Môn: kĩ thuật phần mềm ứng dụng - Quản lý siêu thị điện máy

Phân tích thiết kế phần mềm quản lí siêu thị 1 TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI KHOA ĐIỆN TỬ VIỄN THÔNG  BÀI TẬP LỚN MÔN: KĨ THUẬT PHẦN MỀM ỨNG DỤNG Đề tài: Quản lý siêu thị điện máy Giáo viên hướng dẫn: Th.s Nguyễn Thị Kim Thoa Sinh viên thực hiện: Nhóm sinh viên Hà Nội 05/2011 1: 2: 3. 4: 5: 6: Phân tích thiết kế phần mềm quản lí siêu thị 2 Mục Lục LỜI NÓI ĐẦU ............................................................................. Error! Bookmark not defined. CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG ................................................................................. 4 I. Lý do chọn đề tài: ........................................................................................................... 4 II. Mô tả bài toán: ............................................................................................................... 5 1. Chức năng: ................................................................................................................. 5 2. Người dùng: ............................................................................................................... 5 3. Phát biểu bài toán: ........................................................... Error! Bookmark not defined. 4. Chức năng quản lý: ......................................................... Error! Bookmark not defined. III. Mục tiêu hệ thống: ....................................................................................................... 8 IV. Ràng buộc hệ thống: ..................................................................................................... 8 1. Ràng buộc quản lý hệ thống của người dùng: ..................................................................... 8 2. Ràng buộc nhân lực và thời gian:..................................................................................... 8 V. Đánh giá khả thi: ............................................................................................................. 9 1. Khả thi về kinh tế: ........................................................................................................ 9 2. Khả thi về kĩ thuật: ....................................................................................................... 9 3. Công cụ phát triển: ....................................................................................................... 9 4. Bảng tổng hợp về rủi ro hệ thống: .................................................................................... 9 CHƯƠNG II: PHÂN TÍCH YÊU CẦU VÀ HƯỚNG ĐI ................................................................. 10 I. Chức năng chính của hệ thống: ........................................................................................ 10 II. Yêu cầu phi chức năng: .................................................................................................. 10 III. Yêu cầu bảo mật: ....................................................................................................... 10 IV. Yêu cầu cụ thể hệ thống: ............................................................................................. 