Luận văn Xây dựng và kiến nghị triển khai các chiến lược cho công ty dầu thực vật Tường An giai đoạn 2007-2015

MỤC LỤC LỜI MỞ ĐẦU............................................................................................................. 1. Lý do chọn đề tài ................................................................................................ 2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài........................................................................... 3. Nội dung nghiên cứu .......................................................................................... 4. Phương pháp nghiên cứu .................................................................................... 5. Bố cục của luận văn............................................................................................ CHƯƠNG I : PHƯƠNG PHÁP LUẬN XÂY DỰNG CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN DOANH NGHIỆP ...................................................................................... 1 1. Khái quát về chiến lược phát triển doanh nghiệp............................................ .1 1.1 Khái niệm chiến lược của doanh nghiệp ...................................................... 1 1.2 Vai trò của xây dựng chiến lược đối với doanh nghiệp................................ 1 1.3 Các loại chiến lược phát triển doanh nghiệp ............................................... 2 2. Hoạch định chiến lược phát triển doanh nghiệp .............................................. 3 2.1 Quy trình hoạch định chiến lược phát triển doanh nghiệp ......................... 3 2.2 Công cụ hoạch định chiến lược ................................................................... 6 2.3 Nguyên tắc lựa chọn chiến lược ............................................................... 12 2.4 Đánh giá chiến lược chọn lựa .................................................................. 17 CHƯƠNG II : TÌNH HÌNH SẢN XUẤT KINH DOANH CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN DẦU THỰC VẬT TƯỜNG AN 1996-2006 .................................................................................................................................. 19 I. GIỚI THIỆU SƠ LƯỢC VỀ CÔNG TY CỔ PHẦN DẦU THỰC VẬT TƯỜNG AN ...................................................................................................... .19 1. Lịch sử hình thành và phát triển của doanh nghiệp........................................ 19 1.1 Ngày thành lập............................................................................................ 19 1.2 Chức năng nhiệm vụ ................................................................................... 20 1.3 Sứ mệnh....................................................................................................... 20 1.4 Tổ chức bộ máy........................................................................................... 21 1.5 Quá trình xây dựng và phát triển thương hiệu Tường An .......................... 21 2. Các yếu tố nguồn lực của doanh nghiệp......................................................... 23 2.1 Vốn .............................................................................................................. 23 2.2 Nguồn nhân lực........................................................................................... 24 2.3 Công nghệ ................................................................................................... 24 2.4 Các quan hệ kinh tế ................................................................................... 26 II. SƠ LƯỢC VỀ TÌNH HÌNH HOẠT ĐỘNG CỦA DOANH NGHIỆP 1996 - 2006 ................................................................................................................... .27 1. Tình hình đầu tư.............................................................................................. 27 2. Tình hình sản xuất .......................................................................................... 28 3. Tình hình tiêu thụ ........................................................................................... 29 4. Các hoạt động quảng bá thương hiệu ............................................................. 31 5. Hiệu quả kinh doanh....................................................................................... 31 6. Các hoạt động tài chính .................................................................................. 32 6.1 Trích khấu hao tài sản cố định ................................................................... 32 6.2 Mức lương bình quân.................................................................................. 33 6.3 Các khoản phải nộp ................................................................................... 33 6.4 Trích lập các quỹ theo luật định ................................................................ 34 CHƯƠNG III : CHIẾN LƯỢC KINH DOANH CỦA CÔNG TY DẦU THỰC VẬT TƯỜNG AN GIAI ĐOẠN 1996-2006 .................................................................................................................................. 