït ñoäng cuûa traïi, tìm hieåu veà kyõ thuaät saûn xuaát gioáng Toâm
Caøng Xanh theo quy trình nöôùc trong hôû ñeå sô boä ñaùnh giaù khaû naêng thöïc hieän, aùp
duïng qui trình.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
- 2 -
II. TOÅNG QUAN TAØI LIEÄU
2.1 Ñaëc Ñieåm Sinh Hoïc Toâm Caøng Xanh
2.1.1 Phaân loaïi
Ngaønh : Arthropoda
Ngaønh phuï : Anterata
Lôùp : Crustacea
Lôùp phuï : Malacostraca
Boä : Decapoda
Boä phuï : Natantia
Phaân boä : Caridea
Hoï : Palaemonidae
Hoï phuï : Palaemoninae
Gioáng : Macrobrachium
Loaøi : Macrobrachium rosenbergii de Man 1879
2.1.2 Phaân boá
Trong töï nhieân, Toâm Caøng Xanh phaân boá roäng ôû caùc vuøng nhieät ñôùi vaø aù
nhieät ñôùi, taäp trung ôû khu vöïc AÁn Ñoä Döông vaø Taây Nam Thaùi Bình Döông, chuû yeáu
ôû khu vöïc töø Chaâu UÙc ñeán New Guinea, Trung Quoác vaø AÁn Ñoä. Toâm phaân boá ôû haàu
heát caùc thuûy vöïc nöôùc ngoït trong noäi ñòa nhö soâng, hoà, ruoäng, ñaàm hay caû caùc thuûy
vöïc nöôùc lôï, khu vöïc cöûa soâng. Ngoaøi caùc vuøng phaân boá töï nhieân treân, toâm coøn ñöôïc
du nhaäp vaø nuoâi ôû nhieàu nôi treân theá giôùi (Nguyeãn Thanh Phöông vaø ctv, 2003).
ÔÛ Vieät Nam, Toâm Caøng Xanh phaân boá töï nhieân chuû yeáu ôû caùc tænh Nam Boä,
ñaëc bieät laø vuøng Ñoàng Baèng Soâng Cöûu Long. ÔÛ caùc thuûy vöïc ñoä maën 18‰ hay ñoâi
khi caû 25‰ vaãn coù theå thaáy toâm xuaát hieän. Tuøy töøng thuûy vöïc vôùi ñaëc ñieåm moâi
tröôøng khaùc nhau vaø tuøy muøa vuï khaùc nhau maø Toâm Caøng Xanh xuaát hieän vôùi kích
côõ, giai ñoaïn thaønh thuïc vaø möùc ñoä phong phuù khaùc nhau (Nguyeãn Thanh Phöông vaø
ctv, 2003).
Hình 2.1 Sô ñoà phaân boá Toâm Caøng Xanh (theo kosfic.yosu.ac.kr/.../ FAO/mapbrief.html)
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
- 3 -
2.1.3 Hình thaùi vaø taêng tröôûng
Theo Phaïm Vaên Tình (2004) Toâm Caøng Xanh ôû nöôùc ta coù troïng löôïng caù theå
khaù lôùn, con ñöïc coù theå ñaït tôùi 450 g/caù theå, thaân töông ñoái troøn, caù theå tröôûng thaønh
coù maøu xanh döông ñaäm. Chuûy phaùt trieån nhoïn vaø cong leân ½ beà daøi taän cuøng cuûa
chuûy, treân maët chuûy coù 11 – 15 raêng vaø coù 3 – 4 raêng sau hoác maét, maët döôùi thöôøng
coù 12 – 15 raêng. Chieàu daøi chuûy cuûa caù theå tröôûng thaønh ôû con caùi thöôøng baèng hoaëc
ngaén hôn voû ñaàu ngöïc, coøn chuûy ôû con ñöïc daøi hôn chieàu daøi voû ñaàu ngöïc.
Chaân ngöïc thöù 2 luoân luoân phaùt trieån hôn caùc chaân khaùc, nhaát laø ôû con ñöïc
tröôûng thaønh; ñoâi chaân ngöïc thöù 2 coù hình daïng vaø kích thöôùc gioáng nhau ôû hai phía
(traùi vaø phaûi). Trong quaù trình taêng tröôûng, con ñöïc thöôøng lôùn nhanh hôn con caùi
(Phaïm Vaên Tình, 2004).