10 1. Yêu cầu quản lý: ........................................................................................................ 10 2. Yêu cầu lập báo cáo: ................................................................................................... 11 3. Yêu cầu thống kê: ...................................................................................................... 11 4. Yêu cầu tra cứu: ........................................................................................................ 11 Phân tích thiết kế phần mềm quản lí siêu thị 3 V. Môi trường thực hiện: .................................................................................................... 11 VI. Các biểu mẫu: ........................................................................................................... 11 CHƯƠNG III: PHÂN TÍCH HỆ THỐNG .................................................................................... 13 I. Các tác nhân (Các Actor tác động vào hệ thống) .................................................................. 13 II. Mô tả thiết kế các quy trình nghiệp vụ: .............................................................................. 13 III. Mô tả chi tiết các lớp đối tượng: .................................................................................... 15 CHƯƠNG IV: THIẾT KẾ PHẦN MỀM ........................................... Error! Bookmark not defined. I. Cây Chức Năng Của Phần Mềm: ...................................................................................... 23 II. Thiết kế cơ sở dữ liệu: .................................................................................................... 15 1. Xây dựng cơ sở dữ liệu và mối quan hệ: ......................................................................... 15 2. Mô tả chi tiết các bảng cơ sở dữ liệu: ............................................................................. 18 III. Thiết kế giao diện: .......................................................... Error! Bookmark not defined. KẾT LUẬN ........................................................................................................................... 28 LỜI NÓI ĐẦU Một đất nước được coi là phát triển khi đất nước đó có một nền kinh tế vững mạnh và hiệu quả. Xét ở phạm vi một doanh nghiệp trong cơ chế thị trường hiện nay thì quá trình bán hàng có vai trò rất lớn, quyết định sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp. Trong những năm gần đây, sự chuyển hướng đổi mới của cơ chế thị trường nền kinh tế nước ta có nhiều biến động. Hoạt động kinh doanh nói chung hầu hết các doanh nghiệp đều đồi mới, bước đầu đã hòa nhập với nền kinh tế khu vực và cả thế giới. Đặc biệt, với các doanh nghiệp thương mại nói riêng vấn đề tiêu thụ là một trong những yếu tố quan trọng trong việc tiêu thụ hàng hóa, là một nghệ thuật kinh doanh của từng doanh nghiệp. Mỗi nhà doanh nghiệp phải biết nắm bắt được một nguồn cung ứng hàng hóa và sự biến động của nó, phải năng động, thích hợp, mềm dẻo… Phân tích thiết kế phần mềm quản lí siêu thị 4 Và trong quá trình kinh doanh phát triển của các công ty, tổ chức, doanh nghiệp thì một lượng lớn các thông tin về giao dịch (trao đổi, mua bán) các loại hàng hóa giữa các bên liên quan như nhà cung