Luận văn Nâng cao năng lực cạnh tranh sản phẩm bình nước nóng năng lượng mặt trời của công ty cổ phần phát triển năng lượng Sơn Hà

Luận văn Thạc sỹ Học viên: Nguyễn Quyết Thắng – CH17L i LỜI MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết lựa chọn đề tài Khi nguồn tài nguyên thiên nhiên ngày càng cạn kiệt và tình trạng ô nhiễm môi trường gia tăng đến mức báo động, nhiều nguồn năng lượng thay thế đang được các nhà khoa học quan tâm. Người ta quan tâm đến sản phẩm thân thiện môi trường, an toàn và mang lại hiệu quả kinh tế cao, trong đó có bình nước nóng sử dụng năng lượng Mặt Trời. Là thành viên của WTO, Việt Nam có điều kiện hội nhập sâu vào nền kinh tế thế giới, cải thiện môi trường kinh doanh, thu hút đầu tư nước ngoài, phát triển kinh tế và đẩy mạnh xuất khẩu. Nhưng đổi lại, áp lực về cạnh tranh đối với các doanh nghiệp Việt Nam nói chung và công ty cổ phần phát triển năng lượng Sơn Hà nói riêng ngày càng tăng lên. Để tồn tại và phát triển công ty phải tìm ra các giải pháp để mở rộng thị trường tiêu thụ và nâng cao năng lực cạnh tranh của sản phẩm. Bình đun nước nóng sử dụng năng lượng mặt trời là sản phẩm được nghiên cứu và phát triển theo lý thuyết “Thân thiện với môi trường – Tiện ích – Hiệu quả kinh tế”. Sử dụng sản phẩm Thái Dương Năng là thể hiện sự hiểu biết và ý thức ngày càng cao của người tiêu dùng về vấn đề môi trường, sức khỏe và an toàn. Chính vì những lý do trên mà tôi quyết định lựa chọn đề tài “Nâng cao năng lực cạnh tranh sản phẩm bình nước nóng năng lượng mặt trời của công ty cổ phần phát triển năng lượng Sơn Hà ” để làm luận văn thạc sĩ Quản trị kinh doanh. 2. Mục đích nghiên cứu: Việc nghiên cứu đề tài nhằm một số mục đích sau: - Hệ thống hóa kiến thức về cạnh tranh và năng lực cạnh tranh của sản phẩm để vận dụng phân tích rõ các yếu tố cấu thành năng lực cạnh tranh của sản phẩm bình nước nóng năng lượng mặt trời do công ty năng lượng Sơn Hà sản xuất; - Đánh giá thực trạng và những nhân tố tác động tới năng lực cạnh tranh của sản phẩm do công ty cổ phần phát triển năng lượng Sơn Hà sản xuất, đặc biệt là sản phẩm bình nước nóng năng lượng mặt trời; - Đưa ra các giải pháp nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của sản phẩm bình nước nóng năng lượng mặt trời của công ty Sơn Hà Luận văn Thạc sỹ Học viên: Nguyễn Quyết Thắng – CH17L ii 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu: Đối tượng nghiên cứu: Năng lực cạnh tranh hiện tại của sản phẩm bình nước nóng năng lượng mặt trời tại CÔNG TY CỔ PHẦN PHÁT TRIỂN NĂNG LƯỢNG SƠN HÀ. Phạm vi nghiên cứu: + Về không gian nghiên cứu: Năng lực cạnh tranh của sản phẩm trên thị trường Việt Nam. + Giới hạn về thời gian: Luận văn phân tích số liệu từ năm 2006 đến năm 2010, đề xuất các giải pháp cho giai đoạn tới năm 2015. 