Trong điều kiện sản xuất kinh doanh theo c ơ chế thị trường, để tồn tại và phát
triển đòi hỏi người lãnh đạo cần phải có hiểu biết về tổ chức, phối hợp, kiểm tra,
ra quyết định và điều hành mọi hoạt động của doanh nghiệp với mục tiêu là
hướng cho doanh nghiệp hoạt động đạt hiệu quả cao nhất. Để làm được điều đó
các doanh nghiệp cần phải nắm được các nhân tố ảnh hưởng, mức độ và xu
hướng tác động của từng nhân tố ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh. Muốn vậy
ta cần phải làm gì để có được những thông tin hữu ích về họat động kinh doanh
của doanh nghiệp nhằm cung cấp kịp thời để giúp cho các nhà quản trị ra quyết
định đúng. Để giải quyết vấn đề đó chỉ có một cách là thông qua phân tích,
nghiên cứu đánh giá toàn bộ quá trình và kết quả hoạt động kinh doanh của
doanh nghiệp dựa trên số liệu kế toán và tài chính, chỉ có thông qua phân tích
doanh nghiệp mới khai thác hết những khả năng tiềm ẩn của doanh nghiệp chưa
được phát hiện. Qua phân tích hoạt động kinh doanh, doanh nghiệp mới thấy rõ
nguyên nhân, nguồn gốc của các vấn đề phát sinh và các giải pháp cụ thể để cải
tiến quản lý. Có thể nói việc phân tích t ình hình ho ạt động sản xuất kinh doanh l à
cái nhìn tổng quát về toàn bộ doanh nghiệp cũng như nói lên sự vững vàng của
doanhh nghiệp trong môi trường cạnh tranh trong quá trình hội nhập.
Hiện nay, đất nước ta đang ngày càng phát triển, cụ thể năm 2007 Việt Nam
trở thành thành viên của WTO đã làm cho môi trường kinh doanh của Việt Nam
trở nên náo nhiệt và sôi động hơn nữa. Sự cạnh tranh ngày càng diễn ra gay gắt
không chỉ với các doanh nghiệp trong n ước mà còn có sự tham gia của các doanh
nghiệp nước ngoài trong một sân chơi chung, mọi doanh nghiệp đều bình đẳng
như nhau. Vì vậy, nó đòi hỏi các doanh nghiệp phải tự nổ lực, phấn đấu, cải thiện
tốt hơn để có thể phát triển bền vững. Cũng như, đòi hỏi các doanh nghiệp phải
chủ động kinh doanh hơn và không ngừng đưa ra những biện pháp nhằm nâng
cao hiệu quả sản xuất kinh doanh để tồn tại và phát triển trong tình hình kinh tế
hiện nay. Vì vậy, mà việc phân tích hoạt động kinh doanh là một công việc hết
sức cần thiết giúp cho nhà quản lý có được cơ sở vững chắc trong việc ra quyết
định, cung cấp thông tin, khẳng định vị trí doanh nghiệp tr ên thương trường, xây
dựng chiến lược phát triển ổn định và hợp lý trong kinh doanh. Mặt khác, qua
phân tích kinh doanh giúp cho các doanh nghi ệp tìm ra các biện pháp xác thực để
tăng cường các hoạt động kinh tế và quản lý doanh nghiệp, nhằm huy động mọi
khả năng về tiền vốn, lao động, đất đai, vào quá trình sản xuất kinh doanh,
nâng cao kết quả kinh doanh của doanh nghiệp. Ngoài ra, phân tích kinh doanh
còn là những căn cứ quan trọng phục vụ cho việc dự đoán, dự báo xu thế phát
triển sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Từ đó, các nhà quản trị sẽ đưa ra
những quyết định về chiến lược phát triển và phương án kinh doanh có hiệu quả.