cấp, nhà buôn bán và khách hàng đều cần được quản lý và theo dõi hằng ngày. Quy mô và số lượng của giao dịch càng lớn, càng nhiều người thì số lượng thông tin càng nhiều, càng quan trọng và phức tạp. Chính vì thế sẽ mất nhiều thời gian, công sức để quản lý dẫn đến những sai sót đáng tiếc khi quản lý, khai thác và xử lý những thông tin trên. Do đó đề tài này sẽ thực hiện tạo một một hệ thống quản lý siêu thị nhằm mục đích phụ vụ công tác quản lý bán hàng ở một siêu thị một cách hiệu quả và đáp ứng các yêu cầu của siêu thị đề ra và có thể áp dụng tại các siêu thị khác. Em xin chân thành cảm ơn cô Nguyễn Thị Kim Thoa cùng các thầy cô giáo trong ban công nghệ thông tin đã giúp đỡ chúng em hoàn thành đề tài này. Tuy đã có nhiều cố gắng nhưng trong quá trình làm đề tài không thể tránh được sai sót. Chúng em rất mong nhận được các ý kiến đóng góp từ các thầy cô để chúng em rút kinh nghiệm thực hiện tốt hơn ở các đề tài sau. Chúng em xin chân thành cảm ơn! Nhóm sinh viên thực hiện 1. Đinh Thanh Liêm CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG I. Lý do chọn đề tài: Ngày nay, khi cuộc sống của mỗi người dân đang từng bước được nâng cao thì nhu cầu về mua sắm, vui chơi giải trí ngày càng được chú trọng. Do đó, các doanh nghiệp cũng quan tâm ưu tiên cho việc phát triển các khu thương mại mua sắm nhằm đáp ứng nhu cầu của người dân. Và siêu thị là một hình thức khu mua sắm có hiệu quả trong việc đáp ứng các nhu cầu tiêu dùng của mọi người thuộc mọi tầng lớp.Với sự phát triển ngày càng rộng, yêu cầu điện toán hóa các quy trình nghiệp vụ trong siêu thị là điều tất yếu, nhằm mục đích làm đơn giản hóa các nghiệp vụ cũng như làm cho khả năng phục vụ khách hàng trở nên nhanh chóng và hiệu quả. Phân tích thiết kế phần mềm quản lí siêu thị 5 II. Mô tả bài toán: 1. Chức năng: Phần mềm “quản lý siêu thị” tìm hiểu và xây dựng chương trình sử dụng mà ở đó người dùng có thể dễ dàng quản lý các nghiệp vụ trong một siêu thị như quản lý hàng hóa (nhập hàng , xuất hàng), quản lý nhân viên, khách hàng… 2. Người dùng: -Nhân viên bán hàng(Trực tiếp ) - Nhân viên quản lí (Trực tiếp) - Quản trị viên (Trực tiếp) - Chủ siêu thị (gián tiếp) Tổ chức quản lí trong siêu thị Tổ văn phòng :bao gồm 1 nhân viên quản lí cấp cao có nhiệm vụ thống kê doanh thu hàng tháng,cập nhật cho ban giám đốc tình hinh kinh doanh và phương thực kinh doanh trong thời gian kế cận ,2 nhân viên vi tính có nhiệm vụ cập nhật thông tin ,trong đó một nhân viên cập nhật hàng hóa và thông tin nhân sự ,một nhân viên cập nhật thông tin hóa đơn và khách hàng ngay tại quầy bán hàng Tổ bán hàng :gồm 10 nhân viên bán hàng ,làm việc ở 5 quầy hàng,có nhiệm vụ thu ngân và lập hóa đơn bán hàng . Tổ bảo vệ :gồm 2 nhân viên bảo vệ ,có nhiệm vụ trong coi siêu thị và phương tiện của khách hàng,đồng thời giúp vận chuyển hàng hóa tủ kho vào siêu thi cũng như nhập hàng vào kho Chủ siêu thi:bao gồm 2 cá nhân chung cổ phần trong siêu thi ,chịu trách nhiệm trong tất cả hoạt động của siêu thi Hệ thống Siêu thi Tổ văn phòng Tổ bán hàng Tổ bảo vệ Chủ siêu thị Phân tích thiết kế phần mềm quản lí siêu thị 6 Hoạt động của hệ thống siêu thị : 1.Quản lí bán hàng : Hiện tượng:khi có một khách hàng tới mua hàng Cách thực hiện:tìm thông tin hàng hóa,khách