4. Phương pháp nghiên cứu: Luận văn sử dụng phương pháp chính là: phương pháp phân tích so sánh, tiếp cận hệ thống các số liệu thống kê, kế toán, tổng hợp số liệu, so sánh kết quả đạt được kết hợp với việc điều tra khảo sát thực tế tại một số doanh nghiệp cùng ngành để phân tích từng vấn đề để từ đó rút ra kết luận một cách chính xác và các biện pháp sát thực. Trên cơ sở nghiên cứu kỹ các nguyên nhân và dựa trên kinh nghiệm thực tiễn, tác giả luận văn sẽ đề xuất các giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh của sản phẩm 5. Kết cấu của luận văn: Ngoài phần mở đầu, kết luận, mục lục, danh mục bảng biểu, danh mục tài liệu tham khảo...thì nội dung của luận văn được kết cấu kết cấu gồm 04 chương: - Chương 1: Tổng quan về các công trình nghiên cứu có liên quan đến năng lực cạnh tranh của sản phẩm. - Chương 2: Năng lực cạnh tranh và vai trò của việc nâng cao năng lực cạnh tranh của sản phẩm. - Chương 3: Thực trạng năng lực cạnh tranh của sản phẩm bình nước nóng năng lượng mặt trời của công ty cổ phần phát triển năng lượng Sơn Hà. - Chương 4: Giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh của sản phẩm bình nước nóng năng lượng mặt trời tại công ty cổ phần phát triển năng lượng Sơn Hà. Luận văn Thạc sỹ Học viên: Nguyễn Quyết Thắng – CH17L iii CHƯƠNG I TỔNG QUAN VỀ CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU CÓ LIÊN QUAN ĐẾN NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA SẢN PHẨM 1.1. Những công trình nghiên cứu đã thực hiện về năng lực cạnh tranh của sản phẩm Hiện nay, tại trường Đại học Kinh tế Quốc dân Hà Nội đã có một số công trình nghiên cứu về năng lực cạnh tranh sản phẩm như: + Giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh của sản phẩm thủy sản chế biến trong xu thế hội nhập kinh tế quốc tế (nghiên cứu trường hợp của Tp Đà Nẵng (Trương Thị Dung, 2006) + Nâng cao năng lực cạnh tranh sản phẩm viễn thông của tập đoàn bưu chính viễn thông Việt Nam( Nguyễn Hoài Bắc, 2008) + Nâng cao năng lực cạnh tranh của sản phẩm da giày Việt Nam trong quá trình hội nhập Kinh tế quốc tế( Nguyễn Như Hoa, 2008) + Nâng cao năng lực cạnh tranh sản phẩm SlimTiVi của công ty LG Electronics Việt Nam( Đỗ Kiên, 2009) + Nâng cao khả năng cạnh tranh sản phẩm Bia của Tổng công ty Bia-Rượu- Nước giải khát Hà Nội.(HABICO)(Vũ Thị Hường, 2007) + Nâng cao khả năng cạnh tranh sản phẩm nhíp ôtô của công ty cổ phần cơ khí 19-8 (Nguyễn Chí Dũng, 2008) 1.2. Đánh giá chung về các công trình đã thực hiện Các công trình đã thực hiện tiến hành nghiên cứu về năng lực cạnh tranh của sản phẩm trên nhiều khía cạnh. Nhìn chung, các nghiên cứu đã đề cập đến những vấn đề sau: - Tập hợp các định nghĩa về cạnh tranh và năng lực cạnh tranh của các sản phẩm nói chung. - Tập hợp các quan điểm về các yếu tố cấu thành năng lực cạnh tranh của sản Luận văn Thạc sỹ Học viên: Nguyễn Quyết Thắng – CH17L iv phẩm và các nhân tố tác động tới chúng. - Phân tích sức ép và tính cấp bách của việc nâng cao năng lực cạnh tranh của các sản phẩm. - Phân tích thực trạng năng lực cạnh tranh sản phẩm của doanh nghiệp, các hoạt động và biện pháp mà các doanh nghiệp đã thực hiện để nâng cao năng lực cạnh tranh sản phẩm của họ. Trên cơ sở những phân tích trên, các tác giả đã vận dụng những phương pháp luận và cách tiếp cận khoa học để đề xuất giải pháp giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh sản phẩm. Tuy nhiên, bên cạnh những đóng góp về mặt lý luận cũng