Những giải pháp nhằm thúc đẩy quá trình áp dụng phương pháp quản lý chất lượng bằng tiêu chuẩn ISO 9000 vào ngành may Việt Nam

Trong thời kì bao cấp chất lượng sản phẩm không phải là vấn đề quyết định vì sản phẩm sản xuất ra đã có nhà nước tiêu thụ, vì vậy mà các doanh nghiệp chỉ quan tâm đến việc chạy đua tăng năng suất để vượt mức kế hoạch, còn chất lượng sản phẩm thì bị lơi lỏng bỏ quên. Nhưng ngày nay trong cơ chế thi trường có sự quản lý của nhà nước, trong xu thế toàn cầu hoá về kinh tế, sự cạnh tranh trên thị trường ngày càng trở nên quyết liệt thì chất lượng sản phẩm và dịch vụ, sự thoả mãn nhu cầu của khách hàng, sự hợp lí về giá cả đảm bảo đúng thời gian giao hàng sẽ là những nhân tố quyết định sự thành bại của doanh nghiệp. Vì vậy ngày nay chất lượng sản phẩm là một trong ngững mối quan tâm hàng đầu của doanh nghiệp. Đặc biệt là ngành may mặc, một ngành sản xuất hàng hoá tiêu dùng có tính thời vụ thì chất lượng sản phẩm càng trở thành một vấn đề quan trọng. Với tính chất quan trọng của chất lượng sản phẩm và đặc điểm của ngàmh may mặc thì ta thấy rằng vấn đề chất lượng và quản lý chất lượng sản phẩm ngành may mặc cần được quan tâm nghiên cứu và giải quyết.

doc27 trang | Chia sẻ: lvbuiluyen | Lượt xem: 1723 | Lượt tải: 2download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Những giải pháp nhằm thúc đẩy quá trình áp dụng phương pháp quản lý chất lượng bằng tiêu chuẩn ISO 9000 vào ngành may Việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Lêi nãi ®Çu Trong thêi k× bao cÊp chÊt l­îng s¶n phÈm kh«ng ph¶i lµ vÊn ®Ò quyÕt ®Þnh v× s¶n phÈm s¶n xuÊt ra ®· cã nhµ n­íc tiªu thô, v× vËy mµ c¸c doanh nghiÖp chØ quan t©m ®Õn viÖc ch¹y ®ua t¨ng n¨ng suÊt ®Ó v­ît møc kÕ ho¹ch, cßn chÊt l­îng s¶n phÈm th× bÞ l¬i láng bá quªn. Nh­ng ngµy nay trong c¬ chÕ thi tr­êng cã sù qu¶n lý cña nhµ n­íc, trong xu thÕ toµn cÇu ho¸ vÒ kinh tÕ, sù c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng ngµy cµng trë nªn quyÕt liÖt th× chÊt l­îng s¶n phÈm vµ dÞch vô, sù tho¶ m·n nhu cÇu cña kh¸ch hµng, sù hîp lÝ vÒ gi¸ c¶ ®¶m b¶o ®óng thêi gian giao hµng sÏ lµ nh÷ng nh©n tè quyÕt ®Þnh sù thµnh b¹i cña doanh nghiÖp. V× vËy ngµy nay chÊt l­îng s¶n phÈm lµ mét trong ng÷ng mèi quan t©m hµng ®Çu cña doanh nghiÖp. §Æc biÖt lµ ngµnh may mÆc, mét ngµnh s¶n xuÊt hµng ho¸ tiªu dïng cã tÝnh thêi vô th× chÊt l­îng s¶n phÈm cµng trë thµnh mét vÊn ®Ò quan träng. Víi tÝnh chÊt quan träng cña chÊt l­îng s¶n phÈm vµ ®Æc ®iÓm cña ngµmh may mÆc th× ta thÊy r»ng vÊn ®Ò chÊt l­îng vµ qu¶n lý chÊt l­îng s¶n phÈm ngµnh may mÆc cÇn ®­îc quan t©m nghiªn cøu vµ gi¶i quyÕt. PhÇn I : C¬ së lý luËn vÒ chÊt l­îng vµ qu¶n lý chÊt l­îng 1.ChÊt l­îng s¶n phÈm lµ g×? 