Luận văn Phát triển du lịch Lâm Đồng đến năm 2020

BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH ------------------- NGUYEÃN THANH VÓNH PHAÙT TRIEÅN DU LÒCH LAÂM ÑOÀNG ÑEÁN NAÊM 2020 Chuyeân ngaønh: Quaûn trò kinh doanh Maõ soá : 60.34.05 LUAÄN VAÊN THAÏC SÓ KINH TEÁ NGÖÔØI HÖÔÙNG DAÃN KHOA HOÏC TS. HOÀ TIEÁN DUÕNG Thaønh Phoá Hoà Chí Minh – Naêm 2007 LÔØI CAM ÑOAN Toâi teân Nguyeãn Thanh Vónh, lôùp cao hoïc K14 Tröôøng Ñaïi hoïc Kinh teá TP. Hoà Chí Minh. Toâi xin cam ñoan luaän vaên naøy laø cuûa toâi, soá lieäu söû duïng coù nguoàn goác roõ raøng, caùc taøi lieäu söû duïng ñöôïc coâng boá coâng khai. Toâi xin chòu hoaøn toaøn traùch nhieäm veà baûn luaän vaên naøy. Taùc giaû luaän vaên Nguyeãn Thanh Vónh LÔØI CAÛM ÔN Toâi xin baøy toû loøng bieát ôn saâu saéc ñeán Tieán só Hoà Tieán Duõng, ngöôøi ñaõ taän tình höôùng daãn, ñöa ra nhöõng goùp yù quyù baùu ñeå toâi hoaøn chænh luaän vaên toát nghieäp. Toâi xin chaân thaønh caûm ôn Quyù Thaày, Coâ khoa Sau ñaïi hoïc tröôøng Ñaïi hoïc Kinh teá Thaønh Phoá Hoà Chí Minh trong quaõng thôøi gian hoïc taäp ñaõ taän tình truyeàn ñaït, giuùp toâi coù kieán thöùc vieát luaän vaên naøy. Toâi xin chaân thaønh caûm ôn Ban Giaùm ñoác Sôû Du lòch vaø Thöông maïi Laâm Ñoàng, baïn beø ñaõ cung caáp taøi lieäu vaø trao ñoåi, goùp yù nhieàu noäi dung boå ích ñeå toâi hoaøn chænh luaän vaên naøy. Do thôøi gian coù haïn, kieán thöùc coøn haïn cheá, luaän vaên khoâng traùnh khoûi nhöõng thieáu soùt, toâi raát mong nhaän ñöôïc nhöõng yù kieán goùp yù cuûa Quyù Thaày, Coâ, baïn beø vaø ñoàng nghieäp ñeå toâi coù theå hoaøn thieän hôn coâng trình nghieân cöùu cuûa mình, mang laïi hieäu quaû cao trong thöïc tieãn coâng vieäc. TP. HOÀ CHÍ MINH, 2007 Taùc giaû luaän vaên NGUYEÃN THANH VÓNH MUÏC LUÏC Trang Lôøi môû ñaàu .................................................................................................... 1 Chöông 1. LYÙ LUAÄN CHUNG VEÀ DU LÒCH 1.1. Giôùi thieäu veà du lòch .................................................................................. 4 1.1.1. Khaùi nieäm veà du lòch ................................................................................. 4 1.1.2. Ñaëc ñieåm vaø ñònh höôùng phaùt trieån saûn phaåm du lòch ............................ 5 1.1.3. Vò trí cuûa du lòch trong neàn kinh teá quoác daân ......................................... 7 1.2. Khaùi quaùt veà du lòch Vieät Nam ................................................................. 9 1.2.1. Sô löôïc quaù trình hình thaønh vaø phaùt trieån cuûa ngaønh du lòch Vieät Nam .................................................................................................... 9 1.2.2. Vai troø, vò trí cuûa du lòch Vieät Nam trong neàn kinh teá quoác daân ......... 10 1.2.2.1. Khaùch du lòch ................................................................................ 11 1.2.2.2. Thu nhaäp xaõ hoäi töø du lòch ............................................................ 12 1.2.2.3. Hieäu quaû kinh teá ........................................................................... 12 1.2.2.4. Du lòch phaùt trieån thuùc ñaåy caùc ngaønh kinh teá phaùt trieån ............. 13 1.2.3. Quan ñieåm cuûa du lòch Vieät Nam veà phaùt trieån du lòch trong thôøi kyø ñoåi môùi ............................................................................... 