50 trang |
Chia sẻ: tuandn | Lượt xem: 9739 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luận văn Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp tư nhân Vinh Thuận, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp tư nhân Vinh Thuận
GVHD: NGUYỄN THÚY AN SVTH: VÕ TRẦN PHÚC ANH 1
CHƯƠNG 1
GIỚI THIỆU
1.1. ĐẶT VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
Trong điều kiện sản xuất kinh doanh theo cơ chế thị trường, để tồn tại và phát
triển đòi hỏi người lãnh đạo cần phải có hiểu biết về tổ chức, phối hợp, kiểm tra,
ra quyết định và điều hành mọi hoạt động của doanh nghiệp với mục tiêu là
hướng cho doanh nghiệp hoạt động đạt hiệu quả cao nhất. Để làm được điều đó
các doanh nghiệp cần phải nắm được các nhân tố ảnh hưởng, mức độ và xu
hướng tác động của từng nhân tố ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh. Muốn vậy
ta cần phải làm gì để có được những thông tin hữu ích về họat động kinh doanh
của doanh nghiệp nhằm cung cấp kịp thời để giúp cho các nhà quản trị ra quyết
định đúng. Để giải quyết vấn đề đó chỉ có một cách là thông qua phân tích,
nghiên cứu đánh giá toàn bộ quá trình và kết quả hoạt động kinh doanh của
doanh nghiệp dựa trên số liệu kế toán và tài chính, chỉ có thông qua phân tích
doanh nghiệp mới khai thác hết những khả năng tiềm ẩn của doanh nghiệp chưa
được phát hiện. Qua phân tích hoạt động kinh doanh, doanh nghiệp mới thấy rõ
nguyên nhân, nguồn gốc của các vấn đề phát sinh và các giải pháp cụ thể để cải
tiến quản lý. Có thể nói việc phân tích tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh là
cái nhìn tổng quát về toàn bộ doanh nghiệp cũng như nói lên sự vững vàng của
doanhh nghiệp trong môi trường cạnh tranh trong quá trình hội nhập.
Hiện nay, đất nước ta đang ngày càng phát triển, cụ thể năm 2007 Việt Nam
trở thành thành viên của WTO đã làm cho môi trường kinh doanh của Việt Nam
trở nên náo nhiệt và sôi động hơn nữa. Sự cạnh tranh ngày càng diễn ra gay gắt
không chỉ với các doanh nghiệp trong nước mà còn có sự tham gia của các doanh
nghiệp nước ngoài trong một sân chơi chung, mọi doanh nghiệp đều bình đẳng
như nhau. Vì vậy, nó đòi hỏi các doanh nghiệp phải tự nổ lực, phấn đấu, cải thiện
tốt hơn để có thể phát triển bền vững. Cũng như, đòi hỏi các doanh nghiệp phải
chủ động kinh doanh hơn và không ngừng đưa ra những biện pháp nhằm nâng
cao hiệu quả sản xuất kinh doanh để tồn tại và phát triển trong tình hình kinh tế
hiện nay. Vì vậy, mà việc phân tích hoạt động kinh doanh là một công việc hết
sức cần thiết giúp cho nhà quản lý có được cơ sở vững chắc trong việc ra quyết
www.kinhtehoc.net
Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp tư nhân Vinh Thuận
GVHD: NGUYỄN THÚY AN SVTH: VÕ TRẦN PHÚC ANH 2
định, cung cấp thông tin, khẳng định vị trí doanh nghiệp trên thương trường, xây
dựng chiến lược phát triển ổn định và hợp lý trong kinh doanh. Mặt khác, qua
phân tích kinh doanh giúp cho các doanh nghiệp tìm ra các biện pháp xác thực để
tăng cường các hoạt động kinh tế và quản lý doanh nghiệp, nhằm huy động mọi
khả năng về tiền vốn, lao động, đất đai,… vào quá trình sản xuất kinh doanh,
nâng cao kết quả kinh doanh của doanh nghiệp. Ngoài ra, phân tích kinh doanh
còn là những căn cứ quan trọng phục vụ cho việc dự đoán, dự báo xu thế phát
triển sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Từ đó, các nhà quản trị sẽ đưa ra
những quyết định về chiến lược phát triển và phương án kinh doanh có hiệu quả.
Nhận thức được tầm quan trọng cũng như những lợi ích từ việc phân tích hiệu
quả hoạt động kinh doanh mang lại cho doanh nghiệp nên tôi đã chọn đề tài:
“Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp tư nhân Vinh
Thuận” làm nội dung nghiên cứu cho luận văn tốt nghiệp của mình.
