Luận văn Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Sóc Trăng

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ KHOA KINH TẾ - QTKD LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP PHÂN TÍCH HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG NGẮN HẠN TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN TỈNH SÓC TRĂNG Giáo viên hướng dẫn: Sinh viên thực hiện: Ths. TRẦN QUỐC DŨNG LÂM NGỌC CHÂU MSSV: 4031240 Lớp: Tài Chính- K29 Cần Thơ - 2007 LỜI CẢM TẠ Để hoàn thành luận văn tốt nghiệp này, trước hết em xin chân thành cảm ơn quý thầy cô Khoa Kinh Tế - Quản Trị Kinh Doanh trường Đại Học Cần Thơ đã tạo điều kiện cho em có được nơi thực tập đúng với chuyên ngành mà em đã học. Đặc biệt em xin cảm ơn thầy Trần Quốc Dũng đã tận tình chỉ dẫn, góp ý kiến quý báu cho đề tài của em. Sau nữa, em xin gửi đến Ban Giám Đốc Ngân Hàng Nông Nghiệp và Phát Triển Nông Thôn Tỉnh Sóc Trăng lời cảm ơn chân thành về việc tiếp nhận và tạo điều kiện thuận lợi để em hoàn thành tốt đợt thực tập. Một lần nữa, em cũng xin cảm ơn các anh, chị phòng tín dụng, những người trực tiếp hướng dẫn, giới thiệu và giúp đỡ em rất nhiều trong việc tìm hiểu, nghiên cứu tài liệu ở Ngân hàng. Sau cùng em xin chúc quý thầy cô cùng các cô chú, anh, chị ở Ngân hàng những lời chúc tốt đẹp nhất, luôn luôn hoàn thành xuất sắc công việc của mình và thành công trên tất cả các lĩnh vực. Ngày 18 tháng 6 năm 2007. Sinh viên thực hiện. LỜI CAM ĐOAN Tôi cam đoan rằng đề tài này là do chính tôi thực hiện, các số liệu thu nhập và kết quả phân tích trong đề tài là trung thực, đề tài không trùng với bất kỳ đề tài nghiên cứu khoa học nào. Ngày….. tháng….năm….. Sinh viên thực hiện NHẬN XÉT CỦA CƠ QUAN THỰC TẬP ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- Ngày....tháng...năm Giáo viên hướng dẫn NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN PHẢN BIỆN ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------- Ngày....tháng...năm Giáo viên phản biện MỤC LỤC CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU 1.1. Đặt vấn đề nghiên cứu---------------------------------------------------- Trang 1 1.1.1. Sự cần thiết nghiên cứu ----------------------------------------------------------- 1 1.1.2. Căn cứ khoa học và thực tiễn ---------------------------------------------------- 1 1.2.. Mục tiêu nghiên cứu -------------------------------------------------------------- 2 1.2.1. Mục tiêu chung--------------------------------------------------------------------- 2 1.2.2. Mục tiêu cụ thể--------------------------------------------------------------------- 2 1.3. Phạm vi nghiên cứu------------------------------------------------------------------ 3 1.3.1. Không gian ------------------------------------------------------------------------- 3 1.3.2.Thời gian ---------------------------------------------------------------------------- 3 1.3.3. Đối tượng nghiên cứu ------------------------------------------------------------- 3 1.4. Lược khảo tài liệu có liên quan đến đề tài------------------------------------- 3 CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 2.1. Phương pháp luận------------------------------------------------------------------ 5 2.1.1. Tín dụng ngân hàng --------------------------------------------------------------- 5 2.1.1.1. Khái niệm------------------------------------------------------------------------- 5 2.1.1.2. Phân loại -------------------------------------------------------------------------- 5 a. Dựa vào mục đích tín dụng----------------------------------------------------- 5 b. Dựa vào thời hạn tín dụng------------------------------------------------------ 5 c. Dựa vào mức độ tín nhiệm đối với khách hàng ----------------------------- 5 d. Dựa vào phương thức hoàn trả nợ vay --------------------------------------- 6 2.1.2. Chức năng của tín dụng----------------------------------------------------------- 6 2.1.2.1. Chức năng phân phối lại tài nguyên ------------------------------------------ 