Luận văn Vai trò kinh tế của Nhà nước trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa

LUẬN VĂN: Vai trò kinh tế của Nhà nước trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa a-/ Đặt vấn đề Kinh tế thị trường, như chúng ta đã biết, là một kiểu quan hệ kinh tế - xã hội mà trong đó, sản xuất và tái sản xuất xã hội gắn chặt với thị trường, tức là gắn chặt với quan hệ hàng hoá tiền tệ, với quan hệ cung cầu,... Thực tiễn thấy rõ kinh tế thị trường có khả năng tập hợp được hành động trí tuệ và tiềm lực của hàng triệu con người và hướng đến lợi ích chung của xã hội, đó là thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tăng năng suất lao động. Nhưng nền kinh tế thị trường không phải là một tổ chức hài hoá mà trong hệ thống đó cũng chứa rất nhiều những yếu tố phức tạp và nan giải. Và thực tiễn vận động của nền kinh tế thế giới những năm gần đây cho thấy mô hình phát triển kinh tế theo xu hướng thị trường có sự điều tiết vĩ mô từ trung tâm, trong bối cảnh hiện nay là phù hợp hơn cả. Mô hình này về đại thể đáp ứng được những thách thức của sự phát triển. Kinh tế thị trường không phải là một chế độ kinh tế đồng nhất với chủ nghĩa tư bản. Thực ra nó là thành quả của lịch sử nhân loại gắn với sản xuất hàng hoá. Nhận thức được những điều đó, Đại hội lần thứ VI của Đảng (12/1986) đã tiến hành đổi mới. Chuyển nền kinh tế từ hoạt động theo cơ chế kế hoạch hoá tập trung - hành chính - quan liêu - bao cấp sang phát triển nền kinh tế nhiều thành phần vận hành theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Và tại các kì Đại hội VII, VIII, đã được bổ sung đi đến hoàn thiện. Sự phát triển của nền kinh tế trong hơn mười năm kể từ khi đổi mới đến nay đã thu được nhiều kết quả đáng kể. Chúng ta đã thoát ra khỏi khủng hoảng kinh tế - xã hội, đời sống nhân dân được nâng cao, đất nước đổi mới lên rất nhiều,... Đó là thành quả của quá trình phát triển nền kinh tế theo cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa dưới sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước ta. Trong đó vai trò của Đảng và Nhà nước hết sức to lớn. Nhà nước là người hoạch định ra các chính sách chiến lược phát triển kinh tế, phát huy tối đa những mặt tích cực, và hạn chế tối thiểu những hạn mặt tiêu cực của kinh tế thị trường. Mà quan trọng nhất là sự định hướng của Nhà nước để kinh tế phát triển theo định hướng xã hội chủ nghĩa mà nhân dân ta đã lựa chọn. Đây là điểm khác biệt giữa cơ chế kinh tế thị trường ở nước ta và các nước khác. Chính sự định hướng này bảo đảm sự phát triển kinh tế do dân và vì dân, của dân,... Tuy nhiên sự nhận thức về vấn đề vài trò của Nhà nước trong nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa còn có sự khác nhau: Đó là còn có nhiều ý kiến cho rằng Nhà nước không nên can thiệp vào nền kinh tế thị trường. Vì sự can thiệp của Nhà nước sẽ làm mất đi động lực phát triển của kinh tế thị trường, cũng có ý kiến cho rằng trong cơ chế cũ, Nhà nước mới có điều kiện khẳng định vai trò quản lý, điều tiết sự vận hành của nền kinh tế. Còn trong nền kinh tế thị trường vai trò được giảm nhẹ, chỉ nên quản lý vĩ mô, còn mọi hoạt động để doanh nghiệp tự giải quyết,... Khi mọi vấn đề chưa được thông suốt, thì nền kinh tế phát triển sẽ không đạt hiệu quả. Do đó vấn đề này đang trở nên cấp bách đối với