như thực tiễn thì các công trình nghiên cứu còn có một số hạn chế sau: - Đa số các đề tài nghiên cứu chưa có sự đi sâu phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh của sản phẩm, mà chỉ dừng lại ở việc phân tích các tiêu chí đánh giá. - Các giải pháp nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của sản phẩm đưa ra tuy nhiều nhưng không được phân tích để thấy mối liên hệ với kết quả. Cho đến thời điểm này, chưa có công trình nghiên cứu nào về năng lực cạnh tranh của sản phẩm bình nước nóng năng lượng mặt trời nói chung và ở công ty Cổ phần phát triển năng lượng Sơn Hà nói riêng cho nên luân văn được xem là công trình nghiên cứu đầu tiên. Luận văn Thạc sỹ Học viên: Nguyễn Quyết Thắng – CH17L v CHƯƠNG II: NĂNG LỰC CẠNH TRANH VÀ VAI TRÒ CỦA VIỆC NÂNG CAO NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA SẢN PHẨM 2.1. Tổng quan chung về cạnh tranh và năng lực cạnh tranh của sản phẩm * Khái niệm về cạnh tranh Từ quan điểm của các nhà nghiên cứu, phạm trù cạnh tranh được hiểu: Cạnh tranh là quan niệm kinh tế mà ở đó các chủ thể kinh tế ganh đua nhau tìm mọi biện pháp, cả nghệ thuật lẫn thủ đoạn để đạt được mục tiêu kinh tế của mình, thông thường là chiếm lĩnh thị trường, giành lấy khách hàng và các điều kiện sản xuất, thị trường có lợi nhất. Mục đích cuối cùng của các chủ thể kinh tế trong quá trình cạnh tranh là tối đa hóa lợi ích, đối với sản xuất kinh doanh là lợi nhuận, đối với người tiêu dùng là lợi ích tiêu dùng và sự tiện lợi. * Năng lực cạnh tranh và năng lực cạnh tranh của sản phẩm Ta có thể khái quát về năng lực cạnh tranh trên ba phương diện sau: năng lực cạnh tranh của quốc gia, năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp và năng lực cạnh tranh của sản phẩm. Năng lực cạnh tranh quốc gia là khả năng đạt được tăng trưởng bền vững, thu hút được đầu tư, đảm bảo ổn định kinh tế, xã hội, nâng cao đời sống của người dân... của một quốc gia so với quốc gia khác. Năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp là khả năng doanh nghiệp tạo ra được lợi thế cạnh tranh, có khả năng tạo ra năng suất và chất lượng cao hơn đối thủ cạnh tranh, chiếm lĩnh thị phần lớn, tạo ra thu nhập cao và phát triển bền vững “Năng lực cạnh tranh của sản phẩm là sức mạnh và khả năng duy trì được vị trí của sản phẩm đó trên thị trường hay nói là mức độ hấp dẫn của sản phẩm đó đối với khách hàng. Năng lực cạnh tranh của sản phẩm là yếu tố hàng đầu cấu thành năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp”1. Bản chất của năng lực cạnh tranh của sản phẩm là quá trình chuyển hóa lợi thế của sản phẩm thành hiện thực mà những lợi thế này có được một mặt do lợi thế so sánh tạo nên, mặt khác do các tác động của chính sách hay các quy định của 1 Trần Sửu: Năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp trong điều kiện toàn cầu hoá – nxb Lao động 2006, trang 13 Luận văn Thạc sỹ Học viên: Nguyễn Quyết Thắng – CH17L vi chính phủ tạo ra. Những đặc điểm, ưu thế của sản phẩm biểu hiện năng lực cạnh tranh bao gồm: Chất lượng, giá thành sản xuất, giá bán sản phẩm, sự khác biệt hóa của sản phẩm so với sản phẩm của đối thủ cạnh tranh. 