Luận văn Xây dựng hệ thống câu hỏi trắc nghiệm khách quan nhiều lựa chọn cho chương trình Hoá học lớp 10

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH Vũ Thị Kim Oanh Chuyên ngành : Lý luận và phương pháp dạy học Hóa học Mã số : 60 14 10 LUẬN VĂN THẠC SĨ GIÁO DỤC HỌC NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. LÊ PHI THÚY Thành phố Hồ Chí Minh - 2008 LỜI CẢM ƠN Xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành đến cha mẹ, hai đấng sinh thành đã nuôi dưỡng và dạy bảo, tạo mọi điều kiện tốt nhất cho con được như ngày hôm nay. Xin chân thành cảm ơn TS. Lê Phi Thúy đã luôn quan tâm, chỉ bảo, hướng dẫn cho em trong suốt quá trình thực hiện và hoàn thành luận văn. Xin gửi lời tri ân đến toàn thể quý thầy cô chủ nhiệm và bộ môn của lớp Cao học LL – PP dạy học Hóa học Khóa 16 đã tận tình dạy bảo chúng em trong suốt thời gian qua; tập thể cán bộ - giáo viên của phòng KHCN – SĐH đã luôn quan tâm và tạo mọi điều kiện học tập tốt nhất cho chúng em. Xin dành lời cảm ơn chân thành đến những đồng nghiệp đáng quý đã nhiệt tình giúp đỡ tôi rất nhiều trong suốt quá trình thực nghiệm sư phạm. Xin bày tỏ lòng cảm ơn sâu sắc đến những người thân yêu trong gia đình lớn và gia đình nhỏ của tôi, những bạn bè thân thiết cùng lớp Cao học luôn an ủi động viên và sát cánh bên tôi, những học sinh yêu quý của tôi. Một lần nữa, xin gửi lời tri ân đến tất cả mọi người. DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT dd : Dung dịch đ : Đặc đktc : Điều kiện tiêu chuẩn HS : Học sinh HTTH : Hệ thống tuần hoàn l : Lỏng k : Khí P : Áp suất PƯ : Phản ứng r : Rắn to : Nhiệt độ SGK : Sách giáo khoa STT : Số thứ tự THPT : Trung học phổ thông TNKQ : Trắc nghiệm khách quan MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Kiểm tra và đánh giá là một khâu không thể thiếu trong quá trình dạy học, nó đảm nhận một chức năng lý luận cơ bản, đóng vai trò giai đoạn kết thúc của quá trình dạy học. Hai hình thức kiểm tra – đánh giá được sử dụng phổ biến nhất hiện nay là trắc nghiệm luận đề và trắc nghiệm khách quan. Trắc nghiệm khách quan tuy ra đời sau nhưng ngày càng khẳng định những ưu thế riêng: kết quả chấm có độ tin cậy cao, nhanh chóng; ngăn ngừa được nạn học tủ, học vẹt; kiểm tra được kiến thức trên diện rộng. Bên cạnh đó, trắc nghiệm khách quan cũng có nhưng khó khăn nhất định khi sử dụng. Xuất phát từ thực tế dạy và học trong những năm gần đây cho thấy trắc nghiệm khách quan tuy được sử dụng ngày càng phổ biến nhưng vẫn chưa đạt được hiệu quả như mong muốn do: + Giáo viên chưa có nhận thức đầy đủ về ích lợi của trắc nghiệm khách quan và chưa được tập huấn bài bản các kỹ năng cần thiết để soạn thảo bài trắc nghiệm nên quá trình soạn thảo và đem ra sử dụng còn nhiều khó khăn. Điều đó cũng dẫn đến một vấn đề là học sinh chưa thích ứng được với hình thức kiểm tra – đánh giá mới này nên kết quả đạt được chưa cao, có thể nói là điểm số giảm sút rất nhiều so với bài kiểm tra dưới hình thức trắc nghiệm luận đề. Thêm vào đó, các em cũng đang loay hoay trong việc tìm ra phương pháp học phù hợp đối với hình thức kiểm tra này. + Hiện nay chưa có ngân hàng câu hỏi đề thi trắc nghiệm khách quan cho từng môn học, cấp học. Nếu muốn áp dụng đưa trắc nghiệm khách quan vào bài kiểm tra, giáo viên phải mất rất nhiều thời