nước ta. Mặt khác Nhà nước ta đã phát huy vai trò của mình một cách có hiệu quả, nhưng không phải không có hạn chế. Đó là sự cồng kềnh của bộ máy, chưa xó bỏ được thói quen của cơ chế cũ, chưa thích nghi với cơ chế mới nên hiệu quả của nó chưa cao. Do đó trong đề án này em xin chọn đề tài: “Vai trò kinh tế của Nhà nước trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa”. Để làm rõ hơn nữa mối quan hệ giữa “bàn tay vô hình và bàn tay hữu hình”. Cũng như đưa ra một số giải pháp nhằm nâng cao vai trò Nhà nước ta hiện nay. B-/ Giải quyết vấn đề I-/ Lý luận chung về kinh tế thị trường: 1-/ Một số đặc điểm chung về kinh tế thị trường: Nền kinh tế thị trường là nền kinh tế vận hành theo cơ chế thị trường, ở đó sản xuất ra gì sản xuất như thế nào, cho ai được quyết định thông qua thị trường. Cơ chế thị trường là cơ chế tự điều tiết nền kinh tế hàng hoá do sự tác động của các quy luật kinh tế vốn có của nó, cơ chế đó giải quyết ba vấn đề kinh tế cơ bản của tổ chức kinh tế là cái gì, như thế nào, cho ai. Cơ chế thị trường bao gồm các vấn đề cơ bản cung cầu và giá cả trên thị trường. Kinh tế thị trường xuất hiện như là một yêu cầu khách quan không thể thiếu được của nền kinh tế hàng hoá. Song không nên đồng nhất nó với nền kinh tế hàng hoá. Xét về mặt lịch sử kinh tế có trước kinh tế thị trường, kinh tế hàng hoá ra đời thì thị trường cũng xuất hiện. Nhưng không có nghĩa đó là đã là nền kinh tế thị trường. Với sự tăng trưởng của kinh tế hàng hoá, thị trường được mở rộng phong phú đồng bộ. Các quan hệ tương đối hoàn thiện thì mới có kinh tế thị trường. Vậy kinh tế thị trường không phải là một giai đoạn khác biệt, độc lập đứng ngoài kinh tế hàng hoá mà là một giai đoạn cao của kinh tế hàng hoá. Cơ chế thị trường không phải là một sự hỗn đọn mà là một trật tự kinh tế là bộ máy tinh vi kết hợp với một cách không có ý thức hoạt động của người tiêu dùng với các nhà sản xuất thông qua hệ thống giá cả thị trường. Không ai tạo ra nó, nó tự phát sinh và phát triển cùng với sự ra đời và phát triển của kinh tế hàng hoá. Về bản chất cơ chế thị trường là cơ chế giá cả tự do. Nó có các đặc trưng cơ bản sau: Các vấn đề có liên quan đến việc phân bổ sử dụng các nguồn tài nguyên sản xuất khan hiếm như lao động, vốn tài nguyên thiên nhiên. Về cơ bản được quyết định một cách khách quan thông qua sự tác động của các quy luật kinh tế đặc biệt là quy luật cung cầu. Tất cả các mối quan hệ kinh tế giữa các chủ thể kinh tế được tiền tệ hoá. Động lực thúc đẩy sản xuất phát triển, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và lợi ích kinh tế được biểu hiện tập trung ở các mức lợi nhuận. Tự do lựa chọn việc sản xuất kinh doanh và tiêu dùng từ phía các nhà sản xuất và những người tiêu dùng thông qua các mối quan hệ kinh tế. Thông qua sự hoạt động của các quy luật kinh tế, đặc biệt là sự linh động của hệ thống giá cả nền kinh tế thị trường luôn duy trì sự cân bằng giữa sức cung và sức càu của tất cả các loại hàng hoá và dịch vụ, ít khi gây ra sự khan hiếm và thiếu hụt hàng hoá. Cạnh tranh là môi trường và động lực thúc đẩy sản xuất phát triển thúc đẩy tăng năng suất lao động và tăng hiệu quả của sản xuất. Cùng với sự phát triển của lực lượng sản xuất mối quan hệ giữa mục tiêu tăng cường tự do cá nhân và mục tiêu công bằng xã hội, giữa đẩy mạnh tốc