1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
1.2.1. Mục tiêu chung
Qua việc phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh cho thấy được những
mặt mạnh, mặt yếu của doanh nghiệp trong mối quan hệ với môi trường xung
quanh, đồng thời biết được các nhân tố ảnh hưởng, mức độ và xu hướng tác động
của từng nhân tố đến hiệu quả kinh doanh. Từ đó có những giải pháp thích hợp
để giúp doanh nghiệp phát triển trong những năm tiếp theo.
1.2.2. Mục tiêu cụ thể
- Tìm hiểu và phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp để
thấy được cách thức hoạt động của doanh nghiệp, cũng như thấy được điểm
mạnh cần phát huy và điểm yếu cần khắc phục. Cụ thể là, phân tích tình hình
doanh thu, chi phí, lợi nhuận qua 3 năm 2006 – 2008.
- Đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp thông qua một
số chỉ tiêu tài chính cơ bản.
- Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến tình hình lợi nhuận từ hoạt động
kinh doanh.
- Đề ra những giải pháp thích hợp nhằm khắc phục những hạn chế và nâng
cao hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp trong thời gian tới.
www.kinhtehoc.net
Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp tư nhân Vinh Thuận
GVHD: NGUYỄN THÚY AN SVTH: VÕ TRẦN PHÚC ANH 3
1.3. CÂU HỎI NGHIÊN CỨU
- Phân tích hoạt động kinh doanh là gì?
- Tại sao phải phân tích hoạt động kinh doanh?
- Tình hình hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp qua các năm ra sao?
- Trong quá trình hoạt động kinh doanh mặt hàng nào góp phần nâng cao
hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp? Nguyên nhân?
1.4. PHẠM VI NGHIÊN CỨU
1.4.1. Không gian
Đề tài được nghiên cứu tại doanh nghiệp tư nhân Vinh Thuận - Huyện
Bình Minh -Tỉnh Vĩnh Long. Các số liệu và thông tin liên quan đến doanh
nghiệp được thu thập từ bộ phận kế toán của doanh nghiệp.
1.4.2. Thời gian
Đề tài được tiến hành trong thời gian từ ngày 02/02/2009 đến ngày
24/04/2009 và sử dụng số liệu của doanh nghiệp trong ba năm 2006 – 2008 để
hoàn thành bài luận văn này.
1.4.3. Đối tượng nghiên cứu
Phân tích hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp là rất rộng nhưng do thời
gian thực tập có hạn nên tôi chỉ thực hiện nghiên cứu:
- Những lý luận có liên quan đến phương pháp phân tích hiệu quả hoạt
động kinh doanh.
- Biến động doanh thu, chi phí và lợi nhuận.
- Các yếu tố ảnh hưởng đến lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh.
1.5. LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU
Tài liệu được sử dụng chủ yếu có liên quan đến đề tài là các sổ sách của
doanh nghiệp Vinh Thuận. Mặc dù phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh là
rất quan trọng nhưng đối với doanh nghiệp thì vấn đề này vẫn còn xa lạ, trong
khi đó ở nhiều công ty khác đã được nhiều sinh viên nghiên cứu qua. Vì vậy đề
tài còn được nghiên cứu dựa trên các bài nghiên cứu trước như:
Nguyễn Triệu Vương Huỳnh, “Phân tích tình hình hoạt động sản xuất
kinh doanh tại Công ty trách nhiệm hữu hạn chế biến thủy sản ÚT XI” , trong ba
năm 2003 – 2005, Luận văn tốt nghiệp, Khoa Kinh Tế - Quản trị kinh doanh.
www.kinhtehoc.net
Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp tư nhân Vinh Thuận
GVHD: NGUYỄN THÚY AN SVTH: VÕ TRẦN PHÚC ANH 4
Võ Văn Thành, “Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của công ty
cổ phần xuất nhập khẩu An Giang”, qua ba năm 2003 – 2005, Luận văn tốt
nghiệp Khoa Kinh tế - Quản trị kinh doanh.
Phạm Văn Mau, “Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của công ty
cổ phần may Tiền Tiến”, qua ba năm 2005 – 2007, Luận văn tốt nghiệp Khoa
Kinh tế - Quản trị kinh doanh.