gian để soạn thảo. Việc không có ngân hàng đề trắc nghiệm cũng dẫn đến việc các giáo viên không có cơ hội trao đổi kinh nghiệm, rút ra ưu nhược điểm của các câu hỏi trước khi đem ra sử dụng. Vì vậy, xây dựng hệ thống câu hỏi trắc nghiệm khách quan nhiều lựa chọn cho chương trình Hoá học lớp 10 nhằm hỗ trợ giáo viên trong kiểm tra – đánh giá, đồng thời tạo cho học sinh thay đổi phương pháp học tập khi hình thức kiểm tra thay đổi là một vấn đề cần thiết. Đặc biệt trong bối cảnh hiện nay, khi Bộ Giáo dục và Đào tạo ra quyết định sẽ áp dụng hình thức trắc nghiệm khách quan đối với các môn Lý, Hoá, Sinh, Ngoại ngữ trong kỳ thi Tốt nghiệp Trung học phổ thông và Tuyển sinh Đại học – Cao đẳng từ năm 2007 thì ưu điểm của hình thức trắc nghiệm khách quan càng được khẳng định. Đề tài này mong muốn được góp một phần nhỏ bé giúp nâng cao hiệu quả của quá trình dạy học môn Hoá nói chung và quá trình thi cử môn Hoá học nói riêng. 2. Khách thể và đối tượng nghiên cứu 2.1. Khách thể nghiên cứu Quá trình dạy học Hóa học ở trường phổ thông. 2.2. Đối tượng nghiên cứu Hệ thống câu hỏi lý thuyết và bài tập SGK Hoá học 10 cơ bản và phương pháp trắc nghiệm khách quan trong kiểm tra – đánh giá thành quả học tập. 3. Mục đích của đề tài 3.1. Xây dựng hệ thống câu hỏi trắc nghiệm khách quan nhiều lựa chọn chương trình Hoá học lớp 10 cơ bản. 3.2. Tiến hành thực nghiệm, xử lý và phân tích kết quả thu được để đánh giá hiệu quả của hệ thống câu hỏi trắc nghiệm khách quan nhiều lựa chọn chương trình Hoá học lớp 10 cơ bản. 4. Nhiệm vụ của đề tài 4.1. Nghiên cứu lý thuyết về trắc nghiệm khách quan, xây dựng hệ thống câu hỏi trắc nghiệm khách quan nhiều lựa chọn chương trình Hoá học 10 cơ bản. 4.2. Tiến hành thực nghiệm sư phạm trên học sinh lớp 10 ở một số trường THPT trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh. - Trường THPT Tân Phong, quận 7 - Trường THPT Nguyễn Thị Minh Khai, quận 3 - Trường THPT Trung Phú, Củ Chi - Trường THPT Ernst - Thalmann, quận 1 - Trường THPT Phú Hòa, Củ Chi 4.3. Xử lý kết quả thu được bằng phần mềm thống kê để đánh giá các câu trắc nghiệm. Phân loại, đề xuất việc sửa chữa các câu hỏi hoặc các mồi nhử cho phù hợp. 5. Giả thuyết khoa học Nếu có một hệ thống câu hỏi trắc nghiệm khách quan chương trình Hoá học 10 kết hợp với việc sử dụng một cách thích hợp của giáo viên trong quá trình dạy học, chắc chắn sẽ thu được kết quả cao trong việc kiểm tra – đánh giá khả năng học tập bộ môn Hoá học của học sinh nói riêng và nâng cao hiệu quả dạy và học bộ môn Hoá học nói chung. 6. Điểm mới của luận văn 6.1. Về mặt lý luận Soạn thảo câu hỏi trắc nghiệm khách quan không còn là vấn đề mới vì hiện nay có khá nhiều đề tài nghiên cứu về lĩnh vực này. Tuy nhiên đề tài có những đóng góp đáng kể về mặt lý luận như sau: - Đề tài xây dựng hệ thống câu hỏi trắc nghiệm khách quan nhiều lựa chọn cho chương trình Hoá học lớp 10 mới cơ bản (áp dụng từ năm học 2006 – 2007 trở đi) nhằm hỗ trợ giáo viên có một hệ thống câu hỏi để sử dụng trong quá trình dạy học Hoá học. - Các dạng câu trắc nghiệm khách quan trong đề tài đã được đem khảo sát trên học sinh, được tiến hành xử lý thống kê để đánh giá mức độ tin cậy của câu hỏi. - Ngoài ra, đề tài còn mở ra hướng nghiên cứu cho các đề tài sau bằng cách đề xuất việc sử dụng câu