Luận văn Nghiên cứu hệ điều hành Symbian 6.0 và xây dựng ứng dụng minh họa trên điện thoại di động Nokia 9210

KH OA C NT T – Đ H KH TN 1 TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN BỘ MÔN CÔNG NGHỆ PHẦN MỀM SINH VIÊN THỰC HIỆN HÙYNH TẦN KIỆT 0012050 TRẦN THỊ THÙY TRANG 0012109 NGHIÊN CỨU HỆ ĐIỀU HÀNH SYMBIAN 6.0 và XÂY DỰNG ỨNG DỤNG MINH HỌA TRÊN ĐIỆN THOẠI DI ĐỘNG NOKIA 9210 LUẬN VĂN CỬ NHÂN TIN HỌC TP.HCM , 7/ 2004 KH OA C NT T – Đ H KH TN 2 TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN BỘ MÔN CÔNG NGHỆ PHẦN MỀM SINH VIÊN THỰC HIỆN HÙYNH TẦN KIỆT 0012050 TRẦN THỊ THÙY TRANG 0012109 NGHIÊN CỨU HỆ ĐIỀU HÀNH SYMBIAN 6.0 và XÂY DỰNG ỨNG DỤNG MINH HỌA TRÊN ĐIỆN THOẠI DI ĐỘNG NOKIA 9210 GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN Th.S TRẨN ĐỨC DUẨN Thầy NGUYỄN VIẾT HÒANG TP.HCM , 7/2004 KH OA C NT T – Đ H KH TN 3 Nhận xét của Giáo viên hướng dẫn ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… KH OA C NT T – Đ H KH TN 4 Nhận xét của Giáo viên phản biện ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… KH OA C NT T – Đ H KH TN 5 Lời cảm ơn Chúng em xin chân thành cảm ơn Khoa Công Nghệ Thông Tin trường đại học Khoa Học Tự Nhiên TPHCM đã tạo điều kiện cho chúng em thực hiện đề tài tốt nghiệp này. Chúng em xin chân thành cảm ơn thầy Trần Đức Duẩn và Nguyễn Viết Hòang đã tận tình hướng dẫn, chỉ bảo chúng em trong suốt thời gian thực hiện đề tài. Chúng em cũng xin cám ơn quý thầy cô trong khoa đã tận tình giảng dạy và trang bị cho chúng em những kiến thức cần thiết trong suốt quá trình học tập tại trường, và cũng xin gửi lòng biết ơn sâu sắc đến ba mẹ,các anh chị và các bạn đã ủng hộ,giúp đỡ động viên chúng em trong những lúc khó khăn cũng như trong suốt những năm học vừa qua. Mặc dù đã cố gắng hoàn thành luận văn với tất cả sự nổ lực của bản thân nhưng luận văn chắc chắn không tránh khỏi những thiếu sót nhất định,kính mong sự thông cảm và tận tình chỉ bảo của quý thầy cô và các bạn. TPHCM 7/2004 Nhóm thực hiện Huỳnh Tấn Kiệt - Trần Thị Thùy Trang KH OA C NT T – Đ H KH TN 6 Lời mở đầu Công nghệ thông tin đang trở thành một phần tất yếu của cuộc sống chúng ta. Ngày nay các thiết bị công nghệ ngày càng gần gũi với sinh hoạt của con người ,đặc biệt là các thiết bị di động, ngoài các chức năng cơ bản là liên lạc điện thoại, nhắn tin…Điện thoại di động ngày nay còn hơn thế nữa ,chúng trở thành máy nghe nhạc , xem phim ,chụp hình và cả chơi games. Hơn thế nữa chúng dần trở thành…..máy tính cá nhân (PC) - một viễn cảnh khổng lồ ! Với các thiết bị di động thông minh như máy tính cá nhân ,việc có một hệ điều hành cho nó là điều tất yếu .Nhiều năm qua ,được sự hậu thuẫn của các hãng điện thoại danh giá như Nokia ,Motorola,Samsung ,Ericsson…Symbian là sự lựa chọn hàng đầu và thống lĩnh thị trường về hệ điều hành cho điện thoại di động. Hệ điều hành Symbian từ những phiên bản ban đầu vốn đơn giản vì thực hiện chỉ những chức năng cơ bản .Nhưng từ phiên bản EPOC 5.0 rồi tới Symbian 6.0 dành cho các loại điện thoại dòng crystal – dòng điện thoại cho các loại máy có bàn phím tương tự máy tính cá nhân - thì Symbian trở nên phức tạp và mạnh mẽ không khác gì Windows hay Linux. Trên môi trường Symbian 6.0 ,có hàng loạt các ứng dụng tương tự như máy tính cá nhân mà ta không ngờ tới như trình gửi mail ,trình duyệt web ,các ứng dụng văn phòng ,các trò chơi dàn trận…Do vậy ,nhu cầu tìm hiểu về Symbian 6.0 trở nên cấp bách vì càng ngày người ta càng muốn rằng “phone là PC” và “PC là phone”, viễn cảnh đó sẽ ngày càng gần hơn nữa khi mà giá các thiết bị như vậy không còn quá đắt.Ước tính tới năm 2006 ,sẽ có thêm gần 60 triệu người trên toàn cầu sử dụng những loại điện thoại “lai” PC như vậy. Với ý tưởng đó, cùng với sự đồng tình của Khoa Công nghệ thông tin – thuộc Đại học Khoa học Tự nhiên TPHCM ,chúng em đã cùng nhau thực hiện đề tài : Nghiên cứu hệ điều hành Symbian 6.0 ,ứng dụng Xây dựng Bộ gõ Tiếng việt và Các chức năng hỗ trợ soạn thảo Tiếng việt trên máy Nokia 9210. KH OA C NT T – Đ H KH TN 7 MỤC LỤC Chương 1 Tổng quan đề tài ............................................................................................12 1.1 Giới thiệu lĩnh vực và ý nghĩa đề tài....................................................................12 1.2 Các kết quả nghiên cứu hiện nay về lĩnh vực này ...............................................14 1.3 Nội dung nghiên cứu của đề tài ...........................................................................16 1.4 Tóm tắt kết quả của đề tài ....................................................................................17 1.5 Bố cục luận văn....................................................................................................18 Chương 2 Hệ điều hành Symbian ..................................................................................19 2.1 Lịch sử .................................................................................................................19 2.2 Kiến trúc tổng quan của HDH Symbian ..............................................................20 2.3 Các đặc tính .........................................................................................................21 2.4 Các thiết kế của HDH Symbian...........................................................................23 2.5 Kĩ thuật chung(Generic Technology-GT) để phát triển hệ điều hành Symbian.26 2.5.1 Base..............................................................................................................27 2.5.2 Framework ...................................................................................................29 2.5.3 Communications ..........................................................................................30 2.5.4 Messaging ....................................................................................................32 2.5.5 Browsing......................................................................................................32 2.5.6 Application Engines.....................................................................................33 2.5.7 Java runtime.................................................................................................34 2.5.8 Connectivity.................................................................................................35 2.6 Các hàm APIs của HDH Symbian.......................................................................36 2.6.1 Trao đổi thông điệp......................................................................................37 2.6.2 TCP/IP và sockets API ................................................................................37 2.6.3 Communication API(các hàm về giao tiếp).................................................37 2.6.4 Các ứng dụng và dịch vụ .............................................................................38 2.6.5 Symbian là một hệ điều hành đa nhiệm:......................................................38 2.6.6 Các mã lệnh (code) có thể dùng lại được. ...................................................40 Chương 3 Vấn đề về phát triển ứng dụng trên hệ điều hành Symbian .....................41 3.1 Bộ nhớ trong Symbian phone ..............................................................................41 3.2 Kiến trúc của 1 phần mềm trên Symbian.............................................................42 3.2.1 Kiến trúc thư viện : (Library Architecture)..................................................42 3.2.2 Kiến trúc lớp của ứng dụng : (Application Class Architecture) ..................44 3.3 Các ngôn ngữ có thể dùng phát triển ứng dụng trên HDH Symbian...................46 3.3.1 Phát triển ứng dụng bằng C++:....................................................................47 3.3.2 Phát triển ứng dụng bằng Java .....................................................................48 3.3.3 Phát triển ứng dụng bằng WAP và HTML:.................................................49 Chương 4 Xây dựng ứng dụng VNSmartType .............................................................50 4.1 Giới thiệu .............................................................................................................50 4.2 Các chức năng......................................................................................................50 KH OA C NT T – Đ H KH TN 8 4.3 Kỹ thuật chạy nền (Background) .........................................................................53 4.4 Kỹ thuật bắt phím ................................................................................................54 4.5 Xử lý Tiếng Việt ..................................................................................................60 4.6 Tổ chức lưu trữ dữ liệu ........................................................................................64 4.7 Chức năng AutoComplete....................................................................................70 4.8 Chức năng AutoCorrect .......................................................................................72 4.9 Chức năng thêm dấu tự động (Automatic AddAccents)......................................74 4.10 Chức năng xoá dấu (Remove Accents)................................................................77 4.11 Các chức năng khác .............................................................................................78 Chương 5 Cài đặt và thử nghiệm ...................................................................................79 5.1 Tìm hiểu DTDD Nokia 9210 ...............................................................................79 5.1.1 Giới thiệu .....................................................................................................79 5.1.2 Các tính năng chính của Nokia: ...................................................................80 5.1.3 Cấu trúc của Nokia ......................................................................................81 5.2 Cách biên dịch 1 chương trình.............................................................................82 5.3 Cài đặt một chương trình vào Emulator ..............................................................83 5.4 Cài đặt một chương trình vào máy Nokia 9210...................................................84 5.5 Cài đặt & Sử dụng ứng dụng VNSmartType trên máy Nokia 9210....................85 Chương 6 Tổng kết & Đánh giá .....................................................................................96 Phần phụ lục.....................................................................................................................101 A.Tìm hiểu thêm về Nokia 9210 .....................................................................................101 B.Tiếng Việt Unicode.......................................................................................................116 C. Công cụ MEAD(Minimal Eikon Application Development) ..................................121 D. Công cụ Menu Builder................................................................................................122 E. Tìm hiểu trình giả lập Symbian 6.0 