1.1 C¸c quan ®iÓm vÒ chÊt l­îng Cã thÓ nãi chÊt l­îng s¶n phÈm lµ mét ph¹m trï kinh tÕ kÜ thuËt kh¸ trõu t­îng .Khi nh×n nhËn s¶n phÈm trªn nh÷ng gãc ®é kh¸c nhau ta l¹i cã nh÷ng quan niÖm kh¸c nhau vÒ chÊt l­îng s¶n phÈm Quan niÖm siªu viÖt vÒ chÊt l­îng : chÊt l­îng lµ sù tuyÖt h¶o cña s¶n phÈm so víi s¶n phÈm cïng lo¹i Quan niÖm chÊt l­îng s¶n phÈm theo h­íng s¶n phÈm: ®øng trªn gãc ®é nµy ng­êi ta cho r»ng chÊt l­îng s¶n phÈm lµ mét tËp hîp c¸c thuéc tÝnh ph¶n ¸nh tÝnh n¨ng t¸c dông cña s¶n phÈm ®ã Quan niÖm chÊt l­îng h­íng theo ng­êi s¶n xuÊt: ®øng trªn gãc ®é ng­êi s¶n xuÊt th× hä cho r»ng chÊt l­îng s¶n phÈm lµ sù phï hîp vµ ®¹t ®­îc cña mét s¶n phÈm so víi mét tËp hîp c¸c yªu cÇu vµ hÖ thèng tiªu chuÈn ®· ®­îc thiÕt kÕ tõ tr­íc Quan niÖm chÊt l­îng theo thÞ tr­êng cho r»ng chÊt l­îng s¶n phÈm lµ sù phï hîp víi môc ®Ých vµ yªu cÇu cña ng­êi sö dông (xuÊt ph¸t tõ nhu cÇu cña thÞ tr­êng) + XuÊt ph¸t tõ gi¸ c¶ (mèi quan hÖ gi÷a lîi Ých cña s¶n phÈm víi chi phÝ ph¶i bá ra ) chÊt l­îng lµ cung cÊp nh÷ng s¶n phÈm dÞch vô ë møc gi¸ mµ kh¸ch hµng cã thÓ chÊp nhËn ®­îc + XuÊt ph¸t tõ c¹nh tranh ta l¹i cã ®Þnh nghÜa : chÊt l­îng ®ã lµ cung cÊpnh÷ng ®Æc ®iÓm cña s¶n phÈm vµ dÞch vô mµ ®èi thñ c¹nh tranh kh«ng cã . Mçi ®Þnh nghÜa trªn ®Òu xuÊt ph¸t tõ mét khÝa c¹nh nhÊt ®Þnh v× vËy tuy ë mçi c¸ch ®ªï cã nh÷ng ­u ®iÓm nhÊt ®Þnh song còng ®Òu kh«ng tr¸nh khái nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh ®Ó ®­a ra mét ®Þnh nghÜa dÔ hiÓu, lo¹i bá ®­îc nh÷ng h¹n chÕ trªn th× tæ chøc tiªu chuÈn ho¸ quèc tÕ (ISO) cã ®Þnh nghÜa trong ISO 9000 nh­ sau: ” chÊt l­îng lµ mét tËp hîp c¸c tÝnh chÊt vµ ®Æc tr­ng cña s¶n phÈm cã kh¶ n¨ng tho¶ m·n nh÷ng nhu cÇu ®· nªu ra ho¹c tiÒm Èn” 1.2 C¸c yÕu tè cÊu thµnh chÊt l­îng s¶n phÈm Trong mét s¶n phÈm cã nhiÒu nhãm thuéc tÝnh thÓ hiÖn chÊt l­îng s¶n phÈm nh­: - C¸c thuéc tÝnh ph¶n ¸nh chøc n¨ng t¸c dông cña s¶n phÈm thÓ hiÖn kh¶ n¨ng cña s¶n phÈm cã thÓ thùc hiÖn chøc n¨ng ho¹t ®éng nh­ mong muèn - Tuæi thä s¶n phÈm thÓ hiÖn kh¶ n¨ng gi÷ ®­îc tÝnh n¨ng t¸c dông trong ®iÒu kiÖn ho¹t ®éng b×nh th­êng trong kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh - TÝnh thÈm mÜ cña s¶n phÈm : lµ c¸c thuéc tÝnh thÓ hiÖn sù gîi c¶m thu hót kh¸ch hµng nh­ h×nh d¸ng mµu s¾c kÝch th­íc, c¸ch trang trÝ, tÝnh thêi trang… - §é tin cËy cña s¶n phÈm : lµ kh¶ n¨ng thùc hiÖn ®óng tÝnh n¨ng ho¹t ®éng nh­ thiÕt kÕ vµ ho¹t ®éng chÝnh x¸c - TÝnh kinh tÕ cña s¶n phÈm thÓ hiÖn ë tiÕt kiÖm chi phÝ tæng s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm -TÝnh tiÖn dông cña s¶n phÈm thÓ hiÖn ë kh¶ n¨ng dÔ b¶o qu¶n, dÔ vËn chuûªn, dÔ söa ch÷a, dÔ sö dông - TÝnh an toµn cña s¶n phÈm kh¸c víi c¸c thuéc tÝnh trªn ®èi víi tÝnh an toµn cña s¶n phÈm do nhµ n­íc qui ®Þnh c¸c s¶n phÈm ph¶i tu©n thñ qui ®Þnh vÒ tÝnh an toµn s¶n phÈm - Møc ®é g©y « nhiÔm cña s¶n phÈm do c¸c tæ chøc c¸c quèc gia qui ®Þnh - C¸c dÞch vô kÌm theo nh­ b¶o hµnh vËn chuyÓn h­íng dÉn 1.3 . §Æc ®iÓm cña chÊt l­îng s¶n phÈm ChÊt l­îng s¶n phÈm ®­îc cÊu thµnh bëi nhiÒu yÕu tè v× vËy nã sÏ cã rÊt nhiÒu ®Æc ®iÓm kh¸c nhau . D­íi ®©y lµ mét vµi ®Æc ®iÓm chung nhÊt - ChÊt l­îng s¶n