35 I. CÁC CHIẾN LƯỢC Đà ĐƯỢC HOẠCH ĐỊNH......................................... .35 1. Các chiến lược tổng quát ................................................................................ 35 2. Các chiến lược bộ phận .................................................................................. 35 2.1 Chiến lược nghiên cứu, phát triển các sản phẩm mới................................ 35 2.2 Chiến lược nghiên cứu khách hàng ........................................................... 36 2.3 Chiến lược giá............................................................................................. 36 2.5 Chiến lược phân phối ................................................................................. 37 2.6 Chiến lược chiêu thị.................................................................................... 37 2.7 Chiến lược đầu tư phát triển ..................................................................... 37 2.8 Chiến lược phát triển nguồn nhân lực ...................................................... 37 II. TÌNH HÌNH THỰC HIỆN CHIẾN LƯỢC.................................................. .38 1. Khái quát......................................................................................................... 38 2. Ưu nhược điểm của chiến lược đã và đang áp dụng ...................................... 38 3. Những vấn đề cần lưu ý trong việc hoạch định chiến lược của doanh nghiệp giai đoạn 2007- 2015 .......................................................................................... 39 CHƯƠNG IV : XÂY DỰNG CHIẾN LƯỢC CHO CÔNG TY DẦU THỰC VẬT TƯỜNG AN GIAI ĐOẠN 2007-2015 ........................................................ 41 I. NGHIÊN CỨU CÁC YẾU TỐ BÊN TRONG VÀ BÊN NGOÀI ................ .41 1. Phân tích môi trường nội bộ ........................................................................... 41 1.1 Nguồn nhân lực........................................................................................... 41 1.2 Khả năng tài chính...................................................................................... 41 1.3 Nghiên cứu và phát triển ............................................................................ 42 1.4 Hoạt động marketing ................................................................................. 42 1.5 Hoạt động quản trị...................................................................................... 43 2. Phân tích môi trường bên ngoài...................................................................... 43 2.1 Môi trường vĩ mô ........................................................................................ 43 2.2 Môi trường vi mô ........................................................................................ 47 II. PHÂN TÍCH TỔNG HỢP BẰNG CÁC MA TRẬN ................................... .53 1. Ma trận đánh giá các yếu tố nội bộ (IFE)....................................................... 53 2. Ma trận đánh giá các yếu tố bên ngoài (EFE) ................................................ 55 3. Ma trận S.W.O.T ............................................................................................ 57 4. Lựa chọn chiến lược thông qua ma trận QSPM ............................................. 58 4.1 Cho nhóm SO.............................................................................................. 58 4.2 Cho nhóm ST............................................................................................... 60 4.3 Cho nhóm WO............................................................................................. 62 4.4 Cho nhóm WT ............................................................................................. 64 III. XÂY DỰNG CHIẾN LƯỢC CHO CÔNG TY TƯỜNG AN ĐẾN NĂM 2015 ................................................................................................................... .66 1. Mục tiêu của doanh nghiệp............................................................................. 66 1.1 Mục tiêu chiến lược .................................................................................... 66 1.2 Các mục tiêu cụ thể..................................................................................... 66 2. Các phương án chiến lược cho Dầu Tường An.............................................. 68 2.1 Các chiến lược tổng quát............................................................................ 68 2.2 Các chiến lược chức năng .......................................................................... 72 IV. KIẾN NGHỊ VỀ VIỆC TRỂN KHAI CÁC CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN DOANH NGHIỆP, GIAI ĐOẠN 2007- 2015................................................... .74 1. Kiến nghị đối với công ty Tường An ............................................................. 