Luận văn Phân tích hoạt động tín dụng và một số giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng tại ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Vĩnh Thạnh, Thành phố Cần Thơ

GVHD: Trương Hoà Bình Luận văn tốt nghiệp SVTH: Ngô Thanh Như Nguyệt i TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ KHOA KINH TẾ - QUẢN TRỊ KINH DOANH -------  ------- LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ----------------- PHÂN TÍCH HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN HUYỆN VĨNH THẠNH, THÀNH PHỐ CẦN THƠ Giáo viên hướng dẫn: Sinh viên thực hiện: ThS. TRƯƠNG HOÀ BÌNH NGÔ THANH NHƯ NGUYỆT MSSV: 4043447 Lớp: Tài chính 2 – K30 Cần Thơ – 2008 GVHD: Trương Hoà Bình Luận văn tốt nghiệp SVTH: Ngô Thanh Như Nguyệt ii LỜI CAM ĐOAN  Tôi cam đoan rằng đề tài này là do chính tôi thực hiện, các số liệu thu thập và kết quả phân tích trong đề tài là trung thực, đề tài không trùng với bất kỳ đề tài nghiên cứu khoa học nào. Ngày …. tháng …. năm 2008 Sinh viên thực hiện Ngô Thanh Như Nguyệt GVHD: Trương Hoà Bình Luận văn tốt nghiệp SVTH: Ngô Thanh Như Nguyệt iii LỜI CẢM ƠN  Trong suốt thời gian 4 năm học ở Trường Đại học Cần Thơ, em đã được quý Thầy Cô của trường nói chung và quý Thầy Cô Khoa Kinh tế & Quản Trị Kinh Doanh nói riêng truyền đạt những kiến thức xã hội và kiến thức chuyên môn vô cùng quý giá. Những kiến thức hữu ích đó sẽ trở thành hành trang giúp em có thể vượt qua những khó khăn, thử thách trong công việc cũng như trong cuộc sống sau này. Với thời gian ba tháng thực tập, quý Thầy Cô đã tạo điều kiện thuận lợi để em có thể vận dụng những kiến thức đã học vào thực tế của doanh nghiệp giúp em có thêm những hiểu biết về cách làm việc bên ngoài xã hội. Với tất cả lòng tôn kính, em xin gửi đến quý Thầy Cô Trường Đại học Cần Thơ và quý Thầy Cô Khoa Kinh tế & Quản trị kinh doanh lòng biết ơn sâu sắc. Đặc biệt, em xin chân thành cảm ơn thầy Trương Hoà Bình đã tận tình hướng dẫn và giúp đỡ em trong suốt quá trình nghiên cứu để em có thể hoàn thành đề tài tốt nghiệp này. Đồng thời, em xin được gửi lời cảm ơn chân thành đến Ban lãnh đạo cùng toàn thể các Cô, Chú, Anh, Chị trong Ngân hàng Nông Nghiệp và Phát Triển Nông Thôn huyện Vĩnh Thạnh và nhất là các Chú, các Anh Chị trong phòng Tín dụng, Kế toán đã nhiệt tình giúp đỡ, tạo mọi điều kiện thuận lợi để em học hỏi công việc thực tế giúp em hoàn thành tốt luận văn tốt nghiệp của mình. Cuối cùng em xin kính chúc quý Thầy Cô, Ban lãnh đạo Ngân hàng và tất cả Cô Chú, Anh Chị ở các phòng ban được nhiều sức khỏe, công tác tốt. Em xin chân thành cảm ơn! Sinh viên thực hiện Ngô Thanh Như Nguyệt GVHD: Trương Hoà Bình Luận văn tốt nghiệp SVTH: Ngô Thanh Như Nguyệt iv NHẬN XÉT CỦA CƠ QUAN THỰC TẬP …………………………………………..………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… Ngày …. tháng …. năm 2008 Thủ trưởng đơn vị GVHD: Trương Hoà Bình Luận văn tốt nghiệp SVTH: Ngô Thanh Như Nguyệt v NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN …………………………………………..………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… Cần Thơ, ngày … tháng… năm 2008 Giáo viên hướng dẫn GVHD: Trương Hoà Bình Luận văn tốt nghiệp SVTH: Ngô Thanh Như Nguyệt vi NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN PHẢN BIỆN …………………………………………..………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… Cần Thơ, ngày … tháng… năm 2008 Giáo viên phản biện GVHD: Trương Hoà Bình Luận văn tốt nghiệp SVTH: Ngô Thanh Như Nguyệt vii MỤC LỤC Chương 1:GIỚI THIỆU ............................................................................. 1 1. 1. Lý do chọn đề tài .. ............................................................................... 1 1. 2. Mục tiêu nghiên cứu ............................................................................. 2 1. 2. 1. Mục tiêu tổng quát ........................................................................ 2 1. 2. 2. Mục tiêu cụ thể ............................................................................. 2 1. 3. Phương pháp nghiên cứu ...................................................................... 3 1. 3. 1. Phương pháp thu thập số liệu ........................................................ 3 1. 3. 2. Phương pháp phân tích.................................................................. 3 1. 4. Phạm vi nghiên cứu .............................................................................. 4 1. 4. 1. Phạm vi về thời gian ..................................................................... 