Những Biến đổi trong văn hóa gia đình ở Hà Nội hiện nay

Gia đình là một khái niệm mà các nhà xã hội học rất khó định nghĩa, tuy bề ngoài có vẻ đơn giản nhưng để tìm ra được khái niệm mang tính toàn diện cho gia đình là rất khó. Tuy nhiên ta có thể định nghĩa nó trong một hoàn cảnh cụ thể. Chẳng hạn ở những nước Châu Á xem gia đình là tế bào xã hội, thì ngược lại ở các nước Châu Âu gia đình chỉ được xem như là một nhóm xã hội, một đơn vị cơ sở của xã hội thuộc một trong năm thiết chế cơ bản là: Nhà nước, kinh tế, giáo dục, tôn giáo, gia đình. Gia đình đã tồn tại trong lịch sử nhân loại hàng vạn năm, đã biến đổi qua nhiều kiểu loại, qui mô,và cơ cấu rất khác nhau. Hiện nay, gia đình với nhiều loại hình, nhiều biểu hiện phong phú và đa dạng. Do vậy, không thể đưa ra một khái niệm có thể bao hàm hết các kiểu loại gia đình trong lịch sử và hiện tại của đời sống nhân loại. Chúng ta chỉ có thể dựa vào một kiểu loại gia đình có tính phổ biến và mang đặc trưng cơ bản của nhóm xã hội đặc thù để đưa ra một quan niệm về gia đình. Đó là gia đình hạt nhân, dựa trên quan hệ hôn nhân và có hai thế hệ là cha mẹ và con cái. Ở đây, tôi chỉ đưa ra những nét chung nhất về gia đình: gia đình là một khái niệm chỉ một cộng đồng người (nhóm xã hội) có quan hệ mật thiết với nhau trong sinh hoạt vật chất và tinh thần mang đặc thù dựa trên quan hệ hôn nhân và huyết thống, các quan hệ pháp lý hoặc luật tục khác.

doc59 trang | Chia sẻ: lvbuiluyen | Lượt xem: 2597 | Lượt tải: 2download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Những Biến đổi trong văn hóa gia đình ở Hà Nội hiện nay, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Nội Dung: Chương I: Vai trò của văn hóa gia đình trong cuộc sống hiện nay 1.1. Một số khái niệm: * Khái niệm về gia đình: Gia đình là một khái niệm mà các nhà xã hội học rất khó định nghĩa, tuy bề ngoài có vẻ đơn giản nhưng để tìm ra được khái niệm mang tính toàn diện cho gia đình là rất khó. Tuy nhiên ta có thể định nghĩa nó trong một hoàn cảnh cụ thể. Chẳng hạn ở những nước Châu Á xem gia đình là tế bào xã hội, thì ngược lại ở các nước Châu Âu gia đình chỉ được xem như là một nhóm xã hội, một đơn vị cơ sở của xã hội thuộc một trong năm thiết chế cơ bản là: Nhà nước, kinh tế, giáo dục, tôn giáo, gia đình. Gia đình đã tồn tại trong lịch sử nhân loại hàng vạn năm, đã biến đổi qua nhiều kiểu loại, qui mô,và cơ cấu rất khác nhau. Hiện nay, gia đình với nhiều loại hình, nhiều biểu hiện phong phú và đa dạng. Do vậy, không thể đưa ra một khái niệm có thể bao hàm hết các kiểu loại gia đình trong lịch sử và hiện tại của đời sống nhân loại. Chúng ta chỉ có thể dựa vào một kiểu loại gia đình có tính phổ biến và mang đặc trưng cơ bản của nhóm xã hội đặc thù để đưa ra một quan niệm về gia đình. Đó là gia đình hạt nhân, dựa trên quan hệ hôn nhân và có hai thế hệ là cha mẹ và con cái. Ở đây, tôi chỉ đưa ra những nét chung nhất về gia đình: gia đình là một khái niệm chỉ một cộng đồng người (nhóm xã hội) có quan hệ mật thiết với nhau trong sinh hoạt vật chất và tinh thần mang đặc thù dựa trên quan hệ hôn nhân và huyết thống, các quan hệ pháp lý hoặc luật tục khác. Nhà xã hội học Pháp Levi Torơt chỉ ra ba đặc trưng của gia đình như một nhóm xã hội đặc thù: - Quan hệ hôn nhân: là quan hệ giữa người đàn ông với người đàn bà, dựa trên nhu cầu tính giao (sự ham muốn khác giới) được pháp luật công nhận hoặc không được (không cần) pháp luật công nhận, nhưng có sự thừa nhận của cộng đồng theo luật tục (chủ yếu ở những cộng đồng chưa có pháp luật về giá thú) hoặc theo các qui định của tôn giáo, tập quán cộng đồng… Quan hệ hôn nhân là quan hệ cơ bản của gia đình tạo ra những quan hệ khác và làm nền tảng cho sự bền vững của gia đình. - Quan hệ huyết thống: quan hệ sinh học – xã hội giữa cha mẹ và con cái nảy sinh từ quan hệ hôn nhân. Quan hệ huyết thống được biểu hiện ở sự gắn bó giữa cha mẹ và con cái và giữa các anh-chị-em cùng cha mẹ sinh ra. Do sự tiếp nối giữa các thế hệ trong gia đình, ngoài các quan hệ trên còn có các quan hệ khác: Ông bà và con, cháu, chắt… - Quan hệ pháp lý và tình cảm: Mối qua hệ giữa các thành viên trong gia đình về quyền lợi, nghĩa vụ, về của cải, tài sản và sự “ cấp dưỡng” những nghĩa vụ tình cảm, những cấm đoán về tính giao giữa những người có cùng huyết thống gần, hay giữa cha mẹ nuôi và con nuôi…mà pháp luật quy định. Bên cạnh sự quy định của pháp luật, trong cuộc sống xã hội vẫn duy trì lối sống, phương thức ứng xử tình nghĩa: vợ chồng, cha con, gia tộc. Trong cái nghĩa ấy nổi lên là lòng biết ơn, sự quan tâm, chăm sóc người già, trẻ em, sự hy sinh tự nguyện vì người thân và gia đình. Như vậy, gia đình là một cộng đồng người mang tính huyết thống (thân tộc) khác với cộng đồng làng xã (phường bản) mang tính địa lý hành chính. Gia đình cũng khác với cộng đồng tộc người (mang đặc trưng chung về nguồn gốc xuất hiện…). Nó cũng khác cộng đồng dân tộc hình thành trên quan hệ chính trị, kinh tế, xã hội. Hiểu theo cách chung gia đình là một đơn vị xã hội gồm những người thân cùng chung sống với nhau dưới một mái nhà, xây dựng thành một tổ ấm tinh thần và vật chất để phụng dưỡng ông bà cha mẹ, sinh sản và nuôi dạy con cái, duy trì hệ thống gia tộc và đóng góp những công dân tốt cho xã hội. Gia đình là một hình thái xã hội đặc thù rất bền vững nhưng cũng luôn “ứng vạn biến” để thích hợp với những thay đổi của xã hội. Gia đình đã biến đổi và sẽ biến đổi nhưng dù biến đổi thế nào thì gia đình sẽ vẫn tồn tại trong cuộc sống nhân loại bởi gia đình thực hiện hai chức năng cơ bản: tái sinh sản giống nòi (duy trì nòi giống) và xã hội hóa trẻ em, cá thể hóa nhân cách và hoàn thiện nhân cách mà xã hội không thể thay thế hoàn toàn được. Tuyên ngôn Nhân quyền do Đại hội đồng Liên Hợp Quốc đưa ra tháng 12-1948 đã khẳng định “Gia đình là yếu tố tự nhiên và căn bản của xã hội được xã hội và quốc gia bảo vệ”. * Khái niệm văn hóa. Có rất nhiều định nghĩa khái niệm văn hóa và rất nhiều cách hiểu khác nhau về khái niệm này. Ở đây, tôi dựa vào khái niệm được nhiều người chấp nhận để trình bày vấn đề của mình. Văn hóa có thể được hiểu theo những nội dung sau: Hoạt động văn hoá là hoạt động sản xuất ra các giá trị vật chất, giá trị tinh thần nhằm giáo dục con người hướng tới