6 2.1.2.2. Chức năng thúc đẩy lưu thông và sản xuất hàng hóa phát triển----------- 6 2.1.3. Đảm bảo tín dụng------------------------------------------------------------------ 6 2.1.3.1. Khái niệm------------------------------------------------------------------------- 6 2.1.3.2. Các đặc trưng của đảm bảo tín dụng------------------------------------------ 7 2.1.3.3. Các hình thức đảm bảo tín dụng----------------------------------------------- 7 2.1.4 Khái quát về tín dụng ngắn hạn-------------------------------------------------- 8 2.1.4.1 Khái niệm ------------------------------------------------------------------------- 8 2.1.4.2 Nguyên tắc cho vay ------------------------------------------------------------- 8 2.1.4.3 Điều kiện cho vay --------------------------------------------------------------- 9 2.1.4.4 Đối tượng cho vay--------------------------------------------------------------10 2.1.4.5. Thời hạn cho vay ---------------------------------------------------------------11 2.1.4.6 Lãi suất cho vay ----------------------------------------------------------------11 2.1.4.7 Mức cho vay --------------------------------------------------------------------11 2.1.5 Rủi ro tín dụng---------------------------------------------------------------------11 2.1.6 Một số chỉ tiêu đánh giá hoạt động tín dụng-----------------------------------12 2.1.6.1 Doanh số cho vay --------------------------------------------------------------12 2.1.6.2 Doanh số thu nợ ----------------------------------------------------------------12 2.1.6.3 Hệ số thu nợ---------------------------------------------------------------------13 2.1.6.4 Dư nợ tín dụng------------------------------------------------------------------13 2.1.6.5 Nợ quá hạn/ tổng dư nợ--------------------------------------------------------13 2.1.6.6 Vòng quay vốn tín dụng-------------------------------------------------------13 2.1.6.7 Vốn huy động trên dư nợ------------------------------------------------------14 2.2. Phương pháp nghiên cứu --------------------------------------------------------14 2.2.1 Phương pháp thu thập số liệu----------------------------------------------------14 2.2.2 Phương pháp phân tích số liệu---------------------------------------------------14 CHƯƠNG 3: PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG NGẮN HẠN TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN TỈNH SÓC TRĂNG 3.1 Giới thiệu về ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn Tỉnh Sóc Trăng--------------------------------------------------------------------------15 3.1.1 Sự hình thành và phát triển-------------------------------------------------------15 3.1.2 Các sản phẩm dịch vụ cung cấp cho khách hàng -----------------------------15 3.1.3 Cơ cấu tổ chức quản lý chi nhánh-----------------------------------------------16 3.2 Tình hình hoạt động kinh doanh của chi nhánh -----------------------------19 CHƯƠNG 4: PHÂN TÍCH CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG NGẮN HẠN 4.1 Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến tình hình dư nợ-----------------------22 4.1.1 Tình hình dư nợ ngắn hạn giai đoạn 2004-2006 ------------------------------22 4.1.2 Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến doanh số cho vay-----------------------28 4.1.3 Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến tình hình thu nợ ------------------------34 4.2 Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến nợ xấu ----------------------------------40 4.3 Đánh giá hoạt động tín dụng ngắn hạn ----------------------------------------43 4.4 Tổng hợp các nhân tố ảnh hưởng-----------------------------------------------45 CHƯƠNG 5: GIẢI PHÁP NÂNG CAO HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG NGẮN HẠN 5.1 Giải pháp về tăng trưởng tín dụng ngắn hạn---------------------------------50 5.2 Giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng --------------------------------------53 5.3 Giải pháp tăng cường