Mỗi doanh nghiệp muốn tiến hành hoạt động sản xuất kinh doanh đều phải tìm hiểu và nghiên cứu thị trường để biết được thị trường đang cần gì , doanh nghiệp phải sản xuất cái gì , hoạt động sản xuất, hoạt động xúc tiến như thế nào để hiệu quả và tối đa hoá lợi nhuận . Muốn tồn tại và phát triển các doanh nghiệp cần phải bán được hàng . Để thực hịên được điều đó thì nhất thiết doanh nghiệp cần phải tìm hiểu về thị trường . Vậy thị trường là gì và có vai trò như thế nào đối với doanh nghiệp . Tài liệu này sẽ giúp tìm hiểu phần nào về thị trường .
27 trang |
Chia sẻ: lvbuiluyen | Lượt xem: 1841 | Lượt tải: 3
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Nghiên cứu thị trường đối với các doanh nghiệp Việt Nam thực trạng và giải pháp, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Nghiªn cøu thÞ trêng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp viÖt nam Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p
Lêi nãi ®Çu
Mçi doanh nghiÖp muèn tiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®Òu ph¶i t×m hiÓu vµ nghiªn cøu thÞ trêng ®Ó biÕt ®îc thÞ trêng ®ang cÇn g× , doanh nghiÖp ph¶i s¶n xuÊt c¸i g× , ho¹t ®éng s¶n xuÊt, ho¹t ®éng xóc tiÕn nh thÕ nµo ®Ó hiÖu qu¶ vµ tèi ®a ho¸ lîi nhuËn . Muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i b¸n ®îc hµng . §Ó thùc hÞªn ®îc ®iÒu ®ã th× nhÊt thiÕt doanh nghiÖp cÇn ph¶i t×m hiÓu vÒ thÞ trêng . VËy thÞ trêng lµ g× vµ cã vai trß nh thÕ nµo ®èi víi doanh nghiÖp . Tµi liÖu nµy sÏ gióp t×m hiÓu phÇn nµo vÒ thÞ trêng .
Môc lôc
Lêi nãi ®Çu.
Ch¬ngI : ThÞ trêng
Kh¸i niÖm , vai trß vµ chøc n¨ng cña thÞ trêng
Ph©n lo¹i thÞ trêng
Ph©n ®o¹n thÞ trêng
Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu thÞ trêng
Ch¬ng II: ThÞ trêng ®èi víi ngµnh dÖt may trong níc
Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p
ThÞ trêng néi ®Þa
Thùc tr¹ng
C¬ héi vµ th¸ch thøc
Mét sè gi¶i ph¸p
ThÞ trêng thÕ giíi vµ xu thÕ héi nhËp
I.ThuËn lîi vµ khã kh¨n
II.Xu thÕ héi nhËp
Ch¬ng I
ThÞ trêng
I- kh¸I niÖm , vai trß vµ chøc n¨ng cña thÞ trêng.
1.- Kh¸i niÖm vµ vai trß cña thÞ trêng
HiÖn nay trªn thùc tÕ cã nhiÒu quan niÖm kh¸c nhau vÒ thÞ trêng :
ThÞ trêng lµ n¬i gÆp gì gi÷a ngêi b¸n ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ c¶ vµ s¶n lîng hµng ho¸ mua b¸n, lµ n¬i diÔn ra c¸c ho¹t ®éng mua b¸n hµng ho¸ b»ng tiÒn tÖ.
ThÞ trêng lµ tËp hîp tæng sè cung, tæng sè cÇu vÒ hµng ho¸ ,dÞch vô.
ThÞ trêng bao gåm tÊt c¶ nh÷ng kh¸ch hµng hiÖn t¹i còng nh t¬ng lai vÒ mét mÆt hµng nµo ®ã ,s½n sµng vµ cã kh¶ n¨ng tham gia trao ®æi hµng ho¸, dÞch vô.
Tuy cã nhiÒu c¸ch hiÓu kh¸c nhau vÒ thÞ trêng nhng c¸c quan ®iÓm ®ã còng ®Òu nh¾c ®Õn chñ thÓ tham gia trao ®æi ( ngêi mua , ngêi b¸n),®èi tîng trao ®æi ( hµng ho¸ , dÞch vô) , ®Þa ®iÓm vµ thêi gian diÔn ra ho¹t ®éng mua b¸n , sù trî gióp cña c¸c ph¬ng tiÖn kü thuËt.
ThÞ trêng cã vai trß quan trong ®èi víi s¶n xuÊt hµng ho¸,kinh doanh vµ qu¶n lý kinh tÕ.