phÈm lµ mét ph¹m trï tæng hîp c¸c yÕu tè kinh tÕ x· héi kÜ thuËt v× vËy nã ®­îc thÓ hiÖn th«ng qua mét hÖ thèng c¸c chØ tiªu kinh tÕ kÜ thuËt v¨n ho¸ cña s¶n phÈm - ChÊt l­îng cã ý nghÜa t­¬ng ®èi cã nghÜa lµ chÊt l­îng th­êng xuyªn thay ®æi theo kh«ng gian vµ thêi gian. Cã thÓ ë giai ®o¹n nµy s¶n phÈm cã chÊt l­îng ®­îc ®¸nh gi¸ lµ cao nh­ng ë giai ®o¹n sau th× kh«ng ch¾c ®· cao do khoa häc kÜ thuËt ngµy cµng ph¸t triÓn vµ nhu cÇu cña con ng­êi còng ngµy cµng cao h¬n. V× vËy chÊt l­îng chØ ®­îc ®¸nh gi¸ theo tõng thêi ®iÓm. C¸c nhµ s¶n xuÊt ph¶i n¾m ch¾c ®Æc ®iÓm nµy ®Ó lu«n lu«n ®æi míi vµ c¶i tiÕn c«ng nghÖ ®Ó ngµy cµng n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm ®Ó ngµy cµng ®¸p øng tèt h¬n nhu cÇu cña thÞ tr­êng . - ChÊt l­îng chØ phï hîp ë tõng thÞ tr­êng cô thÓ do nhu cÇu vµ së thÝch cña ng­êi d©n ë mçi vïng lµ kh¸c nhau .V× vËy khi ®­a s¶n phÈm míi vµo thi tr­êng th× doanh nghiÖp ph¶i nghiªn cøu kü thÞ tr­êng ®ã. - ChÊt l­îng võa mang tÝnh trõu t­îng võa mang tÝnh cô thÓ . TÝnh trõu t­îng th«ng qua sù phï hîp, nã ph¶n ¸nh mÆt chñ quan cña s¶n phÈm vµ phô thuéc vµo nhËn thøc cña kh¸ch hµng. N©ng cao chÊt l­îng lo¹i nµy sÏ cã t¸c dông t¨ng kh¶ n¨ng hÊp dÉn thu hót kh¸ch hµng nhê ®ã t¨ng kh¶ n¨ng tiªu thô s¶n phÈm. ChÊt l­îng ph¶i th«ng qua c¸c chØ tiªu kinh tÕ kÜ thuËt, cô thÓ ®­îc thÓ hiÖn th«ng qua chÊt l­îng tu©n thñ thiÕt kÕ, th«ng qua tÝnh kh¸ch quan cña s¶n phÈm. N©ng cao chÊt l­îng lo¹i nµy lµm gi¶m chi phÝ vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn chÝnh s¸ch gi¸ c¶ linh ho¹t. - ChÊt l­îng s¶n phÈm chØ thÓ hiÖn ®óng trong ®iÒu kiÖn tiªu dïng cô thÓ, phï hîp víi môc ®Ých sö dông nhÊt ®Þnh. 1.4. C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng s¶n phÈm ChÊt l­îng s¶n phÈm lµ mét ph¹m trï tæng hîp kinh tÕ kÜ thuËt x· héi nªn nã chÞu sù t¸c ®éng, ¶nh h­ëng cña rÊt nhiÒu nh©n tè kinh tÕ, kÜ thuËt, x· héi. V× vËy nhµ s¶n xuÊt cÇn quan t©m ®Õn c¸c yÕu tè ®ã ®Ó ngµy cµng ®¸p øng tèt nhu cÇu vÒ chÊt l­îng s¶n phÈm cña thÞ tr­êng. 1.4.1. C¸c nh©n tè bªn ngoµi . T×nh h×nh thÞ tr­êng : t×nh h×nh thÞ tr­êng t¸c ®éng ®Õn s¶n phÈm cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®Õn ®Þnh h­íng x¸c ®Þnh s¶n phÈm th«ng qua Thø nhÊt lµ ®Æc ®iÓm cña nhu cÇu thÞ tr­êng, ®©y lµ c¨n cø ®Ó x¸c ®Þnh ®Æc ®iÓm cña s¶n phÈm . Cã x¸c ®Þnh ®­îc ®Æc ®iÓm cña nhu cÇu thÞ tr­êng th× s¶n phÈm s¶n xuÊt ra míi phï hîp víi thÞ tr­êng cã nh­ vËy s¶n phÈm míi d­îc thÞ tr­êng chÊp nhËn Thø hai lµ sù c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng t¹o ra søc Ðp buéc c¸c doanh nghiÖp ph¶i ®æi míi n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm . - TiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ: tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ t¸c ®éng toµn diÖn nhÊt ®Õn chÊt l­îng s¶n phÈm: khoa häc c«ng nghÖ t¹o kh¶ n¨ng ®Ó n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm th«ng qua: Thø nhÊt