độ tăng trưởng kinh tế và nâng cao chất lượng cuộc sống. Cơ chế thị trường ngày nay càng phù hợp với cơ sở kỹ thuật mới của sản xuất và lưu thông gắn liền với sự biến đổi cơ cấu kinh tế. Khu vực dịch vụ ngày càng chiếm tỉ trọng lớn hơn, có vai trò vô cùng quan trọng cho sự phát triển, tăng trưởng và ổn định sản xuất và đời sống. Hình thức công ty cổ phần phát triển như là một xu hướng chủ đạo trong kinh tế thị trường. Cơ chế thị trường ngày nay đã đặt người tiêu dùng ở vị trí hàng đầu. Nhờ sự phát triển sức sản xuất mới và nảy nở các nhu cầu mới, đa dạng, cơ chế thị trường có xu hướng thoả mãn nhu cầu không ngừng biến đổi của các nhóm dân cư sao cho phù hợp với lối sống văn hoá của họ thay cho nguyên tắc sản xuất và cung ứng hàng loạt bất chấp nhu cầu. Nhà doanh nghiệp là nhân vật trung tâm trong hoạt động thị trường. Nó là một tổ chức sống động của cơ chế thị trường không có nhà doanh nghiệp thì không có cơ chế thị trường. 2-/ Ưu nhược điểm của kinh tế thị trường: Kinh tế thị trường cũng có mặt phải và mặt trái của nó. a-/ Ưu điểm: + Kinh tế thị trường kích thích việc áp dụng tiến bộ kỹ thuật, tăng năng suất lao động, nâng cao trình độ xã hội hoá sản xuất kinh tế thị trường lấy lợi nhuận làm động lực hoạt động do đó để thu được lợi nhuận, đòi hỏi các doanh nghiệp phải thường xuyên áp dụng kỹ thuật mới, hợp lý hoá sản xuất làm cho năng suất lao động cá biệt năng suất lao động xã hội tăng lên. Nhờ đó mà nền kinh tế thị trường vừa mới ra đời đến nay đã khoảng 5 thế kỷ đã tạo ra một lực lượng sản xuất xã hội cao chưa từng thấy trong lịch sử loài người. + Kinh tế thị trường có tính năng động và khả năng thích nghi nhanh chóng. Trong nền kinh tế thị trường tồn tại một nguyên tắc: Người nào đưa ra thị trường hàng hoá trước tiên người đó sẽ thu được nhiều lợi nhuận hơn. Mặt khác nếu nhận thức được sản phẩm của mình không có người mua hay lượng cầu đang giảm dần thì người sản xuất sẽ không sản xuất nữa. Điều đó dẫn tới sự tiết kiệm hao phí lao động xã hội. Vì vậy, trong nền kinh tế thị trường luôn luôn, diễn ra sự đổi mới: nhiều sản phẩm trước đây vẫn bán hay mất đi vì không có nhu cầu, nhiều sản phẩm mới với chất lượng, quy cách, phẩm chất ngày càng hoàn thiện hơn xuất hiện. + Trong nền kinh tế thị trường có nhiều hàng hoá và dịch vụ. Đó là một nền kinh tế dư thừa chứ không phải là một nền kinh tế thiếu hụt. Do vậy nền kinh tế thị trường tạo điều kiện vật chất để thoả mãn ngày càng tốt hơn nhu cầu vật chất, văn hoá và sự phát triển toàn diện của con người. + Cơ chế thị trường có khả năng tự động điều tiết nền sản xuất xã hội tức là tự động phân bổ các nguồn tài nguyên sản xuất vào các khu vực, các ngành kinh tế mà không cần bất cứ sự điều khiển từ trung tâm nào. + Cơ chế thị trường tự động kích thích sự phát triển sản xuất, tăng trưởng kinh tế cả theo chiều rộng và chiều sâu. Tăng cường chuyên môn hoá sản xuất. Trong giai đoạn đầu của sự phát triển kinh tế thị trường đã phân hoá những người sản xuất và những người quản lý. Khi phát triển hơn, nền kinh tế thị trường tiếp tục phân hoá và chuyên môn hoá các nhà kinh doanh vào các ngành các lĩnh vực kinh tế cụ thể mà ở đó họ có ưu thế nhất. Bên cạnh những mặt tích cực nêu trên, còn rất nhiều hạn chế và mâu thuẫn. b-/ Hạn chế: - Cơ chế thị trường có thể gây ra những mất ổn định