T¸i s¶n xuÊt hµng ho¸ gåm cã s¶n xuÊt ,ph©n phèi ,trao ®æi vµ tiªu dïng. ThÞ trêng n»m trong kh©u lu th«ng. Nh vËy thÞ trêng lµ mét kh©u tÊt yÕu cña s¶n xuÊt hµng ho¸ .ThÞ trêng chØ mÊt ®i khi s¶n xuÊt hµng ho¸ kh«ng cßn. Nhê cã thÞ trêng mµ c¸c Doanh nghiÖp míi ®Èy nhanh ®îc tèc ®é tiªu thô s¶n phÈm, gi¶m thiÓu chi phÝ tiªu thô , rót ng¾n thêi gian tiªu thô .Tõ ®ã n©ng cao hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng kinh doanh.
Sù ph¸t triÓn vµ tån t¹i cña thÞ trêng ¶nh hëng tíi lîi Ých cña kh¸ch hµng.
Nhê cã thÞ trêng mµ ngêi tiªu dïng nhanh chãng ®îc tho¶ m·n nhu cÇu cña m×nh.ThÞ trêng lµ cÇu nèi gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu dïng.
ThÞ trêng kh«ng chØ lµ n¬i diÔn ra c¸c ho¹t ®éng mua b¸n mµ cßn thÓ hiÖn c¸c quan hÖ hµng ho¸ tiÒn tÖ.Do ®ã thÞ trêng ®îc coi lµ m«i trêng kinh doanh .ThÞ trêng lµ kh¸ch quan , tõng c¬ së s¶n xuÊt , kinh doanh kh«ng cã kh¶ n¨ng lµm thay ®æi thÞ trêng , mµ ngîc l¹i hä ph¶i tiÕp cËn ®Ó thÝch øng víi thÞ trêng . ThÞ trêng lµ tÊm g¬ng ®Ó c¸c c¬ së kinh doanh nhËn biÕt nhu cÇu x· héi, ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh cña chÝnh b¶n th©n m×nh.
Trong qu¶n lý kinh tÕ , thÞ trêng cã vai trß v« cïng quan träng. ThÞ trêng lµ ®èi tîng , lµ c¨n cø vµo kÕ ho¹ch ho¸ . C¬ chÕ thÞ trêng lµ c¬ chÕ qu¶n lý nÒn kinh tÕ hµng ho¸ thÞ trêng , lµ c«ng cô bæ sung cho c¸c c«ng cô ®iÒu tiÕt vÜ m« nÒn kinh tÕ cña nhµ níc . ThÞ trêng lµ n¬i Nhµ níc kiÓm nghiÖm tÝnh ®óng ®¾n cña c¸c chñ tr¬ng chÝnh s¸ch ®· ®îc ban hµnh .Tõ ®ã cã nh÷ng ®iÒu chØnh cho phï hîp .
ThÞ trêng cßn lµ n¬i ph¶n ¸nh chÊt lîng sèng , tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ cña mét ®Þa ph¬ng , mét khu vùc .
2-Chøc n¨ng cña thÞ trêng .
Chøc n¨ng cña thÞ trêng lµ nh÷ng t¸c ®éng kh¸ch quan vèn cã b¾t nguån tõ b¶n chÊt cña thÞ trêng tíi qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt vµ tíi ®êi sèng kinh tÕ x· héi.
ThÞ trêng cã bèn chøc n¨ng c¬ b¶n sau ®©y :
a)Chøc n¨ng thõa nhËn :
Hµng ho¸ ®îc s¶n xuÊt ra ngêi s¶n xuÊt ph¶i b¸n nã .ViÖc b¸n hµng ®îc thùc hiÖn th«ng qua chøc n¨ng cña thÞ trêng . ThÞ trêng chÊp nhËn chÝnh lµ ngêi mua chÊp nhËn mua hµng vµ do ®ã hµng ho¸ b¸n ®îc .Tõ gi¸c ®é nµy mµ xÐt , khi thÞ trêng ®· thùc hiÖn chøc n¨ng thõa nhËn th× còng cã nghÜa lµ vÒ c¬ b¶n qu¸ tr×nh t¸ s¶n xuÊt x· héi cña hµng ho¸ ®· hoµn thµnh . Bëi v× b¶n th©n viÖc tiªu dïng s¶n phÈm vµ c¸c chi phÝ tiªu dïng còng ®· kh¼ng ®Þnh trªn thÞ trêng khi hµng ho¸ ®îc b¸n .
ThÞ trêng thõa nhËn tæng khèi lîng hµng ho¸ ( tæng gi¸ trÞ sö dông ) ®a ra thÞ trêng , c¬ cÊu cña cung vµ cÇu , quan hÖ cung – cÇu ®èi víi tõng hµng ho¸.
Thõa nhËn gi¸ trÞ sö dông vµ gi¸ trÞ cña hµng ho¸ , chuyÓn gi¸ trÞ sö dông vµ gi¸ trÞ c¸ biÖt thµnh gi¸ trÞ sö dông vµ gi¸ trÞ x· héi , thõa nhËn c¸c ho¹t ®éng mua b¸n.