hàng,lập hóa đơn ,cập nhật khách hàng vào CSDL Người thực hiện:nhân viên bán hàng,nhân viên vi tính. 2.Quản lí hàng hóa : Hiện tượng :khi nhập hàng mới từ nhà sản xuất Cách thực hiện :lập phiếu nhập kho,cập nhật thông tin hàng hóa vào CSDL, Người thực hiện :nhân viên vi tính Hiện tượng :khi xuất kho hàng hóa ra bán Cách thực hiện :lập phiếu xuất kho,xóa đơn vị hàng ra khỏi CSDL, Người thực hiện :nhân viên vi tính 3.Quản lí nhân viên : Hiện tượng :khi có nhân viên xin vào làm Cách thực hiện :thêm nhân viên vào CSDL Ngươi thực hiện :nhân viên vi tính Hiện tượng:khi nhân viên thay đổi thông tin hoặc xin phép nghỉ Cách thực hiện :sửa hoặc xóa thông tin nhân viên trong csdl Người thực hiện :nhân viên vi tính 4.Thành lập báo cáo thống kê doanh thu hàng tháng: Hiện tượng:báo cáo doanh thu hàng tháng Phân tích thiết kế phần mềm quản lí siêu thị 7 Cách thực hiện :truy xuất thông tin về hàng hóa ,nhân viên và hóa đơn bán hàng trong CSDL,thành lập báo cáo doanh thu và bảng lương cho nhân viên Người thực hiện :quản lí cấp cao Nhân viên quản lí truy xuất thông tin về (nhân viên ,hàng hóa ,bán hàng…)trong CSDL .tư đó có thể thành lập những báo cáo kinh doanh cần thiết 3.Hệ thống quản lí bán hàng hiện tại Hàng ngày, các nhân viên bán hàng phải tiếp nhận một số lượng lớn các yêu cầu mua hàng của khách hàng. Hệ thống phải cho phép nhân viên bán hàng lập hoá đơn tính tiền cho khách hàng một cách nhanh chóng . Đối với các khách hàng mua lẻ thì hệ thống không cần lưu thông tin của khách hàng mà chỉ lưu lại hoá đơn để bộ phận kế toán thống kê. Đối với khách hàng thân thiết thì nhân viên lưu lại thông tin của khách hàng và cấp cho khách hàng thẻ khách hàng thân thiết với số điểm thưởng tương ứng giá trị hoá đơn mua hàng. Ngoài việc bán lẻ, siêu thị còn bán buôn cho các đơn vị cần mua với số lượng nhiều. Với các đơn vị này thì hệ thống cần phải lập hoá đơn chi tiết cho họ để thanh toán tiền. Khi nhận được đơn đặt hàng, bộ phận tiếp nhận đơn đặt hàng kiểm tra khả năng đáp ứng đơn đặt hàng. Nếu đủ khả năng đáp ứng đơn đặt hàng, bộ phận này sẽ nhập thông tin đơn đặt hàng vào hệ thống Trong siêu thị có rất nhiều quầy thu ngân, mỗi quầy được phụ trách bởi một hay nhiều nhân viên bán hàng. Tại mỗi thời điểm chỉ có một nhân viên phụ trách một quầy thu ngân. Hệ thống phải lưu lại phiên làm việc của nhân viên để tiện cho việc quản lý sau này. Vào cuối ngày, bộ phận kế toán sẽ thống kê tình hình bán hàng của siêu thị, tính toán xem lượng hàng tồn, hàng hết để lên kế hoạch nhập hàng mới hay thanh lý hàng tồn. Hệ thống phải cho phép bộ phận kế toán thống kê chi tiết về tình hình của siêu thị. Vào cuối tháng hoặc khi được ban giám đốc yêu cầu, bộ phận kế toán sẽ lập báo cáo thống kê về tình hình bán hàng của siêu thị gửi lên ban gáim đốc. Hệ thống phải cho phép bộ phận kế toán làm báo cáo thống kê về tình hỉnh bán hàng trong tháng hoặc trong khoang thời gian cho trước. Khi có hàng hết hoặc cần bổ sung hàng mới, siêu thị sẽ nhập hàng từ các nhà cung cấp. Thông tin về hàng cần nhập phải được lưu lại để bộ phận kế toán có thể thống kê tình hình mua bán trong siêu thị. Thông tin này sẽ được trình lên Phân tích thiết kế phần mềm quản lí siêu thị 8 ban giám đốc để duyệt xem có được phép nhập hàng hay không. Khi