hỏi trắc nghiệm khách quan trong kiểm tra – đánh giá cũng như trong quá trình dạy học Hoá học. 6.2. Về mặt thực tiễn Nội dung luận văn giúp giáo viên có thêm tư liệu tham khảo trong quá trình dạy học. Đồng thời, nội dung này cũng là những gợi ý cần thiết cho các tác giả viết SGK, sách tham khảo chương trình Hoá học THPT. 7. Phương pháp nghiên cứu 7.1. Phương pháp phân tích và tổng hợp lý thuyết Nghiên cứu cở sở lý luận của đề tài, các hình thức kiểm tra đánh giá trong dạy học, xu hướng đổi mới cách thức đánh giá trong giai đoạn hiện nay, phương pháp trắc nghiệm khách quan nhiều lựa chọn. 7.2. Phương pháp nghiên cứu giáo trình và tài liệu Tham khảo các tài liệu có liên quan đến luận văn viết về trắc nghiệm khách quan như sách giáo khoa Hóa học, sách giáo viên, sách bài tập, tài liệu bồi dưỡng chương trình mới dành cho giáo viên, các tài liệu tham khảo khác nhằm đề ra giả thuyết khoa học và nội dung luận văn. 7.3. Phương pháp thực nghiệm sư phạm Phương pháp thực nghiệm nhằm chứng minh tính đúng đắn của giả thuyết và tính khả thi của luận văn khi áp dụng vào quá trình kiểm tra, thi cử cũng như quá trình dạy học môn Hoá 10 cơ bản. 7.4. Phương pháp Toán học Sử dụng các phầm mềm thống kê để xử lý kết quả thu được, phân tích kết quả và rút ra kết luận. Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU 1.1. Tổng quan về đo lường và trắc nghiệm [30], [33], [44] 1.1.1. Một số khái niệm cơ bản * Đo lường Đo lường là quá trình thực hiện một lối mô tả bằng con số mức độ mà một cá nhân đã đạt được (hay đã có) một đặc điểm nào đó (thí dụ: khả năng, thái độ). Trong cuộc sống thường ngày, muốn đánh giá chính xác thì phải đo lường trước (cho dù dưới dạng nào). Nhu cầu đo lường đặc biệt không thể thiếu trong giáo dục. Những hình thức đo lường kết quả học tập của học sinh được sử dụng nhiều nhất từ trước đến nay trong giáo dục là quan sát, vấn đáp, viết (luận đề hoặc trắc nghiệm khách quan). Một dụng cụ đo lường tốt cần đảm bảo hai đặc điểm: đạt được tính tin cậy và tính giá trị. * Trắc nghiệm Trắc nghiệm là dụng cụ hay phương thức hệ thống nhằm đo lường một mẫu các động thái để trả lời cho câu hỏi “Thành tích của các nhân như thế nào, so sánh với những người khác hay so với một lĩnh vực các nhiệm vụ học tập được dự kiến?”. Cần hiểu một cách đúng đắn khái niệm trắc nghiệm, tránh hiểu lầm trắc nghiệm khác với hình thức tự luận; vì cả tự luận và trắc nghiệm khách quan đều thuộc về trắc nghiệm. * Đánh giá Đánh giá là phương tiện để xác định các mục đích và mục tiêu của một công việc có đạt được hay không. Nó cũng bao gồm việc xem xét các phương tiện đang được sử dụng để đạt đến mục đích và mục tiêu. Đánh giá làm rõ các sản phẩm có được ngoài dự kiến, cả về mặt tích cực lẫn tiêu cực, từ các hoạt động bổ trợ. Đánh giá còn là quá trình thu thập, phân tích và giải thích thông tin một cách có hệ thống nhằm xác định mức độ đạt đến các mục tiêu giảng huấn về phía học sinh. Đánh giá có thể thực hiện bằng phương pháp định tính (quan sát) hay định lượng (đo lường). * Một số hình thức đánh giá - Đánh giá khởi sự là lối đánh giá liên quan đến thành tích ban đầu (đầu vào) của học sinh trước khi khởi sự việc giảng dạy mới. Câu hỏi đặt ra là: học sinh có những kiến thức và kỹ năng cần thiết để có thể tiếp thu nội dung giảng dạy mới