ThÞ trêng kh«ng chØ thõa nhËn thô ®éng c¸c kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt , qu¸ tr×nh mua mµ th«ng qua sù ho¹t ®éng cña c¸c quy luËt kinh tÕ trªn thÞ trêng mµ thÞ trêng cßn kiÓm tra , kiÓm nghiÖm qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt qu¸ tr×nh mua b¸n ®ã .
b) Chøc n¨ng thùc hiÖn .
Ho¹t ®éng mua b¸n lµ ho¹t ®éng lín nhÊt , bao trïm lªn c¶ thÞ trêng . Thùc hiÖn ho¹t ®éng nµy lµ c¬ së quan träng cã tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh ®èi víi viÖc thùc hiÖn c¸c quan hÖ vµ ho¹t ®éng kh¸c .
ThÞ trêng thùc hiÖn : hµnh vi trao ®æi hµng ho¸ , thùc hiÖn tæng sè cung vµ cÇu trªn thÞ trêng , thùc hiÖn c©n b»ng tõng thø hµng ho¸ , thùc hiÖn gi¸ trÞ th«ng qua gi¸ c¶ , thùc hiÖn viÖc trao ®æi gi¸ trÞ … Th«ng qua c¸c chøc n¨ng thùc hiÖn cña thÞ trêng , c¸c hµng ho¸ h×nh thµnh c¸c gi¸ trÞ trao ®æi cña m×nh. Gi¸ trÞ trao ®æi lµ c¬ së v« cïng quan träng ®Ó h×nh thµnh nªn c¬ cÊu s¶n phÈm , c¸c quan hÖ tû lÖ vÒ kinh tÕ trªn thÞ trêng.
c) Chøc n¨ng ®iÒu tiÕt vµ kÝch thÝch.
Nhu cÇu thÞ trêng lµ môc ®Ých cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt . ThÞ trêng lµ tËp hîp c¸c ho¹t ®éng cã quy luËt kinh tÕ cña thÞ trêng . Do ®ã ,thÞ trêng võa lµ môc tiªu võa t¹o ra ®éng lùc ®Ó thùc hiÖn môc tiªu ®ã . §ã lµ c¬ së quan träng ®Ó chøc n¨ng ®iÒu tiÕt vµ kÝch thÝch ph¸t huy vai trß chøc n¨ng cña m×nh.
Chøc n¨ng ®iÒu tiÕt vµ kÝch thÝch thÓ hiÖn ë chç :
-Th«ng qua nhu cÇu thÞ trêng , ngêi s¶n xuÊt chñ ®éng di chuyÓn t liÖu s¶n xuÊt , vèn vµ lao ®éng tõ ngµnh nµy sang ngµnh kh¸c tõ s¶n phÈm nµy sang s¶n phÈm kh¸c ®Ó cã lîi nhuËn cao.
-Th«ng qua c¸c ho¹t ®éng cña quy luËt kinh tÕ thÞ trêng , ngêi s¶n xuÊt cã lîi thÕ trong c¹nh tranh sÏ tËn dông kh¶ n¨ng cña m×nh ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt. Ngù¬c l¹i , nh÷ng ngêi s¶n xuÊt cha t¹o ra lîi thÕ trªn thÞ trêng còng ph¶i v¬n lªn ®Ó tho¸t khái nguy c¬ ph¸ s¶n . §ã lµ nh÷ng ®éng lùc thÞ trêng t¹o ra ®èi víi s¶n xuÊt.
-Th«ng qua sù ho¹t ®éng cña c¸c quy luËt kinh tÕ trªn thÞ trêng , ngêi tiªu dïng buéc ph¶i c©n nh¾c , tÝnh to¸n qu¸ tr×nh tiªu dïng cña m×nh . Do ®ã thÞ trêng cã vai trß lín ®èi víi viÖc híng dÉn tiªu dïng .
-Trong qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt ngêi s¶n xuÊt , lu th«ng,…chi ra c¸c chi phÝ nh thÕ nµo còng ®îc x· héi thõa nhËn . ThÞ trêng chØ thõa nhËn ë møc thÊp h¬n hoÆc b»ng møc x· héi cÇn thiÕt . Do ®ã thÞ trêng cã vai trß v« cïng quan träng ®èi víi viÖc tiÕt kiÖm chi phÝ , tiÕt kiÖm lao ®éng sèng.
d) Chøc n¨ng th«ng tin.
Trong tÊt c¶ c¸c kh©u cña qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt hµng ho¸ , chØ cã thÞ trêng míi cã thÓ cã chøc n¨ng th«ng tin . Trªn thÞ trêng cã nhiÒu mèi quan hÖ: kinh tÕ , chÝnh trÞ , x· héi , d©n téc,.. Song th«ng tin kinh tÕ lµ quan träng nhÊt.