2.2. Các tiêu chí đánh năng lực cạnh tranh của sản phẩm Trong khuôn khổ luận văn tác giả đưa ra ba tiêu chí sau đây để đánh giá năng lực cạnh tranh sản phẩm bình nước nóng năng lượng mặt trời của công ty cổ phần phát triển năng lượng Sơn Hà. + Giá thành, giá cả của sản + Chất lượng sản phẩm, mức độ hấp dẫn của sản phẩm + Uy tín của thương hiệu 2.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh của sản phẩm Trong khuôn khổ luận văn tác giả đưa ra năm nhân tố ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh sản phẩm bình nước nóng năng lượng mặt trời của công ty cổ phần phát triển năng lượng Sơn Hà như sau: + Nguyên vật liệu + Công nghệ của doanh nghiệp + Nguồn nhân lực + Công tác tiêu thụ sản phẩm của doanh nghiệp + Các đối thủ cạnh tranh chủ yếu của công ty 2.4. Vai trò của việc nâng cao năng lực cạnh tranh của sản phẩm bình nước nóng sử dụng năng lượng mặt trời trong điều kiện của nước ta hiện nay + Năng lượng mặt trời là nguồn năng lượng sạch, mang lại hiệu quả kinh tế cao và có trữ lượng vô cùng lớn + Cạnh tranh giữa các doanh nghiệp trong toàn ngành về sản phẩm bình nước nóng sử dụng năng lượng mặt trời ngày càng trở nên gay gắt Luận văn Thạc sỹ Học viên: Nguyễn Quyết Thắng – CH17L vii CHƯƠNG III: THỰC TRẠNG NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA SẢN PHẨM BÌNH NƯỚC NÓNG NĂNG LƯỢNG MẶT TRỜI CỦA CÔNG TY CP NĂNG LƯỢNG SƠN HÀ 3.1. Giới thiệu khái quát về Công ty cổ phần phát triển Năng lượng Sơn Hà * Quá trình hình thành và phát triển của Sơn Hà * Cơ cấu tổ chức bộ máy quản trị 3.2. Thực trạng năng lực cạnh tranh của sản phẩm bình nước nóng năng lượng mặt trời 3.2.1. Các đối thủ cạnh tranh chủ yếu của công ty Sơn Hà 3.2.2. Năng lực cạnh tranh của sản phẩm bình nước nóng năng lượng mặt trời qua các tiêu chí chủ yếu: + Chất lượng của sản phẩm, mức độ hấp dẫn của sản phẩm + Giá thành, giá cả + Uy tín của thương hiệu Thái Dương Năng 3.3. Đánh giá chung về năng lực cạnh tranh của sản phẩm bình nước nóng năng lượng mặt trời của Công ty Sơn Hà trên thị trường Việt Nam 3.3.1. Thành Công  Từng bước nâng cao chất lượng sản phẩm. Chất lượng sản phẩm Thái Dương Năng của công ty Sơn Hà luôn được khách hàng đánh giá cao và có tính cạnh tranh cao trên thị trường. Có được thành công này là do công ty đã không ngừng đầu tư, đổi mới công nghệ, áp dụng khoa học kỹ thuật mới vào sản xuất, đào tạo nguồn nhân lực  Sản phẩm Thái Dương Năng đứng đầu thị trường và chiếm khoảng 50% thị phần tại thị trường miền Bắc. Trong đó, Thái Dương Năng của Sơn Hà đứng vị trí số 1 tại thị trường Miền Bắc và số 2 tại Miền Nam do mới tiếp cận thị trường này.  Tiềm năng thị trường còn rất lớn. 3.3.2. Những hạn chế còn tồn tại và nguyên nhân Bên cạnh những thành công đã đạt được thì công ty vẫn còn những hạn chế còn tồn tại cần khắc phục nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của sản phẩm Thái Luận văn Thạc sỹ Học viên: Nguyễn Quyết Thắng – CH17L viii Dương Năng. Thứ nhất: Trong chính sách sản phẩm, công ty tập trung quá nhiều vào số lượng và chất lượng sản phẩm, các vấn đề khác như mẫu mã, sự khác biệt