13 1.2.4. Nhöõng thuaän lôïi vaø khoù khaên trong hoaït ñoäng kinh doanh du lòch ôû Vieät Nam .................................................................................... 14 1.2.4.1.Nhöõng thuaän lôïi ............................................................................. 14 1.2.4.2.Nhöõng khoù khaên ............................................................................ 15 Chöông 2. THÖÏC TRAÏNG HOAÏT ÑOÄNG DU LÒCH TÆNH LAÂM ÑOÀNG GIAI ÑOAÏN 1996 – 2006 2.1.Tieàm naêng veà töï nhieân, vaên hoaù – xaõ hoäi phaùt trieån du lòch Laâm Ñoàng 19 2.1.1.Taøi nguyeân thieân nhieân .............................................................................. 19 2.1.2. Taøi nguyeân nhaân vaên ................................................................................ 19 2.1.3. Taøi nguyeân veà daân soá vaø vaên hoùa............................................................. 20 2.2. Vai troø, vò trí du lòch Laâm Ñoàng .................................................................. 23 2.3. Thöïc traïng keát caáu cô sôû haï taàng du lòch Laâm Ñoàng ............................... 24 2.3.1. Cô sôû löu truù .............................................................................................. 24 2.3.2. Khu vui chôi giaûi trí ................................................................................... 24 2.3.3. Heä thoáng caáp thoaùt nöôùc .......................................................................... 25 2.3.4. Heä thoáng caáp ñieän ..................................................................................... 25 2.3.5. Heä thoáng dòch vuï vieãn thoâng .................................................................... 25 Trang 2.3.6. Heä thoáng giao thoâng .................................................................................. 25 2.4. Hoaït ñoäng kinh doanh du lòch Laâm Ñoàng .................................................. 26 2.4.1. Khaùch du lòch ............................................................................................. 26 2.4.1.1. Khaùch du lòch quoác teá ................................................................... 26 2.4.1.2. Khaùch du lòch noäi ñòa .................................................................... 27 2.4.1.3. Thôøi gian löu truù ............................................................................ 27 2.4.1.4. Möùc chi tieâu trung bình cuûa khaùch ................................................ 28 2.4.2Khai thaùc taøi nguyeân du lòch vaø phaùt trieån loaïi hình saûn phaåm du lòch .. 29 2.4.2.1. Khai thaùc taøi nguyeân du lòch ......................................................... 29 2.4.2.2. Phaùt trieån loaïi hình vaø saûn phaåm du lòch ...................................... 30 2.4.3. Xuùc tieán quaûng baù du lòch ......................................................................... 30 2.4.4. Lao ñoäng vaø ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc du lòch ......................................... 31 2.4.4.1. Lao ñoäng ngaønh du lòch ................................................................. 31 2.4.4.2. Ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc ................................................................ 