ThÞ trêng th«ng tin vÒ : tæng cung , tæng cÇu , c¬ cÊu cña cung cÇu, quan hÖ cung cÇu ®èi víi tõng lo¹i hµng ho¸ , gi¸ c¶ thÞ trêng, c¸c yÕu tè ¶nh hëng ®Õn thÞ trêng,®Õn mua vµ b¸n , chÊt lîng s¶n phÈm , híng vËn ®éng hµng ho¸, c¸c ®iÒu kiÖn dÞch vô cho mua vµ b¸n , c¸c quan hÖ vÒ tû lÖ s¶n phÈm…
Th«ng tin thÞ trêng cã vÞ trÝ v« cïng quan träng ®èi víi qu¶n lý kinh tÕ. Trong qu¶n lý kinh tÕ néi dung quan träng nhÊt lµ ra c¸c quyÕt ®Þnh. Ra quyÕt ®Þnh cÇn cã th«ng tin . C¸c d÷ kiÖn th«ng tin quan träng nhÊt lµ th«ng tin thÞ trêng . Bëi v× c¸c d÷ kiÖn th«ng tin ®ã kh¸ch quan ®îc x· héi thõa nhËn.
Trong qu¶n lý kinh tÕ phñ nhËn vai trß cña thÞ trêng th× ®iÒu ®ã còng cã nghÜa lµ phñ nhËn vai trß cña th«ng tin ®èi víi viÖc ra quyÕt ®Þnh .
Trªn thÞ trêng chøa ®ùng nhiÒu lo¹i th«ng tin kh¸c nhau mµ doanh nghiÖp còng nh kh¸ch hµng cã thÓ thu thËp ®Ó lµm c¬ së cho viÖc ra c¸c quyÕt ®Þnh ®Ó ®¹t ®îc nh÷ng lîi Ých lín nhÊt cho m×nh.
ThÞ trêng ®ãng vai trß quan träng trong ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm cña doanh nghiÖp . Th«ng qua thÞ trêng c¸c doanh nghiÖp kinh doanh cã thÓ ®a ra nh÷ng biÖn ph¸p thÝch hîp ®Ó t¸c ®éng nh»m ®¹t ®îc môc tiªu kinh doanh cña m×nh.
3-C¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn thÞ trêng.
ThÞ trêng lµ mét lÜnh vùc kinh tÕ phøc t¹p .C¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn thÞ trêng còng rÊt phong phó vµ phøc t¹p .
Trong thùc tÕ ngêi ta chia ra c¸c nh©n tè sau :
a)Nh©n tè thuéc vÒ chÝnh trÞ – x· héi , t©m lý , sinh lý vv…
C¸c nh©n tè vÒ kinh tÕ cã vai trß quyÕt ®Þnh . Bëi v× nã t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn vai trß cung cÇu vµ gi¸ c¶ , tiÒn tÖ , quan hÖ cung cÇu v.v…
C¸c nh©n tè thuéc vÒ chÝnh trÞ –x· héi ¶nh hëng to lín ®Õn thÞ trêng . C¸c nh©n tè nµy thêng ®îc thÓ hiÖn qua chÝnh s¸ch tiªu dïng , d©n téc , quan hÖ quèc tÕ , chiÕn tranh vµ hoµ b×nh v.v… Nh©n tè chÝnh trÞ – x· héi t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn kinh tÕ vµ do ®ã còng t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn thÞ trêng .
C¸c nh©n tè t©m sinh lý t¸c ®éng m¹nh mÏ ®Õn ngêi tiªu dïng vµ do ®ã t¸c ®éng m¹nh mÏ ®Õn nhu cÇu vµ mong muèn trªn thÞ trêng .
b) C¸c nh©n tè thuéc bªn qu¶n lý vÜ m« vµ qu¶n lý vi m«.
C¸c nh©n tè thuéc qu¶n lý vÜ m« lµ c¸c chñ tr¬ng chÝnh s¸ch , biÖn ph¸p cña nhµ níc c¸c cÊp t¸c ®éng vµo thÞ trêng . Thùc chÊt nh÷ng nh©n tè nµy thÓ hiÖn sù qu¶n lý cña nhµ níc ®èi víi thÞ trêng , sù ®iÒu tiÕt cña nhµ níc ®èi víi thÞ trêng.