của sản phẩm lại ít được quan tâm. Sự mất cân đối này cũng là một trong những nguyên nhân làm cho giá bán sản phẩm Thái Dương Năng của công ty cao. Trong khi các đối thủ cạnh tranh lại tập trung vào các biện pháp như giảm chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm khiến giá bán sản phẩm của họ thấp. Thứ hai: Trong chính sách mẫu mã, chủng loại của sản phẩm: Tuy công ty đã có những cải tiến về mẫu mã, chủng loại nhưng sự khác biệt, sự độc đáo của sản phẩm Thái Dương Năng vẫn chưa bằng những đối thủ cạnh tranh chủ yếu. Thứ ba: Việc đầu tư cho thương hiệu, quảng bá sản phẩm Thái Dương Năng tuy đã được coi trọng song vẫn chưa tương xứng với quy mô phát triển của công ty, đầu tư cho nhãn hiệu sản phẩm Thái Dương Năng còn ở mức thấp. Danh tiếng sản phẩm Thái Dương Năng chưa thật sự được biết đến nhiều ở các thị trường Phía Nam. Nguyên nhân chính do việc xây dựng thương hiệu của công ty vẫn còn thiếu tính chuyên nghiệp, không truyền tải được những giá trị mang tính triết lý của công ty, kênh thông tin của sản phẩm Thái Dương Năng đến với khách hàng còn bị hạn chế. Thứ tư: Chính sách giá đối với sản phẩm Thái Dương Năng thường xuyên thay đổi gây tâm lý không tốt đối với người tiêu dùng. Hiện nay, giá thành toàn bộ của sản phẩm Thái Dương Năng của công ty Sơn Hà đang cao hơn so với giá thành sản phẩm các doanh nghiệp sản xuất trong nước trung bình từ (4% đến 8%). Nguyên nhân của việc này là do công ty không chủ động được giá mua nguyên vật liệu, nguyên liệu đầu vào chủ yếu phải nhập khẩu trực tiếp từ nước ngoài. Do đó, công ty thường lâm vào tình trạng bị động, phải chạy theo sự biết động của thị trường nguyên vật liệu. 3.4. Các nhân tố ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh của sản phẩm Thái Dương Năng + Quản lý nguồn cung ứng nguyên vật liệu + Công nghệ + Nguồn nhân lực + Tổ chức tiêu thụ sản phẩm Thái Dương Năng Luận văn Thạc sỹ Học viên: Nguyễn Quyết Thắng – CH17L ix CHƯƠNG IV: GIẢI PHÁP NÂNG CAO NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA SẢN PHẨM BÌNH NƯỚC NÓNG NĂNG LƯỢNG MẶT TRỜI CỦA CÔNG TY SƠN HÀ 4.1. Chiến lược phát triển của công ty Sơn Hà 4.2. Các giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh của sản phẩm Thái Dương Năng 4.2.1. Nâng cao chất lượng và đa dạng hóa chủng loại, mẫu mã sản phẩm - Chất lượng của sản phẩm Thái Dương Năng có thể cạnh tranh với các đối thủ cạnh tranh chủ yếu, nhưng việc củng cố và hoàn thiện sản phẩm Thái Dương Năng vẫn phải là công tác được chú trọng thường xuyên. - Chú trọng đa dạng hóa chủng loại, mẫu mã sản phẩm, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng. Để nâng cao chất lượng sản phẩm và đa dạng hóa chủng loại, mẫu mã của sản phẩm Thái Dương Năng thì công ty có thể sử dụng các biện pháp sau: - Cần có chiến lược đầu tư đổi mới công nghệ thích hợp. Để làm chủ công nghệ và phát huy tối đa hiệu suất sử dụng máy móc, Công ty có thể sử dụng các chuyên gia người nước ngoài tư vấn - Mạnh dạn áp dụng các hệ thống quản lý chất lượng tiên tiến trên thế giới - Kết hợp nghiên cứu và phát triển với marketing - Kết hợp sản xuất với nghiên cứu