cái chân, cái thiện, cái mỹ trong đời sống. Một cách tổng quát có thể hiểu văn hóa là lối sống của một nhóm người ở trong một khu vực địa lý nào đó hay rộng hơn là của cả một dân tộc trong một quốc gia. Có xã hội loài người là có văn hóa vì có những sinh hoạt có ý thức của con người. Ngôn ngữ, tư tưởng, tín ngưỡng, các hoạt động kinh tế, các kỹ thuật, các sinh hoạt nghệ thuật, cách xử sự ở đời, cách ăn mặc, các thứ lễ nghi...tất cả mọi hoạt động của con người trên cõi đời này đều thuộc về văn hóa. Khi mở mắt chào đời ta đã được đặt trong một cộng đồng, một xã hội, một nền văn hóa rồi. Văn hóa chính là hoạt động sáng tạo của con người trong quá trình lịch sử. Văn hóa là những giá trị xã hội do con ngươi sáng tạo ra Văn hóa là mô hình các thiết chế xã hội. Văn hóa là những phương thức ứng xử của con người. Văn hóa gắn vơi giáo dục, đào tạo con người . Văn hóa là khái niệm mang nội hàm rộng với rất nhiều cách hiểu khác nhau liên quan đến mọi mặt đời sống vật chất và tinh thần của con người. Nghĩa ban đầu của văn hóa trong tiếng Hán là những nét xăm mình qua đó, người khác nhìn vào để nhận biết và phân biệt với người khác, biểu thị sự quy nhập vào thần linh và các lực lượng bí ẩn của thiên nhiên, chiếm lĩnh quyền lực siêu nhiên. Theo bộ Từ Hải (bản năm 1989) thì văn hóa vốn là một cách biểu thị chung của khái niệm văn trị và giáo hóa. Theo ngôn ngữ của phương Tây, từ tương ứng với văn hóa của tiếng Việt (culture trong tiếng Anh và tiếng Pháp, kultur trong tiếng Đức…) có nguồn gốc từ các dạng của động từ Latin colere là colo, colui, cultus với hai nghĩa: (1) giữ gìn, chăm sóc, tạo dựng trong trồng trọt; (2) cầu cúng. Trong cuộc sống hàng ngày văn hóa thường được hiểu là văn học, nghệ thuật như thơ ca, mỹ thuật, sân khấu, điện ảnh…Các “trung tâm văn hóa” có ở khắp nơi chính là cách hiểu này. Một cách hiểu thông thường khác: Vă hóa là cách sống bao gồm trong cách ẩm thực, trang phục, cư xử và đức tín, tri thức được tiếp nhận…Vì thế chúng ta nói một người nào đó là văn hóa cao, có văn hóa hoặc văn hóa thấp, vô văn hóa. Trong nhân loại học và xã hội học, khái niệm văn hóa được đề cập đến theo một nghĩa rộng nhất. Văn hóa gồm tất cả mọi thứ vốn là một bộ phận trong đời sống con người. Văn hóa không chỉ là những gì liên quan đến tinh thần mà bao gồm cả vật chất. Văn hóa liên kết đến sự tiến hóa sinh học của loài người và nó là sản phẩm của người thông minh (homo sapiens). Trong quá trình phát triển, tác động sinh học hay bản năng dần dần giảm bớt khi loài người đạt được trí thông minh để định dạng môi trường tự nhiên cho chính mình. Đến lúc này, bản tính con người không còn mang tính bản năng mà là văn hóa. Khả năng sáng tạo của con người trong việc định hình thế giới hơn hẳn bất kỳ loại động vật nào khác và chỉ có con người dựa vào văn hóa hơn là bản năng để đảm bảo cho sự sống còn của chủng loài mình. Con người có khả năng hình thành văn hóa và với tư cách là thành viên của một xã hội, con người tiếp thu văn hóa, bảo tồn nó đồng thời truyền đạt nó từ thế hệ này sang thế hệ khác. Việc cùng có chung một văn hóa giúp xác định nhóm người hay xã