th«ng qua viÖc t¹o ra ®­îc c¸c nguyªn vËt liÖu míi thay thÕ nguyªn vËt liÖu truyÒn thèng t¹o ra ®Çu vµo cã chÊt l­îng cao h¬n Thø hai lµ t¹o ra thiÕt bÞ s¶n xuÊt míi cã kh¶ n¨ng sö dông tiÕt kiÖm nguyªn vËt liÖu h¬n, cã tÝnh chÝnh x¸c h¬n nªn t¹o ra s¶n phÈm cã thuéc tÝnh chØ tiªu chÊt l­îng cao h¬n C¬ chÕ vµ chÝnh s¸ch qu¶n lý : c¬ chÕ ho¹t ®éng vµ chÝnh s¸ch qu¶n lý cã t¸c ®éng rÊt lín ®Õn chÊt l­îng s¶n phÈm cña mçi doanh nghiÖp th«ng qua: + T¹o ra m«i tr­êng b×nh ®¼ng b¶o vÖ lîi Ých cña nh÷ng nhµ s¶n xuÊt trong viÖc ®Çu t­ nghiªn cøu ®Ó n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm + T¹o ra m«i tr­êng c¹nh tranh, ®©y lµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó c¸c doanh nghiÖp ph¶i n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm +T¹o ra m«i tr­êng thuËn lîi ®Ó kÝch thÝch vµ ®Þnh h­íng cho sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp . 1.4.2. C¸c nh©n tè bªn trong doanh nghiÖp doanh nghiÖp lµ ng­êi trùc tiÕp t¹o ra s¶n phÈm v× vËy tÊt c¶ kh©u c¸c giai ®o¹n cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt c¸c yÕu tè tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®Òu cã t¸c ®éng ®Õn chÊt l­îng s¶n phÈm. Nãi ®Õn c¸c nh©n tè bªn trong doanh nghiÖp t¸c ®éng ®Õn chÊt l­îng s¶n phÈm ng­êi ta th­êng nghÜ ®Õn nguyªn t¾c 4M -Con ng­êi(Men): con ng­êi lµ chñ thÓ cña mäi ho¹t ®éng, cña qu¸ tr×nh san xuÊt v× vËy con ng­êi lµ yÕu tè quan träng trong viÖc qu¶n lý ®Ó n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm th«ng qua: tay nghÒ, lßng nhiÖt t×nh, tÝnh s¸ng t¹o… M¸y mãc thiÕt bÞ (Machinezy): lµ c«ng cô ph­¬ng tiÖn ®Ó t¹o ra s¶n phÈm v× vËy chÊt l­îng s¶n phÈm phô thuéc vµo tr×nh ®é kÜ thuËt vµ tÝnh ®ång bé cña m¸y mãc thiÕt bÞ cña doanh nghiÖp Nguyªn vËt liÖu(Materials): lµ thø cÊu thµnh s¶n phÈm nªn chÊt l­îng s¶n phÈm phô thuéc vµo chÊt l­îng nguªn vËt liÖu, thêi gian cung øng nguyªn vËt liÖu, b¶o qu¶n nguyªn vËt liÖu … Qu¶n lý( Management): trong doanh nghiÖp nÕu cã 3 ®iÒu kiÖn trªn ®· tèt mµ kh©u qu¶n lý kÐm, sù kÕt hîp gi÷a c¸c kh©u kh«ng tèt th× chÊt l­îng s¶n phÈm còng kh«ng cao. V× vËy kh©u qu¶n lý còng cã vai trß quyÕt ®Þnh ®Õn chÊt l­îng s¶n phÈm . 1.5. Vai trß cña chÊt l­îng s¶n phÈm . ChÊt l­îng s¶n phÈm cã vai trß quyÕt ®Þnh sù sèng cßn cña doanh nghiÖp, nã thÓ hiÖn ë - ChÊt l­îng s¶n phÈm thÓ hiÖn søc c¹nh tranh cña s¶n phÈm trªn thÞ tr­êng. S¶n phÈm cã søc c¹nh tranh lín sÏ ®­îc tiªu thô nhiÒu lµm t¨ng thu nhËp cho doanh nghiÖp - ChÊt l­îng s¶n phÈm cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn tµi s¶n v« h×nh (uy tÝn) cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng… 2.Qu¶n lý chÊt l­îng s¶n phÈm 2.1. C¸c quan ®iÓm vÒ qu¶n lý chÊt l­îng (hay sù ®ãng gãp cña c¸c chuyªn gia hµng ®Çu vÒ chÊt l­îng ) Trong mçi giai ®o¹n mçi thêi k× ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt c«ng nghiÖp ng­êi ta l¹i cã nh÷ng quan ®iÓm kh¸c nhau vÒ qu¶n lý chÊt l­îng vµ ë mçi thêi k× l¹i næi lªn nh÷ng tªn tuæi lín ®¹i diÖn cho nh÷ng ph­¬ng ph¸p qu¶n lý chÊt l­îng hay (theo nh÷ng quan ®iÓm vÒ qu¶n lý chÊt l­îng nhÊt ®Þnh ) *Shewharts : «ng lµ ng­êi ®Ò xuÊt viÖc sö dông c¸c c«ng cô thèng kª trong kiÓm so¸t chÊt l­îng . Theo «ng tÊt c¶ mäi qu¸ tr×nh ho¹t ®éng ®Òu cã sù biÕn ®éng, chÝnh sù biÕn ®éng lµm s¶n phÈm s¶n xuÊt ra cã chÊt l­îng kh«ng ®ång ®Òu nhau .Nh­ng ®iÒu quan träng lµ cã thÓ nhËn biÕt ®­îc vÊn ®Ò biÕn ®éng ®ã vµ kiÓm so¸t ®­îc nã b»ng nh÷ng c«ng cô thèng kª ®¬n gi¶n nhê ®ã ®¶m b¶o chÊt l­îng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra lµ lu«n n»m trong giíi h¹n tiªu chuÊn s¶n phÈm cho phÐp *E. Deming : «ng cho r»ng - Qu¶n lý chÊt l­îng lµ mét ho¹t ®éng c¶i tiÕn liªn tôc ®­îc thùc hiÖn theo vßng trßn chÊt l­îng :ho¹ch ®Þnh chÊt l­îng ,thùc hiÖn chÊt l­îng kiÓm tra chÊt l­îng ®iÒu chØnh c¶i tiÕn chÊt l­îng Qu¶n lý chÊt l­îng lµ tr¸ch nhiÖm tr­íc tiªn lµ cña c¸n bé qu¶n lý cÊp cao cña doanh nghiÖp Gi¶m sù lÖ thuéc vµo c¸c biÖn ph¸p kiÓm tra chÊt l­îng s¶n phÈm cuèi cïng X©y dùng c¸c tr­¬ng tr×nh ®µo t¹o gi¸o dôc khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng tham gia vµo qu¸ tr×nh qu¶n lý chÊt l­îng . *P. Crosby: quan ®iÓm cña «ng vÒ qu¶n lý chÊt l­îng -Phßng ngõa lµ biÖn ph¸p c¬ b¶n ®Ó thùc hiÖn qu¶n lý chÊt l­îng trong doanh nghiÖp. Tiªu chuÈn ®Ó ®¸nh gi¸ t×ng h×nh qu¶n lý chÊt l­îng trong c¸c doanh nghiÖp lµ kh«ng sai lçi -TÊt c¶ mäi vÊn ®Ò chÊt l­îng ®Òu cã thÓ ®¸nh gi¸ ®o ®Õm ®­îc th«ng qua chi phÝ nhê ®ã c¨n cø ®Ó ®­a c¸c quyÕt ®Þnh c¶i tiÕn chÊt l­îng *Feigenbaun: «ng lµ ng­êi ®Çu tiªn ®Ò xuÊt ph­¬ng ph¸p qu¶n lý chÊt l­îng toµn diÖn. Tøc lµ qu¶n lý chÊt l­îng ph¶i ®­îc thùc hiÖn ë tÊt c¶ mäi kh©u, mäi ho¹t ®éng trong doanh nghiÖp vµ qu¶n lý chÊt l­îng lµ tr¸ch nhiÖm cña mäi thµnh viªn trong doanh nghiÖp, qu¶n lý chÊt l­îng cÇn cã sù phèi hîp chÆt chÏ víi kh¸ch hµngvµ ng­êi cung øng. *K. Ishikawa: «ng lµ ng­êi ®Ò xuÊt viÖc sö dông s¬ ®å nh©n qu¶ (s¬ ®å x­¬ng c¸) trong qu¶n lý chÊt l­îng vµ «ng còng lµ ng­êi ®Ò xuÊt còng nh­ trùc tiÕp tæ chøc nhãm chÊt l­îng trong c¸c doanh nghiÖp . * Theo tæ chøc tiªu chuÈn ho¸ quèc tÕ(ISO)” Qu¶n lý chÊt l­îng lµ hÖ thèng c¸c ho¹t ®éng. C¸c biÖn ph¸p, ph­¬ng ph¸p vµ qui ®Þnh hµnh chÝnh, kinh tÕ kÜ thuËt tæ chøc … dùa trªn nh÷ng thµnh tùu khoa häc kÜ thuËt, nh»n sö dông tèi ­u c¸c tiÕm n¨ng trong kinh doanh ®Ó b¶o ®¶m duy tr× vµ kh«ng ngõng n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm (thiÕt kÕ , s¶n xuÊt ,tiªu thô vµ tiªu dïng ), tho¶ m·n nhu cÇu cña x· héi.” (®Þnh nghÜa vÒ qu¶n lý chÊt l­îng trong ISO 9000). 2.2 C¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn cña qu¶n lý chÊt l­îng Cho ®Õn nay qu¶n lý chÊt l­îng ®· ch¶i qua ba giai ®o¹n ph¸t triÓn kh¸cnhau *Giai ®o¹n 1 (tõ ®Çu thËp kØ 20 dÕn 1939) :®©y lµ qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña qu¶n lý chÊt l­îng. ë giai ®o¹n nµy ch­a cã kh¸i niÖn vÒ qu¶n lý chÊt l­îng mµ chØ cã kh¸i niÖm kiÓm tra chÊt l­îng .