Tuú theo ®iÒu kiÖn cô thÓ cña tõng níc , tõng thÞ trêng , tõng thêi kú mµ c¸c chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch vµ biÖn ph¸p cña nhµ níc t¸c ®éng vµo thÞ trêng sÏ kh¸c nhau. Song nh÷ng chÝnh s¸ch hay ®îc sö dông lµ : ThuÕ , trî gi¸ , quü ®iÒu hoµ gi¸ c¶ v.v… Mçi biÖn ph¸p vµ chÝnh s¸ch cã vai trß kh¸c nhau tíi thÞ trêng .Song nh×n chung , c¸c biÖn ph¸p vµ chÝnh s¸ch nµy t¸c ®éng trùc tiÕp vµo cung hoÆc cÇu vµ do ®ã còng t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn gi¸ c¶ . §ã lµ ba yÕu tè quan träng nhÊt cña thÞ trêng . Nh÷ng nh©n tè nµy t¹o ra m«i trêng cho kinh doanh .§ã còng lµ nh÷ng nh©n tè mµ c¸c c¬ së kinh doanh kh«ng qu¶n lý ®îc .
Nh÷ng nh©n tè thuéc qu¶n lý vi m« lµ nh÷ng chiÕn lîc chÝnh s¸ch vµ biÖn ph¸p c¸c c¬ së kinh doanh sö dông trong kinh doanh .Nh÷ng nh©n tè nµy rÊt phong phó vµ phøc t¹p . Nh÷ng nh©n tè nµy thêng lµ c¸c chÝnh s¸ch lµm s¶n phÈm thÝch øng víi thÞ trêng , ph©n phèi hµng ho¸ , gi¸ c¶ , qu¶ng c¸o , c¸c bÝ quyÕt c¹nh tr¹nh.
II- ph©n lo¹i thÞ trêng
Tuú theo c¸c c¸ch ph©n lo¹i mµ cã c¸c lo¹i thÞ trêng kh¸c nhau .
Ph©n lo¹i thÞ trêng lµ qu¸ tr×nh ph©n chia thÞ trêng tæng thÓ hay chia tËp hîp ngêi tiªu dïng thµnh nh÷ng nhãm nhá kh¸c nhau cã qui m« ®ñ lín . Trong mçi nhãm nhá hay mçi lo¹i thÞ trêng bao gåm c¸c c¸ thÓ cã nhu cÇu gièng nhau vÒ mét lo¹i s¶n phÈm hoÆc dÞch vô nµo ®ã .
Mét sè c¸ch ph©n lo¹i thÞ trêng phæ biÕn trong thùc tÕ ®ã lµ :
a) – C¨n cø vµo ph¹m vi ho¹t ®éng cña thÞ trêng .
-ThÞ trêng trong níc : ®©y lµ thÞ trêng trong ph¹m vi l·nh thæ cña mét quèc gia . Theo yªu cÇu ®ßi hái cña c«ng t¸c nghiªn cøu mµ thÞ trêng nµy cã thÓ ®îc chia nhá h¬n n÷a thµnh thÞ trêng miÒn , vïng, tØnh …
-ThÞ trêng níc ngoµi : ®©y lµ thÞ trêng n»m ngoµi l·nh thæ cña mét quèc gia . Nã bao gåm thÞ trêng cña tõng quèc gia , tõng khu vùc , chung toµn thÕ giíi.
b)-C¨n cø vµo môc ®Ých sö dông cña hµng ho¸ .
-ThÞ trêng hµng t liÖu tiªu dïng.
-ThÞ trêng hµng t liÖu s¶n xuÊt.
-ThÞ trêng tµi chÝnh
- ThÞ trêng lao ®éng
-ThÞ trêng th«ng tin
-ThÞ trêng bÊt ®éng s¶n
…..
c)-C¨n cø vµo sè lîng ngêi mua , ngêi b¸n trªn thÞ trêng
-ThÞ trêng c¹nh tranh hoµn h¶o : nhiÒu ngêi mua, nhiÒu ngêi b¸n, hµng ho¸ cã tÝnh ®ång nhÊt cao , sù gia nhËp cña ngêi mua- ngêi b¸n dÔ dµng.
-ThÞ trêng ®éc quyÒn
d)-C¨n cø vµo søc m¹nh cña ngêi mua, ngêi b¸n.
-ThÞ trêng ngêi b¸n : quyÒn lùc chñ yÕu thuéc vÒ ngêi b¸n , ngêi mua lµ ngêi chÊp nhËn ®iÒu kiÖn do ngêi b¸n ®a ra.
-ThÞ trêng ngêi mua : quúªn lùc trªn thÞ trêng chñ yÕu thuéc vÒ ngêi mua.
e)- C¨n cø vµo ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh thÞ trêng .
-ThÞ trêng lý thuyÕt : lµ thÞ trêng x¸c ®Þnh c¨n cø vµo sè lîng ngêi mua vµ møc tiªu dïng b×nh qu©n.
-ThÞ trêng tiªu dïng kh«ng tuyÖt ®èi : lµ thÞ trêng mµ ngêi mua cã nh÷ng ®iÒu kiÖn kh«ng ®¸p øng phï hîp víi c¸c quan hÖ mua b¸n .