hay chưa? Học đã đạt các mục tiêu giảng huấn tính đến mức độ nào rồi? - Đánh giá hình thành là lối đánh giá được dùng để theo dõi sự tiến bộ của học sinh trong thời gian giảng dạy nhằm mục đích cung cấp sự phản hồi liên tục cho cả giáo viên lẫn học sinh. Sự phản hồi này có thể cung cấp thông tin cho giáo viên để điều chỉnh việc giảng dạy và tổ chức phụ đạo cho cá nhân hay nhóm học sinh, nếu cần. - Đánh giá chẩn đoán liên quan đến những khó khăn của học sinh trong việc học tập. Các khó khăn này xảy ra liên tục hay lặp đi lặp lại nhiều lần, mặc dầu giáo viên đã cố gắng điều chỉnh bằng mọi cách và mọi phương tiện có sẵn. Trong trường hợp đó, cần phải có lối đánh giá chẩn đoán chi tiết hơn nhằm phát hiện ra những nguyên nhân căn bản của các khó khăn ấy và đề ra các biện pháp sửa chữa. - Đánh giá tổng kết thường được thực hiện vào cuối thời kì giảng dạy một khóa học hay một đơn vị học tập nhằm xác định mức độ đạt được các mục tiêu giảng huấn và thường được sử dụng để cho điểm ở lớp hay xác nhận học sinh đã nắm vững thành thạo các kết quả học tập dự kiến. Ngoài ra, nó còn có thể cung cấp các thông tin cần thiết để phê phán tính thích hợp của các mục tiêu môn học và các hiệu quả giảng dạy. 1.1.2. Luận đề và trắc nghiệm khách quan Luận đề và trắc nghiệm khách quan đều là những phương tiện kiểm tra khả năng học tập, cần lưu ý cả hai dạng trên đều là trắc nghiệm. Các bài kiểm tra thuộc loại luận đề xưa nay vốn quen thuộc tại các trường học của chúng ta là các bài trắc nghiệm nhằm khảo sát khả năng của học sinh về các môn học và điểm số về các bài khảo sát ấy là những số đo lường khả năng của chúng. Gọi là trắc nghiệm khách quan để phân biệt với trắc nghiệm luận đề nhằm phân biệt một hình thức thí sinh phải viết ra các câu trả lời; trong khi đó hình thức còn lại (trắc nghiệm khách quan) chỉ yêu cầu thí sinh chọn đáp án đúng nhất trong số các đáp án mà đề đã cho ở dưới phần câu hỏi của đề. * Một số điểm khác biệt và tương đồng của luận đề và trắc nghiệm khách quan Trắc nghiệm khác luận đề ở các điểm dưới đây: - Một câu hỏi luận đề buộc thí sinh phải tự mình soạn câu trả lời và diễn tả nó bằng ngôn ngữ của chính mình. Mặt khác, một câu hỏi trắc nghiệm khách quan buộc thí sinh phải chọn câu trả lời đúng nhất trong một số câu đã cho sẵn. - Một bài luận đề gồm số câu hỏi tương đối ít và có tính cách tổng quát, đòi hỏi thí sinh phải triển khai câu trả lời bằng lời văn dài dòng; trong khi một bài trắc nghiệm khách quan thường gồm nhiều câu hỏi có tính cách chuyên biệt chỉ đòi hỏi những câu trả lời ngắn gọn. - Trong khi làm một bài luận đề, thí sinh phải bỏ ra phần lớn thời gian để suy nghĩ và viết; còn để làm một bài trắc nghiệm, thí sinh dùng nhiều thì giờ để đọc và suy nghĩ. - Chất lượng của bài trắc nghiệm khách quan được xác định một phần lớn do kỹ năng của người soạn thảo bài trắc nghiệm; chất lượng bài luận đề phụ thuộc vào kỹ năng của người chấm bài. - Bài thi theo lối luận đề tương đối dễ soạn nhưng khó chấm và khó cho điểm chính xác; trong khi đó bài trắc nghiệm khách quan dễ soạn nhưng lại việc chấm và cho điểm tương đối dễ dàng và chính xác hơn. - Với luận đề, thí sinh được tự do bộc lộ bản thân qua câu trả lời, còn người chấm cũng được tự do cho điểm câu trả lời theo xu hướng riêng của mình. Ngược lại, với trắc nghiệm khách quan, người soạn thảo có nhiều tự do bộc lộ kiến thức và các giá trị của mình qua việc đặt các câu hỏi nhưng chỉ cho thí sinh quyền tự do chứng tỏ mức độ hiểu biết của mình qua tỉ lệ câu trả lời đúng. - Trong các câu hỏi trắc nghiệm khách quan, nhiệm vụ học tập của người học, và trên cơ sở đó giám khảo thẩm định mức độ hoàn thành các nhiệm vụ ấy, được phát biểu một cách rõ ràng hơn trong các bài luận đề. - Một bài trắc nghiệm cho phép, đôi khi khuyến khích sự phỏng đoán; còn bài luận đề đôi khi cho phép hoặc khuyến khích sự “lừa phỉnh” (đưa ra ngôn từ quá hoa mỹ hoặc những bằng chứng khó xác định được). - Sự phân bố điểm số trong bài luận đề có thể được kiểm soát một phần lớn do người chấm (ấn định điểm tối đa và tối thiểu). Ngược lại, bài trắc nghiệm khách quan thì phân bố điểm số thí sinh hoàn toàn quyết định do bài trắc nghiệm khách quan. Trắc nghiệm khách quan và luận đề tương đồng ở những điểm sau: - Đều có thể đo lường hầu hết mọi thành quả học tập quan trọng mà một bài khảo sát bằng lối viết có thể khảo sát được. - Đều được sử dụng để khuyến khích học sinh học tập nhằm đạt đến các mục tiêu: hiểu biết các nguyên lý, tổ chức và phối hợp các ý tưởng, ứng dụng kiến thức trong việc giải quyết các vấn đề. - Đều đòi hỏi sự vận dụng ít nhiều các phán đoán chủ quan. - Giá trị của luận đề hay trắc nghiệm khách quan đều phụ thuộc vào tính khách quan và tính đáng tin cậy của chúng . * Khi nào sử dụng trắc nghiệm khách quan hay luận đề? Trường hợp nên sử dụng luận đề Trường hợp nên sử dụng trắc nghiệm khách quan 1. Khi nhóm học sinh dự thi hay kiểm tra không quá đông và đề thi chỉ dùng một lần, không dùng lại nữa. 2. Khi giáo viên cố gắng khuyến khích và khen thưởng sự phát triển kỹ năng diễn tả bằng văn viết của học sinh. 3. Khi giáo viên muốn tìm hiểu thêm về quá trình tư duy và diễn biến tư tưởng của học sinh về một vấn đề nào đó ngoài việc khảo sát kết quả học tập của các em. 1. Khi cần khảo sát kết quả học tập của số đông học sinh hay muốn sử dụng bài khảo sát ấy vào một lúc khác. 2. Khi ta muốn có những điểm số đáng tin cậy, không phụ thuộc phần lớn vào chủ quan của người chấm bài. 3. Khi các yếu tố công bằng, vô tư, chính xác được coi là yếu tố quan trọng nhất của việc thi cử. 4. Khi ta có nhiều câu trắc nghiệm tốt đã 4. Khi giáo viên tin tưởng vào khả năng phê phán và chấm bài luận đề một cách vô tư và chính xác hơn. 5. Khi không có thời gian để soạn thảo bài khảo sát nhưng có thời gian chấm bài. được dự trữ sẵn để có thể lựa chọn và cấu trúc lại một bài trắc nghiệm mới. Đặc biệt, ta muốn chấm nhanh và công bố kết quả sớm. 5. Khi ta muốn ngăn ngừa nạn học tủ, học vẹt, gian lận trong thi cử. Ngoài ra, trắc nghiệm khách quan và luận đề đều có thể sử dụng trong các trường hợp sau: 1. Đo lường tất cả kết quả học tập mà một bài khảo sát viết có thể đo lường được. 2. Khảo sát khả năng nhận thức mức độ từ thấp đến cao, đơn giản đến phức tạp như: - Khả năng hiểu biết và áp dụng nguyên lý. - Khả năng suy nghĩ có phê phán. - Khả năng giải quyết vấn đề. - Khả năng lựa chọn những sự kiện thích hợp và các nguyên tắc để phối hợp chúng lại với nhau nhằm giải quyết những vấn đề phức tạp. 3. Khuyến khích học tập để nắm vững kiến thức. Từ những điều đã trình bày ở trên, ta có thể so sánh tổng kết