§©y lµ giai ®o¹n mµ ng­êi ta ®ßng nghÜa qu¶n lý chÊt l­îng vµ kiÓm tra chÊt l­îng, qu¶n lý chÊt l­îng ®­îc hiÓu theo nghÜa hÑp v× vËy chøc n¨ng chñ yÕu lµ kiÓm tra chÊt l­îng . Môc ®Ých cña qu¶n lý chÊt l­îng ë giai ®o¹n nµy lµ ph¸t hiÖn s¶n phÈm kh«ng ®¹t tiªu chuÈn ,t¸ch ra khái nh÷ng s¶n phÈm tèt ®Ó ®¶m b¶o s¶n phÈm cuèi cïng khi xuÊt x­ëng lu«n ®¹t tiªu chuÈn. XuÊt ph¸t tõ môc ®Ých qu¶n lý chÊt l­îng ë giai ®o¹n nµy mµ nhiÖm vô qu¶n lý chÊt l­îng ®­îc giao cho c¸c c¸n bé kÜ thuËt, bé phËn kiÓm tra chÊt l­îng ®­îc t¨ng c­êng cñng cè, víi nh÷ng doanh nghiÖp lín th­êng thµnh lËp phßng kiÓm tra chÊt l­îng riªng V× ph­¬ng ph¸p thùc hiÖn qu¶n lý chÊt l­îng ë giai do¹n nµy lµ kiÓm tra chÊt l­îng nªn ë giai ®o¹n nµy qu¶n lý chÊt l­îng kÐm hiÖu qu¶, chØ thùc hiÖn trong kh©u s¶n xuÊt Cho ®Õn cuèi giai ®o¹n nµy mét sè doanh nghiÖp ®· b­íc ®Çu sö dông c«ng cô thèng kª ®¬n gi¶n trong qu¶n lý chÊt l­îng . *Giai ®oan 2 (tõ 1947 ®Õn cuèi nh÷ng n¨m 60) ë giai ®o¹n nµy qu¶n lý chÊt l­îng cã nh÷ng ®Æc ®IÓm sau: §· cã sù thay ®æi vÒ nhËn thøc trong qu¶n lý chÊt l­îng, kh¸i niÖm qu¶n lý chÊt l­îng ra ®êi thay cho kh¸i niÖm kiÓm tra chÊt l­îng . Qu¶n lý chÊt l­îng ®­îc hiÓu theo nghÜa réng h¬n, nã bao gåm bèn chøc n¨ng chñ yÕu: ho¹ch ®Þnh chÊt l­îng, thùc hiÖn chÊt l­îng kiÓm tra chÊt l­îng, ®iÒu chØnh c¶i tiÕn chÊt l­îng (thÓ hiÖn b»ng vßng trßn chÊt l­îng - Qu¶n lý chÊt l­îng trë thµnh tr¸ch nhiÖm c¬ b¶n cña c¸n bé qu¶n lý ®ång thêi cã ph©n ®Þnh râ rµng vÒ nhiÖm vô qu¶n lý chÊt l­îng gi÷a c¸n bé kÜ thuËt c¸n bé qu¶n lý vµ ng­êi lao ®éng. - C¸c ho¹t déng qu¶n lý tËp chung vµo c¸c biÖn ph¸p phßng ngõa, lµm gi¶m vai trß cña kiÓm tra chÊt l­îng - TiÕp tôc më réng c¸c c«ng cô thèng kª trong qu¶n lý chÊt l­îng *Giai ®o¹n 3 (tõ 1970 ®Õn nay) : ë giai do¹n nµy qu¶n lý chÊt l­îng cã nh÷ng ®Æc ®iÓm næi bËt sau ChuyÓn tõ qu¶n lý chÊt l­îng th«ng th­êng sang qu¶n lý chÊt l­îng toµn diÖn (TQM): ®©y lµ ph­¬ng ph¸p qu¶n lý chÊt l­îng mµ qu¸ tr×nh qu¶n lý chÊt l­îng ®­îc thùc hiÖn ë tÊt c¶ mäi kh©u mäi ho¹t ®éng trong doanh nghiÖp . - Qu¶n lý chÊt l­îng lµ tr¸ch nhiÖm cña tÊt c¶ mäi thµnh viªn trong doanh nghiÖp - qu¶n lý chÊt l­îng cÇn cã sù phèi hîp chÆt chÏ víi kh¸ch hµng vµ ng­êi cung øng. 2.3 HÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng vµ néi dung qu¶n lý chÊt l­îng theo hÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng 2.3.1 Thùc chÊt vµ vai trß cña hÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng *Kh¸i niÖm hÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng: hÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng lµ mét tËp hîp c¸c c¬ cÊu tæ chøc, qu¶n lý, tr¸ch nhiÖm, thñ tôc, ph­¬ng ph¸p, vµ nguån lùc cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn qu¶n lý chÊt l­îng cña doanh nghiÖp * CÊu tróc cña hÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng - C¬ cÊu tæ chøc cña doanh nghiÖp bao gåm +Vai trß tr¸ch nhiÖm cña c¸n bé l·nh ®¹o cÊp cao trong doanh nghiÖp vÒ vÊn ®Ò chÊt l­îng + QuyÒn h¹n vµ tr¸ch nhiÖm cña c¸c ®¬n vÞ bé phËn trong doanh nghiÖp + Mèi quan hÖ gi÷a c¸c ®¬n vÞ bé phËn trong viÖc thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô ®­îc ®Æt ra . + C¸c qui tr×nh thñ tôc cho viÖc ®¶m b¶o c¶i tiÕn chÊt l­îng trong doanh nghiÖp - ChÝnh s¸ch chÊt l­îng cña doanh nghiÖp: do ban l·nh ®¹o cÊp cao cña doanh nghiÖp ban hµnh ,nã ph¶i ®­îc c«ng bè réng r·i tr­íc toµn bé nh©n viªn. Gi¸m ®èc cam kÕt thùc hiÖn b»ng v¨n b¶n . Néi dung cña v¨n b¶n lµ viÕt nh÷ng g× sÏ lµm vµ cam kÕt ph¶i lµm nh÷ng g× ®· viÕt. Môc tiªu chÊt l­îng : ®ã lµ mét c¸I ®Ých mµ doanh nghiÖp ph¶i ®¹t ®­îc trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh (bao gåm môc tiªu tæng qu¸t vµ môc tiªu cô thÓ) KÕ ho¹ch chÊt l­îng lµ mét tµi liÖu ®Ò cËp ®Õn tõng ho¹t ®éng s¶n xuÊt, cung cÊp ra s¶n phÈm, dÞch vô. Trong ®ã chØ ra nh÷ng ho¹t ®éng cô thÓ cÇn thiÕt ®Ó ®¶m b¶o vÒ chÊt l­îng s¶n phÈm, dÞch vô ®ã. HÖ thèng tµi liÖu chÊt l­îng lµ mét hÖ thèng tµi liÖu gåm cã: sæ tay chÊt l­îng, qu¸ tr×nh thñ tôc, c¸c h­íng d·n c«ng viÖc. Cô thÓ + Sæ tay chÊt l­îng lµ b¶n m« t¶ vÒ chÝnh s¸ch chÊt l­îng, nh÷ng ®iÒu lÖ vÒ chÊt l­îng thuéc doanh nghiÖp . + Qui tr×nh thñ tôc lµ sù m« t¶ vÒ toµn bé qui tr×nh ho¹t ®éng cña mét c«ng viÖc nµo ®ã cÇn thùc hiÖn + C¸c h­íng dÉn c«ng viÖc lµ b¶n h­íng dÉn ®­îc dïng ®Ó thùc hiÖn nh÷ng c«ng viÖc phøc t¹p: b¶n vÏ kÜ thuËt, h­íng dÉn kÜ thuËt… *Nh÷ng hÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng ®ang ®­îc ¸p dông QS 9000 lµ hÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng ¸p dông cho c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt « t« - HÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng tæng hîp (TQM) - HÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng ISO 9000 - HÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng HCCAD ¸p dông cho doanh nghiÖp chÕ biÕn thùc phÈm HÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng GMP ¸p dông cho c¸c doanh nghiÖp d­îc phÈm. - HÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng Q Bass ¸p dông cho doanh nghiÖp võa vµ nhá - HÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng ISO 14000 lµ hÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng m«i tr­êng * Yªu cÇu trong tæ chøc hÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng - HÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng ph¶i dùa trªn phßng ngõa lµ chÝnh - HÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng ph¶i cã cÊu tróc râ rµng, x©y dùng râ chøc n¨ng nhiÖm vô cña tõng bé phËn trong doanh nghiÖp nh­ng ph¶i ®¶m b¶o sù phèi hîp, hîp t¸c chÆt chÏ gi÷a c¸c ®¬n vÞ - HÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng ph¶i phï hîp víi lÜnh vùc kinh doanh vµ qui m« ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp . - HÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng ph¶i ®¶m b¶o tÝnh ®ång bé vµ toµn diÖn - HÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng ph¶i cã sù tham gia trùc tiÕp cña mäi thµnh viªn, mäi ®¬n vÞ bé phËn vµo qu¸ tr×nh x©y dùng vµ triÓn khai. * Vai trß cña hÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng - HÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng lµ mét ph©n hÖ c¬ b¶n trong hÖ thèng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp nã cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi c¸c hÖ thèng kh¸c vµ ®¶m b¶o liªn kÕt víi c¸c hÖ thèng kh¸c trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt - HÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng lµ mét ph­¬ng tiÖn quan träng cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý chÊt l­îng trong c¸c doanh nghiÖp - HÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng sÏ gióp c¸c doanh nghiÖp ®¶m b¶o ®­îc hÖ thèng tiªu chuÈn chÊt l­îng ®· ®Æt ra vµ tho¶ m·n ®­îc kh¸ch hµng - X©y dùng vµ ¸p dông hÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng gióp cho c¸c doanh nghiÖp gi¶m sù biÕn ®éng cña c¸c qu¸ tr×nh, c¸c ho¹t ®éng nhê ®ã tiÕt kiÖm ®­îc chi phÝ sai háng - HÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng nã cßn cã ý nghÜa rÊt lín trong c¸c doanh nghiÖp trong viÖc ®¶m b¶o sù thèng nhÊt gi÷a chÝnh s¸ch chÊt l­îng chung cña doanh nghiÖp víi c¸c bé phËn ph©n t¸n 2.3.2. Néi dung cña qu¶n lý chÊt l­îng theo hÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng. * N©ng cao møc tho¶ m·n cña kh¸ch hµng trªn c¬ së tiÕt kiÖm chi phÝ (VÊn ®Ò ®Èm b¶o chÊt l­îng vµ c¶i tiÕn chÊt l­îng) §ã lµ toµn bé nh÷ng ho¹t ®éng nh»m ®­a chÊt l­îng s¶n phÈm lªn møc cao h¬n tr­íc, gi¶m dÇn kho¶ng c¸ch gi÷a nh÷ng mong muèn cña kh¸ch hµng vµ thùc tÕ chÊt l­îng ®¹t ®­îc tho¶ m·n nhu cÇu cña kh¸ch hµng ë møc cao h¬n Theo tiªu chuÈn ViÖt Nam 5200-90, ®¶m b¶o chÊt l­îng chia ra lµm hai phÇn: - §¶m b¶o chÊt l­îng néi bé Xem xÐt ®¸nh gi¸ c¸c vÊn ®Ò vÒ chÊt l­îng trong mèi quan hÖ víi c¸c yÕu tè kh¸c cña ho¹t ®éng qu¶n lý chÊt l­îng. Lµ c¸c ho¹t ®éng ®¶m b¶o lßng tin cho l·nh ®¹o cña doanh nghiÖp r»ng c¸c s¶n phÈm, dÞch vô ®· ®¹t chÊt l­îng mong muèn, ®óng tiªu chuÈn thiÕt kÕ. §Ó ®¶m b¶o chÊt l­îng néi bé doanh nghiÖp ph¶i cã mét tæ chøc hîp lý, ph¶i cã ban l·nh ®¹o ®ñ tµi n¨ng, cã môc tiªu chÊt l­îng, chÝnh s¸ch chÊt l­îng râ rµng, cã c¸c kÕ ho¹ch chi tiÕt ®Ó thùc hiÖn môc tiªu chÊt l­îng vµ chÝnh s¸ch chÊt l­îng ®ã, ph¶i qu¶n lý tèt chÊt l­îng ë c¸c kh©u marketing, thiÕt kÕ, s¶n xuÊt thö nghiÖm, bao gãi, b¶o qu¶n, vËn chuyÓn b¸n vµ mua, qu¶n lý tèt chÊt l­îng c¸c nguån lùc, qu¶n lý tèt chi phÝ, ¸p dông linh ho¹t c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý chÊt l­îng, ®Æc biÖt ¸p dôngc¸c biÖn ph¸p phßng ngõa. - §¶m b¶o chÊt l­îng víi bªn ngoµi Lµ c¸c ho¹t ®éng ®¶m b¶o cho ng­êi mua vµ ng­êi ®Æt hµng
Luận văn liên quan