-ThÞ trêng kh«ng tiªu dïng t¬ng ®èi: lµ thÞ trêng bao gåm nh÷ng ngêi mua ë nh÷ng thêi ®iÓm nµo ®ã kh«ng tiªu dïng nhng vÉn tiªu dïng ë thêi ®iÓm kh¸c .
- ThÞ trêng môc tiªu : lµ thÞ trêng mµ doanh nghiÖp ®ang híng tíi ®Ó chiÕm lÜnh phï hîp víi môc tiªu , tiÒm lùc cña doanh nghiÖp.
III-ph©n ®o¹n thÞ trêng.
1.Kh¸i niÖm .
Ph©n ®o¹n thÞ trêng (P§TT) lµ viÖc chia thÞ trêng thµnh nhiÒu phÇn (®o¹n), nhiÒu nhãm kh¸c nhau trªn c¬ së sù kh¸c biÖt vÒ nhu cÇu vµ hµnh vi ngêi tiªu dïng .
Mçi ®o¹n thÞ trêng lµ mét nhãm nh÷ng ngêi tiªu dïng cã nh÷ng ph¶n øng nh nhau ®èi víi cïng mét tËp hîp Marketing.
ViÖc P§TT lµ c¬ së ®Ó thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng Marketing môc tiªu . V× :
-ThÞ trêng réng lín nhng ®a d¹ng , cã sù kh¸c nhau vÒ nhiÒu mÆt , bao gåm nh÷ng nhãm kh¸ch hµng cã nh÷ng ®Æc ®iÓm , nhu cÇu kh¸c nhau. Do ®ã ph¶i x¸c ®Þnh râ tõng nhãm ®Ó cung cÊp lo¹i hµng ho¸ cho phï hîp.
- N¨ng lùc cña mçi doanh nghiÖp lu«n h¹n chÕ , kh«ng thÓ ®¸p øng tÊt c¶ c¸c ®èi tîng kh¸ch hµng cña tÊt c¶ c¸c nhãm nªn ph¶i lùa chän mét hay vµi ®o¹n thÞ trêng ( nhãm kh¸ch hµng) ®Ó nç lùc ®¸p øng.
- Mçi doanh nghiÖp ®Òu cã nh÷ng mÆt m¹nh , yÕu riªng nªn P§TT gióp c¸c doanh nghiÖp tËp trung vµo thÞ trêng träng ®iÓm , khai th¸c hiÖu qu¶ tiÒm n¨ng cña m×nh ®Ó tËn dông c¬ héi . §ång thêi ®Ó kh¾c phôc khã kh¨n .
2. C¸c tiªu thøc chñ yÕu ®Ó P§TT.
-P§TT theo yÕu tè ®Þa lý
-P§TT theo yÕu tè nh©n khÈu häc.
-P§TT theo yÕu tè t©m lý.
-P§TT theo yÕu tè hµnh vi mua hµng .
3. ThÞ trêng môc tiªu cña doanh nghiÖp
Môc ®Ých cña P§TT lµ ®Ó t×m hiÓu nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng cña tõng ph©n ®o¹n. Tõ ®ã c¨n cø vµo nh÷ng ®iÒu kiÖn cô thÓ hiÖn t¹i còng nh t¬ng lai gÇn cña doanh nghiÖp ®Ó ®Ò ra c¸c chÝnh s¸ch Marketing , ®¸p øng víi yªu cÇu ®ßi hái cña tõng P§TT.
ThÞ trêng môc tiªu cña doanh nghiÖp lµ thÞ trêng mµ doanh nghiÖp ®ang muèn x©m nhËp phï hîp víi ®iÒu kiÖn hiÖn t¹i cña doanh nghiÖp .
§Ó lùa chän thÞ trêng môc tiªu cÇn dùa trªn nh÷ng c¬ së :
-§¸nh gi¸ møc ®é hÊp dÉn cña tõng P§TT:
ViÖc ®¸nh gi¸ nh»m t×m ra c¬ héi thuËn lîi vµ nh÷ng ®e däa th¸ch thøc mµ doanh nghiÖp sÏ gÆp ph¶i trong qu¸ tr×nh tham gia kinh doanh .§Ó ®¸nh gi¸ ngêi ta dùa vµo c¸c tiªu chuÈn chñ yÕu ®ã lµ :
+ Quy m« vµ møc t¨ng trëng cña tõng P§TT. Trªn thùc tÕ , khi ®¸nh gi¸ doanh nghiÖp ph¶i lu«n c¨n cø vµo ®iÒu kiÖn cô thÓ ®Ó lùa chän ph©n ®o¹n thÞ trêng cho phï hîp .V× kh«ng ph¶i khi nµo ®o¹n thÞ trêng cã khèi lîng tiªu thô lín , møc t¨ng trëng cao ®Òu lµ ®o¹n thÞ trêng mang l¹i hiÖu qu¶ . Bëi ë ®ã møc ®é c¹nh tranh rÊt cao.