4 1. 4. 2. Phạm vi về không gian .................................................................. 4 1. 4. 3. Phạm vi về nội dung ..................................................................... 4 Chương 2: PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ..................................... ............................................................................... 5 2. 1. Khái niệm về tín dụng .......................................................................... 5 2. 2. Phân loại tín dụng . ............................................................................... 5 2. 2. 1. Mục đích cho vay.......................................................................... 6 2. 2. 2. Thời hạn cho vay .......................................................................... 6 2. 2. 3. Mức độ tín nhiệm đối với khách hàng ........................................... 7 2. 2. 4. Xuất xứ tín dụng ........................................................................... 8 2. 3. Vấn đề về bảo đảm tín dụng ................................................................. 9 2. 3. 1. Khái niệm đảm bảo tín dụng ......................................................... 9 2. 3. 2. Tại sao phải bảo đảm tín dụng....................................................... 9 2. 3. 3. Những thuộc tính của bảo đảm tín dụng ........................................ 9 2. 3. 4. Các hình thức bảo đảm tín dụng .................................................... 10 2. 3. 5. Các biện pháp bảo đảm tiền vay .................................................... 11 2. 3. 6. Quan hệ giữa rủi ro và bảo đảm tín dụng....................................... 11 2. 4. Qui trình cho vay .. ............................................................................... 11 GVHD: Trương Hoà Bình Luận văn tốt nghiệp SVTH: Ngô Thanh Như Nguyệt viii 2. 5. Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả hoạt động tín dụng của ngân hàng ......... 16 Chương 3: GIỚI THIỆU NHNo & PTNT HUYỆN VĨNH THẠNH........ 17 3. 1. Sơ lược tình hình, đặc điểm kinh tế xã hội huyện Vĩnh Thạnh thành phố Cần Thơ .............................. ............................................................................... 17 3. 1. 1. Vị trí địa lý kinh tế ........................................................................ 17 3. 1. 2. Dân số .......... ............................................................................... 17 3. 1. 3. Đặc điểm kinh tế ........................................................................... 18 3. 2. Quá trình hình thành và phát triển NHNo & PTNT huyện Vĩnh Thạnh thành phố Cần Thơ................. ............................................................................... 19 3. 2. 1. Quá trình hình thành và phát triển ................................................. 19 3. 2. 2. Chức năng, lĩnh vực hoạt động...................................................... 20 3. 3. Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý ............................................................. 21 3. 3. 1. Cơ cấu tổ chức .............................................................................. 21 3. 3. 2. Chức năng của bộ máy quản lý ..................................................... 21 3. 3. 3. Tình hình hoạt động của Ngân hàng qua 3 năm ............................. 23 Chương 4: PHÂN TÍCH HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG TẠI NHNo & PTNT HUYỆN VĨNH THẠNH THÀNH PHỐ CẦN THƠ ................................. 25 4. 1. Phân tích tình hình huy động vốn.......................................................... 25 4. 1. 1. Tiền gửi các tổ chức kinh tế .......................................................... 29 4. 1. 2. Tiền gửi tiết kiệm .......................................................................... 30 4. 2. Nguyên nhân phát sinh ảnh hưởng đến công tác huy động vốn ............. 32 4. 3. Phân tích hoạt động tín dụng tại NHNo & PTNT huyện Vĩnh Thạnh thành phố Cần Thơ ....................... ............................................................................... 33 4. 3. 1. Phân tích Doanh số cho vay .......................................................... 33 4. 3. 2. Phân tích Doanh số thu nợ ............................................................ 39 4. 3. 3. Phân tích Doanh số dư nợ ............................................................. 