EPOC...............................................................122 F. Tra cứu API phát triển ứng dụng..............................................................................123 G. Hướng dẫn từng bước (Tutorial) ..............................................................................126 Thuật ngữ 131 Tài liệu tham khảo ...........................................................................................................133 KH OA C NT T – Đ H KH TN 9 DANH MỤC HÌNH Hình 2-1 Tính tương thích của HDH Symbian...................................................................20 Hình 2-2 DTDD Nokia 9210 ..............................................................................................23 Hình 2-3 DTDD Nokia 7650 ..............................................................................................24 Hình 2-4 DTDD Sony Ericsson ..........................................................................................24 Hình 2-5 Thiết kế Quartz ....................................................................................................25 Hình 2-6 Thành phần chính của GT ...................................................................................26 ình 2-7 Thành phần của Base...........................................................................................27 Hình 2-8 Công cụ hổ trợ cho PC của Base .........................................................................28 Hình 2-9 Framework...........................................................................................................29 Hình 2-10 Communications................................................................................................31 Hình 2-11 Messaging..........................................................................................................32 Hình 2-12 Browsing............................................................................................................33 Hình 2-13 Application Engines ..........................................................................................33 Hình 2-14 Java runtime.......................................................................................................34 Hình 2-15 Connectivity ......................................................................................................35 Hình 2-16 Các APIs mà HDH Symbian cung cấp..............................................................36 Hình 3-1 Bộ nhớ trong Symbian phones ............................................................................41 Hình 3-2 Kiến trúc thư viện................................................................................................43 Hình 3-3 Lớp Ckon và Uikon trong kiến trúc thư viện ......................................................44 Hình 3-4 Kiến trúc lớp của ứng dụng .................................................................................44 Hình 3-5 Liên hệ giữa các thành phần trong kiến trúc của ứng dụng.................................46 Hình 4-1 DTDD Nokia 9210 ..............................................................................................51 Hình 4-2 Thuật toán của bộ gõ tiếng Việt ..........................................................................63 Hình 4-3 Thuật toán AutoComplete ...................................................................................72 Hình 4-4 Thuật toán AutoCorrect .......................................................................................74 Hình 4-5 Thuật toán chức năng thêm dấu...........................................................................76 Hình 4-6 Thuật toán của hàm vietPhrase............................................................................76 Hình 5-1 Qui trình biên dịch 1 chương trình ......................................................................82 Hình 5-2 Màn hình chính của ứng dụng .............................................................................85 Hình 5-3 Màn hình Help.....................................................................................................86 Hình 5-4 Chọn chức năng hỗ trợ ........................................................................................87 Hình 5-5 Màn hình các chức năng quản lý từ (WordStore) ...............................................87 Hình 5-6 Màn hình Word....................................................................................................88 Hình 5-7 Chọn chế độ gõ tiếng Việt ...................................................................................88 Hình 5-8 Màn hình chức năng AutoComplete....................................................................89 Hình 5-9 Màn hình chức năng AutoCorrect .......................................................................89 Hình 5-10 Màn hình chức năng AddAccent .......................................................................90 KH OA C NT T – Đ H KH TN 10 Hình 5-11 Màn hình Remove Accent .................................................................................91 Hình 5-12 Màn hình phối hợp chức năng...........................................................................92 Hình 5-13 Màn hình Quản lý từ vựng ................................................................................92 Hình 5-14 Màn hình Thêm từ vựng trong khi soạn thảo ....................................................93 Hình 5-15 Màn hình thêm từ vựng cho AutoCorrect .........................................................94 Hình 5-16 Màn hình xóa từ vựng cho AutoComplete