và thường xuyên phá vỡ các mặt cân đối trong nền sản xuất xã hội. Hậu quả tiêu cực của sự vận động và phát triển của nó thường đi liền với những vấn đề nan giải. Thực tế phát triển nền kinh tế thị trường trong mấy thập kỷ qua chỉ rõ vấn đề lạm phát, thất nghiệp và chu kỳ kinh doanh luôn là những căn bệnh kinh niên không thể nào khắc phục được nếu không có sự can thiệp của Nhà nước. - Cơ chế thị trường có thể hoạt động không có mấy hiệu quả kể cả trong cạnh tranh tự do kể cả trong cạnh tranh có sự chi phối của các tổ chức độc quyền. - Cơ chế thị trường có thể gây ra sự mất cân bằng và nhiều vấn đề xã hội. - Cơ chế thị trường có thể cho phép tổ chức sản xuất đạt hiệu quả kinh tế cao nhưng cũng có thể gây ra những bất bình đẳng lớn vì trong hệ thống tổ chức kinh tế xã hội này không có lý do gì buộc cơ chế thị trường phải phân phối sản phẩm một cách hợp lý. - Trong nền kinh tế thị trường thường tồn tại những ngành kinh tế, thiếu sự cạnh tranh vì ở đó có mức lợi nhuận thấp, số vốn đầu tư lớn, thời gian thu hồi vốn chậm nhưng rất cần cho sự ổn định tăng trưởng kinh tế và rất cần cho việc giải quyết một số vấn đề xã hội. - Một hậu quả của nền kinh tế thị trường là tình trạng làm ô nhiễm môi trường, không khí, nguồn nước, tàn phá đất đai, rừng đầu nguồn vì mục đích lợi nhuận. Song việc thu nhiều lợi nhuận thì có lợi cho cá nhân còn sự tàn phá môi trường thì xã hội phải gánh chịu. - Đồng thời trong cơ chế thị trường do mục đích của kinh doanh là lợi nhuận. Dẫn đến tình trạng vi phạm pháp luật, vi phạm đạo đức luân lý,... II-/ Lí luận về vai trò của Nhà nước: 1-/ Lịch sử phát triển của Nhà nước: Nhà nước là một tổ chức đặc biệt của quyền lực chính trị. Một bộ máy chuyên làm nhiệm vụ cưỡng chế và thực hiện các chức năng quản lý đặc biệt nhằm duy trì trật tự xã hội nhằm duy trì trật tự xã hội, thực hiện những mục đích của giai cấp thống trị và bảo vệ những lợi ích của giai cấp thống trị đó trong xã hội. Trong lịch sử xã hội loài người có một thời kì không có Nhà nước. Đó là thời kì cộng sản nguyên thuỷ, do trình độ phát triển thấp kém của lực lượng sản xuất, con người cùng chung sống, cùng lao động và cùng trưởng thành. Quá trình lao động chung mọi người đều bình đẳng trong lao động, hưởng thụ, xã hội không có người giàu, người nghèo. Cơ sở kinh tế đó đã làm xuất hiện hình thức tổ chức xã hội là thị tộc. Thị tộc là tổ chức cơ sở đầu tiên của xã hội loài người trong chế độ cộng sản nguyên thuỷ. Nhiều thị tộc hợp lại thành bộ lạc. Quyền lực trong xã hội cộng sản nguyên thuỷ là quyền lực xã hội với hệ thống quản lý rất đơn giản (hợp đồng thị tộc, hội đồng bào tộc, hội đồng bộ lạc) không mang tính giai cấp. Lực lượng sản xuất ngày càng phát triển hơn của cải ngày càng nhiều đời sống ngày được nâng cao. Số lượng sản phẩm tạo ra ngày càng nhiều tiêu dùng không hết dẫn đến có sản phẩm dư thừa. Những người đứng đầu các thị lạc bộ lạc lợi dụng chức quyền lấy số sản phẩm dự thừa chia nhau làm của riêng. Và bắt đầu xuất hiện chế độ tư hữu về tư liệu sản xuất xã hội phân chia thành những giai cấp đối kháng chủ nô - nô lệ. Mâu thuẫn giữa hai giai cấp này ngày càng sâu sắc quyết liệt. Để bảo vệ lợi ích của giai cấp mình giai cấp chủ nô đã lập một bộ máy bạo lực đó là Nhà nước, Nhà nước đầu tiên trong lịch sử: Nhà nước chiếm hữu nô lệ. - Lực