và phát triển. - Rút ngắn thời gian đưa sản phẩm ra thị trường. - Có chiến lược để xây dựng quy trình sản xuất, quản lý chất lượng tốt - Tập trung đầu tư mạnh vào khâu thiết kế mẫu mã, tạo dáng nhằm đảm bảo chủ động trong việc thiết kế, triển khai sản xuất - Các quy trình sản xuất của công ty phải luôn được cải tiến, tìm kiếm các công nghệ sản xuất mới, tiên tiến hiện đại Luận văn Thạc sỹ Học viên: Nguyễn Quyết Thắng – CH17L x 4.2.2. Giảm chi phí sản xuất, hạ giá thành sản phẩm Để giảm giá thành sản phẩm công ty có thể sử dụng các biện pháp sau: - Tập trung đầu tư phát triển nghành công nghiệp hỗ trợ để tăng cường khả năng cung ứng nguyên vật liệu cho sản xuất, tăng sự chủ động về nguyên vật liệu đầu vào nhằm giảm thiểu các tác động từ bên ngoài. - Tăng cường quản lý các chi phí sản xuất nhằm giảm thiểu các chi phí gián tiếp phát sinh, chi phí phát sinh bất thường để hạ giá thành sản phẩm. - Giảm chi phí nhân công bao gồm cả nhân công trực tiếp và nhân công gián tiếp. Việc giảm chi phí nhân công phải dựa trên việc nâng cao năng suất chất lượng của người lao động - Cần phải tập hợp một cách chính xác các loại chi phí, thông qua các báo cáo về chi phí doanh nghiệp có thể nắm được chi phí phát sinh trong quá trình sản xuất, quá trình quản lý và lưu thông hàng hoá, từ đó doanh nghiệp có biện pháp điều chỉnh kịp thời - Nâng cao nhận thức của mọi thành viên trong công ty, không chỉ từ đội ngũ lãnh đạo, quản lý mà ngay cả đội ngũ người lao động về tầm quan trọng của việc giảm chi phí sản xuất, hạ giá thành sản phẩm . - Thúc đẩy khả năng sáng tạo, phát huy trí tuệ của từng cá nhân và tập thể nhằm tìm cách tối thiểu hóa chi phí sản xuất, đặc biệt là chi phí nguyên vật liệu, chi phí quản lý doanh nghiệp 4.2.3. Nâng cao năng lực cho nguồn nhân lực của công ty Để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực công ty phải thực hiện một số giải pháp sau: - Tiến hành sắp xếp bố trí hợp lý đội ngũ cán bộ quản lý và lao động hiện có ở công ty - Cần phải thực hiện đào tạo cho toàn bộ công nhân viên trong toàn doanh nghiệp, chú trọng đào tạo đội ngũ thiết kế, tạo dáng và phát triển sản phẩm nhằm Luận văn Thạc sỹ Học viên: Nguyễn Quyết Thắng – CH17L xi tạo sự thống nhất cao trong việc sử dụng những kỹ thuật mới. - Tạo sự gắn bó về quyền lợi và trách nhiệm của người lao động với công ty, xây dựng chế độ tiền lương và thưởng theo hướng khuyến kích người lao động có những đóng góp tích cực cho sự phát triển của công ty. - Nâng cao nhận thức của công nhân viên trong doanh nghiệp sẽ làm tăng tính chủ động của người lao động. 4.2.4. Đẩy mạnh công tác xúc tiến thương mại, quảng bá sản phẩm và xây dựng thương hiệu + Tăng cường cung cấp thông tin tới khách hàng, chủ động áp dụng thương mại điện tử trong điều hành kinh doanh + Đầu tư vào hoạt động quảng bá sản phẩm và xây dựng thương hiệu 4.2.5. Hoàn thiện, mở rộng và đẩy mạnh hoạt động của hệ thống kênh phân phối + Đánh giá lại hiệu quả và tăng cường hoạt động của các đại lý + Đào tạo kỹ năng bán hàng cho các đại lý của công ty + Tổ chức tốt hoạt động bán hàng và dịch vụ sau bán hàng của các đại lý