Các tác giả đều có chung quan điểm là phân tích hiệu quả hoạt động kinh
doanh dựa vào các chỉ tiêu doanh thu, chi phí, lợi nhuận và phân tích hiệu quả
hoạt động kinh doanh để biết được khả năng của công ty, công ty hoạt động có
hiệu quả hay không, từ đó đề ra kế hoạch sản xuất, phát triển kinh doanh của
công ty trong năm tiếp theo.
www.kinhtehoc.net
Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp tư nhân Vinh Thuận
GVHD: NGUYỄN THÚY AN SVTH: VÕ TRẦN PHÚC ANH 5
CHƯƠNG 2
PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.1. PHƯƠNG PHÁP LUẬN
2.1.1. Khái niệm, đối tượng và nội dung phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh
2.1.1.1. Khái niệm
Kinh doanh là thực hiện một, một số hay tất cả công đoạn của quá trình
đầu tư từ sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm hoặc cung ứng dịch vụ trên thị trường
nhằm mục đích sinh lời.
Hoạt động kinh doanh là những hoạt động phù hợp và nằm trong khuôn
khổ của pháp luật của các tổ chức, cá nhân, nhằm thoả mãn nhu cầu của con
người thông qua việc cung cấp hàng hoá dịch vụ trên thị trường, đồng thời hoạt
động kinh doanh còn để tìm kiếm lợi nhuận.
Hiệu quả kinh doanh là một phạm trù kinh tế phản ánh trình độ sử dụng
các nguồn lực sẵn có của đơn vị cũng như của nền kinh tế để thực hiện các mục
tiêu đặt ra. Hiệu quả là lợi ích tối đa thu được trên chi phí tối thiểu. Hiệu quả
kinh doanh là kết quả đầu ra tối đa trên chi phí đầu vào tối thiểu.
Kết quả đầu ra
Hiệu quả kinh doanh =
Chi phí đầu vào
Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh là quá trình nghiên cứu để đánh
giá toàn bộ quá trình và hiệu quả hoạt động kinh doanh tại doanh nghiệp nhằm
làm rõ chất lượng hoạt động kinh doanh và các nguồn tiềm năng cần khai thác, từ
đó đề ra các phương án và giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh.
2.1.1.2. Đối tượng
Phân tích kinh doanh là phân chia các hiện tượng, quá trình và kết quả kinh
doanh thành nhiều bộ phận cấu thành. Đối tượng phân tích kinh doanh là kết quả
kinh doanh, kết quả tài chính của doanh nghiệp.
2.1.1.3. Nội dung
Nội dung của phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh là đánh giá quá trình
hướng đến kết quả hoạt động kinh doanh với sự tác động của các yếu tố ảnh hưởng
www.kinhtehoc.net
Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp tư nhân Vinh Thuận
GVHD: NGUYỄN THÚY AN SVTH: VÕ TRẦN PHÚC ANH 6
được biểu hiện qua các chỉ tiêu kinh tế. Nó không chỉ đánh giá biến động mà còn phân
tích các nhân tố phụ thuộc vào mối quan hệ cụ thể của nhân tố với chỉ tiêu phân tích.
Vậy trước hết phải xây dựng hệ thống các chỉ tiêu kinh tế cùng với việc xác
định mối quan hệ phụ thuộc của các nhân tố tác động đến chỉ tiêu. Xây dựng mối
liên hệ giữa các chỉ tiêu khác nhau để phản ánh được tính phức tạp, đa dạng của
nội dung phân tích.
2.1.2. Ý nghĩa, nhiệm vụ của phân tích hoạt động kinh doanh
2.1.2.1. Ý nghĩa
Phân tích hoạt động kinh doanh chiếm một vị trí quan trọng trong quá trình
hoạt động của doanh nghiệp. Đó là một công cụ quản lý kinh tế có hiệu quả mà
các doanh nghiệp đã sử dụng từ trước tới nay. Như chúng ta đã biết, mọi hoạt
động kinh doanh của doanh nghiệp đều nằm trong thế tác động liên hoàn với
nhau. Do đó, chỉ có thể tiến hành phân tích các hoạt động kinh doanh một cách
toàn diện, mới có thể giúp cho các nhà doanh nghiệp đánh giá đầy đủ và sâu sắc
mọi hoạt động kinh tế trong trạng thái thực của chúng. Chính vì vậy mà việc
phân tích hoạt động kinh doanh sẽ có tác dụng:
+ Giúp doanh nghiệp tự đánh giá mình về thế mạnh, thế yếu để củng cố,
phát huy hay khắc phục, cải tiến quản lý.