hội mà cá thể là thành viên. Từ đó suy ra, gia đình là một hiện tượng văn hóa của con người, xuất hiện và tồn tại vì sự tồn tại và phát triển của con người. Nó biến đổi cùng vói sự biến đổi của các cộng đồng người trong quá trình lịch sử. Văn hóa của các dân tộc, các thời đại có vai trò quan trọng đối với gia đình. Văn hóa là tiền đề quan trọng trong sự hình thành gia đình và là yếu tố cơ bản của gia đình. Gia đình là một thực thể xã hội, văn hóa gia đình là một dạng đặc thù của văn hóa cộng đồng. Xây dựng ‘‘gia đình văn hóa” phải dựa trên các yếu tố và đặc trưng của văn hóa gia đình. * Khái niệm về văn hóa gia đình. Từ góc độ lý luận về văn hóa, chúng ta cần làm rõ khái niệm văn hóa gia đình về bản chất , chức năng và cấu trúc của nó đối với cá nhân và xã hội. Theo đó, ta thấy gia đình là một hiện tượng văn hóa của con người, là giá trị văn hóa, và là một thực thể văn hóa. Gia đình chỉ xuất hiện trong xã hội loài người, không có trong thế giới động vật. Dể duy trì nòi giống và thỏa mãn nhu cầu sinh học, động vật và loài người cũng kết đôi. Song từ hình thức kết đôi của động vật đến ‘‘gia đình’’ của loài người là một bước tiến vượt bậc về chất (văn hóa) theo hai hướng: gia đình của con người tồn tại lâu dài vì những người làm cha, làm mẹ của các cá thể người được sinh ra phải gắn kết với nhau để nuôi dưỡng chúng trong nhiều năm tháng thì chúng mới nên người. Thứ hai, về quan hệ tính giao giữa những đối tượng khác giới thì ở loài người phần lớn thích thú sự quan hệ với một người trong cả cuộc đời. Còn ở động vật thì không như vậy, một con đực có thể quan hệ với nhiều con cái và ngược lại. Có thể khẳng định gia đình của con người là một hiện tượng văn hóa hoàn toàn khác về chất so với hình thức kết đôi của động vật. Nó không chỉ bị quy định bởi nhu cầu sinh học mà nó được biến đổi về chất do nhu cầu xã hội (nhu cầu người) trở thành hiện tượng văn hóa, gia đình là một thiết chế sinh học – xã hội, vừa mang tính sinh học, vừa mang tính xã hội sâu sắc. Gia đình là giá trị văn hóa khi nó đáp ứng nhu cầu tồn tại và các nhu cầu đặc biệt thiêng liêng không vụ lợi, đó là tình thương, tình yêu, hạnh phúc, trách nhiệm, nghĩa vụ tinh thần mang tính người của con người. Trước hết nó đáp ứng nhu cầu tồn tại và phát triển của các cá nhân đặc biệt là các cá thể người vừa được sinh thành. Sức mạnh của gia đình, thông qua tình thương của cha mẹ và người thân là tổ ấm che chở cho các cá thể đó lớn lên. Gia đình là nơi người ta yêu thương, tin cậy, tự hào, là mục tiêu phấn đấu của con người. Gia đình còn là yếu tố cần hoàn thiện nhân cách đối với tất cả những con người bình thường trong xã hội. Gia đình là một thực thể văn hóa: Các quan hệ gia đình không chỉ mang tính bản năng động vật mà đã trở thành quan hệ sinh học văn hóa. Chúng được con người nhận thức, chọn lựa tìm đến những phương thức ứng xử được xem là phù hợp và thích hợp với mỗi kiểu loại gia đình ở từng giai đoạn lịch sử, để hình thành nên hệ thống giá trị chuẩn mực trong gia đình. Hệ thống ấy có vai trò chi phối, điều tiết các quan hệ của gia đình, chi phối các phương thức ứng xử của các