44 4. 3. 4. Phân tích Doanh số nợ quá hạn ..................................................... 49 4. 3. 5. Đánh giá về chất lượng tín dụng của Ngân hàng ........................... 55 GVHD: Trương Hoà Bình Luận văn tốt nghiệp SVTH: Ngô Thanh Như Nguyệt ix Chương 5: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG TẠI NHNo & PTNT HUYỆN VĨNH THẠNH THÀNH PHỐ CẦN THƠ ..................................... ............................................................................... 61 5. 1. Một số hạn chế trong công tác tín dụng của Ngân hàng ........................ 61 5. 2. Chiến lược nâng cao vốn huy động và giảm thiểu rủi ro trong việc huy động vốn ............................... ............................................................................... 63 5. 3. Chiến lược quản trị rủi ro tín dụng trong NHNo & PTNT huyện Vĩnh Thạnh thành phố Cần Thơ ....... ............................................................................... 64 5. 3. 1. Xây dựng chính sách cho vay có hiệu quả .................................... 65 5. 3. 2. Thực hiện đầy đủ qui trình tín dụng ............................................. 66 5. 3. 3. Nâng cao chất lượng công tác thẩm định ...................................... 67 5. 3. 4. Thực hiện đầy đủ các qui trình về bảo đảm tiền vay ..................... 68 5. 3. 5. Công tác quản lý và sử lý nợ ........................................................ 69 5. 3. 6. Yếu tố con người trong hoạt động tín dụng .................................. 70 Chương 6: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ................................................. 71 6. 1. Kết luận ................ ............................................................................... 71 6. 2. Kiến nghị .............. ............................................................................... 73 6. 2. 1. Đối với NHNo & PTNT huyện Vĩnh Thạnh .................................. 73 6. 2. 2. Đối với Ngân hàng nhà nước ........................................................ 74 6. 2. 3. Đối với chính quyền địa phương ................................................... 75 TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................................... 77 GVHD: Trương Hoà Bình Luận văn tốt nghiệp SVTH: Ngô Thanh Như Nguyệt x DANH MỤC BẢNG Bảng 1: Kết quả hoạt động kinh doanh của NHNo & PTNT huyện Vĩnh Thạnh qua 3 năm 2005, 2006, 2007 .... ............................................................................. 23 Bảng 2: Cơ cấu nguồn vốn của Ngân hàng ................................................... 25 Bảng 3: Tình hình huy động vốn tại chi nhánh NHNo & PTNT huyện Vĩnh Thạnh thành phố Cần Thơ ......... ............................................................................. 28 Bảng 4: Tình hình tiền gửi tiết kiệm ............................................................. 31 Bảng 5: Tình hình Doanh số cho vay theo thời hạn tín dụng ......................... 33 Bảng 6: Tình hình Doanh số cho vay theo thành phần kinh tế ....................... 37 Bảng 7: Tình hình Doanh số thu nợ theo thời hạn tín dụng ........................... 40 Bảng 8: Tình hình Doanh số thu nợ theo thành phần kinh tế ......................... 42 Bảng 9: Tình hình Doanh số dư nợ theo thời hạn tín dụng ............................ 44 Bảng 10: Tình hình Doanh số dư nợ theo thành phần kinh tế ........................ 46 Bảng 11:Bảng tổng hợp Nợ quá hạn theo thời hạn tín dụng .......................... 49 Bảng 12: Bảng tổng hợp Nợ quá hạn theo thành phần kinh tế ....................... 51 Bảng 13: Chỉ tiêu Vòng quay vốn tín dụng và Nợ quá hạn trên Dư nợ của NHNo & PTNT huyện Vĩnh Thạnh ............................................................................ 55 Bảng 14: Doanh số thu nợ trên Doanh số cho vay ........................................ 56 Bảng 15: Chỉ tiêu Dư nợ trên Tổng nguồn vốn huy động .............................. 57 Bảng 16: Chỉ tiêu Vốn huy động trên Tổng nguồn vốn ................................ 57 Bảng 17: Chỉ tiêu Lợi nhuận trên Doanh thu ................................................ 58 GVHD: Trương Hoà Bình Luận văn tốt nghiệp SVTH: Ngô Thanh Như Nguyệt xi DANH MỤC HÌNH Hình 1: Sơ đồ cho vay trực tiếp .................................................................... 8 Hình 2: Sơ đồ cho vay gián tiếp .................................................................... 