32 2.4.5. Ñaàu tö vaø phaùt trieån du lòch ..................................................................... 32 2.4.5.1. Ñaàu tö trong lónh vöïc haï taàng du lòch ............................................ 32 2.4.5.2. Ñaàu tö phaùt trieån cô sôû vaät chaát kyõ thuaät ...................................... 32 2.4.6. Toå chöùc khoâng gian laõnh thoå vaø kinh doanh du lòch ............................... 33 2.4.6.1. Toå chöùc khoâng gian laõnh thoå du lòch ............................................. 33 2.4.5.2. Toå chöùc kinh doanh du lòch ........................................................... 34 2.4.7. Quaûn lyù nhaø nöôùc veà du lòch ..................................................................... 35 2.5. Khaûo saùt ñaùnh giaù cuûa du khaùch veà du lòch Laâm Ñoàng ............................ 35 2.5.1. Khaûo saùt ñaùnh giaù cuûa du khaùch veà saûn phaåm du lòch tænh Laâm Ñoàng 35 2.5.1.1. Thieát keá baûng caâu hoûi ................................................................... 35 2.5.1.2. Phöông phaùp thu thaäp thoâng tin .................................................... 36 2.5.1.3. Phaân tích döõ lieäu sau khi thu thaäp ................................................. 37 2.5.1.4. Keát quaû thu thaäp ñöôïc töø nhöõng thoâng tin caù nhaân ....................... 38 2.5.1.5. Ñaùnh giaù cuûa du khaùch veà möùc ñoä quan troïng cuûa caùc yeáu toá saûn phaåm du lòch ........................................................................... 40 2.5.1.6. Ñaùnh giaù cuûa du khaùch veà möùc ñoä quan troïng cuûa saûn phaåm du lòch ...................................................................................... 41 2.5.1.7. Ñaùnh giaù cuûa du khaùch veà thöïc traïng cuûa caùc yeáu toá saûn phaåm du lòch Laâm Ñoàng.......................................................................... 42 2.5.1.8. Ñaùnh giaù cuûa du khaùch veà thöïc traïng cuûa caùc saûn phaåm du lòch Laâm Ñoàng ..................................................................................... 43 2.5.1.9. So saùnh cheânh leäc giöõa giaù trò trung bình möùc ñoä quan troïng vaø thöïc traïng caùc yeáu toá saûn phaåm du lòch ........................................ 44 Trang 2.5.1.10. So saùnh cheânh leäch giöõa giaù trò trung bình möùc ñoä troïng vaø thöïc traïng caùc saûn phaåm du lòch Laâm Ñoàng ......................................... 45 2.5.1.11. Ñaùnh giaù ñoä tin caäy caùc thang ño ................................................ 46 2.6. Ñaùnh giaù chung veà du lòch Laâm Ñoàng ........................................................ 47 2.6.1. Nhöõng thaønh töïu ñaït ñöôïc ........................................................................ 47 2.6.2. Nhöõng haïn cheá vaø nguyeân nhaân............................................................... 48 2.6.2.1. Haïn cheá ......................................................................................... 48 2.6.2.2. Nguyeân nhaân ................................................................................. 48 Chöông 3. CAÙC GIAÛI PHAÙP PHAÙT TRIEÅN DU LÒCH LAÂM ÑOÀNG ÑEÁN NAÊM 2020 3.1. Ñònh höôùng phaùt trieån du lòch Laâm Ñoàng ñeán naêm 2020 ...................... 52 3.1.1. Quan ñieåm phaùt trieån .............................................................................. 