thành viên gia đình. Vậy gia đình không chỉ là một nhóm xã hội đặc thù mà còn là một thực thể sinh học – văn hóa, một thiết chế xã hội – văn hóa. Như vậy, văn hóa gia đình là dạng đặc thù của văn hóa cộng đồng bao gồm tổng thể sống động các hoạt động sống của gia đình mang đặc trưng văn hóa bị chi phối bởi các giá trị, chuẩn mực, truyền thống, thị hiếu của cộng đồng mà các thành viên gia đình đã chọn lựa để ứng xử với nhau trong gia đình và ngoài xã hội. Ngoài ra, văn hóa gia đình còn được hiểu là một dạng đặc thù của văn hoá xã hội, bao gồm tổng thể các giá trị, chuẩn mực, cách hành xử mà các thành viên trong gia đình tiếp nhận, ứng xử với nhau trong gia đình và xã hội. * Khái niệm về biến đổi Từ xưa, cái gì đã thành “nếp” thì rồi cũng đến lúc phải lạc hậu? Phải chịu sự nhàm chán vì lặp lại. Có vẻ vận dụng đúng trong nhiều tư duy sáng tạo. Nhưng suy cho cùng, mọi thay đổi, không chịu lặp lại ấy chính là để nuôi dưỡng một điều lặp lại, một cái nếp lớn hơn, thích nghi, hoàn hảo hơn. Trong quá trình phủ định biện chứng, sự vật khẳng định lại những mặt tốt, mặt tích cực và chỉ phủ định những cái lạc hậu, cái tiêu cực. Do đó phủ định đồng thời cũng là khẳng định. Bất cứ sự vật, hiện tượng nào trong thế giới đều trải qua quá trình sinh ra, tồn tại, phát triển và diệt vong. Sự vật cũ mất đi được thay thế bằng sự vật mới. Sự thay thế đó là tất yếu trong quá trình vận động và phát triển của sự vật.Ví dụ, Trong sinh vật các giống loài đều có tính di truyền, các thế hệ con cái đều kế thừa những yếu tố tích cực của các thế hệ bố mẹ. Trong lịch sử phát triển của xã hội loài người, xã hội mới ra đời trên cơ sở kế thừa những giá trị vật chất và tinh thần của xã hội trước, đồng thời bổ sung thêm những giá trị mới. Trong lĩnh vực nhận thức các học thuyết khoa học ra đời sau bao giờ cũng kế thừa những giá trị tư tưởng của các học thuyết khoa học ra đời trước.v.v. Từ đó suy ra biến đổi nói chung là sự thay đổi giữa tình trạng hiện tại của nó với tình trạng trong quá khứ, là kết quả của sự tác động qua lại giữa sự vật, hiện tượng, con người và xã hội, nó thể hiện ở sự thay đổi cấu trúc hay tổ chức của xã hội. Nó diễn ra không đồng đều về nhịp độ, quy mô, thời gian ... và chịu những tác động nhất định của yếu tố tự nhiên, xã hội. Biến đổi là nền tảng phát triển của loài người, không như các sinh vật khác, con người cần phải có hiểu biết xã hội để sống. Ngoài sự tồn tại có tính chất sinh học đơn thuần, kinh nghiệm xã hội tạo ra nhân cách của mỗi con người. Hiểu theo nghĩa đơn giản, nhân cách chính là hệ thống tư duy, cảm xúc và hành vi có tổ chức trong đó con người suy nghĩ, nhận thức về thế giới, về bản thân mình cũng như phản ứng, hành động trong tương tác xã hội. Chỉ có thông qua sự hình thành và phát triển của nhân cách, loài người mới trở nên khác biệt với tất cả các loài động vật khác, chỉ có loài người mới tạo ra được văn hóa và mỗi con người, với tư cách là một thành viên của xã hội tiếp thu văn hóa vào nhân cách của mình. * Khái niệm về biến đổi văn hóa gia đình. Trong sự phát triển mạnh mẽ phong trào hiện đại hóa cuộc sống muôn mặt, toàn đất