nhập hàng mới bộ phận kho sẽ lập mã vạch, tính toán số lượng rồi nhập hàng vào hệ thống. Hệ thống phải cho phép bộ phận kho nhập hàng mới vào hay cập nhật hàng. +>Nhược điểm của hệ thống cũ - Hệ thống cũ chỉ phù hợp khi việc kinh doanh ở quy mô nhỏ lẻ,khó cho việc mở rộng kinh doanh - Thời gian thucrj hiện công việc lớn ,gần như thường xuyên - Số lượng nhân viên thực hiện công việc tương đối nhiều - Khó khăn cho việc thống kê doanh thu và đưa ra phương hướng bán hàng thời kì tiếp sau đó - Việc kiểm soát hàng hóa gặp bất lợi ,không kip thời tính toán được những hàng hóa lỗi sử dụng và thông tin hàng hóa cụ thể - Khó thực hiên việ tra cứu thông tin hàng hóa ,nhân viên III. Mục tiêu hệ thống: Hướng của phần mềm sẽ giúp quản lý trong việc quản lý siêu thị, ràng buộc chặt chẽ, hệ thống có giao diện thân thiện giúp người dùng dễ sử dụng, tìm kiếm một cách chính xác, nhanh chóng, hạn chế đến mức thấp nhất các rủi ro xảy ra với phần mềm. IV. Ràng buộc hệ thống: 1. Ràng buộc quản lý hệ thống của người dùng: - Người dùng với quyền Quản trị mới có thể nhập liệu và thay đổi các quy định chung của hệ thống. - Ngày hoàn thành hệ thống với thời gian như lịch trình. - Hệ thống khi triển khai phải đáp ứng được nhu cầu tự động hóa các công việc hiện tại hơn 70% số lượng các công việc liên quan 2. Ràng buộc nhân lực và thời gian: Đây là dự án có quy mô lớn mà chỉ có 3 thành viên thực hiện tất cả các yêu cầu từ khâu khảo sát hiện trạng đến phân tích, thiết kế và lập trình. - Chưa có kinh nghiệm trong các nghiệp vụ của một dự án lớn do đó khâu phân tích và thiết kế mất nhiều thời gian. Phân tích thiết kế phần mềm quản lí siêu thị 9 - Chúng em phải hoàn thành cài đặt trong một thời gian ngắn nên phầm mềm còn nhiều hạn chế và thiếu sót về chức năng. V. Đánh giá khả thi: 1. Khả thi về kinh tế: - Không cao 2. Khả thi về kĩ thuật: - Thành viên tham gia dự án: 4 thành viên - Thời gian thực hiện: hơn 1 tháng - Kích thước hệ thống: nhỏ 3. Công cụ phát triển: - Hệ điều hành windows - Công cụ lập trình: Microsoft Visual Studio 2008 + Devcomponents DotNetBar v10.0.0.0 - Cơ sở dữ liệu : Microsoft SQL Server 2005 - GenSQL (Vũ Song Tùng) 4. Bảng tổng hợp về rủi ro hệ thống: STT Rủi ro Mức độ Mô tả đánh giá Cách phòng ngừa 1 Tâm lý người dùng chưa quen với hệ thống mới. Cao Nhân viên nơi làm việc đều có khả năng sử dụng máy vi tính. Tổ chức đào tạo huấn luyện cho người sử dụng hệ hống. Hỗ trợ trực tiếp người dùng trong thời gian đầu. Tiến hành triển khai thử từng bước. 2 Kích thước hệ thống Nhỏ Thời gian triển khai hệ thống là 1 tháng. 3 Chuyển từ cách hoạt động từ thủ công sang sử dụng phần mềm Bình thường Nhân viên sẽ nhanh chóng thích nghi với việc sử dụng hệ Đào tạo một lớp sử dụng phần mềm trước khi sử dụng. Phân tích thiết kế phần mềm quản lí siêu thị 10 thống mới. 4 Dữ liệu không thể phục hồi khi xóa Cao Chọn chức năng xóa. Đưa ra thông báo. 5 Nhập dữ liệu sai Khá cao Trong quá trinh nhập không tránh khỏi khả năng nhập sai. Có phân quyền, cảnh báo. 6 Mở thêm tính năng cho phần mềm. Thấp Khi muốn mở tính năng mới cho phần mềm. Nhóm phát triển phải đảm bảo tính chặt chẽ của phần mềm. CHƯƠNG II: PHÂN TÍCH YÊU CẦU VÀ HƯỚNG ĐI I. Chức năng chính của hệ thống: - Quản lý siêu thị: Quản lý việc nhập