vốn huy động -------------------------------------------55 CHƯƠNG 6: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 6.1 Kết luận ------------------------------------------------------------------------------58 6.2 Kiến nghị -----------------------------------------------------------------------------59 a. Đối với cơ quan chức năng tỉnh -------------------------------------------------59 b. Đối với ngân hàng-----------------------------------------------------------------59 DANH MỤC BIỂU BẢNG Bảng 1: Tình hình thu nhập, chi phí và lợi nhuận của ngân hàng giai đoạn 2004-2006 -------------------------------------------------------------------------Trang 19 Bảng 2: Tình hình dư nợ ngắn hạn theo thành phần kinh tế -----------------------27 Bảng 3: Dư nợ ngắn hạn của hộ sản xuất ---------------------------------------------24 Bảng 4: Doanh số cho vay ngắn hạn theo thành phần kinh tế ---------------------28 Bảng 5: Doanh số cho vay ngắn hạn của hộ sản xuất -------------------------------31 Bảng 6: Doanh số thu nợ ngắn hạn theo thành phần kinh tế -----------------------35 Bảng 7: Doanh số thu nợ ngắn hạn của hộ sản xuất---------------------------------37 Bảng 8: Tổng hợp tình hình nợ xấu----------------------------------------------------40 Bảng 9: Đánh giá hoạt động tín dụng ngắn hạn giai đoạn 2004-2006 ------------43 Bảng 10: Thị phần tín dụng của các ngân hàng thương mại trên địa bàn tỉnh Sóc Trăng ----------------------------------------------------------------------------51 Bảng 11: Đánh giá khả năng đáp ứng của vốn huy động/ dư nợ ngắn hạn-------55 DANH MỤC HÌNH Sơ đồ 1: Sơ đồ cơ cấu tổ chức--------------------------------------------------Trang 16 Sơ đồ 2: Sơ đồ mạng lưới hoạt động --------------------------------------------------17 Hình 1: Biểu đồ thu nhập, chi phí và lợi nhuận giai đoạn 2004-2006 ------------20 Hình 2: Biểu đồ doanh số dư nợ ngắn hạn theo thành phần kinh tế---------------26 Hình 3: Biểu đồ doanh số cho vay ngắn hạn giai đoạn 2004-2006----------------29 Hình 4: Biểu đồ doanh số cho vay ngắn hạn của hộ sản xuất----------------------32 Hình 5: Biểu đồ doanh số thu nợ ngắn hạn theo thành phần kinh tế --------------35 Hình 6: Biểu đồ doanh số thu nợ ngắn hạn của hộ sản xuất------------------------38 Hình 7: Biểu đồ tình hình nợ xấu giai đoạn 2004-2006 ----------------------------41 DANH SÁCH TỪ VIẾT TẮT NHNo & PTNT: Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn DNNN: Doanh nghiệp nhà nước DNNQD: Doanh nghiệp ngoài quốc doanh HTX: Hợp tác xã HSX: Hộ sản xuất Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Tỉnh Sóc Trăng. GVHD: Ths. Trần Quốc Dũng - 1 - SVTH: Lâm Ngọc Châu CHƯƠNG 1 GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI 1.1. ĐẶT VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU: 1.1.1. Sự cần thiết nghiên cứu: Cùng với sự phát triển của đất nước thì hệ thống ngân hàng cũng có những chuyển biến mạnh mẽ nhất là về lĩnh vực huy động vốn và cho vay. Cho vay là hoạt động mang tính chất sống còn đối với hầu hết các ngân hàng thương mại và nó cũng đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện chức năng xã hội của ngân hàng thương mại trong nền kinh tế. Trong quá trình phát triển của các hiện tượng và hoạt động kinh tế-xã hội, giữa hai mặt chất và lượng luôn có tác động lẫn nhau. Tăng trưởng và chất lượng tín dụng cũng không nằm ngoài quy luật này. Trước yêu cầu cần đáp ứng nhu cầu đầu tư, trong những năm qua hệ thống ngân hàng đã luôn cố gắng tăng khối lượng cho vay mà một trong những hình thức cho vay chủ yếu đó là tín dụng ngắn hạn vì tín dụng ngắn hạn là loại tín dụng có mức lãi suất thấp nhưng nó làm cho nguồn vốn vay của ngân hàng được quay vòng nhanh hơn. Trong những năm qua, hoạt động tín dụng ngắn hạn luôn chiếm tỷ trọng cao trong hoạt động tín dụng của ngân hàng. Tín dụng ngắn hạn cung cấp nguồn vốn và hỗ trợ vốn cho dân cư, các thành phần kinh tế. Đồng thời nó cũng góp phần nâng cao hiệu quả đầu tư của ngân hàng. Việc nâng cao hiệu quả tín dụng ngắn hạn là thật sự cần thiết, quan trọng đối với ngân hàng, nền kinh tế cũng như đối với người dân. Nhận định từ vấn đề nêu trên em chọn đề tài “ Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại Ngân Hàng Nông Nghiệp và Phát Triển Nông Thôn chi nhánh Tỉnh Sóc Trăng” để làm luận văn tốt nghiệp. 