lượng sản xuất tiếp tục phát triển hơn nữa và cùng với nó là các hình thức Nhà nước mới ra đời: Nhà nước phong kiến, Nhà nước tư sản,... Như vậy Nhà nước ra đời là do sự phát triển của lực lượng sản xuất, do sự phân chia của cải xã hội không bình đẳng dẫn đến mâu thuẫn xã hội. Nhà nước ra đời với nhiệm vụ điều hoà những xung đột kinh tế. Nguyên nhân ra đời của Nhà nước là do vấn đề kinh tế. Nhà nước là công cụ của giai cấp thống trị được sử dụng để duy trì trật tự xã hội sao cho phùhợp với lợi ích của nó. Chức năng ban đầu của Nhà nước là quản lý hành chính bao gồm các lĩnh vực chủ yếu như: - Quản lý lãnh thổ, thiết lập quan hệ bang giao với các nước láng giềng (chức năng đối ngoại). - Quản lý trật tự xã hội, sắp xếp mối quan hệ giữa các cá nhân, các giai cấp, các tầng lớp, các cộng đồng dân tộc (bộ lạc, bộ tộc,...) sao cho phù hợp với ý chí của giai cấp đã sản sinh ra nó (chức năng đối nội). Để thực hiện hai chức năng này các Nhà nước đều phải có những cơ sở kinh tế nhất định. Trong lịch sử phát triển các Nhà nước đã có các phương pháp khác nhau để nắm giữ kinh tế nhằm phục vụ chức năng quản lý của mình. Như vậy, trước hết Nhà nước là một thể chế chính trị là một trong những yếu tố thuộc kiến trúc thượng tầng xã hội. Tuy nhiên, lịch sử xã hội loài người chứng tỏ rằng trong sự phát triển của mình, do yêu cầu của quản lý xã hội, chức năng quản lý, kinh tế của Nhà nước luôn gắn liền với chức năng quản lý hành chính. Trong các Nhà nước đương đại không có Nhà nước nào đứng trên kinh tế hay ngoài kinh tế. Tuy nhiên vai trò kinh tế của Nhà nước trong mỗi giai đoạn lịch sử không giống nhau. Trong thời đại chiếm hữu nô lệ. Nhà nước chủ nô - kiểu Nhà nước đầu tiên trong lịch sử đã trực tiếp dùng quyền lực của mình can thiệp vào việc phân phối của cải được sản xuất ra. Trong thời đại của Nhà nước chủ nô, của cải được sản xuất ra bởi những người những người nô lệ, nhưng khối lượng của cải ấy không được “phân phối” mà bị giai cấp chủ nô chiếm đoạt bằng bạo lực, các thủ đoạn bạo lực phi kinh tế ở đây được sử dụng làm công cụ để chiếm đoạt, cưỡng bức kinh tế. Trong thời đại phong kiến, Nhà nước phong kiến không chỉ can thiệp vào việc phân phối của cải mà còn đứng ra tập hợp lực lượng nhân dân xây dựng kết cấu hạ tầng cho sản xuất nông nghiệp, khuyến khích quan lại di dân mở mang các vùng đất mới đề ra các chính sách ruộng đất thích hợp với từng thời kỳ. Nhìn chung các hoạt động này diễn ra một cách tự phát. Dưới chủ nghĩa tư bản, với việc chuyển sang nền kinh tế thị trường, tính chất xã hội hoá sản xuất và tính năng động của nền kinh tế ngày càng làm cho vai trò kinh tế của Nhà nước tăng lên. Vào giữa thế kỷ XV, quá trình tích luỹ nguyên thuỷ tư bản được thực hiện. Nền kinh tế thị trường phát triển nhanh, giai cấp tư sản cần có “bà đỡ” hay sự hỗ trợ của Nhà nước. Chính vì vậy vai trò kinh tế của Nhà nước tư sản ngày càng được coi trọng. ở đây Nhà nước tư sản đã thực hiện một chính sách tiền tệ hết sức nghiêm ngặt, họ tìm mọi cách tích luỹ tiền tệ. Nhà nước trong giai đoạn này đã đề ra luật buộc các thương nhân nước ngoài không được mang tiền ra khỏi nước họ. Nhà nước còn quy định những nơi được phép buôn bán, để dễ dàng cho việc kiểm tra, kiểm soát. Trong chính sách ngoại thương họ dùng hàng rào thuế quan bảo hộ, đánh thuế nhập khẩu