Khi chieàu daøi cô theå ñaït töø 8 – 14cm, troïng löôïng cô theå ñaït töø 10 – 20g, toác
ñoä phaùt trieån ôû con ñöïc vaø caùi töông ñöông nhau; nhöng khi chieàu daøi cô theå toâm vöôït
quaù 14cm, con ñöïc thöôøng phaùt trieån nhanh hôn con caùi (Phaïm Vaên Tình, 2004).
Trong quaù trình nuoâi, thaû nuoâi tröïc tieáp toâm boät (Postlarvae) sau 7 thaùng nuoâi,
caù theå ñöïc lôùn nhaát ñaït 110g, caù theå caùi lôùn nhaát chæ ñaït 50g (Phaïm Vaên Tình, 2004).
Hình 2.2 Hình daïng beân ngoaøi cuûa Toâm Caøng Xanh
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
- 4 -
2.1.4 Moâi tröôøng soáng
Theo Nguyeãn Thanh Phöông vaø ctv (2003), caùc yeáu toá moâi tröôøng soáng cuûa
Toâm Caøng Xanh nhö sau:
2.1.4.1 Nhieät ñoä
Nhieät ñoä thích hôïp cho haàu heát caùc giai ñoaïn cuûa toâm dao ñoäng trong khoaûng
26 – 310C, toát nhaát laø 28 – 300C. Nhieät ñoä thaáp döôùi 130C hay treân 380C gaây cheát
toâm. Khi nhieät ñoä ngoaøi khoaûng 22 – 330C, hoaït ñoäng sinh tröôûng vaø sinh saûn cuûa toâm
seõ bò suy giaûm. Nhieät ñoä cao thöôøng laøm cho toâm sôùm thaønh thuïc vaø kích côõ nhoû.
2.1.4.2 Ñoä maën
Giai ñoaïn aáu truøng caàn ñoä maën 6 – 16‰, toát nhaát 10 – 12‰.
Caùc giai ñoaïn toâm lôùn hôn caàn ñoä maën thaáp döôùi 6‰. Toâm gioáng vaø toâm lôùn
caàn soáng trong nöôùc ngoït ñeå sinh tröôûng toát nhaát, tuy nhieân, chuùng coù theå chòu ñöôïc
ñeán ñoä maën 25‰. ÔÛ ñoä maën 30‰ hay treân toâm gioáng cheát raát nhanh do quaù trình
ñieàu hoøa aùp suaát thaåm thaáu bò phaù vôõ hoaøn toaøn. ÔÛ ñoä maën 2 – 5‰ toâm lôùn töông ñoái
nhanh hôn so vôùi ôû 0‰ vaø nhanh hôn nhieàu so vôùi ôû 15‰. Trong nuoâi toâm, ñoä maën
toát nhaát khoâng quaù 10‰.
2.1.4.3 Oxy
Nhu caàu Oxy cho hoâ haáp cuûa toâm tuøy thuoäc vaøo nhieàu yeáu toá nhö giai ñoaïn
cuûa toâm, nhieät ñoä, ñoä maën… Ñoái vôùi toâm con, Oxy toái thieåu phaûi treân 2,1ppm ôû nhieät
ñoä 230C, treân 2,9ppm ôû 280C vaø 4,7ppm ôû 330C. Toâm lôùn caàn nhieàu Oxy hôn toâm
nhoû. Trong saûn xuaát gioáng, Oxy neân ñöôïc duy trì treân 5ppm.
2.1.4.4 Ñaïm
Daïng ñaïm ñaàu tieân ñöôïc baøi tieát ra bôûi toâm vaø caùc loaïi giaùp xaùc noùi chung laø
Ammonia voán raát ñoäc. Thoâng qua quaù trình chuyeån hoùa cuûa vi khuaån, Ammonia seõ
chuyeån thaønh daïng Nitrite cuõng ñoäc cho toâm, sau ñoù ñöôïc chuyeån thaønh daïng ñaïm
Nitrate khoâng ñoäc. Tuøy theo pH vaø nhieät ñoä, Ammonia seõ toàn taïi nhieàu hay ít döôùi
daïng khí NH3. Noàng ñoä NH3 caøng taêng khi pH vaø nhieät ñoä caøng taêng. Trong saûn xuaát
gioáng, haøm löôïng ñaïm neân ñöôïc duy trì ôû möùc döôùi 0,1ppm ñoái vôùi ñaïm Nitrite vaø
döôùi 1ppm ñoái vôùi ñaïm Ammonia.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
- 5 -
2.1.4.5 pH
Ñoä pH thích hôïp nhaát cho sinh tröôûng cuûa toâm töø 7 – 8. pH döôùi 6,5 hay treân
9 keùo daøi khoâng toát cho toâm ôû taát caû caùc giai ñoaïn.