74 2. Các kiến nghị đối với chính phủ..................................................................... 75 KẾT LUẬN ................................................................................................................. DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO.................................................................. PHỤ LỤC.................................................................................................................... DANH MỤC CÁC HÌNH Hình 1.1 Ma trận SWOT.............................................................................................. 10 Hình 1.2 Ma trận QSPM .............................................................................................. 11 Hình 1.3 Ma trận chiến lược chính ............................................................................. 15 Hình 4.1 Biểu đồ tốc độ phát triển đến năm 2010 ....................................................... 46 Hình 4.2 Thị phần sản lượng tiêu thụ sản phẩm dầu thực vật của Tường An ............ 47 DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ Sơ đồ 1.1 Các giai đoạn và các hoạt động trong quá trình quản trị chiến lược ............ 3 Sơ đồ 1.2 Mô hình quản trị chiến lược toàn diện .......................................................... 5 Sơ đồ 1.3 Khung phân tích hình thành chiến lược ........................................................ 6 Sơ đồ 2.1 Sơ đồ tổ chức bộ máy doanh nghiệp ........................................................... 21 -17- DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1 Cơ cấu vốn điều lệ tại thời điểm 30/10/2006 ...............................................23 Bảng 2.2 Danh sách các cổ đông nắm giữ từ % vốn cổ phần tại ngày 30/10/2006 ......................................................................................................................................23 Bảng 2.3 Cơ cấu lao động tại Công ty Tường An ............................................................24 Bảng 2.4 Cơ cấu máy móc thiết bị tại Công ty Tường An ..........................................25 Bảng 2.5 Cơ cấu các khoản mục chi phí của Tường An .............................................28 Bảng 2.6 Tình hình doanh thu tiêu thụ của Tường An ................................................29 Bảng 2.7 Sản lượng tiêu thụ từng nhóm sản phẩm qua các năm ................................30 Bảng 2.8 Các chỉ tiêu tài chính chủ yếu ......................................................................31 Bảng 2.9 Các khoản phải nộp ngân sách Nhà nước năm 2004 – 2006 ........................33 Bảng 2.10 Tình hình trích lập quỹ tại công ty Tường An ...........................................34 Bảng 4.1 Dự báo tốc độ gia tăng công nghiệp – dịch vụ đến năm 2010......................45 Bảng 4.2 Trữ lượng sản xuất đậu nành thế giới năm 2005 .........................................48 Bảng 4.3 Ma trận hình ảnh cạnh tranh ........................................................................49 Bảng 4.4 Quy hoạch phát triển nguồn nguyên liệu đến năm 2010 ..............................51 Bảng 4.5 Dự kiến nhu cầu vốn đầu tư phát triển các loại cây có dầu năm 2010 .........52 Bảng 4.6 Ma trận đánh giá các yếu tố nội bộ (IFE) ............................................... 53-54 Bảng 4.7 Ma trận đánh giá các yếu tố bên ngoài (EFE)......................................... 55-56 Bảng 4.8 Ma trận SWOT .............................................................................................57 Bảng 4.9 Ma trận QSPM cho nhóm SO ................................................................ 58-59 Bảng 4.10 Ma trận QSPM cho nhóm ST ............................................................. 60-61 Bảng 4.11 Ma trận QSPM cho nhóm WO ............................................................. 62-63 Bảng 4.12 Ma trận QSPM cho nhóm WT ........................................................... 64-65 Bảng 4.13 Kế hoạch doanh thu năm 2007 – 2009 .......................................................67 -18- LỜI MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Xây dựng chiến lược là một việc làm thường xuyên của các doanh nghiệp. Việc xác định chiến lược đúng sẽ quyết định sự thành công của mục tiêu và sứ mệnh của doanh nghiệp. Tuy nhiên, không phải mọi doanh nghiệp Việt Nam đều có chiến lược phát triển tốt. Thất bại của doanh nghiệp là minh chứng cho sự yếu kém về chiến lược. Chính vì thế việc xây dựng chiến lược doanh nghiệp luôn được quan tâm và không mất đi tính thời sự ngay cả với những doanh nghiệp vốn có chiến lược phát triển tốt. Trong điều kiện nền kinh tế Việt Nam hội nhập vào kinh tế thế giới, việc xây dựng chiến lược càng quan trọng hơn. Những cơ hội lớn mở ra cùng những thách thức tăng lên. Sự so sánh về nguồn lực, không phải chủ yếu với doanh nghiệp trong nước, mà chủ yếu là với doanh nghiệp nước ngoài. Để cạnh tranh thành công các doanh nghiệp phải xác định được hướng đi đúng, chiến lược tốt, trên cơ sở nhận biết rõ về thế mạnh, cũng như điểm yếu, cơ hội cùng với nguy cơ của mình. Trong thực tế, nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp vừa và nhỏ, rất ít quan