nước, nhất là khu vực thành phố, có nhiều biến đổi tích cực. Đó là một sự thật lớn ai cũng thấy rõ. Xong cũng lại có một sự thật khác xuất hiện làm không ít người lo ngại; đó là một số nhân tố truyền thống vốn có trong dân ta đang bị phá vỡ hoặc bào mòn nghiêm trọng. Gia đình nào cũng phải thực hiện đầy đủ các chức năng sinh sản thành viên mới, nuôi dưỡng, dạy dỗ, bảo vệ, che chở cho mọi thành viên, sản xuất, tiêu dùng, cân bằng tình cảm, tâm sinh lý, lưu trữ và trao quyền văn hóa…đó là xu thế nhất thể hóa cấu trúc và đa chức năng của gia đình hạt nhân trong xã hội cổ truyền. Hiện nay ở nước ta nói chung, đô thị nói riêng, cơ cấu và chức năng của gia đình đang dần dần thay đổi. Văn hóa gia đình Việt Nam có chiều hướng quá khứ, hiện tại và tương lai. Trong chiều hướng quá khứ, văn hóa gia đình hay được trình bày trong những truyền thống. Trong hiện tại, nó được diến tả qua những xung đột đang xảy ra. Có những xung đột đã dịu xuống vì chiều thắng đã nghiêng hẳn về một phía như sự tách biệt dần dà của tiểu gia đình ra khỏi đại gia đình, nam nữ bình đẳng…Có những xung đột mà mức độ xung khắc đang còn mạnh như hôn nhân, dị chủng, dị giáo, ngừa thai, phá thai, li thân, li dị. Và qua những xung đột đang diễn biến trong hiện tại có lẽ những dự đoán tương lai đang được manh nha. Câu hỏi được đặt ra là “Đâu là những biến đổi, những đặc trưng mới của văn hóa gia đình Việt Nam?”. Có lẽ những khảo cứu dân số, luật học, kinh tế, nhân chứng, lịch sử, tâm lý, chính trị, xã hội sẽ soi sáng và giúp tìm ra câu trả lời. Con người, cá nhân trong xã hội công nghiệp bước ra khỏi gia đình, tự khẳng định mình và tự quyết định những gì thuộc về nó, trong đó bao gồm cả việc chọn nghề nghiệp, nơi làm việc, tình yêu, hôn nhân và gia đình…hơn nữa những gì mà gia đình ở các nước công nghiệp hiện đại đã và đang đi qua cũng sẽ tác động đến đời sống gia đình nước ta trong tương lai (hiện tại đã có những biểu hiện). Chẳng hạn sự khủng hoảng về gia đình, xã hội, lối sống, suy giảm đạo đức, sự tan giã của ý thức cộng đồng…đây là những vấn đề đang đặt ra cụ thể ở nước ta nói chung và Hà Nội nói riêng. Như vậy, khái niệm về biến đổi văn hóa gia đình được hiểu là sự thay đổi mang tính tích cực hay tiêu cực các yếu tố cấu tạo nên văn hóa gia đình. Nó biến đổi theo một chu kỳ ba động tác: bảo tồn cái đã thu thập trong quá khứ, đồng hóa có chọn lựa cái hiện tại và sáng tạo cái tương lai. 1.2. Định hướng về quyết định của Đảng về công tác xây dựng văn hóa gia đình. Trải qua nhiều thế hệ, gia đình Việt Nam được hình thành và phát triển với những chuẩn mực giá trị tốt đẹp góp phần xây dựng bản sắc văn hóa dân tộc. Quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập kinh tế quốc tế tạo ra nhiều cơ hội và điều kiện để gia đình Việt Nam phát triển, đồng thời cũng đặt gia đình và công tác gia đình trước nhiều khó khăn, thách thức. Do đó, Đảng ta nhấn mạnh việc xây dựng văn hóa gia đình và xây dựng gia đình văn hóa là vấn đề quan trọng trong công tác xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở. Trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, Đảng và Nhà nước