2.1.4.6 Ñoä cöùng
Toâm caàn caùc loaïi khoaùng nhö Calcium, Magnesium cho quaù trình hình thaønh
voû môùi vaø loät xaùc. Tuy nhieân, khi ñoä cöùng cao hôn 300ppm seõ laøm toâm chaäm lôùn, deã
beänh do caùc nguyeân sinh ñoäng vaät baùm. Ñoä cöùng thích hôïp nhaát cho öông nuoâi toâm
trong khoaûng 50 – 150ppm. Ñoái vôùi öông nuoâi aáu truøng, ñoä cöùng thaáp döôùi 50ppm coù
theå gaây ra hieän töôïng meàm voû.
2.1.5 Taäp tính aên vaø baét moài
Toâm Caøng Xanh laø loaøi aên taïp thieân veà ñoäng vaät, thöùc aên cuûa chuùng trong töï
nhieân goàm caùc loaïi nguyeân sinh ñoäng vaät, giun nhieàu tô, giaùp xaùc, coân truøng, nhuyeãn
theå, caùc maûnh caù vuïn, caùc loaøi taûo, muøn baõ höõu cô.
Toâm Caøng Xanh xaùc ñònh thöùc aên tröôùc heát laø nhôø muøi vaø maøu saéc. Toâm tìm
thöùc aên baèng cô quan xuùc giaùc, duøng raâu queùt ngang doïc phía tröôùc ñöôøng ñi cuûa noù,
khi tìm ñöôïc thöùc aên, chuùng duøng chaân ngöïc thöù nhaát keïp gaép thöùc aên ñöa vaøo mieäng.
Cöôøng ñoä baét moài cuûa toâm seõ giaûm neáu ñoä no cuûa daï daøy taêng vaø trong thôøi
gian aáp tröùng chuùng coù theå nhòn aên vaøi ba ngaøy.
Toâm thöôøng baét moài vaøo chieàu toái vaø saùng sôùm. Chuùng öa aên thòt caùc caù theå
môùi loät xaùc ñoàng giôùi tính hôn caùc caù theå khaùc giôùi tính. Hieän töôïng naøy thöôøng xaûy
ra trong caùc beå nuoâi toâm boá meï thieáu thöùc aên.
2.2 Ñaëc Ñieåm Sinh Saûn Toâm Caøng Xanh
2.2.1 Voøng ñôøi cuûa Toâm Caøng Xanh
Theo Nguyeãn Vieät Thaéng (1993) vaø Phaïm Vaên Tình (1996), (trích bôûi
Nguyeãn Thò Thanh Thuûy, 2002) muøa ñeû roä cuûa Toâm Caøng Xanh ôû Ñoàng Baèng Nam
Boä taäp trung vaøo hai thôøi ñieåm, töø thaùng 4 ñeán thaùng 6 vaø töø thaùng 8 ñeán thaùng 10.
Voøng ñôøi Toâm Caøng Xanh coù 4 giai ñoaïn bao goàm: tröùng, aáu truøng, haäu aáu
truøng vaø toâm tröôûng thaønh (M.B. New vaø S. Singholka,1985). Theo Phaïm Vaên Tình
(1996) thì coù 5 giai ñoaïn: tröùng, aáu truøng, toâm boät, toâm gioáng, toâm tröôûng thaønh.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
For evaluation only.
- 6 -
Khi thaønh thuïc, toâm baét caëp, ñeû tröùng vaø tröùng dính vaøo caùc chaân buïng cuûa
toâm meï. Toâm tröùng di cö ra vuøng cöûa soâng nöôùc lôï (6 – 18‰) ñeå nôû (M.B. New vaø S.
Singholka, 1985).