tâm đến vấn đề chiến lược, thậm chí không xác định được cho mình một chiến lược. Nguyên nhân cơ bản là do các doanh nghiệp này chưa nhận thức được vai trò của chiến lược. Theo Mintzberg, doanh nghiệp cần có chiến lược bởi vì chiến lược cho phép : 1) xác lập định hướng dài hạn cho doanh nghiệp; 2) tập trung các nỗ lực của doanh nghiệp vào việc thực hiện các nhiệm vụ để đạt được mục tiêu mong muốn; 3) xác định phương thức tổ chức và hành động định hướng các mục tiêu đặt ra; và 4) xây dựng tính vững chắc và hài hòa của tổ chức. Với sự quan tâm đó, chúng tôi đã chọn Công ty Cổ Phần Dầu Thực Vật Tường An để nghiên cứu chiến lược phát triển của doanh nghiệp. -19- 2. Mục tiêu nghiên cứu Mục tiêu chủ yếu của nghiên cứu này là: (1)- Đánh giá chiến lược phát triển của Công Ty Cổ Phần Dầu Thực Vật Tường An trong những năm 1996 – 2006, (2)- Phác thảo chiến lược cho Công Ty Cổ Phần Dầu Thực Vật Tường An trong giai đoạn 2007-2015. 3. Nội dung nghiên cứu Nội dung nghiên cứu chủ yếu của đề tài như sau: • Phương pháp luận xây dựng chiến lược phát triển doanh nghiệp • Tình hình sản xuất kinh doanh của Công ty Dầu Tường An 1996-2006 • Đánh giá chiến lược phát triển của Công ty Dầu Tường An 1996-2006 • Phân tích môi trường và nguồn lực của Công ty Dầu Tường An • Xây dựng chiến lược phát triển Công ty Dầu Tường An đến năm 2015 4. Phương pháp nghiên cứu Phương pháp chủ yếu được sử dụng khi nghiên cứu chuyên đề này là phương pháp thống kê mô tả và các phương pháp ma trận hoạch định chiến lược (phương pháp ma trận bên trong – IFE, phương pháp ma trận bên ngoài – EFE, phương pháp ma trận hình ảnh cạnh tranh, phương pháp ma trận SWOT,...). Nền tảng lý thuyết của phương pháp ma trận này được trình bày trong chương 1 của báo cáo này. Để phục vụ cho phân tích, chúng tôi đã tiến hành thu thập những thông tin từ nguồn lưu trữ của Công ty Tường An, đặc biệt là các báo tài chính đã được kiểm toán và công bố tại sàn giao dịch của doanh nghiệp chứng khoán ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam. Một nguồn khác để phục vụ nghiên cứu là trang Web của Dầu Tường An và những điều tra nghiên cứu trên báo chí. Các thông tin về điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội, nguy cơ của Dầu Tường An được thu thập bằng phương pháp chuyên gia. -20- 5. Bố cục của luận văn Luận văn được kết cấu thành 4 phần như sau : ™ Lời mở đầu ™ Chương I : Phương pháp luận xây dựng chiến lược phát triển doanh nghiệp ™ Chương II : Tình hình sản xuất kinh doanh của Công ty Cổ Phần Dầu Thực Vật Tường An 1996-2006 ™ Chương III : Chiến lược của Công ty Cổ Phần Dầu Thực Vật Tường An, giai đoạn 1996-2006 ™ Chương IV : Phác thảo chiến lược phát triển Công ty Cổ Phần Dầu Thực Vật Tường An đến năm 2015 ™ Kết luận ™ Danh mục tài liệu tham khảo ™ Phụ lục -21- CHƯƠNG I PHƯƠNG PHÁP LUẬN XÂY DỰNG CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN DOANH NGHIỆP 1. Khái quát về chiến lược phát triển doanh nghiệp 1.1. Khái niệm chiến lược của doanh nghiệp Có nhiều cách tiếp cận khác nhau về khái niệm chiến lược. “Chiến lược kinh doanh của một doanh nghiệp là một chương trình hành động tổng quát hướng tới việc thực hiện những mục tiêu của doanh nghiệp. Chiến lược không nhằm vạch ra một cách cụ thể làm cách nào để có thể đạt được những mục tiêu vì đó là nhiệm vụ của vô số các chương trình hỗ trợ, các chiến lược chức năng khác. Chiến lược chỉ tạo ra các khung để hướng dẫn tư duy để hành động” [2, 14]. Mục đích của hoạch định chiến lược là tìm kiếm những cơ hội và vươn lên tìm vị thế cạnh tranh. Trong “Khái luận về quản trị chiến lược”, Fred R.David xác định: “Chiến lược là những phương tiện đạt tới những mục tiêu dài hạn. Các chiến lược kinh doanh có thể gồm: mở rộng địa bàn hoạt động, đa dạng hóa hoạt động, sở hữu hóa, phát triển sản phẩm, thâm nhập thị trường, cắt giảm chi tiêu, thanh lý và liên doanh” [1, 20]. Gần đây đã xuất hiện quan niệm mới cho rằng, “chiến lược vừa là quá trình kế hoạch hóa vừa là quá trình bổ sung các vấn đề mới nổi lên” [18]. 1.2. Vai trò của xây dựng chiến lược đối với doanh nghiệp - Thứ nhất, việc xây dựng chiến lược giúp các doanh nghiệp thấy rõ mục đích và hướng đi của mình. - Thứ hai là, quá trình quản trị chiến lược yêu cầu dự báo cụ thể những biến đổi môi trường, nhờ đó các nhà quản trị có khả năng nắm bắt tốt hơn các cơ hội, và giảm thiểu nguy cơ. -22- - Thứ ba là, nhờ quá trình quản trị chiến lược, các quyết định của doanh nghiệp sẽ gắn với sự biến đổi môi trường, giúp doanh nghiệp chiếm được vị thế chủ động trong việc làm thay đổi các điều kiện tương lai để đạt mục tiêu đề ra. - Thứ tư là, quản trị chiến lược tốt là tiền đề để đạt kết quả kinh doanh tốt. Tuy nhiên, quản trị chiến lược tốt không phải là điều kiện đủ để thành công, mà nó chỉ cho phép giảm bớt rủi ro và tăng khả năng tận dụng cơ hội. 1.3. Các loại chiến lược phát triển doanh nghiệp 1.3.1. Căn cứ vào phạm vi, chiến lược kinh doanh có thể chia thành hai loại: - Một là, các chiến lược chung hay còn gọi là chiến lược tổng quát. Các chiến lược này nhằm