52 3.1.2. Moät soá muïc tieâu cuï theå ........................................................................... 52 3.1.2.1. Löôïng khaùch du lòch ...................................................................... 52 3.1.2.2. Thu nhaäp töø du lòch ....................................................................... 53 3.1.2.3. Cô sôû vaät chaát kyõ thuaät du lòch...................................................... 53 3.1.2.4. Lao ñoäng vaø vieäc laøm ................................................................... 53 3.1.3. Caùc chæ tieâu phaùt trieån du lòch chuû yeáu ................................................. 54 3.1.3.1. Khaùch du lòch ................................................................................ 54 3.1.3.2. Thu nhaäp töø du lòch ....................................................................... 55 3.1.3.3. Toång saûn phaåm GDP du lòch vaø nhu caàu ñaàu tö ........................... 55 3.1.3.4. Nhu caàu veà khaùch saïn ................................................................... 56 3.1.3.5. Nhu caàu veà lao ñoäng du lòch ......................................................... 56 3.1.4. Phaùt trieån thò tröôøng vaø saûn phaåm du lòch ............................................ 56 3.1.4.1. Vò trí du lòch .................................................................................. 56 3.1.4.2. Khaû naêng caïnh tranh cuûa du lòch Laâm Ñoàng treân thò tröôøng ........ 57 3.1.4.3. Heä thoáng cô sôû haï taàng ................................................................. 57 3.1.4.4. Taøi nguyeân du lòch ........................................................................ 57 3.1.5. Phaùt trieån thò tröôøng khaùch du lòch cuûa Laâm Ñoàng ............................. 58 3.1.5.1. Thò tröôøng troïng ñieåm ................................................................... 58 3.1.5.2. Thò tröôøng tieàm naêng .................................................................... 59 3.1.6. Phaùt trieån loaïi hình vaø saûn phaåm du lòch ............................................... 59 3.1.6.1. Phaùt trieån loaïi hình vaø saûn phaåm du lòch theo laõnh thoå ................ 59 3.1.6.2. Phaùt trieån loaïi hình vaø saûn phaåm du lòch theo thò tröôøng .............. 60 3.1.6.3. Ña daïng hoaù vaø naâng cao chaát löôïng caùc saûn phaåm du lòch ......... 61 3.1.6.4. Chieán löôïc veà saûn phaåm vaø thò tröôøng .......................................... 61 Trang 3.2. Caùc giaûi phaùp phaùt trieån du lòch Laâm Ñoàng ñeán naêm 2020 .................. 63 3.2.1. Giaûi phaùp baûo veä taøi nguyeân moâi tröôøng du lòch ................................... 63 3.2.2. Giaûi phaùp ña daïng hoùa vaø naâng cao chaát löôïng saûn phaåm du lòch ....... 64 3.2.3. Giaûi phaùp veà coâng taùc xuùc tieán quaûng baù du lòch .................................. 65 3.2.4. Giaûi phaùp nguoàn nhaân löïc du lòch ........................................................... 66 3.2.5. Giaûi phaùp ñaàu tö vaø thu huùt voán ñaàu tö ................................................. 67 3.2.6. Giaûi phaùp toå chöùc quaûn lyù nhaø nöôùc veà du lòch ...................................... 70 3.3. Moät soá kieán nghò ....................................................................................... 