+ Kiểm tra, đánh giá kết quả hoạt động kinh doanh thông qua những chỉ
tiêu kinh tế đã xây dựng.
+ Phát hiện khả năng tiềm tàng chưa được phát hiện.
+ Giúp doanh nghiệp nhìn nhận đúng đắn khả năng sức mạnh và hạn chế
của mình.
+ Là cơ sở quan trọng để ra các quyết định kinh doanh
+ Là công cụ quan trọng trong những chức năng quản trị có hiệu quả ở
doanh nghiệp.
+ Phòng ngừa rủi ro
+ Hữu dụng cho cả trong và ngoài doanh nghiệp.
2.1.2.1. Nhiệm vụ
Đánh giá kết quả thực hiện được so với kế hoạch hoặc so với tình hình thực
hiện kỳ trước, các doanh nghiệp tiêu biểu cùng ngành hoặc chỉ tiêu bình quân nội
ngành và các thông số thị trường.
www.kinhtehoc.net
Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp tư nhân Vinh Thuận
GVHD: NGUYỄN THÚY AN SVTH: VÕ TRẦN PHÚC ANH 7
Phân tích những nhân tố nội tại và khách quan đã ảnh hưởng tình hình
thực hiện kế hoạch. Phân tích hiệu quả các phương án kinh doanh hiện tại và các
dự án đầu tư dài hạn. Xây dựng kế hoạch dựa trên kết quả phân tích.
Phân tích dự báo, phân tích chính sách và phân tích rủi ro trên các mặt
hoạt động của doanh nghiệp.
2.1.3. Nội dung phân tích hoạt động kinh doanh
Phân tích các chỉ tiêu về kết quả kinh doanh. Đánh giá một cách tổng quát
tình hình thực hiện kế hoạch về vật tư, lao động, tiền vốn. Tình hình chấp hành
các thể lệ và chế độ quản lý kinh tế của nhà nước.
Xác định các nhân tố ảnh hưởng và mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đến
chỉ tiêu phân tích. Khai thác và động viên với mọi khả năng tiềm tàng để phát
huy ưu điểm hay khắc phục khuyết điểm nâng cao hiệu qua kinh doanh.
Phân tích hoạt động kinh doanh cần xác định các đặc trưng về mặt lượng
của các giai đoạn, các quá trình kinh doanh nhằm xác định xu hướng và nhịp độ
phát triển, xác định những nguyên nhân ảnh hưởng đến sự biến động của các quá
trình kinh doanh với các điều kiện sản xuất kinh doanh.
2.1.4. Các chỉ tiêu và hệ thống thường dùng trong phân tích hoạt động
kinh doanh
Tùy theo mục đích và nội dung phân tích ta có các chỉ tiêu như sau:
Theo tính chất của mục tiêu:
Chỉ tiêu số lượng.
Chỉ tiêu chất lượng.
Theo phương pháp tính toán:
Chỉ tiêu bình quân.
Chỉ tiêu tuyệt đối.
Chỉ tiêu tương đối.
2.1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động kinh doanh
a) Yếu tố bên ngoài
Các chính sách nhà nước
Đây là biện pháp mang tính vĩ mô để điều chỉnh hoạt động nền kinh tế
quốc dân theo định hướng phát triển của từng quốc gia.
Yếu tố khách hàng
www.kinhtehoc.net
Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp tư nhân Vinh Thuận
GVHD: NGUYỄN THÚY AN SVTH: VÕ TRẦN PHÚC ANH 8
Khách hàng là yếu tố cơ bản để doanh nghiệp tồn tại và phát triển, việc tìm
kiếm và duy trì thị trường thu hút khách hàng hiện nay được xem như một nghệ
thuật có liên quan đến nhiều vấn đề như: tìm hiểu nhu cầu, sở thích và tâm lý của
khách hàng để từ đó có phương pháp tiếp thị hợp lý.