luôn coi trọng vai trò của gia đình và văn hóa gia đình. Nghị quyết Trung ương 5 (khóa VIII) về Xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc đã nêu: "Giữ gìn và phát huy những đạo lý tốt đẹp của gia đình Việt Nam. Nêu cao vai trò gương mẫu của các bậc cha mẹ. Coi trọng xây dựng gia đình văn hóa. Xây dựng mối quan hệ khăng khít giữa gia đình, nhà trường và xã hội". Văn kiện của Đảng ta đã xác định: “Mở rộng và nâng cao hiệu quả cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, “Xây dựng nếp sống văn minh và gia đình văn hóa”, phong trào “Người tốt, việc tốt”, làm cho văn hóa thấm sâu vào từng khu dân cư, từng gia đình, từng người, hoàn thiện hệ giá trị mới của con người Việt Nam…”.Nghị quyết Đại hộiX của Đảng một lần nữa nhấn mạnh: “Phát huy những giá trị truyền thống tốt đẹp của gia đình Việt Nam, thích ứng với những đòi hỏi của quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Xây dựng gia đình no ấm, bình đẳng, tiến bộ, hạnh phúc, thật sự là tổ ấm của mỗi người, là tế bào lành mạnh của xã hội, là môi trường quan trọng hình thành, nuôi dưỡng và giáo dục nhân cách con người, bảo tồn và phát huy văn hóa truyền thống tốt đẹp, tạo nguồn nhân lực phục vụ sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”. - Văn hóa gia đình là một bộ phận, là cái "gốc" của văn hóa làng, văn hóa nước. Vì vậy, việc đẩy mạnh phong trào xây dựng gia đình văn hóa không thể tách rời việc nghiên cứu, xem xét, đánh giá từ góc độ văn hóa gia đình. Nghĩa là, cuộc vận động xây dựng gia đình văn hóa và tiêu chí gia đình văn hóa hiện nay phải dựa trên những giá trị văn hóa truyền thống của gia đình Việt Nam. Đồng thời trong quá trình xây dựng gia đình văn hóa phải biết giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc. Đó là cơ sở xây dựng tư tưởng, đạo đức lối sống tốt đẹp, xây dựng đời sống văn hóa lành mạnh từ trong mỗi gia đình, lấy gia đình làm "pháo đài" chống lại sự xâm nhập của các tệ nạn xã hội và những tác động xấu từ mặt trái của cơ chế thị trường. Xây dựng gia đình văn hóa là xây dựng mô hình gia đình Việt Nam hiện đại, phù hợp với tiến trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập kinh tế quốc tế. Mục tiêu chúng ta cần vươn tới và thực hiện là xây dựng gia đình văn hóa truyền thống, hiện đại. Xây dựng gia đình văn hóa là vừa phải kế thừa và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của gia đình Việt Nam, vừa kết hợp với những giá trị tiên tiến của gia đình hiện đại để phù hợp với sự vận động phát triển tất yếu của xã hội. Tất cả nhằm hướng tới thực hiện mục tiêu làm cho gia đình thực sự là tế bào lành mạnh của xã hội, là tổ ấm của mỗi người. - Gia đình là nền tảng phát huy giá trị văn hóa truyền thống: Hội nhập, mở cửa cũng giống như khơi thông đón nhận một dòng nước, dòng nước ngọt trong đó có rất nhiều phù sa để tưới cho cây, cho hoa, phục vụ cho cả một cánh đồng hay phục vụ cho toàn xã hội, phát triển nền kinh tế, nâng cao cuộc sống hội nhập trên tất cả các lĩnh vực văn hóa, khoa học, công nghệ. Và chắc chắn, ngoài n

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • docNoi dung bai luan.doc