hai hình thức kiểm tra như sau: Luận đề Trắc nghiệm khách quan Ưu điểm Soạn đề nhanh, ít tốn công sức. Kiểm tra sâu về một vấn đề (hiểu và vận dụng kiến thức). Rèn luyện cho học sinh khả năng trình bày bằng ngôn ngữ viết. Kiểm tra quá trình suy nghĩ, nhiệt tình hứng thú của học sinh đối với nội dung kiểm tra. Có thể đo lường một cách đa dạng và khách quan với nhiều mức độ nhận thức từ đơn giản chỉ biết đến các hình thức phức tạp hơn, trừ hình thức tổng hợp. Vì học sinh ghi rất ít, nên trong một thời gian tương đối ngắn cũng có thể đánh giá một lượng đáng kể các kiến thức cần thiết. Chấm điểm được thực hiện khách quan vì không cần diễn dịch ý tưởng của học sinh như trong bài viết. Có thể đặt ra những câu hỏi trắc nghiệm đòi hỏi học sinh phải phân biệt được các câu trả lời có mức độ đúng chỉ hơn kém nhau đôi chút. Do có nhiều câu trả lời nên học sinh phải chọn được câu trả lời đúng và giảm thiểu khả năng đoán mò so với kiểu câu hỏi Đúng/ Sai. Lượng thông tin phản hồi rất lớn, nếu biết xử lí sẽ giúp điều chỉnh và cải thiện tình hình chất lượng giáo dục. Nhược điểm Không kiểm tra được bề rộng của kiến thức. Không rèn luyện được khả năng trình bày bằng ngôn ngữ nói cho học sinh. Kết quả bài kiểm tra phụ thuộc rất nhiều vào cách chấm của giáo viên. Soạn đề thi tốn kém, khó khăn, lâu. Không kiểm tra được bề sâu của kiến thức. Không rèn luyện được khả năng nói, viết. Không kiểm tra khả năng sáng tạo, khả năng tổng hợp kiến thức cũng như phương pháp tư duy, giải thích chứng minh của học sinh. Không kiểm tra được kĩ năng thực hành, thí nghiệm. Học sinh có thể chọn đúng ngẫu nhiên. Học sinh dễ quay cóp. 1.2. Quy trình soạn thảo bài trắc nghiệm dùng trong lớp học [30], [33], [44] 1.2.1. Mục đích của một bài trắc nghiệm Một bài trắc nghiệm có thể phục vụ cho nhiều mục đích khác nhau nhưng bài trắc nghiệm có ích lợi và hiệu quả nhất khi nó được soạn thảo để phục vụ cho một mục đích chuyên biệt nào đó. Nếu bài trắc nghiệm là bài thi cuối học kỳ nhằm cho điểm và xếp hạng học sinh thì các câu hỏi phải được soạn thảo làm sao để điểm số phân tán rộng, có thể phân loại được học sinh khá giỏi hoặc trung bình – yếu. Ngược lại, nếu là bài kiểm tra thông thường nhằm kiểm tra những hiểu biết tối thiểu về kiến thức đã học trong chương trình thì ta cần soạn những câu hỏi sao cho học sinh dễ đạt điểm tối đa, nếu các em thực sự tiếp thu được bài học, đồng nghĩa với việc người giáo viên đạt được sự thành công trong giảng dạy. Ngoài ra, ta có thể soạn bài trắc nghiệm nhằm mục đích chẩn đoán, tìm ra điểm mạnh – yếu của học sinh nhằm quy hoạch việc giảng dạy đạt hiệu quả hơn. Với loại trắc nghiệm này, cần soạn thảo làm sao để tạo cơ hội cho học sinh phạm tất cả mọi sai lầm có thể nếu chưa học kỹ bài. Bên cạnh đó, ta có thể dùng trắc nghiệm nhằm mục đích tập luyện, giúp học sinh hiểu bài hơn, đồng thời làm quen dần với hình thức kiểm tra này. Với loại trắc nghiệm này, ta không cần ghi điểm số của học sinh. Tóm lại, bài trắc nghiệm có thể phục vụ cho nhiều mục đích. Người soạn thảo bài trắc nghiệm cần nắm rõ mục đích của mình thì mới soạn thảo bài trắc nghiệm có giá trị, vì chính mục đích này chi phối nội dung cũng như hình thức bài trắc nghiệm dự định soạn thảo. 1.2.2. Phân tích nội dung môn học Phân tích nội dung môn học bao gồm c