Trình độ tiến bộ khoa học kỹ thuật
Trình độ kĩ thuật càng cao sẽ đem đến năng suất lao động càng lớn, lượng
sản phẩm tăng, chất lượng được đảm bảo và không ngừng được nâng cao.
Môi trường kinh doanh của doanh nghiệp hoạt động
Mỗi khu vực, mỗi vùng miền sẽ có mức phát triển kinh tế xã hội khác nhau
nếu các doanh nghiệp biết tận dụng đặc điểm này sẽ góp phần nâng cao hiệu quả
hoạt động kinh doanh của mình.
b) Yếu tố bên trong
Chiến lược phát triển của doanh nghiệp
Chiến lược phát triển là yếu tố quyết định sự tồn tại và phát triển của doanh
nghiệp. Khi xây dựng chiến lược các doanh nghiệp có thể đánh giá các mặt
mạnh, mặt yếu của mình, xem lại mục tiêu đề ra có phù hợp với các yêu cầu bên
trong tổ chức, có huy động được các nguồn lực của tổ chức.
Yếu tố về tài chính
Tình hình tài chính và sử dụng tài chính của doanh nghiệp là một yếu tố
quan trọng ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp. Khả năng huy
động vốn, vòng quay vốn, là những vấn đề cơ bản mà doanh nghiệp cần quan
tâm để mang lại hiệu quả cao nhất.
Yếu tố con người
Con người là yếu tố quan trọng quyết định sự thành bại của một doanh
nghiệp. Bố trí lao động hợp lý sẽ góp phần tạo ra hiệu quả kinh doanh cao
nhất. Từng người lao động có trình độ nhận thức và khả năng riêng, vì vậy
doanh nghiệp phải biết sử dụng để phát huy tối đa nguồn lực và hướng họ
vào mục tiêu chung.
Yếu tố lãnh đạo
Lãnh đạo là một yếu tố nghệ thuật giúp phát huy tối đa năng lực các thành
viên trong tổ chức để đạt mục tiêu như mong muốn.
www.kinhtehoc.net
Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp tư nhân Vinh Thuận
GVHD: NGUYỄN THÚY AN SVTH: VÕ TRẦN PHÚC ANH 9
2.1.6. Các khái niệm liên quan đến kinh doanh
2.1.6.1. Khái niệm doanh thu
Doanh thu là phần giá trị mà doanh nghiệp nhận được trong quá trình hoạt
động kinh doanh bằng việc bán sản phẩm hàng hóa của mình. Doanh thu bao
gồm doanh thu từ cung cấp dịch vụ, hàng hóa; doanh thu thuần; doanh thu từ
hoạt động tài chính và các khoản thu nhập khác.
- Doanh thu bán hàng: là tổng giá trị sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ mà
doanh nghiệp đã bán ra trong kỳ. Doanh thu bán hàng phản ánh số thực tế hàng
hóa bán ra trong kỳ.
- Doanh thu bán hàng thuần: là doanh thu sau khi trừ đi các khoản giảm
trừ, chiết khấu hàng bán, giảm giá hàng bán, hàng bán bị trả lại, các loại thuế
đánh trên doanh thu thực hiện trong kỳ như: thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế xuất nhập
khẩu,… chỉ tiêu này phản ánh thuần giá trị hàng bán của doanh nghiệp trong kỳ
báo cáo.
2.1.6.2. Khái niệm chi phí
Chi phí là giá trị các nguồn lực chi ra tiêu dùng trong hoạt động sản xuất
kinh doanh của tổ chức để đạt được một mục đích nào đó. Bản chất của chi phí là
mất đi để đổi lấy một kết quả, kết quả có thể dưới dạng vật chất như sản phẩm,
tiền, nhà xưởng,…hoặc không có dạng vật chất như kiến trúc, dịch vụ được phục
vụ,… Chi phí bao gồm:
- Giá vốn hàng bán: là biểu hiện bằng tiền toàn bộ chi phí của doanh
nghiệp để hoàn thành việc sản xuất và tiêu thụ một loại sản phẩm nhất định.