+ Søc Ðp c¹nh tranh trªn thÞ trêng . §Ó ®¸nh gi¸ møc ®é c¹nh tranh cÇn ph¶I xem xÐt møc ®é s¶n phÈm thay thÕ , t×nh h×nh ho¹t ®éng cña c¸c nhµ cung øng , ®Æc ®iÓm vµ xu híng biÕn ®éng cña kh¸ch hµng , ®iÒu kiÖn kinh tÕ –x· héi , c¸c rµo c¶n tham gia kinh doanh .
- Dùa vµo tiÒm lùc cña doanh nghiÖp . Thùc chÊt cña tiªu thøc nµy lµ ®¸nh gi¸ nh÷ng ®iÓm m¹nh , ®iÓm yÕu cña b¶n th©n doanh nghiÖp trong mèi t¬ng quan víi c¸c lo¹i doanh nghiÖp kh¸c.
- T×nh h×nh chÝnh trÞ – ph¸p luËt.
- Sù ph¸t triÓn cña khoa häc kü thuËt c«ng nghÖ.
Trªn thùc tÕ ,tuú thuéc vµo môc tiªu cña doanh nghiÖp vµ kh¶ n¨ng cña doanh nghiÖp trong tõng thêi kú mµ doanh nghiÖp cã thÓ lùa chän mét trong nh÷ng ph¬ng ¸n lùa chän thÞ trêng môc tiªu nh sau :
*TËp trung vµo mét P§TT tøc lµ doanh nghiÖp huy ®éng toµn bé nguån lùc cña m×nh , c¸c biÖn ph¸p kinh doanh ®Ó x©m nhËp vµ chiÕm lÜnh mét ®o¹n thÞ trêng tiÒm n¨ng .
* TËp trung vµo mét lo¹i s¶n phÈm chuyªn biÖt . NghÜa lµ mäi nguån lùc tËp trung vµo kh©u s¶n xuÊt ®Ó t¹o ra s¶n phÈm chÊt lîng cao , gi¸ thµnh hîp lý ®Ó ®em b¸n ë nhiÒu thÞ trêng kh¸c nhau.
* TËp trung vµo mét sè kh¸ch hµng thuéc mét hay mét vµi nhãm nµo ®ã . Theo chiÕn lîc nµy , doanh nghiÖp tËp trung nghiªn cøu nh÷ng ®Æc ®iÓm t©m lý, nhu cÇu cña kh¸ch hµng ®Ó ®¸p øng tèi ®a lîi Ých cña hä.
* ChiÕn lîc chuyªn biÖt cã sù lùa chän . Theo chiÕn lîc nµy doanh nghiÖp sÏ lùa chän mét sè ®o¹n thÞ trêng víi nh÷ng s¶n phÈm cã nh÷ng yÒu cÇu kh¸c nhau . Trong ®ã mçi ph©n ®o¹n lµ hÊp dÉn phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña doanh nghiÖp.
* §a d¹ng ho¸ toµn bé thÞ trêng . §©y lµ chiÕn lîc chØ ®îc thùc hiÖn ë nh÷ng doanh nghiÖp cã qui m« lín . Theo nã , doanh nghiÖp s¶n xuÊt nhiÒu lo¹i s¶n phÈm kh¸c nhau ®Ó ®¸p øng tÊt c¶ c¸c nhãm kh¸ch hµng kh¸c nhau.
Nh vËy viÖc P§TT cã vai trß rÊt quan träng ®èi víi doanh nghiÖp v× tõ ®ã doanh nghiÖp sÏ x¸c ®Þnh ®îc thÞ trêng môc tiªu vµ ra nh÷ng quyÕt ®Þnh, chÝnh s¸ch phï hîp víi t×nh h×nh ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp.
iv. nghiªn cøu thÞ trêng .
ThÞ trêng cã vai trß rÊt quan träng ®èi víi doanh nghiÖp nªn c¸c doanh nghiÖp ®Òu ph¶i nghiªn cøu thÞ trêng .
Nghiªn cøu thÞ trêng cã nghÜa lµ qu¸ tr×nh ®iÒu tra ®Ó t×m triÓn väng b¸n hµng cho mét s¶n phÈm cô thÓ hay mét nhãm s¶n phÈm cña doanh nghiÖp .
Trong ho¹t ®éng kinh doanh , doanh nghiÖp cÇn ph¶i dùa vµo c¸c th«ng tin vÒ thÞ trêng ®Ó ph©n tÝch , ®¸nh gi¸ tiÒm n¨ng cña thÞ trêng , dù b¸o nh÷ng biÕn ®éng sÏ x¶y ra lµm c¬ së cho viÖc ho¹ch ®Þnh ®óng ®¾n ®Ó tæ chøc thùc hiÖn mét c¸ch cã hiÖu qu¶ trong t¬ng lai.