72 3.3.1. Ñoái vôùi Chính phuû vaø cô quan Trung öông ............................................ 72 3.3.2. Ñoái vôùi chính quyeàn ñòa phöông .............................................................. 73 KEÁT LUAÄN ......................................................................................................... 74 1 Lời mở đầu Cuoäc caùch maïng khoa hoïc vaø coâng ngheä phaùt trieån nhö vuõ baõo vaøo nöûa cuoái theá kyû XX, söï buøng noå cuûa söï phaùt trieån kinh teá, xu höôùng quoác teá hoaù vaø hoäi nhaäp, ñaõ ñöa theá giôùi vaøo moät giai ñoaïn phaùt trieån môùi vôùi nhieàu cô hoäi vaø thaùch thöùc môùi. Ñeå toàn taïi vaø phaùt trieån, caùc nöôùc ñang phaùt trieån trong ñoù coù Vieät Nam caàn phaûi löïa choïn cho mình con ñöôøng ñi thích hôïp, vöøa khai thaùc ñöôïc caùc cô hoäi ñoàng thôøi haïn cheá ñöôïc caùc nguy cô ñe doïa töø moâi tröôøng beân ngoaøi. Trong tieán trình ñoåi môùi ôû Vieät Nam, cuøng vôùi quaù trình chuyeån dòch cô caáu kinh teá, du lòch ñöôïc xaùc ñònh laø moät trong nhöõng ngaønh kinh teá muõi nhoïn, goùp phaàn quan troïng cho taêng tröôûng vaø phaùt trieån kinh teá, trong quaù trình coâng nghieäp hoaù vaø hieän ñaïi hoaù neàn kinh teá ñaát nöôùc. Trong xu theá toaøn caàu hoaù vaø hoäi nhaäp vaøo neàn kinh teá khu vöïc vaø theá giôùi, du lòch Vieät Nam coù moät vò trí ñaëc bieät quan troïng. Noù goùp phaàn vaøo vieäc thuùc ñaåy söï taêng tröôûng kinh teá, môû roäng moái giao löu hôïp taùc quoác teá, laøm taêng söï hieåu bieát, thaân thieän vaø quaûng baù neàn vaên hoaù giöõa caùc quoác gia. Naèm ôû phía nam Taây Nguyeân, Ñaø Laït – Laâm Ñoàng keà caän vôùi tam giaùc taêng tröôûng kinh teá Tp Hoà Chí Minh – Ñoàng Nai – Vuõng Taøu. Laø moät vuøng ñaát truø phuù, maøu môõ coù nhieàu lôïi theá cho phaùt trieån kinh teá, song cho ñeán nay Laâm Ñoàng vaãn laø moät trong caùc tænh ngheøo. Laâm Ñoàng ñang ñöùng tröôùc nguy cô tuït haäu veà kinh teá, khoaûng caùch cheânh leäch khaù xa so vôùi caùc trung taâm kinh teá cuûa caû nöôùc. Toång saûn phaåm taêng chaäm, tích luyõ töø noäi boä neàn kinh teá coøn thaáp, tyû leä thaát nghieäp cao, ñaàu tö cho phaùt trieån kinh teá coøn haïn cheá. Giöõa khaû naêng phaùt trieån vaø thöïc teá coøn moät khoaûng caùch khaù xa, treân cô sôû nghieân cöùu lôïi theá cuûa Ñaø Laït – Laâm Ñoàng, chuùng toâi cho raèng ñeå thoaùt ra khoûi nguy cô tuït haäu, Ñaø Laït – Laâm Ñoàng caàn phaûi ñi leân töø theá maïnh laø kinh teá du lòch; phaûi khai thaùc coù hieäu quaû tieàm naêng veà du lòch; giaûi phoùng söùc saûn xuaát, taïo neân ñoäng löïc maïnh meõ cho vieäc ñieàu chænh laïi cô caáu kinh teá, taïo ñieàu kieän töøng böôùc hieän ñaïi hoaù neàn kinh teá. 2 Trong chieán löôïc ñaåy nhanh quaù trình taêng tröôûng, vieäc nghieân cöùu ñeå tìm ra caùc giaûi phaùp phaùt trieån du lòch cho Laâm Ñoàng laø moät yeâu caàu böùc thieát, nhaèm huy ñoäng, khai thaùc moïi nguoàn löïc vaø phaùt huy tieàm naêng cuûa Laâm Ñoàng vaøo hoaït ñoäng du lòch coù hieäu quaû, goùp phaàn chuyeån dòch cô caáu kinh teá, sôùm ñöa du lòch Laâm Ñoàng, ñaëc bieät laø Ñaø Laït ñuùng vò trí töông xöùng vôùi tieàm naêng vaø taàm voùc cuûa moät Trung taâm du lòch lôùn cuûa Vieät Nam. Ñaõ coù moät soá ñeà taøi nghieân cöùu töø nhieàu goùc ñoä khaùc nhau nhaèm ñöa ra caùc giaûi phaùp