- Chi phí bán hàng: Gồm các chi phí phát sinh trong quá trình tiêu thụ sản
phẩm, hàng hóa, dịch vụ, tiền lương, các khoản phụ cấp phải trả cho nhân viên
bán hàng, tiếp thị, đóng gói sản phẩm, bảo quản, khấu hao TSCĐ, bao bì, chi phí
vật liệu, chi phí mua ngoài, chi phí bảo quản, quảng cáo,…
- Chi phí quản lý doanh nghiệp: Là những chi phí chi ra có liên quan đến
việc tổ chức, quản lý, điều hành hoạt động sản xuất kinh doanh. Chi phí quản lý
gồm nhiều loại: chi phí nhân viên quản lý, chi phí vật liệu, dụng cụ, khấu hao.
2.1.6.3. Khái niệm lợi nhuận
Lợi nhuận là khoản tiền chênh lệch giữa doanh thu bán hàng và cung cấp
dịch vụ trừ đi các khoản giảm trừ, giá vốn hàng bán, chi phí hoạt động và thuế.
www.kinhtehoc.net
Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp tư nhân Vinh Thuận
GVHD: NGUYỄN THÚY AN SVTH: VÕ TRẦN PHÚC ANH 10
Lợi nhuận của doanh nghiệp gồm có:
- Lợi nhuận gộp: là lợi nhuận thu được của doanh nghiệp sau khi lấy tổng
doanh thu trừ đi các khoản giảm trừ như giảm giá hàng bán, hàng bán bị trả lại,
thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế xuất khẩu, giá vốn hàng bán.
- Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh: Chỉ tiêu này được tính toán dựa
trên cơ sở lợi nhuận gộp từ doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ trừ chi phí bán
hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp phân bổ cho hàng hóa, dịch vụ đã cung cấp
trong kì báo cáo.
- Lợi nhuận từ hoạt động tài chính: Chỉ tiêu này được tính bằng cách lấy
thu nhập hoạt động tài chính trừ đi các chi phí phát sinh từ hoạt động này.
- Lợi nhuận khác: là những khoản lợi nhuận doanh nghiệp không dự tính
trước hoặc có dự tính trước nhưng ít có khả năng xảy ra. Nó gọi là thu nhập bất
thường của doanh nghiệp, và bao gồm:
+ Thu về nhượng bán, thanh lý tài sản cố định.
+ Thu tiền phạt vi phạm hợp đồng.
+ Thu từ các khoản nợ khó đòi đã xử lý, xóa sổ.
+ Thu các khoản nợ không xác định được chủ.
+ Các khoản thu nhập kinh doanh của những năm trước bị bỏ sót
hay lãng quên ghi sổ kế toán năm nay mới phát hiện ra…
Các khoản thu trên sau khi trừ đi các khoản tổn thất có liên quan sẽ là lợi
nhuận bất thường.
2.1.7. Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả kinh doanh thông qua hệ thống các
tỷ số tài chính
2.1.7.1. Khả năng thanh toán
Khả năng thanh toán hiện thời
Tỷ lệ thanh toán hiện hành thể hiện mối quan hệ so sánh giữa tài sản lưu động
và các khoản nợ ngắn hạn. Hệ số này cho thấy khả năng đáp ứng các khoản nợ
ngắn hạn của doanh nghiệp là cao hay thấp. Nếu chỉ tiêu này xấp xỉ bằng 1 thì
doanh nghiệp có đủ khả năng thanh toán nợ ngắn hạn, tình hình tài chính của
doanh nghiệp khả quan.
Tài sản lưu động
Tỷ số thanh toán hiện thời = (lần)
Nợ ngắn hạn
www.kinhtehoc.net
Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp tư nhân Vinh Thuận
GVHD: NGUYỄN THÚY AN SVTH: VÕ TRẦN PHÚC ANH 11
Khả năng thanh toán nhanh
Tỷ số này thể hiện mối quan hệ so sánh giữa tiền mặt và các khoản tương
đương tiền với các khoản nợ ngắn hạn. Được coi là tương đương tiền là những tài
sản quay vòng nhanh, có thể chuyển đổi thành tiền mặt như: đầu tư ngắn hạn và
các khoản phải thu.
Tài sản lưu động – Hàng tồn kho
Tỷ số thanh toán nhanh = (lần)
Các khoản nợ ngắn hạn
Hệ số thanh toán nhanh là tiêu chuẩn đánh giá khắt khe hơn về khả năng
thanh toán. Bởi