cao, và thuế xuất khẩu các hàng sản xuất ở trong nước thấp, chỉ xuất thành phẩm chứ không xuất nguyên liệu, cấm nhập các mặt hàng xa xỉ phẩm. Nhà nước còn thực hiện việc hỗ trợ cho các thương nhân trong nước các phương tiện vật chất và tài chính khi họ tham gia buôn bán quốc tế. Đồng thời Nhà nước cũng quy định nghiêm ngặt tỉ giá hối đoái, cấm trả cho người nước ngoài cao hơn mức qui định của Nhà nước. Nhờ chính sách đó giai cấp tư sản đã tích luỹ được một lượng của cải và tiền tệ đáng kể. Từ đầu thế kỷ XVIII giai cấp tư sản đã phát triển mạnh lĩnh vực sản xuất. Nhà nước xã hội chủ nghĩa: Đây là một Nhà nước kiểu mới nhiệm vụ bảo vệ sở hữu toàn dân và các hình thức sở hữu hợp pháp khác. Khi chủ nghĩa tư sản phát triển đến giai đoạn tột cùng của nó. Giai đoạn chủ nghĩa đế quốc khi mà lực lượng sản xuất đã phát triển ở trình độ xã hội hoá tương đối cao thì quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa dựa trên chế độ sở hữu tư nhân về tư liệu sản xuất và bóc lột giá trị thặng dư, đã trở nên mâu thuẫn, không còn phù hợp với lực lượng sản xuất đã phát triển vì vậy cần một cuộc cách mạng thay đổi quan hệ sản xuất dẫn đến thay đổi Nhà nước. Mâu thuẫn giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất biểu hiện về mặt xã hội là mâu thuẫn giữa giai cấp vô sản và giai cấp tư sản diễn ra dẫn đến đấu tranh xoá bỏ Nhà nước tư sản xây dựng Nhà nước xã hội chủ nghĩa. Nhà nước xã hội chủ nghĩa có cơ sở kinh tế là tập thể các quan hệ sản xuất được dựa trên nền kinh tế hàng hoá nhiều thành phần phát triển theo định hướng xã hội chủ nghĩa dưới sự lãnh đạo của Đảng của giai cấp công nhân, có nhiệm vụ bảo vệ sở hữu toàn dân về tư liệu sản xuất là công cụ bảo vệ và bảo đảm của giai cấp công nhân, nông dân từ trước xã hội chủ nghĩa. 2-/ Vai trò kinh tế của Nhà nước trong nền kinh tế thị trường được thực hiện thông qua các chức năng cơ bản sau: a-/ Thiết lập khuôn khổ pháp luật: Chức năng này có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển kinh tế. ở đây Nhà nước đề ra các quy tắc trò chơi kinh tế mà các doanh nghiệp, người tiêu dùng và cả bản thân Chính phủ đều phải tuân thủ. Nó bao gồm quy định về tài sản, các quy tắc về hợp đồng và hoạt động kinh doanh, các trách nhiệm tương hỗ của các liên đoàn lao động và ban quản lý và nhiều luật lệ để xác định môi trường kinh tế. b-/ Hiệu quả: Nhà nước sửa chữa những khiếm khuyết của thị trường để thị trường hoạt động có hiệu quả như: hạn chế ảnh hưởng của độc quyền, trình trạng vô Chính phủ dẫn đến khủng hoảng kinh tế, thất nghiệp, nạn ô nhiễm môi trường,... Trước hết, cần phải nói rằng lợi dụng ưu thế của mình, các tổ chức độc quyền có thể quy định giá cả để thu lợi nhuận, và do vậy phá vỡ ưu thế của cạnh tranh hoàn hảo. Vì vậy cần phải có sự can thiệp của Nhà nước để hạn chế độc quyền, đảm bảo tính hiệu quả của cạnh tranh thị trường. Thứ hai, những tác động bên ngoài cũng dẫn đến tính không hiệu quả của hoạt động của thị trường và cũng đòi hỏi Nhà nước phải can thiệp. Tác động bên ngoài xảy ra khi doanh nghiệp tạo ra chi phí lợi ích cho doanh nghiệp khác hoặc người khác mà các doanh nghiệp đó không phải trả đúng số chi phí phải trả hoặc không được nhận những lợi ích nhẽ ra anh ta được nhận. Nhà nước phải sử dụng đến luật lệ để điều hành nền kinh tế như là một phương p