ñeå phaùt trieån du lòch Laâm Ñoàng. Tuy nhieân cho ñeán nay vaãn chöa coù moät coâng trình nghieân cöùu chuyeân saâu naøo ñeà caäp ñeán vaán ñeà xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån du lòch cuûa tænh Laâm Ñoàng laøm cô sôû ñeå xaây döïng caùc keá hoaïch daøi haïn cuûa tænh. Theo quan ñieåm chuùng toâi, phaùt trieån du lòch ôû Laâm Ñoàng khoâng chæ laø nhieäm vuï cuûa ngaønh du lòch, cuûa caùc nhaø quaûn lyù maø phaûi laø nhieäm vuï chung cuûa caùc ngaønh vaø phaûi ñöôïc xaõ hoäi hoaù ôû möùc ñoä cao. Chính vì lyù do treân, qua tìm hieåu thöïc traïng du lòch tænh Laâm Ñoàng, chuùng toâi ñaõ choïn ñeà taøi: “ Phaùt trieån du lòch Laâm Ñoàng ñeán Naêm 2020” laøm luaän vaên cao hoïc khoa hoïc kinh teá cuûa mình. Luaän vaên naøy chuùng toâi muoán goùp theâm moät caùch nhìn, moät phöông phaùp tieáp caän veà vieäc xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån du lòch taïi moät ñòa phöông giaøu tieàm naêng veà du lòch, xaây döïng ñònh höôùng chieán löôïc vaø caùc giaûi phaùp phaùt trieån du lòch töø nay ñeán naêm 2020. Luaän vaên ñöôïc hoaøn thaønh treân cô sôû phöông phaùp luaän cuûa chuû nghóa duy vaät bieän chöùng vaø duy vaät lòch söû keát hôïp giöõa lyù thuyeát vaø thöïc tieãn; vaän duïng coù choïn loïc caùc lyù thuyeát veà taêng tröôûng vaø phaùt trieån kinh teá; thoâng qua vieäc phaân tích caùc soá lieäu kinh teá vaø nghieân cöùu tình hình kinh doanh du lòch cuûa Laâm Ñoàng trong giai ñoaïn 1997 - 2006. Luaän vaên söû duïng hai nguoàn döõ lieäu cô baûn laø thöù caáp vaø sô caáp. Nguoàn thöù caáp bao goàm: Keá hoaïch phaùt trieån ngaønh du lòch vaø thöông maïi Laâm Ñoàng 5 3 naêm (2006 – 2010), noäi dung thoâng baùo 43/KT-NS ngaøy 29/5/2006 cuûa Ban Kinh teá – Ngaân saùch HÑND cuûa tænh Laâm Ñoàng. Caùc soá lieäu ñöôïc thu thaäp töø caùc nguoàn nhö: Toång cuïc Du lòch, Toång cuïc Thoáng keâ, Vieân Nghieân cöùu phaùt trieån du lòch Vieät Nam, Cuïc Thoáng keâ Laâm Ñoàng, caùc baùo caùo, toång keát hoaït ñoäng du lòch haøng naêm cuûa sôû Du lòch vaø Thöông maïi Laâm Ñoàng, caùc taïp chí, ñaëc san du lòch…Nguoàn sô caáp goàm: ñieàu tra phoûng vaán baèng baûng caâu hoûi vaø yù kieán ñoùng goùp cuûa caùc chuyeân gia. Keát caáu luaän vaên goàm 3 phaàn chính: Chương I: Lý luận chung về ngành du lịch. Chương II: Tình hình hoaït động du lịch Lâm Đồng trong giai ñoaïn 1996 - 2006. Chương III: Caùc giaûi phaùp phaùt trieån du lòch Laâm Ñoàng ñeán naêm 2020 Maëc duø ñöôïc söï giuùp ñôõ taän tình cuûa giaùo vieân höôùng daãn, söï trao ñoåi chaân tình vaø cung caáp thoâng tin, döõ lieäu cuûa Sôû Du lòch vaø Thöông maïi Laâm Ñoàng, nhöng vì thôøi gian haïn heïp, khaû naêng nghieân cöùu cuûa baûn thaân coøn haïn cheá, trong luaän vaên chöa ñeà caäp heát ñöôïc caùc khía caïnh cuûa vaán ñeà trong xu theá phaùt trieån vaø hoäi nhaäp cuûa ngaønh du lòch caû nöôùc noùi chung vaø du lòch Laâm Ñoàng noùi rieâng vaø chaéc chaén seõ coøn nhieàu thieáu soùt. Kính mong Quí Thaày, Coâ vaø ñoàng nghieäp ñoùng goùp yù kieán cho luaän vaên ñöôïc hoaøn thieän hôn. 4 Chöông 1 LYÙ LUAÄN CHUNG VEÀ DU LÒCH 1.1. Giôùi thieäu veà du lòch 1.1.1. Khaùi nieäm du lòch Noùi tôùi du lòch ngöôøi ta thöôøng nghó tôùi vieäc vui chôi giaûi trí, tham quan thaéng caûnh, caùc kyø quan, caùc di tích vaên hoaù, di tích lòch söû…, khi ñie