8 Hình 3: Quy trình cho vay tại NHNo & PTNT huyện Vĩnh Thạnh ................ 13 Hình 4: Sơ đồ tổ chức bộ máy quản lý .......................................................... 21 Hình 5: Biểu hiện kết quả hoạt động kinh doanh của NHNo & PTNT huyện Vĩnh Thạnh thành phố Cần Thơ qua 3 năm 2005-2007 ......................................... 24 Hình 6: Cơ cấu nguồn vốn của Ngân hàng qua 3 năm 2005-2007 ................. 26 Hình 7: Biểu hiện tình hình huy động vốn của Ngân hàng ............................ 28 Hình 8: Biểu hiện tình hình huy động vốn bằng tiền gửi tiết kiệm của Ngân hàng qua 3 năm 2005-2007............... .......................................................................... 31 Hình 9: Biểu đồ tình hình cho vay theo thời hạn tín dụng ............................. 35 Hình 10: Biểu đồ tình hình cho vay theo thành phần kinh tế ........................ 37 Hình 11: Biểu hiện Doanh số thu nợ theo thời hạn tín dụng .......................... 40 Hình 12: Biểu hiện Doanh số thu nợ theo thành phần kinh tế ....................... 42 Hình 13: Biểu hiện Doanh số dư nợ theo thời hạn tín dụng ........................... 45 Hình 14: Biểu hiện Doanh số dư nợ theo thành phần kinh tế ........................ 47 Hình 15: Biểu đồ về tình hình Nợ quá hạn phân theo thời hạn cho vay ......... 51 Hình 16: Biểu đồ về tình hình Nợ quá hạn theo thành phần kinh tế .............. 52 GVHD: Trương Hoà Bình Luận văn tốt nghiệp SVTH: Ngô Thanh Như Nguyệt xii DANH SÁCH TỪ VIẾT TẮT - Th.S: Thạc sỹ - NHNo & PTNT: Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn - NHTM: Ngân hàng thương mại. - NHNN: Ngân hàng nhà nước - CNH-HĐH: Công nghiệp hoá-hiện đại hoá - XHCN: Xã hội chủ nghĩa - NXB: Nhà xuất bản GVHD: Trương Hoà Bình Luận văn tốt nghiệp SVTH: Ngô Thanh Như Nguyệt 1 Chương 1 GIỚI THIỆU 1. 1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI Việt Nam là một nước nông nghiệp có khoảng 75% dân số sống tập trung ở khu vực nông thôn và chiếm gần 20% tổng thu nhập quốc dân. Cho nên có thể nói rằng nông nghiệp nước ta vẫn luôn là mặt trận hàng đầu, có tầm quan trọng chiến lược. Ổn định sản xuất nông nghiệp, ổn định cuộc sống nông thôn, tăng thu nhập cho nông dân có ý nghĩa rất lớn đối với sự phát triển của đất nước. Chính vì lẽ đó mà chủ trương phát triển nông nghiệp, nông thôn là một trong những vấn đề luôn được Đảng và Nhà nước quan tâm, đặc biệt là trong giai đoạn hiện nay nhằm từng bước cải thiện bộ mặt nông thôn Việt Nam trong tiến trình thực hiện công nghiệp hoá, hiện đại hóa đất nước. Một trong những trở ngại lớn nhất trong việc phát triển nông nghiệp, nông thôn của cả nước nói chung và huyện Vĩnh Thạnh nói riêng là vấn đề về vốn. Nhu cầu vốn vào cây trồng vật nuôi, đặc biệt đối với cây lúa mỗi khi vào vụ. Từ khi Quyết định 67/1999/QĐ – TTg của Thủ Tướng Chính Phủ ban hành ngày 30/3/1999 về “ Một số chính sách tín dụng Ngân hàng phục vụ phát triển nông nghiệp và nông thôn” thì công tác Ngân hàng đối với lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn và nông dân đã thực sự khởi sắc và có bước ngoặt mới, nó tạo đà phấn khởi cho cả phía Ngân hàng mà đặc biệt là hệ thống NHNo Việt Nam và cho cả người nông dân lâu nay chưa thể tiếp cận được với nguồn vốn của ngân hàng. Kết quả là hoạt động tín dụng trong thời gian qua tại chi nhánh tăng trưởng mạnh, đã khẳng định vai trò quan trọng của mình đối với khu vực này, đồng thời cũng chứng tỏ rằng chủ trương trên của chính phủ là đúng đắn, đã thực sự tháo gỡ bớt được những khó khăn vướng mắc trong việc cung ứng vốn tín dụng cho lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn và nông dân. Tuy Quyết định 67 của Chính Phủ bước đầu đã tháo gỡ bớt được những khó khăn vướng mắc trong việc cung ứng vốn tín dụng đến các hộ sản xuất, nhưng qua công tác hoạt động thực tiễn đã phát sinh không ít khó khăn cho phía Ngân hàng và GVHD: Trương Hoà Bình Luận văn tốt nghiệp SVTH: Ngô Thanh Như Nguyệt 2 cả những người hoạch định chính sách như: chưa xác định được thị trường đầu ra cho nông sản, giá cả nông sản bấp bênh, chi phí hoạt động Ngân hàng lớn do địa bàn dàn trải, nợ quá hạn có xu hướng ngày càng tăng….Đứng trước thực trạng trên việc tìm ra một mô hình đầu tư thích hợp cho nông dân đang là một vấn đề bức xúc của ngành cũng như các cấp uỷ chính quyền ở cả tầm vi mô và vĩ mô. Huyện Vĩnh Thạnh, Thành phố Cần Thơ là vùng đất giàu tiềm năng phát triển. Đây là vùng chuyên về sản xuất nông nghiệp và nuôi trồng