1.1.2. Căn cứ khoa học và thực tiễn: Phân tích tình hình cho vay luôn là nội dung chủ yếu được các nhà quản trị ngân hàng Việt Nam rất quan tâm. Điều này thể hiện khá rõ trong các báo cáo tổng kết của các ngân hàng thương mại. Hầu hết các báo cáo điều tập trung chủ yếu vào công tác đánh giá tình hình thực hiện các chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng, đầu tư cũng như chất lượng của các hoạt động đó. Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Tỉnh Sóc Trăng. GVHD: Ths. Trần Quốc Dũng - 2 - SVTH: Lâm Ngọc Châu Nội dung phân tích tình hình tín dụng được thực hiện khá toàn diện trên nhiều mặt: từ quy mô, cơ cấu hoạt động tín dụng đến chất lượng cũng như hiệu quả của hoạt động này. Do vậy, hầu hết các ngân hàng đều sử dụng hệ thống chỉ tiêu phân tích rất rộng, không những mang tính tổng hợp mà còn được chi tiết hóa khá cụ thể. Điều này đã giúp cho các ngân hàng thương mại nắm bắt được thực trạng tín dụng của ngân hàng mình, trên cơ sở đó có những quyết sách phù hợp để nâng cao chất lượng tín dụng. Việc phân tích chất lượng tín dụng thông qua việc phân loại khá chi tiết các khoản nợ, từ đó một mặt giúp các nhà quản trị ngân hàng xác định được mức độ nghiêm trọng cũng như nguyên nhân của từng khoản nợ để có biện pháp khắc phục hữu hiệu, mặt khác giúp các nhà quản trị ngân hàng dự đoán những rủi ro có thể xảy ra đối với từng đối tượng có nhu cầu vay vốn, trên cơ sở đó có thể đưa ra chính sách tín dụng thích hợp với từng đối tượng. Do đó phân tích hoạt động tín dụng là nội dung quan trọng trong việc phân tích hoạt động kinh doanh của ngân hàng thương mại, là cơ sở khoa học và thực tiễn cho nội dung đề tài. 1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU. 1.2.1. Mục tiêu chung. Mục tiêu chung của luận văn là: Phân tích tình hình hoạt động tín dụng ngắn hạn, đánh giá hiệu quả hoạt động tín dụng ngắn hạn, đưa ra một số giải pháp để mở rộng tín dụng ngắn hạn ở các ngân hàng thương mại nói chung và trong đó có Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn Sóc trăng. 1.2.2. Mục tiêu cụ thể. Mục tiêu cụ thể của luận văn là: - Đánh giá tình hình cho vay vốn, thu nợ, dư nợ và tình hình nợ xấu tại chi nhánh, qua đó xem xét hiệu quả hoạt động trong những năm vừa qua của Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn Tỉnh Sóc Trăng. - Tìm ra những mặt còn hạn chế cần khắc phục và đề ra một số biện pháp nhằm mở rộng tín dụng tại chi nhánh. Từ đó giúp cho chi nhánh hoạt động ngày càng có hiệu quả hơn, hạn chế thấp nhất rủi ro và góp phần nâng cao đời sống người dân tại địa phương. Phân tích hoạt động tín dụng ngắn hạn tại NHNo & PTNT Tỉnh Sóc Trăng. GVHD: Ths. Trần Quốc Dũng - 3 - SVTH: Lâm Ngọc Châu 1.3. PHẠM VI NGHIÊN CỨU: 1.3.1. Không gian: Đề tài được thực hiện tại NHNo & PTNT Tỉnh Sóc Trăng, Số 4 đường Trần Hưng Đạo Thành phố Sóc Trăng, Tỉnh Sóc Trăng. 1.3.2. Thời gian: - Thời gian thực hiện đề tài từ ngày 5/3/2007 đến ngày 11/6/2007. - Thu thập số liệu phân tích 3 năm giai đoạn 2004-2006. 1.3.3. Đối tượng nghiên cứu: Đối tượng nghiên cứu của đề tài là: - Tình hình cho vay ngắn hạn. - Tình hình thu nợ ngắn hạn. - Tình hình dư nợ ngắn hạn . - Tình hình nợ xấu. - Giải pháp nâng cao hoạt động tín dụng ngắn hạn cho Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Sóc Trăng. 1.4. LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU CÓ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI: - Giáo trình nghiệp vụ ngân hàng thương mại - Ths. Thái Văn Đại, Trường Đại học Cần Thơ, năm 2005. Nội dung: Khái quát về tín dụng ngắn hạn (bao gồm: khái niệm tín dụng ngắn hạn, nguyên tắc cho vay, điều kiện cho vay, đối tượng cho vay, thời hạn cho vay, lãi suất