hàng, xuất hàng, quản lý nhân viên, khách hàng… - Lập báo cáo, thống kê. - Trợ giúp, tìm kiếm II. Yêu cầu phi chức năng: - Chương trình có giao diện thân thiện với người dùng. - Người dùng có thể dễ dàng sử dụng phần mềm bên cạnh có hướng dẫn sử dụng của phần mềm. III. Yêu cầu bảo mật: - Mỗi người dùng có một quyền đăng nhập riêng. - Người dùng có thể sao lưu cơ sở dữ liệu dự phòng trong trường hợp có sự cố xảy ra. IV. Yêu cầu cụ thể hệ thống: 1. Yêu cầu quản lý: - Quản lý người dùng: Phân tích thiết kế phần mềm quản lí siêu thị 11  Quản lý nhân viên  Nhóm người dùng -Quản lí hoạt động  Thêm mặt hàng  Xuất hàng  Quản lý khách hàng  Quầy giao dịch  Nhà cung cấp 2. Yêu cầu lập báo cáo: - Báo cáo doanh thu theo tháng - Báo cáo tồn kho theo tháng 3. Yêu cầu thống kê: - Thống kê danh sách mặt hàng - Thống kê danh sách các quầy hàng trong siêu thị - Thống kê danh sách nhân viên - Thống kê danh sách khách hàng - Thống kê danh sách nhà cung cấp - Phiếu hóa đơn - Phiếu xuất hàng - Phiếu nhập hàng 4. Yêu cầu tra cứu: - Tra cứu thông tin khách hàng - Tra cứu thông tin nhân viên - Tra cứu thông tin về mặt hàng - Tra cứu thông tin nhà cung cấp V. Môi trường thực hiện: - Sử dụng hệ điều hành: Windows 7 - Hệ quản trị cơ sở dữ liệu: SQL server - Ngôn ngữ lập trình: C – sharp (C#) - Công cụ thiết kế: Word 2010, Powerpoint 2010. VI. Các biểu mẫu: Phân tích thiết kế phần mềm quản lí siêu thị 12 Hóa đơn Mã hóa đơn :……………………………..Ngày lập :……………. Mã khách hàng:……………………………………………………………… Tên khách hàng :……………………………………………….. Địa chỉ:………………………………………………………………………. Sđt :……………………………………………………………………… Tên mặt hàng:……………………………………………Đơn giá…………………………….số lượng :………. Tên mặt hàng:…………………………………………..Đơn giá:…………………………….số lượng :………. Tên mặt hàng:……………………………………………Đơn giá:…………………………….số lượng:………. Tên mặt hàng:……………………………………………Đơn giá :…………………………….số lượng:……… Khuyến mại : Thành tiền: Nhân viên bán hàng VII. VIII. Phiếu thống kê hàng hóa Phiếu kiểm hàng Ngày lập:…………………………….. Tên nhân viên :………………………………………………………. Mã nhân viên :…………………………………………………… Địa chỉ :……………………………………………………………………… Sdt:………………………………………………………………….. Danh sách hàng hóa kiểm kê : Mã hàng hóa Tên mặt hàng Chủng loại Số lượng Hạn dùng Đơn giá Số lượng hàng tồn kho:…………………………………… Giá trị tổng hàng :……………………………………………. Số hàng hết hạn :………………………………………………… Giá trị hàng hết hạn :…………………………………………… Nhân viên lập phiếu Phân tích thiết kế phần mềm quản lí siêu thị 13 CHƯƠNG III: PHÂN TÍCH HỆ THỐNG I. Các tác nhân STT Tác nhân Diễn giải 1 Người quản trị Người quản trị hệ thống có chức năng thực hiện các thao tác liên quan tới cơ sở dữ liệu của hệ thống,bao gồm thao tác cập nhật ,thêm ,sửa ,hay chỉnh sửa dữ liệu. 2 Người sử dụng Người sử dụng hệ thống là nhân viên trong siêu thị. 3 Nhân viên bán hàng Người trực tiếp giao dịch với khách hàng. 4 Nhân viên quản lí Là người lập các báo cáo cuối tháng, cuối năm, kiểm tra thông tin giấy tờ. 5 Chủ siêu thị Thực hiện xem xét các báo cáo. II. Mô tả thiết kế các quy trình nghiệp vụ: a) Nhập hàng từ nhà cung cấp: Phân tích thiết kế phần mềm quản lí siêu thị 14 Khi nhà cung cấp giao hàng, nhân viên nhập hàng sẽ tiếp nhận hàng hóa, đồng thời kiểm tra xem thông tin về nhà cung cấp và những hàng hóa được nhập có sẵn trong