C«ng t¸c nghiªn cøu thÞ trêng ph¶i gãp phÇn chÝnh trong viÖc thùc hiÖn ph¬ng ch©m hµnh ®éng : ChØ b¸n c¸i thÞ trêng cÇn chø kh«ng b¸n c¸i doanh nghiÖp s½n cã.
Nghiªn cøu thÞ trêng ph¶i tr¶ lêi ®îc mét sè c©u hái sau :
- §Þa ph¬ng nµo , vïng nµo , níc nµo lµ thÞ trêng cã triÓn väng nhÊt ®èi víi s¶n phÈm cña doanh nghiÖp.
- Kh¶ n¨ng b¸n ra ®îc lµ bao nhiªu .
- S¶n phÈm cÇn cã nh÷ng thÝch øng g× tríc nh÷ng ®ßi hái cña thÞ trêng .
- Nªn chän ph¬ng ph¸p b¸n nµo cho phï hîp.
Nghiªn cøu thÞ trêng cßn phôc vô viÖc ho¹ch ®Þnh chiÕn lîc ph¸t triÓn ngo¹i th¬ng , x¸c ®Þnh c¬ cÊu hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu . Do ®ã nã ®ãng vai trß rÊt quan träng trong viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ .
Qu¸ tr×nh nghiªn cøu thÞ trêng bao gåm ba bíc :
a)Thu thËp th«ng tin .
C«ng viÖc ®Çu tiªn cña ngêi lµm c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ trêng lµ thu thËp nh÷ng th«ng tin cã liªn quan ®Õn thÞ trêng vµ mÆt hµng cÇn nghiªn cøu .
- Thu thËp t¹i chç :
+ Qua s¸ch , b¸o , c¸c th«ng tin ®¹i chóng .
+ Cã thÓ lÊy tin tøc tõ c¸c tæ chøc quèc tÕ nh trung t©m th¬ng m¹i quèc tÕ ( ITC) , HiÖp ®Þnh chung vÒ th¬ng m¹i thuÕ quan ( GATT) , Tæ chøc th¬ng m¹i vµ ph¸t triÓn cña liªn hîp quèc ( UNCTAD), Héi ®ång kinh tÕ vµ x· héi Ch©u ¸ th¸i b×nh d¬ng ( ESCAP), Tæ chøc n«ng nghiÖp vµ l¬ng thùc thÕ giíi (FAO) , C¬ quan thèng kª cña liªn hiÖp quèc (UNCO)…
+ LÊy th«ng tin qua s¸ch b¸o th¬ng m¹i . §¸ng chó ý lµ c¸c Ên phÈm sau: Niªn gi¸m thèng kª xuÊt nhËp khÈu c¸c níc , Thêi b¸o tµi chÝnh ( Finansial Times) ,…
Sè liÖu th«ng kª lµ mét trong nh÷ng th«ng tin quan träng nhÊt ®îc sö dông nhiÒu nhÊt trong nghiªn cøu thÞ trêng . §ã lµ nh÷ng sè liÖu vÒ s¶n xuÊt , tiªu thô , xuÊt nhËp khÈu , dù tr÷, tån kho, gi¸ c¶ … Nã gióp ngêi nghiªn cøu thÞ trêng cã c¸i nh×n tæng qu¸t vÒ dung lîng thÞ trêng vµ xu híng ph¸t triÓn .
- Thu thËp qua viÖc nghiªn cøu hiÖn trêng hay kh¶o s¸t thùc tÕ .
§©y lµ mét ph¬ng ph¸p quan träng trong nghiªn cøu thÞ trêng . Th«ng thêng nã ®îc thùc hiÖn sau khi ®· s¬ bé ph©n tÝch ®¸nh gi¸ nh÷ng kÕt qu¶ nghiªn cøu t¹i chç nghÜa lµ sau khi ®· xö lý th«ng tin . ViÖc thu thËp th«ng tin vµ xö lý nã lµ mét qu¸ tr×nh liªn tôc .
Nghiªn cøu hiÖn trêng chñ yÕu lµ thu thËp th«ng tin tõ trùc quan vµ quan hÖ giao tiÕp víi th¬ng nh©n vµ víi ngêi tiªu dïng . XÐt vÒ tÝnh phøc t¹p vµ møc ®é chi phÝ , nghiªn cøu thÞ trêng b»ng kh¶o s¸t thùc tÕ lµ mét ho¹t ®éng tèn kÐm , v× vËy cÇn chän ra mét thÞ trêng nhÊt ®Þnh ®Ó nghiªn cøu .
Nghiªn cøu hiÖn trêng gåm cã hai phÇn :
+ X¸c ®Þnh nh